UCZELNIANY SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ KSZTAŁCENIA W WYŻSZEJ SZKOLE EDUKACJI I TERAPII

Transkrypt

1 UCZELNIANY SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ KSZTAŁCENIA W WYŻSZEJ SZKOLE EDUKACJI I TERAPII Opracowanie: dr Stefan Szary dziekan WSE WSEiT dr inż. Dariusz Kłódka dziekan WZ WSEiT Konsultacja: mec. Waldemar Gołębiewski mgr Agnieszka Lewandowska mgr Agnieszka Michalska

2 I. UCZELNIANY SYSTEM ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ KSZTAŁCENIA 1. Polityka jakości kształcenia w WSEiT Uczelniany system zarządzania jakością kształcenia został przyjęty Uchwałą Senatu Nr 2/I/2011/2012 z dnia roku. Pod koniec roku akademickiego 2013/2014 dokonano analizy funkcjonowania systemu i stwierdzono konieczność jego modyfikacji. Uaktualniony system wraz z określoną polityką jakości kształcenia zgodny jest z misją Uczelni oraz strategią przyjętą na lata Uwzględnia on także specyficzne potrzeby Uczelni oraz bierze pod uwagę oczekiwania studentów w zakresie usług edukacyjnych na studiach wyższych Cele główne działalności edukacyjnej W ramach realizacji polityki jakości kształcenia, przyjęto następujące cele jakościowe: zapewnienie edukacji na najwyższym poziomie w ramach zdobycia wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych, zapewnienie najwyższego poziomu kształcenia w kontekście profesjonalnego przygotowania do wyzwań współczesnego świata oraz potrzeb i oczekiwań rynku pracy Obszar działalności jakościowej Jakościowe działanie Uczelni obejmuje w sposób szczególny: zgodność realizowanych programów kształcenia z Krajowymi Ramami Kwalifikacji, a także ich doskonalenie, troskę o najwyższą jakość pracy pracowników naukowo-dydaktycznych oraz pracowników administracyjnych, a także ich rozwój, monitorowanie i analizę jakościową procesu kształcenia poprzez weryfikację i walidację efektów kształcenia, oraz jego doskonalenie, udział interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych w realizacji celów jakościowych w ramach uczelnianego systemu zapewnienia jakości kształcenia, poszerzanie oferty edukacyjnej z uwzględnieniem realnego zapotrzebowania na rynku pracy. 2

3 1.3. Odpowiedzialność za realizację polityki jakościowej Za realizację polityki jakości kształcenia w Wyższej Szkole Edukacji i Terapii odpowiedzialni są: władze Uczelni, pracownicy naukowo-dydaktyczni, pracownicy administracyjni, studenci, słuchacze studiów podyplomowych. 2. Struktura organizacyjna Uczelnianego Systemu Zarządzania Jakością Kształcenia 2.1. Schemat Uczelnianego Systemu Zarządzania Jakością Kształcenia RADA KONSULTACYJNA WSEiT (interesariusze wewnętrzni i zewnętrzni) Prorektor ds. rozwoju RADA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA Prorektor ds. kształcenia PEŁNOMOCNICY REKTORA ds. KRK ZESPÓŁ 1 ZESPÓŁ2 ZESPÓŁ 3 ZESPÓŁ 4 KOMISJA ds. ZAPEWNIENIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA KOMISJA ds. OCENY JAKOŚCI KSZTAŁCENIA DZIEKANI WYDZIAŁÓW ZESPÓŁ Organizacja Uczelnianego Systemu Zarządzania Jakością Kształcenia Wdrożenie i efektywne funkcjonowanie uczelnianego systemu zarządzania jakością kształcenia wymaga odpowiedniego zorganizowania. Podmiotem odpowiedzialnym za całość działania uczelnianego systemu jest Rektor. Rektorowi podlegają bezpośrednio: Prorektor ds. Kształcenia, Prorektor ds. Rozwoju Naukowego, a także wyznaczeni przez niego Pełnomocnicy ds. Krajowych Ram Kwalifikacji (KRK). 3

4 Polityką jakości kształcenia zajmuje się Rada Jakości Kształcenia, w skład której wchodzą: Komisja ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia oraz Komisja ds. Oceny Jakości Kształcenia. Pracami Rady ds. Jakości Kształcenia kieruje Prorektor ds. Kształcenia. Dziekani realizują politykę uczelnianego systemu zarządzania jakością kształcenia na Wydziałach współpracując z Zespołami ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia, w skład których wchodzą nauczyciele akademiccy, pracownicy administracyjni wydziałów oraz studenci. Komisja ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia w czasie roku akademickiego, na podstawie otrzymanych raportów z prac Zespołów, przygotowuje raport zbiorczy na koniec roku akademickiego, który przekazuje Komisji ds. Oceny Jakości Kształcenia. Po weryfikacji działań na podstawie otrzymanego raportu i wyrażeniu opinii przez Komisję ds. Oceny Jakości Kształcenia, zostaje on przekazany dziekanom. Niezależnie dziekani przygotowują sprawozdanie z realizacji polityki jakościowej na wydziałach i ostateczny wynik prac przedstawiają Senatowi. Po przyjęciu sprawozdania przez Senat zostaje ono przekazane Radzie Jakości Kształcenia w celu dalszych prac nad udoskonalaniem uczelnianego systemu zarządzania jakością kształcenia. Ciałami doradczymi Rady Jakości Kształcenia są: Rada Konsultacyjna WSEiT, złożona z interesariuszy wewnętrznych oraz zewnętrznych oraz Pełnomocnicy Rektora ds. KRK Obowiązki i kompetencje w ramach uczelnianego systemu zarządzania jakością kształcenia: Rektor: - sprawuje nadzór nad funkcjonowaniem systemu zarządzania jakością kształcenia w Uczelni, - powołuje Radę Jakości Kształcenia i jej przewodniczącego, - powołuje Radę Konsultacyjną WSEiT i jej przewodniczącego, - powołuje Pełnomocników ds. Krajowych Ram Kwalifikacji, - zapewnia odpowiednie warunki w Uczelni do sprawnego funkcjonowania systemu jakości kształcenia. 4

5 Prorektor ds. Kształcenia: - przewodniczy Radzie Jakości Kształcenia, Załącznik - zapewnia organizację i prawidłowe funkcjonowanie procesu dydaktycznego w Uczelni, - przedkłada Senatowi sprawozdanie z działalności Rady Jakości Kształcenia po zakończeniu danego roku akademickiego. Prorektor ds. Rozwoju: - przewodniczy Radzie Konsultacyjnej WSEiT, - czuwa nad procesem rozwoju Uczelni w ramach współpracy Rady z interesariuszami wewnętrznymi i zewnętrznymi, - przedkłada Senatowi sprawozdanie z działalności Rady Konsultacyjnej WSEiT po zakończeniu danego roku akademickiego. Pełnomocnicy Rektora ds. Krajowych Ram Kwalifikacji: - współdziałają w zakresie prawidłowego funkcjonowania oraz doskonalenia uczelnianego systemu zarządzania jakością kształcenia z Radą Jakości Kształcenia, Radą Konsultacyjną WSEiT oraz z dziekanami wydziałów, - opracowują projekty wewnętrznych aktów prawnych mających na celu doskonalenie uczelnianego systemu zarządzania jakością kształcenia zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi w tym zakresie, - wykonują inne zadania wskazane przez Rektora w ramach uczelnianego systemu zarządzania jakością kształcenia. Rada Jakości Kształcenia: - ustala roczny harmonogram działań związany z zapewnieniem jakości kształcenia w Uczelni, - wyznacza politykę Uczelni w zakresie działań jakościowych: cele, obszar działania, odpowiedzialność za realizację celów, - prezentuje nowe rozwiązania, mające na celu podnoszenie jakości kształcenia, - przedstawia Senatowi po każdym roku akademickim sprawozdanie z realizacji działań jakościowych w Uczelni. 5

6 Komisja ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia: Załącznik - na podstawie harmonogramu działań Rady Jakości Kształcenia zleca zespołom zadania realizacji polityki jakościowej, - czuwa nad przebiegiem realizacji zadań w zespołach, - na podstawie sprawozdań zespołów, przygotowuje raport zbiorczy i przekazuje go Komisji ds. Oceny Jakości Kształcenia. Komisja ds. Oceny Jakości Kształcenia: - weryfikuje realizację i zgodność podjętych w Uczelni działań z przyjętą polityką jakościową w ramach uczelnianego systemu zarządzania jakością kształcenia, - weryfikuje działania zespołów w zakresie realizacji zadań zawartych w harmonogramie prac przyjętym przez Radę Jakości Kształcenia w danym roku akademickim, - przygotowuje raport zawierający opinię Komisji odnośnie wykonanych zadań w ramach polityki jakościowej Uczelni i przekazuje go dziekanom wydziałów. Dziekani wydziałów: - współpracują z Komisją ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia, z Komisją ds. Oceny Jakości Kształcenia oraz z zespołami realizującymi wyznaczone zadania, - sprawuje nadzór nad przebiegiem działań jakościowych na Wydziałach, - przedkładają Senatowi roczne sprawozdania z funkcjonowania uczelnianego systemu zarządzania jakością kształcenia na Wydziałach. Rada Konsultacyjna WSEiT: - zapewnia udział interesariuszy wewnętrznych oraz zewnętrznych w doskonaleniu uczelnianego systemu zarządzania jakością kształcenia zgodnie z określonym zakresem działania. 6

7 II. WSPÓŁPRACA Z INTERESARIUSZAMI WEWNĘTRZNYMI I ZEWNĘTRZNYMI Załącznik 1. Rada Konsultacyjna WSEiT W kreowaniu oferty edukacyjnej oraz w zapewnieniu jak najwyższej jakości kształcenia w Wyższej Szkole Edukacji i Terapii udział biorą interesariusze wewnętrzni oraz zewnętrzni, którzy w ramach Uczelnianego Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia tworzą Radę Konsultacyjną WSEiT. Interesariuszami wewnętrznymi WSEiT są: kadra naukowo-dydaktyczna, pracownicy administracyjni uczelni, samorząd studencki, absolwenci, koła naukowe, inne organizacje uczelniane. Interesariuszami zewnętrznymi WSEiT są: władze regionalne i samorządowe, instytucje rynku pracy, agencje zatrudnienia, pracodawcy, firmy i instytucje z branży medycznej, sportowej, kosmetycznej, np: - dostawcy oraz producenci sprzętu medycznego i kosmetycznego, - szpitale, instytuty medyczne i kosmetyczne, centra rehabilitacyjne, - prywatni przedsiębiorcy, - sportowcy, fundacje, stowarzyszenia, uczelnie partnerskie, organizacje studenckie, instytucje biznesowe, np. Polska Izba Gospodarcza Importerów, Eksporterów i Kooperantów. 7

8 Rada Konsultacyjna WSEiT, w skład której wchodzą interesariusze wewnętrzni oraz zewnętrzni, stanowi istotny element uczelnianego systemu zapewnienia jakości kształcenia, a konsekwentna realizacja zadań przyczynia się do podnoszenia poziomu efektywności procesu dydaktycznego oraz prawidłowo tworzonych procedur w Uczelni. 2. Zakres działania Rady Konsultacyjnej Interesariusze zewnętrzni określają najbardziej aktualne potrzeby, oczekiwania oraz wymagania związane z wiedzą, umiejętnościami oraz kompetencjami społecznymi, co przyczynia się do aktualizowania programów kształcenia oraz określenia wizerunku absolwenta. Do zadań Rady Konsultacyjnej należą: opiniowanie strategii Uczelni oraz udział w jej aktualizowaniu, współudział w kreowaniu oferty edukacyjnej: - opiniowanie planów i programów studiów I i II stopnia, praktyk zawodowych oraz studiów podyplomowych, - opiniowanie tematów prac dyplomowych licencjackich oraz magisterskich, - opiniowanie zagadnień oraz pytań do egzaminów dyplomowych, - współtworzenie nowych kierunków studiów I i II stopnia oraz studiów podyplomowych, - współorganizowanie wykładów otwartych, seminariów, szkoleń, warsztatów, projektów, itp., - pomoc studentom w umożliwianiu kontaktów z pracodawcami, - udział w aktywizowaniu studentów do brania odpowiedzialności za swoją przyszłość, kreowanie wizerunku Uczelni jako otwartej na problemy regionu oraz umożliwianie współpracy z jednostkami gospodarczymi, administracyjnymi oraz samorządowymi, kreowanie wizerunku absolwenta Uczelni. 8

9 III. ZASADY REALIZACJI POLITYKI JAKOŚCI UCZELNI Załącznik 1. Zakres działań jakościowych Od czasu wejścia w życie krajowych ram kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego w 2012 roku, Uczenia dokłada wszelkiej staranności w ustawicznym doskonaleniu jakości kształcenia. Polityka jakości Uczelni jest spójna i transparentna. Wydane wewnętrzne akty prawne oraz wdrożone narzędzia systemowe i procedury mają za zadanie badanie poziomu jakości kształcenia weryfikacja i walidacja uzyskiwanych efektów kształcenia w kontekście: oceny planów studiów i programów studiów oraz sposobu ich realizacji, oceny przygotowania merytorycznego i kompetencji nauczycieli akademickich oraz ich rozwoju naukowego, oceny sposobu weryfikacji założonych efektów kształcenia oraz dostosowania treści przedmiotów i tematów prac dyplomowych pod kątem utylitarnym i aplikacyjnym do wymogów regionalnego rynku pracy, oceny poziomu satysfakcji studentów i słuchaczy studiów podyplomowych z procesu kształcenia w zakresie obsługi administracyjnej, organizacyjnej i merytorycznej zawartości oferty kształcenia, zapewnienia dostępu do informacji poprzez udostępnienie planów i programów studiów oraz wyników prowadzonych przez Uczelnię ankiet dotyczących jakości kształcenia. Powyższe zadania realizowane są poprzez stale doskonalony system, którego motorem napędzającym jest Rada Jakości Kształcenia powołana przez Senat Uczelni, nad pracami której nadzór sprawuje Prorektor ds. Kształcenia. Polityka Rady prowadzona jest w ramach dwóch komisji: ds. zapewnienia jakości kształcenia oraz ds. oceny jakości kształcenia. Do sprawnego funkcjonowania i zapewnienia odpowiedniego zaplecza merytorycznego i administracyjnego działania Komisji ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia powołano pięć zespołów: 1) dydaktyczny i punktów ECTS, 9

10 2) praktyk zawodowych studentów, 3) prac dyplomowych, 4) studiów podyplomowych i kursów dokształcających, 5) ankietyzacji i ewaluacji. Wsparcia merytorycznego w zakresie KRK udzielają pełnomocnicy Rektora ds. KRK oraz Rada Konsultacyjna WSEiT złożona z interesariuszy wewnętrznych i zewnętrznych. Komisja ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia pracuje w oparciu o roczny harmonogram prac. Nadzór i wdrożenie polityki jakościowej na wydziałach powierza się dziekanom. Na koniec każdego roku akademickiego przewodniczący Rady Jakości Kształcenia składa sprawozdanie z realizacji działań rady przed Senatem WSEiT, a dziekani sprawozdanie z realizacji polityki jakościowej na wydziałach. 2. Metody ocen polityki jakościowej w Uczelni Słownik pojęć: Efekt kształcenia (Learning outcomes) zasób wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych uzyskiwanych w procesie kształcenia w systemie studiów oraz studiów trzeciego stopnia, Każdy efekt kształcenia musi posiadać wszystkie poniższe cechy (według koncepcji SMART): S specyfic szczegółowy, konkretny efekty kształcenia powinny być szczegółowo opisane, dotyczyć konkretnych oczekiwań co do tego jaką wiedzę i umiejętności student powinien osiągnąć po zakończeniu kursu, M measurable mierzalny do każdego zdefiniowanego efektu kształcenia muszą wystąpić jasne kryteria jego oceny czy i w jakim stopniu został osiągnięty, A acceptable/accurate akceptowalny/trafny każdy efekt powinien być przedyskutowany i skonsultowany z wytycznymi zewnętrznymi dla przedmiotu, R realistic realistyczny możliwy do osiągnięcia przez realizacje przedmiotu (zdefiniowane efekty kształcenia nie mogą odnosić się do działań, treści, form dydaktycznych, których dany przedmiot nie obejmuje, 10

11 T time-scaled efekty kształcenia dla danego przedmiotu powinny być osiągalne w zdefiniowanym przez program czasie. Efekt uczenia się zasób wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych uzyskiwanych w procesie uczenia się poza systemem studiów, Weryfikacja potwierdzenie, przez przedstawienie obiektywnego dowodu, że zostały osiągnięte założone w programie kształcenia efekty kształcenia lub odbył się formalny proces weryfikacji posiadanych efektów uczenia się zorganizowanego instytucjonalnie poza systemem studiów oraz uczenia się niezorganizowanego instytucjonalnie, realizowanego w sposób i metodami zwiększającymi zasób wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych. Podstawowymi sposobami weryfikacji realizacji polityki jakościowej w Uczelni są: weryfikacja jakościowa procesu dydaktycznego i kadry naukowo-dydaktycznej: - ankiety oceny pracy nauczycieli akademickich, - ankiety okresowej oceny nauczycieli akademickich, prowadzonej w ramach zapisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, - arkusze samooceny nauczycieli akademickich oraz arkusze CV zawodowego obrazujące rozwój naukowy, dydaktyczny, organizacyjny i zawodowy, - arkusze wyników hospitacji zajęć dydaktycznych prowadzonych w Uczelni w ramach przygotowywanych corocznie harmonogramów hospitacji zatwierdzanych przez dziekanów wydziałów, - arkusze wyników hospitacji praktyk studenckich prowadzonych w ramach hospitacji praktyk przez koordynatorów ds. praktyk zawodowych, - ankiety dotyczące nakładu pracy i stopnia opanowania przez studenta założonych efektów kształcenia, - karty przedmiotów zawierające założone efekty kształcenia oraz sposoby ich weryfikacji, - ankiety weryfikacji realizacji prac dyplomowych pod kątem przydatności zawartych w pracy tez i wyników do realiów kierunku i ich wykorzystania w praktyce, - inne niezdefiniowane w systemie narzędzia, 11

12 - dostępność planów i programów studiów, kart przedmiotów oraz wyników ankiet oceny pracy nauczycieli akademickich i weryfikacji założonych efektów kształcenia na stronie internetowej Uczelni, celem transparentności pracy Uczelni oraz możliwości świadomego wyboru oferty edukacyjnej przez kandydatów na studia, weryfikacja jakościowa pracy pracowników administracyjnych: - ankiety oceny pracy administracji, weryfikacja jakościowa pracy studentów: - analiza wytworów prac studentów w kontekście możliwości osiągnięcia założonych efektów kształcenia oraz ich przydatności w przyszłej pracy zawodowej, - archiwizacja wytworów prac studenckich jako element służący dokumentowaniu i potwierdzaniu zdobycia założonych efektów kształcenia, - sprawozdania z posiedzeń samorządu studenckiego, weryfikacja jakościowa losów zawodowych absolwentów: - wyniki z badania losów absolwentów uzyskane z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety. 12