Ochrona przeciwpożarowa budynków wysokościowych WPROWADZENIE

Transkrypt

1 Ochrona przeciwpożarowa budynków wysokościowych WPROWADZENIE dr inż. Piotr Tofiło Panel dyskusyjny Budynki Wysokościowe - SGSP Plan Poradnik SFPE Kilka przykładów i lekcji z historii Zagrożenia i strategie ochrony Problemy i wyzwania 1

2 Nowy poradnik SFPE Ochrona ppoż. budynków wysokościowych Wprowadzenie Historia Projektowanie w oparciu o cele funkcjonalne Praktyki międzynarodowe Unikalne cechy budynków wysokościowych Analiza ryzyka Integracja systemów Niezawodność systemów Świadomość sytuacyjna użytkowników Odporność ogniowa i pożarowa Fasady Systemy gaśnicze Detekcja i alarmowanie Ochrona przed zadymieniem Działania ratowniczo-gaśnicze Instalacje elektryczne Budynki w budowie Zarządzenie cyklem życia budynku Odbiory Inspekcje, testy i utrzymanie Podsumowanie Przykłady historyczne (USA) Budynek Miasto Typ Rok Ofiary Uwagi, przyczyny MGM Grand Las Vegas Hotel Niepełna ochr. try. Dupont Plaza Puerto Rico Hotel Podpalenie Brak trysk. Meridian Plaza Filadelfia Biuro Zburzony First Interstate Los Angeles Biuro Bez trysk. Awaria inst. hydr. WTC 7 Nowy York Biuro Brak wody Zawalił się Cook County Chicago Biuro Konflikt akcji gaśn. i ewakuacji 2

3 MGM Grand Las Vegas (1980) Hotel, kasyno, centrum konferencyjne pięter Pożar szybki rozwój restauracja (parter) Problemy z ewakuacją Dym rozprzestrzenił się szachtami Meridian Plaza Filadelfia (1988) Budynek biurowy - 38 pięter Pożar - 22 piętro (puste) Przyczyna - zaolejone szmaty pozostawione przez robotników, skład lakieru Niepełne pokrycie systemem detekcji - opóźnione wykrycie pożaru Pracownik ochrony utknął w windzie na kondygnacji objętej pożarem Opóźnione przekazanie alarmu (15 min) Awaria instalacji elektrycznej i hydrantowej oraz generatorów zapasowych Główny sposób rozprzestrzenienia pożaru - na zewnętrz po elewacji Po 11 godzinie pożaru - odstąpiono od wewnętrzych działań gaśniczych 3

4 Meridian Plaza Filadelfia (1988) Pożar zatrzymał się na 30 kondygnacji objętej pełną ochroną tryskaczową Czas trwania pożaru - 19 godzin 8 kondygnacji całkowicie zniszczonych Duże straty materialne (ok. 500 mln $) Ofiary - 3 strażacy - dezorientacja i utrata powietrza Zniszczenia sąsiednich budynków (jeden, 20 piętrowy, trzeba było rozebrać) Drogi przyległe do budynku wyłączono z użycia na kilka lat Zniszczony budynek stał pusty przez blisko 10 lat i został ostatecznie rozebrany (2000) W międzyczasie sąsiednie nieruchomości straciły znacząco na wartości Cook County Admin Chicago (2003) Budynek biurowy Pożar w pomieszczeniu pomocniczym 2 klatki, w jednej akcja gaśnicza Ewakuacja całkowita 6 ofiar w klatce brak możliwości ponownego wejścia na kondygnację 4

5 Przykłady historyczne (reszta świata) Budynek Miasto Typ Rok Ofiary Uwagi, przyczyny Joelma Sao Paulo Biuro Bez trysk i sygn. Unnamed bldg Shanghai Mieszk Remont, prace gorące Wooshin Golden Suites Busan Mieszk Palna fasada Garley Building Hong Kong Mieszk Remont, prace gorące Parque Central Caracas Biuro Trysk nie zadz. Hydr nie zadz. Mandarin Hotel Pekin Hotel W budowie Fajerwerki Federation Tower Moskwa Biuro W budowie Windsor Tower Madryt Biuro Remont, prace, zburzony Olympus Grozny H + B Prace gorące Przykłady historyczne Caracas (2004) Grozny (2013) Szanghaj (2010) 5

6 Przykłady historyczne Madryt (2005) Pekin (2009) Busan (1991) Częste problemy - lekcje z historii Ochrona tryskaczowa Sposób funkcjonowania dźwigów i zabezpieczenie szybów Odporność pożarowa konstrukcji Palne materiały w przestrzeniach ukrytych Zabezpieczenia otworów w oddzieleniach ppoż. Możliwość ponownego wejścia na kondygnacje z klatki Utrzymanie i konswerwacja systemów ppoż. i dróg ewak. Palne materiały na fasadach budynków Przygotowanie operacyjne i plany ratownicze Standardy prac podczas budowy i remontów 6

7 Budynek wysokościowy USA 23 m UK - 30 m Polska 55 m Zagrożenia Pożar Awarie techniczne Katastrofy naturalne Terroryzm 7

8 Statystyka budynków WW (USA) Najwięcej pożarów w budynkach mieszkalnych 69% pożarów w budynkach WW poniżej 6 piętra Generalnie ryzyko w WW mniejsze Główne cechy budynków WW Złożoność ewakuacji (wydłużony czas) Trudne warunki prowadzenia działań (wysokość większa niż możliwości sprzętu straży) Złożona ochrona przed zadymieniem (silny efekt kominowy i złożony rozkład ciśnień) Utrudnione zaopatrzenie i dostarczanie wody Wielofunkcyjność, skala i złożoność budynku 8

9 Obecne wyzwania projektowe Optymalizacja (powierzchni użytkowej, kosztów...) Złożoność architektoniczna Energia odnawialna i termooszczędność Nowe materiały (konstrukcyjne, wykończeniowe...) Nowe metody optymalizacji konstrukcji i sposobów jej zabezpieczeń Nowe systemy gaśnicze, sygnalizacji pożaru, wentylacyjne... Główne strategie ewakuacji Obrona lokalna (defend-in-place) Ewakuacja progresywna strefowa ewakuacja jedynie pomieszczeń bezpośrednio zagrożonych, wymagany wysoki poziom ochrony biernej lub aktywnej (szpitale, budynki mieszkalne...) Ewakuacja pozioma do innej strefy wydzielonej ścianami lub dużymi odległościami (lotniska, centra handlowe...) Relokacja do miejsca bezpiecznego np. miejsca tymczasowego schronienia (refuge) ewakuacja stopniowa częściowa / fazowa / sekwencyjna (phased / staged) jednoczesna ewakuacja całkowita (total / simultaneous) optymalizacja dróg pionowych węższe schody mniejsze zaburzenie ciągłości funkcjonowania wewnątrz bezpieczniej (bomby, spadające...) Różne formy terroryzmu ale rzadko pożar. Znane przypadki to również poważne zaniki energii, ekstremalne warunki atmosferyczne, trzęsienia ziemi, wypływ szkodliwych substancji 9

10 Citic Plaza, Guangzhou, Chiny 391m, 80p International Financial Centre 2 Hong Kong, 415m, 88p Piętra ucieczkowe tymczasowego schronienia (refuge floors) Systemy dźwigowe 10

11 Piętro przesiadkowe Sky lobby Dźwigi dwupoziomowe Systemy dźwigowe przeznaczone do ewakuacji osób NFPA 101/IBC Ochrona tryskaczowa (w szybie tylko przy podłożu) Monitoring ruchu dźwigów z centrum zarządzania Sygnalizacja, selektywne DSO i komunikacja z holem System informowania ludzi o czasie oczekiwania Obudowany hol windowy Odporność 1h + dymoszczelność Automatyczne zamykanie Minimalna powierzchnia = 25% populacji Dostęp do schodów 11

12 Ochrona przed zadymieniem Drogi ewakuacyjne pionowe Drogi ewakuacyjne poziome Szyby dźwigowe Hole dźwigowe, przedsionki Atria Kondygnacje Miejsca tymczasowego schronienia Garaże Ochrona przed zadymieniem A ITB 378/2002 B 12

13 PN NFPA 92 Systemy ochrony przed zadymieniem 13

14 Program CONTAM (NIST) Nowy poradnik SFPE Inżynieria systemów ochrony przed zadymieniem (500 stron) 14

15 Działania ratowniczo-gaśnicze Dźwigi dla ekip Instalacja hydrantowa Centrum zarządzania ochroną ppoż. Szachty rat-gaś UK Panele sterowania systemami ochrony przed zadymieniem (USA) Systemy dwukierunkowej komunikacji Wzmacniacze sygnału radiowego Planowanie, ćwiczenia... Odporność pożarowa Konserwatywne wymogi w Polsce Pasy międzykondygnacyjne ważnym środkiem przeciwdziałania zewnętrznego rozprzestrzenienia się pożaru Nowoczesne sposoby realizacji fasad obszar potencjalnych problemów 15

16 Główne obszary kolizji Wymagania przepisów (warunki techniczne) Wymagania norm (szczególnie zagranicznych) Strategia działań ratowniczo-gaśniczych Filozofia ewakuacji Filozofia ochrony przed zadymieniem Architektura Zmiany aranżacyjne Kontrola dostępu i zarządzanie bezpieczeństwem Sposób wykorzystania i zarządzania obiektem Częste problemy projektowe Niezrozumienie celu wymagań Mieszanie wymagań różnych norm, standardów, źródeł wiedzy technicznej... Niezrozumienie sposobu funkcjonowania i założeń dla całości budynku i wszystkich systemów Trudność w integracji systemów, przygotowaniu scenariuszy działań urządzeń ppoż. na wypadek różnych scenariuszy rozwoju pożaru 16

17 Niezawodność systemów i rozwiązań Nadmiarowość /redundancja (np. wyjść) Dublowanie źródeł mediów (np. wody, energii) Pętlowość, sieciowość systemów (np. sygnalizacja, tryskacze) Fizyczne zabezpieczenie instalacji Awaryjne przejście do stanu bezpiecznego Konserwatywne założenia projektowe Testy, konserwacja, utrzymanie Dziękuję za uwagę 17