Akademia z okazji Dnia Liczby Pi

Transkrypt

1 Literka.pl Akademia z okazji Dnia Liczby Pi Data dodania: :31:16 Autor: Agnieszka Hetman Scanariusz akademii z okazji Dnia Liczby Pi zorganizowany w Zespole Szkół Ekonomiczno-Usługowych Zabrzu w marcu 2010r. Witamy bardzo serdecznie Dyrekcję Szkoły, grono pedagogiczne oraz wszystkich uczniów naszej szkoły. Zgromadziliśmy się tutaj, aby wspólnie uczcić Międzynarodowy Dzień Liczby Pi obchodzony 14 marca, a tym samym rocznicę urodzin jednego z najwybitniejszych fizyków XX-lecia, laureata nagrody Nobla Alberta Einsteina oraz polskiego matematyka Wacława Sierpińskiego. Od wielu lat, 14 marca w różnych krajach odbywają się uroczyste obchody Międzynarodowego Dnia Liczby Pi. Pomysł świętowania Liczby Pi narodził się w 1988r. w USA w Instytucie Exploratorium w San Francisco, a jego celem było i jest popularyzowanie wszystkich nauk ścisłych, co właśnie czynimy J. Dlaczego akurat 14 marca obchodzimy liczbę Pi? Data czternasty marca, czyli trzeci miesiąc i czternasty jego dzień w notacji amerykańskiej zapisuje się jako 3.14., co prezentuje trzy pierwsze cyfry rozwinięcia dziesiętnego liczby Pi. W świadomości opinii publicznej dzień ten jest prawie niezauważalny, aczkolwiek każdy spotkał się z tą liczbą w szkole. Liczba Pi to stała matematyczna, która pojawia się w wielu dziedzinach matematyki i fizyki. Została odkryta już w starożytności, kiedy to zauważono, że stosunek obwodu koła do jego średnicy jest wartością stałą, równą właśnie Babilończycy przyjmowali, że jest on równy w przybliżeniu 3. Symbol jakim oznacza się tą liczbę π został wprowadzony znacznie później, w 1706 roku przez Wiliama Jonesa. Mało kto zna także drugą nazwę tej niezwykłej cyfry Ludolfina, powstałą na cześć niemieckiego matematyka Ludolpha van Ceulena, który podał jej przybliżenie z dokładnością do 35 miejsc po przecinku, co w tamtych czasach było nie lada wyczynem. W chwili obecnej możemy określić liczbę Pi z dokładnością do setek tysięcy miejsc po przecinku. A TERAZ KILKA CIEKAWOSTEK!!! 1) Liczba pi jest nieskończona. W roku 2005, przy pomocy superkomputera, japońscy naukowcy ustanowili rekord wyrażając liczbę pi za pomocą biliona 240 mld cyfr, 2) Gdy przyporządkujemy wszystkie cyfry liczby Pi literom, otrzymamy treść Pana Tadeusza

2 3) 60-letni Japończyk wyrecytował z pamięci 100 tys. cyfr składających się na liczbę pi. Tym samym pobił wcześniejszy, ustanowiony przez siebie rekord świata. Akira Haraguchi przez 16,5 godziny wymieniał cyfry składające się na liczbę pi. Raz na godzinę lub dwie robił sobie kilkuminutową przerwę. Kolejność cyfr kontrolowały zmieniające się trzyosobowe zespoły. 4) Dave Turner wyrecytował cyfr po przecinku, po czym to samo zrobił wspak! 5) Budowniczy piramidy Cheopsa odkryli wartośćπ z dokładnością do 4 miejsc po przecinku, dzięki podzieleniu sumy dwóch boków podstawy piramidy przez jej wysokość. Wbrew pozorom liczba pi ma wielu swoich wielbicieli, bowiem z okazji jej święta tworzone są np. śmieszne wierszyki i opowiadania, w których długość każdego kolejnego słowa jest równa kolejnej cyfrze w rozwinięciu dziesiętnym liczby pi. (slajd z przykładowym wierszem). Matematycy, fizycy i chemicy nie wyobrażają sobie życia bez liczby p. Jest ona dla nich najważniejsza i najpiękniejsza. (slajd ze wzorami z pi) Liczbaπ weszła także do języka potocznego, bo przecież mówimy często «pi razy oko». Niektórzy mówią też, że liczba Pi ma tyle samo cyfr, co dziura budżetowa (czyli nieskończoność) Można także zaszpanować kolegom recytując pierwsze 1000 liczb po przecinku (oczywiście po pierwszych 6 można zmyślać, i tak uwierzą i nie ma szans, że znają więcej). Aby zachęcić Was do nauki matematyki, a także wszystkich nauk ścisłych zapraszamy na reklamę (matematyka jest piękna filmik). A teraz matematyka w nieco żartobliwej formie w wykonaniu klasy 4TEb, która przedstawi skecz kabaretu Ani Mru Mru pt. Ekierka (skecz Ekierka) Tak jak wspominaliśmy na początku dzisiejszej akademii, dzień 14 marca jest również rocznicą urodzin Alberta Einsteina. W związku z tym chcielibyśmy was zaprosić do obejrzenia prezentacji dotyczącej życia jednego z najwybitniejszych naukowców (prezentacja) Albert Einstein przyszedł na świat 14 marca 1879 roku w Ulm, w Niemczech, w domu rodziców żydowskiego pochodzenia: Hermanna i Pauliny Einstein. W rok po urodzeniu Alberta, jego rodzina przeniosła się do Monachium, gdzie narodziła się siostra Alberta, Maja, która przez całe życie pozostała bliską mu osobą. W wieku 6 lat Albert Einstein rozpoczął naukę w katolickiej szkole elementarnej w Monachium. Rozpoczął też naukę gry na skrzypcach, co z biegiem lat stało się jego pasją. Albert bardzo późno zaczął mówić, czytać nauczył się dopiero w wieku 9 lat. Miał też problemy z pisaniem. Ze względu na słabą pamięć z trudem przyswajał wiedzę z różnych dziedzin. Einstein był milczącym chłopcem; uważano go raczej za dziecko dziwne niż utalentowane. Jako 10-latek rozpoczął naukę w gimnazjum Luitpolda w Monachium. Nie był bynajmniej uczniem doskonałym. Nie znosił sztywnej, niemieckiej dyscypliny szkolnej i

3 bez entuzjazmu uczył się łaciny i greki. Dyrektor szkoły Einsteina o nim gdy był młody mawiał: Nie ważne czego będzie próbował, i tak do niczego w życiu nie dojdzie. Jego droga do nauki rozpoczęła się od matematyki. W wieku około 12 lat Einstein samodzielnie nauczył się geometrii i postanowił, że pewnego dnia rozwiąże zagadki świata, co poniekąd mu później wyszło :). Dalsza kariera szkolna Einsteina była równie powikłana, jak jego edukacja w szkole podstawowej. W 1894 roku rodzina Einsteinów przeniosła się Mediolanu, gdzie po wcześniejszych niepowodzeniach w interesach osiadł jego ojciec. Albert pozostał w Monachium, by zakończyć naukę w gimnazjum, ale porzucił je, nie uzyskawszy końcowego świadectwa, by dołączyć do rodziny. Jesienią 1895 roku Albert próbował wstąpić na Politechnikę Związkową w Zurychu, Niestety duże braki wiedzy przyczyniły się do tego, że nie zdał egzaminu wstępnego na studia. Zapisał się więc do Szkoły Kantonalnej w Aarau. We wrześniu 1896 r. zdał tam maturę, uzyskując dobre oceny z niemal wszystkich przedmiotów, zwłaszcza ze śpiewu i muzyki oraz fizyki i matematyki. Na znak protestu przeciwko nastrojom militarnym panującym wówczas w Niemczech, zrzekł się obywatelstwa niemieckiego i bez przynależności państwowej przystąpił ponownie do egzaminów na studia. Mając 17 lat, został przyjęty na politechnikę w Zurychu. W szkole nabrał przekonania, że jego dziedziną jest fizyka. Jednocześnie do tej samej sekcji przyjęto Milevę Marić, która później wywarła duży wpływ na życie Einsteina. W 1900 roku otrzymał dyplom. Wtedy też opublikował pierwszą mało znaczącą pracę naukową. W wieku 22 lat, Albert Einstein otrzymał obywatelstwo szwajcarskie. Wtedy też Mileva zaszła w ciążę. Na czas porodu udała się do rodzinnej Serbii i tam urodziła córkę o imieniu Lieserl, oddaną po cichu do adopcji, której Albert najprawdopodobniej nigdy nie zobaczył i której dalsze losy są nieznane. Mając już dyplom wykładowcy nauk ścisłych zatrudnił się jako zastępca nauczyciela w szkole średniej w Winterthur w Szwajcarii.a.po przeprowadzce do Berna, utrzymywał się głównie z udzielania korepetycji. 6 stycznia 1903 r. Albert i Mileva wzięli w Bernie ślub cywilny, a rok później 14 maja urodził się ich pierwszy syn Hans Albert, który później również został wybitnym uczonym. Przez cały ten czas Albert przygotowywał rozprawę doktorską o oddziaływaniach cząsteczkowych w gazach. Albert Einstein słynął też ze swoich powiedzeń, które do dzisiejszego dnia wspominane są w różnych okolicznościach. Oto przykład: Do Einsteina przychodziła regularnie córeczka sąsiadów. Żona uczonego spytała go kiedyś czy nie żal mu tracić swego cennego czasu dla takiej smarkuli. Einstein odpowiedział poważnie: Ależ ja wcale nie tracę czasu. Bardzo lubię miodowe cukierki. Ona mi je stale przynosi,

4 a ja jej za to rozwiązuję zadania z rachunków. Rok 1905 określany był jako Annus mirabili (cudowny rok) Einsteina. Wtedy ten nieznany w środowisku fizyków szwajcarski urzędnik patentowy opublikował kilka ważnych prac. Jego publikacja o elektrodynamice ciał w ruchu wprowadziła nową teorię, nazwaną później szczególną teorią względności, z której wynika między innymi, że materia i energia są w pewnym sensie równoważne, a ich zależność opisuje wzór E=mc2, Po opublikowaniu prac z 1905 roku Einstein stał się znany w środowisku fizyków. W tym roku też, jako 26-latek otrzymał stopień doktorski na uniwersytecie w Zurychu. W kolejnych latach został profesorem nadzwyczajnym fizyki teoretycznej na uniwersytecie w Zurychu oraz doktorem honoris causa na Uniwersytecie Genewskim. 28 lipca 1910 r.narodził się drugi syn Einsteina, Eduard, który zmarł w wieku 55 lat roku w zakładzie psychiatrycznym, gdzie przebywał od 20 roku życia chorując na schizofrenię. W 1911 r. Einstein został profesorem zwyczajnym na Uniwersytecie Niemieckim w Pradze, a w 1913 członkiem Pruskiej Akademii Nauk oraz profesorem Uniwersytetu Berlińskiego i dyrektorem Instytutu Fizyki Cesarza Wilhelma ANEGDOTA: Zapytano pewnego razu Einsteina, w jaki sposób pojawiają się odkrycia, które przeobrażają świat. Wielki fizyk odpowiedział: Bardzo prosto. Wszyscy wiedzą, że czegoś zrobić nie można. Ale przypadkowo znajduje się jakiś nieuk, który tego nie wie. I on właśnie robi odkrycie. Późniejsza kariera Einsteina wiąże się z jego ogromnym prestiżem. Stał się osobą publiczną, był pożądany jako mówca na publicznych zgromadzeniach. 25 listopada 1915 r. Einstein opublikował swoją najważniejszą pracę: ogólną teorię względności., będącą rozwinięciem szczególnej teorii i stanowiącą podstawę całej dwudziestowiecznej kosmologii. Do 1918 r. sprawował funkcję przewodniczącego Niemieckiego Towarzystwa Fizycznego. MYŚL: «Dlaczego właśnie ja sformułowałem zasadę względności? Ile razy zadaję sobie to pytanie wydaje mi się, że przyczyna jest następująca: Normalny dorosły człowiek w ogóle nie rozmyśla nad problemami czasu i przestrzeni. W jego mniemaniu przemyślał to już w dzieciństwie. Ja jednak rozwijałem się intelektualnie tak powoli, że czas i przestrzeń zajmowały moje myśli nawet wtedy, gdy stałem się już dorosły.» Einstein, podobnie zresztą jak i wielu innych uczonych, pochłonięty pracami naukowymi nie przywiązywał wielkiej wagi do spraw życia codziennego. Po co np. czyścić buty, gdy ciągle pada deszcz, lub nosić w tym czasie kapelusz, kiedy schnie on o wiele wolniej niż jego włosy? ANEGDOTA: Pewnego razu Einstein odwiedzając fryzjera spotkał małego chłopca. Chłopiec płakał. Einstein zapytał się chłopca dlaczego płacze. Ten stwierdził, iż zgubił

5 pieniądze i nie może skorzystać z usług fryzjera. Naukowiec postanowił dać chłopcu pieniądze, aby ten mógł się ostrzyc. Chłopak popatrzył się przez chwilę na naukowca, a w szczególności na jego długie, rozczochrane włosy (które były właściwie «wizytówką» Einsteina) i powiedział: Nie dziękuję, niech pan sobie zatrzyma pieniądze, panu są one bardziej potrzebne niż mnie. W czasie wojny oprócz ogólnej teorii względności Einstein napisał prace na temat kosmologii i fal grawitacyjnych, napisał pięćdziesiąt artykułów naukowych i wydał książkę popularyzującą teorię względności. Wytężona praca w połączeniu z głodem spowodowały chorobę Einsteina. W 1917 r. chorował on na wątrobę, wrzody żołądka, ogólne wyczerpanie. Podczas choroby zajmowała się nim jego kuzynka, Elsa Einstein. Latem 1917 r. Albert przeprowadził się do mieszkania obok niej, a rok później oboje postanowili się pobrać. (po wcześniej uzyskanym rozwodzie z Milevą). W czasie pobytu w USA w 1921 r. Einstein otrzymał doktorat honoris causa na Princeton University. W 1921 roku Albert Einstein otrzymał Nagrodę Nobla za odkrycie praw rządzących zjawiskiem fotoelektrycznym i prace w zakresie fizyki teoretycznej. W 1933 roku został zmuszony przez sytuację polityczną, dojścia nazistów do władzy, do opuszczenia Niemiec. Przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie został profesorem w Institute for Advanced Study w Princeton. Do końca życia pracował nad stworzeniem jednolitej teorii zawierającej w sobie zarówno teorię względności, jak i elektrodynamikę. Praca ta nie została zakończona sukcesem. ANEGDOTA: Na jednym z ekskluzywnych party z udziałem znanych osobistości, Marilyn Monroe zadała Einsteinowi pytanie: Jak pan sądzi, profesorze, czy nie powinniśmy razem spłodzić dziecka? Miałoby moją urodę, a pański rozum. Obawiam się, droga pani, że mogłoby być odwrotnie odpowiedział słynny uczony. 1 października 1940 r. Einstein został zaprzysiężony jako obywatel Stanów Zjednoczonych. W listopadzie 1952 r. Einsteinowi zaproponowano zostanie drugim prezydentem niedawno powstałego państwa Izrael, na co ten się nie zgodził W kwietniu 1953 roku doznał pęknięcia tętniaka aorty, ale mimo to jego życie nie było bezpośrednio zagrożone. Nie zgodził się na operację, mówiąc: «Chcę odejść wtedy, kiedy sam zechcę. Sztuczne przedłużanie życia jest niesmaczne». Zmarł spokojnie 18 kwietnia 1955 roku. MYŚL:,,Śmierć nie jest kresem naszego istnienia żyjemy w naszych dzieciach i następnych pokoleniach. Albowiem oni to dalej my, a nasze ciała to tylko zwiędłe liście

6 na drzewach życia. Albert Einstein był nie tylko wspaniałym naukowcem, ojcem, mężem, przyjacielem, muzykiem, i politykiem, ale również filozofem Swiadczą o tym m.in. następujące cytaty: Uczony jest człowiekiem, który wie o rzeczach nieznanych innym i nie ma pojęcia o tym, co znają wszyscy Dwie rzeczy są nieskończone Wszechświat i głupota ludzka. Co do tej pierwszej istnieją jeszcze wątpliwości Jedynym dowodem na to, że istnieje jakaś pozaziemska INTELIGENCJA, jest to, że się z nami nie kontaktują Jeśli «a» oznacza szczęście, to a=x+y+z; x to praca, y rozrywki, z umiejętność trzymania języka za zębami Problemem naszych czasów jest nie bomba atomowa, lecz człowiecze serce.,, Najcenniejszych rzeczy w życiu nie nabywa się za pieniądze «Nauka uległaby stagnacji, gdyby miała służyć wyłącznie celom praktycznym.» Niektóre z tych cytatów powinny być dla nas przestrogą: Wyobraźnia ważniejsza jest od wiedzy Nie wiem jaka broń będzie użyta w trzeciej wojnie światowej, ale czwarta będzie na kije i kamienie Czas podróży wydłuża się, kiedy mamy ważną sprawę do załatwienia. Prace Einsteina stanowią podstawę odkryć naukowych XX wieku. Tranzystory, mikroskopy elektronowe, komputery, komórki fotoelektryczne to zaledwie kilka przykładów olbrzymiego skoku w dziedzinie informatyki i komunikacji, który nastąpił dzięki einsteinowskiej rewolucji. Uczony ten jest jednym z największych fizyków wszystkich czasów. Olbrzymią jego zasługą jest wkład, jaki wniósł w dziedzinie astrofizyki i mechaniki nieba. Wzorem E = mc2 ukazał źródło olbrzymich ilości energii promienistej wydzielanej przez gwiazdy kosztem ich masy. Jego szczególna i ogólna teoria względności stanowią podstawę zrozumienia praw natury oraz otworzyła drogę do nowoczesnej kosmologii. Dziękujemy za uwagę i zapraszamy na skecz Kabaretu Potem pt. Einstein w wykonaniu klasy 2LPs/ea. Dziękujęmy klasie 2LPs Zapewne większość z was odwiedziła stronę internetową Dla tych, którzy jeszcze tam nie byli wyjaśniamy: na stronie tej użytkownicy Internetu

7 zamieszczają zdjęcia o dowolnej tematyce, wraz z krótkim, celnym opisem. Dwa z nich obejrzeliśmy już w biografii Einsteina. Teraz zapraszamy na krótki film z wybranymi demotywatorami o tematyce nauk ścisłych. [film] W związku ze zbliżającą się wielkimi krokami obowiązkową maturą z matematyki trwa ogólnopolska akcja propagowania nauk ścisłych pod hasłem: Matematyka możesz na nią liczyć. W telewizji prezentowane są krótkie spoty filmowe z zastosowaniami matematyki. W ubiegłym roku ogłoszony został matematyczny konkurs filmowy Matematyka nie kończy się w szkole. Uczestnicy musieli zarejestrować się na stronie kalkulatory.pl i korzystając z tej witryny umieścić swój projekt w Internecie. Film konkursowy miał trwać od jednej do trzech minut. Jury wyłoniło zwycięzców, atrakcyjne nagrody powędrowały min. do reżyserów tych oto filmów. Na zakończenie prezentujemy zwycięskie filmiki. [filmiki: Matma na Plus, Każdy liczy] Dziękujemy wszystkim za uwagę i prosimy uczniów zgłoszonych do konkursu Sudoku o pozostanie w auli. Opracowała: Agnieszka Hetman Literka.pl Literka.pl