Epidemiologia zaburzeń oddychania w czasie snu

Transkrypt

1 Epidemiologia zaburzeń oddychania w czasie snu Jakub Radliński Zakład Fizjopatologii Układu Oddechowego Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc Oddział terenowy im. Jana i Ireny Rudników w Rabce - Zdroju

2 Zaburzenia oddychania w czasie snu Zaburzenia oddychania Obturacyjny Bezdech Senny Zmiany odbywające się w długim horyzoncie czasowym Powtarzające się zdarzenia w czasie snu Hypowentylacja (otyłych, centralna, choroby neuromięśniowe) Bezdech centralny Bezdech obturacyjny

3 Drożność górnych dróg oddechowych zależna jest od równowagi pomiędzy: -oporem dróg oddechowych - napięciem mięśni -wielkością ujemnego ciśnienia - pracą mięśni oddechowych Nieprawidłowości wpływające na górne drogi oddechowe: -przerost tkanki chłonnej, - struktura twarzoczaszki - problemy neuromięśniowe - Zaburzenia drożności górnych dróg oddechowych mogą być następstwem różnych chorób prowadzących do załamania opisanej równowagi. W efekcie OBS nie jest w istocie pojedynczą chorobą, a raczej powinien być określany jako zespół definiowany bardziej przez patologiczne objawy niż wspólną przyczynę.

4 Zdarzenia.

5

6 Kryteria oceny zdarzeń: czas trwania

7 Kryteria oceny zdarzeń: redukcja amplitudy, spadki saturacji FA BA Redukcja amplitudy AR = (BA-FA)/BA*100% SD

8 Jak opisać ciężkość zaburzeń? Liczba zdarzeń normalizowana do długości snu Różne (bezdechy, spłycenia, RERA, wszystkie, czasami ograniczone do typu /obturacyjne/) AHI indeks bezdechów i spłyceń RDI indeks bezdechów, spłyceń i zdarzeń RERA OAI indeks bezdechów obturacyjnych OAHI - indeks bezdechów i spłyceń obturacyjnych } dzieci Prawidłowo określony czas snu (NIE czasu w łóżku) jest kluczowy dla poprawnego oszacowania

9 Określić częstość występowania łatwo?

10 Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci 1 Tylko w kilku badaniach pediatrycznych osoby badane podlegały badaniom PSG Pozostałe metody oceny: Kwestionariusze, Objawy Choroby współistniejące Badania poligraficzne

11 Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci W większości badań pediatrycznych słabo reprezentowane grupy wiekowe: Niemowlęta, Dzieci przedszkolne 2 Niewielka liczebność grup

12 Verhulst, S. L., Schrauwen, N., Haentjens, D., Van Gaal, L., De Backer, W. a, & Desager, K. N. (2007). Reference values for sleep-related respiratory variables in asymptomatic European children and adolescents. Pediatric Pulmonology, 42(2), doi: /ppul.20551

13 Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci Jednolite kryteria opublikowane dopiero w 2007 roku: Wymagania sprzętowe Zasady oceny snu i zdarzeń oddechowych We wcześniejszych badaniach używano, różnych kryteriów 3 Badania są trudno (o ile to jest możliwe) porównywalne

14 AASM Manual Brak kryteriów pediatrycznych

15 Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci W części badań do rozpoznawania spłyceń oddychania używane były wyłącznie czujniki temperaturowe. 4 Brak zaobserwowanych zdarzeń u dzieci z widocznymi objawami/chorobami towarzyszącymi Różnice w kryteriach klasyfikacji choroby

16 Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci Brak konsensu w kryteriach kwalifikacji i klasyfikacji choroby 5 Różne poziomy odcięcia Różne wskaźniki (AHI, OAI, OAHI)

17 Kryteria odcięcia Chrapanie pierwotne Zespół wzmożonej oporności górnych dróg oddechowych Zespół Obturacyjnego Bezdechu Sennego OAI >= 1 OAHI>=1.5

18 Trudności w określeniu częstości OBS u dzieci Konieczność włączenia również zdarzeń centralnych do oceny stanu pacjenta wpływają na równowagę hemodynamiczną mogą być skutkiem wcześniejszych zdarzeń obturacyjnych 6

19 Populacja pediatryczna Objawy OBS Choroby współistniejące powiązane z OBS Choroby współistniejące powiązane z OBS + Nieprawidłowości w PSG Nieprawidłowości w PSG Kaditis A. Epidemiologic Aspects of Pediatric OSA Around the World. in Kheirandish-Gozal L., Sleep Disordered Breathing in Children. Humana Press 2012

20 Którą z subpopulacji wybrać? Dzieci z objawami OBS (np. chrapanie, bezdechy, ciężkie oddychanie)? Dzieci z objawami OBS i zaobserwowanymi chorobami współistniejącymi związanymi z OBS (np. nadmierna senność, moczenie nocne)? Dzieci z objawami OBS i nieprawidłowościami zarejestrowanymi w PSG? Dzieci z objawami OBS, nieprawidłowościami zarejestrowanymi w PSG i zaobserwowanymi chorobami towarzyszącymi związanymi z OBS?

21 Chrapanie Chrapanie pierwotne w różnych krajach: 1.5% %, w większości 7-15% populacji Chrapanie: 7.45% (95% p.u ) Lumeng, J. C., & Chervin, R. D. (2008). Epidemiology of pediatric obstructive sleep apnea. Proceedings of the American Thoracic Society, 5(2), doi: /pats mg

22 Obserwowane bezdechy Bezdechy zgłaszane przez rodziców: 0.2% - 4% Lumeng, J. C., & Chervin, R. D. (2008). Epidemiology of pediatric obstructive sleep apnea. Proceedings of the American Thoracic Society, 5(2), doi: /pats mg

23 Chrapanie <-> moczenie nocne Alexopoulos, E. I., Kostadima, E., Pagonari, I., Zintzaras, E., Gourgoulianis, K., & Kaditis, A. G. (2006). Association between primary nocturnal enuresis and habitual snoring in children. Urology, 68(2), doi: /j.urology

24 Goodwin, J. L., Kaemingk, K. L., Mulvaney, S. A., Morgan, W. J., & Quan, S. F. (2005). Clinical screening of school children for polysomnography to detect sleep-disordered breathing--the Tucson Children s Assessment of Sleep Apnea study (TuCASA). Journal of Clinical Sleep Medicine, 1(3), /

25 Goodwin, J. L., Kaemingk, K. L., Mulvaney, S. A., Morgan, W. J., & Quan, S. F. (2005). Clinical screening of school children for polysomnography to detect sleep-disordered breathing--the Tucson Children s Assessment of Sleep Apnea study (TuCASA). Journal of Clinical Sleep Medicine, 1(3), /

26 Bixler, E. O., Vgontzas, A. N., Lin, H.-M., Liao, D., Calhoun, S., Vela-Bueno, A., Graff, G. (2009). Sleep disordered breathing in children in a general population sample: prevalence and risk factors. Sleep, 32(6),

27 Goodwin, J. L., Kaemingk, K. L., Fregosi, R. F., Rosen, G. M., Morgan, W. J., Sherrill, D. L., & Quan, S. F. (2003). Clinical Outcomes Associated with Sleep-Disordered Breathing in Caucasian and Hispanic Children the Tucson Children s Assessment of Sleep Apnea Study ( TuCASA ), 26(5),

28 Bixler, E. O., Vgontzas, A. N., Lin, H.-M., Liao, D., Calhoun, S., Fedok, F., Graff, G. (2008). Blood pressure associated with sleep-disordered breathing in a population sample of children. Hypertension, 52(5),

29 Goodwin, J. L., Vasquez, M. M., Silva, G. E., & Quan, S. F. (2010). Incidence and remission of sleep-disordered breathing and related symptoms in 6- to 17-year old children--the Tucson Children s Assessment of Sleep Apnea Study. The Journal of Pediatrics, 157(1),

30 Szacując. Ha, T., & Simonds, A. K. (2012). Respiratory Sleep Medicine. In A. K. Simonds & W. Backer de (Eds.), ERS Handbook Respiratory Sleep Medicine. European Respiratory Society.

31 Lumeng, J. C., & Chervin, R. D. (2008). Epidemiology of pediatric obstructive sleep apnea. Proceedings of the American Thoracic Society, 5(2), doi: /pats mg

32 Inne choroby? Zespół Downa: 57% - 100% Zespół Pradera Willego: 93% Choroby neuromięśniowe: 53% (Dystrofia mięśniowa Duchenne'a), 60% (Zespół Arnolda- Chiariego) Nieprawidłowości twarzoczaszki: 48% (achondroplazja), 76% Pierre-Robin, 50%-91% (dysostoza czaszkowo-twarzowa). Aurora, R., Zak, R., & Karippot, A. (2011). Practice parameters for the respiratory indications for polysomnography in children. Sleep, 34(3),

33 Podsumowanie Określona w dotychczasowych pracach częstość występowania OBS różni się między sobą brak ujednolicenia metodologicznego, różnice w populacjach (genetyka, warunki środowiskowe) Brak jest jak do tej pory jednolitego określenia klinicznie istotnego OBS 7 15% dzieci chrapie i około 25% dzieci przed wiekiem dojrzewania ma nieprawidłowy wynik polisomnografii (AHI>1)

34 Podsumowanie Szacowana częstość klinicznie istotnego OBS : 2-5% Rodzice nie przekazują/nie zauważają objawów OBS cofa się spontanicznie u około 2/3 chorych w momencie rozpoczęcia okresu dojrzewania Płeć męska, nieprawidłowa (za wysoka) waga są czynnikami ryzyka w okresie dojrzewania. Brak szerokich badań europejskich (analogicznych do TuCASA)

35 Dziękuję!