KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA

Transkrypt

1 Nazwa modułu/przedmiotu KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA HISTORIA ARCHITEKTURY POWSZECHNEJ I POLSKIEJ 1 Kod AU_K_1.2_001 Kierunek studiów Profil kształcenia (ogólnoakademicki, praktyczny) Rok / Semestr ARCHITEKTURA I URBANISTYKA OGÓLNOAKADEMICKI I/2 Specjalność Przedmiot oferowany w języku: Kurs (obligatoryjny/obieralny) --- polskim OBLIGATORYJNY Godziny Wykłady : Stopień studiów: I 30 Ćwiczenia : Forma studiów (stacjonarna/niestacjonarna) STACJONANRE NIESTACJONARNE Status przedmiotu w programie studiów (podstawowy, kierunkowy, inny) Liczba punktów Laboratoria: 30 Projekty / seminaria: 5 Obszar(y) kształcenia NAUKI TECHNICZNE Liczba punktów KIERUNKOWY ogólnouczelniany (ogólnouczelniany, z innego kierunku) Podział ECTS (liczba i %) 5 pkt = 100% Odpowiedzialny za przedmiot dr hab. inż. arch. Teresa Bardzińska- Bonenberg prof. nadzw. P.P. teresa@message.pl tel Wydział Architektury ul. Nieszawska 21 c, Poznań tel.: Wykładowca: Dr inż. arch. Joanna Kaszuba mail: joannakaszuba@wp.pl Tel: Wydział Architektury ul. Nieszawska 21 c, Poznań tel.: Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych: 1 Wiedza: 2 Umiejętności: Student ma wiedzę z zakresu sztuki, historii, geografii, matematyki, fizyki przydatną do zrozumienia prostych zależności zachodzących w budowlach na przestrzeni wieków w różnych warunkach klimatycznych i kulturowych, student ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych i najistotniejszych nowych osiągnięciach z zakresu projektowania architektonicznego i urbanistycznego, student zna podstawowe metody, narzędzia, techniki pracy (w tym rysunek architektoniczny), konieczny w prowadzeniu notatek z wykładów i przygotowania prac semestralnych. student potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych, właściwie dobranych źródeł, także w języku angielskim, potrafi integrować informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie, student ma umiejętność samokształcenia się, student ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla kierunku architektura i urbanistyka zgodnie z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego, student potrafi posługiwać się technikami informacyjno-komunikacyjnymi obejmującymi środki plastyczne (rysunek architektoniczny), właściwe do realizacji zadań typowych dla przygotowania prac semestralnych,

2 3 Kompetencje społeczne student rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, potrafi inspirować i organizować proces uczenia się innych osób, student potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role, student potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy. Cel przedmiotu: 1. uświadamia studentom ciągłość europejskiej tradycji architektonicznej w płaszczyźnie ewolucji potrzeb, techniki i piękna w okresie gotyku i renesansu, 2. określa związki między możliwościami technicznymi i poziomem zaspokojenia potrzeb materialnych i duchowych, 3. przedmiot zwraca uwagę na genezę lokalnej specyfiki architektury tego samego okresu w różnych krajach i regionach w okresie gotyku i renesansu, 4. zapoznaje z najważniejszymi, w omawianych okresach, dziełami i twórcami architektury europejskiej 5. uczy o niezmiennych prawidłach twórczego myślenia i dochodzenia do nowych rozwiązań funkcjonalnych, technicznych i formalnych 6. umożliwia poznanie podstawowych zagadnień związanych kompozycją urbanistyczną i architektoniczną, 7. uświadamia różnice w skali ludzkiej i monumentalnej, 8. realizuje pracę w niewielkiej grupie rozwijając umiejętności interpersonalne i odnajdywanie się studentów w różnych rolach, 9. stanowi pole dla ćwiczenia umiejętności analizy budowli z różnych okresów, 10. umożliwia ocenę porównawczą metod własnej prezentacji graficznej i kolegów Wiedza Efekty kształcenia numer (symbol) student, który zaliczył przedmiot, potrafi odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia W01 W02 W03 W04 Student ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę ogólną obejmującą kluczowe zagadnienia z zakresu historii architektury europejskiej i polskiej w okresie gotyku i renesansu. Student ma szczegółową wiedzę związaną z wybranymi zagadnieniami historii architektury europejskiej i polskiej w okresie gotyku i renesansu. Student ma podstawową wiedzę o trendach rozwojowych z zakresu architektury europejskiej i polskiej w okresie gotyku i renesansu. Student ma podstawową wiedzę o urządzeniach technicznych, materiałach, sposobie pracy na budowach w okresie gotyku i renesansu. W05 Student zna podstawowe rozwiązania projektowe w architekturze europejskiej i polskiej w okresie gotyku i renesansu, wyniki stosowanych metod projektowych, techniki budowy, narzędzi i materiałów. Umiejętności: U01 Student potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych oraz innych, właściwie dobranych źródeł, także w języku angielskim, potrafi integrować informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie. AU1_W01 AU1_W01 AU1_W02 AU1_W07 AU1_W09 AU1_W07 AU1_W08 AU1_U01 AU1_U03 U02 Student ma umiejętność samokształcenia się. AU1_U02 U03 Student potrafi posługiwać się technikami informacyjno-komunikacyjnymi właściwymi do realizacji zadań z zakresu prezentacji swojej pracy a także ocenić przydatność metod i narzędzi, środków wyrazu wykorzystywanych w trakcie pracy. AU1_U05 AU1_U09 U04 Student potrafi dokonać krytycznej analizy i ocenić stosowane rozwiązania techniczne z zakresu omówionej architektury europejskiej i polskiej w okresie gotyku i renesansu. Kompetencje społeczne: AU1_U12 S01 Student rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie. AU1_K01

3 S02 S03 Student ma świadomość ważności kształtowania kompozycji architektonicznej, jako elementu wpływającego na przestrzeń, w której żyją ludzie. Potrafi współdziałać i pracować w grupie przyjmując w niej różne role. AU1_K02 AU1_K05 AU1_K01 AU1_K06 S04 Student potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy. AU1_K07 Sposoby sprawdzenia efektów kształcenia: 1.Wykłady z przedmiotu Historia Architektury kończą się egzaminem. Przewidziany jest termin zerowy egzaminu oraz dwa egzaminy sesyjne, przy czym drugi jest terminem poprawkowym. 2. Egzamin z przedmiotu Historia Architektury jest pisemny i rysunkowy. 3.Laboratoria z przedmiotu Historia architektury europejskiej i polskiej pozwalają na bieżącą ocenę zrozumienia omawianych problemów przez każdego studenta. Cotygodniowe opracowanie tematów analizujących strukturę zadanych budowli, dyskusja oraz wyjaśnienia, jakich udziela prowadzący umożliwiają właściwą ocenę wiedzy każdego studenta. Prace oceniane są po zakończeniu poszczególnych zajęć. Student równolegle przygotowuje indywidualną, własną pracę semestralną, która daje możliwość prowadzenia badań. Konieczność graficznego zaprezentowania jej ostatecznych wyników wymusza podejmowanie decyzji syntetyzujących oraz doskonali warsztat techniczny i graficzny studentów. W trakcie semestru może odbyć się zapowiedziane kolokwium. Końcowa ocena z Laboratorium wynika z cząstkowych ocen cotygodniowych i oceny pracy semestralnej. 4. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu z przedmiotu Historia Architektury jest zaliczenie ćwiczeń z tego przedmiotu potwierdzone wpisem w indeksie. Ocena formująca: Cotygodniowe opracowania rysunków analizujących strukturę zadanych budowli pozwalają na bieżąco ocenić wiedzę i zaangażowanie każdego studenta. Wykonane prace oceniane są po zakończeniu zajęć, W trakcie semestru może odbyć się zapowiedziane kolokwium, Równolegle przygotowywana jest indywidualna praca semestralna, oceniana osobno. Ocena podsumowująca: Prace semestralne są prezentowane i omówione na forum grupy daje to dwie oceny za merytoryczną jakość pracy i sposób prezentacji, Trzecią składową jest średnia cotygodniowych opracowań, Czwartym komponentem końcowej oceny może być stopień z kolokwium, Ocena końcowa jest średnią powyższych not. Oceny: 2,0; 3,0; 3,5; 4,0; 4,5; 5,0

4 Treści programowe 1. Świątynia romańska i gotycka - duchowość epok. Przemiany polityczne, gospodarcze i społeczne w Europie. Hierarchia społeczeństwa a struktura kościoła. Kościół - schronienie wczesnego Średniowiecza i kościół świetlisty w Gotyku. Mistyka i scholastyka Średniowiecza. Zbieżność pierwiastka duchowego i możliwości technicznych epoki: dążenie do duchowej doskonałości realizowane w strzelistych konstrukcjach i osiowych, symbolicznych układach. 2. Sklepienia gotyckie - rola żebra w powstaniu konstrukcji szkieletowej. Konsekwencje przestrzenne zastosowania systemu szkieletowego: łęk oporowy i wieża sił - odciążenie ściany i jej zanik. Podniesiony klucz sklepienny uwolnienie rzutu przęsła. Kształt filarów. Warsztaty kamieniarskie: technika prowadzenia prac i organizacja warsztatów budowlanych i budów. Znaczenie lokalnych złóż kamienia. Bazylika, hala, pseudobazylika i pseudohala: konstrukcyjne, funkcjonalne i estetyczne atuty i mankamenty tych rozwiązań. Rozwój detalu gotyckiego: okna, portale i detale świątyni gotyckiej. Różnice regionalne gotyku: Francja, Niemcy, Anglia, Włochy architektura gotycka, jako rezultat ich warunków naturalnych, wpływów, tradycji kulturowej. 3. Gotyk francuski: rejon Paryża - region Ile-de-France. Fazy rozwoju. Kalcyt wód słodkich. Gotyckie katedry francuskie: St. Denis, Laon, Notre Dame, Chartres, Reims, Amiens, Beauvais, Saint Chapelle w Paryżu. Rozwiązania z różnych względów odchodzące od schematu: Mont San Michele, Rouen, Strasburg, Albi. Znaczenie katedr francuskich dla europejskiej architektury sakralnej i świeckiej. 4. Klasztory wspólnotowe i eremickie. Budowle świeckie: Hotel de Cluny, dom Jacques a Coeur w Bourges, Pałac Sprawiedliwości w Rouen, sukiennice w Ypres, 5. Gotyk angielski: wzorce cysterskie i benedyktyńskie. Kontakty z Francją, specyfika warsztatu. Rzut i bryła. Wieże, fasady i kapitularze, Lady Chapel. Early English : Canterbury, Wells, Salisbury, Westminster, Decorated Style : Lincoln, York, Ely, Perpendicular Style : Winchester, kaplica King s College w Cambridge, kaplica Henryka VII w Westminster. Marmur Pembeck a pierwsze budowle z francuskiego piaskowca. 6. Angielskie colleges, organizacja nauczania o rozwój założeń. Miejskie przytułki.gotyk niemiecki: konstrukcje bazylikowe i halowe; materiał, polichromie, detale. Katedry w Kolonii, Fryburgu, Marburgu. Austria: Wiedeń, katedra św. Stefana. Praga, katedra św. Wita, Kutna Hora. Budownictwo świeckie w Europie: ratusze w Monachium, Munster, Leuven, Brukseli i Antwerpii, szpitale (Lubeka, Norymberga), Magazyny (Lubeka), sukiennice, sąd w Rouen.Domy mieszczańskie: Gorlitz 7. Gotyk polski specyfika wpływów obcych i rodzimych warsztatów. Rola klimatu w kształtowaniu konstrukcji. Stosowane materiały budowlane. Rola zakonów we wprowadzaniu nowych gotyckich rozwiązań: filiacje. Cystersi w Małopolsce: Wąchock, Koprzywnica, Jędrzejów, Sulejów, na Śląsku: Trzebnica, Pomorze: Kołbacz, Oliwa. Dominikanie: kościół św. Jakuba w Sandomierzu, Poznań, Kraków. Zakony eremickie - układ przestrzenny klasztoru.gotyk doktrynalny i redukcyjny 8. Katedry: Wrocław, Kraków, Poznań, Gniezno. Krakowskie kościoły gotyckie na Kazimierzu: Bożego Ciała i Św. Katarzyny (augustianie) kościół Mariacki. Kościoły wrocławskie: Św. Krzyża/Bartłomieja, Św. Elżbiety Sklepienia trójdzielne i przeskokowe. Kolegiata w Wiślicy, Stargard Szczeciński kościół św. Andrzeja w Gosławicach. Toruń: katedra św. św. Janów, kościoły NP Marii i św. Jakuba w Toruniu, kościół NPM in Summo w Poznaniu, kościół Św. Krzyża w Krakowie, kolegiata NP Marii w Gdańsku, kościół św. Anny w Wilnie. 9. Zamki: Będzin, Chęciny, Szydłów. Ratusze w Toruniu, Wrocławiu, Krakowie. Dwór Artusa w Gdańsku. Początki dachów pogrążonych w zwartej zabudowie przyrynkowej gotyckiego miasta. Kamienice mieszczańskie w Toruniu. Uniwersytet krakowski: Collegium Maius. Zamki krzyżackie: Malbork, Kwidzyn, Lidzbark Warmiński. Fortyfikacje: Kraków, Paczków, 10. Renesans we Włoszech sytuacja polityczna, gospodarcza i społeczna. Rozwój nauki, rola dokumentów i zabytków starożytności. Kopuła katedry florenckiej. Sakralne wnętrza renesansowe i świeckie: nowy sposób kształtowania przestrzeni: rodzaje sklepień i sufity. Pałace włoskiego wczesnego renesansu: Strozzi, Medici-Ricardi, Gondi. Filippo Brunelleschi: kościoły San Lorenzo, San Spirito, Kaplica Pazzi, Dom Podrzutków; kopuła o konstrukcji korytkowej. Poszukiwanie matematycznej recepty na piękno proporcje. Leone Battista Alberti: fasada Santa Maria Novella we Florencji, kościół San Andrea w Mantui, San Francesco w Rimini, Pałac Rucellai we Florencji - motywy antyku. 11. Donato Bramante: Tempietto przy San Pietro in Montorio w Rzymie - matematyka i piękno. Renesansowe kościoły i pałace w Rzymie: Pałace Farnese i Cancelleria Michał Anioł: konkurs na nową bazylikę Św. Piotra i przebudowa Kapitolu w Rzymie. Biblioteka Laurenziana we Florencji - manieryzm w architekturze włoskie. jrenesans w Wenecji specyfika kultury, klimatu i obyczaju: pałac Vendramin-Calergi, Santa Maria dei Miracoli. Sansowino: Biblioteka św. Marka, mennica i Logetta u podnóża dzwonnicy w Wenecji. Renesans na północy Włoch: Mediolan: Bramante Santa Maria Delle Grazie i Santa Maria presso San Satiro. Certosa di Pavia. Vignola: Palazzo Farnese w Caprarola, Il Gesu. Twórczość Andrea Palladia: San Giorgio Maggiore, Il Redentore w Wenecji oraz Vicenza: Bazylika, Villa Rotonda i typ palladiańskiego pałacu podmiejskiego, Teatro Olimpico.

5 12. Droga przenikania wzorów włoskiego renesansu do Francji. Tendencja do mediewalizowania tradycja francuskiego warsztatu kamieniarskiego, dostępny budulec. Pałace renesansowe wefrancji: pałac Blois, Chambord, Luwr skrzydło Pierre Lescot a, Salomon de Brosse: pałac Luksemburski. Pałac Tuilleries. Typ francuskiej renesansowej rezydencji podmiejskiej i miejskiego hotel. Kościoły: St.-Sulpice i St.-Gervais trudne rozstanie z kościołem gotyckim. Renesans w Hiszpanii wpływy gotyku, architektury arabskiej oraz włoskie - katedra w Salamance i Eskurial. Renesans w Anglii Inigo Jones: pałac Whitehall. Renesansowe rezydencje. Queen s House w Greenwich. Teatr Globe w Londynie. Niemcy: kościół św. Michała w Monachium. Kamienica miejska i zamek - Heidelberg. Freudenstadt, kościół ewangelicki. Niemieckie ratusze (Gorlitz) i zbrojownie. Niderlandy: manieryzm - ratusze, kościoły renesans gotycki - jatki w Haarlem, Brugia. Bruksela; kamienice przy rynku. Niderlandzkie fortyfikacje. Kaplice i kościoły. 13. Fazy rozwoju architektury i sztuki renesansu w Polsce. Specyfika renesansu polskiego. Przebudowa Wawelu. Kraków: Kaplica Zygmuntowska. Lwów: Kaplica Boimów. Kształtowanie się rezydencji magnackiej: Szydłów, Pieskowa Skała, Sucha Beskidzka, Żywiec Baranów, Krasiczyn, Podhorce. Rezydencje: Willa Decjusza w Woli Justowskiej, Pałac Górków w Poznaniu. Wpływy włoskie, niderlandzkie i orientalne. Kamienica mieszczańska: domy ormiańskie w Zamościu Orsettich w Jarosławiu, kamienica Anczowskiego (Czarna) i Królewska we Lwowie. Budowle municypalne: sukiennice w Krakowie, ratusze w Poznaniu, Zamościu, Sandomierzu i Tarnowie. Spichlerze w Kazimierzu Dolnym.Kolegiata w Zamościu, kamienice w rynku. Wpływ kontaktów z Niderlandami na architekturę Gdańska (Zbrojownia, Bramy) i Pomorza. Kazimierz Dolny kamienice manierystyczne. Literatura podstawowa: 1. Benevolo Leonardo; Die Geschichte der Stadt; Campus Verlag; Frankfurt/New York; Broniewski Tadeusz; Historia architektury dla wszystkich; Ossolineum; Wrocław d`alfonso Ernesto, Samss Danilo; Historia Architektury; Arkady; Warszawa Dzieje architektury w Polsce; red. Marcinek J.; Kluszczyński, Kraków Fletcher Bannister Sir; Key Monuments of Architecture; Phaidon; London Koch Wilfried; Style w architekturze; Geo Center Świat Książki; Warszawa 1996 (rysunki) 7. Krassowski W.; Dzieje budownictwa i architektury na ziemiach polskich, Tom II i III; Arkady Miłobędzki Adam; Zarys dziejów architektury w Polsce; Arkady; Warszawa 1968r 9. Murray Peter; Architektura włoskiego renesansu; Wydawnictwo Via; Norberg-Schultz Christian; Znaczenie w architekturze Zachodu; Wydawnictwo Murator; W-wa Pevsner Nikolaus; Historia architektury europejskiej; Arkady; Warszawa 1980; Tom I i II 12. Salvatori Mario; Dlaczego budynki stoją; Wydawnictwo Murator; Warszawa Watkin David; Historia architektury zachodniej; Arkady; Warszawa 2001 Wyróżnione pozycje to książki najważniejsze Literatura uzupełniająca: 1. Pevsner, Fleming, Honour; Encyklopedia architektury; Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe; Warszawa Praca zbiorowa; Słownik terminologiczny sztuk pięknych; PWN; Warszawa Bogdanowski Janusz; Architektura obronna w krajobrazie Polski; PWN; Warszawa Kraków Mączeński Zdzisław; Elementy i detale architektoniczne w rozwoju historycznym; Arkady; Warszawa 1997 (reprint wydania z 1956 Wydawnictwa Budownictwa i Architektury) 5. Knothe Jan; Sztuka budowania; Nasza Księgarnia; W-wa Herbert Z.; Barbarzyńca w ogrodzie; wiele wydań 7. Herbert Z.; Krajobraz nad morzem; jw. 8. Herbert Z.; Martwa natura z wędzidłem jw. 9. Basista A.; Opowieści budynków; Arkady; Warszawa Obciążenie pracą studenta forma aktywności godzin ECTS Łączny nakład pracy Zajęcia wymagające indywidualnego kontaktu z nauczycielem 66 3 Zajęcia o charakterze praktycznym 60 2 Bilans nakładu pracy przeciętnego studenta

6 forma aktywności udział w wykładach udział w ćwiczeniach/ laboratoriach (projektach) przygotowanie do ćwiczeń/ laboratoriów przygotowanie do kolokwium/przeglądu zaliczeniowego udział w konsultacjach związanych z realizacją procesu kształcenia przygotowanie do egzaminu obecność na egzaminie liczba godzin 30 h 30 h 26 x 0,5 h = 13 h 10 h 3 x 1 h = 3 h 36 h = 36 h 3 h Łączny nakład pracy studenta: 5 punktów ECTS 125 h W ramach tak określonego nakładu pracy studenta: zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich: 30 h + 30 h + 3 h + 3 h = 66 h