Witold Lutosławski ( )

Transkrypt

1 Witold Lutosławski ( )

2 rodzina ziemiańska o tradycjach niepodległościowych ojciec i wuj rozstrzelani przez bolszewików w 1918 roku gra na skrzypcach i fortepianie studia matematyczne studia w zakresie kompozycji i fortepianu w Konserwatorium Warszawskim ( ) konserwatywne juwenilia (np. Preludium, 1922) silne zakorzenienie w kulturze francuskiej

3 periodyzacja twórczości (Jadwiga Paja-Stach) okres neoklasyczny okres poszukiwań okres dojrzały etap I etap II etap III (synteza) zestawienie różnych periodyzacji twórczości Witolda Lutosławskiego:

4 okres neoklasyczny do 1957 roku klasyczne gatunki inspiracje folklorystyczne łączenie diatonicznych motywów z chromatycznym, atonalnym kontrapunktem polimetria motywy przetwarzane przede wszystkim rytmicznie w czasie wojny duet z Andrzejem Panufnikiem (Wariacje na temat Paganiniego) Taniec Chimery, Wariacje symfoniczne, Bukoliki, Preludia taneczne, I Symfonia pieśni walki podziemnej, pieśni masowe (np. Nowa Huta), piosenki dla dzieci

5 Koncert na orkiestrę 1950 zamówienie Witolda Rowickiego (i dedykacja) 1954 Bartókowski wzór trzy części 1. Intrada (Allegro maestoso) 2. Capriccio notturno e arioso (Vivace) 3. Passacaglia, toccata e corale (Andante con moto. Allegro giusto) oparty na melodiach ludowych (ze zbioru Oskara Kolberga Mazowsze) i quasiludowych, ale silnie konstruktywistyczny (zwłaszcza cz. III)

6 Derwid pseudonim Lutosławskiego, pod którym pisał piosenki rozrywkowe w latach 50. i 60. piosenki taneczne: fokstroty, walce, tanga, slowfoxy do słów m.in. Jerzego Millera, Tadeusza Urgacza, Artura Międzyrzeckiego wykonywane m.in. przez Mieczysława Fogga, Kalinę Jędrusik, Sławę Przybylską np. Cyrk jedzie, Filipinka modna, Nie dla nas już, Nie oczekuję dziś nikogo, Warszawski dorożkarz Złote pantofelki, wyk. Magda Navarette, Piotr Steczek

7 okres poszukiwań zmniejszenie nacisków politycznych ( odwilż ) odejście od inspiracji folklorystycznych poszukiwania w zakresie formy i organizacji wysokości (nowe pomysły budowania akordów) Pięć pieśni do słów K. Iłłakowiczówny (dwunastodźwięki), Muzyka żałobna (seria 24-dźwiękowa), Trzy postludia

8 Pięć pieśni do słów K. Iłłakowiczówny , wersja z orkiestrą kameralną 1958 pięć pieśni na głos i fortepian: 1. Morze, 2. Wiatr, 3. Zima, 4. Rycerze, 5. Dzwony cerkiewne własny system harmoniczny oparty na akordach dwunastotonowych elementy ilustracyjne Dzwony cerkiewne oparte na dwóch rodzajach akordów

9 okres dojrzały ważne pojęcia: aleatoryzm kontrolowany (np. Gry weneckie) forma łańcuchowa (np. Łańcuch I, II, III) forma dwuczęściowa typu hésitant direct (np. II Symfonia) II, III, IV Symfonia, Mi-Parti, Gry weneckie, Livre pour orchestre, Koncert wiolonczelowy, Koncert fortepianowy, Koncert podwójny na obój i harfę, Łańcuch I, II, III, Grave. Metamorfozy, Preludia i fuga, Kwartet smyczkowy, Trois poèmes d'henri Michaux, cykle pieśni do słów surrealistów francuskich: Paroles tissees, Les espaces du sommeil, Chantefleurs et Chantefables początkowo większa dysonansowość, gęste współbrzmienia (np. Trzy poematy, Kwartet smyczkowy, Gry weneckie), z czasem coraz większa rola melodii Gry weneckie, cz. I Chantefleurs et Chantefables, Aligator