Ocena rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarza Tomasza Krystiana Nowickiego:

Transkrypt

1 Warszawa, 9 maja 2018 Dr hab. n. med. Elżbieta Jurkiewicz, prof. nadzw. Kierownik Zakładu Diagnostyki Obrazowej Instytut Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie Ocena rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarza Tomasza Krystiana Nowickiego: Ocena efektywności diagnostycznej rezonansu magnetycznego w rozpoznawaniu, monitorowaniu i leczeniu chorób wątroby. wykonanej pod kierunkiem naukowym promotora dr hab. n. med. Edyty Szurowskiej oraz promotora pomocniczego dr n. med. Joanny Pieńkowskiej. Podstawą prawną wykonania recenzji stanowi pismo Dziekanatu Wydziału Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej z dnia , zgodnie z uchwałą Rady Wydziału Nauk o Zdrowiu podjętą w dniu roku. Rezonans magnetyczny jest nowoczesną, nieinwazyjną techniką diagnostyki obrazowej pozwalającą na ocenę różnorodnych zmian morfologicznych a ciągły rozwój metody doprowadził do powstania różnorodnych technik stosowanych w diagnostyce narządowej. Przedstawiona do oceny rozprawa doktorska stanowi spójny tematycznie cykl sześciu, wieloautorskich publikacji, opatrzonych wspólnym tytułem: Ocena efektywności diagnostycznej rezonansu magnetycznego w rozpoznawaniu, monitorowaniu i leczeniu chorób wątroby. Wybór tematu pracy doktorskiej lekarza Tomasza Nowickiego uważam za bardzo interesujący, zarówno z naukowego jak też praktycznego punktu widzenia. Tytuł pracy doktorskiej odpowiada tematyce analizowanych publikacji. Podstawowym celem badań Autora była ocena przydatności i wartości diagnostycznej badania rezonansu magnetycznego 1

2 w chorobach wątroby. W swoich badaniach doktor Tomasz Nowicki skupił się przede wszystkim na następujących problemach, które stanowiły cele szczegółowe: 1. Analiza przydatności nieinwazyjnej metody, jaką jest rezonans magnetyczny, w ocenie obecności i nasilenia spichrzania żelaza w wątrobie. 2. Analiza wartości diagnostycznej rezonansu magnetycznego z hepatotropowym środkiem kontrastowym (Gd-BOPTA) w ocenie zmian ogniskowych wątroby. 3. Analiza wartości prognostycznej badania rezonansu magnetycznego w leczeniu zmian ogniskowych wątroby Rozprawa doktorska liczy 83 strony i zawiera następujące punkty: wykaz stosowanych skrótów, wstęp, spis publikacji, cele pracy, kserokopie sześciu publikacji stanowiących podstawę pracy doktorskiej, podsumowanie, bibliografię oraz załączniki. Rozprawa zawiera piśmiennictwo obejmujące 44 pozycje aktualnej literatury, w znaczącej większości anglojęzycznej. Piśmiennictwo jest odpowiednio dobrane i cytowane, warto zaznaczyć, że 20% pozycji piśmiennictwa stanowią publikacje z ostatnich 5 lat. W skład cyklu wchodzi sześć publikacji, w tym pięć artykułów oryginalnych: 1. Nowicki TK, Szurowska E, Markiet K, Gwoździewicz K, Retkowski M, Studniarek M. Quantification of iron concentration by means of magnetic resonance: a pilot study. Exp. Clin. Hepatol. 2008; vol. 4, nr 2, s MNiSW 4,0 2. Szurowska E, Sikorska K, Iżycka-Świeszewska E, Nowicki TK, Romanowski T, Bielawski KP, Studniarek M. The role of MR imaging in detection of hepatic iron overload in patients with cirrhosis of different origins. BMC Gastroenterology 2010; vol. 10, nr 13, [14 s.]. Impact Factor 2,468; MNiSW 20,0 3. Szurowska E, Nowicki TK, Iżycka-Świeszewska E, Wypych J, Drobińska-Jurowiecka A, Markiet K, Szarmach A, Studniarek M. Is hepatotropic contrast enhanced MR a more effective method in differential diagnosis of hemangioma than multi-phase CT and unenhanced MR? Gastroenterology 2011; vol. 11, nr 43, [10 s.]. Impact Factor 2,422; MNiSW 30,0 4. Nowicki TK, Markiet K, Iżycka-Świeszewska E, Dziadziuszko K, Studniarek M, Szurowska E. Efficacy comparison of multi-phase CT and hepatotropic contrast-enhanced MRI in the differential diagnosis of focal nodular hyperplasia: a prospective cohort study. BMC Gastroenterology 2018; vol. 18, art. ID 10, s. [1-9]. Impact Factor 2,212; MNiSW 25,0 2

3 5. Szurowska E, Nowicki TK, Iżycka-Świeszewska E, Zadrożny D, Markiet K, Studniarek M. Predictive value of apparent diffusion coefficient in evaluation of colorectal carcinoma hepatic metastases' response to radiofrequency ablation. J. Magn. Reson. Imaging 2013; vol. 38, nr 5, s Impact Factor 2,788; MNiSW 35,0 i jedna praca poglądowa: 1. Nowicki TK, Markiet K, Szurowska E. Diagnostic imaging of hepatocellular carcinoma: a pictorial essay. Curr. Med. Imag. Rev. 2017; vol. 13, nr 2, s Impact Factor 0,308; MNiSW 15,0 Wszystkie prace są opracowaniami zbiorowymi, opublikowanymi w języku angielskim, w latach Doktorant jest pierwszym autorem dwóch prac oryginalnych i pracy poglądowej. Doktorant załączył oświadczenia współautorów potwierdzające wkład Autora niniejszej rozprawy w powstanie w/w publikacji oraz zawierające zgodę na przedłożenie wspomnianych prac jako części rozprawy doktorskiej. Analizując załączone oświadczenia można stwierdzić, że udział Doktoranta był znaczący i polegał na: projektowaniu prac, przygotowaniu części eksperymentalnej pracy, zebraniu i interpretacji wyników, analizie statystycznej, przygotowaniu manuskryptów, odpowiedzi na uwagi recenzentów. Prace stanowiące podstawę rozprawy doktorskiej opublikowane zostały w liczących się czasopismach o zasięgu międzynarodowym. Sumaryczny IF prac tego cyklu wynosi 10,198, a łączna liczba punktów według MNiSW 129. Tak wysoki sumaryczny IF wskazuje, że badania zostały właściwie zaplanowane i przeprowadzone przez Autora oraz reprezentują wysoki poziom naukowy, co zostało pozytywnie ocenione przez recenzentów tych czasopism. Prace stanowiące niniejszą rozprawę są tematycznie spójne. Zastrzeżenie budzi jedynie stosunkowa słaba jakość kserokopii pierwszej publikacji, utrudniająca recenzentowi zapoznanie się z jej zawartością. Publikacje nr 1 i 2 dotyczyły badań nad możliwościami wykorzystania metody rezonansu magnetycznego w ocenie stężeń żelaza w wątrobie. W pierwszej publikacji wykorzystano fantomy wątroby o znanym stężeniu żelaza, w celu weryfikacji zaproponowanego algorytmu badania. Na podstawie otrzymanych wyników nie można było właściwie ocenić stężenia żelaza we wszystkich badanych próbkach, co upoważniło autorów do postawienia wniosku mówiącego o konieczności prowadzenia dalszych badań. Natomiast druga praca obejmowała 3

4 badania rezonansu magnetycznego wykonane u pacjentów, u których zawartość żelaza była oceniana w preparacie histopatologicznym, pobranym z biopsji gruboigłowej. Uzyskane wyniki wykazały na istotną statystycznie różnicę pomiędzy intensywnością sygnału wątroby pacjentów bez i ze spichrzaniem żelaza. W publikacji nr 3 wykazano wyższą skuteczność diagnostyczną rezonansu magnetycznego w obrazowaniu naczyniaków wątroby w porównaniu z badaniem tomografii komputerowej. Na podkreślenie zasługuje wynikający z tej pracy wniosek wskazujący, że wartość diagnostyczna obrazów T2-zależnych nie różniła się w sposób istotny statystycznie od wartości sekwencji używającej hepatotropowy środek kontrastujący. Kolejna publikacja nr 4 porównywała wartość wielofazowego badania tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego z użyciem hepatotropowego środka kontrastującego w ocenie guzkowego rozrostu ogniskowego. Ta praca wykazała przydatność fazy hepatocytarnej i wyższą pewność rozpoznawania w badaniu MR W publikacji nr 5 scharakteryzowano grupę pacjentów z ogniskami wtórnymi raka jelita grubego, u których zaplanowano wykonanie zabiegu ablacji. Oceniono wartość współczynnika dyfuzji ADC zmian ogniskowych jako parametru predykcyjnego odpowiedzi zmian wtórnych raka jelita grubego na leczenie regionalne. Wykazano, że niższe wartości współczynnika ADC korelują z gorszą odpowiedzią na zabieg ablacji. Publikacja nr 6 stanowi pracę poglądową opisującą wytyczne diagnostyczne HCC Europejskiego Stowarzyszenia Badań na Wątrobą i Europejskiej Organizacji Badań i Leczenia Raka, które zostały porównane z wytycznymi Amerykańskiego Stowarzyszenia Badań Chorób Wątroby i Japońskiego Towarzystwa Hepatologicznego. W pracy szeroko omówiono również radiologiczne cechy HCC stwierdzane w różnorodnych badaniach obrazowych. Zauważalnym niedociągnięciem Autoprezentacji jest brak streszczenia w języku polskim i angielskim oraz brak dyskusji. W opinii recenzenta w dyskusji Doktorant mógłby przedyskutować w sposób kompleksowy całość uzyskanych wyników i odnieść je do danych z aktualnego piśmiennictwa, oraz zaprezentować swoją dojrzałość naukową. Z obowiązku recenzenta muszę również wspomnieć o zauważonych drobnych uchybieniach: - w wykazie skrótów znalazły się nieprawidłowe formy rozwinięcia skrótów: EASL, EORTC, NAFLD; - sugerowałabym aby punkt 2.2 Epidemiologia spichrzania żelaza w wątrobie przenieść tuż przed punkt 2.5, który opisuje choroby spichrzania wątroby; 4

5 - zdaniem recenzenta Cel badań powinien być wyodrębniony jako osobny punkt, obecnie jest jednym z podpunktów w Spisie publikacji; - zgodnie z wiedzą recenzenta, przyjętym w Polsce skrótem określającym badanie rezonansu magnetycznego jest skrót MR; - uwaga dotyczy publikacji nr 1 w tekście artykułu nie zauważyłam informacji o zgodzie Komisji Bioetycznej na przeprowadzenie badań. Poczynione z obowiązku recenzenta uwagi krytyczne w najmniejszym stopniu nie umniejszają merytorycznej wartości pracy doktorskiej i mojej ogólnej, bardzo pozytywnej oceny dysertacji lekarza Tomasza Krystiana Nowickiego. Praca ma dużą wartość poznawczą i powinna stanowić impuls do dalszych badań naukowych w podjętych tematach. Reasumując należy stwierdzić, że spójny tematycznie cykl publikacji stanowiący rozprawę doktorską jest oryginalnym opracowaniem o wysokiej wartości naukowej. Uważam, że rozprawa doktorska spełnia warunki określone w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz.595, z późn. zm.). W związku z powyższym mam zaszczyt przedstawić ją Wysokiej Radzie Wydziału Nauk o Zdrowiu i wnoszę o dopuszczenie lekarza Tomasza Krystiana Nowickiego do dalszych etapów przewodu doktorskiego i publicznej dyskusji nad rozprawą. Licząc na uzupełnienie wspomnianych powyżej niedociągnięć a biorąc pod uwagę nowatorski charakter badań oraz wysoką sumaryczną wartość IF cyklu publikacji zgłaszam wniosek o wyróżnienie pracy. 5