Przedmiotowy system oceniania z historii i społeczeństwa klasy 4-6. Szkoła Podstawowa w Bestwinie. rok szkolny 2009/2010. I.

Transkrypt

1 Przedmiotowy system oceniania z historii i społeczeństwa klasy 4-6 Szkoła Podstawowa w Bestwinie rok szkolny 2009/2010 I. Cele edukacyjne 1. Zainteresowanie uczniów przeszłością. 2. Dostarczenie wiedzy, która umożliwi ukształtowanie poprawnych wyobrażeń o życiu w przeszłości, zrozumienie natury ludzkiej i motywów postępowania minionych pokoleń. 3. Pomoc w zrozumieniu złożoności współczesnego świata i odnalezieniu w nim własnego miejsca. 4. Rozwijanie poczucia przynależności do rodziny, społeczności lokalnej, grupy etnicznej, religijnej, narodu, państwa, społeczności europejskiej i światowej. 5. Umożliwienie uczniom zrozumienie innych ludzi i społeczeństw; kształtowanie szacunku i przywiązanie do własnego państwa i rodzimej kultury, z zarazem szacunku i tolerancji dla innych państw i kultur. 6. Dostarczenie wzorów osobowych z przeszłości, wprowadzanie uczniów w świat wartości ogólnoludzkich, sprzyjających wychowaniu prawego człowieka i aktywnego, świadomego swych praw i obowiązków obywatela. II. Kontrola i ocena Ocenianie to proces zbierania informacji o wiedzy, umiejętnościach i postawie ucznia oraz dynamice zmian w tych zakresach. Ocenianiu poddaje się wiedzę ucznia, jego umiejętności i postawę. 1. Każdy uczeń otrzymuje w ciągu semestru przynajmniej tyle ocen, ile wynosi dwukrotna liczba tygodniowych godzin historii w danej klasie. 2. Uczeń otrzymuje oceny w skali 1-6, wartość oceny cząstkowej lub śródrocznej może podwyższać + lub obniżać -. Na koniec roku wystawia się oceny bez plusów i minusów. 3. Ocenie podlegają następujące formy sprawdzania wiedzy i umiejętności ucznia: czytanie mapy i korzystanie z atlasu, 1

2 czytanie ze zrozumieniem (tekstu podręcznika, tekstu źródłowego), odpowiedzi ustne, wypowiedzi pisemne (zadania domowe), sprawdziany pisemne (testy, sprawdziany, kartkówki), aktywność (udział w lekcji i na konkursach), umiejętność łączenia faktów, myślenia przyczynowo-skutkowego, porównania epok, ustrojów politycznych, społecznych, gospodarczych na przestrzeni dziejów, posługiwanie się podstawowymi pojęciami z zakresu chronologii; obliczanie czasu wydarzeń, długości ich trwania, umieszczanie ich na taśmie chronologicznej, wykorzystania ilustracji, filmu, nagrania audio jako źródła informacji (dokonanie opisu w formie ustnej lub pisemnej), praca w grupie, projekt, praca w zeszycie przedmiotowym, praca w zeszycie ćwiczeń, 4. Przy czytaniu mapy i korzystaniu z atlasu brane są pod uwagę: wskazanie granic i ich zmian, wydarzeń historycznych umieszczonych na mapie, obliczanie odległości, porównanie informacji zawartych na różnych mapach np. historycznej i fizycznej, wypełnianie map konturowych, posługiwanie się pojęciami geograficznymi przy określaniu np. położenia miasta, miejsca bitwy itp., znajomość znaczenia symboli z legendy. 5. Przy wypowiedzi ustnej pod uwagę brane są: znajomość poznanych zagadnień, samodzielność wypowiedzi, 2

3 sposób ich wypowiedzi (ład wypowiedzi, elementy kultury żywego słowa) 6. Przy wypowiedziach pisemnych ocenie podlega: zgodność z tematem, poprawność merytoryczna i stylistyczna, kompozycja (podział na części, spójność, logiczność), estetyka (pismo, marginesy), dodatkowe walory pracy (oryginalność ujęcia, bogactwo języka, zastosowanie cytatów, itp.) 7. Do zapisu wieków uczeń jest zobowiązany używać tylko cyfr rzymskich. 8. Sprawdziany pisemne są obowiązkowe, zapowiadane uczniom i wpisywane do dziennika z tygodniowym wyprzedzeniem. Sprawdziany przeprowadzane są po omówieniu określonej partii materiału np. jednego działu lub po zrealizowaniu tematycznej części z danego materiału. Uczniowie znają zakres materiału przewidzianego do kontroli. Ze sprawdzianów i zapowiedzianych kartkówek nie można zgłosić nie przygotowania. Sprawdziany i kartkówki oceniamy według systemu punktowego. 0%-29% ndst 30%-49% dop 50%-70% dst 71%-89% db 90%-100% bdb napisanie bezbłędnie sprawdzianu i rozwiązanie zadanie dodatkowego jest równoznaczne z wystawieniem oceny celującej za sprawdzian. Spisywanie (ściąganie) na sprawdzianie jest jednoznaczne z otrzymaniem oceny niedostatecznej. 9. Odpowiedzi ustne i kartkówki dotyczą materiału z ostatnich trzech lekcji. 10. Uczeń, który opuścił sprawdzian, pisze go w terminie ustalonym przez nauczyciela. 11. Uczeń może poprawić ocenę niedostateczną ze sprawdzianu w terminie uzgodnionym z nauczycielem. 12. Praca domowa kontrolowana na bieżąco. Uczeń musi być przygotowany z trzech ostatnich lekcji lub z zadanej partii materiału (np. działu) po wcześniejszym zapowiedzeniu przez nauczyciela. 13. Prace domowe mogą być pisemne, ustne lub polegać na przygotowaniu określonych materiałów potrzebnych na lekcję. Prace mogą być krótko lub długoterminowe. 3

4 14. Spisywanie prac domowych jest jednoznaczne z otrzymaniem oceny niedostatecznej. 15. Uczeń ma prawo zgłosić w semestrze dwa nieprzygotowania do lekcji. 16. Jeżeli uczeń nie zgłosi nieprzygotowana, nauczyciel ma prawo wpisać uczniowi do dziennika ocenę niedostateczną. 17. Aktywność, czyli czynny udział ucznia w pracy na lekcji, jest nagradzana plusem (3 plusy = bdb, 2 plusy = db,) lub oceną (np. za udział w konkursie, dodatkową pracę pozalekcyjną). 18. W dzienniku odnotowane są następujące skróty oceniające aktywność lub jej brak: nb nieobecny bz brak zadania np nieprzygotowany z brak zeszytu lub podręcznika + - aktywność 21. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego uczeń obowiązkowo prowadzi zeszyt. Przynajmniej raz w roku otrzymuje ocenę za prowadzenie zeszytu. Pod uwagę przy ocenianiu brane są poniższe elementy: estetyka zeszytu, staranność zapisu, systematyczność w zapisach lekcyjnych, daty na marginesie przy tematach lekcji, numeracja lekcji, podkreślenia tematów, podkreślenie lub zapisanie innym kolorem ważnych pojęć i dat historycznych, Uczeń nie używa w zeszycie do pisania koloru czerwonego, gdyż jest on zarezerwowany dla nauczyciela. 22. Ocena klasyfikacyjna wynika z ocen cząstkowych, ale nie jest ich średnią arytmetyczną. 23. Rolę dominującą odgrywają w ostatecznej klasyfikacji oceny za sprawdziany, kartkówki i odpowiedzi ustne. 24. Ocena roczna jest wystawiana za podstawie cząstkowych ocen z II semestru i oceny za I semestr. 25. Przedmiotowy system oceniania z historii podlega ewaluacji na końcu roku szkolnego w ramach prac zespołu humanistycznego. 4

5 III. Kryteria ocen Ocena Opanowane umiejętności i aktywność Posiadana wiedza Ocena 1. Uczeń spełnia wszystkie wymagania na ocenę 1. Posiada wiedzę celująca bdb. wykraczającą znacznie poza zakres materiału 2. Potrafi nie tylko korzystać z różnych źródeł informacji wskazanych przez nauczyciela, ale również umie samodzielnie zdobyć wiadomości. 3. Systematycznie wzbogaca swoją wiedzę przez czytanie książek artykułów o treści historycznej (odpowiednich do wieku). 4. Wychodzi z samodzielnymi inicjatywami rozwiązania konkretnych problemów zarówno w czasie lekcji jak i pracy pozalekcyjnej. 5. Spełnia jeden z warunków pkt. a lub b. a) bierze aktywny udział w konkursach, w których jest wymagana wiedza historyczna. Odnosi w nich sukcesy. b) Jest autorem pracy wykonanej dowolną techniką o dużych wartościach poznawczych i dydaktycznych. 6. Potrafi nie tylko poprawnie rozumować kategoriami ściśle historycznymi (przyczyny skutki), ale również umie powiązać problematykę historyczną z zagadnieniami poznawczymi w czasie lekcji przedmiotów. Umie powiązać dzieje własnego regionu z dziejami Polski lub powszechnymi. programowego np. w odniesieniu do określonej epoki, kraju lub zagadnienia. Dodatkowa wiedza jest owocem samodzielnych poszukiwań i przemyśleń. 2. Zna dzieje własnego regionu w stopniu wykraczającym poza poznawany w czasie lekcji. Ocena bardzo dobra 7. Wyraża samodzielny, krytyczny (w stopniu odpowiednim do wieku) stosunek do określonych zagadnień z przeszłości. Potrafi udowadniać swoje zadanie używając odpowiedniej argumentacji będącej skutkiem nabytej samodzielnie wiedzy. 1. Sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych i wskazanych przez nauczyciela źródeł informacji. Potrafi również korzystając ze wskazówek nauczyciela dotrzeć do innych źródeł informacji. 1. Opanował w minimum 90% materiał przewidziany programem. 2. Posiada wiedzę z dziejów własnego regionu w stopniu 5

6 2. Samodzielnie rozwiązuje problemy i zadania postawione przez nauczyciela posługując się nabytymi umiejętnościami. zadowalającym. 3. Wykazuje się aktywna postawą w czasie lekcji. 4. Bierze udział w konkursach historycznych lub wymagających wiedzy i umiejętności historycznych. 5. Rozwiązuje dodatkowe zadania o średnim stopniu trudności. 6. Potrafi poprawnie rozumować w kategoriach przyczynowo skutkowych wykorzystując wiedzę przewidzianą programem nie tylko z zakresu historii, ale również pokrewnych przedmiotów. Ocena dobra 1. Potrafi korzystać ze wszystkich poznanych w czasie lekcji źródeł informacyjnych. 2. Umie samodzielnie rozwiązywać typowa zadania, natomiast zadania o stopniu trudniejszym wykonuje pod kierunkiem nauczyciela. 3. Rozwiązuje niektóre dodatkowe zadania o stosunkowo niewielkiej skali trudności. 4. Poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo skutkowych. Umie samodzielnie odróżnić przyczyny i skutki wydarzeń historycznych. 1. W minimum 71% opanował materiał programowy. 2. Zna najważniejsze wydarzenia z dziejów swego regionu. Ocena dostateczna 5. Jest aktywny w czasie lekcji. 1. Potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzystać z podstawowych źródeł informacji. 2. Potrafi wykonać proste zadania. 3. W czasie lekcji wykazuje się aktywnością w stopniu zadowalającym. 1. Opanowała podstawowe elementy wiadomości programowych pozwalające mu na rozumienie najważniejszych zagadnień. 2. Zna niektóre wydarzenia i postacie z historii regionu. Ocena dopuszczająca Przy pomocy nauczyciela potrafi wykonać proste polecenia wymagające zastosowania podstawowych umiejętności. (minimum 50% wiedzy przewidzianej programem) Jego wiedza posiada poważne braki, które jednak można usunąć w dłuższym okresie czasu. (minimum 6

7 30% wiedzy przewidzianej programem) Ocena niedostateczna Nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagających zastosowania podstawowych umiejętności. Braki w wiedzy są na tyle duże, że nie rokują one nadziei na ich usunięcie nawet przy pomocy nauczyciela. IV. Zakres wymagań z przedmiotu - historia - stawianych przed uczniami klasy IV, V, VI szkoły podstawowej, zgodny z programem nauczania KLASA IV Po zakończeniu realizacji programu klasy IV uczeń powinien: 1. dostrzegać dynamikę zmian zachodzących w życiu człowieka na przestrzeni dziejów 2. dostrzegać przyczyny i skutki zmian zachodzących w przeszłości, widzieć w nich efekt pracy minionych pokoleń oraz ciągłość rozwoju cywilizacyjnego 3. wykorzystywać wiedzę historyczną uzyskaną z różnych źródeł informacji i na tej podstawie wyciągać właściwe wnioski 4. pracować w grupie rówieśniczej, wyrażać własne zdanie 5. pod kierunkiem nauczyciela interpretować materiał źródłowy 6. określać czas minionych wydarzeń, obliczać upływ czasu między wydarzeniami 7. czuć związek kulturowy z narodem, mieć poczucie przynależności regionalnej 8. wykorzystywać właściwie poznane pojęcia historyczne 9. narysować samodzielnie drzewo genealogiczne 10. samodzielnie poszukiwać potrzebnych informacji w różnych źródłach i porządkować je. 7

8 KLASA V Po zakończeniu realizacji programu klasy V uczeń powinien: 1. wiedzieć co to jest cywilizacja 2. zna nazwy głównych epok w dziejach ludzkości, umie ułożyć je w kolejności chronologicznej, potrafi w przybliżeniu, jak długo one trwały 3. umie wymienić i wskazać na mapie główne kręgi cywilizacyjne świata starożytnego 4. potrafi podać przykłady życia codziennego w starożytności, np. opisać, jak wyglądał ubiór, pożywienie, domostwa i rozrywki w wybranych krajach oraz niektóre zwyczaje rodzinne; potrafi także scharakteryzować wybrane rodzaje prac wykonywanych w starożytności oraz ich efekty 5. umie ogólnie scharakteryzować wierzenia ludów starożytnych, takie jak: wyobrażenia bóstw, sposoby, za pomocą których ludzie oddawali im cześć (formy kultu); zna najważniejsze różnice między wierzeniami ludów Wschodu, Greków i Rzymian a religią Żydów i chrześcijan; potrafi skrótowo opowiedzieć wybrane mity, 6. dostrzega elementy dziedzictwa cywilizacji starożytnych w życiu współczesnym, zna wybrane elementy kultury polskiej biorące swój początek w tradycji śródziemnomorskiego, np. architektura, teatr, alfabet, słownictwo (na wybranych przykładach) 7. zna rolę wierzeń religijnych w życiu ludzi średniowiecza; szczególnie potrafi określić, na czym polegało znacznie chrześcijaństwa, zarówno w sferze stosunków między ludźmi, jak w sferze kultury (piśmiennictwo, architektura i sztuka teatralna); dostrzega podobieństwa i różnice między katolicyzmem a prawosławiem i islamem 8. umie omówić najważniejsze osiągnięcia kulturalne średniowiecza i jednocześnie wskazać, które z nich przetrwały do współczesności i są szczególnie trwałym dorobkiem ludzkości, stanowiąc istotny wkład w cywilizację 9. potrafi opowiedzieć o niektórych aspektach życia codziennego ludzi średniowiecza, np. siedziby, ubiór, pożyczenie, rozrywki; wie, w jaki sposób ówcześni ludzie zdobywali środki do życia 10. wykorzystuje elementy historii regionu w trakcie realizacji poszczególnych tematów wiążąc je z historią powszechną. 8

9 KLASA VI Po zakończeniu realizacji programu klasy VI uczeń powinien: 1. potrafi określić przyczyny odkryć geograficznych, a także ich skutki zarówno dla Europy, jak i krajów podbitych i kolonialnych, umie wskazać niektóre towary, potrawy, pojęcia rozpowszechnione w Europie dzięki wielkim odkryciom, obecne również w życiu codziennym ludzi współczesnych 2. rozumie najważniejsze zjawiska mające miejsce w chrześcijaństwie w czasach nowożytnych, takie jak reformacja katolicka (kontrreformacja) 3. zna ważne idee współczesne: humanizm, równość wobec prawa, prawa człowieka i obywatela; wie w jakich okolicznościach narodziły się oraz jaką rolę odgrywają współcześnie 4. potrafi wskazać jakie zmiany w codziennym sposobie życia ludzi dokonały się w czasach nowożytnych i najnowszych, szczególnie w Xix i XX w., także w jego regionie 5. dostrzega negatywne zjawiska i wydarzenia XX w.: wojny światowe, systemy totalitarne, ludobójstwo, jak również pozytywne, np. rozwój demokracji, postęp naukowo-techniczny 6. zna wybrane etapy dziejów Polski ukazane na tle dziejów Europy: a. początki państwa polskiego b. rozkwit państwa polskiego w XV i XVI w. na tle Europy czasów odkryć geograficznych, renesansu i reformacji c. charakter życia społeczeństwa polskiego w XVII w. na tle życia społeczeństw Europy siedemnastowiecznej d. próby ratowania państwowości polskiej w drugiej połowie XVIII w. na tle przełomu oświeconego, powstania Stanów Zjednoczonych i rewolucji francuskiej e. charakter życia społeczeństwa polskiego w XIX w. w powiązaniu z przemianami w życiu innych społeczeństw, głównie europejskich, wynikających z rewolucji naukowo-technicznej f. życie codzienne społeczeństwa polskiego w XIX w. i formy walki o wolną Polskę na tle wielkich zmian g. odbudowę państwowości polskiej w powiązaniu z I wojną światową h. osiągnięcia II Rzeczpospolitej na tle przemian cywilizacyjnego świata w dwudziestoleciu międzywojennym 9

10 i. losy Polaków w latach II wojny światowej jako cząstkę losów innych społeczeństw j. życie społeczeństwa polskiego w warunkach braku pełnej suwerenności państwowej 7. potrafi wskazać, jakie są najważniejsze problemy, przed którymi stoi ludzkość w XXI w. 8. zna podstawowe wiadomości dotyczące współczesnego państwa polskiego, praw i obowiązków obywatelskich, symboli Rzeczypospolitej Polskiej, samorządności lokalnej, wybranych problemów społeczno gospodarczych, miejsca Polski w Europie 9. w oparciu o dotychczasową wiedzę potrafi dokonać samookreślenia się, a więc wyjaśnić co to znaczy, że jest członkiem społeczności lokalnej, obywatelem państwa polskiego, mieszkańcem Europy, zna swoje prawa i obowiązki, wynikające z przynależności do tych wspólnot; potrafi określić podstawowe zasady obowiązujące we współżyciu społecznym Opracował: 10