Metody analizy jakościowej i ilościowej lipidów powierzchniowych i wewnętrznych owadów

Transkrypt

1 Metody analizy jakościowej i ilościowej lipidów powierzchniowych i wewnętrznych owadów Dr Marek Gołębiowski INSTYTUT OCHRONY ŚRODOWISKA I ZDROWIA CZŁOWIEKA ZAKŁAD ANALIZY ŚRODOWISKA WYDZIAŁ CHEMII, UNIWERSYTET GDAŃSKI UL. SOBIESKIEGO 18, GDAŃSK

2 Lipidy powierzchniowe owadów = wszystkie związki znajdujące się na powierzchni owadów Funkcje związków znajdujących się na powierzchni owadów: - zapobiegają przed utratą wody -są feromonami - posiadają właściwości antygrzybowe i antybakteryjne

3 Stosowane techniki analityczne: - chromatografia cieczowa z laserowym detektorem fotodyspersyjnym (HPLC-ELSD) - chromatografia gazowa (GC) - chromatografia gazowa połączona ze spektrometrią mas (GC/MS) - chromatografia cieczowa połączona ze spektrometrią mas (LC/MS) - desorpcja laserowa z udziałem matrycy (matrix assisted laser desorption and ionisation)(maldi)

4 Związki powierzchniowe i wewnętrzne owadów: -węglowodory -kwasy tłuszczowe - alkohole - woski - estry metylowe e - sterole - inne związki organiczne

5 - tetraphtalic acid -3-phenylacetic acid - dehydroacetic acid - abietic acid - bornyl acetate - 2,4-decadienal - pyroglutamic acid - tocopherol acetate - suberic acid monomethyl ester - 3-phenylpropionic acid - butyl tloleate - butyl stearate - squalene - sebacic acid - azelaic acid -2-hydroxy-2-methylbutyric y y y acid - 2-picolinic acid

6 Owady Ekstrakcja lipidów kutikularnych Ekstrakcja lipidów wewnętrznych Ekstrakcja eterem naftowym Ekstrakcja dichlorometanem Ekstrakcja dichlorometanem Czas ekstrakcji 10 sekund Czas ekstrakcji 1 minuta Czas ekstrakcji 1 miesiąc EKSTRAKTY I EKSTRAKTY II EKSTRAKTY III

7 Kwasy tł. Sililowanie Ekstrakt k I Akohole Inne Sililowanie Sililowanie Identyfikacja Ekstrakt II HPLC Kwasy tł. Akohole Inne Sililowanie Sililowanie Sililowanie GC/MS GC Analiza ilościowa Badania biologiczne Ekstrakt III Kwasy tł. Sililowanie Akohole Sililowanie Inne Sililowanie i

8

9

10 time (min.) Chromatogram HPLC kutikuarnych lipidów Acanthoscelides obtectus Say: (1) węglowodory, (2) aldehydy, (3) estry metylowe i etylowe, (4) triacyloglicerole, (5) wolne kwasy tłuszczowe, (6) alkohole, (7) sterole Gołębiowski et al., J. Stor. Prod. Res. 44, (2008)

11 Chromatogram HPLC kutikuarnych lipidów Calliphora vicina, Dendrolimus pini i Galleria mellonella: (1) węglowodory, (2) triacyloglicerole, (3) wolne kwasy tłuszczowe Gołębiowski et al., Insect Biochem. Mol. Biol. 38, (2008)

12

13

14

15

16

17

18

19 Gołębiowski et al., J. Insect Physiol. 56, (2010)

20 Widmo mas - 1 Widmo mas - 1 Widmo mas - 2 Widmo Widmo mas mas Widmo mas - 3 Widmo mas - 3 Gołębiowski et al., Comp. Biochem. Physiol. 147, (2007)

21

22 Gołębiowski et al., Lipids (2012)

23 Gołębiowski et. al., Bull. Entomol. Res. (2012)

24 MNiSW ( ) - Analiza składu lipidów powierzchniowych larw, poczwarek i dorosłychł owadów wybranych gatunków much oraz karaczanów pod kątem poszukiwania substancji przeciwgrzybowych. NCN ( ) - Analizy jakościowe i ilościowe mikotoksyn, enzymów hydrolizujących kutikulę i metabolitów wtórnych entomopatogennego grzyba Conidiobolus coronatus jako potencjalnych bioinsektycydów.

25 Gołębiowski M., Boguś M. I., Paszkiewicz M., Stepnowski P. (2011) Cuticular lipids of insects as a potential biofungicides: methods of lipids composition analysis. Anal. Bioanal. Chem. 399, Szafranek B., Paszkiewicz M., Gołębiowski M., Stepnowski P. (2012) Gas chromatographic analysis of plant and insect surface compounds: cuticular waxes and terpenoids. W Gas Chromatography h in Plant Si Science, Wine technology, Toxicology and Some Specific Applications In Tech. str Kontakt: Dr Marek Gołębiowski tel. (58) goleb@chem.univ.gda.pl Zakład Analizy Środowiska: chem univ gda pl/analiza/ Zakład Analizy Środowiska: Instytut Ochrony Środowiska i Zdrowia Człowieka:

26 PODZIĘKOWANIA: Prof. Mieczysława I. Boguś, Dr Emilia Włóka, Dr Wioletta Wieloch Instytut Parazytologii PAN W Warszawie

27

28

29

30 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ