Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2013 r. Jerzy Auksztol. Małgorzata Buńko

Transkrypt

1

2 2 Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2013 r. ZESPÓŁ REDAKCYJNY EDITORIAL BOARD Przewodniczący President Jerzy Auksztol Redaktor główny Editor-in-chief Małgorzata Buńko Członkowie Members Beata Bojarska Dorota Piotrowska Magdalena Poleszuk Aleksandra Sarnowska Tłumaczenie Translation Małgorzata Kruszewska Skład komputerowy Typesetting Ewa Bujarska Projekt okładki Cover design Małgorzata Kloz WYDAWCA EDITOR Urząd Statystyczny w Gdańsku Sta s cal Office in Gdańsk ul. Danusi 4, Gdańsk tel. (58) , fax (58) SekretariatUSGDK@stat.gov.pl Przy publikowaniu danych US prosimy o podanie źródła When publishing SO data please indicate source ISSN Druk: Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa, Al. Niepodległości 208 Nakład: 45 egz. Format B-5 Cena 20,00 zł Oddano do druku: wrzesień 2017 r.

3 Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship in Przedmowa Urząd Statystyczny w Gdańsku przekazuje Państwu kolejne wydanie, ukazującej się w cyklu rocznym, publikacji Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim. Opracowanie zawiera bogaty zestaw informacji statystycznych charakteryzujących procesy społeczno- -demografi czne zachodzące w województwie pomorskim, a przede wszystkim informacje o stanie i strukturze ludności, ruchu naturalnym i prognozie demografi cznej, a także dane dotyczące migracji pochodzące ze źródeł pozastatystycznych. Na opracowanie składają się uwagi metodyczne zawierające defi nicje podstawowych pojęć i wskaźników, metody badań oraz źródła informacji wykorzystywanych w publikacji, a także komentarz analityczny wzbogacony prezentacją grafi czną wybranych zjawisk demografi cznych i część tabelaryczna. Dane zawarte w tablicach prezentują szczegółowe informacje demografi czne w przekroju terytorialnym według podregionów, powiatów i gmin, a także na tle wskaźników ogólnopolskich i w odniesieniu do pozostałych województw. Bardziej szczegółowe informacje o stanie i strukturze ludności oraz o ruchu naturalnym i migracjach dostępne są na stronie internetowej GUS Banki i bazy danych między innymi w bazie Demografi a, w Banku Danych Lokalnych oraz w ramach Platformy Analitycznej SWAiD Dziedzinowe Bazy Wiedzy Demografia. Oddając do rąk Państwa Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2016 r. wyrażam nadzieję, że publikacja będzie bogatym i cennym źródłem informacji o zjawiskach demografi cznych zachodzących w województwie pomorskim oraz zaspokoi potrzeby informacyjne szerokiego grona czytelników zarówno w kraju, jak i za granicą. Dodatkowo zachęcamy do zapoznania się z najnowszą Prognozą ludności gmin na lata , dostępną na stronie Głównego Urzędu Statystycznego html., która została opracowana w oparciu o długoterminowe założenia Prognozy ludności Polski na lata oraz Prognozy dla powiatów i miast na prawie powiatu na lata W celu zaprezentowania spójnych prognoz na wszystkich poziomach podziału administracyjnego GUS w 2019 r. planuje opracować kolejną edycję prognoz ludności w przekrojach: dla kraju ogółem, województw, powiatów i miast na prawach powiatu oraz gmin. Jerzy Auksztol Dyrektor Urzędu Statystycznego w Gdańsku Gdańsk, wrzesień 2017 r.

4 4 Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2015 r. Preface The Statistical Offi ce in Gdańsk presents a successive edition of the annual Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship. The publication comprises a wide range of statistical information regarding social and demographic processes occurring in Pomorskie Voivodship, especially information about the population size and structure, vital statistics, population protection as well as data regarding migration obtained from other than statistical sources. The volume consists of methodological notes which contain defi nitions of essential concepts and indicators, as well as survey methods and sources of information used in the publication. Moreover, the publication includes analytical commentary enriched with graphs presenting selected demographic phenomena and statistical tables. Data in tables present detailed demographic information in cross-territorial sections by subregions, powiats and gminas as well as against the background of the indicators of the country and other voivodships. More detailed information on the population size and structure and on vital statistics and migrations is available on the website of Central Statistical Offi ce: Banks and databases among other things, in Demography database, in Local Data Bank and within SWAiD Analytical Platform Knowledge Databases Demography. Presenting Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship in 2016, I trust that it will be an extensive and valuable source of information regarding demographic phenomena in Pomorskie Voivodship and will meet information needs of a large group of readers both in Poland and abroad. Additionally, the latest publication Prognoza ludności gmin na lata (Projection of gmina population ) is available on the CSO s website html. It is based on long-term assumptions laid down in Polish population projection and Projection for powiats and cities with powiat status In order to present consistent population forecasts across all levels of administrative division, the CSO plans to develop in 2019 another edition of the population projection in the following sections: for the whole country, voivodships, powiats, cities with powiat status and gminas. Jerzy Auksztol Director of Statistical Offi ce in Gdańsk Gdańsk, September 2017

5 Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship in Spis treści Contents Przedmowa... 3 Preface... 4 Uwagi metodyczne Methodological notes Objaśnienia znaków umownych Symbols Skróty Abbreviations Wyniki badań synteza Survey results synthesis Tablice przeglądowe Review tables I. Ważniejsze dane o stanie, ruchu naturalnym i migracjach ludności Major data on size, vital statistics and migration of population II. Województwo pomorskie na tle kraju w 2016 r Pomorskie Voivodship on the background of the country in 2016 III. Ważniejsze dane o stanie, ruchu naturalnym i migracjach ludności według województw w 2016 r Major data on size, vital statistics and migration of population by voivodships in 2016 IV. Ludność według podregionów, powiatów i gmin Population by subregions, powiats and gminas V. Ruch naturalny ludności według podregionów, powiatów i gmin Vital statistics of population by subregions, powiats and gminas Stan i struktura ludności Size and structure of population Tabl. 1. Ludność na podstawie bilansów Population on the basis of balances Tabl. 2. Miasta i ludność w miastach Towns and population in urban areas Tabl. 3. Gminy zamieszkane przez ludność wiejską Gminas and rural population Tabl. 4. Ludność według płci i wieku Population by sex and age Tabl. 5. Ludność według płci i grup wieku Population by sex and age groups Ruch naturalny ludności Vital statistics of population Tabl. 1(6). Podstawowe dane o ruchu naturalnym ludności Major data on vital statistics of population Małżeństwa Marriages Tabl. 1(7). Małżeństwa zawarte i rozwiązane Marriages contracted and dissolved Tabl. 2(8). Nowożeńcy według wieku Bridegrooms and brides by age Tabl. 3(9). Małżeństwa zawarte według wieku nowożeńców Marriages contracted by age of bridegrooms and brides Tabl. 4(10). Nowożeńcy według płci, poprzedniego stanu cywilnego i wieku Bridegrooms and brides by sex, previous marital status and age Tabl. 5(11). Małżeństwa wyznaniowe Religious marriages

6 6 Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2016 r. Tabl. 6(12). Małżeństwa zawarte według płci, wieku i poprzedniego stanu cywilnego nowożeńców Marriages contracted by sex, age and previous marital status of bridegrooms and brides Tabl. 7(13). Małżeństwa zawarte według różnicy wieku między małżonkami Marriages contracted by difference in age between the spouses Tabl. 8(14). Małżeństwa zawarte według poziomu wykształcenia nowożeńców Marriages contracted by bridegrooms and brides level of education Tabl. 9(15). Małżeństwa według miesiąca zawarcia małżeństwa Marriages by month of contracting Separacje Separations Tabl. 1(16). Separacje orzeczone według liczby małoletnich dzieci Separations by number of underage children Tabl. 2(17). Separacje orzeczone według wieku małżonków Separations by age of spouses Tabl. 3(18). Dzieci z separowanych małżeństw pozostające na utrzymaniu Dependent children of separated couples Tabl. 4(19). Separacje orzeczone według poziomu wykształcenia małżonków Separations by spouses level of education Rozwody Divorces Tabl. 1(20). Rozwody według liczby małoletnich dzieci Divorces by number of underage children Tabl. 2(21). Rozwody według wieku małżonków w momencie zawarcia małżeństwa Divorces by age of spouses at the moment of contracting the marriage Tabl. 3(22). Rozwody według wieku małżonków w momencie wniesienia powództwa Divorces by age of spouses at the moment of fi ling petition for divorce Tabl. 4(23). Rozwody według wieku małżonków w momencie orzeczenia rozwodu Divorces by age of spouses at the moment of divorce confi rmation Tabl. 5(24). Dzieci z rozwiedzionych małżeństw pozostające na utrzymaniu Dependent children of divorced couples Tabl. 6(25). Rozwody według przyczyn rozkładu pożycia małżeńskiego oraz winy stron Divorces by causes of breakdown of marriage and guilt of a spouse Tabl. 7(26). Rozwody według poziomu wykształcenia małżonków Divorces by spouses level of education Tabl. 8(27). Rozwody według statusu na rynku pracy Divorces by status on the labour market Urodzenia Births Tabl. 1(28). Urodzenia żywe według miejsca zamieszkania Live births by place of residence Tabl. 2(29). Urodzenia żywe według płci i wagi noworodka przy urodzeniu Live births by sex and weight of a newborn infant at birth Tabl. 3(30). Urodzenia żywe według miesięcy i dni tygodnia Live births by months and day of the week Tabl. 4(31). Urodzenia żywe pojedyncze i wielorakie według wieku matki Single and multiple live births by mother s age Tabl. 5(32). Urodzenia żywe z porodów wielorakich według płci noworodka i wieku matki Live births from multiple deliveries by sex of infant and mother s age Tabl. 6(33). Płodność kobiet i współczynniki reprodukcji ludności Female fertility and reproduction rates of population Tabl. 7(34). Urodzenia żywe według kolejności urodzenia dziecka i wieku matki Live births by birth order and mother s age

7 Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship in Tabl. 8(35). Urodzenia żywe według wieku rodziców Live births by parents age Tabl. 9(36). Urodzenia żywe według wieku matki oraz okresu trwania ciąży Live births by mother s age and gestation period Tabl. 10(37). Urodzenia żywe oraz wiek środkowy matek według kolejności urodzenia dziecka i poziomu wykształcenia matki Live births and mother s median age by birth order and mother s level of education Zgony Deaths Tabl. 1(38). Zgony według płci i wieku Deaths by sex and age Tabl. 2(39). Zgony osób w wieku 15 lat i więcej według płci, stanu cywilnego oraz wieku Deaths of persons aged 15 and more by sex, marital status and age Tabl. 3(40). Zgony osób w wieku 13 lat i więcej według wieku, płci i poziomu wykształcenia Deaths of persons aged 13 and more by age, sex and level of education Tabl. 4(41). Zgony według wybranych przyczyn w 2015 r Deaths by selected causes in 2015 Tabl. 5(42). Zgony według wieku i wybranych przyczyn w 2015 r Deaths by age and selected causes in 2015 Tabl. 6(43). Zgony niemowląt według wieku Infant deaths by age Tabl. 7(44). Zgony niemowląt według okresu trwania ciąży, wieku matki oraz płci zmarłych niemowląt Infant deaths by gestation period, mother s age and sex of deceased infants Tabl. 8(45). Zgony niemowląt według okresu trwania ciąży i wagi noworodka przy urodzeniu Infant deaths by gestation period and weight of a newborn infant Tabl. 9(46). Zgony niemowląt według wybranych przyczyn w 2015 r Infant deaths by selected causes in 2015 Tabl. 10(47). Zamachy samobójcze zarejestrowane przez Policję Suicides registered by the Police Tabl. 11(48). Przeciętne dalsze trwanie życia według płci Life expectancy by sex Migracje Migration Tabl. 1(49). Migracje wewnętrzne i zagraniczne ludności na pobyt stały Internal and international migration of population for permanent residence Tabl. 2(50). Migracje wewnętrzne ludności na pobyt stały według kierunków Internal migration of population for permanent residence by direction Tabl. 3(51). Migracje wewnętrzne ludności na pobyt stały według płci i wieku migrantów Internal migration of population for permanent residence by sex and age of migrants Tabl. 4(52). Migracje wewnętrzne ludności na pobyt stały według płci i stanu cywilnego migrantów Internal migration of population for permanent residence by sex and marital status of migrants Tabl. 5(53). Migracje zagraniczne ludności na pobyt stały według płci migrantów International migration of population for permanent residence by sex of migrants Tabl. 6(54). Migracje zagraniczne ludności na pobyt stały według płci i wieku migrantów International migration of population for permanent residence by sex and age of migrants Podregiony, powiaty, gminy Subregions, powiats, gminas Tabl. 1(55). Powierzchnia i ludność Area and population Tabl. 2(56). Ludność według wieku Population by age

8 8 Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2016 r. Tabl. 3(57). Ludność w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym Working and non-working age population Tabl. 4(58). Ruch naturalny ludności Vital statistics Tabl. 5(59). Małżeństwa, separacje, rozwody Marriages, separations, divorces Tabl. 6(60). Urodzenia żywe Live births Tabl. 7(61). Urodzenia żywe według wagi noworodka przy urodzeniu Live births by weight of a newborn infant Tabl. 8(62). Urodzenia żywe według kolejności urodzenia dziecka Live births by birth order Tabl. 9(63). Urodzenia żywe według wieku matki Live births by mother s age Tabl. 10(64). Płodność kobiet Female fertility Tabl. 11(65). Zgony według wieku Deaths by age Tabl. 12(66). Zgony według wieku i płci Deaths by age and sex Tabl. 13(67). Zgony niemowląt według wieku i płci Infant deaths by age and sex Tabl. 14(68). Przeciętne dalsze trwanie życia Life expectancy Tabl. 15(69). Migracje ludności na pobyt stały Migration of population for permanent residence Tabl. 16(70). Migracje wewnętrzne ludności na pobyt stały Internal migration of population for permanent residence Prognozy demograficzne Demographic projections Tabl. 1(71). Prognoza stanu i ruchu naturalnego ludności Projection of size and vital statistics of population Tabl. 2(72). Prognoza ludności według edukacyjnych grup wieku i płci Population projection by educational age groups and sex Tabl. 3(73). Prognoza ludności w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym Projection of working and non-working age population Tabl. 4(74). Prognoza współczynników obciążenia demograficznego Projection of age dependency ratios Tabl. 5(75). Prognoza współczynnika feminizacji w wybranych grupach wieku Projection of feminization rate in selected age groups Tabl. 6(76). Prognoza ludności według podregionów i powiatów Population projection by podregions and powiats

9 Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship in Wykresy Charts Ludność według płci i wieku w 2016 r Population by sex and age in 2016 Ludność według płci i ekonomicznych grup wieku w 2016 r Population by sex and economic age groups in 2016 Małżeństwa zawarte i rozwiązane w 2016 r Marriages contracted and dissolved in 2016 Rozwody według liczby małoletnich dzieci w 2016 r Divorces by number of underage children in 2016 Zgony według wybranych przyczyn w 2015 r Deaths by selected causes in 2015 Ruch naturalny ludności Vital statistics Przeciętna liczba lat dalszego trwania życia w momencie urodzenia Life expectancy at the moment of birth Napływ migrantów z innych województw do województwa pomorskiego na pobyt stały według płci w 2016 r Infl ow of migrants from other voivodships to Pomorskie Voivodship for permanent residence by sex in 2016 Odpływ migrantów z województwa pomorskiego do innych województw na pobyt stały według płci w 2016 r Outflow of migrants from Pomorskie Voivodship to other voivodships for permanent residence by sex in 2016 Lokata województwa w kraju w 2016 r Voivodship s place in the country in 2016 Podstawowe wskaźniki demograficzne według powiatów w 2016 r Basic demographic rates by powiats in 2016 Prognoza ludności Population projection Prognoza współczynnika feminizacji Feminization rate projection Prognoza współczynnika obciążenia demograficznego Projection of age dependency ratio Prognoza ruchu naturalnego ludności Vital statistics projection

10 10 Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2016 r. UWAGI METODYCZNE METHODOLOGICAL NOTES 1. Dane o liczbie ludności zostały opracowane metodą bilansową: dla lat na podstawie wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z dnia 20 V 2002 r. oraz danych sprawozdawczości bieżącej, od 2010 r. na podstawie wyników Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z dnia 31 III 2011 r. oraz danych sprawozdawczości bieżącej. Bilansów stanu i struktury ludności dokonuje się według następującego schematu: Stan ludności na początek okresu (roku, półrocza) + urodzenia żywe + live births - zgony - deaths + zameldowania na pobyt stały (z innych jednostek podziału terytorialnego i z zagranicy) - wymeldowania z pobytu stałego (do innych jednostek podziału administracyjnego i za granicę) +(-) przesunięcia ludności z tytułu zmian administracyjnych = Stan ludności na końcu okresu (roku, półrocza). 1. Data on number of population have been compiled using the balance method: for on the basis of the results of the Population and Housing Census as of 20 V 2002 as well as data of current reporting, since 2010 on the basis of the results of the Population and Housing Census as of 31 III 2011 as well as data of current reporting. Balances of the population size and structure of population are performed according to the following schema: The population size of population at the beginning of the period (year, half-year) + registrations for permanent residence (moving from other administrative division units and from abroad) - cancellation of registration for permanent residence (moving to other administrative division units and abroad) +(-) changes in the population size caused by administrative changes = The population size at the end of the period (year, half-year). Bilans ludności został opracowany według krajowej definicji zamieszkania, w której uwzględniane są migracje czasowe wewnętrzne, tj. różnica między liczbą osób, które czasowo wyjechały z gminy na ponad 3 miesiące (do 2005 r. ponad 2 miesiące) do innego miasta w kraju a liczbą osób przybyłych z innego miejsca w kraju na okres ponad 3 miesiące (do 2005 r. ponad 2 miesiące); do ludności gminy nie są zatem zaliczani imigranci przebywający w Polsce czasowo, natomiast są zaliczani stali mieszkańcy Polski przebywający czasowo za granicą (bez względu na okres ich czasowego przebywania/nieobecności). The population balance was compiled according to the national definition of residence which includes internal migration for temporary stay, i.e. the difference between the number of persons who temporarily left a gmina for more than 3 months (until 2005 more than 2 months) to another place in the country and the number of persons who arrived from somewhere else in the country for more than 3 months (until 2005 more than 2 months). The gmina population, therefore, does not include immigrants staying in Poland temporarily, unlike Polish permanent residents temporarily staying abroad (regardless of the period of their temporary presence/absence) who are counted among the population of a gmina.

11 Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship in Źródłem danych z zakresu ruchu naturalnego ludności i migracji są: Ministerstwo Cyfryzacji w zakresie migracji wewnętrznych i zagranicznych ludności na pobyt stały oraz pobyt czasowy; urzędy stanu cywilnego o zarejestrowanych małżeństwach, urodzeniach i zgonach; sądy okręgowe w zakresie prawomocnie orzeczonych separacji i rozwodów. 3. W tablicach obok roczników wieku oraz tradycyjnych pięcioletnich grup wieku wprowadzono również następujące grupowania: Ekonomiczne grupy wieku: wiek przedprodukcyjny mężczyźni i kobiety w wieku 0-17 lat, wiek produkcyjny mężczyźni w wieku lata, kobiety w wieku lat: wiek mobilny (18-44 lata mężczyźni i kobiety), wiek niemobilny (45-64 lata mężczyźni i lat kobiety), wiek poprodukcyjny mężczyźni w wieku 65 lat i więcej oraz kobiety 60 lat i więcej. Przez ludność w wieku nieprodukcyjnym rozumie się ludność w wieku przedprodukcyjnym oraz ludność w wieku poprodukcyjnym. Edukacyjne grupy wieku: 3-6 lat, 7-12, 13-15, 16-18,19-24 lata. Ruch naturalny ludności 4. Dane o ruchu naturalnym ludności w podziale terytorialnym opracowano w odniesieniu do: małżeństw według miejsca zamieszkania męża przed ślubem (w przypadku gdy mąż przed ślubem mieszkał za granicą, przyjmuje się miejsce zamieszkania żony przed ślubem), separacji według miejsca zamieszkania osoby wnoszącej powództwo (w przypadku gdy osoba wnosząca powództwo mieszka za granicą, przyjmuje się miejsce zamieszkania współmałżonka; w przypadku zgodnego wniosku stron przyjmuje się miejsce zamieszkania męża), rozwodów według miejsca zamieszkania osoby wnoszącej powództwo (w przypadku gdy osoba wnosząca powództwo mieszka za granicą, przyjmuje się miejsce zamieszkania współmałżonka), urodzeń według miejsca zamieszkania matki noworodka, 2. The source of data regarding vital statistics and migration are: the Ministry of Digital Affairs regarding internal and international migration of population for permanent or temporary residence; Civil Status Offi ces regarding registered marriages, births and deaths, regional courts regarding legally valid decisions in actions for separations and divorces. 3. In tables, apart from years of birth and traditional 5-years age groups, the following groupings were added: Economic age groups: pre-working age males and females aged 0-17, working age males aged and females aged 18-59: mobility age (18-44 males and females), non-mobility age (45-64 males and females), post-working age 65 and more for males and 60 and more for females. The non-working age population is defi ned as the pre-working age population and the post-working age population. Educational age groups: 3-6, 7-12, 13-15, 16-18, Vital statistics of population 4. Data regarding the vital statistics according to territorial division were compiled as follows: marriages according to the husband s place of residence before the marriage (in the case when the husband lived abroad before the marriage, the wife s place of residence before the marriage is taken into account), separations according to the plaintiff s place of residence (in the case when the person filling petition lives abroad, the place of residence of a spouse is given; in the case of unanimous petition of both of parties the husband s place of residence is taken into account), divorces according to the plaintiff s place of residence (in the case when person fi ling petition lives abroad, the place of residence of a spouse is taken into account), births according to the mother s place of residence,

12 12 Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2016 r. zgonów według miejsca zamieszkania osoby zmarłej. 5. Współczynniki dotyczące ruchu naturalnego i migracji ludności w podziale terytorialnym obliczono jako iloraz liczby faktów określonego rodzaju i liczby ludności (według stanu w dniu 30 VI). Małżeństwa 6. Dane o małżeństwach uwzględniają związki małżeńskie zawarte w formie przewidzianej prawem w urzędach stanu cywilnego ustawa Prawo o aktach stanu cywilnego z dnia 28 XI 2014 r. (Dz. U poz. 1741, z późniejszymi zmianami). Na mocy ustawy z dnia 24 VII 1998 r. (Dz. U. Nr 117, poz. 757) w urzędach stanu cywilnego rejestrowane są także małżeństwa podlegające prawu wewnętrznemu kościoła lub związku wyznaniowego zawarte w obecności duchownego. Małżeństwo zawarte w tej formie podlega prawu polskiemu i pociąga za sobą takie same skutki cywilnoprawne, jak małżeństwo zawarte przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego. Małżeństwa wyznaniowe ze skutkami cywilnymi mogą być zawierane jedynie w następujących dziesięciu kościołach oraz jednym związku wyznaniowym: Kościół Katolicki, Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny, Kościół Ewangelicko-Augsburski, Kościół Ewangelicko-Reformowany, Kościół Ewangelicko-Metodystyczny, Kościół Chrześcijan Baptystów, Kościół Adwentystów Dnia Siódmego, Kościół Polskokatolicki, Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich, Kościół Starokatolicki Mariawitów, Kościół Zielonoświątkowy. Separacje 7. Instytucja separacji została wprowadzona w Polsce 15 XII 1999 r. ustawą z dnia 21 V 1999 r. (Dz. U Nr 52, poz. 532). W statystyce separacji jako kryterium podziału na województwa (powiaty, miasto i wieś) przyjęto województwo zamieszkania osoby wnoszącej powództwo o separację. W przypadku, gdy pozew wniosła osoba zamieszkała za granicą, separacja została zaliczona do województwa, w którym zamieszkiwał współmałżonek. W podziale terytorialnym nie uwzględniono przypadków, gdy małżonkowie w momencie wniesienia powództwa mieszkali za granicą. deaths according to the place of residence of the deceased person. 5. Rates concerning vital statistics and migration of the population according to territorial division were calculated as the ratio of the number of defi ned events to the number of population (as of 30 VI). Marriages 6. Data regarding marriages refer to marriages contracted in a form provided by law at the civil status offi ces the Law on Civil Status Acts dated 28 XI 2014 (Journal of Laws 2014 item 1741, with later amendments). On the basis of the Act dated 24 VII 1998 (Journal of Laws No. 117, item 757), all marriages are registered in local civil status offi ces in Poland, including those based on the internal law of the churches or the religious associations, contracted in the presence of a priest. Marriages contracted on the basis of the canon law are subject to the civil Polish laws and entail the same civil law consequences as marriages contracted in the local civil status offi ces. Religious marriages with civil law consequences may be contracted only in the following ten churches and one religious association: The Catholic Church, The Polish Autocephalous Orthodox Church, The Lutheran Church, The Evangelical Reformed Church, The Evangelical Methodist Church, The Baptist Christian Church, The Seventh Day Adventist Church, The Polish National Catholic Church, The Union of Jewish Religious Communities, The Catholic Mariavite Church, The Pentecostal Church. Separations 7. Separations as a legal institution were introduced in Poland on 15 XII 1999 on the basis of the Act of 21 V 1999 (Journal of Laws 1999 No. 52, item 532). In the separation statistics, the voivodship of residence in Poland of a persons fi ling petition for separation has been taken as criterion of division by voivodships (powiats, urban areas, rural areas). In the case when separation is fi led by a person residing abroad, the separation is recorded in the voivodship in which the spouse resides. Data exclude cases of separation adjudicated on the basis of petitions of spouses who both resided abroad at the moment of fi ling petition.

13 Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship in Rozwody 8. Instytucja rozwodów została wprowadzona na terenie całego kraju w dniu 1 I 1946 r. dekretem z dnia 25 IX 1945 r. Prawo małżeńskie (Dz. U Nr 48, poz. 270). Przepisy prawa rodzinnego reguluje ustawa z dnia 25 II 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U Nr 9, poz. 59, z późniejszymi zmianami). W statystyce rozwodów jako kryterium podziału na województwa (powiaty, miasto i wieś) przyjęto województwo zamieszkania w Polsce osoby wnoszącej powództwo o rozwód lub w przypadku, gdy pozew wniosła osoba zamieszkała za granicą rozwód został zaliczony do województwa, które stanowiło miejsce zamieszkania współmałżonka. W podziale terytorialnym nie uwzględniono przypadków, gdy małżonkowie w momencie wniesienia powództwa mieszkali za granicą. Urodzenia 9. W sprawozdawczości statystycznej jako urodzenia pochodzące z roku sprawozdawczego przyjmuje się urodzenia, jakie miały miejsce na terenie Polski i zostały zarejestrowane przez USC w danym roku, w tym urodzenia, jakie miały miejsce w latach wcześniejszych (po 31 III 2011 r., tj. po przeprowadzeniu NSP 2011), ale zostały zarejestrowane w roku sprawozdawczym. Do 2014 r. źródłem danych o urodzeniu żywym i martwym był, wykorzystywany wtórnie przez statystykę publiczną, dokument Ministerstwa Zdrowia podstawowy dla akt stanu cywilnego Pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka. Od 2015 r. źródłem danych medycznych o urodzeniu żywym jest dokument Ministerstwa Zdrowia Karta urodzenia ), natomiast dane demografi czno-społeczne pochodzą z rejestru stanu cywilnego oraz rejestru PESEL. Uwaga zmiany, które miały miejsce w 2015 r. w zakresie wzoru karty urodzenia (żywego i martwego) oraz systemu rejestracji aktów stanu cywilnego spowodowały także wzrost liczby nieustalonych cech dotyczących m.in.: stanu cywilnego matki i daty zawarcia małżeństwa, podziału na urodzenia małżeńskie i pozamałżeńskie oraz kolejności urodzenia dziecka, daty poprzedniego porodu itd. Divorces 8. Divorces as a legal institution were introduced in Poland on 1 I 1946 on the basis of the Act of 25 IX 1945 Marriage Law (Journal of Laws 1945 No. 48, item 270). The family law is regulated by the Act of 25 II 1964 Family and Tutelary Code (Journal of Laws 1964 No. 9, item 59, with later amendments). In the divorce statistics, the voivodship of residence in Poland of a persons filing petition for a divorce has been taken as criterion of division by voivodships (powiats, urban areas, rural areas). In the case when a divorce is filed by a person residing abroad, it is included in the voivodship in which the spouse resides. Data by territorial division exclude cases of divorces adjudicated on the basis of petition of spouses who both resided abroad at the moment of filing petition. Births 9. All births which took place in Poland and were registered by civil status offi ces in the current year are included in statistical reporting for that year. It regards also children born after 31 III 2011 (i.e. after the reference day of population census), but registered in the reporting year. Until 2014, Notifi cation of birth, the basic for civil status records document of the Ministry of Health, was the source of data on live birth and still birth. It was used secondarily by offi cial statistics. Since 2015, medical data on live births have been supplied by the document of the Ministry of Health Birth certifi cate. Sociodemographic data come from the civil status register and PESEL register. Note the changes that took place in 2015 in certifi cations of live birth and still birth, as well as civil status registration system, have also resulted in an increased number of missing data relating to mother s marital status of and date of marriage, births in or out of wedlock, birth order, date of previous childbirth, etc.

14 14 Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2016 r. 10. Defi nicje pojęć dotyczące m.in czasu trwania ciąży i urodzeń żywych (rozporządzenie Ministra Zdrowia Dz. U Nr 252, poz. 1697) rekomendowane przez Światową Organizację Zdrowia stanowią, że żywe urodzenie jest to całkowite wydalenie lub wydobycie z ustroju matki noworodka, niezależnie od czasu trwania ciąży, który po takim wydaleniu lub wydobyciu oddycha, bądź wykazuje jakiekolwiek inne oznaki życia, jak: czynność serca, tętnienie pępowiny lub wyraźne skurcze mięśni zależnych od woli (mięśni szkieletowych) bez względu na to, czy sznur pępowiny został przecięty lub łożysko zostało oddzielone; każdy taki noworodek jest uważany za żywo urodzonego. Dla celów statystyki dokumentacja medyczna dotycząca okresu okołoporodowego powinna ujmować wszystkie noworodki żywo urodzone, które w chwili urodzenia ważyły co najmniej 500 g, a gdy nie jest znana masa urodzeniowa urodzone po co najmniej 22 tygodniach trwania ciąży lub osiągające 25 cm długości ciała (od szczytu czaszki do pięty). 11. W przypadku porodów wielorakich (np. bliźniaczych, trojaczych) w statystyce uważa się każdego noworodka za odrębne urodzenie. Za poród uważa się zarówno urodzenie pojedyncze, w wyniku którego rodzi się jedno niemowlę, jak również urodzenie wielorakie, kiedy rodzi się dwoje lub więcej niemowląt bez względu czy dzieci rodzą się żywe lub martwe. 12. Płodność kobiet mierzy się współczynnikiem obliczonym jako iloraz liczby urodzeń żywych i liczby kobiet w wieku rozrodczym (15-49 lat). Oprócz ogólnych współczynników płodności podaje się również współczynniki grupowe (cząstkowe), obliczone jako iloraz liczby urodzeń żywych z kobiet w danej grupie wieku i liczby kobiet w tej samej grupie wieku. Urodzenia z matek w wieku poniżej 15 lat zalicza się do grupy lat; urodzenia z matek w wieku 50 lat i więcej zalicza się do grupy lat. 10. Defi nitions of notions concerning i.a., gestation period and live births (regulation of the Minister of Health Journal of Laws 2010 No. 252, item 1697) recommended by the World Health Organization constitute that live birth is the complete expulsion or extraction from the mother of an infant, irrespective of the pregnancy duration, which after such separation breathes or shows any other evidence of life, such as beating of the heart, pulsation of the umbilical cord or defi nite movement of voluntary muscles, whether or not the umbilical cord has been cut or the placenta detached; each such infant is considered as live born. For the purposes of national statistics, the medical documentation concerning the prenatal period should contain all live born infants who weighted at least 500 grams at the moment of birth, and if the birth weight is unknown reached 22 weeks of life (gestational age) or reached 25 cm of the body length (crown heel). 11. In the case of multiple delivery (e.g. twin, triple) every newborn infant is counted in statistics as a separate birth. A delivery means both single birth when one infant is born and a multiple birth when two or more infants are born regardless of whether the baby is born alive or dead. 12. Female fertility rate is calculated as the ratio of the number of live births to the number of women in the reproductive age (15-49). Besides rates, age-specifi c fertility rates are published, calculated as the ratios of the number of live births from women to the number of these women in the same age groups. Births from mothers under the age of 15 are counted to the group and from the mothers aged 50 and over are included in the age group. 13. Współczynniki reprodukcji ludności: 13. Reproduction rates: współczynnik dzietności kobiet oznacza fertility rate refers to the average liczbę dzieci, które urodziłaby przeciętnie number of children who would be born by kobieta w ciągu całego okresu rozrodczego (15-49 lat) przy założeniu, że w po- reproductive period (15-49 years old), a woman during the course of her entire szczególnych fazach tego okresu rodziłaby assuming that in particular phases of z intensywnością obserwowaną w badanym roku, tzn. przy przyjęciu cząstkowych intensity observed during a given year, i.e. this period she would give births with an współczynników płodności z tego okresu assuming that age specifi c fertility rates for za niezmienne; this period are constant;

15 Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship in współczynnik reprodukcji brutto przedstawia liczbę córek urodzonych przeciętnie przez kobietę przy założeniu, że kobieta będąc w wieku rozrodczym (15-49 lat) będzie rodzić z częstotliwością, jaką charakteryzują się wszystkie kobiety rodzące w roku, dla którego oblicza się współczynnik reprodukcji (niezmienne współczynniki płodności); współczynnik reprodukcji netto przedstawia liczbę córek przypadających na jedną kobietę przy założeniach jak wyżej z wyeliminowaniem córek, które jak wynika z aktualnych tablic trwania życia nie dożyją wieku swoich matek. Współczynnik ten wyraża stopień zastępowania pokoleń matek przez córki; współczynnik dynamiki demograficznej jest to stosunek liczby urodzeń żywych do liczby zgonów w danym okresie. 14. Przyrost naturalny ludności stanowi różnicę między liczbą urodzeń żywych i zgonów w danym okresie. 15. Przez niemowlęta rozumie się dzieci w wieku poniżej 1 roku. 16. Kolejność urodzenia dziecka określa, którym z kolei dzieckiem urodzonym przez matkę jest noworodek zarejestrowany w danym roku, przy uwzględnieniu wszystkich poprzednich urodzeń noworodków żywych i martwych. Zgony 17. W sprawozdawczości statystycznej jako zgony pochodzące z roku sprawozdawczego przyjmuje się fakty, które miały miejsce na terenie Polski i zostały zarejestrowane przez USC w danym roku, w tym zgony, jakie miały miejsce w latach wcześniejszych, ale zostały zarejestrowane w roku sprawozdawczym. Źródłem danych o zgonie jest, wykorzystywany wtórnie przez statystykę publiczną, dokument Ministerstwa Zdrowia podstawowy dla akt stanu cywilnego Karta zgonu oraz dane z rejestru stanu cywilnego i od 2015 r. z rejestru PESEL. 18. Zgonem jest trwałe, czyli nieodwracalne ustanie czynności narządów niezbędnych dla życia, konsekwencją czego jest ustanie czynności całego ustroju gross reproduction rate refers to the average number of daughters who would be born by a woman, assuming that the woman during her reproductive age (15-49 years old) will give birth with frequency which is characteristic for all women giving birth in the year for which the reproduction rate is calculated (constant fertility rates); net reproduction rate refers to the number of daughters per woman, with the assumptions as above, excluding daughters who, as results from current life expectancy tables, will not live to reach their mother s age. This rate expresses the degree of replacement of generations of mothers with daughters; demographic dynamics rate is the ratio of the number of live births to the number of deaths in a given period. 14. Natural increase of the population means the difference between the number of live births and deaths in a given period. 15. Infant is a child under the age of 1 year. 16. The birth order of infant determines which in turn from among infants born by the mother is the newborn registered in a given year considering all previous live and still births. Deaths 17. All deaths registered by civil status offi ces in Poland during the current year are included in statistical reporting for that year, including the deaths which took place in the previous years, but were recorded in the reporting year. Data on death are derived from the document of the Ministry of Health Death certifi cate, which is the basic document for civil status records and is used secondarily by offi cial statistics, as well as from the civil status register and since 2015 from PESEL register. 18. Death means permanent and irreversible cessation of functions of the organs essential for life and, in consequence, the cessation of functions of the whole organism.

16 16 Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2016 r. Za zgon niemowlęcia uważa się zgon dziecka w wieku poniżej 1 roku, za zgon noworodka zgon dziecka w wieku poniżej 4 tygodni (poniżej 28 dni), przez 0 dni określa się wiek żywo urodzonego noworodka, który nie przeżył 24 godzin. 19. Przy opracowywaniu danych o zgonach według przyczyn przyjmuje się wyjściową przyczynę zgonu. Za przyczynę wyjściową uważa się chorobę stanowiącą początek procesu chorobowego, który doprowadził do zgonu albo uraz czy zatrucie, w wyniku którego nastąpił zgon. Od dnia 1 I 1997 r. w zakresie orzecznictwa o przyczynach zgonów obowiązują w Polsce zasady Międzynarodowej Klasyfi kacji Chorób i Problemów Zdrowotnych X Rewizja. 20. Przeciętne dalsze trwanie życia wyraża średnią liczbę lat, jaką ma jeszcze do przeżycia osoba w wieku x lat, przy założeniu stałego poziomu umieralności z okresu, dla którego opracowano tablice trwania życia. Migracje 21. Przez migracje wewnętrzne rozumie się zmiany miejsca stałego (lub czasowego) pobytu, polegające na przekroczeniu granicy administracyjnej gminy w celu osiedlenia się na stałe (lub pobyt czasowy) oraz przemeldowanie z pobytu czasowego na pobyt stały w danej miejscowości, jeżeli poprzednie miejsce pobytu stałego znajdowało się w innej gminie. W przypadku gminy miejsko-wiejskiej migracją jest również zmiana miejsca zamieszkania między terenami miejskimi i wiejskimi gminy. Migracje wewnętrzne ludności nie uwzględniają zmian adresu w granicach tej samej jednostki, gdyż takie przemieszczenie nie powoduje zmiany w liczbie i strukturze ludności tej jednostki. 22. Migracje zagraniczne ludności to przemieszczenia ludności związane ze zmianą kraju zamieszkania. Obowiązujące w Unii Europejskiej Rozporządzenie (WE) nr 862/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 VII 2007 r. zawiera defi nicję migracji uwzględniającą zamierzony okres zamieszkiwania w innym kraju wynoszący co najmniej 12 miesięcy. Infant death means the death of an infant under 1 year of age, newborn infant death under 4 weeks of age (up to 28 days of life), 0 day indicates the age of live born infant who did not survive 24 hours. 19. Deaths by causes are complied on the basis of the initial cause of death. The initial cause is the disease which developed at the beginning of the morbid process and which caused the death; it may be also the injury or the poisoning which caused the death. Since 1 I 1997 in the medical practice and statistical reporting on morbidity and mortality the International Statistical Classifi cation of Diseases and Related Health Problems X Revision has been implemented in Poland. 20. Life expectancy is expressed by the average number of years which a person at the exact age x will have lived, assuming a steady level of mortality in the period for which life expectancy tables were compiled. Migration 21. Internal migration is a change of place of permanent (or temporary) residence connected with crossing an administrative border of gmina with a purpose to settle in other administrative unit. In case of urban- -rural gmina a change of place of residence between urban and rural area of this gmina is also migration. Internal migration is also a change of kind of registration from temporary stay to permanent residence in the same administrative unit, if a previous place of permanent residence was in other administrative unit. Changes of address within the same unit are excluded from data on internal migration, as they do not infl uence the size and structure of population of this unit. 22. International migration of the population is understood as relocation of the people related to the change of country of residence. Regulation (EC) No. 862/2007 of the European Parliament and the Council of 11 VII 2007 contains a defi nition of migration taking into account intended period of residence in another country for at least 12 months.

17 Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship in Przez użyte w tablicach określenie napływ rozumie się nowe zameldowania na pobyt stały, przez odpływ wymeldowania z pobytu stałego (tj. zameldowania w innej jednostce administracyjnej na pobyt stały). 23. The term inflow is used in the case of registration of arrival for permanent residence, the term outflow in the case of registration of departure from the place of permanent residence (i.e. registration of arrival for permanent residence in other administrative unit). Prognoza ludności 24. Prognoza ludności do 2050 r. opracowana została w 2014 r. na podstawie stanu wyjściowego ludności z dnia 31 XII 2013 r. (w podziale administracyjnym obowiązującym w dniu 1 I 2014 r.) oraz założeń dotyczących tendencji w dzietności, umieralności i migracjach zagranicznych na pobyt stały, przy czym dane o ludności według wieku produkcyjnego i poprodukcyjnego. 25. Ze względu na elektroniczną technikę przetwarzania danych i zaokrąglenia w niektórych przypadkach sumy składników mogą się różnić nieznacznie od podanych wielkości ogółem. 26. W publikacji zastosowano skróty niektórych nazw; skrócone nazwy zostały oznaczone w tablicach znakiem Δ. Zestawienie zastosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej: Population projection 24. Population projection until 2050 was calculated in 2014 on the basis of population number and structure as of 31 XII 2013 (in administrative division valid as of 1 I 2014) as well as assumptions on fertility, mortality and international migration for permanent residence, data about population by working and post-working age. 25. Due to electronic method of data processing and rounding, in some cases sums of components may slightly differ from the amounts given in the item. 26. Some names used in the publication have been abbreviated and signed Δ. The list of abbreviations used and their full names are given below: MIĘDZYNARODOWA STATYSTYCZNA KLASYFIKACJA CHORÓB I PROBLEMÓW ZDROWOTNYCH (X Rewizja) INTERNATIONAL STATISTICAL CLASSIFICATION OF DISEASES AND RELATED HEALTH PROBLEMS (ICD 10 Revision) skrót abbreviation pełna nazwa full name Choroby krwi i narządów krwiotwórczych Choroby krwi i narządów krwiotwórczych oraz wybrane choroby przebiegające z udziałem mechanizmów autoimmunologicznych Diseases of blood and blood-forming organs Diseases of the blood and blood-forming organs and certain disorders involving the immune mechanism Wady rozwojowe wrodzone Congenital anomalies Wady rozwojowe wrodzone, zniekształcenia i aberracje chromosomowe Congenital malformations, deformations and chromosomal abnormalities Objawy i stany niedokładnie określone Symptoms and ill-defined conditions Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych i laboratoryjnych niesklasyfi kowane gdzie indziej Symptoms, signs and abnormal clinical and laboratory fi ndings, not elsewhere classifi ed

18 18 Ludność, ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2015 r. OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH SYMBOLS Kreska (-) zjawisko nie wystapiło. magnitude zero. Zero (0,0) zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05. magnitude not zero, but less than 0.05 of a unit. Znak (x) wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe. not applicable. Znak Δ oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji; ich pełne nazwy podano w uwagach metodycznych do publikacji, ust. 26 na str. 17. categories of applied classification are presented in abbreviated form; their full names are given in the methodological notes to the publication, item 26 on page 17. W tym Of which Comma (,) oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy. indicates that not all elements of the sum are given. used in fi gures represents the decimal points. SKRÓTY ABBREVIATIONS tys. tysiąc itd. i tak dalej etc. and the like g gram tj. to jest gram i.e. that is cm centymetr tzn. to znaczy centimetre nr (Nr) numer km 2 kilometr kwadratowy No. number square kilometre art. artykuł r. rok Art. article tabl. tablica poz. pozycja table ust. ustęp cd. ciąg dalszy cont. continued Dz. U. Dziennik Ustaw dok. dokończenie GUS Główny Urząd Statystyczny cont. continued CSO Central Statistical Offi ce np. na przykład USC Urząd Stanu Cywilnego e.g. for example WE Wspólnoty Europejskie EC European Communities

19 Wyniki badań synteza Population, vital statistics and migration in Pomorskie Voivodship in Stan i struktura ludności W końcu 2016 r. województwo pomorskie zamieszkiwało 2315,6 tys. osób, o 7,9 tys. osób (o 0,3%) więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Największy przyrost liczby ludności w stosunku do 2015 r. odnotowano w powiatach gdańskim i kartuskim (odpowiednio o 2,1% i 1,7%), a największy ubytek w Sopocie i Słupsku (odpowiednio o 1,0% i 0,6%). Mieszkańcy województwa stanowili, podobnie jak w poprzednim roku, 6,0% ludności Polski. Pod względem liczby ludności województwo pomorskie zajmowało 7 miejsce w kraju po województwach: mazowieckim, śląskim, wielkopolskim, małopolskim, dolnośląskim i łódzkim. Gęstość zaludnienia, tj. liczba osób przypadająca na 1 km 2 powierzchni województwa nie zmieniła się w porównaniu z 2015 r. i wyniosła 126 osób. Wskaźnik ten był zróżnicowany w zależności od powiatu najwyższy odnotowano w Sopocie (2132 osoby na 1 km 2 ) i w Słupsku (2131), natomiast najniższy w powiatach bytowskim i człuchowskim (po 36 osób na 1 km 2 ). W końcu 2016 r. w miastach mieszkało 1486,8 tys. osób, co oznacza wzrost o 0,1 tys. osób w stosunku do stanu z końca 2015 r. Jednak w 2016 r. w większości powiatów województwa (za wyjątkiem Gdańska i powiatów: wejherowskiego, gdańskiego, kościerskiego i tczewskiego) nastąpił spadek liczby ludności miejskiej w stosunku do 2015 r. Współczynnik urbanizacji (odsetek ludności miejskiej) wyniósł 64,2% i był o 0,2 p.proc. niższy w porównaniu z 2015 r. (w Polsce odpowiednio 60,2% i o 0,1 p.proc. niższy). Najwyższym wskaźnikiem urbanizacji charakteryzowały się powiaty malborski (67,2%) i tczewski (64,9%), natomiast najniższym powiaty kartuski (16,2%) i słupski (19,8%). W dalszym ciągu na terenie województwa obserwuje się wzrost liczby mieszkańców wsi, gdzie według stanu na koniec 2016 r. mieszkało 828,8 tys. o 7,8 tys. osób więcej niż rok wcześniej. Tym samym odsetek ludności wiejskiej (wskaźnik ruralizacji) wyniósł 35,8% wobec 35,6% w końcu 2015 r. W ogólnej liczbie ludności Polski udział mieszkańców wsi był wyższy niż w województwie pomorskim i w końcu 2016 r. wyniósł 39,8%. W 2016 r. struktura ludności według płci nie uległa istotnym zmianom w porównaniu z 2015 r. W województwie pomorskim kobiety nadal stanowiły 51,3% ogólnej liczby ludności województwa (51,6% w kraju), z tego w 33,5% w miastach (o 0,1 p.proc. mniej niż w 2015 r.), a na wsi odpowiednio 17,7% (o 0,1 p.proc. więcej niż w 2015 r.). Najwyższym udziałem kobiet w ogólnej liczbie mieszkańców danego powiatu charakteryzowały się miasta na prawach powiatu: Sopot (53,6% ogólnej liczby mieszkańców), Słupsk (odpowiednio 52,8%), Gdynia (52,7%) i Gdańsk (52,6%), a najniższym powiaty kartuski, kościerski i słupski (po 50,0%). W 2016 r. współczynnik feminizacji (określający liczbę kobiet przypadającą na 100 mężczyzn) pozostał na tym samym poziomie co w 2015 r. i wyniósł 105 (w kraju 107), przy czym w miastach 109, a na obszarach wiejskich 98 (w kraju odpowiednio 111 i 101). Analizując 5-letnie grupy wieku, do 49 roku życia można zaobserwować nadwyżkę liczby mężczyzn nad liczbą kobiet (jedynie w grupie wiekowej lata liczba mężczyzn była równa liczbie kobiet). Na wsi nadwyżka mężczyzn w analizowanych grupach wieku notowana była aż do 64 roku życia. Z kolei wśród osób w wieku poprodukcyjnym kobiet było dwa razy więcej niż mężczyzn. W 2016 r. w stosunku do 2015 r. zmieniła się struktura ludności według ekonomicznych grup wieku. Przesunięcia nastąpiły w przypadku udziału osób w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności. Udział osób w wieku przedprodukcyjnym pozostał na tym samym poziomie co w 2015 r. i wyniósł 19,4% populacji województwa, co ponownie uplasowało województwo pomorskie na pierwszej pozycji w kraju (gdzie wskaźnik ten wyniósł 17,9%). W 2016 r. największy udział osób w wieku przedprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności danego powiatu odnotowano w powiecie kartuskim (25,6%), wejherowskim (22,5%), kościerskim (22,4%)