PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ. Istota przedsiębiorczości kreowanie nowych przedsięwzięć

Transkrypt

1 PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ Istota przedsiębiorczości kreowanie nowych przedsięwzięć Andrzej Marjański R e f l e k s y j n i e Człowiek przedsiębiorczy nie czeka na szansę. On sam ją tworzy. Mario Raich 1

2 Cele przedmiotu 3 Uświadomienie znaczenia postaw przedsiębiorczych Przygotowanie studentów do organizowania nowych przedsięwzięć gospodarczych i społecznych. Zaprezentowanie możliwości pozyskiwania pomocy ze źródeł zewnętrznych oraz wykorzystywania współpracy i kooperacji. Zdobycie wiedzy na temat kreowania nowych przedsięwzięć Poznanie roli sektora małych i średnich przedsiębiorstw w gospodarce Polski i UE. Treści programowe Pojęcie przedsiębiorczości, jej zakres i charakterystyka. Cechy charakteryzujące postawy przedsiębiorcze Rola nowych przedsięwzięć w rozwoju organizacji Pojęcie i typy przedsiębiorczości i organizacji przedsiębiorczych. Kompetencje przedsiębiorcze. Rola kreatywności w tworzeniu nowych przedsięwzięć. Kulturowe uwarunkowania postaw kreatywnych Determinanty i sposoby rozwoju małych przedsiębiorstw. Czynniki sukcesu nowej działalności gospodarczej. Poszukiwanie nisz rynkowych. Zewnętrzne uwarunkowania przedsiębiorczości. Postawy przedsiębiorcze w korporacjach. Nowe przedsięwzięcia w strategii podmiotów publicznych Inkubatory przedsiębiorczości. Przedsiębiorczość akademicka. Tworzenie kreatywnych idei na nowy biznes. Wiedza biznesowa i knowhow. Jak je zdobyć? 4 2

3 Efekty kształcenia 5 Wiedza znaczenie zachowań przedsiębiorczych. Określenie działań i rodzajów przedsiębiorczości. Posiadanie wiedzy o charakterystyce oczekiwanych kompetencji poszczególnych osób i organizacji. Umiejętności- analizowanie działań przedsiębiorczych w organizacji. Wskazanie na typowe rozwiązania o charakterze przedsiębiorczym. Umiejętność kształtowania kompetencji przedsiębiorczych. Kompetencje społeczne student potrafi określić możliwości wykorzystania zachowań przedsiębiorczych. Potrafi sformułować zadania dla zespołu, umie współpracować w zespole dla rozwiązania określonego problemu w sposób przedsiębiorczy. Potrafi ocenić korzyści i ryzyko podejmowanych działań przedsiębiorczych. Andrzej Marjański - Zakład Przedsiębiorczości i Firm Rodzinnych (45) (55) 6 Warunki zaliczenia przedmiotu Wykłady trwają pół semestru. Ocena podsumowującą Zaliczenie ustne Aktywność na zajęciach Warunki zaliczenia Znajomość zagadnień podstawowych podanych przez wykładowcę. Ewentualne przygotowanie zagadnień dodatkowych z wykazu zagadnień zaliczeniowych Opis ustny przez studenta osiągniętych kompetencji przedsiębiorczych 3

4 Literatura Literatura podstawowa M. ChristensenClayton, Przełomowe innowacje, Wydawnictwo Profesjonalne PWN. Warszawa B. Glinka, S. Gudkowa, Przedsiębiorczość, WoltersKluwer, Warszawa J. Cieslik, Przedsiębiorczość dla ambitnych, WAiP, Warszawa G. Kawasaki, Sztuka rozpoczynania, Helion, Gliwice Literatura uzupełniająca Krogerf., VizjakA., Kwiatkowski A., Sukces w niszach rynkowych. Studio Emka, Warszawa K. Kuchciński, Przedsiębiorczosća rozwój regionalny w Polsce, Difin, Warszawa Przedsięwzięcie 8 Przedsięwzięcie(zadanie, program, projekt) działanie podjęte w jakim celu W ujęciu prakseologicznym (nauki o sprawnym działaniu) przedsięwzięcie jest to złożone, wielopodmiotowe oraz przeprowadzone zgodnie z planem działanie (celowe i świadome zachowanie ludzkie). Przedsięwzięcie jest zespołem zaplanowanych, wzajemnie ze sobą powiązanych czynności, których celem jest powstanie lub unowocześnienie określonego pod względem rzeczowym, finansowym, lokalizacyjnym i czasowym zasobu majątku trwałego 4

5 Przedsiębiorczość Już w starożytności znane było pytanie: jeśli jesteś taki mądry, to dlaczego nie jesteś bogaty?. Równieżi dzisiaj problem ten pozostaje ciągle aktualnym. Przedsiębiorczość Nierówności w poziomie dobrobytu i bogactwa między krajami, narodami, grupami społecznymi i poszczególnymi członkami społeczeństw interesująfilozofów, teologów, socjologów, ekonomistów i wielu innych specjalistów. Studiując historięgospodarczą, łatwo zauważyć, że istotnym źródłem dobrobytu jest przedsiębiorczość. 5

6 Andrzej Marjański (61) 11 Przedsiębiorczość, przedsiębiorca, przedsiębiorstwo Przedsiębiorczośćjest ściśle związana z pojęciami: przedsiębiorca i przedsiębiorstwo, chociażwystępuje teżw działalności, która nie ma nic wspólnego z przedsiębiorstwem Andrzej Marjański (61) 12 Przedsiębiorczość Przedsiębiorczośćw działalności gospodarczej wiąże sięz organizacją procesów produkcyjno-usługowych mających na celu zaspokojenie określonych potrzeb innych ludzi i przysporzenie przedsiębiorcy określonych korzyści. 6

7 Andrzej Marjański (61) Przedsiębiorczość 13 U podstaw przedsiębiorczości gospodarczej leżą dwie, niejako sprzeczne ze sobą, przyczyny. Z jednej strony motyw korzyści, chęćbogacenia się, Z drugiej dążenie do jak najlepszego zaspokojenia potrzeb i oczekiwańinnych. Sukces w działalności gospodarczej wymaga ciągłego poszukiwania (odkrywania) nowych potrzeb, umiejętnego dostosowywania oferty do oczekiwań obecnych i przyszłych odbiorców oraz takiego doskonalenia procesów, by założone cele osiągnąć przy możliwie najniższym zużyciu posiadanych zasobów. Andrzej Marjański (61) Działania przedsiębiorcze 14 Według H. I. Ansoffa Działania przedsiębiorcze związane są: z rezygnacją z przestarzałych produktów (usług), kreowaniem nowych produktów(usług), identyfikacjąnabywców tych produktów, określaniem sposobów uatrakcyjniania produktów dla potencjalnych nabywców oraz umacnianiem nowych produktów(usług)na rynku. 7

8 Andrzej Marjański (61) Przedsiębiorczość a ryzyko 15 Z przedsiębiorczościązwiązane jest ryzyko. Andrzej Marjański (61) Przedsiębiorczość a ryzyko 16 Człowiek nie lubiący (bojący się) ryzyka nie będzie przedsiębiorczym. Nieodłącznącechączłowieka przedsiębiorczego jest gotowośćdo ponoszenia ryzyka. Jest to szczególnie istotne w działalności gospodarczej, gdzie ryzyko wiąże się z odpowiedzialnościąmaterialnąi prawną. 8

9 Andrzej Marjański (61) Przedsiębiorczość a ryzyko 17 Nie oznacza to jednak, że poprzez umiejętne działania i zachowania nie można tego ryzyka ograniczać. Przedsiębiorczośćwyraża siębowiem m. in. w tym, że praktyczne wdrożenie jakiejkolwiek zmiany jest poprzedzone odpowiednim rozpoznaniem i przygotowaniem mającym na celu zminimalizowanie ryzyka. Andrzej Marjański (61) Przedsiębiorczość a ryzyko 18 Skłonnośćdo ryzyka nie oznacza gotowości do podejmowania ryzyka nadmiernego (nieuzasadnionego). Człowieka nie potrafiącego rozpoznaćryzyka, oszacowaćszans skuteczności planowanych zmian, ryzykującego nadmiernie trudno, byłoby uznaćza przedsiębiorczego. P. F Drucker: Przedsiębiorczośćjest ryzykowna, Ponieważ tak niewielu spośród tak zwanych przedsiębiorców wie co robi. Brak im metodologii. Naruszają elementarne i znane zasady 9

10 Andrzej Marjański (61) Definicja Rady Europy Przedsiębiorczośćoznacza zdolnośćosoby do wcielania pomysłów w czyn Obejmuje ona twórczość, innowacyjnośći podejmowanie ryzyka, a także zdolnośćdo planowania przedsięwzięći prowadzenia ich dla osiągnięcia zamierzonych celów. Stanowi ona wsparcie dla wszystkich w codziennym życiu prywatnym i społecznym, zaś pracownikom pomaga uzyskać świadomość kontekstu ich pracy i zdolnośćwykorzystywania szans; Jest podstawąbardziej konkretnych umiejętności i wiedzy potrzebnych osobom podejmującym przedsięwzięcia o charakterze społecznym lub komercyjnym. 19 Andrzej Marjański (61) Przedsiębiorczość Wiedza, umiejętności i postawa to elementy immanentnie wpisane w przedsiębiorczość. Konieczna wiedza obejmuje dostępne możliwości działalności osobistej, zawodowej i/lub gospodarczej, w tym szersze zagadnienia stanowiące kontekst pracy i życia ludzi, np. ogólne rozumienie zasad działania gospodarki, a także szanse i wyzwania stojące przed pracodawcami i organizacjami. Umiejętności odnoszą się do proaktywnego zarządzania projektami (co obejmuje takie umiejętności, jak planowanie, organizowanie, zarządzanie, kierowanie i zlecanie zadań, analizowanie, komunikowanie, ocena i sprawozdawczość) oraz zdolność zarówno pracy indywidualnej, jak i współpracy w zespole

11 Andrzej Marjański (61) Przedsiębiorczość 21 Niezbędna jest umiejętność oceny własnych silnych i słabych stron, a także oceny ryzyka i podejmowania go w uzasadnionych przypadkach. Postawa przedsiębiorcza charakteryzuje się inicjatywą, aktywnością, niezależnością i innowacyjnością zarówno w życiu osobistym i społecznym, jak i w pracy. Obejmuje również motywację i determinację w kierunku wypełniania celów, czy to osobistych, czy wspólnych, prywatnych i służbowych Andrzej Marjański (61) Przedsiębiorczość 22 Wygląda na to, że przedsiębiorczośćjest przede wszystkim postawąwobec życia. Postawącharakteryzującąsięskłonnościądo podejmowania inicjatyw, dynamizmem, pomysłowością. Najważniejszą rolępełni inicjatywa i skłonnośćdo podejmowania ryzyka. Przedsiębiorczośćjest równieżdefiniowana jako rozwój przedsięwzięć gospodarczych i firm, a także samodzielne rozwiązywanie problemów. 11

12 Andrzej Marjański (61) Postawa przedsiębiorcza Przedsiębiorczośćto nie tylko postawa danej osoby (jednostki fizycznej). To również postawa społeczeństw i instytucji (organizacji) 23 J. Reykowski: Instytucje zbudowane na zasadach przedsiębiorczości majązupełnie innącharakterystykę. Ich celem jest przekształcać rzeczywistość, wytwarzać coś nowego, otwierać nowe możliwości, przekraczać istniejący stan rzeczy. Organizacje przedsiębiorcze to takie, które dążądo wprowadzania innowacji reformowania istniejącego stanu rzeczy. O przedsiębiorczości organizacji (instytucji) świadczązachowania zatrudnionych tam ludzi, ich inicjatywa i skłonność do wprowadzania zmian. Cechy wyróżniające osobę przedsiębiorczą 12

13 Andrzej Marjański (61) 25 Przedsiębiorczość i wiedza Skuteczne prowadzenie biznesu lub organizacji publicznej we współczesnym świecie wymaga postaw przedsiębiorczych i wiedzy. Wiedza staje sięważnymzasobem strategicznym organizacji, któryprzyciąga inne zasoby strategiczne (materialne i ludzkie). Ich umiejętne wykorzystanie pozwala na wzrost efektywności ekonomicznej i zdobycie przodującej pozycji na rynku. Synonimy słowa przedsięwzięcie 26 Jakie mamy skojarzenia? inicjatywa, pomysł, koncepcja, koncept, myśl, plan, program, projekt, wyobrażenie, zamiar, zamierzenie, zamysł 13

14 Pomysł i co dalej 27 Jeżeli zrodzi się w naszej głowie jakiś pomysł i na myśl o nim jesteśmy bardzo podekscytowani, to znaczy, że możemy przeto dokonać czegoś ciekawego i obrać sobie fajny cel. Jednakże, musimy pamiętać, że taka ekscytacja w miarę szybko przemija. I to jest częstym powodem dla którego porzucamy swoje, nawet najbardziej kuszące plany i cele. Musimy wiedzieć, że jest to naturalne i nie oznacza to tego, że już się do czegoś nie nadajemy. Warto planować 28 Wiadomo już, że jeżeli mamy ważny cel do zrealizowania w swoim życiu, lub nawet chwilowe przedsięwzięcie, to musi być to poparte planem działania, który można wykonać na zasadziemapy myśli, bądź nawet krótkich notatek. Szybko okaże się, że do zrobienia może być więcej niż myśleliśmy. I to będzie jednym z powodów słabnącej ekscytacji danym zajęciem i zmniejszeniem zapału. 14

15 Uwaga na przeszkody 29 Wiedząc już, że kiedy przewidzimy w swoim życiu jakąś zmianę, jakiś ciekawy projekt do zrealizowania, pojawią się przeszkody, już samo to daje nam odrobinę spokoju. Wiemy przeto, że nie tylko my borykamy się z problemami, że nie tylko my mamy trudno. * Uwaga na przeszkody Ludzie, którzy odnieśli wielkie sukcesy, mieli więcej problemów, niż może się to wydawać, jednak onipotrafili do tego podejść. Mieli świadomość od początku, i może nawet nie na poziomie realnej świadomości, a bardziej podświadomie wiedzieli, że problemy prędzej czy później się pojawią. Obowiązki pojawiają się wszędzie, a im wcześniej będziemy potrafili z nimi współżyć, tym lepiej będzie dla nas i dla naszego celu. * 30 15

16

17 33 Jakie postawy umożliwiają kreowanie nowych przedsięwzięć? Przedsiębiorczość 34 Prawdopodobnie pierwszym przejawem przedsiębiorczości były próby ujarzmienia przyrody podejmowane przez człowieka pierwotnego. Dzięki postępowi cywilizacyjnemu i stopniowemu odkrywaniu praw rządzących naturą ludzie coraz bardziej ingerowali w poszczególne elementy środowiska przyrodniczego. 17

18 Przedsiębiorczość 35 Konstruowanie nowych narzędzi i udoskonalanie już istniejących oraz umiejętność gospodarowania zasobami naturalnymi stały się głównymi przejawami działalności i przedsiębiorczości rosnącej populacji ludzi. Wzrost świadomości społecznej i postęp techniczny są możliwe dzięki ludzkim działaniom, których celem jest zaspokajanie rosnących potrzeb przy ograniczonych zasobach Ziemi Działania przedsiębiorcze 36 Od zarania dziejów człowiek podejmuje działania mające zaspokoić jego potrzeby W zależności od epoki historycznej mają one różne formy Ale zawsze chodzi oto aby robić więcej, lepiej taniej przy mniejszych nakładach Takie działania współcześnie określamy mianem przedsiębiorczych 18

19 37 unowocześnić się i udoskonalić albo zginąć A.Kaufmann, M. Fuster, A. Drevert (1975) Alternatywa, przed którą staje polskie społeczeństwo w dobie zmian ekonomicznych i politycznych. Zaspokojenie potrzeb społeczeństwa, poprawa jakości życia i potrzeba stania się Polski krajem atrakcyjnym dla własnych obywateli Działania przedsiębiorcze 38 W latach 30-tych XX wieku A.N. Whitehead sformułował zasadę tzw. Potrójnego ponaglenia, która stanowi wytłumaczenie dlaczego człowiek jest aktywny w stosunku do swego otoczenia Po pierwsze, aby żyć Po drugie, aby żyć dobrze Po trzecie, aby żyć lepiej Zasada ta dotyczy również organizacji i oznacza działania mające na celu powiększanie korzyści właściciela poprzez jej utrzymywanie i rozwój. Aby to zrealizować konieczne jest podejmowanie działań przedsiębiorczych 19

20 Jakie działania są przedsiębiorcze 39 Przedsiębiorczość człowieka dotyka wszystkich dziedzin życia Kiedy zatem mamy do czynienia z przedsiębiorczością,a kiedy z normalną działalnością? Działania przedsiębiorcze to działania powyżej przeciętnych Cel działań przedsiębiorczych kreowanie postępu we wszystkich dziedzinach działalności człowieka Miara przedsiębiorczości postęp w rozwiązywaniu problemów Wskaźniki mierzenia postępu liczba podmiotów gospodarczych, liczba zatrudnionych, wielkość produkcji, udział danej firmy w zaspokajaniu potrzeb rynku, wielkość przychodów, stopa przedsiębiorczości (udział osób podejmujących działania przedsiębiorcze w ogólnej liczbie osób w wieku produkcyjnym) Istota i pojęcie przedsiębiorczości 40 Organizacje obecnie funkcjonują w turbulentnym otoczeniu, które wg I. Ansoffa charakteryzują następujące tendencje: wzrost nowości zmiany wzrost intensywności otoczenia wzrost szybkości zmian otoczenia rosnąca złożoność otoczenia Co musi zrobić organizacja, aby przetrwać w turbulentnym otoczeniu? Musi się zmieniać. Zachowując dynamiczną równowagę (homeostaza), zdobywać umiejętności radzenia sobie z pojawiającymi się stale nowymi wyzwaniami. 20

21 Przedsiębiorczość w ujęciu J. Schumpetera 41 Przedsiębiorczość proces twórczej destrukcji, przeciwny procesom zrutynizowanym i biurokratycznemu administrowaniu Rola przedsiębiorcy reformowanie lub rewolucjonizowanie wzorca produkcji poprzez wykorzystywanie nowych pomysłów (techniczne możliwości, nowy produkt, nowe metody wytwarzania...) Funkcja przedsiębiorczości -zasadniczo nie sprowadza się do dokonywania odkryć czy wynalazków polega na wprowadzaniu ich w życie Przedsiębiorczość w ujęciu P. F. Druckera 42 P. F. Drucker sprowadza istotę przedsiębiorczości do kreowania nowych przedsięwzięć gospodarczych opartych na autentycznych innowacjach lub na ich twórczej imitacji 21

22 Rodzaje przedsiębiorczości 43 Garażowa Intelektualna Pasjonatów Kobiet Rodzinna Międzynarodowa Korporacyjna. Przedsiębiorczość garażowa Symbol wczesnej fazy rozwoju przedsiębiorczości Esencja działań przedsiębiorczych Ukazuje siłę: innowacyjności pomysłu, pasji i zaangażowania przedsiębiorców, dzięki którym nowe przedsięwzięcia biznesowe zapoczątkowane w garażu dynamicznie się rozwijają i osiągają imponujące rozmiary np. Dolina Krzemowa. Najważniejszą rolę odgrywają: dostęp do cennych informacji pozyskana wiedza nawiązane kontakty poczucie własnej skuteczności potencjalnego przedsiębiorcy zbudowane w czasie pracy w organizacji 44 22

23 Przedsiębiorczość intelektualna 45 Tworzenie podstaw materialnego bogactwa z niematerialnej wiedzy; bogactwa jednostek, grup społecznych, narodów. (S. Kwiatkowski) Cechy: rozbudowana i wyjątkowo zróżnicowana sieć kontaktów szeroka i zróżnicowana baza wiedzy działanie w sposób globalny przedsiębiorczość traktowana jest jako intelektualne wyzwanie umiejętność znalezienia się we właściwym miejscu i właściwym czasie przywiązywanie szczególnej wagi do kwestii etycznych i rozwoju pracowników * Przedsiębiorczość społeczna 46 Aktywne poszukiwanie szans i wykorzystywanie szans na rozwiązywanie problemów społecznych. Zysk nie jest celem w sobie, ale wskaźnikiem. Łączy: podejście społeczne -pasję, motywację i ogromne zaangażowanie podejście biznesowe -podejmowanie ryzyka, innowacyjność, elastyczność Dwa podstawowe podejścia: innowacyjne w organizacjach nienastawionych na zysk realizacja przedsięwzięć biznesowych - z przekazaniem zysku na cele społeczne 23

24 Przedsiębiorczość kobiet 47 Podejmowanie działalności gospodarczej przez kobiety Ok. 40% firm w Polsce jest prowadzonych przez kobiety!!! Decyzja o podjęciu działalności gospodarczej jest w przypadku kobiet uwarunkowana większą liczbą czynników niż w przypadku mężczyzn Dominuje większa wrażliwość na czynniki pozafinansowe Zróżnicowanie celów zakładania przedsiębiorstwa Inny styl zarządzania Przedsiębiorczość rodzinna 48 Najbardziej pierwotna forma przedsiębiorczości Łączy więzy rodzinne i biznesowe 24

25 Przedsiębiorczość międzynarodowa Identyfikacja i wykorzystywanie szans na arenie międzynarodowej Szanse dotyczą zarówno produktów i usług jak i pozyskiwania zasobów oraz organizacji produkcji Rynek międzynarodowy stanowi miejsce poszukiwania źródeł przewagi konkurencyjnej Przedsiębiorczość korporacyjna Intraprzedsiębiorca (przedsiębiorca korporacyjny) Działania przedsiębiorcze podejmowane w istniejących organizacjach przez osoby lub grupy osób Świadomie nie zakłada zakładają własnych firm, ale działania przedsiębiorcze rozwijają w obrębie istniejących organizacji Kierują się poczuciem większego bezpieczeństwa oraz szerszymi możliwościami jakie daje korporacja Często realizacja pomysłu jest uzależniona od dostępu do specjalistycznej wiedzy, laboratoriów badawczych, itp. Łatwiejsze wdrożenie pomysłu w ramach istniejącego przedsiębiorstwa Wymiary: innowacyjność, podejmowanie ryzyka, proaktywne nastawienie, tworzenie nowych przedsięwzięć, odnowa strategiczna 25

26 Inne rodzaje przedsiębiorczości 51 Przedsiębiorczość społeczności lokalnych Przedsiębiorczość mniejszości narodowych i emigrantów Przedsiębiorczość internetowa Co sprzyja przedsiębiorczości 52 Czynniki zewnętrzne: uregulowania prawne, otoczenie okołobiznesowe (inkubatory, instytucje doradcze), zmniejszenie biurokracji, Czynniki związane z otoczeniem przedsiębiorcy: pieniądze, doświadczenie np. przykłady w rodzinie, wczesne doświadczenia bycia zaradnym, edukacja Czynniki związane z osobą przedsiębiorcy: wytrwałość, pasja, niezależność, otwartość, gotowość do podejmowania ryzyka, kreatywność, inteligencja emocjonalna, umiejętności społeczne, umiejętności związane z zarządzaniem 26

27 Przedsiębiorczość w zarządzaniu 53 Zmiany w warunkach funkcjonowania organizacji wynikają z: procesów globalizacji gospodarczej, rozwoju techniki, ochrony środowiska naturalnego, przemian w strukturze potrzeb społecznych poziomie ich zaspokojenia stawiają przed podmiotami nowe wyzwania we wszystkich obszarach ich działalności 54 Przedsiębiorczość a różne dyscypliny naukowe Problematyka przedsiębiorczości jest interdyscyplinarna ekonomia, prawo, demografia, socjologia, psychologia, nauki o zarządzaniu Nauki te mają cenny wkład w określenie znaczenia przedsiębiorczości Ale trudno w literaturze znaleźć jednolite stanowisko w kwestii definiowania pojęcia przedsiębiorczość 27

28 55 Przedsiębiorczość a różne dyscypliny naukowe P. Drucker każdy ekonomista wie, że przedsiębiorca jest ważny i że wywiera określony wpływ, jednak dla ekonomistów przedsiębiorczość jest wydarzeniem metaekonomicznym, czymś co silnie oddziałuje, a nawet kształtuje ekonomię, nie będąc jej częścią P. Drucker przedsiębiorca zawsze poszukuje zmiany, reaguje na nią i wykorzystuje jako okazję. Przedsiębiorczość a różne dyscypliny naukowe 56 Przedsiębiorczość nie jest nauką ani sztuką Stanowi czwarty czynnik wytwórczy w biznesie praca kapitał ziemia przedsiębiorczość 28

29 Przedsiębiorczość a różne dyscypliny naukowe 57 Istota przedsiębiorczości połączenie i skierowanie do biznesu prowadzonego w warunkach niepewności i ryzyka innych czynników wytwórczych, które przyniosą zysk osobie (grupie osób) pełniącej funkcje przedsiębiorcy wg. J. Schumpetera to przede wszystkim: innowacyjność, wdrażanie nowych technologii, wprowadzanie nowych wyrobów, nowa forma organizacji produkcji i sprzedaży Przedsiębiorczość w biznesie 58 Dwie formy przedsiębiorczości: Odkrywanie nowego sposobu zaspokajania potrzeb klientów (innowacyjność). Postawa wobec zarządzania, która prowadzi do wykorzystywania szans. Forma arbitrażu przenoszenie czynników wytwórczych (aktywów) z działalności przynoszącej mniejsze zyski do działalności przynoszącej większe zyski. Tworzenie podaży tam, gdzie jest wysoki popyt i obniżanie jej tam, gdzie popyt jest niski. 29

30 Przedsiębiorczość jako postawa lub proces Postawa cecha jednostek ludzkich polegająca na skłonności do podejmowania nowych działań, ulepszania istniejących elementów środowiska, twórcza postawa wobec otaczającej jednostkę rzeczywistości. Postępowanie jednostki ludzkiej posiadającej predyspozycje i swoiste cechy: skłonność do podejmowania ryzyka gotowość do przyswajania nowej wiedzy niespokojny i poszukiwawczy umysł zdolność obserwacji środowiska i zauważania rzeczy wymagających zmiany umiejętność kontaktów z otoczeniem zdecydowanie, odpowiedzialność i rzeczowość w postępowaniu z innymi 59 Przedsiębiorczość jako postawa 60 Istotą jest sposób zachowania, którego podstawą jest wiedza, nie intuicja. Stałe poszukiwanie i odkrywanie okazji do innowacji, które mają celowy i zorganizowany charakter. Wykreowanie przedsiębiorczości szanse rodzące się w otoczeniu przedsiębiorczych jednostek 30

31 Przedsiębiorczość jako postawa 61 Cechy osoby podejmującej działalność gospodarczą: Chłonność na innowacje (zmiana to szansa, a nie zagrożenie) Zdolność do pomiarów efektów swego działania (zarówno sukcesów jak i porażek) umiejętność wyodrębnienia w strukturze organizacyjnej ludzi, czynności i środków dla wprowadzenia innowacji w biznesie Zdolność do odrzucania rozwiązań nieefektywnych i koncentrowania się na tworzeniu rozwiązań efektywnych. Przedsiębiorczość jako proces Powstawanie i rozwój jednostek przedsiębiorczej działalności gospodarczej (przedsiębiorstwa) Istota działalności gospodarczej angażowanie obecnego aparatu wytwórczego w przyszłe oczekiwania w warunkach ryzyka i niepewności, Wyzwalanie inicjatywy i tworzenie nowych atrybutów przedsiębiorczości Innowacja jest urzeczywistnieniem przedsiębiorczości uzyskuje nowe zastosowania dla istniejących zasobów i w ten sposób tworzy nowe zasoby 62 31

32 Przedsiębiorczość w zarządzaniu 63 Uzyskiwanie przewagi konkurencyjnej staje się formą ujawniania różnych przejawów przedsiębiorczości Przedsiębiorczość upatruje się najczęściej w: rozwiniętych sposobach wykorzystywania posiadanych zasobów, efektywnych powiązaniach wewnętrznych i zewnętrznych firmy, zdolności poznawania swoich klientów postrzegania firmy przez klientów, zdolności do tworzenia nowych produktów, technologii i sposobów zarządzania Przedsiębiorczość jako proces i postawa 64 Postawa przedsiębiorcza i proces przedsiębiorczości przenikają się wzajemnie Przedsiębiorstwa odnoszą sukces wtedy, gdy pozytywnie odpowiadają na okazje wynikające ze zmian w otoczeniu i potrafią oddalić się od zagrożeń Przedsiębiorczy zarządzają efektywniej, podejmują różne inicjatywy, kreują postęp 32

33 Zachowania przedsiębiorcze 65 Przedsiębiorczość wiąże się z zachowaniem: Osób Przedsiębiorstw Samorządów Organizacji. 66 Przedsiębiorczość w zarządzaniu Zachodzące zmiany w otoczeniu przedsiębiorstwa i ich rosnący wpływ na jego działalność powodują konieczność ciągłego pokonywania trudności i wdrażania nowych rozwiązań Wymaga to od menedżerów: elastyczności w działaniu, twórczego zachowania, zdolności do podejmowania ryzyka, oraz poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie zarządzania i stosowania ich we wszystkich strukturach przedsiębiorstwa Sposób zarządzania ma wyzwalać u pracowników ich aktywność, twórczość w działaniu oraz poczucie odpowiedzialności za własne działania i sytuację firmy Sposób zarządzania ma stwarzać-akceptację ciągłości zmian, myślenie kategoriami kosztów, efektywności 33

34 67 Zarządzanie przez przedsiębiorczość Uwidacznia się w zarządzaniu poprzez: wybór odpowiedniej strategii tworzenie elastycznych struktur promowanie innowacyjności, inicjatywy, samodzielności unikanie przerostu administracji wybór właściwych form kontroli Przedsiębiorczość w zarządzaniu znajdowanie bardziej skutecznych sposobów prowadzenia działalności gospodarczej w konkurencyjnym otoczeniu 68 Proces przedsiębiorczości Nowatorski pomysł stanowi impuls do działania i jest wynikiem pracy koncepcyjnej, przekonuje decydentów o konieczności wprowadzenia zmian ze względu na uzyskanie określonych korzyści Wprowadzenie nowych rozwiązań pozyskanie środków realizacji umożliwiających urzeczywistnienie pomysłu wszelkie działania związane z realizacją pomysłu. Środki są zróżnicowane: czynnik ludzki organizacja i kapitał a także: cena kredytu, podatki, marketing, pojemność rynku Uzyskanie korzyści w wyniki wprowadzonej zmiany uzyskanie efektów w postaci zysku lub innych wartości (np. niematerialnych) 34

35 Proces przedsiębiorczości 69 Efekty działań przedsiębiorczych korzyści dla gospodarki, organizacji i społeczeństwa, w postaci: wzrost gospodarczy zwiększenie wydajności tworzenie nowych technik tworzenie nowych wyrobów i usług zmiany i ożywienie konkurencji na rynku zmniejszenie bezrobocia itd. Funkcje przedsiębiorczości są wynikiem możliwości organizacji, a także warunków społeczno-gospodarczych państwa Efekty przedsiębiorczości 70 Wynik końcowy przedsiębiorczości może zostać uznany za pełny jeśli został osiągnięty cel i uzyskane określone korzyści Funkcja przedsiębiorczości najpełniej ujawnia się w realizacji funkcji menedżera, który posiada szerszy zakres kompetencji, potrafi wykorzystać właściwie soje umiejętności, wiedzę, zasoby do osiągania celów, jakie przyjęła firma dla osiągnięcia zysku. Organizacja przedsiębiorcza jest wtedy, gdy rezultaty jej funkcjonowania osiągają lub przewyższają standardy wyznaczające cele przedsiębiorstwa 35

36 Cechy osoby przedsiębiorczej elastyczna, umiejąca zaakceptowaćpotrzebęciągłych zmian, dobrze radząca sobie z niepewnością otoczenia, kreatywna i innowacyjna, posiadająca skłonnośćdo tworzenia nowych rozwiązań, a także wprowadzania ich w życie, lubiąca samodzielnie decydować o swojej pracy ceniąca niezależność potrafiąca racjonalnie szacowaćprawdopodobieństwo powodzenia danego przedsięwzięcia, unikająca skłonności do działańhazardowych. Posiadająca umiarkowaną skłonność do podejmowania ryzyka, potrafiąca wytrwale i ciężko pracować dla osiągnięcia zamierzonego celu, charakteryzująca sięwewnętrznym poczuciem kontroli, oznaczającym przekonanie, że wyniki jej działalności, odnoszone sukcesy czy porażki są głównie zdeterminowane jej postępowaniem, a nie wpływem czynników zewnętrznych, posiadająca dużą potrzebę osiągnięć. 71 Pytania? To możliwość spełniania marzeń sprawia, że życie jest tak fascynujące 72 Paulo Coelho - Alchemik Połączenie sił to początek, pozostanie razem to postęp, wspólna praca to sukces. Henry Ford 36