Partitiivi. 1. Po liczebnikach głównych (z wyjątkiem 1 ), wyrazach: monta, pari, puoli :

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Partitiivi. 1. Po liczebnikach głównych (z wyjątkiem 1 ), wyrazach: monta, pari, puoli :"

Mieczysław Malinowski
8 lat temu
Przeglądów:

1 Partitiivi Pobrano z Partitiivi Partitiivi jest jednym z najczęściej używanych przypadków. Choć nie ma bezpośredniego odpowiednika w języku polskim, najbliżej będzie mu do biernika w liczbie pojedynczej i mnogiej oraz mianownika w liczbie mnogiej w rzeczownikach niepoliczalnych. Odpowiada na pytania: Ketä? (kogo?) Mitä? (co?) Kiedy używamy partitiivi w liczbie pojedynczej? 1. Po liczebnikach głównych (z wyjątkiem 1 ), wyrazach: monta, pari, puoli : Minulla on kaksi poikaa. (Mam dwóch synów.) Kuinka monta vuotta olet asunut täällä? (Ile lat tu mieszkasz?) Montako lasta heillä on? (Ile dzieci oni mają?) 2. Po wyrazie paljon w przypadku rzeczowników niepoliczalnych:

2 Kuinka paljon rahaa sinulla on? ( Ile masz pieniędzy? ) Hän juo paljon vettä. (Ona pije dużo wody.) 3. Po lub przed następującymi przyimkami: ennen przed keskellä, -ltä, -lle w środku ilman bez lähellä, -ltä, -lle blisko alas dołem, w dół varten dla kohtaan wobec vastaan przeciwko kohti w kierunku vastapäätä naprzeciwko pitkin wzdłuż vasten przeciw päin w stronę ylös do góry Hän istuu minua vastapäätä. (On siedzi naprzeciwko mnie) Olen ilman työtä. (Jestem bez pracy.) Se on sinua varten. (To jest dla ciebie.) 4. Jako orzeczenie do opisania wyrazów abstrakcyjnych i niepoliczalnych oraz jako podmiot w zdaniach egzystencjalnych: Merivesi on suolaista. (Woda morska jest słona.) Oliko se oikeaa rakkautta? (Czy to była prawdziwa miłość?) Jääkaapissa on kylmää vettä. (W lodówce jest zimna woda.) 5. Jako dopełnienie do opisania wyrazów abstrakcyjnych i niepoliczalnych: Juon kahvia. (Piję kawę.) Ostan maitoa. (Kupuję mleko.) 6. Jako dopełnienie z niektórymi czasownikami: ajaa prowadzić, jeździć miettiä myśleć ajatella myśleć moittia krytykować arvostaa szanować muistella przypominać arvostella osądzać muistuttaa przypominać, być podobnym auttaa pomagać neuvoa radzić

3 edustaa reprezentować noudattaa przestrzegać ehdottaa polecać odottaa czekać epäillä wątpić onnitella gratulować etsiä szukać opiskella studiować haastatella przeprowadzać wywiad paeta uciekać halata obejmować painostaa naciskać harkita przemyśleć painottaa podkreślać,naciskać harrastaa interesować się (jako hobby) palvella obsługiwać haukkua szczekać na pelata grać (w grę, sport) helpottaa ułatwić pelätä bać się ihmetellä dziwić się pelästyä być przestraszonym häiritä przeszkadzać pettää zdradzać hävetä wstydzić się piristää pobudzać ihailla podziwiać puolustaa bronić ikävöidä tęsknić purra gryźć inhota nienawidzić rakastaa kochać jatkaa kontynuować rukoilla modlić się juhlia świętować seurata podążać jännittää denerwować się sinutella być na ty kadehtia zazdrościć czegoś soittaa grać (na instrumencie) kaivata tęsknić suosia woleć, faworyzować kannustaa zachęcać suositella polecać katsella obejrzeć surra opłakiwać katsoa oglądać suudella całować katua żałować suunnitella planować kehottaa radzić syleillä obejmować kehua chwalić syyttää winić kieltää zabraniać sääliä litować się kiittää dziękować tarkoittaa znaczyć kiusata drażnić teititellä być na pan

4 koettaa czuć, próbować tervehtiä pozdrawiać kohdella traktować tiedustella prosić o kokeilla próbować toivoa mieć nadzieję korostaa akcentować toivottaa życzyć kosia oświadczyć się totella przestrzegać koskea dotyczyć, dotykać tuijottaa gapić się na kunnioittaa szanować uhata grozić komuś kuunnella słuchać uhkailla grozić käskeä kazać vahtia strzec käyttää używać vaivata przeszkadzać liioitella przesadzać varoa być ostrożnym lohduttaa pocieszać varoittaa przestrzegać luulla przypuszczać vastustaa być przeciwko lyödä uderzać verrata porównywać lähestyä zbliżać się vihata nienawidzić mainostaa reklamować Minä odotan bussia. (Czekam na autobus.) Voitko auttaa minua? (Możesz mi pomóc?) Minä rakastan sinua. (Kocham ciebie.) 7. Jako dopełnienie w przeczeniu: Minulla ei ole autoa. (Nie mam samochodu.) En nähnyt häntä. (Nie widziałem jej.) 8. W życzeniach, powitaniach: Hyvää huomenta! (Dzień dobry!) Tervetuloa! (Witam!) Hyvää jatkoa! (Miłego dnia!) 9. W niedokończonych czynnościach: Minä luen kirjaa. (Czytam książkę.) Minä luin kirjaa. (Czytałam książkę.)

5 Kiedy używamy partitiivi w liczbie mnogiej? 1. Jako podmiot w zdaniach egzystencjalnych: Torilla on ihmisiä. (Na rynku są ludzie.) Kirjastossa on opiskelijoita. (W bibliotece są studenci.) 2. Po wyrazie paljon w przypadku rzeczowników policzalnych: Oliko siellä paljon ihmisiä? (Czy było tam dużo ludzi?) Puistossa lentelee paljon lintuja. (W parku lata wiele ptaków.) 3. Jako dopełnienie: Opiskelijat lukevat kirjoja. (Studenci czytają książki.) Ihmiset ostavat mansikoita. (Ludzie kupują truskawki.) 4. By wyrazić nieokreślony dystans, nieprecyzyjną liczbę, niedokładny czas: Hän käveli kymmeniä kilometrejä. (On szedł dziesiątki kilometrów.) Hän näki tuhansia naisia. (On zobaczył tysiące kobiet.) Hän oli sairaslomalla kuukausia. (On był na zwolnieniu lekarskim miesiące.) Jak tworzymy partitiivi? Liczba pojedyncza Partitiivi w liczbie pojedynczej tworzymy dodając odpowiednią końcówkę do mianownika w liczbie pojedynczej: Dodajemy końcówkę: Wyraz w mianowniku kończy się na: Nominatiivi Partitiivi -a -ä jedną samogłoskę, z wyjątkiem e talo kynä dom długopis taloa kynää -ta dwie samogłoski museo tee muzeum herbata museota teetä -tä spółgłoskę avain mies klucz mężczyzna avainta miestä -tta -ttä jedną samogłoskę e huone kirje pokój list huonetta kirjettä

6 PARTITIIVI Liczba mnoga Liczbę mnogą tworzymy jest dodając następujące końcówki -ja/-jä, -ia/-iä lub ita/-itä. Liczba mnoga partitiivi jest w odmianie mocnej (z wyjątkiem wyrazów zakończonych na -kka/-kkä i -kko/-kkö w odmianie w partitiivi, kiedy dodajemy końcówkę -ita/-itä). Liczba pojedyncza i mnoga w zestawieniu Końcówka wyrazu Nominatiivi Rdzeń w liczbie pojed. Partitiivi liczba pojedyncza Partitiivi liczba mnoga Typowa -a / -ä -ia / -iä końcówka -ta / -tä -ja / -jä przypadku > -tta / -ttä -ita / -itä SAMOGŁOSKA -a -ä -o -ö -u -y jalka juna kenkä katto pönttö kakku kyky stopa pociąg but dach sedes ciasto zdolność jalajunakengäkatopöntökakukyvy- jalkaa junaa kenkää kattoa pönttöä kakkua kykyä jalkoja junia kenkiä kattoja pönttöjä kakkuja kykyja -i (wyrazy obce) pankki bank panki- pankkia pankkeja -i (wyrazy rodzime) ovi drzwi ove- ovea ovia -si vesi woda vede- vettä vesiä -e vene łódź venee- venettä veneitä SPÓŁGŁOSKA L -el askel krok askele- askelta askelia

7 N -in puhelin telefon puhelime- puhelinta puhelimia -n (niektóre przymiotniki) lämmin ciepły lämpimä- lämmintä lämpimiä -n (wyjątek) vasen lewy vasemma- vasenta vasempia -en jäsen członek jäsene- jäsentä jäseniä -nen eteinen przedpokój eteise- eteistä eteisiä -ton rasvaton beztłuszczowy rasvattoma- rasvatonta rasvattomia -tön perheetön singiel perheettömä- perheetöntä perheettömiä R -ar sisar siostra sisare- sisarta sisaria -er manner ląd mantere- mannerta manteria -tar kuningatar królowa kuningattare- kuningatarta kuningattaria -tär tytär córka tyttäre- tytärtä tyttäriä S -as hammas ząb hampaa- hammasta hampaita -äs nisäkäs ssak nisäkkää- nisäkästä nisäkkäitä -is kallis drogi kallii- kallista kalliita -as (liczebniki porząd.) kolmas trzeci kolmanne- kolmatta kolmansia -es vihannes warzywo vihannekse- vihannesta vihanneksia -is roskis śmietnik roskikse- roskista roskiksia -us kokous spotkanie kokoukse- kokousta kokouksia -ys herätys pobudka herätykse- herätystä herätyksiä -os ostos zakup ostokse- ostosta ostoksia -ös kytkös związek kytkökse- kytköstä kytköksiä -uus avaruus kosmos avaruude- avaruutta avaruuksia -yys syvyys głębia syvyyde- syvyyttä syvyyksiä -us sairaus choroba sairaude- sairautta sairauksia -ys leveys szerokość leveyde- leveyttä leveyksiä -s (wyjątek) mies mężczyzna miehe- miestä miehiä T

8 -nut palanut spalony palanee- palanutta palaneita -nyt väsynyt zmęczony väsynee- väsynyttä väsyneitä -llut kuollut zmarły kuollee- kuollutta kuolleita -ut olut piwo olue- olutta oluita -yt kevyt lekki kevye- kevyttä kevyitä -ät kevät wiosna kevää- kevättä keväitä

Podobne dokumenty

L e k c j a 9. Jedzenie i picie. W tej lekcji nauczysz się: 1 L e k c j a 1 2. nazw jedzenia i picia tworzyd rzeczowniki w przypadku partitiivi

L e k c j a 9. Jedzenie i picie. W tej lekcji nauczysz się: 1 L e k c j a 1 2. nazw jedzenia i picia tworzyd rzeczowniki w przypadku partitiivi 1 L e k c j a 1 2 L e k c j a 9 W tej lekcji nauczysz się: nazw jedzenia i picia tworzyd rzeczowniki w przypadku partitiivi Jedzenie i picie Uwaga: jedzenie i picie używane jest bardzo często w przypadku