PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH

Transkrypt

1 PLANSZE BECKA Tomasz Sadurski PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH Wydawnictwo C. H. BECK

2 PLANSZE BECKA Prawo spółek handlowych

3 W sprzedaży: B. Gliniecki LEKSYKON SPÓŁEK HANDLOWYCH Encyklopedie i Leksykony L. Kwaśnicki, P. Letolc PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH. ORZECZNICTWO Zbiory Orzecznictwa Becka E. Skibińska, A. Gawrysiak-Zabłocka KODEKS SPÓŁEK HANDLOWYCH. ORZECZNICTWO Zbiory Orzecznictwa Becka K. Czajkowska PRAWO GOSPODARCZE I SPÓŁEK, wyd. 2 Aplikacje Prawnicze A. Kidyba PRAWO HANDLOWE, wyd. 14 Studia Prawnicze PRAWO HANDLOWE 2012 Teksty Ustaw Becka

4 Tomasz Sadurski PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH Wydawnictwo C.H. BECK Warszawa 2012

5 Redakcja: Joanna Ablewicz Projekt okładki: Robert Rogiński Wydawnictwo C.H. Beck 2012 Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: Info Data Consulting Druk i oprawa: Totem, Inowrocław ISBN ISBN e-book

6 Spis treści Przedmowa Wykaz skrótów Literatura IX XI XIII Rozdział I. Przepisy ogólne dotyczące Kodeksu spółek handlowych Tabl. 1. Uwagi ogólne dotyczące Kodeksu spółek handlowych 3 Tabl. 2. Najważniejsze definicje kodeksowe 5 Tabl. 3. Stosunek dominacji i zależności 6 Rozdział II. Spółki osobowe przepisy ogólne Tabl. 4. Spólki osobowe 11 Tabl. 5. Spółka osobowa a spółka cywilna najważniejsze różnice 12 Tabl. 6. Najważniejsze cechy spółek osobowych 13 Tabl. 7. Różnice pomiędzy spółkami osobowymi 14 Rozdział III. Spółki kapitałowe przepisy ogólne Tabl. 8. Spółki kapitałowe 21 Tabl. 9. Etapy powstawania spółki kapitałowej 22 Tabl. 10. Wkłady w spółkach kapitałowych 23 Tabl. 11. Ważność czynności prawnych w spółkach kapitałowych 24 Tabl. 12. Rozwiązanie przez sąd rejestrowy spółki kapitałowej 25 Tabl. 13. Różnice między spółkami kapitałowymi 26 Rozdział IV. Spółka jawna Tabl. 14. Istota spółki jawnej 33 Tabl. 15. Powstanie spółki jawnej 34 Tabl. 16. Wymogi rejestracyjne 35 Tabl. 17. Stosunki zewnętrzne spółki (1) 36 Tabl. 18. Stosunki zewnętrzne spółki (2) 38 Tabl. 19. Pełnomocnictwo a prokura 39 Tabl. 20. Prowadzenie spraw spółki 40 Tabl. 21. Prawa i obowiązki wspólników 41 Tabl. 22. Rozwiązanie spółki jawnej 43 Tabl. 23. Likwidacja spółki jawnej 45 T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka V

7 Spis treści Rozdział V. Spółka partnerska Tabl. 24. Spółka partnerska 49 Tabl. 25. Powstanie spółki partnerskiej 50 Tabl. 26. Wymogi rejestracyjne 51 Tabl. 27. Stosunki zewnętrzne (1) 52 Tabl. 28. Stosunki zewnętrzne (2) 53 Tabl. 29. Stosunki zewnętrzne (3) 54 Tabl. 30. Rozwiązanie spółki partnerskiej 55 Rozdział VI. Spółka komandytowa Tabl. 31. Istota spółki komandytowej 59 Tabl. 32. Powstanie spółki komandytowej 60 Tabl. 33. Wymogi rejestracyjne 61 Tabl. 34. Stosunki zewnętrzne (1) 62 Tabl. 35. Stosunki zewnętrzne (2) 63 Tabl. 36. Rozwiązanie spółki komandytowej 64 Rozdział VII. Spółka komandytowo-akcyjna Tabl. 37. Istota spółki komandytowo-akcyjnej 67 Tabl. 38. Wspólnicy spółki komandytowo-akcyjnej 68 Tabl. 39. Powstanie spółki komandytowo-akcyjnej 69 Tabl. 40. Wymogi rejestracyjne 70 Tabl. 41. Stosunki zewnętrzne (1) 71 Tabl. 42. Stosunki zewnętrzne (2) 72 Tabl. 43. Stosunki wewnętrzne 73 Tabl. 44. Kognicja rady nadzorczej 74 Tabl. 45. Czynności wymagające uchwały walnego zgromadzenia 75 Tabl. 46. Uchwały walnego zgromadzenia wymagające zgody komplementariuszy 76 Tabl. 47. Rozwiązanie spółki komandytowo-akcyjnej 77 Rozdział VIII. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Tabl. 48. Powstanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 81 Tabl. 49. Wymogi rejestracyjne 82 Tabl. 50. Kapitał zakładowy 83 Tabl. 51. Ochrona w celu zachowania kapitału zakładowego 84 Tabl. 52. Podwyższenie kapitału zakładowego 85 Tabl. 53. Obniżenie kapitału zakładowego 87 Tabl. 54. Umorzenie udziałów 88 Tabl. 55. Prawa i obowiązki udziałowców 90 Tabl. 56. Prawa mniejszości 93 Tabl. 57. Zarząd 95 Tabl. 58. Reprezentacja w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością 97 Tabl. 59. Nadzór w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością 98 Tabl. 60. Rada nadzorcza 99 Tabl. 61. Zgromadzenie wspólników 101 Tabl. 62. Zaskarżalność uchwał 105 VI T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka

8 Spis treści Tabl. 63. Rozwiązanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 107 Tabl. 64. Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 108 Tabl. 65. Przebieg likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 109 Tabl. 66. Skutki likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością 110 Tabl. 67. Odpowiedzialność w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością 111 Tabl. 68. Powództwo o naprawienie szkody 112 Tabl. 69. Odpowiedzialność członków zarządu 113 Rozdział IX. Spółka akcyjna Tabl. 70. Powstanie spółki akcyjnej 117 Tabl. 71. Treść statutu spółki akcyjnej 119 Tabl. 72. Wymogi rejestracyjne 120 Tabl. 73. Kapitał zakładowy 121 Tabl. 74. Podwyższenie kapitału zakładowego 122 Tabl. 75. Obniżenie kapitału zakładowego 125 Tabl. 76. Umorzenie akcji 126 Tabl. 77. Pojęcie akcji w spółce akcyjnej 127 Tabl. 78. Wymogi formalne dokumentu akcji 128 Tabl. 79. Rodzaje akcji 129 Tabl. 80. Wydawane przez spółkę papiery wartościowe niebędące akcjami 131 Tabl. 81. Prawa akcjonariuszy 132 Tabl. 82. Obowiązki akcjonariuszy 136 Tabl. 83. Rozporządzanie akcjami 138 Tabl. 84. Ograniczenia w rozporządzaniu akcjami i skutek naruszeń 140 Tabl. 85. Organy spółki akcyjnej zarząd 141 Tabl. 86. Reprezentanci spółki akcyjnej 144 Tabl. 87. Organy spółki rada nadzorcza 145 Tabl. 88. Organy spółki akcyjnej walne zgromadzenie 147 Tabl. 89. Zaskarżanie uchwał 152 Tabl. 90. Rozwiązanie spółki akcyjnej 154 Tabl. 91. Likwidacja spółki akcyjnej procedura 155 Tabl. 92. Likwidacja spółki akcyjnej przebieg 156 Tabl. 93. Likwidacja spółki akcyjnej skutki 157 Tabl. 94. Odpowiedzialność w spółce akcyjnej 158 Rozdział X. Procesy transformacji w spółkach Tabl. 95. Łączenie spółek 163 Tabl. 96. Łączenie spółek kapitałowych 165 Tabl. 97. Uproszczona procedura łączenia spółek kapitałowych 167 Tabl. 98. Treść planu połączenia z udziałem spółek kapitałowych lub osobowych 168 Tabl. 99. Procedura łączenia spółek osobowych 169 Tabl Odpowiedzialność w związku z procesem połączenia 170 Tabl Podział spółek 171 Tabl Przebieg procesu podziału spółek 172 Tabl Uproszczony podział spółek 174 Tabl Treść planu podziału spółek 175 Tabl Odpowiedzialność w związku z procesem podziału spółek 176 T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka VII

9 Spis treści Tabl Przekształcenie spółek 177 Tabl Przebieg przekształcenia spółek 178 Tabl Wymogi dodatkowe do przekształcenia w różne typy spółek 179 Tabl Przepisy karne w Kodeksie spółek handlowych 180 Indeks rzeczowy 183 VIII T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka

10 Przedmowa Jest mi niezmiernie miło przestawić Państwu pierwsze wydanie Prawa spółek handlowych w ramach serii Wydawnictwa Beck Plansze Becka. W niniejszym opracowaniu dążyłem do przedstawienia najważniejszych instytucji Kodeksu spółek handlowych, które opatrzone zostały przeze mnie w niezbędne uwagi objaśniające oraz wykaz orzecznictwa, którego poznanie jest niezbędne do pogłębienia znajomości wybranego zagadnienia. Opracowanie jest polecane studentom prawa, aplikantom, jak również innym osobom, które w tym przejrzystym opracowaniu znajdą najważniejsze informacje dotyczące wybranych zagadnień prawa handlowego. Warto zaznaczyć, że niniejsze opracowanie nie reguluje całej materii Kodeksu spółek handlowych, a jedynie omawia jego najważniejsze elementy, co wynika zarówno z objętości opracowania, jak i chęci przedstawienia wybranych kwestii związanych z innymi zagadnieniami, a więc ukazującej wzajemne relacje i zależności. Dlatego też opracowanie nie może stanowić samodzielnej podstawy do nauki prawa handlowego, może jednak w istotny sposób ułatwić jego zrozumienie i ukierunkować na najważniejsze kwestie, które w gąszczu przepisów mogą być trudne do spostrzeżenia. Ponadto może ono stanowić znaczne ułatwienie dla osób przygotowujących się do różnego rodzaju egzaminów, dlatego że zawiera w sobie niezbędne informacje z zakresu prawa spółek handlowych. Systematyka opracowania wynika z porządku przyjętego przez Kodeks spółek handlowych, dzięki czemu Czytelnik będzie w stanie łatwiej orientować się w wybranych zagadnieniach i rozszerzać w sposób ukierunkowany swoją wiedzę. Przekazując niniejszą pracę chciałbym podziękować rodzicom za wsparcie i motywowanie mnie w dalszym rozwoju oraz mojemu zespółowi z Kancelarii JP Weber za wyrozumiałość i poparcie w przygotowaniu niniejszej publikacji. Równocześnie dziękuję prof. Andrzejowi Kidybie, dzięki któremu pojawiła się u mnie pasja związana z prawem handlowym i chęć rozwoju w tym kierunku. Opracowanie obejmuje stan prawny na koniec czerwca 2012 roku. Warszawa, lipiec 2012 r. Tomasz Sadurski T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka IX

11

12 Wykaz skrótów 1. Akty prawne KC ustawa z r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) KPC ustawa z r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) KSH ustawa z r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94 poz ze zm.) PrUpadNapr ustawa z r. Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst. jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 175, poz ze zm.) 2. Czasopisma i publikatory Biul. SN Dz.U. MoP OSA OSN OSNAPiUS OSNC Pal. Wok. ZN IBPS 3. Inne sktóty art. KRS m.in. nast. niepubl. np. Nr NSA OECD ost. pkt Biuletyn Sadu Najwyższego Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Prawniczy Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych Orzecznictwo Sądu Najwyższego Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna Palestra Wokanda Zeszyty Naukowe Instytutu Badania Prawa Sądowego artykuł Krajowy Rejestr Sądowy między innymi następny/a/e niepublikowany/a/e na przykład numer Naczelny Sąd Administracyjny Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju ostatni/a/e punkt T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka XI

13 Wykaz skrótów post. postanowienie poz. pozycja r. rok RP Rzeczpospolita Polska s. strona SA Sąd Apelacyjny SN Sąd Najwyższy S.A. spółka akcyjna S.K.A. spółka komandytowo-akcyjna sp. j. spółka jawna sp. k. spółka komandytowa sp. p. spółka partnerska tekst. jedn. tekst jednolity uchw. uchwała ust. ustęp uzas. uzasadnienie w. wiek/u wg według wyr. wyrok WZA Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy w zw w związku zd. zdanie ze zm. ze zmianami zł złoty zob. zobacz z o.o. z ograniczoną odpowiedzialnością ZW Zgromadzenie Walne XII T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka

14 Literatura J. Bieniak J., M. Spyra, [w:] J. Bieniak. (red.), Kodeks Spółek Handlowych. Komentarz, Warszawa 2012 A. Brzozowski, [w:] K. Pietrzykowski (red.), Kodeks Cywilny. Komentarz, t. 1, Warszawa 2011 R. Czerniawski, Kodeks spółek handlowych. Przepisy o spółce akcyjnej. Komentarz, Warszawa 2004 A. Kidyba, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 1. i 2, Warszawa 2011 A. Kidyba, Handlowe spółki osobowe, Warszawa 2010 A. Kidyba, K. Kopaczyńska-Pieczniak, P. Bryłowski, Prawo spółek handlowych, Warszawa A. Kidyba, Atypowe spółki handlowe, Kraków 2006 K. Kopaczyńska-Pieczniak, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, A. Kidyba (red.), Warszawa 2010 K. Kruczalak (red.), Kodeks spółek handlowych: komentarz, Warszawa 2001 M. Litwińska-Werner, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2007 M. Michalski, Spółka akcyjna, A. Kidyba (red.), Warszawa 2010 J.P. Naworski, [w:] R. Potrzeszcz, T. Siemiątkowski, J.P. Naworski, K. Strzelczyk, Komentarz do kodeksu spółek handlowych. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, t. 2, Warszawa 2011 K. Pietrzykowski (red.), Kodeks Cywilny. Komentarz, t. 1, Warszawa 2011 W. Pyzioł (red.), Kodeks spółek handlowych: komentarz, Warszawa 2008 Z. Radwański (red.), Prawo cywilne część ogólna, System Prawa Prywatnego, t. 2, Warszawa 2002 Z. Radwański (red.), System Prawa Prywatnego. Prawo cywilne część ogólna, Warszawa 2008, Tom II M. Rodzynkiewicz, Kodeks spółek handlowych: komentarz, Warszawa 2009 S. Rudnicki, [w:] S. Dmowski, S. Rudnicki, Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna, Warszawa 2009 S. Sołtysiński, [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych. Komentarz do artykułów 1 151, t. 1, Warszawa 2005 S. Sołtysiński, [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych. Komentarz do artykułów , t. 2, Warszawa 2005 S. Sołtysiński (red.), System prawa prywatnego, Prawo spółek kapitałowych, tom 17B, Warszawa 2010 T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka XIII

15

16 Rozdział I Przepisy ogólne dotyczące Kodeksu spółek handlowych

17

18 Rozdział I. Przepisy ogólne dotyczące Kodeksu spółek handlowych Tabl. 1 Tabl. 1. Uwagi ogólne dotyczące Kodeksu spółek handlowych Kodeks spółek handlowych uwagi ogólne Kodeks spółek handlowych reguluje tworzenie, organizację, funkcjonowanie, rozwiązywanie, łączenie, podział i przekształcanie spółek handlowych. Spółką handlową w rozumieniu KSH nie jest spółka cywilna, mimo nazwy jest to stosunek zobowiązaniowy uregulowany w KC, do którego nie odnoszą się przepisy KSH. Do spółki europejskiej nie stosuje się przepisów KSH lecz Rozporządzenie Rady Wspólnot Europejskich Nr 2157/2001/WE z r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE, Dz.Urz. UE L 294/2001, s. 1), zaś do Europejskiego Zgrupowania Interesów Gospodarczych rozporządzenie Nr 2137/85/EWG z r. dotyczące Europejskiego Zgrupowania Interesów Gospodarczych (Dz.Urz. UE L 189/1985, s. 1). Ustawa z r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 168, poz. 186 ze zm.) reguluje postępowanie rejestrowe, o którym mowa w KSH. Przepisy dotyczące prokury i oznaczeń przedsiębiorców, jak i definicja przedsiębiorstwa nie znajdują uregulowania w KSH są one uregulowane w KC (poprzednio były częścią uchylonego KPH). Odrębna regulacja KSH, dotycząca wyłącznie spółek prawa handlowego, nie narusza zasady jedności prawa cywilnego, ponieważ w sprawach nieuregulowanych w KSH a dotyczących jego materii, stosuje się bezpośrednio przepisy KC, a wtedy, gdy wymaga tego właściwość (natura) stosunku prawnego stosuje się przepisy KC odpowiednio. Wśród przepisów KC stosowanych bezpośrednio można wymienić, przepisy takie jak: o osobach prawnych, zdolności do czynności prawnych, wad, oświadczeń woli, pełnomocnictwie, prokurze oraz inne. Ogłoszenia, o których mowa w przepisach KSH, dokonywane są w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, chyba że przepis ustawy stanowi inaczej. Sprawy ze stosunku spółki rozpatrywane są w postępowaniu odrębnym gospodarczym uregulowanym w KPC. Orzecznictwo 1. Wyrok SA w Katowicach z r. (I ACa 392/06, OSA Kat 2007, Nr 1, poz. 8): Skoro umowa spółki przyznająca wspólnikom pierwszeństwo zakupu udziałów nie zawiera żadnych postanowień precyzujących zasady obrotu udziałami, dla pewności obrotu przyjąć trzeba, że obrót ten powinien się odbywać w sposób przewidziany przepisami art. 596 i nast. KC. Takie stanowisko, odwołujące się do uregulowania przepisów KC, uzasadnione jest w świetle art. 2 KSH, który to przepis odsyła do stosowania KC w sprawach nieuregulowanych przepisami KSH. Jeśli więc art. 182 KSH zezwala na ograniczenie obrotu udziałami, a sama umowa spółki takie ograniczenie wprowadza nie precyzując jednocześnie zasad obrotu udziałami, w szczególności zaś w sposób odmienny niż czynią to przepisy KC regulujące prawo pierwokupu, to jedynym logicznym wnioskiem jest, iż przyznane wspólnikom prawo pierwszeństwa zakupu udziałów należy utożsamiać z prawem pierwokupu uregulowanym w art. 596 i nast. KC. 2. Wyrok SN Izba Cywilna z r. (V CKN 536/00, Legalis): Obecnie obowiązujący KSH powołany ustawą z r. (Dz.U. Nr 94, poz ze zm.) zawiera w art. 2 postanowienia zbliżone do postanowień uchylonego w 1964 r. (ustawą z r. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny Dz.U. Nr 16, poz. 94 ze zm.), art. 1 KH z 1934 r. (rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z r. Dz.U. Nr 57, poz. 502 ze zm.), stanowiąc, iż w sprawach określonych w art. 1 1 nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy KC, a jeżeli wymaga tego właściwość (natura) stosunku prawnego spółki handlowej, przepisy KC stosuje się odpowiednio. Nie może być zatem wątpliwości, że zarówno pod rządami KH z 1934 r., jak i pod rządami KSH do stosunków wynikających z zawarcia umowy spółki T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka 3

19 Tabl. 1 Rozdział I. Przepisy ogólne dotyczące Kodeksu spółek handlowych cd. Tabl. 1. handlowej, w sprawach nieuregulowanych w powołanych wyżej Kodeksach, stosuje się wprost lub odpowiednio przepisy KC, przy czym stan prawny obowiązujący w tym zakresie pomiędzy 1964 r. a r., gdy prawo handlowe uznawane było za część prawa cywilnego, uzasadniał szersze niż obecnie zastosowanie do jego stosunków regulacji zawartych w KC. 4 T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka

20 Rozdział I. Przepisy ogólne dotyczące Kodeksu spółek handlowych Tabl. 2 Tabl. 2. Najważniejsze definicje kodeksowe Definicje Spółki handlowe spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna. Spółki osobowe spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna. Spółki kapitałowe spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjna. Spółka jednoosobowa spółka kapitałowa, w której wszystkie udziały lub akcje należą do jednego wspólnika/akcjonariusza. Spółka powiązana spółka kapitałowa, w której inna spółka handlowa albo spółdzielnia dysponuje bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 20% głosów na ZW albo na WZA, także jako zastawnik lub użytkownik, albo na podstawie porozumień z innymi osobami lub która posiada bezpośrednio co najmniej 20% udziałów albo akcji w innej spółce kapitałowej. Spółka publiczna spółka w rozumieniu przepisów o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Instytucja finansowa bank, fundusz inwestycyjny, towarzystwo funduszy inwestycyjnych lub powierniczych, narodowy fundusz inwestycyjny, zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji, fundusz powierniczy, towarzystwo emerytalne, fundusz emerytalny lub dom maklerski, mające siedzibę w RP albo w państwie należącym do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Rejestr rejestr przedsiębiorców (Krajowego Rejestru Sądowego). Głosy głosy za, przeciw lub wstrzymujące się oddane podczas głosowania w sposób zgodny z ustawą, umową albo statutem spółki. Bezwzględna większość głosów więcej niż połowa głosów oddanych. Sprawozdanie finansowe sprawozdania finansowe w rozumieniu przepisów o rachunkowości. T. Sadurski, Prawo spółek handlowych. Plansze Becka 5