PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W NOWEJ SOLI OCENA SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ I STANU SANITARNEGO OBIEKTÓW W POWIECIE NOWOSOLSKIM ZA 2012 ROK

Transkrypt

1 PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W NOWEJ SOLI OCENA SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ I STANU SANITARNEGO OBIEKTÓW W POWIECIE NOWOSOLSKIM ZA 212 ROK NOWA SÓL marzec 213

2 Szanowni Państwo Ocena o stanie bezpieczeństwa sanitarnego powiatu nowosolskiego uwzględnia wyniki działań Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Nowej Soli w zakresie nadzoru sanitarnego nad warunkami zdrowotnymi żywności i żywienia, warunkami higieny środowiska, higieny pracy w zakładach pracy, higieny procesów nauczania i wypoczynku oraz warunkami higieniczno-sanitarnymi w obiektach użyteczności publicznej, w tym w podmiotach leczniczych. Opracowanie obejmuje również zagadnienia dotyczące profilaktyki chorób zakaźnych i zawodowych oraz realizacji krajowych i lokalnych programów prozdrowotnych. Z analizy danych porównawczych wynika, że stan bezpieczeństwa sanitarnego powiatu nowosolskiego ulega systematycznej poprawie, wciąż jednak występują negatywne zjawiska, wymagające monitorowania i podejmowania działań naprawczych. W minionych roku, w realizacji zadań na rzecz poprawy zdrowia publicznego mieszkańców powiatu, współdziałano z administracją samorządową oraz inspekcjami i instytucjami za co w imieniu własnym i pracowników dziękuję i zapraszam do kontynuacji współpracy. z poważaniem Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nowej Soli Józefa Meissner Opracowanie przygotowali pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Nowej Soli: Elżbieta Raszczuk, Ewa Kociołek, Jerzy Korytkowski, Irena Bogacz, Renata Berczuk, Mariola Poźniak, Joanna Kwaśna, Ilona Dobkiewicz. 2

3 Spis treści I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych... 4 II. Stan sanitarno-techniczny obiektów opieki zdrowotnej III. Warunki zdrowotne środowiska bytowania mieszkańców powiatu IV. Nadzór nad bezpieczeństwem żywności i żywienia V. Warunki higieniczno sanitarne środowiska pracy... 4 VI. Warunki sanitarne w szkołach i innych placówkach oświatowo - wychowawczych VII. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia VIII. Działalność w zakresie Nadzoru Zapobiegawczego IX. Działalność laboratoryjna

4 I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych Działalność organów inspekcji sanitarnej w zakresie zapobiegania powstawaniu chorób zakaźnych oraz ograniczania ich skutków, prowadzona jest głównie poprzez ciągłe monitorowanie sytuacji epidemiologicznej, wdrażanie postępowania przeciwepidemicznego i profilaktycznego, w tym nadzór nad szczepieniami ochronnymi. W ostatnich latach dużą wagę przykłada się do edukacji społeczeństwa, w celu pobudzania aktywności mieszkańców do działań na rzecz własnego zdrowia. W Polsce od wielu lat obserwuje się spadkową tendencję występowania wielu chorób zakaźnych, jako skutek m.in. realizacji obowiązkowych szczepień ochronnych. Sytuację epidemiologiczną w powiecie ocenia się jako stosunkowo korzystną i względnie stabilną, jednak wirusowe zapalenia wątroby wykazują niepokojącą tendencję wzrostową. Szczegółowe wielkości zachorowań na choroby zakaźne oraz zapadalność w przeliczeniu na 1. mieszkańców, jakie zarejestrowano w 212 r. w powiecie nowosolskim, w porównaniu z rokiem 211, przedstawiono w tabeli nr 1 załączonej do opracowania. I. Zakażenia krwiopochodne. I.1.W roku sprawozdawczym zgłoszono 8 zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B (zap.9,2) - wszystkie o charakterze przewlekłym. W roku porównawczym zgłoszono 5 zachorowań (zap.5,75), również o charakterze przewlekłym. Zachorowania wystąpiły u 5 mężczyzn (zap.11,8) i 3 kobiet (zap. 6,68). Stwierdzono zdecydowanie wyższą zapadalność u osób żyjących w środowisku miejskim (zap.12,35) niż na wsi (zap.3.3). Wszystkie zarejestrowane przypadki przewlekłego wzw typu B dotyczyły osób w wieku od 38 do 65 lat, nie zaszczepionych przeciwko wzw typu B. Porównanie wskaźników zapadalności na wzw typu B w powiecie nowosolskim, w województwie lubuskim i w Polsce w ostatnim pięcioleciu przedstawiono na wykresie nr 1. Wykres nr 1. Zapadalność na wzw typu B w powiecie nowosolskim, w porównaniu do woj. lubuskiego i Polski w latach , ,75 5,75 4,28 4,14 3,85 3,48 1,39 1,78 3,7 3,36 1,15 4,1 3, powiat Nowa Sól woj.lubuskie Polska 4

5 Powyższy wykres wskazuje na kontynuację zaobserwowanej w 21 roku tendencji wzrostu zachorowań na wzw typu B w powiecie nowosolskim. Wskaźniki zapadalności na wzw B w latach i w 212 r. były wyższe zarówno od notowanych w województwie lubuskim (3,46) jak i w Polsce (3,88). I.2. W 212 r. zaobserwowano wzrost zachorowań wywołanych zapalenia wątroby typu C. wirusem Od 29 roku wszystkie przypadki wzw typu C rejestrowane są wg definicji z 25r. i 29r. Zgodnie z powyższym w powiecie nowosolskim w 212r. zgłoszono: - 19 przypadków wzw typu C wg definicji z roku 29 -zapadalność 21, zachorowań na wzw typu C wg definicji z 25 r. zap. 14,94 (z objawami klinicznymi wzw). Zachorowanie na wzw typu C rozpoznano łącznie u 2 osób, przy czym u 12 osób zarejestrowano je jako zgodne z obiema definicjami, u 7 osób jako przypadki odpowiadające wyłącznie definicji z 29 r. i u 1 osoby jako przypadki spełniające tylko wymogi definicji z 25 r. W porównawczym roku 211 zarejestrowano: -11 przypadków wzw typu C wg definicji z roku 29 (zapadalność 12,64) - 3 przypadki wzw typu C wg definicji z 25 r. (zap.3,45), w których u chorego wystąpiły objawy kliniczne wzw. Biorąc pod uwagę środowisko, wyższą zapadalność odnotowano dla mieszkańców miast (24,71), niż osób mieszkających na wsi (19,78). Rozkład liczbowy zachorowań na wzw typu C ze względu na płeć i środowisko w 212 roku obrazują wykresy nr 2 i nr 3: Wykres nr 2. Rozkład zachorowań ze względu na płeć Wykres nr 3. Rozkład zachorowań ze względu na środowisko 5 5 kobiety mężczyźni 6 14 miasto wieś Rozkład zachorowań ze względu na wiek chorych przedstawiono na wykresie Nr 4. 5

6 Wykres nr 4. Liczba chorych na wzw typu C w grupach wiekowych w powiecie nowosolskim w 212 r i więcej Populację szczególnie narażoną za wzw typu C, stanowiły osoby w przedziałach wiekowych od lat oraz od 6-64 lat ( po 7 zarejestrowanych przypadków zachorowań). Na podstawie analizy epidemiologicznej zgłoszonych zachorowań, ustalono okoliczności stanowiące szczególne ryzyko infekcją: - transfuzja krwi i preparatów krwiopochodnych przed 1993r.-15 osób, - transfuzja krwi i preparatów krwiopochodnych po 1993 r. 4, - małe zabiegi chirurgiczne 8, - duże zabiegi chirurgiczne 6, - wykonywanie tatuaży w zakładzie karnym 3, - droga seksualna 1, - przyjmowanie dożylnie narkotyków 1. Sytuację epidemiologiczną wzw typu C wg obu definicji w powiecie nowosolskim, w woj. Lubuskim i w Polsce od czasu wdrożenia odrębnej rejestracji przypadków przedstawiono na wykresach nr 5 i 5a. Wykres nr 5. Zapadalność na wzw typu C wg def. z 25r. w powiecie nowosolskim, woj. lubuskim i w Polsce, w latach , ,5 13,77 14,5 14,9 1, ,91 5,75 5,8 5,29 5,52 5, powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska 6

7 Wykres nr 5a. Zapadalność na wzw typu C wg def. z 29r. w powiecie nowosolskim, woj. lubuskim i w Polsce, w latach ,19 21,84 16,22 13,27 1,36 5,75 1,36 13,74 4,96 5,79 5, ,86 powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska Zapadalność na wirusowe zapalenie wątroby typu C w powiecie nowosolskim w 211r. i w 212 r. odbiegała zdecydowanie od wskaźników dla powiatu rejestrowanych w latach 29-21, jak i notowanych w kraju i województwie lubuskim. Poziom zachorowań na WZW typu C zgodnie z definicją z 29 r. w powiecie nowosolskim był wprawdzie niższy od notowanego w roku 211, jednak trzykrotnie wyższy niż w Polsce. Podobne zależności zaobserwowano dla przypadków objawowych. W powiecie nowosolskim, w ramach pilotażowego programu Stop HCV, przeprowadzona została ankietyzacja pacjentów w wieku od 2 do 94 lat, z 3 placówek lekarzy rodzinnych: Praktyka Lekarza Rodzinnego w Siedlisku, NZOZ ESKULAP Nowa Sól, NZOZ VITA w Otyniu. W sumie przeprowadzono 96 ankiet u mężczyzn i kobiet mieszkańców miast i wsi, pozwalających na określenie populacji o największym ryzyku zakażenia wirusem wzw C. Program pilotażowy Stop HCV przekształcony został w program lokalny PSSE w Nowej Soli, w ramach którego Starostwo Powiatowe w Nowej Soli sfinansowało zakup około 96 testów przesiewowych. W wyniku badań ujawniono zakażenie wirusem HCV u 12 osób. I.3. Zakażenia wirusem HIV oraz AIDS zespół nabytego upośledzenia odporności. Na terenie powiatu nowosolskiego w roku 212 r. zarejestrowano 4 nowe osoby zakażone HIV (zap.4,6), przy 5 przypadkach zgłoszonych w roku porównawczym (zap.5,75). W latach rejestrowano corocznie po 2 nowe przypadki HIV (zap.2,3). Zakażenie rozpoznano u 4 osób ( mężczyzna w wieku 44 lat mieszkający w środowisku wiejskim oraz 3 kobiety w wieku 3, 36 i 45 lat mieszkanki miast). W żadnym przypadku nie podano informacji o drogach narażenia. Wyżej opisane zależności przedstawiono na wykresie Nr 6. 7

8 Wykres nr 6. Zakażenia bezobjawowe HIV w powiecie Nowa Sól, w województwie lubuskim i Polsce w latach (wskaźnik zapadalności na 1 mieszkańców) 6 5,75 5 4, ,3 2,8 2,48 2,3 2,87 1,81 3,45,89 2 3,19 2,67 1,88 2,88 28r powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska Oprócz zakażeń HIV w powiecie nowosolskim w 212r. zarejestrowano również 2 zachorowania na AIDS (zap.2,3), tj. o 4 mniej niż w roku 211 (zap.6,9). Chorzy ( mężczyzna i kobieta) to mieszkańcy miast w wieku 4 i 45 lat. W Polsce wskaźniki zapadalności na AIDS w ostatnim pięcioleciu oscylowały w granicach,37-,62, natomiast w 212r wskaźnik ten wynosił,57 i był niższy niż w roku porównawczym (,62). 7 Wykres nr 7. Zapadalność na AIDS w powiecie nowosolskim, w woj. lubuskim i Polsce w latach , ,15,79,49 3,45,69,37 2,3 3,27,41 1,58,62 28r ,3,2,57 powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska Zapadalność na AIDS w powiecie nowosolskim w ciągu ostatnich 5 lat była zawsze wyższa od notowanej w Polsce, a także, z wyjątkiem roku 21, wyższa niż w województwie lubuskim. Najbardziej niekorzystną sytuację zaobserwowano jednak w roku 211, w którym wskaźnik zapadalności dla powiatu Nowa Sól aż 11- krotnie 8

9 przewyższył zapadalność w Polsce. W roku 212 zapadalność w powiecie była 4-krotnie wyższa niż w kraju i 11-krotnie wyższa niż w województwie lubuskim. Od wdrożenia badań w 1985 r. do 3 listopada 212r. w Polsce odnotowano ogółem 1629 osób zakażonych wirusem HIV (w tym co najmniej 5942 zakażonych w związku z używaniem narkotyków) oraz 2823 zachorowania na AIDS; 1182 chorych zmarło. Na koniec listopada 212 leczeniem antyretrowirusowym objętych było około 6279 pacjentów w tym 12 dzieci. II. Zachorowania szerzące się drogą pokarmową. W 212 roku, na terenie powiatu nowosolskiego wystąpiło jedno zachorowanie na dur rzekomy u 13 letniego mieszkańca Nowej Soli. Nie ustalono źródła zakażenia. Zgłoszono również jeden przypadek wirusowego zapalenia wątroby typu A, który zaliczono do tzw. zachorowań zawleczonych. Objawy wzw typu A wystąpiły u osoby, która przebywała w celach turystycznych w Egipcie. II.1. W roku sprawozdawczym w powiecie nowosolskim nastąpił spadek zatruć pokarmowych wywołanych pałeczkami Salmonella. Zarejestrowano ogółem 9 zachorowań (zap.1,35), przy 12 przypadkach salmonellozy (zap.13,79) zgłoszonych w roku 211. Wszystkich chorych hospitalizowano. Zachorowania przebiegały indywidualnie; nie wystąpiło ognisko zbiorowego zatrucia. Niewiele różniła się zapadalność na salmonellozy odnotowana wśród mieszkańców wsi 1,6 (6 chorych), i osób mieszkających w mieście 9,9 (3 chorych). Nieco częściej chorowały kobiety (zapadalność 11,1) niż mężczyźni (zap.9,5). Czynnikiem etiologicznym wszystkich zachorowań były pałeczki Salmonella Enteritidis. Wielkość zatruć pokarmowych wywołanych pałeczkami Salmonella, wyrażoną wskaźnikiem zapadalności w przeliczeniu na 1 mieszkańców, w analizowanym pięcioleciu przedstawiono na wykresie nr 8. Wykres nr 8. Zapadalność na zatrucia pokarmowe wywołane pał. Salmonella w powiecie nowosolskim, w woj. lubuskim i Polsce w latach ,67 2,82 24,6 11,51 15,76 23,19 19,56 18, ,8 13,15 22,7 1,35 11,96 21, powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska 9

10 Sytuacja epidemiologiczna zachorowań na salmonellozy pokarmowe w powiecie nowosolskim, w stosunku do notowanej w Polsce jest dobra. Poprawa sytuacji wynika głównie ze zmniejszającej się liczby ognisk zachorowań zbiorowych. Rejestrowane w ostatnich latach ogniska to najczęściej kilkuosobowe zachorowania w środowisku rodzinnym. W ciągu ostatnich siedmiu lat na terenie powiatu nowosolskiego zarejestrowano 2 ogniska zbiorowe (w (27 i 29r.) z łączną liczbą 12 chorych, wśród których było czworo dzieci do lat 14. II.2. Z innych zachorowań potwierdzonych bakteriologicznie zarejestrowano 15 zakażeń jelitowych wywołanych przez bakterie Campylobacter (zap.17,24) oraz 39 nieżytów żołądkowo-jelitowych o etiologii rotawirusowej (zap.44,82). Udział pałeczek Salmonella, rotawirusów i bakterii Campylobacter w zachorowaniach i zakażeniach pokarmowych w ciągu ostatnich pięciu lat przedstawia wykres nr 9 Wykres Nr 9. Odsetek zatruć i zakażeń pokarmowych wywołanych przez pałeczki Salmonella, Campylobacter i rotawirusy na terenie powiatu Nowa Sól w latach % 8% 6% 55,38 59,8 57,8 71,8 61,9 4% 2% % 27,69 23,3 31,25 14,1 23,8 16,92 8,9 18,9 14,1 14,3 28r pałeczki Salmonella Campylobacter Rotawirusy Powyższy wykres obrazuje malejącą rolę pałeczek Salmonella w etiologii zachorowań szerzących się drogą pokarmową, na rzecz rotawirusów. II.3.Poza przypadkami zdiagnozowanymi laboratoryjnie, w 212r. zgłoszono głównie z placówek lecznictwa otwartego, znaczną liczbę zachorowań przebiegających z objawami nieżytu żołądkowo-jelitowego o nieustalonej etiologii. Przypadki te rejestrowano jako nieokreślone wirusowe zakażenia jelitowe (161 zachorowań) oraz biegunki i zapalenie żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu (376 zachorowań, w tym u 83 dzieci do lat 2). Osoby z wirusowym nieokreślonym zakażenie jelitowym leczono w warunkach ambulatoryjnych, natomiast część chorych z rozpoznaniem biegunki - hospitalizowano (16 osób). Z analizy wszystkich zachorowań szerzących się drogą pokarmową wynika, że tylko 28,2% przypadków zgłoszono w oparciu o rozpoznany laboratoryjnie czynnik chorobotwórczy. 1

11 III. Zachorowania, przeciwko którym prowadzone są szczepienia ochronne. W grupie chorób, przeciwko którym stosuje się uodpornienie, w 212 roku - podobnie jak rok wcześniej, nie zgłoszono żadnego zachorowania na błonicę, tężec i odrę. Zgłoszono natomiast przypadek krztuśca u 62 letniej mieszkanki wsi. Wykonane badania serologiczne potwierdziły zakażenie krztuścem. Tego typu zachorowań nie notowano w powiecie nowosolskim w ciągu ostatnich 5 lat. W województwie lubuskim w 212 roku zgłoszono 22 zachorowania na krztusiec (zapadalność 2,17). Zarejestrowano także jeden przypadek ostrego porażenia wiotkiego (współczynnik zapadalności 1,15), zdiagnozowany ostatecznie jako poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego. Zachorowania u dzieci do lat 15 przebiegające z tego rodzaju objawami, podlegają nadzorowi w związku z eradykacją poliomyelitis. Dziecko wcześniej otrzymało 3 krotne szczepienia przeciwko poliomyelitis z użyciem inaktywowanej szczepionki IPV. III.1.Nagminne zapalenie przyusznic świnka W 212 roku zaobserwowano na terenie powiatu spadek liczby chorych na nagminne zapalenie przyusznic. Zgłoszono tylko 1 przypadek świnki (zap.1,15), tj. o 9 zachorowań mniej niż w roku 211 (zap.11,49). W Polsce natomiast oraz w województwie lubuskim zapadalność na świnkę była wyższa. Wykres nr 1. Zapadalność na świnkę w powiecie nowosolskim, woj. lubuskim i w Polsce, w latach ,5 9,3 8,5 5,8 9,6 7,7 6,9 12,3 7,2 11,5 1,7 6,8 7,5 7, r ,2 powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska Zmniejszająca się liczba chorych na świnkę ma związek z wprowadzeniem obowiązkowych szczepień ochronnych. Od 23 roku obowiązuje dwukrotne uodpornienie dzieci szczepionką skojarzoną zapobiegającą odrze, śwince i różyczce (w 13 miesiącu i 1 rż.). W związku ze szczepieniami prognozuje się dalszy spadek zachorowań na świnkę, jednakże dokładna analiza będzie możliwa dopiero po zaszczepieniu kolejnych roczników dzieci. III.2 Różyczka 11

12 W 212 r. zarejestrowano 9 przypadków różyczki (zap.1,35), tj.o 5 przypadków więcej niż w roku porównawczym (zap. 4,6). W grupie chorych (ośmiu chłopców w wieku od kilku miesięcy do 6 lat i jedna 3-letnia kobieta) 4 osoby były wcześniej zaszczepione przeciwko różyczce. Tylko jedna osoba mieszkała w środowisku wiejskim, pozostałe w mieście. W województwie lubuskim w 212 r. zgłoszono 115 zachorowań na różyczkę (11,37), przy 254 przypadkach tej choroby (zap.25,12) w roku porównawczym. W Polsce zapadalność w 212r wynosiła 16,25 i była wyższa niż rok wcześniej (11,21). Sytuację epidemiologiczna zachorowań na różyczkę przedstawiono na wykresie nr 11. Wykres nr 11. Zapadalność na różyczkę w powiecie nowosolskim, woj. lubuskim i w Polsce w latach ,2 26,8 25,1 18,4 19,6 19,7 16,3 19,9 11, 11,4 11,2 1,4 4,6, 28r ,3 powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska Podobnie, jak w przypadku świnki zmniejszająca się liczba zachorowań na różyczkę może mieć związek z powszechnymi szczepieniami ochronnymi. Ponieważ jednak różyczka klinicznie może być mylona z innymi wysypkowymi chorobami wirusowymi, ocena wpływu szczepień na spadek zapadalności wymaga lepszej diagnostyki laboratoryjnej. III.3. Ospa wietrzna W 212 roku zarejestrowano 498 przypadków ospy (zap.572,44), przy 857 zachorowaniach (zap.985,44) w roku 211. Jedną osobę 9 letnią dziewczynkę hospitalizowano. W porównaniu z rokiem poprzednim liczba zachorowań w powiecie nowosolskim zmniejszyła się prawie o połowę. Zachorowania wystąpiły w całej populacji, od niemowląt po osoby w wieku do 64 r życia. Nieco wyższą zapadalność odnotowano dla mieszkańców wsi (636,25) niż miast (538,28), a ze względu na płeć - dla mężczyzn (581,9), niż kobiet (563,5). 12

13 Wskaźniki zapadalności na ospę wietrzną zanotowane w powiecie nowosolskim w 212 r. nie odbiegały od notowanych dla woj. lubuskiego (574,4) i Polski (539,72). Sytuację epidemiologiczną zachorowań na ospę wietrzną przedstawiono na wykresie nr 12. Wykres nr 12. Zapadalność na ospę wietrzną w powiecie nowosolskim, woj. lubuskim i Polsce w latach ,1 462,5 523,2 437,4 367,2 335,7 868,9 717,2 48,5 985,4 616,1 452,3 572,4 574,4 28r ,7 powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska Wirus ospy należy do bardzo zakaźnych wirusów i powoduje zachorowanie nawet u 9% osób mających kontakt z chorym. Od października 28r. wprowadzono w Programie szczepień ochronnych bezpłatne szczepienia p/ko ospie wietrznej, dla ściśle określonej populacji dzieci (ze wskazań lekarskich) w wieku do lat 12. III.4. Grypa Grypa, to jednostka odznaczająca się najwyższym wskaźnikiem zapadalności wśród chorób zakaźnych, występujących w Polsce. W zależności od sezonu epidemicznego liczba zachorowań waha się od kilkuset tysięcy do kilku milionów. W 212r. w powiecie nowosolskim zarejestrowano tylko 332 chorych na grypę i zachorowania grypopodobne (zap.381,63), w tym 78 to dzieci do lat 14 (zap.635,9). Wszystkie przypadki zgłoszone do PSSE w Nowej Soli rozpoznano w oparciu o objawy kliniczne. Nie było zachorowań wywołanych wirusem A(H1N1). W roku porównawczym zgłoszono w powiecie 726 przypadków grypy i podejrzenia grypy (zap. 834,8), w tym 346 u osób w wieku -14 lat (zap.2487,6). Wskaźniki zapadalności na grypę i zachorowania grypopodobne w powiecie nowosolskim i w Polsce przedstawiono na wykresie nr

14 Wykres nr 13. Zapadalność na grypę w powiecie nowosolskim i w Polsce w latach PSSE w Nowej Soli Polska W latach w powiecie nowosolskim zarejestrowano niewielką liczbę przypadków grypy i zachorowań na grypopodobnych. Najwyższą zapadalność w analizowanym pięcioletnim okresie zanotowano w roku 29. Najskuteczniejszym środkiem zapobiegającym zachorowaniom, a przede wszystkim poważnym powikłaniom, są szczepienia ochronne przeciwko grypie. Szczepienia nie są refundowane z budżetu; koszt szczepionki pokrywa pacjent. W 212r. w powiecie nowosolskim, przeciwko grypie zaszczepiło się 2595 osób (2,9% populacji powiatu), rok wcześniej 254 osoby (2,4%) w 21r osób (3,3%). Dla 5 Nowosolan w wieku powyżej 65 roku życia szczepionkę sfinansował Urząd Miasta w Nowej Soli. IV. Inwazyjna choroba meningokokowa W 212 roku w powiecie nowosolskim wystąpił jeden przypadek zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, wywołany dwoinką Neisseria meningitidis u16 letniej mieszkanki Nowej Soli. W roku porównawczym również zgłoszono zachorowanie o etiologii meningokokowej, przebiegające pod postacią posocznicy. W ostatnich latach w województwie lubuskim nastąpiła względna stabilizacja choroby inwazyjnej wywołanej przez bakterie Neisseria meningitidis. Podobnie ukształtowała się sytuacja w Polsce, gdzie w 212r. zanotowano 234 przypadki choroby meningokokowej (zap.,61), przy 289 zachorowaniach (zap.,76) w roku poprzednim. Pomimo, że w powiecie nowosolskim nie obserwuje się tendencji wzrostowej chorób o etiologii meningokokowej, to sytuacja epidemiologiczna na tle kraju i województwa lubuskiego przedstawia się niekorzystnie. 14

15 Zmiany sytuacji epidemiologicznej w zakresie zachorowań o podłożu meningokokowym w latach w powiecie nowosolskim, województwie lubuskim i w Polsce obrazuje wykres Nr 14. Wykres nr 14. Zapadalność na inwazyjną chorobę meningokokową w powiecie nowosolskim, woj. lubuskim i w Polsce w latach ,5 2,3 2 1,5 1,5,69,96,81,5 1,15,5,6 1,15,76,59 1,15,59 28r ,61 powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska Działania zapobiegające zachorowaniom meningokokowym, polegają głównie na unikaniu kontaktów ze źródłem zakażenia oraz na szczepieniach ochronnych. W 212r szczepieniom zalecanym przeciwko meningokokom poddało się 29 osób, tj. o 3 osoby mniej niż w 211r.(32 osoby) i o połowę mniej niż w roku 21 (62 osoby). V. Grupa chorób odzwierzęcych. V.1. Choroba z Lyme borelioza Borelioza to choroba bakteryjna przenoszona przez kleszcze. W 212 roku w powiecie nowosolskim chorobę z Lyme rozpoznano u 26 osób (zap29,9), tj. o 14 przypadków więcej niż rok wcześniej (12 zachorowań, zap.13,8). Wszystkie przypadki przebiegały z objawami charakterystycznymi dla boreliozy, aczkolwiek u niektórych osób znacznie wcześniej od rozpoznania zachorowania. Podstawą zgłoszenia boreliozy były badania serologiczne, potwierdzające zakażenie. Nieco wyższą zapadalność zanotowano u kobiet (zap.31,2) niż mężczyzn (zap.28,5) oraz u osób mieszkających w środowisku miejskim (zap.31,77.) niż na wsi (zap.26,37) W woj. Lubuskim zapadalność na boreliozę w 212r wynosił 27,1 a w Polsce -22,9. Wskaźniki zapadalności na boreliozę w powiecie nowosolskim, woj., lubuskim i w Polsce obrazuje wykres nr

16 Wykres nr 15. Zapadalność na boreliozę w powiecie nowosolskim, woj. lubuskim i w Polscew latach ,26 29,18 29,9 28,25 27,6 27,1 23,58 23,98 19,63 21,44 19,57 22,9 12,66 13,79 8,6 28r powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska Zapadalność na boreliozę w powiecie nowosolskim po raz pierwszy od pięciu lat była wyższa niż w województwie lubuskim i w Polsce. W Polsce od trzech lat obserwuje się stabilizację wskaźnika zapadalności na boreliozę. V.2. Styczność i narażenie na wściekliznę potrzeba szczepień W 212 r. zakwalifikowano do szczepienia przeciwko wściekliźnie 5 osób (zap.5,75), tj. o 1 mniej niż rok wcześniej (6 osób, zap.6,9). Decyzję o szczepieniu podjęto po pokąsaniu osób przez nieznanego psa, a w jednym przypadku przez nieznanego kota. Nikogo nie hospitalizowano, jak również nie było potrzeby podania surowicy odpornościowej. Szczepienia podjęto w związku z brakiem możliwości wykluczenia wścieklizny u zwierzęcia-sprawcy pokąsania w badaniu przyżyciowym. W 19 pozostałych incydentach pokąsania ludzi, przeprowadzono weterynaryjną obserwację zwierząt, w wyniku której wykluczono wściekliznę. Na terenie województwa w 212 roku potrzebę szczepień przeciwko wściekliźnie uznano w stosunku do 111 osób (zap.1,98), tj. tyle samo co rok wcześniej. Jeszcze więcej osób kwalifikowano do szczepienia na terenie kraju. W 212 r. w kraju zakwalifikowano do szczepień 7974 osób( zap.2,7) trochę więcej niż w roku porównawczym, gdzie uodpornieniu poddano 782 osoby (zap.2,42). Częstotliwość szczepień przeciwko wściekliźnie (wyrażoną wskaźnikiem zapadalności), podejmowanych u osób narażonych, zamieszkałych w powiecie nowosolskim, w porównaniu z woj. lubuskim i terenem kraju, przedstawia wykres nr

17 Wykres nr 16. Częstość podejmowanych szczepień p/ko wściekliźnie (jako zapadalność) w powiecie nowosolskim, woj. lubuskim i w Polsce w latach ,91 13,49 17,91 14,96 12,59 18,1 12,66 12,38 19,65 6,91,98 2,42 1,97 5,75 2,7 28r powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska Analiza ostatnich pięciu lat wykazała, że w powiecie nowosolskim decyzję o zastosowaniu szczepień przeciwko wściekliźnie podejmowano rzadziej niż w Polsce, a w dwóch ostatnich latach również rzadziej niż w województwie lubuskim. VI. Inne jednostki chorobowe podlegające obowiązkowi zgłoszenia i objęte sprawozdaniami VI.1. Legioneloza - choroba legionistów. W 212 roku na terenie powiatu nowosolskiego nie zarejestrowano żadnego przypadku legionelozy. W roku porównawczym wystąpiło jedno zachorowanie wywołane pałeczkami Legionella pneumophila, zakwalifikowane zgodnie z definicją UE jako choroba legionistów. Przypadek legionelozy w powiecie nowosolskim był wówczas jedynym zachorowaniem w województwie lubuskim i jednym z 18 zarejestrowanych w Polsce (zap.,5). VI.2. Choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae inwazyjna. W 212 r. zarejestrowano tylko jeden przypadek posocznicy wywołany tym paciorkowcem (zap. 1,15), zakończony wyzdrowieniem. W roku porównawczym zgłoszono 5 zachorowań o tej samej etiologii (3 przypadki zapalenia opon mózgowordzeniowych, 1 zachorowanie na posocznicę i 1 przypadek jednoczesnego zapalenia opon i posocznicy), w tym 3 zgony. VI.3. Neuroinfekcje W rejestrze neuroinfekcji w 212 r. umieszczono 2 zachorowania na wirusowe zapalenie opon mózgowych oraz jedno zachorowanie o podłożu bakteryjnym. W roku 211 zachorowało 7 osób, w tym w dwóch przypadkach przyczyną były bakterie, w trzech - wirusy (w tym jeden wywołany wirusem ospy wietrznej), a w pozostałych nieokreślony czynnik. VI.4. Płonica (szkarlatyna) 17

18 W 212 r. zarejestrowano 41 przypadków zachorowań na płonicę (zap.47,13), z pięciokrotnie mniejszą zapadalność niż w roku 211r. (26 przypadków, zap. 236,87). Wszystkie przypadki zachorowań zgłoszone zostały przez lekarzy z placówek lecznictwa otwartego. Rozpoznania płonicy dokonywano na podstawie objawów klinicznych. Zachorowania na płonicę prawie w równym stopniu dotyczyły mieszkańców miast 27 (zap. 47,65) i wsi-14 (zap.46,15). Ze względu na płeć nieco większą zapadalność odnotowano u mężczyzn -.49,9 niż u kobiet zap. 44,54. W województwie lubuskim w roku sprawozdawczym zarejestrowano 574 przypadki płonicy (zap.56,77), natomiast w Polsce chorych (zap.65,89). Sytuację epidemiologiczną zachorowań na płonicę przedstawiono na wykresie Nr 17 Wykres nr 17. Zapadalność na płonicę w powiecie nowosolskim, woj. lubuskim i w Polsce w latach , , ,2 36,6 29, 35,8 36,3 43,7 37,5 36,5 58,3 56,8 65,9 47,8 47,1 28r powiat Nowa Sól woj. lubuskie Polska VI. 5. Róża Róża jest jedną z chorób wywoływanych przez inwazyjne szczepy paciorkowców należących do rodzaju Streptococcus pyogenes. W 212 roku zarejestrowano 24 przypadków róży (zap.27,55, z których 13 hospitalizowano. W roku porównawczym na różę zachorowało 16 osób (zap.18,39). ), z których tylko 1 zachorowanie potwierdzono badaniem laboratoryjnym. Pozostałe przypadki róży zgłoszono na podstawie objawów klinicznych. Hospitalizowano 4 osoby, pozostałych chorych leczono w warunkach ambulatoryjnych. VII.5. Gruźlica Zwalczanie gruźlicy realizowane jest przez wyodrębniony specjalistyczny pion chorób płuc i gruźlicy we współpracy z podstawową opieką zdrowotną. Lekarze p.o.z., którzy wstępnie rozpoznają gruźlicę u pacjentów, realizują także opiekę środowiskową. 18

19 Nadzorowanym leczeniem chorych zajmują się poradnie p/gruźlicze, dokąd pacjenci są kierowani przez lekarzy p.o.z. W 212 r. wpłynęło do PSSE 9 zgłoszeń zachorowania na gruźlicę, w tym 5 przypadków gruźlicy płuc w okresie prątkowania (gruźlica czynna). Zachorowania rozpoznano u 7 mężczyzn (zap. 16,62) i 2 kobiet (zap.4,45) w przedziale wiekowym od 3 do 8 lat. W mieście mieszkały 3osóby (zap. 5,3), a środowisku wiejskim 6 osób (zap.19,78) Rok wcześniej zgłoszono 1 przypadków gruźlicy, w tym 9 w okresie prątkowania. VIII. Podsumowanie i wnioski 1. W 212 roku w powiecie nowosolskim nie notowano chorób zakaźnych szczególnie niebezpiecznych, w tym określanych jako importowane, wiążące się z wyjazdami zagranicznymi w inne strefy klimatyczne. Wśród zachorowań przeciwko którym prowadzona jest długoletnia powszechna profilaktyka szczepienna, zarejestrowano tylko jeden przypadek krztuśca. 2. Odnotowano dalszy wzrost zachorowań na ospę wietrzną, z zapadalnością dwukrotnie wyższą niż w Polsce. Na niskim poziomie pozostawały natomiast zachorowania na świnkę i różyczkę. Znacząco spadła również liczba chorych na płonicę. 3. Analizowany przedział czasowy, w porównaniu z rokiem 211 charakteryzował się spadkiem zatruć pokarmowych wywołanych pałeczkami Salmonella. Nie było również ognisk zatrucia zbiorowego i zatruć grzybami. Zgłoszono natomiast pojedynczy przypadek duru rzekomego, a także odnotowano większą niż rok wcześniej liczbę bakteryjnych zakażeń jelitowych o nieustalonej etiologii (brak badań). 4. W grupie chorób przenoszonych drogą krwi utrzymała się zaobserwowana już w 21 roku tendencja wzrostu zachorowań na wzw typu B. Wskaźniki zapadalności dla zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B i zachorowań typu C były wyższe od wskaźników notowanych w województwie lubuskim jak i w Polsce. 5. Nieznacznie zmniejszyła się liczba zachorowań na AIDS. Zapadalność na AIDS w powiecie nowosolskim w ciągu ostatnich 5 lat była zawsze wyższa od notowanej w Polsce (w roku 211 aż 11- krotnie, a w 212r czterokrotnie). Tab.1 Zachorowania i zapadalność na choroby zakaźne (w przeliczeniu na 1. mieszkańców) w 212 roku w porównaniu do roku w powiecie nowosolskim L.p. Jednostka chorobowa 1. Salmonellozy zatrucia pokarmowe - posocznica Rok 211 Rok 212 Liczba Zapadalność Liczba Zapadalność zachorowań na 1. zachorowań na , ,35-19

20 2. Inne bakteryjne zakaż. jelit. wywołane przez: - Campylobacter - inne określone - nie określone 3. Inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2 4. Wirusowe zakażenie jelit: - wyw. przez rotawirusy - inne określone - nie określone 5. Wirusowe i inne zakażenia jelitowe u dzieci do l.2 6. Biegunka i zapalenie jelitowo-żołądkowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu - ogółem - w tym u dzieci do l ,79 1,15 1, , ,12-165, , ,7 652, ,24 1,15 - * 449,94 44,83 1,15 185,6 * 2137,23 432,35 * 4668,2 7. Płonica , ,13 8. Legioneloza-choroba legionistów 1 1, Choroba meningokokowa, inwazyjna - ogółem -zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu - posocznica 1. Choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes, inwazyjna - ogółem - róża ,15-1,5 18,39 18, ,15 1,15-27,55 27, Borelioza 12 13, , Styczność i narażenie na wściekliznę/ potrzeba szczepień 6 6,9 5 5, Inne wirusowe zapalenie mózgu -inne określone -nie określone 1 2 1,15 2,

21 14. Wirus. zapal. opon mózg. inne określ. i 2 2,3 2 2,3 nieokreślone 15. Ospa wietrzna , , Różyczka 4 4,6 9 1, WZW typu B - ostre WZW typu B - 5 5,75 8 9,2 przewlekłe WZW typu C wg definicji przypadku z 28 32, ,84 29 r. WZW typu C wg definicji przypadku z 19 21, ,94 25 r. inne i nie określone ,3 18. AIDS Zespół nabytego upośledzenia odporności 6 6,9 2 2,3 19. Nowo wykryte zakażenia HIV 5 5,75 4 4,6 2. Świnka 1 11,49 1 1, Choroba wywołana przez S. pneumoniae, inwazyjna ogółem - zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu 22. Bakteryjne zapal. opon mózg. lub/i mózgu - inne określone - inne nie określone - w innych chorobach objętych MZ Zapalenie opon mózgowych inne i nieokreślone 24. Inne wrodzone zakażenia i choroby pasożytnicze ,75 4,6 2,3 1, listerioza 1 1, Grypa i podejrzenia grypy ogółem - u dzieci w wieku - 14 lat** 1 1, ,8 2487, ,15-1, ,15 381,63 635,9 26. Krztusiec ,15 21

22 27. OPV , Dur rzekomy ,15 (* w odniesieniu do populacji dzieci w wieku -2 lata w przeliczeniu na 1 (** - w odniesieniu do populacji dzieci w wieku -14 lat w przeliczeniu na 1 II.Stan sanitarno-techniczny obiektów opieki zdrowotnej W ewidencji Państwowej Powiatowej Inspekcji Sanitarnej powiatu nowosolskiego w 212r znajdowały się ogółem 153 podmioty wykonujące działalność leczniczą w tym: 1 stacjonarny oddział szpitalny Dolnośląskie Centrum Chorób Serca NZOZ MEDINET Filia Nowa Sól, 73 podmiotów ambulatoryjnych /54 przychodnie i poradnie, 5 zakłady rehabilitacji, 1 innych podmiotów oraz 3 inne nie będące zoz- ami/ 79 indywidualnych i specjalistycznych praktyk lekarskich. W 212r. oceniono ogółem 81 obiektów, wykonano 85 kontroli, żaden z obiektów z tej grupy nie został oceniony jako niedostateczny pod względem sanitarnotechnicznym. Ponadto w 212r. pracownicy Sekcji Epidemiologii dokonali oceny 15 urządzeń sterylizacyjnych. Uzyskano prawidłowe wyniki badań. Sprawowany przez pracowników PSSE nadzór nad w/w podmiotami wykonującymi działalność leczniczą polegał przede wszystkim na ocenie przestrzegania i wdrożenia procedur dotyczących wymagań higieniczno-sanitarnych określonych dla tych obiektów, ocenie stanu sanitarno-technicznego oraz dostosowanie tych obiektów do wymogów zawartych w aktualnych przepisach prawnych. Dolnośląskie Centrum Chorób Serca Medinet NZOZ Filia Nowa Sól Oddział Kardiochirurgii Oddział kardiochirurgii zlokalizowany jest na 4 piętrze budynku Wielospecjalistycznego Szpitala SP- ZOZ, w związku z czym korzysta ze wszystkich mediów szpitala. Oddział ten korzysta również z zespołu bloku operacyjnego wspólnie z Wielospecjalistycznym Szpitalem. Dla potrzeb oddziału wydzielono część bloku operacyjnego tj. jedną salę operacyjną oraz salę pooperacyjną. W omawianym okresie w/w oddział oceniono dwukrotnie tj skontrolowano oddział pod względem sanitarno-higienicznym i technicznym oraz oceniono działalność zespołu ds. zakażeń. Stan sanitarno-higieniczny oddziału łóżkowego jest dobry. W trakcie kontroli wydano zalecenia dotyczące braku odpowiedniej ilości pomieszczeń tj: brak magazynu zapasów i sprzętu oraz wydzielonego pomieszczenia na depozyt odzieży pacjentów. Zalecenia te zostały wykonane niezwłocznie o czym Dyrekcja Dolnośląskiego Centrum we Wrocławiu powiadomiła PPIS w Nowej Soli w celu 22

23 ograniczenia ryzyka wystąpienia zakażeń związanych ze stosowaniem zabiegów medycznych w tym inwazyjnych zabiegów diagnostycznych. W oddziale opracowano i wdrożono procedury postępowania zapobiegające szerzeniu się zakażeń. Stanowiska do mycia rąk personelu wyposażone są w pełne zestawy do higienizacji rąk. Kontrola nie wykazała uchybień z zakresu przechowywania bielizny czystej i brudnej oraz postępowania z odpadami medycznymi. Sprzątaniem pomieszczeń w oddziale zajmuje się firma TEX- MED. Personel oddziału wyposażony jest w odpowiednią ilość i asortyment środków ochrony osobistej. Oddział nie jest w pełni dostosowany do wymogów aktualnego rozporządzenia. Zakład posiada program dostosowawczy pozytywnie zaopiniowany przez PWIS w Gorzowie Wlkp. NZOZ Medinet ma zapewnione awaryjne źródło zaopatrzenia w wodę, którym jest wodociąg publiczny w Nowej Soli. Podstawowym źródłem zaopatrzenia w wodę obiektu szpitala w Nowej Soli, w tym oddziału kardiochirurgicznego Medinet jest własny wodociąg lokalny, oparty na 2 studniach głębinowych. W minionym roku wodę z wodociągu lokalnego szpitala przebadano na obecność Legionelli. W badanej próbce nie stwierdzono przekroczenia najwyższej wartości. Wodociąg lokalny Wielospecjalistycznego Szpitala Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Nowej Soli zgodnie z kompetencjami jest nadzorowany przez WSSE w Gorzowie Wielkopolskim. W omawianym okresie nie odnotowano żadnego ogniska zakażenia szpitalnego. 1. Zakłady lecznictwa otwartego W ewidencji PSSE w 212r. na terenie powiatu nowosolskiego znajdowały się ogółem 73 podmioty udzielające ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych. W omawianym okresie w grupie podmiotów lecznictwa ambulatoryjnego rozpoczęło działalność 6 zakładów a zakończyło 4. W 212r. pracownicy Sekcji Epidemiologii ocenili 52 obiekty, wykonano ogółem 56 kontroli. Z każdym rokiem ulega poprawie funkcjonalność i stan techniczny w zakładach lecznictwa otwartego, a ich właściciele wykonują obowiązki nałożone w decyzjach. Po zmianie przepisów w 212r i ich zliberalizowaniu większość obiektów jest dostosowanych do aktualnych wymogów. Kontrole przeprowadzone w 212r. wykazały, iż stan sanitarno- techniczny większości skontrolowanych obiektów jest dobry, za wyjątkiem dwóch obiektów tj; Poradni Stomatologicznej w Kożuchowie i Poradni Stomatologicznej w Otyniu, gdzie na poprawę stanu sanitarno-technicznego PPIS wydał decyzje administracyjne, które w całości zostały wykonane. 23

24 Za nieprzestrzeganie procedur higienicznych w Poradni Stomatologicznej w Nowej Soli nałożono 1 mandat karny na sumę 2 zł.. Uchybienia te dotyczą głównie niezachowanie terminów ważności sterylnych pakietów i zbyt długi czas przechowywania odpadów o ostrych końcach w miejscu ich wytworzenia. Kontrola sprawdzająca wykazała, iż stan sanitarno-higieniczny w tym obiekcie uległ radykalnej poprawie. Ponadto kontrole wykazały, iż stan sanitarno-higieniczny w zakładach lecznictwa otwartego ulega ciągłej poprawie. W większości skontrolowanych obiektów utrzymaniem czystości i porządku zajmował się personel zakładu. Wszystkie placówki lecznictwa otwartego stosują preparaty dezynfekcyjne zarejestrowane i dopuszczone do obrotu. Kontrole nie wykazały uchybień z zakresu doboru preparatów, stosowanych roztworów i sposobu wykonania dezynfekcji przez personel. Wyłącznie w kilku obiektach wydano zalecenia dotyczące zapewnienia właściwego asortymentu preparatów do dezynfekcji powierzchni zanieczyszczonych materiałem biologicznym. Placówki lecznictwa otwartego wyposażone są w 16 autoklawów parowociśnieniowych w tym 8 klasy B i 8 klasy S. Ponadto kilka obiektów posiada umowę na usługi sterylizacyjne z Wojewódzkim Szpitalem w Zielonej Górze. Pracownicy sekcji EP ocenili skuteczność sterylizacji w 3-ch obiektach i uzyskano prawidłowe wyniki badań. Każde urządzenie jest prawidłowo monitorowane w zakresie skuteczności sterylizacji. We wszystkich zakładach wyniki kontroli dokumentowane są w rejestrach i archiwizowane. Postępowanie z bielizną w zakładach opieki zdrowotnej oceniono jako prawidłowe. Problem natomiast stanowi brak na terenie powiatu pralni z barierą higieniczną. Bielizna prana jest głównie w pralniach usługowych. W kontrolowanych zakładach odpady medyczne są zbierane selektywnie w miejscu ich wytwarzania. Odpady medyczne zakaźne usuwane są z gabinetów systematycznie /średnio raz na dobę/ i przechowywane do chwili odbioru w wydzielonych pomieszczeniach. Głównymi odbiorcami odpadów na terenie powiatu nowosolskiego są przedsiębiorstwa posiadające wymagane zezwolenia tj. Przedsiębiorstwo Gospodarowania Odpadami TEW i RYMED s.c. Dąbie. Obiekty lecznictwa otwartego zlokalizowane w miejscowościach: Nowa Sól, Bytom Odrzański, Kożuchów, Nowe Miasteczko, Niedoradz, Otyń, Kolsko, Konotop, Lubięcin, Borów Wielki, Siedlisko i Bielawy-zaopatrywane są w wodę z wodociągów publicznych. Jakość wody pod względem bakteriologicznym i fizykochemicznym dostarczana przez ww. wodociągi w minionym roku była dobra. 2. Indywidualne i Specjalistyczne Praktyki Lekarskie Na terenie powiatu nowosolskiego w 212r. funkcjonowało ogółem 79 Indywidualnych i Specjalistycznych Praktyk Lekarskich. W analizowanym okresie pracownicy Sekcji Epidemiologii ocenili 26 indywidualnych i specjalistycznych praktyk lekarskich oraz oceniono skuteczność sterylizacji 12 urządzeń sterylizacyjnych. W 212 roku objęto nadzorem sześć nowo otwartych Indywidualnych i Specjalistycznych Praktyk natomiast z ewidencji wykreślono 24

25 3 praktyki, które zakończyły działalność. Stan techniczny kontrolowanych praktyk oceniono jako dobry. W ocenianych praktykach nie stwierdzono uchybień z zakresu czystości bieżącej i przestrzegania zasad aseptyki. Za wyjątkiem jednej Praktyki Stomatologicznej w Nowej Soli gdzie za nieprzestrzeganie czystości bieżącej ukarano właściciela mandatem w wysokości 3 złotych. Ponadto na kilku właścicieli gabinetów wydano zalecenia, które dotyczyły głównie uaktualnienia procedur higienicznych i zapewnienia właściwego asortymentu preparatów. Kontrole nie wykazały uchybień w zakresie dekontaminacji sprzętu medycznego. Wszystkie oceniane praktyki stosują preparaty zarejestrowane i dopuszczone do obrotu o odpowiednim zakresie i spektrum działania. Gabinety Indywidualnych i Specjalistycznych Praktyk Lekarskich wyposażone są w 27 autoklawów parowo-ciśnieniowych w tym:8 klasy B, 17 klasy S i 2 klasy N. W omawianym okresie oceniono 12 urządzeń sterylizacyjnych i uzyskano wszystkie wyniki prawidłowe. Właściciele kontrolowanych praktyk prowadzoną monitoring każdego procesu, wyniki kontroli dokumentowane są w rejestrach i archiwizowane, za wyjątkiem jednej praktyki ginekologicznej w Nowej Soli gdzie wydano zalecenia. W ocenianych praktykach nie stwierdzono uchybień w zakresie postępowania z bielizną, stosowana głównie jednorazowa, po użyciu traktowana jako odpad medyczny. Kontrole nie wykazały również uchybień z zakresu gromadzenia i usuwania odpadów medycznych. Każdy z ocenianych wytwórców składał informację o wytwarzanych odpadach w starostwie powiatowym. Odpady medyczne odbierane są przez Specjalistyczne Firmy tj. w powiecie nowosolskim głównie przez firmę TEW z Nowej Soli i przez firmę RYMED z Dębna. Nieczystości stałe z poszczególnych praktyk wywożone są przez Przedsiębiorstwa Gospodarowania Odpadami, natomiast nieczystości płynne usuwane są do kanalizacji. W/w praktyki zaopatrywane są w wodę z wodociągów publicznych 3. Wnioski 1. Stan sanitarno - techniczny skontrolowanych w 212 r. podmiotów lecznictwa i indywidualnych praktyk lekarskich jest dobry. Po zmianie przepisów w 212 roku większość obiektów wykonujących ambulatoryjną działalność leczniczą, spełnia wymogi zawarte w aktualnie obowiązującym rozporządzeniu. 2. Skuteczność procesów sterylizacji - oceniona na podstawie wyników kontroli nie budziła zastrzeżeń. Odnotowano pozytywną tendencję wymiany urządzeń sterylizujących na autoklawy o wyższej klasie. 3. Postępowanie z bielizną w obiektach opieki zdrowotnej jest prawidłowe, jednakże istotnym problemem jest brak na terenie powiatu pralni z barierą higieniczną. 25

26 III. Warunki zdrowotne środowiska bytowania mieszkańców powiatu Zaopatrzenie ludności w wodę do spożycia W skład powiatu nowosolskiego wchodzi 8 gmin: miasto i gmina Nowa Sól, Kolsko, Otyń, Siedlisko, Nowe Miasteczko, Bytom Odrzański i Kożuchów. Ogółem na terenie powiatu nowosolskiego zamieszkuje osób. Nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi sprawują organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej zgodnie z ustawą z dnia 7 czerwca 21 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu dziura (Dz. U. 26 Nr 123 poz. 858 z późn. zm.). Podstawę oceny jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi stanowią wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 27 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 27r., Nr 61, poz. 417 z późn. zm.). W 212 roku z wody wodociągowej korzystało ogółem 8223 mieszkańców powiatu nowosolskiego, co stanowi ok. 95% ogółu mieszkańców powiatu. W liczbie tej 3919 osób zaopatrywane jest z wodociągu miejskiego w Nowej Soli tj. ok. 48% ogółu osób korzystających z wody wodociągowej w powiecie. Około 5% mieszkańców powiatu korzysta z własnych ujęć o nieznanej jakości wody. W powiecie nowosolskim nadzorowanych (czynnych) jest 37 wodociągów, w tym 13 wodociągów lokalnych zaopatrujących tylko 331 osób. Wodociągi publiczne z podziałem na dobową produkcję wody, bez udziału wodociągów lokalnych 8% 42% 5% 42% <1 m3/d 1-1 m3/d 1-1 m3/d 26

27 W skali powiatu najwyższy odsetek urządzeń do zaopatrzenia ludność w wodę stanowią wodociągi o produkcji <1 m 3 /na dobę. Są to głównie wodociągi zaopatrujące w wodę do spożycia ludzi mieszkających w środowisku wiejskim. W omawianym okresie woda z tej grupy wodociągów w większości spełniała wymogi określone dla wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Wyjątek stanowił jeden wodociąg w Radwanowie gdzie okresowo wystąpiło przekroczenie najwyższej dopuszczalnej wartości dla parametru mikrobiologicznego. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nowej Soli zobowiązał administratora do przeprowadzenia zabiegów dezynfekcyjnych ujęcia, urządzeń i sieci wodociągowej. Po wykonaniu dezynfekcji uzyskano odpowiednią jakość wody pod względem mikrobiologicznym. Następną bardzo ważną grupę stanowią wodociągi o produkcji od 1 1 m 3 / wody na dobę (42%). Na terenie powiatu zaopatrują one ludność mieszkującą w miastach i większych wsiach. W związku z przekroczeniem najwyższej dopuszczalnej wartości określonej dla parametrów mikrobiologicznych, w 212 roku zakwestionowano dwukrotnie jakość wody z wodociągu w Lasocinie i jednokrotnie z wodociągu w Borowie Wielkim. Po przeprowadzeniu zabiegów dezynfekcyjnych uzyskano właściwą jakość wody. Trzecią grupę stanowią wodociągi o produkcji od 1 1 m 3/ wody na dobę (8%). Są to wodociągi zaopatrujące w wodę osoby mieszkające w Nowej Soli i Kożuchowie. Wodociągi te zaopatrują w wodę do spożycia osób tj. ok. 59, 5% osób korzystających z wody wodociągowej w powiecie. W minionym roku wodę dostarczaną przez te wodociągi oceniono jako przydatną do spożycia. W 212 roku do badań laboratoryjnych z w/w wodociągów łącznie pobrano 166 próbek wody, w tym w 4 próbkach stwierdzono przekroczenia najwyższych dopuszczalnych wartości określonych dla parametrów mikrobiologicznych tj. bakterie gr. Coli Lasocin i Radwanów, ogólna liczba bakterii w 22±2 C po 72h - Borów Wielki. Natomiast w 29 próbkach wody stwierdzono przekroczenia parametrów fizykochemicznych: barwa, mętność, mangan, żelazo i jon amonowy. Po przeprowadzonych działaniach naprawczych uzyskano właściwą jakość wody. Zaopatrzenie ludności w wodę do spożycia z uwzględnieniem rodzaju wodociągu 27

28 Grupa obiektów Liczba osób Liczba osób Liczba osób wg produkcji zaopatrywanych korzystająca z wody % korzystająca z wody % wody oraz inne w wodę przez dany o okresowo dobrej jakości podmioty wodociąg kwestionowanej jakości 1-1 m 3 /d m 3/ d , ,7 <1 m 3/ d , ,1 Inne podmioty /wodociągi lokalne/ Razem ,5% ,1 Grupa obiektów Liczba osób Liczba osób Liczba osób wg produkcji zaopatrywanych korzystająca z wody % korzystająca z wody % wody oraz inne w wodę przez dany o okresowo dobrej jakości podmioty wodociąg kwestionowanej jakości 1-1 m 3 /d m 3/ d , ,7 <1 m 3/ d , ,1 Inne podmioty /wodociągi lokalne/ Razem ,5% ,1 Grupa obiektów Liczba osób Liczba osób Liczba osób wg produkcji zaopatrywanych korzystająca z wody % korzystająca z wody % wody oraz inne w wodę przez dany o okresowo dobrej jakości podmioty wodociąg kwestionowanej jakości 1-1 m 3 /d m 3/ d , ,7 <1 m 3/ d , ,1 Inne podmioty /wodociągi lokalne/ Razem ,5% ,1 Analizując zaopatrzenie ludności w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi na terenie powiatu nowosolskiego należy stwierdzić, iż 96,1% mieszkańców powiatu korzystało z wody spełniającej wymagania dla wody pitnej. W stosunku do roku ubiegłego poprawę jakości wody odnotowano w wodociągu publicznym w Nowej Soli. Ponadto w 212 roku do wodociągu publicznego w Nowej Soli podłączone zostały dwie wsie, tj. Ciepielów i Nowe Żabno. Na terenie powiatu nowosolskiego największy stopień zwodociągowania posiada gmina Nowe Miasteczko i Bytom Odrzański. Natomiast w Gminie Nowa Sól stopień zwodociągowania jest najmniejszy. 28

29 Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli stan sanitarny i źródła zanieczyszczenia wody. W powiecie nowosolskim w sezonie kąpielowym 212 roku nie zewidencjonowano żadnego kąpieliska. Miejsca wykorzystywane do kąpieli W sezonie kąpielowym wpisano do ewidencji 5 miejsc wykorzystywanych do kąpieli, które zlokalizowane były: W Jodłowie Na cyplu - Jezioro Tarnowskie Duże, na tzw. Trzecim Stawie - Nowa Sól, ul. Polna, w Jeziornej na jeziorze Jeziorno w Lubiatowie przy OW Sabat - Jezioro Sławskie, na Gliniankach w Nowym Miasteczku, ul. Poniatowskiego. W powyższych obiektach w sezonie kąpielowym przeprowadzono 7 kontroli. Do badań laboratoryjnych w zakresie parametrów mikrobiologicznych pobrano 1 próbek wody. Stan sanitarny kontrolowanych w trakcie sezonu plaż nie budził zastrzeżeń. W oparciu o wyniki kontroli oraz przeprowadzone badania laboratoryjne Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nowej Soli wydał 4 komunikaty dotyczące jakości wody w kąpieliskach i miejscach wykorzystywanych do kąpieli. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej. 1. Szalety publiczne Na terenie powiatu znajduje się 5 szaletów publicznych zlokalizowanych w Nowej Soli (3 obiekty), Kożuchowie i Nowym Miasteczku. Wszystkie nadzorowane ustępy są obiektami stałymi. W minionym roku wszystkie skontrolowano, wykonując 9 kontroli. Bieżące kontrole pozostałych obiektów nie wykazały istotnych uchybień sanitarnych w obiektach zlokalizowanych w Nowej Soli (teren dworca PKP). W celu poprawy stanu techniczno-sanitarnego obiektu w Kożuchowie przy ul. Głogowskiej wydano i wyegzekwowano decyzję administracyjną. W związku z uchybieniami sanitarnymi stwierdzonymi w czasie kontroli szaletu publicznego w Nowym Miasteczku, osobę odpowiedzialną za powyższy stan ukarano mandatem. Kontrola sprawdzająca wykazała zdecydowaną poprawę. Stan techniczno-sanitarny 3 obiektów oceniono jako dobry, a 2 jako dostateczny. 2. Baseny Na terenie powiatu znajdują się 2 baseny kąpielowe, tj. sezonowy odkryty w Bytomiu Odrzańskim oraz całoroczny kryty w Nowej Soli. W 212 roku oba obiekty były eksploatowane i nadzorowane przez PSSE w Nowej Soli. Basen kryty w Nowej Soli - kontrolowano w bieżącym roku 1-krotnie, za każdym razem sprawdzono jakość wody z niecki basenu. Basen kryty w Nowej Soli w miesiącach lipiec i sierpień był nieczynny. Badania wykazały, że jakość wody pod względem fizyko-chemicznym nie budziła zastrzeżeń, natomiast w próbkach wody pobranych w dniach 16 maja 212 r. i 3 grudnia 212 r. stwierdzono obecność gronkowców koagulazo-dodatnich. W dniach 22 maja 212 r. i 1 grudnia 212 r. 29

30 ponownie pobrano do badań próbki wody, która nadawała się już do kąpieli. Obiekt oceniono jako dobry. Basen odkryty w Bytomiu Odrzańskim kontrolowany był w okresie letnim 3-krotnie. Jakość wody pod względem fizyko-chemicznym jak i bakteriologicznym nie budziła zastrzeżeń. Stan techniczno-sanitarny obiektu oceniono jako dostateczny. 3. Noclegownie Na terenie powiatu Nowa Sól znajduje się noclegownia zlokalizowana przy ul. Wróblewskiego 9 w Nowej Soli. Administratorem obiektu jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowej Soli. W 212 r. obiekt skontrolowano 3-krotnie. Na terenie noclegowni nie prowadzi się żywienia. Osobom korzystającym z noclegowni zapewniono możliwość podgrzania własnej żywności i przygotowania napojów gorących w wydzielonym pomieszczeniu, wyposażonym w kuchenkę gazową i zlewozmywak. W wyniku przeprowadzonej kontroli, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nowej Soli wszczął postępowanie administracyjne w celu uzyskania poprawy stanu technicznego tego obiektu. Po zmianie terminu wykonania obowiązków decyzji w 213 r. przeprowadzono kontrolę sprawdzającą w wyniku której, decyzję uznano za wykonaną w całości obiekt oceniono jako dostateczny. 4. Hotele Na terenie działania PPIS w Nowej Soli w tej grupie znajdują się trzy obiekty: Hotel Odra w Nowej przy ul. Muzealnej 42, Hotel Złoty Łan w Nowej Soli przy ul. Zielonogórskiej 134, Hotel Tanzanit zlokalizowany w Jesionce. Wszystkie w/w obiekty w minionym roku były nadzorowane przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Hotel Odra w Nowej Soli przy ul. Muzealnej 42. Obiekt skontrolowano w I kwartale 212 roku. Kontrola nie wykazała uchybień sanitarno-technicznych. Mając na uwadze stan techniczno-sanitarny pomieszczeń i urządzeń obiektu, postępowanie z bielizną, wyposażenie w środki myjące, dezynfekujące i dezodorujące oraz gospodarkę odpadami komunalnymi obiekt oceniono jako dobry. Hotel Złoty Łan w Nowej Soli przy ul. Zielonogórskiej 134, którego właścicielem jest Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe Lena. W 212 r. obiekt skontrolowano 3-krotnie. Na podstawie dokonanych kontroli obiekt oceniono jako dobry. Hotel Tanzanit w Jesionce, os. Junior 57, którego właścicielem jest firma Bomabol Sp. z o.o. Obiekt skontrolowano w minionym roku dwukrotnie. Kontrole sanitarnotechniczne obiektu nie wykazała uchybień. Zapewniono właściwe postępowanie z odpadami komunalnymi, z bielizną pościelową, sprzętem do utrzymywania czystości bieżącej w obiekcie, dostateczną ilość i asortyment środków myjąco-dezynfekujących i dezodorujących. obiekt oceniono jako bardzo dobry. 5. Motele Jedynym skategoryzowanym zlokalizowanym na terenie powiatu Nowa Sól motelem jest Motel U Basi w Otyniu. Obiekt w 212 r. został trzykrotnie skontrolowany. Stan techniczny pomieszczeń i wyposażenia obiektu utrzymany jest w dobrym stanie technicznym. Obiekt oceniono jako dobry. 3

31 6. Inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie W tej grupie zewidencjonowanych jest 11 obiektów. Są to obiekty całoroczne i sezonowe (ośrodki wypoczynkowe, obiekty noclegowe nie posiadające kategoryzacji oraz pola namiotowe). W wyniku kontroli wydano zalecenia, które wyegzekwowano. Dotyczyły one najczęściej odmalowania obiektów, doposażenia, wymiany lub naprawy zniszczonych sprzętów, niewłaściwej gospodarki odpadami stałymi i ogólnego złego stanu sanitarnego pomieszczeń. Zalecenia wyegzekwowano w całości uzyskując poprawę stanu techniczno-sanitarnego obiektów. W tej grupie obiektów w celu poprawy stanu techniczno-sanitarnego w odniesieniu do dwóch obiektów całorocznych wydano i wyegzekwowano w całości decyzje administracyjne. (Hotel Solan w Nowej Soli i Pawilonu Noclegowy w Kożuchowie przy ul. Zielonogórskiej 24). Kontrola przeprowadzona w Zajeździe Kacper w Nowym Miasteczku wykazała, że w obiekcie ukończono rozbudowę, poprawiając standard obiektu. We wszystkich skontrolowanych obiektach zapewniono właściwe postępowanie odpadami komunalnymi i bielizną pościelową. W tej grupie obiektów dokonano następującej oceny: jako bardzo dobre oceniono: Zajazd Kacper w Nowym Miasteczku, Pensjonat Korona w Modrzycy i Żabi Dwór w Radwanowie. jako dobre oceniono: OW Sabat w Lubiatowie, Zajazd Nadodrze ul. Sadowa 4, w Bytomiu Odrzańskim i Hotel Sportowy ul. Zielonogórska w Kożuchowie. Pozostałe obiekty zostały ocenione jako dostateczne. 8. Zakłady fryzjerskie. W minionym roku na terenie powiatu nowosolskiego funkcjonowało 56 zakładów fryzjerskich, skontrolowano 53 obiekty, wykonując 68 kontroli. W 6 przypadkach przeprowadzone kontrole wykazały uchybienia sanitarne, za które osoby odpowiedzialne ukarano mandatami karnymi na ogólną kwotę 115 zł. Najczęstsze uchybienia dotyczyły braku środka do bieżącej dezynfekcji narzędzi oraz złego stanu sanitarno-porządkowego pomieszczeń i narzędzi fryzjerskich. Kontrole sprawdzające przeprowadzone w tych obiektach wykazały poprawę stanu sanitarnego. W 212 r. w tej grupie obiektów wydano 6 decyzji administracyjnych mających na celu poprawę stanu techniczno-sanitarnego. Kontrole sprawdzające w trzech zakładach wykazały, że obowiązki decyzji zostały wykonane w całości. Decyzję administracyjną na Zakład Fryzjerski Loki w Konotopie wydano z terminem wykonania obowiązków do dnia 3kwietnia 213r.W odniesieniu do Zakładu Fryzjerskiego w Nowej Soli, ul. Zjednoczenia 14/1 na wniosek zobowiązanego wydano decyzję prolongowano do dnia 31 stycznia 213 r. W przypadku Zakładu Fryzjerskiego w Bytomiu Odrzańskim, ul. Rynek 2 decyzję administracyjną umorzono, ze względu na zawieszenie działalności gospodarczej w obiekcie. Mając na uwadze stan techniczno-sanitarny pomieszczeń, urządzeń, wyposażenia, narzędzi wykorzystywanych w czasie świadczenia usług oraz czystość bieżącą i dostosowanie obiektów do obowiązujących wymogów oraz gospodarowanie nieczystościami stałym i płynnymi dokonano następującej oceny skontrolowanych obiektów: 34 zakłady oceniono jako dostateczne, 2 jako dobre, a pozostałe obiekty nie zostały ocenione ponieważ nie zostały skontrolowane w minionym roku. W bieżącym roku żaden z nadzorowanych obiektów nie został oceniony jako zdecydowanie zły. 31

32 9. Zakłady kosmetyczne. W ewidencji PSSE w tej grupie obiektów na terenie powiatu znajduje się 18 obiektów. W minionym roku skontrolowano 16 wykonując 18 kontroli. Wydano 2 decyzje administracyjne: jedna dotyczyła poprawy stanu techniczno-sanitarnego pomieszczeń Gabinetu Kosmetycznego Atena w Nowej Soli, ul. Królowej Jadwigi 24 (termin realizacji wyznaczono na 212 r.). Wydano również i wyegzekwowano w całości decyzję dotyczącą zapewnienia ochrony przed dopływem zimnego powietrza z zewnątrz w Zakładzie Kosmetycznym Bella Mona w miejscowości Lubięcin 58. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż w tej grupie obiektów nie stwierdzono uchybień sanitarno-higienicznych. We wszystkich skontrolowanych zakładach zapewniono właściwe warunki do dezynfekcji sprzętu, narzędzi i urządzeń. Zapewniono również asortyment preparatów do bieżącej dezynfekcji narzędzi o szerokim spektrum działania odpowiedni dla specyfiki wykonywanych zabiegów kosmetycznych. Ponadto w 7 obiektach do sterylizacji narzędzi kosmetycznych zapewniono autoklawy parowociśnieniowe. We wszystkich skontrolowanych obiektach opracowano i wdrożono procedury higieniczne, zapobiegające zakażeniom w czasie wykonywania zabiegów kosmetycznych naruszających ciągłość tkanki. W tej grupie obiektów 8 oceniono jako bardzo dobre, 2 jako dobre i 6 jako dostateczne. 1. Zakłady odnowy biologicznej. W ewidencji PSSE znajduje się 12 obiektów, w ubiegłym roku skontrolowano 11 z nich, wykonując 13 kontroli. Kontrola przeprowadzona w Siłowni Gladiator w Nowej Soli, ul. Boh. Getta wykazała niewłaściwy stan techniczno-sanitarny ścian i sufitów w części pomieszczeń obiektu, w związku z czym wydano decyzję administracyjną, którą wyegzekwowano w całości. Bieżące kontrole obiektów nie wykazały uchybień sanitarno-higienicznych. We wszystkich zakładach zapewniono środki dezynfekcyjne, właściwie przechowywano i oznakowano przygotowane roztwory robocze. W solariach zapewniono czytelną informację o wykonanych zabiegach dezynfekcyjnych oraz o ewentualnych zagrożeniach wynikających z nadmiernego korzystania z urządzeń opalających. W tej grupie obiektów 2 oceniono jako bardzo dobre pod względem techniczno sanitarnym, 6 jako dobre i 3 jako dostateczne. 11. Inne zakłady, świadczące łącznie więcej niż jedną z wymienionych usług: fryzjerskich, kosmetycznych, odnowy biologicznej. W ewidencji PSSE znajdują się 23 obiekty zlokalizowane na terenie powiatu, w minionym roku skontrolowano 22 obiekty, wykonując 29 kontroli. W celu poprawy stanu techniczno-sanitarnego obiektów, wydano 2 decyzje administracyjne, dotyczyły one: Atelier Fryzjersko-Kosmetycznego w Nowej Soli oraz Gabinetu Fryzjersko- Kosmetycznego przy ul. 1 Maja 2. Obowiązki obu decyzji wyegzekwowano w całości. W dwóch przypadkach kontrole wykazały zły stan sanitarny obiektów. Za brak czystości bieżącej pomieszczeń i sprzętów ukarano osoby odpowiedzialne mandatami karnymi po 1 zł. Kontrole sprawdzające usunięcie uchybień wykazały poprawę stanu sanitarnego obiektów. W tej grupie 9 skontrolowanych obiektów oceniono jako dostateczne, 11 jako dobre i 2 jako bardzo dobre 32

33 12. Dworce PKS. W 212 r. skontrolowano również Dworzec PKS w Nowej Soli. Na poprawę stanu techniczno-sanitarnego pomieszczeń dworca wydano decyzję administracyjną, której termin prolongowano do dnia 3 września 212 r. Kontrola sprawdzająca wykazała, że obowiązki decyzji zostały wykonane. Obiekt oceniono jako dostateczny. 13. Przystanki PKS. W ewidencji PSSE na terenie powiatu nowosolskiego znajdują się dwa przystanki autobusowe - w Nowym Miasteczku i Kożuchowie. Oba przystanki zostały skontrolowane i ocenione jako dostateczne. Kontrole nie wykazały uchybień w zakresie gromadzenia i usuwania nieczystości stałych. Wszędzie zapewniono dostateczną ilość kubłów na śmieci w dobrym stanie technicznym, opróżnianych na bieżąco przez administratora obiektu. 14. Dworce i stacje kolejowe Na nadzorowanym terenie znajdują się 2 tego typu obiekty. W 212 roku przeprowadzono 4 kontrole dworca PKP w Nowej Soli oraz 2 kontrole dworca w Bytomiu Odrzańskim. W czasie kontroli nie stwierdzono uchybień w zakresie gromadzenia, usuwania śmieci oraz czystości bieżącej na terenie dworców. Stan techniczno-sanitarny dworca w Nowej Soli oceniono jako dobry, a w Bytomiu Odrzańskim jako bardzo dobry. 15. Przystanie żeglugi śródlądowej W minionym roku skontrolowano dwukrotnie przystań jednostek pływających rekreacyjnych i sportowych zlokalizowaną w Nowej Soli przy al. Wolności. W czasie kontroli stwierdzono uchybienia techniczne w pomieszczeniach przystani. W związku z powyższym wydano decyzję administracyjną. Na wniosek zobowiązanego zmieniono termin wykonania obowiązków. Kontrola sprawdzająca wykazała, że decyzja została wykonana w całości, co znacząco wpłynęło na poprawę stanu techniczno-sanitarnego i estetycznego pomieszczeń i urządzeń przystani. Obiekt oceniono jako bardzo dobry. 16. Tereny rekreacyjne Na nadzorowanym terenie znajduje się 9 obiektów zlokalizowanych na terenie miasta Nowa Sól. Skontrolowano wszystkie obiekty, wykonując 9 kontroli. W czasie kontroli zwracano szczególną uwagę na stan techniczno-sanitarny urządzeń rekreacyjnych dla dzieci, zapewnienie dostatecznej ilości koszy na odpady komunalne oraz właściwej częstotliwości ich opróżniania, utrzymanie terenu obiektu w należytym stanie porządkowym i estetycznym. Osiem skontrolowanych placów zabaw oceniono jako dobre, a Park Krasnala w Nowej Soli jako bardzo dobry. 33

34 17. Cmentarze. W ewidencji PSSE znajdują się 34 cmentarze. W minionym roku skontrolowano 23 obiekty, wykonując 25 kontroli. W związku ze złym stanem technicznym i nie dostosowaniem do obowiązujących przepisów pomieszczeń domu przedpogrzebowego zlokalizowanego na terenie Cmentarza Komunalnego przy ul. Wandy w Nowej Soli, w 211r. wystawiono decyzję administracyjną z terminem realizacji w 212r. Wyegzekwowano część obowiązków decyzji. Na wniosek zobowiązanego przesunięto termin wykonania obowiązku dotyczącego zapewnienia ustępu ogólnodostępnego na terenie cmentarza do dnia 31 sierpnia 214 r. Do chwili realizacji obowiązku odwiedzającym zapewniono dostęp do toalety typu TOI-TOI. Kontrola stanu techniczno-sanitarnego Cmentarza Komunalnego w Przyborowie wykazała, że kontenery na odpady komunalne są przepełnione a teren wokół zaśmiecony. Za powyższe na osobę odpowiedzialną nałożono mandat karny w wysokości 1 zł. Kontrola sprawdzająca wykazała poprawę stanu sanitarnego obiektu. Stan sanitarno-techniczny 9 obiektów oceniono jako dostateczny, 1 jako dobry a 3 jako bardzo dobry. 18. Zakłady pogrzebowe. Na terenie powiatu nowosolskiego znajduje się 7 zakładów pogrzebowych, które W 212 r. skontrolowano. Nadzorowane zakłady prowadzą działalność w zakresie: transportu zwłok i szczątków ludzkich oraz organizowania pogrzebów i ekshumacji. W czasie kontroli w związku ze zmianą przepisów zwracano szczególną uwagę na spełnienie przez właścicieli zakładów wymogów dotyczących wyposażenia i postępowania w czasie czynności ekshumacyjnych. W wyniku kontroli Zakładu Pogrzebowego w miejscowości Szyba 25, wszczęto postępowanie administracyjne w sprawie zapewnienia właściwego wyposażenia, wymaganego przy przeprowadzaniu ekshumacji. Nadzorem objęto również samochody specjalistyczne, przeznaczone do przewozu zwłok, sposób postępowania z odpadami, w tym z niebezpiecznymi, wyposażenie w dostateczną ilość i asortyment stosowanych środków dezynfekcyjnych, wyposażenie i stosowanie środków ochrony osobistej. Kontrole nie wykazały nieprawidłowości. Nadzorowane obiekty oceniono następująco: 4 jako dostateczne, 2 jako dobre a jeden z zakładów jako bardzo dobry. 19. Inne obiekty użyteczności publicznej Apteki Na terenie powiatu Nowa Sól nadzorowanych jest 3 aptek. W minionym roku skontrolowano 18 obiektów, wykonując 21 kontroli sanitarno-technicznych. W celu poprawy stanu techniczno-sanitarnego 4 aptek Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydał decyzje administracyjne. W trzech przypadkach na wniosek zobowiązanego PPIS wydał decyzje zmieniające termin wykonania obowiązków. Dotyczyło to Apteki Galenus i Pod Lwem w Kożuchowie oraz Apteki Śródmiejskiej w Nowej Soli. Termin wykonania decyzji mającej na celu poprawę stanu techniczno-sanitarnego Apteki Na Antresoli w Nowej Soli ustalono do 31 marca 213 r. Ponadto w odniesieniu do jednego obiektu za brak czystości bieżącej nałożono mandat karny w wysokości 15 zł. W żadnym ze skontrolowanych obiektów nie stwierdzono nieprawidłowości. Właściciele wszystkich skontrolowanych aptek i punktów aptecznych posiadają umowy z koncesjonowanymi firmami odbierającymi przeterminowane leki. Ponadto gminy miejskie na nadzorowanym terenie zapewniają 34

35 odrębne pojemniki i ich rytmiczne opróżnianie przez specjalistyczną firmę, do których klienci aptek mogą składać przeterminowane leki przyniesione z domów. Wśród skontrolowanych obiektów 7 oceniono jako dostateczne, 5 jako dobre oraz 6 jako bardzo dobre. Składowiska odpadów Na terenie działania PPIS w Nowej Soli znajdują się 2 kładowiska odpadów: Składowisko Odpadów Komunalnych w Kiełczu i Składowisko Odpadów Komunalnych w Kożuchowie. W minionym roku skontrolowano oba obiekty, wykonując 3 kontrole. Składowisko Odpadów w Kiełczu oceniono jako dobre, a w Kożuchowie jako dostateczne. Targowiska. W ewidencji PSSE znajdują się i są nadzorowane 2 targowiska. W 212 r. wszystkie skontrolowano, wykonując 3 kontrole. W związku z sygnałami o uchybieniach sanitarnych na terenie Targowiska Miejskiego w Nowej Soli administrowanego przez PSS Społem, PPIS wzmógł nadzór nad tym obiektem. Przeprowadzone kontrole nie potwierdziły złego stanu techniczno-sanitarnego. Oba nadzorowane obiekty oceniono jako dostateczne. Pralnie i magle W tej grupie obiektów na terenie powiatu nowosolskiego znajdują się 3 obiekty wszystkie zlokalizowane w Nowej Soli. W minionym roku każdy został skontrolowany jednokrotnie. Kontrole nie wykazały uchybień w zakresie czystości bieżącej, postępowania z bielizną oraz postępowania z odpadami. W przypadku pralni Usługowej SHOP STAR w Nowej Soli wydano decyzję administracyjną, mającą na celu poprawę stanu techniczno-sanitarnego pomieszczeń przyjęcia i wydania bielizny z terminem realizacji do dnia 31 grudnia 212 r. obowiązki decyzji wyegzekwowano w całości w styczniu 213 r. Zakład Pralniczy Kaskada w Nowej Soli przy ul. Gimnazjalnej 7 oceniono jako bardzo dobry, a stan techniczno-sanitarny Pralni Chemicznej i Wodnej w Nowej Soli, os. Konstytucji 3-Maja 1 i Magla Usługowego przy ul. Pocztowej 3 oceniono jako dostateczny. Kina W ewidencji PSSE w Nowej Soli znajduje się jedynie Kino Odra zlokalizowane w Nowej Soli. W 212 r. W związku ze zmianą właściciela obiektu PPIS wydał decyzję umarzającą postępowanie administracyjne, prowadzone w sprawie poprawy stanu techniczno-sanitarnego tego obiektu. W minionym roku obiekt nie był kontrolowany, gdyż jego działalność została zawieszona. Obiekty sportowe. Na terenie powiatu nowosolskiego znajduje się 12 obiektów. W tej grupie znajdują się stadiony, boiska sportowe Orlik, hale sportowe. W 212 r. wszystkie wyżej wymienione obiekty zostały skontrolowane, wykonano 14 kontroli. Kontrola przeprowadzona na Stadionie Miejskim w Nowym Miasteczku wykazała uchybienia w zakresie stanu techniczno-sanitarnego pomieszczeń obiektu. Wydano i wyegzekwowano decyzję administracyjną, uzyskując poprawę stanu obiektu. Jako dostateczne oceniono7 obiektów, 2 jako dobre i 3 jako bardzo dobre (Stadion 35

36 Miejski i Hala Sportowa MOSIR w Nowej Soli oraz Sala Zabaw Soluś w Parku Krasnala w Nowej Soli). Dom Kultury W 212 r. skontrolowano Dom Kultury w Nowej Soli przy ul. Piłsudskiego. W celu poprawy stanu techniczno-sanitarnego pomieszczeń obiektu wydano decyzję administracyjną, z terminem wykonania obowiązków do dnia 31 grudnia 212 r. Obiekt oceniono jako dostateczny. Kwatery prywatne W ewidencji PPIS w Nowej Soli znajdują się 2 tego typu obiekty - oba skontrolowano. Biorąc pod uwagę stan techniczno-sanitarny pomieszczeń i urządzeń, sposób postępowania z bielizną pościelową oraz gospodarkę odpadami stałymi i płynnymi oceniono Pokoje Gościnne w Bobrowniach jako bardzo dobre, a Pokoje Gościnne przy ul.19a w Kożuchowie jako dobre. IV. Nadzór nad bezpieczeństwem żywności i żywienia. Sekcja Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku sprawuje nadzór nad bezpieczeństwem żywności, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz nadzór nad kosmetykami. 36

37 W związku z poszerzeniem uprawnień organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej o nadzór nad przestrzeganiem wymagań określonych w przepisach o zawartości niektórych substancji w dymie papierosowym oraz nadzór nad środkami zastępczymi (dopalaczami), w 212r. kontynuowano działalność w tym zakresie. Po likwidacji w roku 21 trzech sklepów ze środkami zastępczymi, brak jest przesłanek świadczących o reaktywacji tego procederu na terenie powiatu nowosolskiego. Dodatkowe zadania realizowane w 212 roku, wiązały się z zabezpieczeniem sanitarno- epidemiologicznym turnieju UEFA EURO 212. We wszystkich obiektach, w których przewidywano zwiększoną obsługę uczestników turnieju (głównie zakłady gastronomiczne zlokalizowane przy trasach dojazdowych), zwiększono częstotliwość kontroli. W wytypowanych 8 zakładach żywienia otwartego do dnia 15 lipca 212 roku przeprowadzono 55kontroli sanitarnych. Za uchybienia higieniczne nałożono 5 mandatów karnych w łącznej kwocie 13 zł. Ponadto wydano jedną decyzję administracyjną, mającą na celu poprawę stanu sanitarno-technicznego obiektu. Na bieżąco podejmowano działania monitorujące obecność w obrocie i wycofywanie z rynku produktów niezgodnych z wymogami prawa żywnościowego, zgłoszonych do Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i Środkach Żywienia Zwierząt (Rapid Alert System for Food and Feed RASFF). Zgłoszenia dotyczyły zarówno żywności jak i materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością krajowych, pochodzących z Unii Europejskiej i krajów trzecich. Najczęściej zgłoszenia alarmowe dotyczyły żywności zanieczyszczonej mikrobiologicznie, szkodnikami, skażonej aflatoksynami, naczyń z melaminy i naczyń szklanych lub ceramicznych zdobionych, z których następowała migracja do żywności formaldehydu, kadmu i ołowiu. Nadzorowano również wycofywanie z obrotu suplementów diety, zawierających niedozwolone substancje chemiczne. W minionym roku oprócz typowych zgłoszeń w systemie alarmowym, PSSE monitorowała wycofywanie z obrotu wyrobów wyprodukowanych z udziałem proszku jajecznego, pochodzącego z zakładu nie objętego nadzorem Państwowej Inspekcji Weterynaryjnej. Uczestniczono także w kontrolach tematycznych związanych z wprowadzeniem do obrotu soli przemysłowej jako soli spożywczej. Podejmowano również działania kontrolne w placówkach handlowych, wstrzymując obrót napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 2% alkoholu, wyprodukowanymi na terytorium Republiki Czeskiej. Po serii śmiertelnych zatruć metanolem w grudniu 212 roku zabezpieczano w sklepach produkty typu denaturat, podejrzewane o spowodowanie zatruć. Stałym elementem nadzoru prowadzonego przez PSSE jest kontrola przestrzegania przepisów sanitarnych przez właścicieli obiektów żywnościowo-żywieniowych. Liczbę obiektów żywnościowo-żywieniowych nadzorowanych przez PSSE w Nowej Soli przedstawiono w tabeli Nr 1. Tabela Nr 1. Liczba obiektów żywnościowo-żywieniowych w powiecie nowosolskim w latach Lp. Rodzaj obiektów Liczba obiektów Kierunek rok 212 Rok 211 zmian Obiekty ogółem

38 1. Zakłady produkcji żywności Obiekty obrotu żywnością Środki transportu żywnością Zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego 5. Zakłady małej gastronomii Zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego Wytwórnie obrotu materiałów i wyrobów przeznaczonych do 2 2 kontaktu z żywnością 8. Miejsca obrotu materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością Obiekty obrotu kosmetykami W 212r. w powiecie nowosolskim w ewidencji pionu żywności, żywienia i przedmiotów użytku znajdowało się 767 obiektów (o 6 więcej niż w roku porównawczym), w których przeprowadzono 715 kontroli sanitarnych (w roku kontroli). Największą grupę obiektów stanowiły sklepy spożywcze. Kontrolą objęto zakłady produkcji i obrotu żywnością, zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego i otwartego (w tym małej gastronomii) oraz miejsca obrotu materiałami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością. Łącznie przeprowadzono kontrolę w 332 obiektach, co stanowi 41,1% ogółu zarejestrowanych (w 211 r. w 28 obiektach, tj. 36,7%). W większości skontrolowanych obiektów żywności i żywienia zostały wdrożone systemy kontroli wewnętrznej, tzw. zasady dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (GMP) oraz systemu analizy zagrożeń i kontroli punktów krytycznych - HACCP (wraz z niezbędną dokumentacją). W celu uzyskania poprawy stanu sanitarno-technicznego wydano 35 decyzji administracyjnych. Za uchybienia sanitarne nałożono 92 mandaty o łącznej wartości zł (w 211r. 88 mandatów o wartości 2.95zł). Najwięcej mandatów nałożono w sklepach spożywczych, w zakładach małej gastronomi oraz w piekarniach. Nie wydawano decyzji nakazujących przerwanie produkcji lub unieruchomienie zakładu. Najczęściej powtarzające się uchybienia to: brak czystości i porządku pomieszczeń, wprowadzanie do obrotu przeterminowanych środków spożywczych oraz brak segregacji żywności w urządzeniach chłodniczych. W ramach nadzoru nad żywnością pobierano także próbki do badań laboratoryjnych. Łącznie w 212 roku pobrano 164 próbki żywności, z których 5 zakwestionowano (2 za niewłaściwą jakość mikrobiologiczną, 2 za nieprawidłowe oznakowanie i jedną za niewłaściwe cechy organoleptyczne). W 211 roku pobrano do badania 169 próbek, z których 2 zakwestionowano (niewłaściwa jakość mikrobiologiczna i znakowanie). 38

39 W omawianym roku w powiecie nowosolskim nie odnotowano ogniska zbiorowego zatrucia pokarmowego. W 212 roku skontrolowano 2 zakłady produkujące opakowania do żywności, a także 5 miejsc obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością. Uchybień higienicznych ani sanitarno - technicznych nie stwierdzono. Grupy obiektów, w których stwierdzono uchybienia techniczno-sanitarne i higieniczne. 1.W grupie zakładów produkujących żywność skontrolowano 1 piekarni, przeprowadzając w nich 33 kontrole. Za uchybienia bieżące nałożono 2 mandaty o łącznej wartości 2 zł. (w 211r. nałożono 6 mandatów o wartości 18zł). Na poprawę stanu techniczno-sanitarnego wystawiono 4 decyzje administracyjne. Przeprowadzono także 25 kontroli w 5 zakładach ciastkarskich, w wyniku których nałożono 6 mandatów o łącznej wartości 1.1 zł. (w 211 r. 2 mandaty o wartości 4 zł). Na poprawę stanu techniczno-sanitarnego wystawiono jedną decyzję administracyjną. Pobrano do badań mikrobiologicznych 9 próbek ciast z kremem, których nie kwestionowano. W wytwórni wyrobów cukierniczych przeprowadzono 3 kontrole sanitarne. Za sanitarne uchybienia bieżące nałożono mandat w wysokości 2 zł. 2.W ramach nadzoru nad zakładami obrotu żywnością skontrolowano 178 sklepów, przeprowadzając w nich 383 kontrole. Na poprawę stanu techniczno-sanitarnego wystawiono 21 decyzji administracyjnych. Za uchybienia bieżące nałożono 45 mandatów o łącznej wartości zł. W roku 211 nałożono 6 mandatów o wartości 13.5zł. Najczęściej powtarzające się uchybienia to: sprzedaż artykułów spożywczych po dacie minimalnej trwałości i terminie przydatności do spożycia, przechowywanie środków spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie poza urządzeniami chłodniczymi oraz brak czystości i porządku w pomieszczeniach sklepu w szczególności na zapleczu. W ramach urzędowej kontroli i monitoringu pobrano 134 próbki żywności, z których 5 zakwestionowano. Pod nadzorem znajdują się 33 kioski, z których na terenie targowiska 5 prowadzi sprzedaż mięsa i wędlin a 9 wprowadza do obrotu inne środki spożywcze. Skontrolowano ogółem 11 takich punktów przeprowadzając w nich 22 kontrole. Na właścicieli tych obiektów nałożono ogółem 7 mandatów o łącznej wartości 17 zł - za przechowywanie produktów nietrwałych mikrobiologicznie poza urządzeniami chłodniczymi (ograniczona powierzchnia kiosków) oraz wprowadzanie do obrotu przeterminowanych artykułów. W obiektach ruchomych i tymczasowych przeprowadzono 8 kontroli. Za stwierdzone uchybienia sanitarne nałożono 2 mandaty o łącznej wartości 7 zł. W jednym przypadku skierowano wniosek do Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego o nałożenie kary pieniężnej za prowadzenie działalności w zakresie sprzedaży ryb świeżych schłodzonych, bez uzyskania decyzji Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Za powyższe nałożona została kara grzywny w wysokości 7zł. 39

40 W innych obiektach obrotu żywnością przeprowadzono 3kontrole. Za stwierdzone uchybienia sanitarne nałożono mandat w wysokości 2zł. Wystawiono także 2 wnioski o ukaranie (za odmowę przyjęcia 2 mandatów karnych oraz za uruchomienie działalności bez zgody PPIS), wskutek czego na obwinionych nałożone zostały kary grzywny. 3.W zakładach żywienia zbiorowego otwartego przeprowadzono 66 kontroli, w wyniku których wystawiono 4 decyzje administracyjne na poprawę stanu sanitarnotechnicznego. Za brak czystości w pomieszczeniach produkcyjnych oraz brudne urządzenia i sprzęt nałożono 11 mandatów o łącznej wartości 3.9 zł. W roku 211 nałożono 7 mandatów owartości 15 zł. Sklasyfikowano 8 obiektów, 1 zakład otrzymały ocenę niedostateczną. 4.W zakładach małej gastronomii przeprowadzono 74 kontrole. Za uchybienia natury sanitarnej nałożono 9 mandatów o łącznej wartości 175zł. Najczęściej powtarzające się uchybienia to: brak dostatecznej ilości pojemników na odpadki i zużyte naczynia jednorazowe, brak termometrów w urządzeniach chłodniczych, brak wydzielonego miejsca do przechowywania środków myjących i dezynfekujących oraz brak szafek odzieżowych. 5.W zakładach żywienia zbiorowego typu zamkniętego (stołówki w domach wczasowych, stołówki w szkołach, bursach i internatach, na koloniach, w przedszkolach) przeprowadzono 44 kontrole. Na poprawę stanu technicznego wystawiono 4 decyzje. Za uchybienia bieżące nałożono 7 mandatów w łącznej kwocie 2.3 zł. Podsumowanie Stan sanitarny obiektów żywnościowo-żywieniowych w porównaniu z rokiem ubiegłym utrzymuje się na zbliżonym poziomie. W celu zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności, niezbędna jest kontynuacja nadzoru sanitarnego w zakresie: - stanu sanitarno-technicznego obiektów, - skutecznego stosowania przez przedsiębiorców w obiektach żywności i żywienia systemów kontroli wewnętrznej - zasad dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (GMP) oraz systemu HACCP, - zachowania łańcucha chłodniczego na całej drodze od surowca do gotowego produktu, szczególnie w przypadku środków spożywczych łatwo psujących się, - stosowania prawidłowych procesów mycia i dezynfekcji, - prawidłowego znakowania wyrobów, - właściwego stosowania substancji dodatkowych, - przestrzegania zasad utrzymania higieny osobistej i higieny miejsca pracy, - identyfikowalności surowców i produktów. V.Warunki higieniczno-sanitarne środowiska pracy. W ewidencji powiatu nowosolskiego znajdowały się 22 zakłady, które zatrudniały łącznie 661 pracowników. W roku 212 skontrolowano 42 zakłady ( 2,79 %), które zatrudniały 143 osób (ok. 23,15 % ogółu zatrudnionych). 4

41 Tabela nr 1: Struktura zatrudnienia według branż gospodarki, w skontrolowanych w roku 212 zakładach pracy. Branża gospodarki Liczba skontrolowa nych zakładów Liczba zatrudnionyc h w skontrolowa nych zakładach Liczba kontro li Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Przetwórstwo przemysłowe Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych Transport i gospodarka magazynowa RAZEM Najwięcej kontroli przeprowadzono w zakładach przemysłowych, ponieważ ryzyko zawodowe w tych firmach jest najistotniejsze. Działalność kontrolno - represyjna Ogółem przeprowadzono 56 kontroli z zakresu zagrożeń w środowisku i wydano 29 decyzji administracyjnych, które zawierały 113 nakazów zobowiązujących pracodawców do usunięcia stwierdzonych uchybień. 41

42 Najwięcej nakazów w powyższych decyzjach dotyczyło uchybień w zakresie substancji i preparatów chemicznych oraz przeprowadzenia badań i pomiarów czynników szkodliwych. Wykres nr 1: Udział poszczególnych zarządzeń w łącznej liczbie wydanych nakazów przedstawia się następująco: Legenda: 1. Usunięcie uchybień w zakresie substancji i preparatów chemicznych 37 nakazów, 2. Przeprowadzenie badań i pomiarów czynników szkodliwych 2 nakazów, 3. Poprawa stanu sanitarnego pomieszczeń 1 nakazów, 4. W zakresie oceny ryzyka zawodowego 9 nakazów, 5. W zakresie czynników biologicznych 7 nakazów, 6. Dotyczących obniżenia stężeń i natężeń czynników szkodliwych 6 nakazów, 7. W zakresie opracowania programu ograniczenia narażenia na hałas lub wibrację 6 nakazów, 8. Rejestr czynników szkodliwych 5 nakazów, 9. Dobór ochron słuchu 3 nakazy, 1. Przeprowadzenie badań okresowych dla pracowników 3 nakazy. 11. Zapewnienie właściwej ilości szafek ubraniowych 2 nakazy. 12. W zakresie odstępstwa od warunków pracy 1 nakaz, 13. W zakresie dostarczenia środków czystości 1 nakaz, 14. Zapewnienie właściwej odzieży roboczej i obuwia roboczego 1 nakaz, 15. Zapewnienie zasłon w kabinach prysznicowych 1 nakaz, 16. W zakresie umieszczania znaków nakazujących stosowanie ochron osobistych 1 nakaz. 42

43 W roku 212 wystawiono 29 decyzji opłatowych na kwotę 1495,89 zł. Wystawiono 6 postanowień wszystkie dotyczyły zmiany terminu załatwienia chorób zawodowych. W celu przymuszenia do wykonania obowiązków nałożonych decyzjami wystawiono 3 upomnienia. Na terenie powiatu nowosolskiego przekroczenie norm higienicznych występuje w 4 zakładach pracy. Ogółem w przekroczeniu norm higienicznych pracuje 695 osób ( niektóre osoby są równocześnie narażone na kilka czynników ). Liczba narażonych na działanie czynników szkodliwych w środowisku pracy jest znacznie większa nie uwzględnia wszystkich osób eksponowanych na substancje rakotwórcze, z którymi nawet kontakt traktowany jest jako zagrożenie oraz pracujących w kontakcie ze środkami ochrony roślin lub narażonych na czynniki biologiczne. Najwięcej osób narażonych jest w środowisku pracy na działanie ponadnormatywnego hałasu - narażonych na hałas jest 682 osoby. Ponadto stwierdza się przekroczenie poziomu wibracji narażonych jest 73 osoby, przekroczenie stężenia pyłu - narażonych jest 68 osób oraz przekroczenie stężeń czynników chemicznych narażonych jest 27 osób. Tabela nr 2: Narażenie zawodowe w środowisku pracy w latach Rok Liczba zakładów, w których stwierdzono przekroczenia NDS/NDN Liczba pracowników pracujących w przekroczeniach dopuszczalnych norm ogółem czynniki chemiczne pyły czynniki fizyczne W porównaniu z rokiem ubiegłym liczba osób narażonych ogółem i narażonych na pyły uległa podwyższeniu, ponieważ w jednym z zakładów wykonano po raz pierwszy pomiary zapylenia, a inne kontrolowano po raz pierwszy. W roku 212 skontrolowano 13 zakładów, w których występują przekroczenia czynników szkodliwych; w skontrolowanych zakładach narażonych było ogółem 24 osób, w tym 22 osób na hałas, 61 osób na wibrację, 66 osób na ponadnormatywne zapylenie i 27 osób na czynniki chemiczne. 43

44 Wykres nr 2: Udział poszczególnych czynników w narażeniu zawodowym w zakładach skontrolowanych w roku 212. Liczba osób pracujących w przekroczeniach norm higienicznych W celu zmniejszenia narażenia pracowników na ponadnormatywny hałas i wibrację PPIS w Nowej Soli systematycznie egzekwuje od zakładów pracy opracowanie programu ograniczenia narażenia na hałas lub wibrację, przeprowadzanie okresowych badań audiometrycznych dla pracowników narażonych na ponadnormatywny hałas, przeprowadzanie doboru ochron słuchu odpowiednio do zagrażającego widma hałasu, dopilnowanie stosowania przez pracowników ochron słuchu i rękawic antywibracyjnych, oznakowanie miejsc zagrożenia informacją o występującym przekroczeniu dopuszczalnych normatywów higienicznych oraz znakami nakazującymi stosowanie ochron indywidualnych. W roku 212 wydano 6 nakazów dotyczących sporządzenia programu działań organizacyjno-technicznych zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas lub wibrację oraz 3 nakazy dotyczące doboru ochron słuchu odpowiednio do zagrażającego widma hałasu. 44

45 Natomiast wyeliminowanie nadmiernego zapylenia oraz przekroczonych stężeń czynników chemicznych było egzekwowane przez zarządzenia ujęte w decyzjach administracyjnych. W roku 212 wydano 6 nakazów dotyczących obniżenia przekroczonych normatywów higienicznych. W wyniku prowadzonych działań w 212r. poprawiono warunki pracy w zakresie przekroczeń normatywów higienicznych dla 12 pracowników ( obniżono do wartości dopuszczalnych: stężenie pyłu dla 4 osób i stężenie styrenu dla 8 osób ). Nadzór nad czynnikami biologicznymi Narażenie na szkodliwe dla zdrowia czynniki biologiczne występuje w 32 zakładach. W roku 212 skontrolowano w tym zakresie 3 zakłady pracy i przeprowadzono 3 kontrole. Uchybienia stwierdzono w 1 zakładzie, które dotyczyły: Brak znaku ostrzegawczego przed zagrożeniem ze strony czynników biologicznych. Braku procedur bezpiecznego postępowania z czynnikami biologicznymi. Braku rejestru pracowników oraz rejestru prac, których wykonywanie powoduje styczność z czynnikami biologicznymi, zaklasyfikowanymi do 3 grupy zagrożenia. Niezorganizowania w zakładzie prania odzieży roboczej zanieczyszczonej przez czynniki biologiczne. Braku znaków nakazujących stosowanie środków ochrony indywidualnej. Niezapełnienia pracownikom okularów ochronnych. Braku zasobników ze środkiem do dezynfekcji rąk przy umywalkach. 45

46 Usunięcie powyższych uchybień nakazano decyzją administracyjną. WZÓR ZNAKU OSTRZEGAJĄCEGO PRZED ZAGROŻENIEM BIOLOGICZNYM W skontrolowanych zakładach na czynniki biologiczne narażonych było ogółem 24 osoby, w tym: 24 osób - narażonych na czynniki zakwalifikowane do 2 grupy zagrożenia 24 osób - narażonych na czynniki zakwalifikowane do 3 grupa zagrożenia Nie stwierdzono narażenia na czynniki biologiczne zaklasyfikowane do 4 grupy zagrożenia. Nadzór nad substancjami i mieszaninami chemicznymi W ewidencji PSSE w Nowej Soli znajduje się 2 producentów chemikaliów, 16 dystrybutorów i 92 stosujących substancje i mieszaniny w działalności zawodowej. W roku 212 przeprowadzono 7 kontroli u 6 dystrybutorów substancji i mieszanin chemicznych. Naruszenie przepisów w tym zakresie stwierdzono w czasie 1 kontroli u 1 dystrybutora. Uchybienia dotyczyły: Braku w magazynie znaków ostrzegawczych przed zagrożeniem chemicznym oraz nieopracowania instrukcji bhp na podstawie kart charakterystyki sprzedawanych substancji i mieszanin chemicznych. Na terenie powiatu skontrolowano 18 zakładów stosujących w działalności zawodowej niebezpieczne substancje i mieszaniny chemiczne. Przeprowadzono w tym zakresie 19 kontroli. Uchybienia w tym zakresie stwierdzono podczas 11 kontroli u 11 stosujących. W trakcie przeprowadzanych kontroli stwierdzono: Brak szczegółowej oceny ryzyka w związku z narażeniem na niebezpieczne preparaty chemiczne - u 5 stosujących; Brak instrukcji bhp przy stosowaniu niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych - u 8 stosujących; Brak spisu stosowanych niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych - u 3 stosujących; Brak kart charakterystyki u 1 stosującego; Brak znaków ostrzegawczych przed zagrożeniem chemicznym oraz brak znaków nakazujących stosowanie ochron osobistych u 4 stosujących; 46

47 Brak punktu wodnego umożliwiającego opłukanie ciała i oczu w związku ze stosowaniem żrącej mieszaniny u 5 stosujących; Niewłaściwe warunki przechowywania substancji i mieszanin chemicznych u 3 stosujących; Brak środków ochrony indywidualnej u 1 stosującego; Brak opracowanych procedur na wypadek awarii czynnika chemicznego u 1 stosującego. Usunięcie stwierdzonych uchybień nakazano 13 decyzjami administracyjnymi. Ponadto w zakresie czynników chemicznych wystawiono 1 decyzję umarzającą obowiązki w zakładzie. Piktogramy wskazujące rodzaj zagrożenia stwarzanego przez substancje i preparatów chemicznych ( według GHS Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania ) Nadzór nad prekursorami narkotyków kategorii 2i 3 W ewidencji PSSE w Nowej Soli znajduje się 1 obiektów zajmujących się dystrybucją prekursorów 2 i 3. W roku 212 przeprowadzono 4 kontrole w zakresie nadzoru nad prekursorami narkotycznymi 3 kategorii w 4 zakładach pracy. W kontrolowanych zakładach nie stwierdzono prekursorów narkotycznych 2 kategorii. Dwie kontrole dotyczyły 47

48 wprowadzania prekursorów do obrotu, a dwie ich stosowania. Podczas przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono uchybień. Nadzór nad wprowadzaniem do obrotu produktów biobójczych W ewidencji powiatu nowosolskiego jest 6 obiektów, które zajmują się dystrybucją produktów biobójczych. W roku 212 przeprowadzono w tym zakresie 3 kontrole w 3 obiektach. Oceniono łącznie 1 produktów biobójczych. We wszystkich skontrolowanych zakładach nie stwierdzono uchybień w zakresie produktów biobójczych. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi w środowisku pracy W ewidencji powiatu nowosolskiego figurują 42 zakłady, w których pracownicy są narażeni lub mają kontakt z czynnikami rakotwórczymi. W roku 212 pod kątem narażenia na czynniki rakotwórcze i mutagenne skontrolowano 1 zakład pracy, w którym w kontakcie pracowało 6 osób ( www ). Przeprowadzono w tym zakresie 1 kontrolę. 48

49 WZÓR ZNAKU OSTRZEGAJĄCEGO PRZED ZAGROŻENIEM CZYNNIKIEM RAKOTWÓRCZYM Choroby zawodowe W roku 212 stwierdzono 3 choroby zawodowe; wydano 6 decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Stwierdzono następujące choroby zawodowe: pylica krzemowa płuc - poz przypadki kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia - poz przypadek Decyzje negatywne dotyczyły: podejrzenie alergicznego kontaktowego zapalenia skóry - poz przypadki podejrzenie uszkodzenia słuchu - poz przypadek podejrzenie astmy oskrzelowej - 1 przypadek podejrzenie alergicznego nieżytu nosa - 1 przypadek podejrzenie przewlekłego obturacyjnego zapalenia oskrzeli - poz. 5-1 przypadek Wykres nr 3: Liczba chorób zawodowych stwierdzonych w powiecie nowosolskim w latach

50 Liczba chorób zawodowych stwierdzanych w powiecie nowosolskim od 1995r. systematycznie maleje. Jest to wynikiem prowadzonych działań profilaktycznych z jednej strony oraz wzrostem świadomości pracowników z drugiej. Na przestrzeni ostatnich 1 lat liczba stwierdzanych chorób zawodowych wahała się w granicach od 1 do 6 przypadków. Najczęściej stwierdzane choroby zawodowe w powiecie nowosolskim Wykres nr 4: Struktura stwierdzanych chorób zawodowych w latach Liczba przypadków: ch.narządu głosu uszkodzenie słuchu choroby zakaźne pylica płuc alergia skóry zapalenie nadkłykcia astma oskrzelowa wibracja inne 65 W ciągu ostatnich 23 lat dominowały choroby narządu głosu i zawodowe uszkodzenie słuchu. Choroby narządu głosu 5

51 Wykres nr 5: Choroby zawodowe narządu głosu stwierdzane w powiecie nowosolskim w latach r. 1991r r. 1993r. 1994r. 1995r. 1996r. 1997r r. 1999r. 2r. 21r. 22r. 23r r. 25r. 26r. 27r. 28r. 29r. 21r. 211r. 212r. Choroby narządu głosu przez wiele lat stanowiły jedno z najczęściej stwierdzanych schorzeń mających etiologię zawodową. Liczba chorób zawodowych narządu głosu bardzo maleje: w latach stanowiły one ok. 39 % stwierdzanych chorób zawodowych, w latach stanowiły 22,58 %, a w ciągu ostatnich 5 lat nie stwierdzono żadnego przypadku. Choroby narządu słuchu Wykres nr 6: Zawodowe uszkodzenie słuchu stwierdzane w powiecie nowosolskim w latach r. 1991r. 1992r. 1993r. 1994r. 1995r. 1996r. 1997r. 1998r. 1999r. 2r. 21r. 22r. 23r. 24r. 25r. 26r. 27r. 28r. 29r. 21r. 211r. 212r. Stwierdza się systematyczny spadek zawodowego uszkodzenia słuchu od roku Choroby zakaźne 51

52 Pozycja wg wykazu 23 r. 24 r. 25 r. 26 r. 27 r. 28 r. 29r. 21r. 211r. 212r. Razem Wykres nr 7: Choroby zakaźne stwierdzane w powiecie nowosolskim w latach toksoplazmoza WZW B WZW C WZW nieokreślonego typu bruceloza borelioza r. 1992r. 1994r. 1996r. 1998r. 2r. 22r. 24r. 26r. 28r. 21r. 212r. Najwięcej chorób zakaźnych stwierdzono w latach 1995 (9 przypadków) i 1996 ( 1 przypadków), w pozostałych latach liczba ta wahała się w granicach - 4 przypadków. Od 13 lat nie stwierdza się już zachorowań na WZW B co jest spowodowane systematycznymi szczepieniami narażonych pracowników, ostatni przypadek WZW B odnotowano w 1998r. Od 29r. stwierdza się natomiast zachorowania na boreliozę, których nie stwierdzano w latach poprzednich. Tabela nr 3: Choroby zawodowe stwierdzone w powiecie nowosolskim w latach Wykaz chorób zawodowych Liczba stwierdzonych chorób 3 Pylice płuc Astma oskrzelowa Alergiczny nieżyt nosa Przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane nadmiernym wysiłkiem głosowym trwającym co najmniej 15 lat 18 Choroby skóry Przewlekłe zapalenie 1 1 nadkłykcia 21 Obustronny trwały ubytek słuchu 52

53 22 Zespół wibracyjny Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa: 1/wirusowe zapalenie wątroby typu C 2/bruceloza 3/borelioza RAZEM Wykres nr 8: Procentowy udział poszczególnych jednostek chorobowych w stosunku do ogólnej liczby stwierdzonych chorób zawodowych w latach ,56% 2,56% 1,26% 2,51% ch. zakaźne 1,26% ch. narządu głosu ch.skóry ubytek słuchu pylice płuc 12,82% 17,95% astma oskrzelowa alergiczny nieżyt nosa zapalenie nadkłykcia wibracja 7,69% 15,38% Na przestrzeni 1 ostatnich lat największą grupę stanowiły choroby zakaźne i choroby narządu głosu. W ostatnich 5 latach stwierdzono 3 przypadki chorób zakaźnych co stanowi 17,6 % ogółu stwierdzonych w tym okresie chorób zawodowych, nie stwierdzono natomiast ani jednego przypadku chorób narządu głosu. Podsumowanie 1. W porównaniu do lat poprzednich zanotowano zwiększoną liczbę osób narażonych na pyły, co jest związane z przeprowadzeniem badań środowiska pracy w jednym z zakładów wcześniej nie ocenianych pod tym względem. Wyeliminowanie nadmiernego zapylenia we wszystkich nadzorowanych zakładach jest egzekwowane decyzjami administracyjnymi. 53

54 2. Największą liczbę narażonych pracowników stanowią osoby pracujące w warunkach przekroczeń dopuszczalnych norm hałasu. W związku z tym podczas kontroli warunków pracy, uczula się pracodawców na zagrożenia związane z hałasem, oraz na konieczność podejmowania działań profilaktycznych w celu zapobiegania chorobom zawodowym narządu słuchu. 3. W związku z często stwierdzanymi nieprawidłowościami dotyczącymi stosowania chemikaliów (zwłaszcza braku szczegółowej oceny ryzyka zawodowego na czynniki chemiczne) zwiększony zostanie nadzór nad przestrzeganiem obowiązujących przepisów. 4. Podobnie jak w latach poprzednich jednym z częstszych uchybień stwierdzanych podczas kontroli jest brak systematycznego wykonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, które stanowią podstawę do oceny higienicznych warunków pracy w zakładach objętych nadzorem. VI. Warunki sanitarne w szkołach i innych placówkach oświatowo - wychowawczych 1. Wprowadzenie W roku 212 w ewidencji Higieny Dzieci i Młodzieży znajdowało się 59 stałych placówek oświatowo wychowawczych na terenie powiatu nowosolskiego, w tym : 1 żłobek, 23 przedszkola, 18 szkół podstawowych, 6 zespołów szkół ogólnokształcących, 6 gimnazjów, 3 świetlice, 1 szkoła muzyczna, 1 MOSIR oraz 13 miejsc wypoczynku dzieci i młodzieży. Działania w zakresie higieny dzieci i młodzieży miały na celu zapewnienie bezpiecznych warunków i odpowiedniego standardu higienicznego do nauki, pobytu i do wypoczynku dzieci i młodzieży w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. Inspekcja Sanitarna w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego nad placówkami nauczania, wychowania i wypoczynku koncentrowała się na świetlice 3 szkoły muzyczne 1 MOSIR 1 żłobek 1 gimnazja 6 przedszkola 23 s zespoły szkół ogólnokształcących 6 szkoły podstawowe 18 54

55 egzekwowaniu przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne w celu ochrony zdrowia dzieci i młodzieży przed niekorzystnym wpływem czynników szkodliwych i uciążliwych w środowisku szkolnym. Podczas czynności kontrolnych oceniano placówki pod względem posiadanej infrastruktury (funkcjonalność budynków, stan techniczny), bieżącej czystości i porządku, warunków do utrzymania higieny osobistej oraz warunków pobytu dzieci i młodzieży (higiena pracy umysłowej, ergonomia stanowiska pracy ucznia, dostępność do infrastruktury do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego, dostępność uczniów do profilaktycznej opieki zdrowotnej). W wyniku przeprowadzonych kontroli w 212r.: wydano ogółem 9 decyzji administracyjnych oraz 19 decyzji administracyjnych opłatowych, dokonano rozstrzygnięcia 9 wniosków o interwencję w sprawach stanu sanitarno-higienicznego placówek oświatowo-wychowawczych i wypoczynku, z których 4 uznano za uzasadnione. Kontynuowano ocenę higieny procesu nauczania w szkołach podstawowych według Poradnika do oceny higieny procesu nauczania - uczenia się w szkole podstawowej przygotowanego przez Instytut Badań Edukacyjnych MEN we współpracy z Departamentem Zdrowia Publicznego i Promocji Zdrowia GIS. Skontrolowano dwie szkoły podstawowe, które w ocenie końcowej wykazywały stan bardzo dobry nie wymagający analizy i poprawy. 2. Stan sanitarno-techniczny placówek Żłobki i przedszkola W 212r. na terenie powiatu nowosolskiego funkcjonował 1 żłobek i 23 przedszkola. W ramach nadzoru nad tymi placówkami przeprowadzono łącznie 16 kontroli sanitarnych. Warunki sanitarno-techniczne i higieniczne żłobka oceniono jak dobre. Na 13 skontrolowanych przedszkoli w 5 wydano decyzje administracyjne m.in. na poprawę stanu sanitarno-technicznego sanitariatów dzieci, korytarzy komunikacyjnych, sal zabaw, stolarki okiennej, łazienek. W dwóch placówkach na dyrektorów nałożono mandaty na łączną kwotę 5 zł za brak czystości bieżącej. Przedszkola posiadały wydzielone miejsca do zabawy, wypoczynku, nauki i spożywania posiłków, a zespoły sanitarne wydzielone były dla poszczególnych grup wiekowych. Sale zabaw wyposażone były w meble dostosowane do wzrostu dzieci, właściwie oznakowane, w dobrym stanie technicznym, w większości posiadające certyfikaty. Dokonano odbioru pomieszczeń w dwóch przedszkolach, które zostały rozbudowane. Szkoły W 212 roku w ewidencji znajdowało się 3 szkół na różnych poziomach kształcenia: 18 szkół podstawowych, 6 gimnazjów, 6 zespołów szkół ogólnokształcących. W ramach bieżącego nadzoru przeprowadzono 3 kontroli w 23 placówkach. Wystawiono 3 decyzji administracyjnych w celu wyegzekwowania poprawy warunków higienicznych i zdrowotnych. 55

56 Decyzje dotyczyły najczęściej doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnotechnicznego ścian, sufitów: w salach lekcyjnych, sanitariatach, korytarzach, podłogi w stołówko-świetlicy oraz zaprzestania działalności oddziału przedszkolnego. Podczas bieżących kontroli szkół dokonano również oceny warunków do utrzymania higieny osobistej i nieprawidłowości nie stwierdzono. Celem tej oceny było sprawdzenie w ilu szkołach zapewnione są właściwe warunki do utrzymania higieny osobistej, poprzez zapewnienie w nich ciepłej, bieżącej wody przez cały rok szkolny, mydła w dozownikach, papieru toaletowego oraz możliwości osuszania rąk. 3. Warunki pracy w ucznia Na warunki pracy ucznia w szkołach istotny wpływ mają takie czynniki jak: właściwe oświetlenie, plan lekcji ułożony zgodnie z zasadami higieny, dostosowanie stolików i ławek do wzrostu przedszkolaków/uczniów, prawidłowe obciążenie uczniów tornistrami/plecakami. Pomiary wagi plecaków/tornistrów przeprowadzono w wybranych losowo klasach I-VI szkół podstawowych wśród 363 uczniów. Na podstawie zebranych informacji stwierdzono, że 44% uczniów nosiło tornistry/plecaki, których waga przekraczała przyjętą normę tj. 1% masy ciała ucznia. Podczas kontroli zwracano również uwagę na to czy w szkołach istnieje możliwość pozostawienia podręczników i przyborów szkolnych w pomieszczeniach tych placówek. We wszystkich skontrolowanych placówkach taką możliwość zapewniono (w szafkach klasowych, na półkach lub szafkach indywidualnych na korytarzach) Na prawidłowy rozwój ucznia wpływa także organizacja procesu nauczania i wychowania w szkołach, zwłaszcza planowanie nauki i wypoczynku. W związku z tym w 212r. ocenie poddano 6 tygodniowych rozkładów lekcji w 1 placówce. Nieprawidłowości nie stwierdzono. Innym ważnym elementem środowiska szkolnego wpływającym na rozwój młodego człowieka jest prawidłowo dobrane do wzrostu ucznia stanowisko pracy. W 212r. w zakresie zapewnienia uczniom właściwego stanowiska nauki w szkole przeprowadzono kontrole w 4 placówkach oceniając 9 stanowisk. Nieprawidłowości nie stwierdzono. Stan techniczny mebli nie budził zastrzeżeń. 4. Profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami Zgodnie z ustawą o systemie oświaty szkoła powinna zapewnić uczniom możliwość korzystania z gabinetu profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. Na terenie powiatu nowosolskiego spośród 23 placówek skontrolowanych w zakresie profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami, gabinety posiadało 15 szkół. W przypadku pozostałych placówek profilaktyczną opiekę zdrowotną zapewniono w pomieszczeniach zastępczych na terenie szkoły (3 placówki), poza terenem szkoły w zakładach opieki zdrowotnej (5 placówek). Pielęgniarki sprawujące opiekę nad uczniami w wielu przypadkach obejmowały opieką więcej niż jedną szkołę w związku z czym odwiedzały placówki 1-2 razy w tygodniu, a czasem nawet raz na dwa trzy tygodnie. Wykonywały m.in. testy przesiewowe, prowadziły działalność edukacyjną oraz profilaktykę próchnicy zębów. We wszystkich szkołach nie zapewniono opieki lekarza i stomatologa. 56

57 Stan sanitarno-higieniczny oraz techniczny skontrolowanych gabinetów nie budził zastrzeżeń. 5. Infrastruktura do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego Ważnym czynnikiem warunkującym prawidłowy rozwój i zdrowie ucznia jest jego aktywność fizyczna. W 212r. skontrolowano 23 placówki w zakresie posiadania wystarczających, niewystarczających i braku warunków do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego. Wystarczające warunki zapewniono w 13 szkołach, w których zajęcia wf prowadzone były na terenie placówki, sporadycznie w innych obiektach sportowych lub w halach sportowych działających przy szkołach i w bliskim ich sąsiedztwie. W pozostałych szkołach zajęcia prowadzone były na korytarzach i holach lub poza placówką. Pomimo oddawania do użytku kolejnych sal i boisk sportowych oraz modernizacji istniejących, nie pokrywa to pełnego zapotrzebowania na bazę sportową. Wiele małych szkół wiejskich nie posiada sal gimnastycznych a jedynie boisko szkolne. 7. Warunki wypoczynku i rekreacji Na terenie powiatu nowosolskiego w 212r. wypoczynek letni i zimowy zorganizowano w 9 formach, z których skorzystało ogółem 19 uczestników. W trakcie wypoczynku przeprowadzono 8 kontroli sanitarnych. Ocenie poddano warunki zdrowotne pobytu, stan sanitarno-techniczny pomieszczeń oraz bezpieczeństwo dzieci i młodzieży. Kontrole wykazały, że większość placówek została przygotowana właściwie i zapewniała bezpieczne oraz higieniczne warunki wypoczynku. Zgłoszono jedną interwencję dotyczącą niewłaściwych warunków sanitarno-higienicznych w bazie obozowej hufca ZHP (zbyt duża liczba uczestników co do możliwości bazy, przepełnione toalety typu Toy-Toy, brak ubrań ochronnych u personelu kuchni, brak zup mlecznych, owoców, zły stan techniczny namiotów). Kontrola interwencyjna nie potwierdziła tych zarzutów. Podsumowanie 1. W placówkach oświatowo wychowawczych oraz miejscach wypoczynku następuje stopniowa poprawa warunków pobytu w nich dzieci i młodzieży. 2. W placówkach prowadzone są prace remontowe o różnym zakresie, w miarę posiadanych środków finansowych. 3. Poprawie ulegają higieniczne warunki pracy ucznia w zakresie rozkładów zajęć oraz dostosowania stanowiska pracy ucznia. Sukcesywnie wymieniane są meble na nowe, posiadające certyfikaty. 4. Nadal istniejącym problemem jest brak opieki medycznej (pielęgniarki) w przedszkolach. Natomiast w szkołach (szczególnie filiach i małych szkołach wiejskich) nie posiadających gabinetów profilaktycznej opieki medycznej, pielęgniarka jest obecna jeden lub dwóch dni w tygodniu. We wszystkich placówkach brak jest opieki lekarza i stomatologa. 57

58 5. Na jednym obozie pod namiotami oraz w jednej placówce nie zgłoszonej do wypoczynku, organizatorzy nie zapewnili właściwych warunków pobytu dzieci i młodzieży. VII. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia Państwowa Inspekcja Sanitarna koordynuje, prowadzi, nadzoruje i organizuje działalność oświatowo- zdrowotną w celu kształtowania postaw oraz zachowań zdrowotnych, w szczególności: - pobudza aktywność społeczną na rzecz własnego zdrowia, - inicjuje i wytycza kierunki przedsięwzięć mających zaznajomić społeczeństwo z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia, z zasadami higieny i racjonalnego żywienia, - udziela porad i informacji w zakresie zapobiegania i eliminowania negatywnego wpływu czynników i zjawisk fizycznych, chemicznych i biologicznych na zdrowie - ocenia działalność oświatowo- zdrowotną prowadzoną przez placówki oświatowowychowawcze oraz zakłady opieki zdrowotnej, inne zakłady, instytucje i organizacje oraz udziela im pomocy w prowadzeniu tej działalności. Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Nowej Soli koordynuje krajowe, wojewódzkie i lokalne interwencje programowe i nieprogramowe, kierowane do placówek nauczania i wychowania i zakładów opieki zdrowotnej. Realizuje działania z zakresu edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w tych placówkach. W 212r. kierunki podejmowanych działań wynikały z wytycznych Głównego Inspektoratu Sanitarnego, założeń Narodowego Programu Zdrowia na lata , ogólnopolskich programów polityki zdrowotnej, oraz z sytuacji epidemiologicznej i potrzeb zdrowotnych mieszkańców. W roku 212 dotyczyły: - zapobiegania nowotworom, - profilaktyki nadwagi i otyłości, - profilaktyki uzależnień, szczególnie ograniczenia zdrowotnych następstw palenia tytoniu, - promocji zdrowia kobiet i dzieci, - profilaktyki chorób zakaźnych, - profilaktyki grypy, - profilaktyki zakażeń DZIAŁALNOŚĆ SZKOLENIOWA, WIZYTACJE W celu skutecznej realizacji zadań określonych w poszczególnych programach, pracownicy pionu promocji zdrowia monitorowali wdrażane interwencje oraz prowadzili działalność edukacyjną poprzez organizację szkoleń i narad. Działalność szkoleniowa obejmowała zagadnienia merytoryczne związane z realizowanymi programami: zagadnienia prawidłowego odżywiania i aktywności fizycznej, profilaktyka zakażeń HIV, profilaktyka chorób nowotworowych. Tematyka dopasowywana była do specyfiki grupy odbiorczej, do której kierowane były działania edukacyjne. Adresatami byli koordynatorzy szkolni programów edukacyjnych ( nauczyciele, pedagodzy szkolni oraz pielęgniarki w środowiskach nauczania i wychowania), 58

59 przedstawiciele samorządów lokalnych, personel medyczny, uczniowie szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Ogółem w 212 roku przeprowadzono 15 narad i 14 szkoleń. Pion promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej nadzorował działalność 54 placówek, w tym 61 placówek oświatowo- wychowawczych, 22 zakłady opieki zdrowotnej oraz szpital. W nadzorowanych jednostkach przeprowadzono ogółem 41 wizytacji, które obejmowały ocenę sposobu wdrożenia realizowanych programów, analizę podejmowanych działań oraz ich efekty. W czasie wizytacji dokonywana była także diagnoza potrzeb zdrowotnych środowiska, inaugurowane były kolejne edycje programów oraz przekazywane materiały edukacyjne do realizacji poszczególnych programów edukacyjnych. REALIZOWANE PROGRAMY PROFILAKTYCZNE HIV Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom Celem programu jest zapobieganie zakażeniom wirusem HIV oraz kształtowanie właściwych postaw wobec żyjących z HIV i chorych na AIDS. W 212 roku działania edukacyjne realizowane były poprzez: - edukację młodzieży- organizacja warsztatów oraz międzyszkolnego konkursu wiedzy Co wiesz o HIVi AIDS? dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych; - edukację dorosłych- organizacje szkoleń dla nauczycieli i stoiska informacyjnoedukacyjnego Prawda o AIDS. Przekaż ją dalej, nagłośnienie programu w lokalnych mediach oraz na stronie internetowej Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Nowej Soli; - dystrybucję materiałów oświatowo- zdrowotnych do szkół, zakładów opieki zdrowotnej oraz w trakcie trwania innych imprez zdrowotnych. happening uliczny warsztaty 59

60 zwycięzcy konkursu wiedzy szkolenie dla nauczycieli W 212 r. program realizowało 8 szkół ( 3%) i 3 zakłady opieki zdrowotnej (9%). W ramach programu nagłaśniano także Dzień Pamięci o Osobach Zmarłych na AIDS. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu W 212r. kontynuowano realizację krajowego Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce na lata Głównym celem programu jest zmniejszenie zachorowań, inwalidztwa i zgonów wynikających z palenia tytoniu w Polsce poprzez zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy (bierne i aktywne palenie). Realizacja tego celu odbywała się poprzez organizację wielu działań edukacyjno- interwencyjnych i szkoleniowych w ramach: - obchodów Światowego Dnia Bez Tytoniu (31 maj) - organizacja happeningu antytytoniowego Rzuć palenie razem z nami oraz Światowego Dnia Rzucania Palenia (17.11) - krajowego programu edukacji antytytoniowej dla dzieci przedszkolnych- Czyste powietrze wokół nas ; - krajowego programu edukacji antytytoniowej dla dzieci z klas I-III szkoły podstawowej- Nie pal przy mnie, proszę ; - krajowego programu edukacji antytytoniowej dla uczniów szkół gimnazjalnych Znajdź właściwe rozwiązanie ; Działaniami objęto: dzieci, młodzież i rodziców; nauczycieli, pedagogów, pielęgniarki szkolne; pacjentów i pracowników zakładów opieki zdrowotnej; społeczność lokalną, w tym palaczy i osoby pragnące rzucić palenie. Prowadzono działania edukacyjne we współpracy z dyrektorami placówek nauczania i wychowania pedagogami szkolnymi oraz pielęgniarkami środowiska nauczania i wychowania mające na celu ograniczenie ekspozycji na dym tytoniowy oraz promowanie zdrowego stylu życia wolnego od dymu tytoniowego: 6

61 - Gimnazjum nr 1 w Nowej Soli- Dni Profilaktyki( impreza szkolna. W każdym dniu tygodniu akcentowany inny aspekt zdrowia- w tym problematyka tytoniowa. Edukacja objęto ok. 2 uczniów). - Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Elektryk, Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nitki i Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Spożywczak w Nowej Soli- zorganizowano punkty informacyjno-edukacyjne z zakresu profilaktyki tytoniowej dla uczniów i nauczycieli stoisko Rzuć palenie razem z nami W ramach tegorocznej majowej kampanii antytytoniowej odbył się happening antytytoniowy zorganizowany w centrum Nowej Soli. W jego przygotowaniu udział wzięło 4 uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Mieszkańcom miasta oferowano porady w zakresie rzucania palenia i zdrowego stylu życia. uczestnicy happeningu na ulicach Nowej Rozpowszechniono podczas happeningu - około 2 ulotek nt. szkodliwości palenia tytoniu. Działaniami edukacyjnymi objęto 12 osób. W imprezie bezpośrednio uczestniczyły media. Na terenie powiatu kontynuowano realizację przedszkolnej edukacji antytytoniowej Czyste powietrze wokół nas. Metodyka programu dostosowana jest do możliwości rozwojowych dzieci, a formy pracy z dziećmi sprawiają, że zajęcia są atrakcyjne. W wyniku prowadzonych działań programowych dzieci mogą usystematyzować swoją wiedzę na temat szkodliwości dymu tytoniowego. 61

62 Program realizowało 4 % przedszkoli w powiecie. Program Znajdź właściwe rozwiązanie oraz Nie pal przy mnie, proszę Szkoły realizujące programy zostały przygotowane do jego wykonania podczas szkolenia dla koordynatorów szkolnych programu. Program został zrealizowany według scenariuszy zajęć warsztatowych. Program jest bardzo dobrze odbierany przez dzieci, a także ich rodziców. Projekt ODŚWIEŻAMY NASZE MIASTA. TOB3CIT Głównym celem projektu jest ochrona zdrowia ludności poprzez: - upowszechnianie wiedzy o istniejącym prawie; - podnoszenie świadomości na temat wpływu dymu tytoniowego na zdrowie człowieka; - egzekucję obowiązującego zakazu palenia; - organizacja imprez, których celem będzie zwiększenie świadomości społecznej w zakresie regulacji prawnych ograniczających palenie w miejscach publicznych, a także skutków zdrowotnych biernego i czynnego palenia; - dystrybucja jednolitego oznakowania informującego o zakazie palenia; - nagłaśnianie założeń projektu i popularyzowanie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych; - monitoring przestrzegania ustawy. W ramach programu Czyste powietrze wokół nas edukacją antytytoniową objęto 5 odbiorców (dzieci 5-cio i 6-cio letnie) oraz ich rodziców (ok.4). W ramach programu Nie pal przy mnie proszę, skierowanego do dzieci klas I-III szkół podstawowych edukacja objęto ok. 7osób ( dzieci i rodzice). W ramach programu Znajdź właściwe rozwiązanie skierowanego do dzieci starszych klas szkół podstawowych i gimnazjów, edukacją objęto 25 uczniów. Ogólnie w 212 roku działaniami edukacyjnymi w ramach Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu objęto ponad ok. 1 osób. Program edukacyjny Trzymaj Formę! Program jest realizowany od 26 roku. Adresowany jest do uczniów starszych klas szkół podstawowych oraz gimnazjum, a także ich rodziców i opiekunów. 62

63 Edukacja prowadzona podczas realizacji tego programu ma na celu: - pogłębienie wiedzy w zakresie znaczenia zbilansowanej diety i aktywności fizycznej dla organizmu człowieka; - dostarczanie wiedzy i umiejętności korzystania z informacji zamieszczonych na opakowaniach; - kształtowanie postaw i zachowań związanych z prawidłowym żywieniem, odpowiednią jakością zdrowotną żywności i aktywnością fizyczną. Realizacja programu w szkołach odbywała się metodą projektu przy wykorzystaniu różnorodnych form pracy, m.in. organizowano konkursy plastyczne, przygotowywano potrawy promujące zasady zdrowego odżywiania, podejmowano współpracę z kierownikami i ajentami stołówek szkolnych, sklepików, organizowano zajęcia pozalekcyjne o charakterze rekreacyjno-sportowym np. nauka pływania, angażowano rodziców i opiekunów w realizacji działań. Wzmocnieniem działań edukacyjnych było zorganizowanie w Zespole Szkół w Otyniu powiatowego turnieju Trzymaj Formę!. Impreza była uwieńczeniem działań prowadzonych przez szkoły podstawowe oraz gimnazja w powiecie nowosolskim, w ramach programu Trzymaj Formę.Uczestnicy wzięli udział w konkurencjach sportowych. Reprezentacje uczniowskie przystąpiły również do testu wiedzy z zakresu zdrowej żywności oraz wykonali plakaty i transparenty (nawiązanie do Trzymaj Formę! ). Zwyciężyła grupa uczniów z Gimnazjum nr 2 w Nowej Soli. Powiatowy turniej Trzymaj Formę uczestnicy turnieju w konkurencjach sportowych Program realizowało 8 szkół (w tym 6 gimnazjów), co stanowi 8% tego typu szkół w powiecie nowosolskim. Działaniami edukacyjnymi objęto 146 uczniów i 3 rodziców. 63

64 Wojewódzki Program Profilaktyki Raka Piersi i Raka Szyjki Macicy Głównym celem programu jest zmniejszenie liczby zachorowań na raka piersi i raka szyjki macicy poprzez propagowanie profilaktyki wśród kobiet, ze szczególnym uwzględnieniem dziewcząt ze szkół ponadgimnazjalnych. Realizacja programu opierała się na współpracy z Wojewódzkim Ośrodkiem Koordynującym Populacyjny Program Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy w Gorzowie Wlkp. i Zielonej Górze. W 212 roku działaniami o charakterze szkoleniowym, połączonymi z nauką samobadania piersi na fantomie objęto dziewczęta szkół ponadgimnazjalnych (158 osób). Działania edukacyjne były także kierowane do ogółu społeczności lokalnej poprzez informacje prasowe oraz internetowe. Szacunkowa liczba odbiorców to około 9 osób. Zagadnienia z zakresu profilaktyki nowotworów szyjki macicy i raka piersi realizowały wszystkie szkoły ponadgimnazjalne. Szkolenie dla uczennic ZSP nr 4 Pokaz samobadania piersi na fantomie 64

65 Program edukacyjny Moje Dziecko Idzie do Szkoły Głównym celem programu jest kształtowanie prawidłowych nawyków zdrowotnych u dzieci rozpoczynających edukację szkolną oraz podniesienie poziomu wiedzy rodziców i opiekunów dzieci na temat wybranych elementów zdrowego stylu życia. Programem objęto 7% szkół podstawowych. Ponadto wydano materiały informacyjne do przedszkoli, z przeznaczeniem do edukacji rodziców. Program jest realizowany przez nauczycieli wychowania wczesnoszkolnego, przy współudziale z pielęgniarkami środowiska szkolnego. Lokalny Program Profilaktyki Zakażeń HCV Głównym celem programu jest wczesne wykrywanie zakażonych i ich skuteczne leczenie oraz zapobieganie nowym zakażeniom wirusem HCV. Istotnym elementem realizacji założonego celu jest uświadamianie potencjalnych chorych o specyfice wirusa HCV, metodach jego wykrywalności, świadomego testowania w kierunku HCV oraz propagowanie zdrowego stylu życia. Oczekiwanym efektem jest pogłębienie wiedzy i świadomości na temat profilaktyki zakażeń HCV między innymi wśród personelu medycznego i poprawa procedur medycznych w zakresie prewencji HCV. W 212 roku program był realizowany we współpracy ze Starostwem Powiatowym w Nowej Soli, które przeznaczyło 2 zł na badania przesiewowe, w celu wykrycia wirusa HCV. Odbiorcami programu byli pacjenci dwóch zakładów opieki zdrowotnej Badaniami objęto ok. 1 osób. Zakażenie wirusem HCV wykryto u 12 mieszkańców powiatu. 65

66 Lokalny Program Profilaktyki Grypy - Szczepienia profilaktyczne dla osób powyżej 65 roku życia Głównym celem programu jest zwiększenie skuteczności zapobiegania zachorowaniom na grypę w środowiskach należących do tzw. grup ryzyka. W 212 roku Urząd Miasta w Nowej Soli przeznaczył 9 zł na zakup szczepionek przeciwko grypie, przeznaczonych dla mieszkańców Nowej Soli, w wieku powyżej 65 roku życia. Szczepienia odbywały się w Punkcie Szczepień Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Nowej Soli. Koszt kwalifikacji lekarskiej oraz utylizacji odpadów medycznych, pokryła Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Nowej Soli. Szczepienia odbywały się od września do listopada. Uodporniono przeciwko grypie 529 osób. REALIZOWANE INTERWENCJE NIEPROGRAMOWE Kampania edukacyjna Bezpieczne i zdrowe ferie / wakacje Zasadniczym celem kampanii było dostarczenie wiedzy z zakresu szeroko pojętego zdrowego stylu życia oraz higieny i bezpieczeństwa wypoczynku, uczestnikom i organizatorom różnorodnych form wypoczynku zimowego oraz letniego. W ramach akcji zimowej zorganizowano spotkania profilaktyczne w Bibliotece Miejskiej w Nowej Soli oraz Nowosolskim Domu Kultury. Odbył się konkurs Moja zdrowa rodzina oraz quiz profilaktyczny Wybieram zdrowie. Nie szkodzę sobie. W ramach akcji letniej zorganizowano Quiz wakacyjny Kończę wakacje cały i zdrowy- do szkoły gotowy. Środki finansowe na te działania przekazał Urząd Miejski w Nowej Soli w kwocie 11zł. Miejska Biblioteka - Bibluś - laureaci konkursu plastycznego Nowosolski Dom Kultury - quiz profilaktyczny 66

67 Kampania wakacyjna Bezpieczne i zdrowe wakacje z uczestnikami wypoczynku letniego, prowadzona we współpracy z przedstawicielami Komendy Powiatowej Policji Obóz Harcerski w Uściu Ośrodek Wypoczynkowy w Lubiatowie Rok Korczakowski W związku z ogłoszeniem roku 212 Rokiem Janusza Korczaka, Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Nowej Soli włączyła się w działania związane z tym wydarzeniem. Organizowano pogadanki dla dzieci, uczniów (7) poświęcone zdrowiu, tj, higienie osobistej, racjonalnemu żywieniu, profilaktyce zdrowia. Ponadto z okazji Dnia Dziecka zorganizowano Debatę o zdrowiu w Oddziale dla Dzieci Miejskiej Biblioteki Publicznej w Nowej Soli. W spotkaniu uczestniczyło 3 dzieci. Dzień Dziecka w Biblusiu - debata o zdrowiu 67

68 Podsumowanie W ciągu całego roku pracownicy Promocji Zdrowia prowadzili pogadanki, spotkania profilaktyczne w szkołach i przedszkolach. Nadzorowano ogółem 1 programów edukacyjnych, w ramach których organizowano konkursy. Uczestniczono także w podsumowaniach konkursów organizowanych przez inne organizacje społeczne (Polski Czerwony Krzyż). Na bieżąco wydawano materiały edukacyjne dla mieszkańców powiatu, udzielano porad i informacji w zakresie zdrowego stylu życia. Ponadto stale współpracowano z lokalnymi mediami. W ciągu 212 roku ukazało się 15 artykułów prasowych i 37 artykułów umieszczonych na stronie internetowej PSSE. Dzięki stałej współpracy z samorządami lokalnymi w 212 roku na realizację działań pozyskano 31 zł. W 213 roku wszystkie realizowane programy będą kontynuowane. Dodatkowo od lipca br. będzie wdrażany nowy program profilaktyczny w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych, skierowany do kobiet będących w wieku lat. VIII. Działalność w zakresie Nadzoru Zapobiegawczego W 212r wydano 3 uzgodnienia zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko, 2 opinie dot. studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, 5 uzgodnień dot. miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (dot. terenów pod zabudowę m. in. mieszkaniową wielorodzinną i jednorodzinną, usługową, produkcyjną, działalności gospodarczej, infrastruktury technicznej, elektrowni wiatrowych, komunikacji). Opracowano 23 opinie w tym 11 o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko z określeniem zakresu raportu. Opinie dotyczyły przedsięwzięć typu: - obiekty hodowlane i budowle rolnicze (chlewnie), - obiekty przemysłowe (np. biogazownie, zakład jajczarski, zakład kartoniarski, zakład produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych ), - warsztaty samochodowe, - obiekty gospodarki odpadami (np. punkty selektywnej zbiórki odpadów), - obiekty liniowe - sieci kanalizacyjne, drogi, linia kolejowa, regulacja rzeki. Sporządzono 9 opinii przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Uzgodnienia obejmowały inwestycje takie jak: obiekty hodowli zwierząt typu chlewnie, fermy drobiu, warsztat samochodowy, regulacja rzeki, obwodnica miejska. Wydano 36 opinii dotyczących zgody na uruchomienie obiektów, związanych m.in. z żywnością i żywieniem, służbą zdrowia, oświatą oraz innych obiektów użyteczności publicznej, zakładów produkcyjnych, usługowych, obiektów związanych z gospodarką wodno-ściekową i odpadami, ferm hodowlanych, w tym przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Kontynuowano współpracę z organami administracji samorządowej w trakcie opiniowania projektów studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, uzgadniania projektów miejscowych planów zagospodarowania 68

69 przestrzennego i dokumentacji przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Łącznie w 212r. przeprowadzono 52 kontrole. IX. Działalność laboratoryjna Oddział Laboratoryjny Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Nowej Soli realizuje badania jakości wody przeznaczonej do spożycia, wód powierzchniowych, wód z kąpielisk i pływalni dla powiatów: nowosolskiego, żagańskiego, żarskiego i wschowskiego. W ramach badań wykonywane są oznaczenia wskaźników: fizykochemicznych i organoleptycznych: mętności, przewodności elektrycznej właściwej, odczynu, barwy, zapachu, smaku, amoniaku, jonu amonowego, azotu amonowego, azotynów, azotu azotynowego, azotanów, azotu azotanowego, manganu, żelaza, chlorków, chloru wolnego, fluorków, twardości, wapnia, magnezu, utlenialności, tlenu rozpuszczonego, BZT 5; mikrobiologicznych: ogólnej liczby mikroorganizmów na agarze odżywczym, Escherichia coli, bakterii grupy coli i bakterii grupy coli typu kałowego, enterokoków kałowych, pał. Salmonella, gronkowców koagulazo-dodatnich, Pseudomonas aeruginosa. * badania akredytowane W 212r. w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego nad jakością wody powiatu nowosolskiego wykonano 577 badań laboratoryjnych, w tym: 14 oznaczenia fizyczne, 468 oznaczeń chemicznych i 481 oznaczeń mikrobiologicznych. Pracownia bakteriologiczna badania wody boks posiewów (posiew próbki metodą płytek lanych) 69

70 Pracownia fizykochemiczna badania wody (analiza miareczkowa) Oddział Laboratoryjny zapewnia wysoką jakość wykonywanych badań, dostarczających rzetelnych, wiarygodnych i użytecznych wyników poprzez ustanowienie, wdrożenie i ciągłe doskonalenie systemu zarządzania i kompetencji technicznych zgodnie z wymaganiami normy międzynarodowej PN EN ISO/IEC1725:25 Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących. Oddział Laboratoryjny Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Nowej Soli od 1 sierpnia 25 r. posiada Certyfikat akredytacji laboratorium badawczego Nr AB 629 przyznawany przez Polskie Centrum Akredytacji, będący potwierdzeniem kompetencji technicznych do wykonywania badań. Po uzyskaniu przedłużenia akredytacji w 29r. Certyfikat akredytacji laboratorium badawczego Nr AB 629 ważny jest do dnia r. W 212r. podczas oceny w nadzorze uaktualniono zakres przyznanej akredytacji laboratorium badawczego Nr AB 629, obecnie obowiązuje wydanie 9 z dnia r. Laboratorium stosuje wiarygodne i sprawdzone metody analityczne oparte na normach krajowych i międzynarodowych oraz własnych procedurach badawczych. Badania laboratoryjne wykonywane są przez kompetentny personel, przy użyciu nowoczesnej aparatury pomiarowo-badawczej. W roku 212 w ramach podnoszenia swoich kwalifikacji pracownicy uczestniczyli w szkoleniach organizowanych przez specjalistyczne ośrodki szkoleniowe oraz organizowanych w ramach własnych. Od 28r. Oddział Laboratoryjny jest członkiem rzeczywistym Klubu Polskich Laboratoriów Badawczych POLLAB, największej w Europie organizacji zrzeszającej laboratoria badawcze i wzorcujące oraz jednostki certyfikujące. W ramach członkowstwa w Klubie współpracujemy i wymieniamy doświadczenia z innymi krajowymi laboratoriami badawczymi w zakresie praktycznego wdrażania i doskonalenia systemów zarządzania, postanowień norm i przepisów prawa oraz wymagań jednostki akredytującej, uczestniczymy także w sympozjach i seminariach Klubu. W 212r. braliśmy udział w XVIII Sympozjum Klubu pt.: Wymagania techniczne normy PN-EN ISO/IEC 1725 w praktyce laboratoryjnej-4 Miarodajność wyników badań. W zakresie wykonywanych badań Oddział Laboratoryjny systematycznie uczestniczy w porównaniach międzylaboratoryjnych i badaniach biegłości organizowanych przez wyspecjalizowane jednostki oraz organizowanych w ramach własnych z innymi laboratoriami. 7

71 Badania laboratoryjne wykonywane są przez kompetentny personel, przy użyciu nowoczesnej aparatury pomiarowo-badawczej. W roku 211 w ramach podnoszenia swoich kwalifikacji pracownicy uczestniczyli w szkoleniach organizowanych przez specjalistyczne ośrodki szkoleniowe oraz organizowanych w ramach własnych. Z tytułu przynależności do Klubu Polskich Laboratoriów Badawczych POLLAB uczestniczono w XVII Sympozjum Klubu pt.: Wymagania techniczne normy PN-EN ISO/IEC 1725 w praktyce laboratoryjnej. W zakresie wykonywanych badań Oddział Laboratoryjny systematycznie uczestniczył w porównaniach międzylaboratoryjnych i badaniach biegłości organizowanych przez wyspecjalizowane jednostki oraz organizowanych w ramach własnych z innymi laboratoriami. Pracownia fizykochemiczna badania wody wody Pracownia bakteriologiczna badania 71