Dzień dobry. Miejsce: IFE - Centrum Kształcenia Międzynarodowego PŁ, ul. Żwirki 36, sala nr 7

Transkrypt

1 Dzień dobry

2 BARWA ŚWIATŁA Przemysław Tabaka POLITECHNIKA ŁÓDZKA Instytut Elektroenergetyki

3 Co to jest światło? Światło to promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie widzialnym. W praktyce przyjmuje się, że wrażenia świetlne odbierane przez oko ludzkie wywołuje promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali w zakresie nm* ). Fale te rozchodzą się w próżni i powietrzu z prędkością około km/s. * ) podany przedział ma charakter umowny, w warunkach rzeczywistych jego granice mogą ulegać zmianom, w zależności od indywidualnych cech człowieka

4 Co to jest światło? 400 nm 500 nm 600 nm 700 nm Promieniowanie widzialne - światło - Przepuszczając promień światła przez pryzmat uzyskamy jego rozszczepienie, otrzymując na ekranie rozkład barw od fioletu do czerwieni λ 1 pr.. kosmiczne; 2 pr. gamma; 3 pr.. X; 4 pr.. UV; [m] 6 podczerwień; 7 mikrofale; 8 fale radiowe

5 Co to jest barwa? Barwa psychofizyczna cecha percepcji wzrokowej Percepcja jest możliwa gdy będą miały miejsce następujące procesy: emitowanie światła pobudzenie receptorów siatkówki oka przetworzenie w komorze mózgowej pobudzeń przekazanych przez nerw wzrokowy

6 Czy barwa to to samo co kolor? Barwa psychofizyczna cecha percepcji wzrokowej Kolor nie jest barwą Kolor jest cechą barwy Każdą barwę można definiować trzema atrybutami kolor nasycenie jasność

7 Jak powstają barwy ciał? Barwy ciał powstają na skutek selektywnego (wybiórczego) odbicia światła padającego na dane ciało. Bez światła nie ma barwy

8 Jak powstają barwy ciał? Źródło światła Krzywa rozkładu widmowego źródła Obserwator System wzrokowy (oko, nerw wzrokowy, mózg) Przedmiot Sposób oddziaływania przedmiotu na światło (rodzaj interakcji)

9 Jak powstają barwy ciał? Barwy ciał lub przedmiotów powstają w wyniku odbicia światła. Powierzchnia przedmiotu wchodzi w reakcję ze światłem, w wyniku czego pewne długości fali: zostają pochłonięte, zostają odbite. A zatem widmo promieniowania światła po odbiciu będzie różniło się od widma światła padającego.

10 Jak powstają barwy ciał? Białe światło padające na przedmiot Światło odbite (kierunkowo) Światło odbite w sposób dyfuzyjny Pochłanianie poszczególnych długości fal przez molekuły w powierzchni przedmiotu Ilustracja zjawiska odbicia światła

11 Addytywne mieszanie barw Addytywne mieszanie barw zawsze dotyczy promieniowań barwnych źródeł światła Obszar nakładania wiązki promieni czerwonych, zielonych i niebieskich Każdą barwę można uzyskać używając trzech odpowiednio dobranych barw podstawowych.

12 Jakie są źródła światła? W praktyce możemy spotkać różne źródła światła, np. -słońce Bezchmurne niebo Pochmurne niebo -elektryczne źródła światła

13 Jak powstają barwy ciał? Własności fizyczne źródeł światła wpływają na wrażenie barwy. Barwa przedmiotu zależy nie tylko od przedmiotu ale także od światła jakim jest on oświetlony. Barwa poszczególnych źródeł światła wynika z ich składu widmowego. Różnice są szczególnie duże pomiędzy temperaturowymi źródłami światła a źródłami emitującymi światło dzięki zjawisku luminescencji.

14 Barwa w liczbach Światło emitowane przez świetlówkę liniową bez luminoforu z luminoforem Skład chemiczny luminoforu, którym pokryta jest wewnętrzna powierzchnia rury świetlówki, decyduje o barwie emitowanego światła

15 Barwa w liczbach Współrzędne chromatyczności Temperatura barwowa najbliższa Wraz ze wzrostem wartości temperatury barwowej,, barwa emitowanego światła staje się bardziej chłodna

16 Barwa w liczbach Źródło światła Temperatura barwowa Wskaźnik oddawania barw żarówki bliski 100 żarówki halogenowe bliski 100 świetlówki lampy MIX lampy rtęciowe lampy metalohalogenkowe bliski 100 WLS NLS - brak LED (białe) >70

17 E [mw/cm^2 nm] T cn Techniczne aspekty światła krzywe rozkładów widmowych wybranych źródeł światła Lampa żarowa Świetlówka Daylight Daylight = 2800 K T cn 100 (99,7) 10 8 R a = 77,8 cn = 2800 K R a 100 (99,7) E [mw/cm^2 nm] cn = 6500 K E [mw/cm^2 nm] λ [nm] Wysokoprężna lampa rtęciowa T cn cn = 4000 K R a = 40 E [mw/cm^2 nm] λ [nm] Wysokoprężna lampa sodowa T cn = 1900 K R a < 20 (12,3) λ [nm] λ [nm]

18 Techniczne aspekty światła krzywe rozkładów widmowych wybranych źródeł światła Świetlówka do oświetlania mięsa T cn = 3600 K R a = 65,9 E [mw/cm^2 nm] λ [nm]

19 Różnice w postrzeganiu barw wybrane przykłady zniekształcenia kolorymetrycznego Oświetlenie lampą żarową Oświetlenie świetlówką Daylight Daylight Oświetlenie wysokoprężną lampą rtęciową Oświetlenie wysokoprężną lampą sodową

20 Różnice w postrzeganiu barw wybrane przykłady zniekształcenia kolorymetrycznego Lampa żarowa Świetlówka Daylight Daylight Wysokoprężna lampa rtęciowa Wysokoprężna lampa sodowa

21 Różnice w postrzeganiu barw wybrane przykłady zniekształcenia kolorymetrycznego E [mw/cm^2 nm] T cn = 6500 K 12 = 6500 K T 10 cn E [mw/cm^2 nm] cn = 4000 K λ [nm] λ [nm] przy oświetleniu świetlówką o chłodnej (dziennej) barwie światła przy oświetleniu świetlówką o ciepłej barwie światła Barwa dłoni

22 Różnice w postrzeganiu barw wybrane przykłady zniekształcenia kolorymetrycznego T cn = 3100 K T cn = 4100 K T cn = 3000 K Biżuteria damska w świetle źródeł o różnej temperaturze barwowej

23 Oświetlenie ozdobne obiektów Iluminowany budynek Elektrowni w Manufakturze

24 Oświetlenie produktów żywnościowych Nabiał

25 Oświetlenie produktów żywnościowych Warzywa

26 Oświetlenie produktów żywnościowych Ryby

27 Oświetlenie produktów żywnościowych Pieczywo

28 Oświetlenie produktów żywnościowych Sery

29 Oświetlenie produktów żywnościowych Mięso

30 Oświetlenie wyrobów jubilerskich Biżuteria

31 KONIEC PREZENTACJI DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ