Spis treści. Od Redaktorów... Dedykacja... Prof. dr hab. Maria Frankowska osoba i dzieło... Wykaz Autorów i Redaktorów... Wykaz skrótów...

Transkrypt

1 Od Redaktorów... Dedykacja... Prof. dr hab. Maria Frankowska osoba i dzieło... Wykaz Autorów i Redaktorów... Wykaz skrótów... XIII XV XVII XXIII XXV Część I. Rozdział 1. Europeizacja prawa prywatnego jako wartość współgrania i konkurencji porządków: międzynarodowego, europejskiego i krajowego Wprowadzenie Europeizacja prawa prywatnego jako produkt tradycyjnego porządku międzynarodowego Europeizacja prawa prywatnego jako produkt unijnego prawa międzynarodowego Europeizacja prawa prywatnego jako wartość legislacyjna porządku krajowego Rozdział 2. Kilka uwag o zmierzchu państwa we współczesnym świecie Rozdział 3. Odpowiedzialność międzynarodowa za bezprawne uznanie Wprowadzenie Podstawowe czynniki związane z odpowiedzialnością międzynarodową w kontekście uznania Legalność powstania państwa jako warunek uznania Secesja Obowiązek nieuznawania sytuacji nielegalnych: czy zasada Ex iniuria ius non oritur obowiązuje w prawie międzynarodowym? Rozdział 4. Jaka demokracja jest wartością prawa międzynarodowego? Wartości w prawie międzynarodowym Demokracja jako wartość prawa międzynarodowego Demokracja a demokratyzacja w prawie międzynarodowym V

2 4. Modele demokracji Demokracja nieliberalna Odpowiedź społeczności międzynarodowej Rozdział 5. Bezstronność sądownictwa jako wartość wspólna prawa krajowego i międzynarodowego Wprowadzenie Kwestie terminologiczne Baka przeciwko Węgrom Wybrane cechy sądownictwa międzynarodowego Podsumowanie Rozdział 6. Rezolucje w prawie międzynarodowym pozycja prawna, normotwórcza rola i znaczenie Wprowadzenie Pozycja rezolucji w prawie międzynarodowym publicznym Rezolucje środek wypowiedzi stanowiska wyraz oczekiwań państw oraz organizacji międzynarodowych Rezolucje potencjalny wpływ na prawo wewnętrzne państw Rezolucje praktyka stosowania i niestosowania Podsumowanie Rozdział 7. Funkcja opiniodawcza Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza Wprowadzenie Jurysdykcja Izby Sporów Dotyczących Dna Morskiego oraz Trybunału do wydawania opinii doradczych Opinia doradcza Izby Sporów Dotyczących Dna Morskiego z 2011 r Opinia doradcza Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza z 2015 r Podsumowanie Rozdział 8. Zmiany klimatu jako wspólna sprawa ludzkości: współczesne uwarunkowania międzynarodowoprawne, ze szczególnym uwzględnieniem Porozumienia paryskiego Wprowadzenie Prawnomiędzynarodowe koncepcje ochrony dóbr wspólnych I. Zagadnienia teoretyczne II. Wspólna sprawa ludzkości, wspólne dziedzictwo ludzkości i inne koncepcje przyjęte w wybranych umowach międzynarodowych VI

3 3. Prawnomiędzynarodowy reżim dotyczący zmian klimatu Porozumienie paryskie a wspólna sprawa ludzkości Podsumowanie Część II. Rozdział 1. Ochrona języków w prawie międzynarodowym Wprowadzenie Ochrona języków w aktach międzynarodowych o charakterze powszechnym Ochrona języków w aktach międzynarodowych o charakterze regionalnym Ochrona języka w prawie polskim Podsumowanie Rozdział 2. Czy prawa człowieka mogą pokonać immunitet państwa? Uwagi o roli sądów krajowych na tle wniosku do Trybunału Konstytucyjnego grupy posłów na Sejm w sprawie K 12/ Wprowadzenie: Wniosek skierowany do polskiego Trybunału Konstytucyjnego Wyjątek od immunitetu na rzecz ius cogens w praktyce sądów amerykańskich, greckich i włoskich Konsekwencje wyroku Nr Podsumowanie: Konkluzje dla polskich sądów Rozdział 3. Naruszenia praw człowieka a immunitet najwyższych przedstawicieli państwa Wprowadzenie Najwyżsi przedstawiciele państwa Immunitet głowy państwa Immunitet głowy państwa w postępowaniach w sprawach naruszeń praw człowieka Podsumowanie Rozdział 4. Podstawowe prawa i wolności w prawie konstytucyjnym Finlandii Wprowadzenie Ewolucja praw człowieka i podstawowych wolności Ewolucja praw podstawowych i wolności w Finlandii Podsumowanie VII

4 Rozdział 5. Ochrona praw rodzin-ofiar wymuszonych zaginięć jako wyraz sprawiedliwości międzynarodowej Wprowadzenie Rodzina jako ofiara pośrednia wymuszonego zaginięcia Prawo rodzin do skutecznego środka prawnego Realizacja praw rodzin jako wyraz sprawiedliwości Podsumowanie Rozdział 6. Szanse integracyjne uchodźczyń w obliczu aksjologiczno- -dwubiegunowej rzeczywistości. Zarys doświadczeń krajowych Wprowadzenie Integracja uchodźców w świetle założeń Konwencji genewskiej i standardów UNHCR a aksjologia Płeć a integracja uwagi ogólne Integracja cudzoziemców w Polsce Podsumowanie Część III. Rozdział 1. Unia Europejska jako wspólnota wartości Wprowadzenie: Kształtowanie aksjologicznych podstaw Unii Europejskiej Obowiązek poszanowania aksjologii unijnej Praworządność jako podstawowa zasada Unii Europejskiej Podsumowanie Rozdział 2. Czy państwo niepraworządne może być członkiem Unii Europejskiej? Wprowadzenie Następstwa naruszenia praworządności w lizbońskiej Unii Europejskiej Państwo niepraworządne a postlizbońska Unia Europejska Podsumowanie Rozdział 3. Polska przeciwko wspólnym europejskim wartościom Wprowadzenie Wartość/ci zagadnienia ogólne Wartości w prawie międzynarodowym i polityce międzynarodowej Podsumowanie VIII

5 Rozdział 4. Charakter i znaczenie pojęcia coraz ściślejszy związek między narodami Europy w prawie Unii Europejskiej Wprowadzenie Coraz ściślejszy związek między narodami Europy w prawie UE oraz w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE Charakter i istota coraz ściślejszego związku między narodami Europy Funkcje coraz ściślejszego związku między narodami Europy w prawie UE Podsumowanie Rozdział 5. Wartości w polityce zewnętrznej Unii Europejskiej Wprowadzenie Wartości, zasady i cele w Traktacie z Lizbony Wartości jako element tożsamości europejskiej Unia Europejska jako promotor wartości na arenie międzynarodowej Unia Europejska jako podmiot kreujący wartości na arenie międzynarodowej Wartości jako źródło prawa Unii Europejskiej Podsumowanie Część IV. Rozdział 1. Kontrowersje wokół zakazu użycia siły w stosunkach międzynarodowych Wprowadzenie Kształtowanie się zakazu użycia siły we współczesnym prawie międzynarodowym I. Pierwszy krok na drodze do ustanowienia zakazu użycia siły militarnej Konwencja Drago-Portera II. Pakt Ligi Narodów III. Pakt Brianda-Kellogga Zakaz użycia siły w świetle norm prawa międzynarodowego przyjętych przez Narody Zjednoczone I. Zakaz użycia siły w Karcie NZ II. Wyjątki od zakazu użycia siły militarnej przewidziane w Karcie NZ A. Prawo do samoobrony indywidualnej i zbiorowej B. Akcja Rady Bezpieczeństwa w razie zagrożenia pokoju, naruszenia pokoju i aktów agresji IX

6 X C. Przykłady upoważnienia przez Radę Bezpieczeństwa koalicji państw do użycia siły zbrojnej Podsumowanie Rozdział 2. Mechanizmy prawne bezpieczeństwa międzynarodowego a aneksja i okupacja Półwyspu Krymskiego Wprowadzenie Tło konfliktu rosyjsko-ukraińskiego Protest EuroMajdanu i aneksja Półwyspu Krymskiego Reakcja ONZ Stanowisko NATO Sankcje gospodarcze i środki dyplomatyczne Fundamenty prawne I. Zakaz użycia siły w prawie międzynarodowym II. Międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych Międzynarodowe prawo praw człowieka Ochrona mniejszości w prawie wewnętrznym Ukrainy i Federacji Rosyjskiej I. Ustawodawstwo wewnętrzne Ukrainy II. Uregulowania konstytucyjne Federacji Rosyjskiej Podsumowanie Rozdział 3. Racjonalizacja karania z perspektywy międzynarodowego i krajowego prawa karnego Wprowadzenie Racjonalizacja karania Podstawa karania Klasyczne uzasadnienia karania Przekładalność na prawo międzynarodowe Racjonalizacja ze stanowiska trybunałów karnomiędzynarodowych Podsumowanie Rozdział 4. Zasada specjalności w kontekście ekstradycji Wprowadzenie: Istota zasady specjalności Wąskie ujęcie zasady specjalności Szerokie ujęcie zasady specjalności Podsumowanie Rozdział 5. Pomiędzy zasadami a wartościami międzynarodowego prawa humanitarnego koncepcje odpowiedzialności za użycie autonomicznych systemów uzbrojenia Wprowadzenie

7 2. Pojęcia (Nie)legalność użycia autonomicznych systemów uzbrojenia Koncepcje odpowiedzialności za naruszenia międzynarodowego prawa humanitarnego I. Odpowiedzialność karna jednostki za zbrodnie międzynarodowe II. Model odpowiedzialności państwa za akt międzynarodowo bezprawny Podsumowanie Część V. Rozdział 1. Aksjologiczne i normatywne podstawy świadczenia pracy w uregulowaniach prawa międzynarodowego i krajowego Wprowadzenie Wartość pracy Uregulowania prawne I. Ogólne założenia II. Ochrona międzynarodowa III. Ochrona krajowa Podsumowanie Rozdział 2. Koncepcja sprawiedliwego wynagrodzenia jako jeden z elementów prawa do godnych warunków pracy Wprowadzenie Zakres przedmiotowy prawa do godnych warunków pracy Sprawiedliwe wynagrodzenie w ujęciu wybranych regulacji prawnomiędzynarodowych Sprawiedliwe wynagrodzenie jako wartość wspólna prawa międzynarodowego, europejskiego i krajowego Podsumowanie Rozdział 3. Standardy socjalne w uniwersalnym i afrykańskim systemie ochrony praw człowieka Wprowadzenie Standardy socjalne próba zdefiniowania Prawo do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych Prawo do pracy Prawo do edukacji Podsumowanie XI