Synowie Jagiełły. Ćwiczenie 1

Transkrypt

1

2 Spis treści 1. Początki Polski Pierwszy król Polski Polska pierwszych Piastów Trudny wiek XI Decyzja Bolesława Krzywoustego Podzielona Polska Ku zjednoczeniu Król Władysław Łokietek Wielki król W Polsce Piastów Powtarzamy Korona Królestwa Polskiego Unia Polski z Litwą Rządy Władysława Jagiełły Synowie Jagiełły Szlachta, chłopi, mieszczanie Polska u schyłku średniowiecza Powtarzamy Polska późnego średniowiecza Odkrycie świata i człowieka Nowy Świat Korzenie kapitalizmu Podzielony Kościół Odnowić Kościół Trzeci Rzym Czasy Ludwika XIV Czy władza króla jest bezprawna? Barok Powtarzamy Początki nowożytnej Europy Sejm i sejmiki Wspólna Rzeczpospolita PolskaiLitwazłotegowieku Pierwsi królowie elekcyjni Srebrny wiek Początek niedoli Królestwa Potop Ku anarchii Dni chwały Czasy saskie Powtarzamy Rzeczpospolita szlachecka Kalendarium ważniejszych wydarzeń

3 13 Synowie Jagiełły Ciekawostka Wśród polskich żołnierzy najemnych, którzy oblegali Chojnice w 1454 roku, panowała tak niska dyscyplina, że zupełnie jawnie prowadzili oni codzienne rozmowy z krzyżacką załogą miasta. Porównywali np. jakość posiłków w obu wojskach zwłaszcza podawanego im piwa. Ćwiczenie 1 Oto portrety dwóch królów Polski, synów Władysława Jagiełły. Przy każdym znajduje się krótka ankieta personalna (s ). Wypełnij je. Imię (z przydomkiem):... Lata panowania i państwa, którymi władał:... Osiągnięcia:... Niepowodzenia:... Mocne i słabe strony króla:... Imię (z przydomkiem):... Lata panowania i państwa, którymi władał:... Nazwa i postanowienia dokumentu wydanego przez króla w1454roku:... Osiągnięcia:... 45

4 Niepowodzenia:... Mocne i słabe strony króla:... Ćwiczenie 2 Postaw się na miejscu króla Kazimierza Jagiellończyka. Jest rok 1455, twoja armia niedawno poniosła klęskę pod Chojnicami. Krzyżacy odzyskali większość swych zamków. Okazałeś się marnym wodzem (podobnie jak twoi dostojnicy), brakuje ci pieniędzy, szlachta jest niekarna. Co wybierzesz: dalej poprowadzisz wojnę czy zawrzesz pokój? Wypełnij schemat. PRZEGRAŁEM BITWĘ Z KRZYŻAKAMI I BRAK MI PIENIĘDZY NA DALSZE PROWADZENIE WOJNY. CO POWINIENEM ZROBIĆ? Jakiesąmojecelepolityczne tzn.doczegodążę? MOŻLIWE ROZWIĄZANIA Skutki pozytywne Skutki negatywne Skutki pozytywne Skutki negatywne MOJA DECYZJA I JEJ UZASADNIENIE 46

5 Ćwiczenie 3 Zaznacz trzema różnymi kolorami na mapie i w jej legendzie zmiany terytorialne po wojnie trzynastoletniej. Następnie wyjaśnij: Dlaczego drugi pokój toruński przyniósł korzystne skutki dla gospodarki Królestwa Polskiego? Ciekawostka Po Europie długo krążyły pogłoski, że król Władysław nie zginął pod Warną. Jeszcze w 1460 roku podawał się za niego niejaki Rychlik. Pokazano go matce Władysława królowej Zofii. Gdy ta nie rozpoznała syna w oszuście, kazano mu zrobić koronę papierową, stać w niej pod pręgierzem i dwa razy na dzień smagać rózgami, a potem chowali go w więzieniu poczciwie aż do śmierci, aby nikt o nich nie mówił, że króla swego umorzyli. Jeśli chcesz wiedzieć więcej... M. Bogucka, Kazimierz Jagiellończyk i jego czasy, Warszawa K. Górski, Pokój toruński 1466 roku i jego znaczenie dla Polski (seria: Biblioteczka Historyczna ), Warszawa J. Midzio, Zwycięski giaur z Siedmiogrodu. O walkach z Turkami w XV wieku (seria: Biblioteczka Historyczna ), Warszawa

6 23 Czy władza króla jest bezprawna? Ciekawostka W republice angielskiej pod rządami Cromwella niedziela miała być dniem całkowitego odpoczynku. Wolno było iść do kościoła lecz nigdzie indziej. Jeśli ktoś znalazł się na drodze z innego powodu, mógł zostać ukarany grzywną. Ćwiczenie 1 Ten rozdział podręcznika obfituje w wydarzenia. Oto skrócony opis najważniejszych. Znalazło się w nim jednak sporo luk. Wypełnij je, a potem zaznacz wymienione wydarzenia na osi czasu. W 1629 roku król Karol I Stuart rozwiązał... i rozpoczął okres samodzielnych rządów, znanych jako... (do... roku). Gdy w 1640 roku do Anglii wkroczyli Szkoci, Karol I zwołał parlament nazwany..., gdyż obradował z przerwą aż do... roku. Posunięcia posłów skierowane przeciwko królowi dały początek... ( ). Wkrótce wybuchła pierwsza angielska wojna... (... rok), którą monarcha przegrał. W... roku Karol I został publicznie ścięty, a Anglia stała się republiką. W 1653 roku wódz Armii Nowego Wzoru,..., rozpędził parlament i objął władzę dyktatorską jako.... Po jego śmierci reaktywowany długi parlament zaproponował tron... (... rok). Ponowne rządy dynastii Stuartów trwały niespełna 30 lat. W... roku na zaproszenie angielskich polityków przybył do Anglii protestancki władca Holandii,.... Objęcie przez niego władzy nosi nazwę... rewolucji. Nowy król zaprzysiągł..., która miała chronić państwo przed absolutyzmem. W Anglii powstała monarchia.... Istnieje ona w tym państwie do dziś. 81

7 Ćwiczenie 2 Oto wymyślone sceny z życia króla Anglii po ogłoszeniu Deklaracji praw (tekst źródłowy C, s. 182 podręcznika). Oceń i uzasadnij pod każdą ilustracją, czy zachowanie króla jest zgodne z postanowieniami tego dokumentu czy nie. 82

8 83

9 Ćwiczenie 3 Wyobraź sobie, że jesteś nauczycielem. Kazałeś uczniom wyjaśnić pojęcia związane z historią Anglii. Ręce ci opadają: mało kto poradził sobie z tym zadaniem. Przekreśl błędne definicje i wpisz poprawne. Wielka Armada - ogromne działo o długiej lufie. W 1588 roku Hiszpanie ostrzelali Anglię Wielką Armadą zza kanału La Manche. Izba Gmin - niższa izba angielskiego parlamentu. Zasiadali w niej rycerze i mieszkańcy niektórych miast. Purytanie - straż przyboczna różnych władców: najpierw cesarzy rzymskich, potem królów, Cromwella i innych. Lord protektor - angielska woda po goleniu. Mój tata mówi, że jest najlepsza. Chwalebna rewolucja - jedno z najważniejszych wydarzeń w dziejach ludzkości: zastąpienie empetrójek empeczwórkami. Parlamentaryzm - nauka o budowie parlamentów, np. angielskiego, niemieckiego itp. Ciekawostka Jeden z dworzan Karola II napisał o nim złośliwie, że nigdy nie powiedział nic głupiego, ale też nie zrobił nic mądrego. To prawda stwierdził król. Słowa były moje, a czyny moich ministrów. Jeśli chcesz wiedzieć więcej... Ch. Hill, Oliver Cromwell i rewolucja angielska (seria: Biografie Sławnych Ludzi ), Warszawa