Lekcja powtórzeniowa Polska w XIII i XIV wieku

Transkrypt

1 Lekcja powtórzeniowa Polska w XIII i XIV wieku Lekcje: 1. Rozbicie dzielnicowe w Polsce 2. Gospodarka i społeczeostwo Polski w okresie rozbicia dzielnicowego 3. Odbudowa Królestwa Polskiego przez Władysława Łokietka 4. Polska za panowania Kazimierza Wielkiego 5. Andegawenowie na polskim tronie. 1. Daty Uzupełnij tabelę 1138 Statut Bolesława Krzywoustego. Początek rozbicia dzielnicowego Sprowadzenie Zakonu Krzyżackiego do Polski przez Konrada Mazowieckiego 1241 Bitwa pod Legnicą z Mongołami. Śmierć Henryka Pobożnego 1283 Powstanie państwa krzyżackiego w Prusach 1295 Koronacja Przemysła II na króla Polski 1300 Koronacja Wacława II Czeskiego na króla Polski 1308 Utrata Pomorza Gdańskiego przez Polskę Koronacja Władysława Łokietka. Koniec rozbicia dzielnicowego Wybuch wojny z Zakonem Krzyżackim. Większość księstw śląskich składa hołd lenny Czechom Bitwa pod Płowcami z Zakonem Krzyżackim 1333 Kazimierz Wielki zostaje królem 1343 wieczysty pokój z Zakonem Krzyżackim w Kaliszu. Polska odzyskuje ziemię dobrzyńską i Kujawy Kazimierz Wielki wydał statuty wiślicko piotrkowskie pokój w Namysłowie z Czechami Polska traci Śląsk Założenie Akademii Krakowskiej na tronie zasiada Ludwik Węgierski Andegaweński. Unia z Węgrami 1374 Wydanie przywileju koszyckiego 1384 Jadwiga Andegaweńska koronowana na króla polskiego 2. Postacie uzupełnij tabelę. (Podaję postacie oprócz władców polskich, których należy znad) Władysław II Najstarszy syn Bolesława Krzywoustego. pierwszy princeps w okresie Wygnaniec rozbicia. Wygnany przez braci w 1146 r. Kazimierz Książę piastowski, który ostatecznie złamał zasadę senioratu stając się Sprawiedliwy księciem ziemi krakowskiej Konrad Mazowiecki Książę mazowiecki, który sprowadził Zakon Krzyżacki i nadał mu w lenno ziemię chełmińską Henryk Pobożny Książę śląski. Zginął w bitwie z Mongołami pod Legnicą 1241 r. Przemysł II Król Polski Zjednoczył Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie Wacław II Czeski Król Polski Król czeski z dynastii Przemyślidów. Władysław Łokietek Król Polski Książę brzesko - kujawski Karol Robert Król węgierski, mąż Elżbiety Łokietkówny. Sojusznik Kazimierza Wielkiego. Andegaweński Jan Luksemburski Król Czech. Sojusznik Zakonu Krzyżackiego za panowania Kazimierza Wielkiego 3. Pojęcia nowe słowa, które poznaliśmy. Trybut Danina zwykle pieniężna. Świadczenia władcy jako wyraz uznania jego zwierzchności nad danymi terenami.

2 Kanonizacja Ogłoszenie przez Kościół danej osoby za świętą. Inwestytura Duchowna obsadzanie urzędów biskupów i opatów przez władcę. Statut Spisany zbiór praw ustanowionych przez monarchę. Immunitet Przywilej zwalniający daną ziemię z opłat na rzecz króla lub wyłączający daną ziemię spod władzy sądowniczej władcy. Lokacja zakładanie wsi lub miasta. Proces ten zapoczątkowano w Polsce w XIII w. Wolnizna Okres zwolnienia osadników z konieczności opłat (czynszów, świadczeń, robocizn) na rzecz właściciela ziemi Łan Miara powierzchni około 24 ha Trójpolówka System uprawy roli w średniowieczu Ugór Ziemia leżąca odłogiem nie uprawiana Sołtys stał na czele lokowanej wsi. Przewodził sądowi wiejskiemu ławie Wójt Stał na czele lokowanego miasta. Przewodził sądowi miejskiemu ławie Patrycjat Najwyższa warstwa stanu mieszczańskiego. Bogaci mieszczanie kupcy Pospólstwo Niższa warstwa stanu mieszczańskiego rzemieślnicy i drobni kupcy Plebs Najniższa warstwa stanu mieszczańskiego nie posiadająca praw miejskich; pracownicy najemni. Stan grupa społeczeństwa średniowiecznego, którego członkowie posiadają te same prawa i obowiązki wobec państwa i władcy. Monarchia stanowa Ustrój,. W którym władza monarchy zostaje ograniczona na rzecz stanów, których przedstawiciele zasiadają w reprezentacji stanowej np. parlamencie. Unia personalna połączenie państw przez osobę władcy. Zasada senioratu Zasada wprowadzona przez Statut Krzywoustego. Władzę w Polsce dzielnicowej ma przejąć princeps najstarszy Piast. Zasada pryncypatu Zasada wprowadzona na mocy Statutu Bolesława Krzywoustego. Princeps oprócz własnej dzielnicy otrzymuje również dzielnicę senioralną. Ma prawo reprezentować państwo na zewnątrz, powoływać biskupów i opatów. Princeps ma władzę zwierzchnią. Żupy Kopalnie soli Przymus drogowy przywilej nadawany miastom zmuszający kupców do podróżowania określonymi drogami, na których pobierano cła i myta. Prawo składu Przywilej nadawany miastom średniowiecznym zmuszający kupców do wyłożenia na sprzedaż swojego towaru. Starosta Urząd wprowadzony ostatecznie przez Kazimierza Wielkiego. Stał na czele ziemi. Ziemia Jednostka terytorialna państwa polskiego wprowadzona przez Kazimierza Wielkiego. Na jej czele stał starosta Oprócz tego proszę umieć: Postanowienia Statutu Bolesława Krzywoustego i jego skutki Zasady lokacji wsi i miast na prawie niemieckim. Cechy miasta średniowiecznego Przyczyny zjednoczenia Królestwa Polskiego w XIII/XIV w. Wymienid ziemie, które zostały poza granicami Polski w chwili zjednoczenia Królestwa Polskiego i co się z nimi stało Omówid politykę zagraniczną Kazimierza Wielkiego Omówid reformy Kazimierza Wielkiego Dokonad oceny polityki zagranicznej i wewnętrznej Kazimierza Wielkiego Przedstawid stany w Polsce i ich cechy Postanowienia przywileju koszyckiego i wyjaśnid jego znaczenie Stosunki polsko krzyżackie za dynastii piastowskiej

3 Mapa: Wpisz nazwy: Pomorze Gdaoskie, ziemia chełmioska, ziemia Dobrzyoska, Kujawy, Wielkopolska, Małopolska, Pomorze Zachodnie, Mazowsze, Śląsk, Ruś Halicko Włodzimierska, zaznacz ziemie, które znalazły się poza granicami paostwa w chwili śmierci Władysława Łokietka i wpisz ich nazwy zaznacz granice paostwa polskiego w chwili śmierci Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego Procesy: 1) Rozbicie dzielnicowe Przyczyny rozbicia dzielnicowego Skutki polityczne rozbicia dzielnicowego 2) Lokacja miast i wsi na prawie niemieckim Przyczyny lokacji Przebieg lokacji Skutki lokacji 3) Zjednoczenie Królestwa Polskiego Przyczyny zjednoczenia Etapy zjednoczenia Ziemie Królestwa Polskiego w 1320 r. W granicach Poza granicami XIII w r r r.

4 4) Wykształcenie się stanów Charakterystyka stanów Stan duchowny Stan chłopski Stan mieszczański Rycerstwo Wykształcił się w wieku: Wykształcił się w wieku: Wykształcił się w wieku: Wykształcił się w wieku: Zajmował się: Zajmował się: Zajmował się: Zajmował się: Podstawą wykształcenia się stanu były: Podstawą wykształcenia się stanu były: Podstawą wykształcenia się stanu były: Podstawą wykształcenia się stanu były: Posiadał prawo do: Posiadał prawo do: Posiadał prawo do: Posiadał prawo do: 5) Stosunki polsko krzyżackie za dynastii piastowskiej Przyczyny sprowadzenia Stosunki z krzyżakami za Krzyżaków panowania Władysława Łokietka 1308 r. Stosunki z Krzyżakami za panowania Kazimierza Wielkiego 1335 r r r r r.

5 6) Porównanie grodu i miasta Gród Miasto Cechy Cechy 7) Ostatni władcy piastowscy Władysław Łokietek ( ) Najważniejsze osiągnięcia i reformy: Kazimierz Wielki ( ) Najważniejsze osiągnięcia i reformy:

6