Przedmiotowe Zasady Oceniania Etyka Szkoła Podstawowa nr 2 im. Jarosława Dąbrowskiego w Olsztynie. 1. Wstęp

Transkrypt

1 Przedmiotowe Zasady Oceniania Etyka Szkoła Podstawowa nr 2 im. Jarosława Dąbrowskiego w Olsztynie 1. Wstęp Ocenianie jest integralną częścią procesu edukacyjnego. Polega ono na ciągłym gromadzeniu oraz przekazywaniu informacji o osiągnięciach ucznia oraz postępach przez niego poczynionych. Ma również wspomóc uczniów w dalszych wysiłkach oraz zmotywować do nieustannego doskonalenia swoich umiejętności i poszerzania wiedzy. Przedstawione poniżej zasady oceniania wynikają z założeń Statutu Szkoły Podstawowej nr 2 im. Jarosława Dąbrowskiego w Olsztynie i są jego integralną częścią. 2. Słowniczek pojęć aktywność - aktywne uczestnictwo ucznia w zajęciach, praca na lekcji, twórcza i zaangażowana postawa; uczeń wykonuje dodatkowe zadania, albumy, projekty, plansze, referaty, podejmuje działania wykraczające poza te obowiązujące wszystkich uczniów, odpowiedź ustna - krótka wypowiedź ucznia sprawdzająca wiadomości i umiejętności z dwóch ostatnich jednostek tematycznych, kartkówka praca pisemna sprawdzająca wiadomości z dwóch ostatnich jednostek tematycznych, prezentacja samodzielnie przygotowane wystąpienie ucznia (w formie i zakresie tematycznym wybranej przez ucznia i zatwierdzonej przez nauczyciela) obejmujące ściśle określony zakres tematyczny, nb. uczeń był nieobecny podczas określonego terminu prezentacji, np. uczeń nieprzygotowany. 1

2 3. Cele oceniania. Nadrzędnym celem oceniania jest wspieranie wysiłków ucznia w poznawaniu przedmiotu, jak również refleksyjnej postawy wobec otaczającej go rzeczywistości. Ocena jest informacją, w jakim stopniu uczeń spełnił wymagania programowe postawione przez nauczyciela; nie jest karą ani nagrodą. Główne cele oceniania: - monitorowanie bieżącej pracy ucznia, - poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz postępach w tym zakresie, - udzielanie uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazywanie uczniowi informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć, - udzielanie wskazówek do samodzielnego planowania własnego rozwoju i kierunków dalszej pracy, - motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu, - dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach i trudnościach w nauce i zachowaniu ucznia oraz o szczególnych uzdolnieniach ucznia. 4. Obszary podlegające ocenie w całym etapie edukacyjnym. Ocenianie na lekcjach etyki odbywa się w specyficznych warunkach. Wynika to z dobrowolności uczestnictwa w przedmiocie, jego ideologicznego kontekstu oraz ze specyficznych umiejętności, które nabywają uczestnicy zajęć. Ponieważ część tych kompetencji (np. wrażliwość etyczna, dojrzałość moralna) trudno poddać ocenie, a znajomość teorii i pojęć nie jest głównym celem edukacji etycznej, ocenianie pełni głównie rolę motywującą i informacyjną, a mniej różnicującą czy selekcjonującą. Podczas oceniania nauczyciel nie różnicuje stopni szkolnych ze względu na poglądy bądź stanowisko ucznia dotyczące danego problemu. 2

3 a) Umiejętności - Umiejętność odróżniania dobra od zła; - Umiejętność identyfikowania dobra i zła w różnych formach (w treściach poszczególnych opowieści konkretne postacie i ich działania, symbole, przypowieści, przenośnie); - Umiejętność nazywania elementarnych pojęć moralnych i posługiwania się nimi we właściwych kontekstach (np. sprawiedliwość, wytrwałość, honor, dzielność etyczna, sumienie itp.); - Umiejętność odróżniania treści etycznych od religijnych; - Umiejętność rozpoznawania stanów uczuciowych oraz ich następstw (np. złości); - Umiejętność formułowania prostych wypowiedzi i wniosków związanych z omawianym zjawiskiem; - Umiejętność kulturalnego dyskutowania, wyrażania własnego zdania z użyciem prostej argumentacji oraz słuchania wypowiedzi koleżanek i kolegów, bez przerywania itp.; - Umiejętność poszanowania dla odmiennych postaw i poglądów wyrażanych przez koleżanki i kolegów; - Umiejętność podejmowania prostych, samodzielnych decyzji; - Umiejętność przewidywania ewentualnych konsekwencji dokonanych wyborów i decyzji, łączenie przyczyny i skutku. b) Wiedza - Wiedza ogólna dotycząca przedmiotu, celu i zakresu etyki; - Wiedza na temat elementarnych wartości; - Wiedza na temat praw i obowiązków młodego człowieka wobec siebie i innych; - Wiedza na temat uczuć, emocji, słabszych i mocniejszych stron własnych oraz innych osób; - Wiedza na temat obszaru kulturowego, w którym uczeń żyje, wraz z takimi jej obszarami, jak: religia, sztuka, system wartości, przy jednoczesnym uświadamianiu i zaznaczaniu istnienia alternatywnych obszarów i systemów kulturowych np. arabskiego, dalekowschodniego itd., 3

4 - Wiedza na temat ogólnych problemów moralnych występujących zarówno w najbliższym otoczeniu, jak i w świecie (np. ochrona środowiska naturalnego). c) Postawa - Wrażliwość na wartości - z dobrem na czele, - Wrażliwość na dobro i jego przejawy, gotowość do chronienia dobra, - Budowanie fundamentów własnej hierarchii wartości na miarę rozeznania realnego świata, - Budowanie poczucia własnej godności, niepowtarzalności i wyjątkowości jako osoby, dostrzeganie i poszanowanie tych samych cech u innych osob, - Przekonanie o potrzebie doskonalenia się moralnego (np. postawa rycerska), - Otwartość i wrażliwość na potrzeby innych osób oraz wszelkich istot żywych, - Wrażliwość na problemy środowiska naturalnego i uświadomienie konieczności chronienia go, - Przekonanie o słuszności postawy aktywnej, rozszerzonej również na pole działań ogólnospołecznych (np. udział w akcjach charytatywnych). 5. Kryteria wymagań dla ucznia z trudnościami w nauce, w tym ucznia dyslektycznego. - uczeń na kartkówkach i sprawdzianach ma wydłużony czas pracy; czas ten zależny jest od stopnia trudności, jakie uczniowi sprawia dane zadanie, - przy ocenie prac pisemnych nauczyciel nie obniża oceny za specyficzne błędy w pisaniu i czytaniu, - uczeń z dysgrafią może oddać pracę napisaną na komputerze, - nauczyciel może wyznaczyć uczniowi więcej czasu na opanowanie danego materiału, dzielić go na mniejsze części, a ich znajomość zaliczać partiami, - uczeń może odpowiadać indywidualnie (nie przy klasie), - nauczyciel pomaga uczniowi w sporządzeniu notatki z lekcji (karta pracy); - uczniowie ze specyficznymi trudnościami siedzą blisko nauczyciela; - na ocenę za zeszyt przedmiotowy i ćwiczeń wpływa kompletność notatek, a nie jego estetyka. 4

5 6. Formy, częstotliwość, narzędzia i sposoby sprawdzania osiągnięć i postępów ucznia. - Przy obecnym wymiarze tygodniowym (2 godziny tygodniowo) uczeń powinien uzyskać co najmniej cztery oceny w danym semestrze, - Ocena śródroczna obliczana jest na zasadzie średniej ważonej wszystkich ocen uzyskanych przez ucznia w danym roku szkolnym; waga ocen określona jest odgórnie w wewnątrzszkolnych zasadach oceniania, - Ocena roczna uwzględnia ocenę z obu semestrów, - W dzienniku elektronicznym stosuje się następujące skróty: Np. nieprzygotowanie, 0 uczeń nieobecny podczas wyznaczonego terminu prezentacji. Przy ocenianiu przyjmuje się następującą skalę: 1 niedostateczny (ocena najniższa); 2 dopuszczający; 3 dostateczny; 4 dobry; 5 bardzo dobry; 6 celujący (ocena najwyższa). Uczeń oceniany jest na podstawie: a) Odpowiedzi ustnej obejmującej zakresem maksymalnie dwie jednostki tematyczne z następującą skalą: - niedostateczna - brak bądź odmowa odpowiedzi; - dopuszczająca uczeń podjął próbę udzielenia odpowiedzi wykazując znajomość podstawowej wiedzy i umiejętności, ; - dostateczna - odpowiedź przy niewielkiej pomocy nauczyciela, nie wykracza poza podstawę programową; 5

6 - dobra - odpowiedź samodzielna, uczeń wykazuje znajomość zagadnienia będącego przedmiotem jego wypowiedzi; - bardzo dobra - odpowiedź wyczerpująca, samodzielna; - celująca - odpowiedź wykraczająca poza wymagania; wypowiedź ucznia zawiera indywidualne przemyślenia i refleksje. b) Prac pisemnych w formie: - kartkówek, czyli krótkich sprawdzianów obejmujących materiał programowy ostatniej lekcji lub kilku lekcji, na których ćwiczona była ta sama umiejętność; - sprawdzianów obejmujących materiał programowy kilku jednostek tematycznych; - pisemnej analizy danego zagadnienia z dziedziny etyki. c) Zdolności posługiwania się pisemnymi pomocami naukowymi (tj. podręcznik, atlas, tablice przedmiotowe, przewodniki, słowniki), d) Prezentacje przygotowane przez ucznia w formie i o tematyce skonsultowanej oraz zatwierdzonej przez nauczyciela, e) Wykonywanie prac praktycznych w biegu zajęć, f) Inne prace dodatkowe wykonane przez ucznia w domu (albumy, referaty, projekty etc.). 7. Wymagania na poszczególne oceny szkolne. a) celująca - samodzielne przygotowanie prezentacji/projektu, - wzorowe prowadzenie zeszytu, - aktywny udział we wszystkich lekcjach, - posługiwanie się ze zrozumieniem elementarnymi pojęciami z zakresu etyki, - systematyczne przygotowanie do lekcji, - podejmowanie zadań dodatkowych, 6

7 - samodzielne inicjowanie pewnych działań, np. zaproponowanie i opracowanie tematu związanego z omawianym zagadnieniem. b) bardzo dobra - systematyczne przygotowanie do lekcji, - czynny udział w zajęciach/dyskusjach, - posługiwanie się ze zrozumieniem elementarnymi pojęciami z zakresu etyki/filozofii, - wzorowe prowadzenie zeszytu, - odrobione prace domowe. c) dobra - systematyczne przygotowanie do lekcji, - częsty udział w dyskusjach, - rozumienie elementarnych pojęć z zakresu etyki/filozofii, - dobrze prowadzony zeszyt, - odrobione prace domowe. d) dostateczna - rozumienie omawianych zagadnień, - sporadyczny udział w dyskusjach, - prowadzenie zeszytu. e) dopuszczająca - bierny udział w lekcjach, - prowadzenie zeszytu. f) niedostateczna - niespełnienie żadnego z powyższych warunków. 7

8 8. Prawa przysługujące uczniowi w ocenianiu. - Ocenianie odbywa się z poszanowaniem godności i praw obu stron ocenianego i oceniającego, - Na ocenianie osiągnięć edukacyjnych uczniów nie ma wpływu jego zachowanie, wygląd, światopogląd, pozycja społeczna rodziców (prawnych opiekunów), wcześniejsze osiągnięcia, - Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów), - Uczniowi przysługuje prawo do poprawy każdej negatywnej oceny w terminie ustalonym wspólnie z nauczycielem(termin ten nie może przekroczyć dwóch tygodni od uzyskania niesatysfakcjonującej oceny), - Uczeń ma prawo do poprawy każdego stopnia, - Nieobecność na lekcji należy uzupełnić, - Uczeń może zgłosić nieprzygotowanie dwa razy bez podania przyczyny; w przypadku przekroczenia tej wartości uczeń ma powinność przedstawienia uzasadnienia, którego przyjęcie leży w gestii nauczyciela, - inne prawa przysługujące uczniom mogą zgłosić uczniowie, o ile są one zgodne ze Statutem szkoły. 9. Sposoby powiadamiania ucznia i rodziców(prawnych opiekunów) o ocenach. - wszystkie oceny są jawne zarówno dla ucznia, jak i jego rodziców (prawnych opiekunów), - nauczyciel na początku roku szkolnego przedstawia bądź przypomina uczniom przedmiotowe zasady oceniania, - W ocenianiu bieżącym zamiast stopnia szkolnego nauczyciel może stosować informację zwrotną skierowaną do ucznia w formie ustnej lub pisemnej, zgodnie z zasadami oceniania kształtującego. - przy odpowiedzi ustnej uczeń otrzymuje ocenę bądź ustną informację zwrotną w przypadku oceniania kształtującego; ta składa się z czterech elementów: 8

9 a) wyszczególnienie dobrych elementów pracy ucznia, b) odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia, aby uzupełnić braki w wiedzy oraz opanować wymagane umiejętności, c) przekazanie uczniowi wskazówek, kiedy i w jaki sposób powinien poprawić pracę, d) wskazanie uczniowi sposobu, w jaki powinien pracować dalej. - Kartkówka, sprawdzian ocena według punktacji ustalonej wyżej lub w przypadku oceny kształtującej pisemna informacja zwrotna składająca się z czterech elementów: a) wyszczególnienie dobrych elementów pracy ucznia, b) odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia, aby uzupełnić braki w wiedzy oraz opanować wymagane umiejętności, c) przekazanie uczniowi wskazówek, kiedy i w jaki sposób powinien poprawić pracę, d) wskazanie uczniowi sposobu, w jaki powinien pracować dalej. - O ocenach rodzice (prawni opiekunowie) informowani są poprzez: dziennik elektroniczny, wpisanie oceny do zeszytu z uzasadnieniem, dzienniczka ucznia, na spotkaniach z wychowawcą, podczas indywidualnych spotkań z nauczycielem przedmiotu lub wychowawcą, na wywiadówce dotyczącej śródrocznej klasyfikacji. - Rodzice (prawni opiekunowie mają prawo uzyskać dodatkowe uzasadnienie oceny. Dodatkowe uzasadnienie nauczyciel przekazuje bezpośrednio zainteresowanej osobie w czasie konsultacji w wyznaczonym terminie lub podczas konsultacji indywidualnych i spotkań z rodzicami. Na miesiąc przed śródrocznym i rocznym klasyfikacyjnym posiedzeniem rady pedagogicznej nauczyciel przedmiotu informuje uczniów, a wychowawca klasy rodziców (prawnych opiekunów) podczas spotkań z rodzicami o przewidywanych ocenach. 9

10 10. Warunki i tryb uzyskiwania wyższych niż przewidywane rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć. Celem uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć uczeń powinien przygotować prezentację na wybrane przez siebie (i skonsultowane z prowadzącym) zagadnienie z przedmiotu. Uczeń chętny do uzyskania takiej oceny powinien spełniać następujące kryteria: - pozytywny bilans ocen, - wzorowe wywiązywanie się z bieżących obowiązków, - usprawiedliwienie nieobecności z zajęć, - frekwencja podczas zajęć nie niższa, niż 80 % (wyjątkiem jest długotrwała choroba), - terminowe rozliczanie się z prac. 11. Uwagi końcowe. Pozostałe postanowienia regulowane są przez Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania. Przedmiotowe zasady oceniania obowiązują od 1 września 2015 roku. Opracował: Konrad Żeromski 10