Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w PO KL. Dni Otwarte POMOCNA DŁOO Kraków, grudnia 2010 r.

Transkrypt

1 Zasada równości szans kobiet i mężczyzn w PO KL Dni Otwarte POMOCNA DŁOO Kraków, grudnia 2010 r.

2 Lektura podstawowa Zasada równości szans kobiet mężczyzn w projektach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Poradnik Aktualizacja

3 Zgodnośd projektu z zasadą równości szans kobiet i mężczyzn odbywa się na podstawie standardu minimum zamieszczonego w części A Karty Oceny Merytorycznej. Aby projekt był uznany za zgodny z zasadą równości szans kobiet i mężczyzn, musi spełniad co najmniej 2 z 6 punktów standardu minimum.

4 Nieuzyskanie co najmniej dwóch pozytywnych odpowiedzi w standardzie minimum równoznaczne jest z odrzuceniem wniosku w przypadku projektów konkursowych lub zwróceniem do uzupełnienia w przypadku projektów systemowych. Każde pytanie standardu minimum należy traktowad niezależnie od innych pytao. Jednak w przypadku braku logiki w założeniach wniosku w kontekście równości szans kobiet i mężczyzn możliwe jest obniżenie punktacji w części B Karty Oceny Merytorycznej.

5 Podstawowe pojęcia obszar interwencji obszar objęty wsparciem w ramach PO KL (np. zatrudnienie, integrację społeczną, edukację, adaptacyjność). zasięg oddziaływania projektu przestrzeń, której projekt dotyczy (np. region, powiat, kraj, instytucja, przedsiębiorstwo, konkretny dział w danej instytucji).

6 1. Czy projekt zawiera analizę sytuacji kobiet i mężczyzn dotyczącą obszaru interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu, która wskazuje na nierówności ze względu na płeć?

7 Cel analizy Analiza ma na celu ukazanie, w jakim położeniu znajdują się kobiety i mężczyźni wchodzący w skład grupy docelowej. Każdy wniosek o dofinansowanie projektu powinien zawierad analizę sytuacji kobiet i mężczyzn, niezależnie od tego, czy wsparcie kierowane jest do osób, czy do instytucji. Analiza sytuacji kobiet i mężczyzn (1, 2, 3 punkt standardu) sugerowane pole wniosku: 3.1, 3.2.

8 Co powinna zawierać analiza? dane jakościowe dotyczące sytuacji kobiet i mężczyzn w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu i/lub dane ilościowe w podziale na płeć w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu i/lub bariery równościowe, jakie występują w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu

9 Bariery równości płci 1. Segregacja pozioma i pionowa rynku pracy 2. Różnice w płacach kobiet i mężczyzn 3. Mała dostępnośd elastycznych rozwiązao czasu pracy 4. Niski udział mężczyzn w wypełnianiu obowiązków rodzinnych 5. Niski udział kobiet w procesach podejmowania decyzji 6. Przemoc ze względu na płed 7. Niewidocznośd kwestii płci w ochronie zdrowia 8. Niewystarczający system opieki przedszkolnej 9. Stereotypy płci we wszystkich obszarach 10. Dyskryminacja wielokrotna, szczególnie w odniesieniu do kobiet starszych, imigrujących, niepełnosprawnych oraz należących do mniejszości etnicznych.

10 Zasada 4 kroków Krok 1 REPREZENTACJA Jaka jest struktura grupy kobiet, a jaka mężczyzn pod kątem m.in. wieku, wykształcenia, stażu pracy, czasu pozostawania bez pracy, kwalifikacji, itp. Ile jest kobiet, a ilu mężczyzn na danym obszarze? Jak dane te zmieniają się w czasie? Kto i gdzie mieszka? Jak kształtuje się popyt na pracę/usługi/branże itp?

11 Zasada 4 kroków Krok 2 PORTRET UCZESTNIKA/UCZESTNICZKI Na jakie problemy i trudności napotykają mężczyźni, a na jakie kobiety w życiu społeczno-zawodowym? Kto się zajmuje dziedmi i innymi osobami zależnymi? Kto i kiedy ma wolny czas? Kto i gdzie mieszka? Kto i w jakim stopniu korzystał z dotychczasowych form wsparcia? Z jaką efektywnością? Kto, czy i gdzie pracuje? Na podstawie jakiej umowy jest zatrudniony? Kto pracuje na czarno? Kto zajmuje jakie stanowiska? Ile kto przeciętnie zarabia w danej branży? Kto posiada własny samochód? Kto korzysta z jakich źródeł informacji? Kto ma dostęp do internetu? Kto i jak się uczy?

12 Zasada 4 kroków Krok 3 PRZYCZYNY ZAISTNIAŁEJ SYTUACJI Dlaczego tak jest? Jakie są zależności między położeniem kobiet i mężczyzn a społecznymi rolami przypisywanymi kobietom i mężczyznom? Jakie wzorce zachowao/ mechanizmy społeczne możemy zauważyd? Kto ma wpływ na zmianę w danym obszarze? Jakie organizacje? Jakie instytucje? Kto podejmuje decyzje? Jakie są bariery równości w danym obszarze? Jakie są bariery, które w szczególnym stopniu dotyczą kobiet, a jakie dotyczą mężczyzn? Które z barier są kluczowe i dopiero ich likwidacja spowoduje trwałą zmianę sytuacji danej płci?

13 Zasada 4 kroków Krok 4 POTRZEBY KOBIET I MĘŻCZYZN Jakie są potrzeby kobiet, a jakie mężczyzn w związku z zaistniałą sytuacją w danym obszarze? Jakie są potrzeby praktyczne, bieżące, które należy rozwiązad w pierwszej kolejności? Jakie potrzeby są strategiczne, długofalowe, których uwzględnienie zapewni trwałą poprawę sytuacji kobiet i mężczyzn? Jak możemy uwzględnid te potrzeby, planując nasz projekt?

14 Nierówności ze względu na płed w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu mogą byd stwierdzone zarówno na podstawie analizy ilościowej, jak i jakościowej.

15 2. Czy analiza sytuacji kobiet i mężczyzn zawiera dane ilościowe, które wskazują na brak istniejących nierówności w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu?

16 Brak nierówności musi byd wykazany na podstawie danych ilościowych weryfikowalnych dla członków KOP. Dane te muszą byd bezpośrednio powiązane ze specyfiką i/lub zakresem oddziaływania projektu. Uwaga: Brak istnienia nierówności w obszarze projektowym będzie dotyczył w większym stopniu projektów skierowanych wsparciem do instytucji niż osób.

17 1 i 2 punkt standardu minimum nie wykluczają się analiza ilościowa równość analiza jakościowa nierówność

18 3. Czy użyte w analizie sytuacji kobiet i mężczyzn dane w podziale na płed dotyczą obszaru interwencji i zasięgu oddziaływania projektu?

19 Dane jakościowe i ilościowe w podziale na płed podane w analizie sytuacji kobiet i mężczyzn powinny dotyczyd zarówno zasięgu oddziaływania projektu, jak również obszaru interwencji projektu. Podane dane powinny odnosid się do specyfiki grupy docelowej.

20 Jeżeli nie istnieją dokładne dane (jakościowe i/lub ilościowe), które można wykorzystad w analizie sytuacji kobiet i mężczyzn, można skorzystad z informacji, które są jak najbardziej zbliżone do obszaru interwencji i zasięgu oddziaływania projektu. W analizie dopuszczalne jest także wykorzystanie danych pochodzących z badao własnych. Wymagane jest jednak w takim przypadku podanie w miarę dokładnych informacji na temat tego badania (np. daty jego realizacji, wielkości próby, metodologii pozyskiwania danych itd.).

21 4. Czy działania odpowiadają na nierówności ze względu na płed istniejące w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu i/lub różnicują działania (formy wsparcia) dla kobiet i mężczyzn?

22 Zaplanowane działania powinny odpowiadad na nierówności i bariery zdiagnozowane w analizie sytuacji kobiet i mężczyzn i byd zróżnicowane pod kątem odmiennych potrzeb kobiet i mężczyzn. Szczególną uwagę należy zwrócid w przypadku rekrutacji do projektu i dopasowania odpowiednich form wsparcia dla uczestników/uczestniczek projektu wobec zdiagnozowanych nierówności w analizie sytuacji kobiet i mężczyzn. Uwaga: Zasada równości szans kobiet i mężczyzn nie polega na automatycznym objęciu wsparciem 50% kobiet i 50% mężczyzn w projekcie, ale na odwzorowaniu istniejących proporcji lub zwiększeniu udziału grupy niedoreprezentowanej.

23 W przypadku projektów innowacyjnych testujących, projektodawca może podad informacje odnośnie działao, które powinny odpowiadad na nierówności i bariery zdiagnozowane w analizie sytuacji kobiet i mężczyzn i byd zróżnicowane pod kątem odmiennych potrzeb kobiet i mężczyzn lub wskazad, w jaki sposób w planowanym do wypracowania rozwiązaniu zostanie uwzględniona sytuacja kobiet i mężczyzn. Uwaga: Projekty, w których nie zdiagnozowano barier ze względu na płed powinny także przewidywad działania zmierzające do przestrzegania zasady, aby na żadnym etapie realizacji projektu te bariery się nie pojawiły. Działania równościowe (4 punkt standardu) sugerowane pole wniosku: 3.2, 3.3, 3.4.

24 5. Czy rezultat(y) są podane w podziale na płed i/lub wskazują, jak projekt wpłynie na sytuację kobiet i mężczyzn w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu?

25 Rezultaty = wartości wskaźnika pomiaru celu (3.1.2 cel główny projektu i cele szczegółowe projektu, w przypadku oddolnych inicjatyw 3.3) Rezultaty muszą byd podane w podziale na płed (w przypadku projektów, w których wsparcie kierowane jest do osób)

26 Rezultaty powinny wynikad z analizy sytuacji kobiet i mężczyzn i zaplanowanych działao w projekcie. Przyjęte w projekcie wartości liczbowe/procentowe udziału kobiet i mężczyzn powinny byd adekwatne do zdiagnozowanych nierówności (barier i potrzeb każdej z płci).

27 We wniosku o dofinansowanie projektu powinna również znaleźd się informacja, w jaki sposób rezultaty przyczyniają się do zmniejszenia istniejących w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu nierówności ze względu na płed (dotyczy to zarówno projektów skierowanych wsparciem do osób, jak i instytucji). Rezultaty w podziale na płed i ich wpływ na sytuacje kobiet i mężczyzn (5 punkt standardu) sugerowane pole wniosku: 3.1, 3.3, 3.5.

28 6. Czy projekt wskazuje, w jaki sposób zostanie zapewnione równościowe zarządzanie projektem?

29 We wniosku o dofinansowanie powinna znaleźd się informacja, w jaki sposób zostanie zapewniona realizacja zasady równości szans kobiet i mężczyzn w ramach zarządzania projektem. Równościowe zarządzanie (6 punkt standardu) sugerowane pole wniosku: 3.7.

30 Jednozdaniowy zapis, że projekt będzie zarządzany równościowo jest niewystarczający. Równościowe zarządzanie projektem nie polega na zatrudnieniu do obsługi projektu 50% mężczyzn i 50% kobiet. Stosowanie kryterium płci w procesie rekrutacji pracowników jest niezgodne z prawem pracy. Orzeczenia ETS: można preferowad jedną płed podczas naboru na dane stanowisko, ale muszą byd spełnione łącznie dwa warunki: 1) wymagania rekrutacyjne są spełnione w równym stopniu przez kandydata i kandydatkę 2) preferowana płed jest niedoreprezentowana w danym sektorze

31 Przykłady działao, które wskazują na równościowe zarządzanie projektem: szkolenie dla kadry zarządzającej z zakresu równości płci ewaluacja projektu pod kątem równości płci komunikacja w projekcie język równościowy ciała decyzyjne (Rada, Komitet, Komisja itp.) w projekcie są zróżnicowane ze względu na płed elastyczne formy pracy, które umożliwiają godzenie życia rodzinnego z zawodowym pracowników i pracownic.

32 Wyjątki, do których nie stosuje się standardu minimum: profil działalności projektodawcy ze względu na ograniczenia statutowe, realizacja działao pozytywnych, zamknięta rekrutacja.

33 Wyjątki, do których nie stosuje się standardu minimum: profil działalności projektodawcy ze względu na ograniczenia statutowe Oznacza to, że w ramach statutu (lub innego równoważnego dokumentu) istnieje jednoznaczny zapis, iż beneficjent przewiduje w ramach swojej działalności wsparcie skierowane tylko do jednej z płci. Beneficjent musi podad w treści wniosku informację, że projekt należy do wyjątku od standardu minimum ze względu na ograniczenia statutowe.

34 Wyjątki, do których nie stosuje się standardu minimum: realizacja działao pozytywnych działania te pozwalają na wpłynięcie na niekorzystną sytuację danej płci w konkretnym obszarze interwencji projektu, a tym samym wyrównanie jej szans społecznych i zawodowych. Działania pozytywne gdy istnieje potrzeba skierowania projektu wyłącznie do jednej płci. Koniecznośd realizacji tego typu działao powinna wynikad z gorszego położenia danej płci w obszarze interwencji i/lub zasięgu oddziaływania projektu. Beneficjent musi zawrzed we wniosku o dofinansowanie projektu analizę sytuacji kobiet i mężczyzn wskazującą na koniecznośd realizacji takich działao.

35 Wyjątki, do których nie stosuje się standardu minimum: zamknięta rekrutacja projekt obejmuje - ze względu na swój zakres oddziaływania - wsparciem wszystkich pracowników/personel konkretnego podmiotu, wyodrębnionej organizacyjnie części danego podmiotu lub konkretnej grupy podmiotów wskazanych we wniosku o dofinansowanie. Beneficjent musi podad we wniosku informację, że projekt należy do wyjątku od standardu minimum ze względu na zamkniętą rekrutację wraz z uzasadnieniem.

36 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Plac na Stawach Kraków