Promocja. Definicja. Funkcja. Zakres/pole stosowania. Grupa docelowa

Transkrypt

1 Promocja Give Cycling a Push PROMOCJA / SZKOLENIE I PROGRAMY PROGRAMY SZKOLENIOWE ADRESOWANE DO OSÓB DOROSŁYCH Przegląd ogólny Wielu dorosłych z chęcią przyjęłoby możliwość korzystania z roweru w celach transportowych gdyby czuli się do tego zdolni. Znaczącą barierą, którą trzeba pokonać w pewnych miastach europejskich jest brak umiejętności jazdy rowerem wśród dorosłej ludności (lub poszczególnych jej podgrup). Podczas gdy wiele osób nigdy nie nauczyło się podstaw utrzymywania równowagi na dwóch kołach, inni potrzebują po prostu umiejętności bezpiecznej i przekonującej jazdy w ruchu miejskim. Szkolenia adresowane do poszczególnych grup umożliwiają zaspokojenie obu tych rodzajów potrzeb. Podstawy i cele Definicja Programy szkoleniowe adresowane do osób dorosłych to programy szkoleniowe realizowane z bezpośrednim udziałem uczestników osób dorosłych, które uczą ich umiejętności bezpiecznej i pewnej jady rowerem w ruchu miejskim. Szkolenie może być przeznaczone dla osób, które nie miały okazji nauczyć się jeździć rowerem w dzieciństwie, lub też może zaspokajać potrzeby osób, które umieją utrzymywać równowagę na dwóch kołach, ale nie mają zaufania do swoich umiejętności poruszania się w warunkach codziennego ruchu w mieście. Funkcja Celem programów szkoleniowych jest udzielenie pomocy dorosłym, potencjalnych lub rekreacyjnych rowerzystów w przezwyciężeniu najbardziej podstawowej bariery rozwoju ruchu rowerowego: fizycznej niezdolności do jazdy rowerem lub braku umiejętności i zaufania do swoich umiejętności poruszania się rowerem w środowisku miejskim. Zakres/pole stosowania Programy szkolenia rowerowego dla dorosłych są generalnie rzecz biorąc najbardziej odpowiednie i najbardziej potrzebne w miastach, w których odległości między celami podróży są wystarczająco małe, by można je było łatwo pokonać na rowerze. W miastach początkujących lub aspirujących, w których jazda rowerem nadal nie jest postrzegana jako zwykły element codziennego życia, grupa docelowa może być określona dość szeroko. W miastach zaawansowanych, w których korzystanie z roweru jest postrzegane jako normalna część lokalnej kultury, programy będą skupiały się prawdopodobnie na mniejszych grupach, pozostających poza głównym nurtem miejscowego życia. Grupa docelowa Docelowa grupa programów szkolenia rowerowego dorosłych będzie zależała w pewnym stopniu od rodzaju miasta (miasto początkujące, aspirujące czy zaawansowane) i jego specyficznych potrzeb. Miasta początkujące: w miastach początkujących grupa docelowa będzie okreslona dość szeroko: dorośli, którzy mają rower ale obecnie nie korzystają z niego lub korzystają z niego wyłącznie w celach rekreacyjnych. Miasta zaawansowane: Tam, gdzie jazda rowerem jest już częścią kultury głównego nurtu, adresatami programów szkoleń będą grupy żyjące poza nim (które mogą nawet czuć się zmarginalizowane z powodu braku umiejętności korzystania z roweru). Przykładem są imigranci z krajów, w których zwyczaj korzystania z roweru nie jest rozpowszechniony, osoby w podeszłym wieku lub z pewnymi rodzajami niepełnosprawności (które mogą korzystać ze specjalnie dla nich zaprojektowanych rowerów, trójkołowców czy rowerów wspomaganych elektrycznie - pedeleków). Programy szkoleniowe adresowane do osób dorosłych strona 1 z 5

2 Miasta aspirujące: jedna z grup wymienionych powyżej (lub grupa złożona z przedstawicieli obu podgrup). Wdrażanie Partnerstwa Przy opracowywaniu programów szkoleń rowerowych dla dorosłych występuje duży potencjał partnerskiej współpracy. Dla realizatorów programów adresowanych do dorosłych którzy mają rowery, ale ich nie używają, (lub korzystają z nich jedynie w celach rekreacyjnych), potencjalnymi partnerami mogą być: lokalni operatorzy transportu publicznego jako partnerzy zainteresowani promocją przyjaznych dla środowiska rodzajów transportu lub/oraz źródła wsparcia finansowego lokalne lub krajowe organizacje rowerowe stanowiące źródło lokalnej wiedzy eksperckiej na temat szkolenia rowerowego, szkolenia instruktorów oraz samych instruktorów (mogą one zostać zakontraktowane do przeprowadzenia programu szkoleń) placówki ochrony zdrowia lub organizacje wspierające zdrowy, aktywny tryb życia lokalne firmy (towarzystwa ubezpieczeniowe i inne zainteresowane zdrowym, wydolnym społeczeństwem lub zainteresowane kojarzeniem ich z zielonym, ekologicznym transportem) jako możliwi partnerzy wspierający finansowo, lokalne sklepy rowerowe mogą pomóc w prowadzeniu promocji. Mogą na przykład być zainteresowane oferowaniem klientom darmowych (lub oferowanych po obniżonej cenie) kursów szkolenia rowerowego wraz ze sprzedażą nowego roweru. lokalne media jako partnerzy działań promocyjnych lokalni pracodawcy jako organizacje wspierające podejmowanie przez pracowników zielonych, zdrowych sposobów poruszania się po mieście (na przykład przez pokrywanie kosztów uczestnictwa pracowników w takich kursach) szkoły nauki jazdy. W miastach, w których poziom świadomości na temat korzystania z rowerów i rowerzystów jest szczególnie niska, wypracowanie dobrych relacji ze szkołami nauki jazdy może również pryznieść znaczne korzyści. Można je zachęcić do wprowadzenia wyjaśnień specyfiki ruchu rowerowego do programu szkoleń. W przypadku miast zaawansowanych, w których mamy do czynienia z bardziej specyficznymi grupami docelowymi, organizacje, które wspierają lub pracują z takimi grupami są również ważnymi partnerami organizatorów szkoleń (dotyczy to na przykład organizacji służących wsparciem imigrantów lub też grup czy organizacji osób starszych jeśli grupą docelową są seniorzy). Wdrażanie i kwestie kosztów Długość i treść oferowanych kursów będzie zależała od charakteru grupy docelowej, osoby uczące się od początku będą potrzebowały więcej czasu niż osoby, którym potrzebne jest jedynie pozyskanie umiejętności poruszania się w ruchu miejskim. Podczas gdy teoria jest oczywiście użyteczna, doświadczenie z jazdy rowerem w towarzystwie doświadczonego instruktora najpewniej przekona nie-cyklistę do częstszego wsiadania na rower. W skład kursu jazdy rowerem dla dorosłych powinny wchodzić takie elementy jak teoria ruchu miejskiego, praktyka kontrolowania roweru i umiejętności jazdy, a także jazda po drodze z instruktorem. Można przypuszczalnie uniknąć potrzeby wynajdowania koła na nowo (tj. opracowywania programu szkolenia, przypuszczalnie opracowanego już gdzie indziej) przez skontaktowanie się z innymi miastami, które stworzyły już takie lub podobne programy. Kosty, które należy przewidzieć w budżecie obejmują opracowanie programu, zarządzanie procesem realizacji programu, płace instruktorów, reklamę i promocję, ocenę przebiegu programu, materiały (kamizelki odblaskowe, narzędzia do naprawy roweru, kolorowe stożki, etc.) Możliwe źródła finansowania takich programów obejmują: wsparcie ze źródeł publicznych, wsparcie sponsorów, opłaty uczestników. Programy szkoleniowe adresowane do osób dorosłych strona 2 z 5

3 Kwestie do rozważenia Silne strony Szkolenie dorosłych w jeżdzie rowerem umożliwia przezwyciężenie podstawowej bariery rozwoju ruchu rowerowego: niedostatku umiejętności jazdy rowerem. Efekty można stosunkowo łatwo mierzyć przy pomocy liczenia uczestników i ankiety po zakończeniu kursów. Coraz bardziej rosnąca baza danych o nowych rowerzystach może także służyć jako źródło pomysłów i informacji dotyczących potrzeb cyklistów nowicjuszy w twoim mieście lub miasteczku. Nowi cykliści są zwykle nastawieni entuzjastycznie do nowych możliwości poruszania się i skutecznie roznoszą wieści o nich. Szczególnie w przypadku grup wywodzących się z mniejszości etnicznych, kursy szkoleniowe stanowią źródło nawiązywania kontaktów w lokalnej społeczności oraz związania się ze społeczeństwem głównego nurtu. (gdy na przykład mogą jechać wraz ze swoimi dziećmi lub wnukami do szkoły). Szkolenie dorosłych w jeździe rowerem jest dobrym uzupełnieniem szkolenia dzieci. Słabości Programy szkolenia rowerowego dla dorosłych mogą obejmować jednocześnie jedynie stosunkowo niewielkie grupy osób, w związku z czym mogą być relatywnie kosztoi pracochłonne (szczególnie w początkowych stadiach). Aby były rzeczywiście skuteczne, potrzebne jest zaangażowanie i determinacja oferowanie takich programów regularnie przez dłuższy okres czasu. W miastach początkujących, gdzie ludzie mogą nie cenić jeszcze odpowiednio korzystania z roweru, przypuszczalnie nie będzie można prowadzić programu nauki jazdy rowerem na zasadzie pokrywania kosztów z opłat uczestników. Bez poświęcającego się realizacji programu koordynatora, który weźmie na siebie organizację i zarządzanie programem, (ze wsparciem partnerów), szanse sukcesu są niewielkie. Ocena siły wpływu Ankieta wśród uczestników na zakończenie kursu określi poziom ich satysfakcji ze szkolenia Policzenie liczby uczestników pokaże stopień zainteresowania. Ankiety po zakończeniu (na przykład 6 miesięcy i rok po zakończeniu uczestnictwa w kursie) dadzą dobry obraz tego, czy program szkolenia przyniósł oczekiwany skutek, tzn. czy uczestnicy korzystają ze swoich rowerów w celach użytkowych. Badania ankietowe mogą być prowadzone (a ich rezultaty opracowywane) stosunkowo niewielkim kosztem przy pomocy kwestionariuszy wypełnianych w trybie on-line w internecie. Czynniki i bariery sukcesu Partnerstwa mają tutaj dużą wartość zarówno ze względu namożliwość pozyskania wsparcia finansowego podejmowanych wysiłków jak również ze względu na możliwość dotarcia do różnych grup funkcjonujących w lokalnej społeczności (firm, operatorów transportu publicznego, władz samorządowych różnych szczebli, placówek służby zdrowia, środków masowej informacji etc.). Warto mieć na względzie znaczenie ruchu rowerowego w twojej społeczności, przy ustalaniu zarówno długości trwania kursów jak i poziomu opłat za uczestnictwo. Jeśli korzystanie z roweru nie jest generalnie wartościowane wysoko, trudniej będzie przekonać poszczególne osoby do inwestowania dużej ilości czasu lub pieniędzy w program szkolenia rowerowego. W mieście początkującym prawdopodobnie ludzie nie będą skłonni pokrywać faktycznego kosztu kilkugodzinnego szkolenia. Oferowanie kursu za darmo może być jednym ze sposobów Programy szkoleniowe adresowane do osób dorosłych strona 3 z 5

4 przezwyciężania tej bariery, jednakże proponowanie takiego wariantu ma inne konsekwencje: ludzie mogą niedoceniać wartości usługi, którą otrzymują lub po prostu mogą nie przyjść na kurs, na który się zapisali, ponieważ nie zainwestowali niczego w to przedsięwzięcie. Tak więc opłata za kurs jest sensownym rozwiązaniem, ale powinna być umiarkowana. Podobnie jak przy realizacji wielu innych inicjatyw, promocja jest niezbędnym warunkiem sukcesu. Szczególnie w miastach o niskim udziale ruchu rowerowego w strukturze modalnej, tam gdzie jazda rowerem jest postrzegana jako dość ryzykowna forma aktywności, kluczowe znaczenie ma tworzenie bezpiecznego, sympatycznego i radosnego środowiska zdobywania wiedzy i umiejętności. Podczas gdy programy nakierowane na konkretne podgrupy społeczności lokalnej (na przykład imigrantów) mogą nie być działaniem odpowiednim w miastach początkujących i aspirujących, trzeba podjąć każdy wysiłek by nie wykluczyć takich osób w programach kierowanych do szerszej publiczności. Może to obejmować reklamowanie w języku znacznych grup mniejszości w twoim mieście oraz/lub podjęcie wysiłku angażowania instruktorów z takich grup w celu oferowania im szkolenia w innych językach. Przykłady Dobrych Praktyk Przypadek 1 Tilburg (NL) Edukacja rowerowa dla imigrantek. Przez ponad 25 lat, Ośrodek dla Imigrantek w Tilburgu oferował kursy rowerowe dla swoich podopiecznych. Szkolenia odbywają się w grupach od 10 do 12 osób w wymiarze godziny tygodniowo przez 10 tygodni. Program jest finansowany przez lokalną administrację wspieraną finansowo ze źródeł regionalnych, krajowych lub ze specjalnych funduszy. Każda z uczestniczek płaci 25. Zajęcia podzielone są na część obejmującą praktyczną jazdę rowerem, część teoretyczną, oraz część mającą charakter spotkania towarzyskiego, każda z nich ma taką samą ważność. Zajęcia z jazdy rowerem pomagają kobietom na wiele sposobów: jazda rowerem jest szybka i tania, pomaga budować zaufanie do samej siebie i poczucie niezależności, daje im także szansę aktywności fizycznej. Same kursy nie tylko pomagają w podniesieniu umiejętności jazdy rowerem na wyższy poziom. Są one także miejscem spotkań imigrantek, w czasie których mogą one rozmawiać i wymieniać informacje. Kurs kończy się egzaminem końcowym i rozdaniem certyfikatów potwierdzających zdobyte umiejętności. W roku 1996 założono w Tilburgu Steunpunt Fiets (Wsparcie Rowerowe). W ramach tej inicjatywy Ośrodek dla Imigrantek opracował konspekt kursów jazdy rowerem oferowanych w wielu miastach i wsiach. Celem Steunpunt Fiets jest wspieranie integracji i emancypacji kobiet cudzoziemek przez praktyczne wspieranie kursów korzystania z roweru w całym kraju. Programy szkoleniowe adresowane do osób dorosłych strona 4 z 5

5 Więcej można znaleźć na stronie lub (tylko po holendersku) lub kontaktując się z Angelą van der Kloof na a.vanderkloof@mobycon.nl. Odpowiedzialność za treść publikacji ponoszą jej autorzy. Tekst niekoniecznie odzwierciedla stanowisko Wspólnot Europejskich. EACI i Komisja Europejska nie są odpowiedzialne za wykorzystanie - w jakikolwiek sposób - informacji zawartych w publikacji. Tilburg jest zaawansowanym miastem rowerowym z 30% udziałem rowerów w strukturze modalnej Zdjęcia: Angela van der Kloof, Mobycon, Holandia Przypadek 2 Vancouver (CA) Jazda Rowerem po Ulicach (Streetwise Cycling) Program Streetwise Cycling, adresowany do osób dorosłych, które chcą dojeżdżać codziennie do rowerem pracy, wspiera lokalną akcję promocji tygodnia dojeżdżania rowerem do pracy (Bike to Work Week). Potencjalni uczestnicy wyrazili zainteresowanie, ale przez wiele lat nie korzystali z roweru i potrzebowali szeregu podstawowych informacji i umiejętności. Jednodniowy program obejmuje omówienie teorii ruchu drogowego na zajęciach prowadzonych w klasie, praktykę kontrolowania roweru na wolnym parkingu dla samochodów, oraz dwugodzinny grupowy przejazd niewielką prędkością po ulicach miasta. Program jest prowadzony przez Koalicję Rowerową Rejonu Vancouver (Vancouver Area Cycling Coalition). Początkowe finansowanie programu było zapewnione dzięki darowiźnie udzielonej przez lokalną unię kredytową (rodzaj SKOK). Koszty operacyjne zostały pokryte częściowo z opłat uczestników, częściowo z darowizn sponsorów: zarządów dzielnic oraz regionalnego zarządu transportu metropolii Vancouver (Metro Vancouver). Więcej informacji można uzyskać na stronie lub kontaktując się z info@vacc.bc.ca. Vancouver jest początkującym miastem z około 3,5% udziałem ruchu rowerowego w strukturze modalnej. Programy szkoleniowe adresowane do osób dorosłych strona 5 z 5