Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie

Transkrypt

1 Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie Lublin, dnia grudnia 2011 r. LLU /2011 P/11/002 Pani Violetta Rudzka Wójt Gminy Jabłonna WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli 1 zwanej dalej ustawą o NIK, Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie skontrolowała w Urzędzie Gminy w Jabłonnie (zwanym dalej Urzędem ) pozyskiwanie przez Gminę Jabłonna (zwanej dalej Gminą ) środków z budżetu Unii Europejskiej w latach (I półrocze). W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 28 listopada 2011 r., Najwyższa Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Pani Wójt niniejsze wystąpienie pokontrolne. Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie, pomimo stwierdzonych uchybień, pozyskiwanie przez Gminę środków z budżetu Unii Europejskiej w badanym okresie. Podstawą pozytywnej oceny było zidentyfikowanie potrzeb inwestycyjnych i określenie ich w strategicznych dokumentach oraz aktywność w pozyskiwaniu środków z budżetu Unii Europejskiej na współfinansowanie zadań. Stwierdzone uchybienia polegały na nierzetelnym sporządzeniu dwóch wniosków o dofinansowanie złożonych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, co skutkowało odrzuceniem wniosków na etapie oceny formalnej. 1. Gmina zidentyfikowała potrzeby inwestycyjne, w tym zadania współfinansowane ze środków europejskich i określiła je w dokumentach strategicznych. Podstawowym 1 Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz ze zm. ul. Okopowa 7, Lublin tel.: , fax: , LLU@nik.gov.pl Adres korespondencyjny: Skr. poczt. P-112, Lublin 1

2 dokumentem był Wieloletni Plan Inwestycyjny na lata ( WPI ), w którym określono cele strategiczne, przedstawiono listę zadań, a także wskazano środki z budżetu Unii Europejskiej jako źródło współfinansowania inwestycji. Zaplanowano realizację projektów dofinansowanych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich ( PROW ) oraz Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego ( RPO WL ). W Strategii Rozwoju Gminy Jabłonna na lata oraz Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Jabłonna na lata ( POŚ ) przewidziano pozyskanie środków z budżetu Unii Europejskiej dla planowanych przedsięwzięć, przy czym w POŚ jako źródło środków z budżetu UE wskazano programy realizowane w latach W latach (I półrocze) realizowano sukcesywnie inwestycje zgodnie z założeniami przyjętymi w WPI, w szczególności w zakresie przebudowy dróg gminnych, budowy gazociągu, chodników, oświetlenia, infrastruktury szkolnej i sportowej. Dokument ten zmieniano i dostosowywano do możliwości finansowych Gminy. 2. W okresie objętym kontrolą Gmina ubiegała się o uzyskanie dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej 14 projektów o łącznej wartości ,9 tys. zł (w tym udział środków z UE ,3 tys. zł). Dziewięć projektów (10.975,6 tys. zł, w tym środki z UE 8.530,3 tys. zł) uzyskało ocenę pozytywną. Do realizacji przyjętych zostało siedem wniosków o łącznej wartości tys. zł (w tym środki z UE 2.516,6 tys. zł), a dwa projekty zostały umieszczone na listach rezerwowych. Siedem wniosków o dofinansowanie (dwa w ramach RPO WL, a pięć w ramach PROW) dotyczyło zadań inwestycyjnych o wartości tys. zł, (w tym z UE 7.970,5 tys. zł). Wnioski te obejmowały swoim zakresem osiem zadań 5 spośród jedenastu zaplanowanych w WPI oraz dodatkowo inwestycję 6, która nie była ujęta w tym dokumencie. Nie ubiegano się o wsparcie dla trzech zadań 7, ponieważ z ich realizacji zrezygnowano ze względów finansowych lub przeniesiono ją na późniejszy termin. W ramach RPO WL nie uzyskano dofinansowania w kwocie 6.013,7 tys. zł do dwóch 2 Uchwała Nr XII/94/2008 Rady Gminy Jabłonna z dnia 19 marca 2008 r. ze zmianami. 3 Uchwała Nr XIX/141/2008 Rady Gminy z dnia 12 grudnia 2008 r. 4 Uchwała Nr XXIII/146/05 Rady Gminy z dnia 30 września 2005 r. 5 Zadania: Przebudowa drogi Jabłonna Pierwsza Piotrków; budowa sali sportowej przy Gimnazjum w Jabłonnie; budowa oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacji sanitarnej Piotrków Pierwszy, Piotrków Drugi; budowa oczyszczalni ścieków Jabłonna Druga; budowa przydomowych oczyszczalni ścieków; remont strażnicy Ochotniczej Straży Pożarnej w Chmielu Pierwszym; urządzenie placu zabaw przy Szkole Podstawowej w Czerniejowie; urządzenie placu zabaw przy Szkole Podstawowej w Jabłonnie. 6 Remont i urządzenie boiska sportowego w Jabłonnie. 7 Zadania: budowa oczyszczalni ścieków w Czerniejowie; budowa oczyszczalni ścieków w Skrzynicach; budowa gminnej oczyszczalni ścieków z kanalizacją. 2

3 projektów o wartości 7.727,5 tys. zł 8. Wnioski ze względu na małą liczbę punktów otrzymaną w trakcie oceny merytorycznej (66,5 pkt oraz 75 pkt) umieszczono na listach rezerwowych. Według wyjaśnień złożonych w trakcie kontroli, gminy wiejskie posiadają ograniczone możliwości pozyskiwania środków w ramach RPO WL z powodu wprowadzonych kryteriów oceny projektów, które nie były dostosowane do potrzeb małych gmin, a promowały gminy miejskie lub gminy wiejskie o szczególnie korzystnym położeniu lub posiadające określoną infrastrukturę. Gmina nie skorzystała z możliwości oprotestowania wyniku oceny merytorycznej. Podjęto natomiast skuteczne działania w celu pozyskania środków z innych źródeł. Realizowana budowa sali sportowej przy Gimnazjum w Jabłonnie (3.179,4 tys. zł) otrzymała dofinansowanie z Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej w wysokości tys. zł. Zadanie w zakresie budowy dróg gminnych w Jabłonnie zostało częściowo wykonane (625,8 tys. zł), a sfinansowano je ze środków własnych oraz otrzymanej dotacji z budżetu państwa na usuwanie skutków klęsk żywiołowych (69,4 tys. zł). Wnioski złożone w ramach PROW zostały pozytywnie ocenione pod względem merytorycznym przez Podmiot Wdrażający. Uzupełnienia wniosków, w trakcie postępowania aplikacyjnego, dokonywane były z zachowaniem wyznaczonych terminów, co pozwoliło na przyznanie Gminie dofinansowania do pięciu projektów. Pomoc z budżetu Unii Europejskiej w wysokości 1.956,8 tys. zł umożliwiła Gminie przystąpienie do realizacji inwestycji o łącznej wartości 2.664,4 tys. zł 9. W celu pozyskania środków na realizację czterech inwestycji, które otrzymały pomoc w ramach PROW, zaciągnięto pożyczki w Banku Gospodarstwa Krajowego w wysokości 1.006,9 tys. zł. W okresie relacja długu Gminy do jej dochodów zawierała się w przedziale od 2,8% do 5,21%, tj. nie przekroczono progów ostrożnościowych, o których mowa w art. 170 ustawy o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005 r. 10 Zadłużenie Gminy wzrosło jednak w tym czasie prawie czterokrotnie z poziomu 518 tys. zł na koniec 2007 r. do tys. zł na koniec I półrocza 2011 r. W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki ( POKL ) złożono siedem wniosków o uzyskanie wsparcia z budżetu Unii Europejskiej o łącznej wartości 2.313,8 tys. zł, ale tylko w dwóch przypadkach otrzymano pozytywną ocenę merytoryczną i uzyskano dofinansowanie 8 Projekty: Przebudowa drogi Jabłonna Pierwsza Piotrków; budowa sali sportowej przy Gimnazjum w Jabłonnie. 9 Dofinansowanie przyznano na remont i urządzenie boiska sportowego Jabłonnie, budowę oczyszczalni ścieków i sieci kanalizacji sanitarnej w Piotrkowie Pierwszym i Drugim, urządzenie placów zabaw przy Szkołach Podstawowych w Jabłonnie i Czerniejowie, remont strażnicy Ochotniczej Straży Pożarnej w Chmielu Pierwszym oraz budowę przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie gminy Jabłonna oraz oczyszczalni ścieków Jabłonna Druga. 10 Dz. U. Nr 249, poz ze zm. 3

4 w kwocie 559,8 tys. zł. Dzięki środkom unijnym Gmina realizowała projekt systemowy w zakresie indywidualizacji procesu nauczania w szkołach podstawowych oraz projekt dotyczący upowszechniania edukacji przedszkolnej. Trzy wnioski (spośród pięciu), których Instytucja Pośrednicząca nie przyjęła do realizacji (o wartości tys. zł), otrzymały negatywną ocenę merytoryczną ze względu na niespełnienie określonych kryteriów i nieuzyskanie wymaganego minimum 60 punktów (ogółem lub w poszczególnych częściach wniosku podlegających ocenie). Od wyników oceny merytorycznej Gmina się nie odwoływała. Dwa wnioski o dofinansowanie projektów (812,7 tys. zł) zostały sporządzone nierzetelnie, co skutkowało odrzuceniem wniosków na etapie oceny formalnej. W jednym przypadku wniesiono protest od oceny formalnej wniosku 11, który został uznany przez Instytucję Pośrednicząca za niezasadny. Natomiast w stosunku do drugiego odrzuconego wniosku 12, w którym nie zamieszczono informacji o prowadzeniu biura na terenie województwa lubelskiego, nie skorzystano z prawa złożenia poprawionej wersji w ramach tego samego konkursu. Według wyjaśnień złożonych w trakcie kontroli, nie zrobiono tego z powodu braku spełnienia kryteriów strategicznych mających wpływ na ocenę merytoryczną projektu. W partnerstwie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego oraz jako członek związku celowego, Gmina pozyskała środki unijne na dofinansowanie trzech zadań inwestycyjnych o łącznej wartości ,7 tyś. zł (w tym środki UE ,9 tys. zł) 13. Jednostki organizacyjne Gminy 14 ubiegały się o uzyskanie wsparcia dla siedmiu projektów (w ramach POKL i PROW). Dla sześciu zadań (264,3 tys. zł) otrzymały dofinansowanie w kwocie 247,7 tys. zł 3. Wnioski o dofinansowanie projektów przygotowywał pracownik Urzędu zatrudniony na wyodrębnionym w strukturze organizacyjnej samodzielnym stanowisku pracy ds. pozyskiwania środków zewnętrznych. W dacie zatrudnienia w Urzędzie (lipiec 2008 r.) pracownik ten posiadał doświadczenie zawodowe w zakresie przygotowywania wniosków o dofinansowanie projektów. W przypadku dwóch wniosków składanych w ramach RPO WL firmom zewnętrznym 15 zlecono sporządzenie studium wykonalności (stanowiącego załącznik do wniosku). Wydatki 11 Upowszechnianie edukacji przedszkolnej w Gminie Jabłonna 665 tys. zł. 12 Euroedukacja 147,7 tys. zł. 13 W oparciu o trzy wnioski złożone w ramach RPO WL. 14 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Jabłonnie oraz Centrum Kultury Gminnej w Piotrkowie. 15 Umowa z 4 października 2007 r. ze Stowarzyszeniem Inżynierów i Techników Komunikacji na opracowanie koncepcji programowej i studium wykonalności do projektu Budowa dróg gminnych w Jabłonnie Pierwszej 4

5 z tego tytułu wyniosły 29,2 tys. zł. Wnioski zostały ocenione pozytywnie i umieszczone na listach rezerwowych. Przedstawiając powyższe oceny i uwagi, Najwyższa Izba Kontroli wnosi o rzetelne sporządzanie wniosków o dofinansowanie projektów ze środków europejskich. Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Panią Wójt, w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosku bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosku lub przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Pani prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK w Lublinie umotywowanych zastrzeżeń w sprawie ocen i uwag zawartych w tym wystąpieniu. (14,6 tys. zł), umowa z Biurem Doradztwa Europejskiego EuroCompass na opracowanie studium wykonalności do projektu Budowa sali sportowej przy Gimnazjum w Jabłonnie (14,6 tys. zł). 5