Promocja PROMOCJA/ PODNOSZENIE ŚWIADOMOŚCI. Definicja. Funkcja/Cel. Zakres/obszar stosowania. Grupy adresatów

Transkrypt

1 Promocja Give Cycling a Push PROMOCJA/ PODNOSZENIE ŚWIADOMOŚCI ADRESOWANE PROGRAMY ROWEROWE SZKOŁY Przegląd ogólny Badania przeprowadzone w Wielkiej Brytanii wykazały, że prawie połowa dzieci chciałaby docierać do szkoły rowerem ale ich rodzice lub szkoły sprzeciwiają się temu stosując argumenty związane z bezpieczeństwem. Na obszarach, gdzie bardzo niewiele osób dorosłych korzysta z roweru, dzieci nie mają możliwości wykształcenia potrzebnych do tego nawyków i umiejętności od swoich rodziców. W takich przypadkach, szkolna kampania rowerowa może pomóc dzieciom w rozwinięciu umiejętności i nawyków tak, by stały się cyklistami przez resztę życia, a nawet mogły wpływać na zachowania komunikacyjne swoich rodziców. Podstawy i cele Definicja Szkolne kampanie rowerowe dotyczą bezpośredniej pracy z uczniami, rodzicami i gronem nauczycielskim w celu przezwyciężenia wszelkich przeszkód skłaniających ich do rezygnacji z prób docierania do szkoły rowerem tak, by jazda nim stała się bezpiecznym, budzącym radość i normalnym rodzajem transportu dla dzieci (i innych członków społeczności szkolnej). Obejmuje to naukę nawyków bezpiecznej jazdy, włączanie korzystania z roweru do programu nauki w szkołach, organizowanie działań i imprez promujących korzystanie z roweru oraz podejmowanie inicjatyw na rzecz adaptacji infrastruktury wokół szkoły a także opracowywanie szkolnych planów podróży. Funkcja/Cel Aby pozwolić dzieciom na samodzielne dojazdy rowerem do szkoły rodzice muszą mieć spokojną głowę, a dzieci muszą wiedzieć, że taka opcja jest dla nich dostępna. Szkolne kampanie rowerowe mają w swoich założeniach promować kulturę dojeżdżania rowerem do szkół tak by dzieci postrzegały jazdę rowerem jako ważny (i sprawiający radość!) wariant dojazdu, a rodzice postrzegali ją jako bezpieczny i zdrowy wybór. Szkoła winna okazywać wsparcie takiego wyboru przez odpowiednią adaptację infrastruktury i podejmowanie innych inicjatyw wiążących się z jazdą rowerem. Zakres/obszar stosowania Szkolne kampanie rowerowe mogą być wdrażane w szkołach, w których znaczna liczba dzieci mieszka w odległości możliwej do pokonania na rowerze, ale do których wiele z nich jest mimo tego dowożonych przez rodziców samochodami i w których, być może, otoczenie szkoły staje się coraz mniej bezpieczne w wyniku dużej liczby pojazdów przywożących tam dzieci co rano. Szkolne kampanie rowerowe przynoszą najbardziej spektakularne rezultaty w miastach początkujących i aspirujących, w których rodzice początkowo nie są skłonni do korzystania z roweru i w związku z tym mogą się niepokoić o bezpieczeństwo swoich dzieci podejmujących takie działania. Jednakże, nawet w miastach zaawansowanych niektóre szkoły notują wzrost liczby taksówek rodzicielskich, których ruch powoduje obniżenie poziomu bezpieczeństwa dzieci i jakości środowiska w pobliżu szkół. Grupy adresatów Podczas gdy celem działań jest zachęcenie dzieci do dojeżdżania rowerem do szkół, szkolna kampania rowerowa nie przyniesie pozytywnych rezultatów o ile nie będzie adresowana także do rodziców, nauczycieli i pracowników administracji szkolnej. Adresowane Programy Rowerowe strona 1 z 5

2 Wdrażanie Partnerstwa Władze lokalne: Ich pomoc może być potrzebna przy poprawianiu bezpieczeństwa dróg dojazdu dzieci do szkół (tworzenie stref obniżonej prędkości, uspakajanie ruchu, sterowanie przepływem pojazdów przy pomocy sygnalizacji świetlnej w pobliżu szkół etc.). W zależności od sytuacji, można poprosić sklep rowerowy lub producenta rowerów o dostarczenie zestawu rowerów tak by dzieci, które jeszcze nie posiadają rowerów mogły uczestniczyć w kampanii. Wszyscy członkowie danej społeczności szkolnej (nauczyciele, pracownicy administracji, uczniowie, rodzice) powinni zaangażować się w realizację kampanii. Lokalna organizacja rowerowa Kwestie do rozważenia przy planowaniu Szkolna kampania rowerowa może być wdrażana wewnątrz szkoły jeśli w szkole są entuzjaści którzy pociągną jej realizację i przekonają do niej społeczność szkoły, ale zwykle bardziej efektywne jest zaangażowanie zewnętrznego koordynatora by pojawił się w szkole w celu udzielenia pomocy w opracowaniu programu, monitorowania przebiegu jego realizacji i udzielania regularnego wsparcia w ustalonym okresie czasu. Sustrans opracował program służący szkołom podstawowym na terenie całej Wielkiej Brytanii a austriackie miasto Graz opracowało lokalny program zachęcający do dojeżdżania rowerem do przedszkoli dzieci i ich rodziców (poniżej przedstawiono przykłady dobrych praktyk, w których zawarto więcej informacji na temat obu tych programów). W celu dowiedzenia się, czy istnieją podobne programy, z których można skorzystać, skontaktuj się z organizacją rowerową działającą w twoim rejonie za pośrednictwem strony internetowej Europejskiej Federacji Cyklistów ( Składniki kampanii rowerowej Zadania szkolnego koordynatora kampanii obejmują: Ocenę infrastruktury szkoły i innych potrzeb oraz pomoc we wdrażaniu potrzebnych adaptacji infrastruktury w pobliżu szkoły: może to obejmować tworzenie bezpiecznego, zadaszonego parkingu rowerowego, reorganizację parkowania samochodów tak, by jazda rowerem była bezpieczniejsza, lub tworzenie obszaru zakazu wysadzania dzieci o określonym minimalnym promieniu wokół szkoły by okolice wejścia czy wjazdu do niej stały się bardziej bezpieczne dla dzieci przychodzących do szkoły pieszo lub docierających do niej rowerem. Szkolenie nauczycieli by wprowadzali jazdę rowerem do głównego nurtu programu edukacyjnego szkoły: lekcje na ten temat można wiązać z programem nauki o zdrowiu, odżywianiu, aktywności fizycznej, środowisku lub zmianach klimatu. Nauka jazdy rowerem dla nauczycieli (jeśli zachodzi taka potrzeba) Pomoc nauczycielom, uczniom (zależnie od wieku), i rodzicom w opracowywaniu szkolnych planów podróży Organizowanie warsztatów dla rodziców by ich zaangażować oraz zachęcić do dojeżdżania do szkół wraz z dziećmi Ustanawianie relacji z lokalnymi władzami w przypadku potrzeby wprowadzania działań na rzecz uspokojenia ruchu lub innych inicjatyw w pobliżu szkoły Uczenie uczniów umiejętności bezpiecznej jazdy rowerem (lub szkolenie nauczycieli by sami podejmowali takie działania) Planowanie i organizowanie w szkole imprez i innych działań pro-rowerowych: mogą one obejmować, na przykład, pociągi rowerowe z różnych punktów miasta do szkoły w godzinach porannych, śniadania rowerzystów w szkołach dla tych, którzy przyjadą rowerem w określonym dniu, lub konkurs między klasami na największą liczbę kilometrów przejechanych rowerem w tygodniu lub w miesiącu. Adresowane Programy Rowerowe strona 2 z 5

3 Tworzenie entuzjastycznego nastawienia wśród dzieci wokół idei dojeżdżania rowerem. Kwestie kosztów Jeśli w twoim rejonie nie funkcjonuje już jakiś program, być może warto wejść w układ partnerskiej współpracy z innymi szkołami działającymi w pobliżu w celu podzielenia się kosztami opracowania programu pasującego do lokalnych potrzeb.. Koszt wynajęcia koordynatora programu również może zostać wspólnie pokryty przez kilka szkół (lub być może sfinansowany przez władze lokalne w imieniu szkół realizujących program). Szkoła może potrzebować pewnych inwestycji w infrastrukturze, które będą częścią kampanii rowerowej, takich jak parking rowerowy do przechowywania rowerów uczniów i uczennic. Szkoła może zdecydować się na zakup floty rowerów tak, by dzieci, które nie mają własnego roweru mogły korzystać z rowerów szkolnych w celu pozyskania odpowiednich nawyków bezpieczeństwa i praktyki. W przedszkolach mogą to być tak zwane rowerki biegane lub rowerki do chwytania równowagi bez pedałów, wykorzystywane przez małe dzieci do nauki utrzymywania równowagi przed rozpoczęciem jazdy na zwykłym rowerku. Miasta zaawansowane i niektóre aspirujące mogą nie wymagać takiego samego poziomu nakładów i działań jak miasta początkujące, w których poziom świadomości dotyczącej rowerów jest znacznie niższy zarówno wśród dzieci jak ich rodziców i nauczycieli. Kwestie do rozważenia Silne strony Nauka jazdy rowerem przez dzieci w młodym wieku znacznie zwiększa szansę na to, że będą nadal korzystać z roweru jako dorośli. Włączanie jazdy rowerem do programu szkoły jest źródłem pozytywnych przeżyć emocjonalnych i więzi społecznych rozwijanych przez dzieci. Jeżdżenie rowerem pomaga w rozwoju samodzielności i wydolności fizycznej, daje im także możliwość wyżycia się przed rozpoczęciem codziennych zajęć lekcyjnych. Skupienie uwagi na zdrowiu i bezpieczeństwie dzieci jest tematem, do którego prawie każdy może się odnieść i wykazać się wsparciem. Szkolne programy rowerowe mogą również wpłynąć pośrednio na rodziców; rodzice młodszych dzieci zachęcani są do jeżdżenia do szkoły wraz ze swoimi dziećmi zamiast przywożenia ich samochodami. Słabości Sukces zależy od stopnia akceptacji przez społeczność szkolną, zwłaszcza nauczycieli i administratorów szkoły. Jeśli nie udzielą wsparcia, program raczej nie odniesie sukcesu. W szkole, gdzie sami nauczyciele nie mają wprawy w korzystaniu z roweru, kontynuowanie programu bez stałego zewnętrznego wsparcia może okazać się trudne. Czynniki i bariery sukcesu Sukces zależy od zaangażowania rodziców i nauczycieli zwłaszcza od przezwyciężenia ich obaw przed ryzykiem poruszania się w ruchu drogowym. Szkoła musi uznać program za własny by móc pomyślnie kontynuować jego realizację po zakończeniu okresu współpracy z koordynatorem. Trzeba odnieść się do potrzeb dotyczących infrastruktury. Na przykład, dzieciom potrzebne jest bezpieczne miejsce do parkowania rowerów przy szkole. Lokalne władze muszą podjąć działania w przypadkach gdy potrzebne jest uspokojenie ruchu lub inne działania poprawiające bezpieczeństwo drogi do szkoły. Program musi być źródłem pozytywnych przeżyć emocjonalnych. Adresowane Programy Rowerowe strona 3 z 5

4 Give Cycling a Push Ocena wpływu W regularnych odstępach czasu trzeba liczyć dzieci, które nadal dojeżdżają do szkoły rowerem po pełnym wdrożeniu programu. Przykłady dobrych praktyk Przypadek 1 Bike It w miasteczkach i miastach całej Wielkiej Brytanii Bike It (program stowarzyszenia Sustrans pracuje bezpośrednio ze szkołami, skłaniając dzieci do wsiadania na rower i dojeżdżania do szkoły codziennie pomagając szkołom w promocji codziennych dojazdów rowerem w ramach szkolnych planów podróży, wspierając championów rowerowych w szkołach i pokazując, że jazda rowerem jest popularna wśród dzieci i ich rodziców. Program Bike It jest realizowany od 2005 roku i jest obecnie prowadzony w szkołach 55 miasteczek i miast Wielkiej Brytanii. Oficer programu pracuje z każdą szkołą uczestniczącą w nim przez rok, dążąc do stworzenia w szkole kultury pro-rowerowej, która będzie rozwijała się po zakończeniu umowy. Program jest finansowany z wielu różnych źródeł, w tym funduszy władz lokalnych, administracji służby zdrowia, fundacji Cycling England, loterii narodowej, oraz krajowego stowarzyszenia producentów i właścicieli sklepów rowerowych. Doprowadził on do czterokrotnego zwiększenia liczby dzieci dojeżdżających rowerami w szkołach, które do niego przystąpiły. Więcej informacji można uzyskać na stronie lub nawiązując kontakt z menadżerem projektu Bike It, Mike Madin em: mike.madin@sustrans.org.uk. Wszystkie miasteczka i miasta uczestniczące w programie Bike It są miastami początkującymi z udziałem ruchu rowerowego w strukturze modalnej na poziomie od 1 do 3%. Źródło: Sustrans Przypadek 2 Zarządzanie mobilnością w przedszkolach: Nic nie zastąpi wczesnego startu, Graz (AU) W roku 2009, w ramach programu UE LIFECYCLE opracowano i wdrożono w Grazu (Austria) (255,000 mieszkańców) program dla 46 przedszkoli (115 grup dzieci). Każda grupa otrzymała do nauki jazdy rowerki do biegania (dwukołowe rowerki bez pedałów, napędzane odpychaniem się nogami od podłoża). Opracowano specjalną książeczkę z rysunkami oraz program działań polegających na opowiadaniu historyjek o jeżdżeniu rowerem. Dzieci, które nauczyły się jeździć otrzymały certyfikaty potrafię jeździć rowerem. Przeprowadzono również działania motywujące rodziców do zmniejszenia liczby przejazdów samochodami do przedszkola. Adresowane Programy Rowerowe strona 4 z 5

5 W celu uzyskania dalszych informacji, można skorzystać ze strony lub skontaktować się z Margit Braun: braun@fgm.at. Graz jest miastem aspirującym, w którym udział ruchu rowerowego w strukturze modalnej wynosi 14%. Źródło: FGM Odpowiedzialność za treść publikacji ponoszą jej autorzy. Tekst niekoniecznie odzwierciedla stanowisko Wspólnot Europejskich. EACI i Komisja Europejska nie są odpowiedzialne za wykorzystanie - w jakikolwiek sposób - informacji zawartych w publikacji. Adresowane Programy Rowerowe strona 5 z 5