Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
|
|
- Daniel Dąbrowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Vol. 3/2004 Nr 2(7) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Wpływ masy i długości urodzeniowej oraz rodzaju kariotypu i wzrostu rodziców na spontaniczny wzrost dziewcząt z zespołem Turnera Influence of birth weight and length, karyotype and parents height on spontaneous growth in girls with Turner syndrome 1 Aneta Gawlik, 1 Ewa Małecka-Tendera, 2 Tomasz Gawlik 1 Klinika Pediatrii, Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej Śląskiej Akademii Medycznej 2 Katedra i Zakład Biochemii, Śląskiej Akademii Medycznej Adres do korespondencji: dr n. med. Aneta Gawlik, Klinika Pediatrii, Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej ŚAM w Katowicach, Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka i Matki, ul. Medyków 16, Katowice, tel , agawlik@mp.pl Słowa kluczowe: zespół Turnera, wzrost Key words: Turner syndrome, height STRESZCZENIE/ABSTRACT Przyczyna niskorosłości dziewcząt z zespołem Turnera (ZT) nadal jest przedmiotem badań. Cel pracy. Ustalenie wpływu masy i długości urodzeniowej ciała, wzrostu rodziców oraz rodzaju kariotypu na wzrost nieleczonych pacjentek z ZT. Materiał i metodyka. Badaniem objęto grupę 62 nieleczonych dziewcząt z ZT. Masa i długość urodzeniowa pochodziły z książeczki zdrowia dziecka. Wzrost wyrażano w hsds obliczanych z wykorzystaniem siatek centylowych dla ZT hsdst, wzrost rodziców na podstawie siatki dla populacji zdrowej hsds. Kariotypy podzielono na: monosomie, mozaiki oraz inne, niezaliczone do dwóch wyżej wymienionych grup. Wyniki. Analiza przeprowadzona metodą ANOVA nie wykazała różnic istotnych statystycznie między średnimi wartościami hsdst w grupach pacjentek o różnym kariotypie (p = 0,30). Spośród analizowanych parametrów (mphsds, masa urodzeniowa i długość urodzeniowa ciała) jedynie średni wzrost rodziców wyrażony jako mphsds wykazywał znamienną dodatnią korelację z wartością hsdst pacjentek (r = 0,54, p < 0,0001). Analiza oddzielnie wpływu wzrostu ojca i wzrostu matki na wartość hsdst wykazała, że jedynie wzrost ojca miał znamienny wpływ na wzrost córki (p < 0,001). Wnioski. 1. Wzrost ojca miał znamienny wpływ na spontaniczny wzrost dziewcząt z ZT. 2. Wzrost dziewcząt przed terapią nie zależał od masy i długości urodzeniowej ciała, rodzaju kariotypu i wzrostu matki. The reason for the short stature in girls with Turner syndrome (TS) is still under investigation. There are also contradictory reports about the influence of karyotype, parental height, birth weight and length on natural growth rate in patients with TS. The aim of the study was the assessment of the influence of these parameters on initial height (before therapy) in TS patients. Vol. 3/2004, Nr 2(7) 39
2 Praca oryginalna Endokrynol. Ped., 3/2004;2(7):39-43 Material and method. 62 patients with TS were examined. Birth weight and length were obtained from patients records. Patients and parents height was expressed in hsds (using growth chart for TS hsdst and for healthy population hsds accordingly). Karyotypes were divided into monosomy, mosaics and others. Results. No significant differences were revealed between hsdst in groups of patients with different kind of kayotype (p = 0.30). Among analysed parameters (mphsds, birth weight and length) only mphsds correlated significantly with initial hsdst (r = 0.54; p < ). Further analysis revealed that only paternal height had statistically significant influence on hsdst (p < 0.001). Conclusions. 1. Paternal height influences spontaneous height of girls with Turner syndrome. 2. Birth weight and length as well as karyotype and maternal height do not affect height of untreated girls with TS. Wstęp Zespół Turnera (ZT) jest zaburzeniem chromosomalnym, spowodowanym całkowitą lub częściową monosomią chromosomu X obecną we wszystkich bądź tylko w niektórych komórkach. Ocenia się, że występuje z częstością 1 na 2000 do 1 na 5000 żywo urodzonych noworodków płci żeńskiej [1, 2]. Na podstawie badań przeprowadzonych w ciągu ostatnich 30 lat stwierdzono, że niedobór wzrostu dotyczy aż 95% pacjentek z zespołem Turnera [3]. Według Ranke i wsp. ich spontaniczne wzrastanie ma specyficzny przebieg i w ciągu życia wyróżnia się cztery jego fazy [4, 5]: I faza okres zahamowania wewnątrzmacicznego wzrastania, II faza okres od urodzenia do 3 roku życia z prawidłowym tempem wzrastania i obniżoną progresją wieku kostnego w stosunku do metrykalnego, III faza okres od 3 do 12 r.ż. z obniżonym tempem wzrastania i prawidłową progresją wieku kostnego, IV faza okres po 12 roku życia ( > 10 lat wieku kostnego) z obniżonym tempem wzrastania i obniżoną progresją wieku kostnego, czego konsekwencją jest wydłużenie okresu wzrastania. Nadal nieliczne i często sprzeczne są doniesienia odnośnie wpływu wzrostu rodziców, rodzaju kariotypu oraz masy i długości urodzeniowej na naturalny przebieg wzrastania pacjentek z zespołem Turnera. Celem pracy było ustalenie wpływu masy i długości urodzeniowej ciała, wzrostu rodziców oraz rodzaju kariotypu na wzrost początkowy (przed terapią) obserwowanych pacjentek. Materiał i metodyka Badaniem objęto grupę 62 nieleczonych dziewcząt z zespołem Turnera (ZT), pacjentek Katedry i Kliniki Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej Śląskiej Akademii Medycznej. We wszystkich przypadkach rozpoznanie postawione było na podstawie wyniku badania cytogenetycznego z limfocytów krwi obwodowej, którego wykonanie zlecano z uwagi na obecność objawów sugerujących zespół. Rozkład rodzajów kariotypu w badanej grupie prezentuje tabela I. Tab. I. Rozkład rodzajów kariotypów u badanych pacjentek Tab. I. Distribution of karyotypes in the examined patients Rodzaj kariotypu (n) (%) 45,X 35 58,3 45,X/46,XX 7 11,6 46,X,i(Xq) 7 11,6 45,X/46,X,r(X) 2 3,3 inne 11 15,2 Tab. II. Średnie wartości wieku metrykalnego, wieku kostnego, hsdst, masy i długości urodzeniowej oraz mphsds u badanych pacjentek (średnie ± SD) Tab. II. Mean values of chronological age, bone age, hsds, birth weigth and length and mphsds in the examined patients (mean ± SD) n WM WK hsdst Masa ur Dł. ur mphsds 62 [lata] [lata] [1] [g] [cm] [1] 10,8 ± 4,4 8,9 ± 3,8 0,20 ± 0, ± ,4 ± 2,7 0,21 ± 0,99 WM wiek metrykalny. WK wiek kostny. hsdst standaryzowana wartość wzrostu obliczona według siatki dla dziewcząt z zespołem Turnera. Masa ur. masa urodzeniowa. Dł. ur. długość urodzeniowa. mphsds średnia standaryzowana wartość wzrostu rodziców. Do badania nie zostały włączone pacjentki z ZT, u których jednocześnie stwierdzono inne choroby przewlekłe, niezwiązane z chorobą podstawową (tj. z ZT), a mogące mieć wpływ na proces wzrastania. 40
3 Gawlik A. i inni Wpływ masy i długości urodzeniowej oraz rodzaju kariotypu i wzrostu rodziców... Wartości średniego wieku metrykalnego pacjentek (WM), średniego wieku kostnego (WK), średniej standaryzowanej wartości wzrostu obliczonej według siatek dla ZT (hsdst), ich średniej masy i długości urodzeniowej oraz średniej standaryzowanej wartości wzrostu rodziców (mphsds) zamieszczono w tabeli II. Pacjentki mierzono przy użyciu stadiometru typu Harpenden, w pozycji frankfurckiej, bez obuwia, w godzinach przedpołudniowych. Każdorazowo pomiar dokonywany był trzykrotnie, a następnie obliczana była jego średnia wartość. Dane okołoporodowe (masa i długość urodzeniowa ciała oraz wiek ciążowy) pochodziły z książeczki zdrowia dziecka. Wzrost pacjentek wyrażano w postaci wartości standaryzowanych (hsdst), obliczonych z wykorzystaniem siatki dla populacji dziewcząt z zespołem Turnera, autorstwa Ranke [5]. Pomiaru wzrostu rodziców pacjentek dokonywano z zachowaniem tych samych zasad jak w przypadku pacjentek i wyrażano go w wartościach standaryzowanych (hsds) obliczonych na podstawie siatek Kurniewicz-Witczakowej i wsp. [6, 7]. Przy obliczaniu hsds (standaryzowanej wartości wzrostu) korzystano ze wzoru [8]:, gdzie: H wzrost aktualny; H 50c wartość średnia wzrostu (odpowiadająca 50 centylowi) populacji w danym wieku; H 3c wartość wzrostu populacji w danym wieku odpowiadająca 3 centylowi. Średnią standaryzowaną wartość wzrostu rodziców (mphsds) obliczano stosując wzór: Wyniki Ryc. 1. Korelacja pomiędzy średnim standaryzowanym wzrostem rodziców (mphsds) a standaryzowaną wartością wzrostu obserwowanych pacjentek (hsdst) Fig. 1. Correlation between mid-parental height SDS and height standard deviation score of the examined patients (hsdst). Kariotypy podzielono na: monosomie, mozaiki (z obecnością prawidłowej linii komórkowej) oraz inne, niezaliczone do dwóch wyżej wymienionych grup. Analizę statystyczną przeprowadzono z wykorzystaniem jednoczynnikowej analizy wariancji (ANOVA), metody analizy regresji i analizy regresji wielokrotnej. Za znamienne statystycznie przyjęto różnice na poziomie istotności p < 0,05. Do opracowania danych używano programu STATI- STICA for Windows v. 5.1 oraz pakietu Microsoft Office. Ryc. 2. Korelacja pomiędzy hsds ojca a standaryzowaną wartością wzrostu obserwowanych pacjentek (hsdst) Fig. 2. Correlation between father s hsds and height standard deviation score of the examined patients (hsdst) Analiza metodą ANOVA nie wykazała różnic istotnych statystycznie między średnimi wartościami hsdst w grupach pacjentek o różnym kariotypie (p = 0,30). Nie stwierdzono istotnej korelacji między masą i długością urodzeniową a hsdst (odpowiednio: p = 0,63, r = 0,07; p = 0,73, r = 0,05). Spośród analizowanych parametrów jedynie średni wzrost rodziców wyrażony jako mphsds wykazywał znamienną dodatnią korelację z początkową wartością hsdst (p < 0,0001, r 2 = 0,2899) ryc. 1. Analizując oddzielnie wpływ wzrostu ojca (hsds ojca) i wzrostu matki (hsds matki) na początkową wartość hsdst wykazano, że jedynie wzrost ojca był tu znamienny (p < 0,001) ryc. 2. Wpływ wzrostu matki (hsds matki) pozostawał nieistotny (p = 0,09). 41
4 Praca oryginalna Omówienie Mechanizmy przyczyniające się do upośledzonego wzrastania w zespole Turnera nie zostały do końca poznane. Szukano przyczyn między innymi w nieprawidłowej syntezie i sekrecji endogennego hormonu wzrostu. Dane literaturowe dotyczące wydzielania hormonu wzrostu są sprzeczne. Większość wskazuje na jego niskie dobowe spontaniczne wydzielanie, przy zachowaniu prawidłowej odpowiedzi w testach stymulacyjnych [9, 10], co prawdopodobnie wiąże się z niedoborem estrogenów [11]. Obserwowano również zaburzone proporcje między izoformami hormonu wzrostu w porównaniu ze stwierdzanymi u dziewcząt zdrowych [12]. Udokumentowano także, że po 9 r.ż. wydzielanie hormonu wzrostu jest niższe u dziewcząt z ZT niż u ich zdrowych rówieśniczek [13]. Zmiana profilu wydzielania hormonu wzrostu po 9 r.ż. nie koreluje jednak czasowo z wyhamowaniem tempa wzrastania [4]. Doniesienia o poprawie tempa wzrastania oraz wzrostu końcowego jedynie po zastosowaniu dawek hormonu wzrostu wyższych od tych zalecanych w somatotropinowej niedoczynności przysadki mogą sugerować natomiast oporność samych tkanek docelowych [10, 14]. Według ostatnich doniesień gen SHOX (shortstature homeobox-containing gene) z pseudoautosomalnego regionu ramienia krótkiego chromosomów płciowych jest powiązany z prawidłowym wzrastaniem, a zaobserwowanemu deficytowi wzrostu zależnemu od SHOX towarzyszą również inne anatomiczne zaburzenia: wysoko wysklepione podniebienie, nieprawidłowy rozwój małżowiny usznej, koślawość łokci i kolan oraz skrócenie kości śródręcza [15, 16]. Z parametrów, które mogłyby mieć wpływ na spontaniczny wzrost dziewcząt z zespołem Turnera (a więc na wartość hsdst), analizowaliśmy rodzaj kariotypu, masę i długość urodzeniową oraz średni wzrost rodziców wyrażony w wartościach standaryzowanych (mphsds). Ze skąpych danych literaturowych wynikało, że większa masa i długość urodzeniowa ciała wiązały się z wyższym wzrostem u dziewcząt nieleczonych [17], co jednak nie potwierdziło się w przypadku pacjentek przez nas obserwowanych. Większość badaczy potwierdzało wpływ wzrostu rodziców na wzrost nieleczonych pacjentek z ZT. W piśmiennictwie dominuje pogląd o dodatniej korelacji ze wzrostem obojga rodziców [17-19]. Były również doniesienia o silniejszej zależności od wzrostu ojca [20] bądź jedynie od wzrostu matki [21], jak i takie, w których wzrost końcowy uzyskany bez terapii nie korelował ze wzrostem rodziców pacjentki [22]. Wzrost początkowy obserwowanych w naszym ośrodku pacjentek dodatnio korelował ze średnim wzrostem rodziców. Dalsza analiza wykazała jednak, że jedynie wzrost ojca, a nie matki, miał istotny wpływ na początkową standaryzowaną wartość wzrostu. Przeprowadzona przez nas analiza statystyczna wykazała również, że rodzaj kariotypu nie miał wpływu na wzrost początkowy dziewcząt (przed włączeniem terapii). Fakt ten jest zgodny z wcześniejszymi doniesieniami literaturowymi [17-20, 23]. Analizy przeprowadziliśmy głównie z powodu niejednoznacznych doniesień literaturowych odnoszących się do wpływu różnych zmiennych na wzrost nieleczonych pacjentek z zespołem Turnera. Uzyskane wyniki są dyskusyjne i wymagają potwierdzenia na szerszym materiale. Wnioski Endokrynol. Ped., 3/2004;2(7): Znamienny wpływ na wzrost nieleczonych dziewcząt z zespołem Turnera miał jedynie wzrost ojca. 2. Nie stwierdzono, by spontaniczny wzrost pacjentek z zespołem Turnera zależał od masy i długości urodzeniowej ciała, rodzaju kariotypu czy wzrostu matki. PIŚMIENNICTWO/REFERENCES [1] Hsu L.Y.F.: Prenatal diagnosis of chromosomal abnormalities through amniocentesis. [w:] Genetic Disorders and the Fetus. Red. Milunsky A. The Johns Hopkins University Press, Baltimore 1998, [2] Frias J.L., Davenport M.L.: Health supervision for children with Turner syndrome. Pediatrics, 2003:111, [3] Saenger P., Albertsson Wikland K., Conway G.S. et al.: Recommendation for the diagnosis and management of Turner syndrome. J. Clin. Endocrinol. Metab., 2001:86, [4] Ranke M.B., Pflüger H., Rosendahl W. et al.: Turner syndrome: Spontaneous growth in 150 cases and review of the literature. Eur. J. Pediatr., 1983:141,
5 Gawlik A. i inni Wpływ masy i długości urodzeniowej oraz rodzaju kariotypu i wzrostu rodziców... [5] Ranke M.B., Stubbe P., Majewski F. et al.: Spontaneous growth in Turner s syndrome. Acta. Paediatr. Scan., 1988:343, suppl., [6] Kurniewicz-Witczakowa R., Mięsowicz I., Niedźwiecka Z. et al.: Siatka centylowa wysokości ciała dziewczynek warszawskich. Instytut Matki i Dziecka. Zakład Rozwoju Dzieci i Młodzieży, Warszawa [7] Kurniewicz-Witczakowa R., Mięsowicz I., Niedźwiecka Z. et al.: Siatka centylowa wysokości ciała chłopców warszawskich. Instytut Matki i Dziecka. Zakład Rozwoju Dzieci i Młodzieży, Warszawa [8]. Rymkiewicz-Kluczyńska B.: Zaburzenia wzrostu. [w:] Zaburzenia hormonalne u dzieci i młodzieży. Red. Romer T.E. Omnitech Press, Warszawa 1993, [9] Albertsson-Wikland K., Rosberg S.: Pattern of spontaneous growth hormone secretion in Turner syndrome. [w:] Turner syndrome: growth promoting therapies. Proceedings of the 2 nd International Symposium on Turner syndrome, Frankfurt / Main. Red. Ranke M.B., Rosenfeld R.G. Excerpta Medica, Amsterdam 1991, [10] Massarano A.A., Brook C.G.D., Hindmarsh P.C. et al.: Growth hormone secretion in Turner s syndrome and influence of oxandrolone and ethinyl oestradiol. Arch. Dis. Child., 1989:64, [11] Tinklin T.S., Betts P.R.: What is the current status of GH therapy in children with Turner syndrome? [w:] Challenges in Growth Hormone Therapy. Red. Monson J.P. Blackwell Science Ltd, London 1999, [12] Blethen S.L., Albertsson-Wikland K., Faklis E. et al.: Circulating growth hormone isoforms in girls with Turner s syndrome. J. Clin. Endocrinol. Metab., 1994:78, [13] Ross J.L., Long L.M., Loriaux D.L. et al.: Growth hormone secretory dynamics in Turner syndrome. J. Pediatr., 1985:106, [14] Hochberg Z., Pollack S., Aviram M.: Resistance to insulin-like growth factor 1 in Turner syndrome. [w:] Basic and Clinical Approach to Turner Syndrome. Proceedings of the 3 rd International Symposium on Turner Syndrome, Chiba, Japan, 8 10 July Red. Hibi I, Takano K. Excerpta Medica, Amsterdam 1993, [15] Blaschke R.J., Rappold G.A.: SHOX in short stature syndromes. Horm. Res., 2001:55 (suppl 1), [16] Ogata T., Matsuo N., Nishimura G.: SHOX haploinsufficiency and overdosage: impact of gonadal function status. J. Med. Genet., 2001:38, 1-6. [17] Naeraa R. W., Nielsen J.: Standards for growth and final height in Turner s syndrome. Acta. Paediatr. Scan., 1990:79, [18] Price D.A., Albertson-Wikland K. on behalf of the International Board of the Kabi Pharmacia International Growth Study: Demography, auxology and response to recombinant human growth hormone treatment in girls with Turner s syndrome in the Kabi Pharmacia International Growth Study. Acta. Paediatr., 1993:391, suppl., [19] Ranke M.B., Grauer M.-L.: Adult height in Turner syndrome: results of a multinational survey Horm. Res., 1994:42, [20] Rochiccioli P., David M., Malpuech G. et al.: Study of final height in Turner s syndrome; ethnic and genetic influences. Acta. Paediatr., 1994:83, [21] Cohen A., Kauli R., Partzelan A. et al.: Final height of girls with Turner s syndrome: correlation with karyotype and parental height. Acta. Paediatr., 1995:84, [22] Hochberg Z., Zadik Z.: Final height in young women with Turner syndrome after GH therapy: an open controlled study. Eur. J. Endocrinol., 1999:141, [23] Lyon A.J., Preece M.A., Grant D.B.: Growth curve for girls with Turner s syndrome. Arch. Dis. Child., 1985:60,
Anna Majcher, Ewelina Witkowska-Sędek, Joanna Bielecka-Jasiocha, Beata Pyrżak
IMiD, Wydawnictwo Aluna Medycyna Wieku Rozwojowego, 2012, XVI, 2 Anna Majcher, Ewelina Witkowska-Sędek, Joanna Bielecka-Jasiocha, Beata Pyrżak Klinika Pediatrii i Endokrynologii, Warszawski Uniwersytet
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 1/2002 Nr 1 Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Zespół Turnera: większość noworodków ma prawidłową długość ciała, a zaburzenia wzrastania występują dopiero po urodzeniu Turner syndrome:
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Smyczyńska J.: Wskaźniki auksologiczne przydatne w diagnostyce dzieci z niedoborem wzrostu i w monitorowaniu skuteczności ich leczenia Vol. 12/2013 Nr 2(43) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Bardziej szczegółowoOcena zależności wzrostu kobiet z zespołem Turnera i ich sióstr od wzrostu rodziców
/ORIGINAL PAPERS Endokrynologia Polska/Polish Journal of Endocrinology Tom/Volume 59; Numer/Number 2/2008 ISSN 0423 104X Ocena zależności wzrostu kobiet z zespołem Turnera i ich sióstr od wzrostu rodziców
Bardziej szczegółowolek. Magdalena Bosak-Prus Ocena profilu oreksyny A i greliny u dzieci niskorosłych.
lek. Magdalena Bosak-Prus Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1 we Wrocławiu, Katedra i Klinika Endokrynologii i Diabetologii Wieku Rozwojowego, młodszy asystent Ocena profilu oreksyny A i greliny
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 3/2004 Nr 2(7) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Wzrost końcowy pacjentek z zespołem Turnera leczonych w Polsce przed przeznaczeniem środków publicznych na zakup hormonu wzrostu
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Rymkiewicz-Kluczyńska B. i inni: Ocena wyników leczenia hormonem Szewczyk wzrostu L. polskich i inni Aktywność pacjentów opioidowa z idiopatycznym u dziewcząt niedoborem z nadczynnością hormonu i niedoczynnością
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 5/2006 Nr 2(15) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Wpływ nasilenia fenotypu na czas rozpoznawania zespołu Turnera The influence of phenotypic expression on the age at diagnosis in
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 4/2005 Nr 3(12) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Ocena metod prognozowania wzrostu ostatecznego u chłopców z konstytucjonalnym opóźnieniem wzrastania i dojrzewania Critical evaluation
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 9/2010 Nr 1(30) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Uwarunkowania tempa wzrastania chłopców z somatotropinową niedoczynnością przysadki leczonych hormonem wzrostu The Growth Rate Determinations
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Bardziej szczegółowoOcena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży
Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Krukowska-Andrzejczyk B. i inni: Efekty terapii rekombinowanym hormonem wzrostu dzieci z przejściowym częściowym niedoborem hormonu wzrostu... Vol. 12/2013 Nr 1(42) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Zubkiewicz-Kucharska A. i inni: Wpływ wybranych czynników Szewczyk na skuteczność L. i inni leczenia Aktywność rhgh opioidowa u dzieci u dziewcząt z somatotropinową z nadczynnością i niedoczynnością przysadki
Bardziej szczegółowoDensitometric test in differential diagnosis of short stature children *
Przegląd Antropologiczny Anthropological Review Vol 62, pp. 49 55 (1999) Densitometric test in differential diagnosis of short stature children * Grażyna Łysoń-Wojciechowska 1, Tomasz Romer 1, Waldemar
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Witkowska-Sędek E. i inni: Przydatność markerów obrotu kostnego Szewczyk dla oceny L. i efektów inni Aktywność leczenia opioidowa i indywidualizacji u dziewcząt terapii z nadczynnością hormonem i niedoczynnością
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Piekarski R. i inni: Katecholainy a Szewczyk wzrost sekrecji L. i inni hormonu Aktywność wzrostu opioidowa podczas u dziewcząt testów z nadczynnością stymulacyjnych i niedoczynnością u dzieci niskorosłych
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 4/2005 Nr 3(12) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Ocena auksologicznych wskaźników skuteczności leczenia hormonem wzrostu dzieci z somatotropinową niedoczynnością przysadki w zależności
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Zachurzok-Buczyńska A. i inni Wzrost i masa ciała w pierwszych trzech latach życia dzieci... Vol. 2/2003 Nr 1(2) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Wzrost i masa ciała w pierwszych trzech
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Witkowska-Sędek E. i inni: Somatotropinowa niedoczynność przysadki u dziewczynki z zespołem de Grouchy typu I Vol. 12/2013 Nr 4(45) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Somatotropinowa niedoczynność
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE. Wstęp. Cele pracy
STRESZCZENIE Wstęp Hormon wzrostu (GH) jest jednym z najważniejszych hormonów anabolicznych promujących proces wzrastania człowieka. GH działa lipolitycznie, wpływa na metabolizm węglowodanów, białek i
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 4/2005 Nr 1(10) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology U którego z dzieci niedobór hormonu wzrostu utrzyma się przez całe życie? Which child will be the growth hormone deficient adult?
Bardziej szczegółowoNoworodki SGA w oddziale intensywnej terapii grupa ryzyka przewlekłych zaburzeń wzrastania.
Noworodki SGA w oddziale intensywnej terapii grupa ryzyka przewlekłych zaburzeń wzrastania. M. Kęsiak, A. Stolarczyk, T. Talar, B. Cyranowicz, E. Gulczyńska Klinika Neonatologii ICZMP, kierownik kliniki
Bardziej szczegółowoIs there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report
Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 2/2003 Nr 3(4) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Ocena wybranych parametrów przemiany lipidowej u dzieci z somatotropinową niedoczynnością przysadki w trakcie leczenia hormonem wzrostu
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 3/2003 Nr 2(3) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Pituitary size and growth hormone (GH) secretion in short children; a relationship between pituitary size and the first-year response
Bardziej szczegółowoPraca oryginalna Endokrynol. Ped : DOI: /EP
Praca oryginalna Endokrynol. Ped. 2018.17.3.64:175-181 DOI: 10.18544/EP-01.17.03.1700 Original Paper Pediatr. Endocrinol. 2018.17.3.64:175-181 Efekty leczenia ludzkim rekombinowanym hormonem wzrostu dzieci
Bardziej szczegółowoPracownia auksologiczna
Pracownia auksologiczna A. Rusińska Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości Uniwersytet Medyczny w Łodzi 2012 Rozwój biologiczny składa się z nieodwracalnych procesów wzrastania różnicowania
Bardziej szczegółowoOcena stężenia wybranych miokin u dziewcząt z jadłowstrętem psychicznym i otyłością
lek. Agata Mikołajczak-Będkowska Ocena stężenia wybranych miokin u dziewcząt z jadłowstrętem psychicznym i otyłością rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Joanna Oświęcimska
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 9/2010 Nr 3(32) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Evaluation of Auxologic Development in Children Born Small for Gestational Age Ocena rozwoju auksologicznego dzieci urodzonych ze
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 8/2009 Nr 3(28) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Ocena odpowiedzi wzrostowej w pierwszym roku leczenia hormonem wzrostu u dzieci z somatotropinową niedoczynnością przysadki (SNP)
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 6/2007 r 4(21) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Częstość występowania nadwagi i otyłości u dzieci w wieku 7-9 lat województwa mazowieckiego Analysis of nutritional status 7-9 years
Bardziej szczegółowoLek. Joanna Marciniak
Lek. Joanna Marciniak Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we lekarz rezydent Wpływ atopowego zapalenia skóry na jakość życia chorych dzieci
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 6/2007 Nr 2(19) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Przydatność oceny molekularnej genów FGFR3 i SHOX oraz pomiarów antropometrycznych u dzieci z niskorosłością o niewyjaśnionej przyczynie
Bardziej szczegółowoOCENA ROZPRAWY NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH
KLINIKA NEONATOLOGII PUM 72-010 Police, ul. Siedlecka 2 Kierownik kliniki: Prof. dr. hab. n. med. Maria Beata Czeszyńska Tel/fax. 91 425 38 91 adres e- mail beataces@pum.edu.pl Szczecin, dnia 11. 06. 2018r
Bardziej szczegółowoEffect of nutritional status on growth velocity in the first year of growth hormone treatment of children with Growth Hormone Deficiency
Postępy Nauk Medycznych, t. XXVII, nr 10, 2014 Borgis *Anna Majcher 1, Aneta Czerwonogrodzka-Senczyna 2, Ewa Woźniak 1, Beata Pyrżak 1 Effect of nutritional status on growth velocity in the first year
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 1/2002 Nr 1 Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Ocena wybranych parametrów gospodarki lipidowej u dzieci z mikrosomią Evaluation of selected lipid metabolism in children with microsomia
Bardziej szczegółowoLek. med. Arkadiusz Soski. Streszczenie
Lek. med. Arkadiusz Soski Streszczenie Wstęp Rozwojową dysplazję stawu biodrowego (DDH developmental dysplasia of the hip) uznaje się za najczęstszą wadę u noworodków i niemowląt. Wada ta powstać może
Bardziej szczegółowodystrybucji serotypów powodujących zakażenia inwazyjne w poszczególnych grupach wiekowych zapadalność na IChP w poszczególnych grupach wiekowych
Warszawa, 15.06.2015 Rekomendacje Pediatrycznego Zespołu Ekspertów ds. Programu Szczepień Ochronnych (PZEdsPSO) dotyczące realizacji szczepień obowiązkowych, skoniugowaną szczepionką przeciwko pneumokokom;
Bardziej szczegółowolek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała
lek. Wojciech Mańkowski Zastosowanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP) przy kwalifikacji pacjentów do zabiegu przeszczepu drążącego rogówki i operacji zaćmy Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych
Bardziej szczegółowoSubkliniczna niedoczynność tarczycy
Subkliniczna niedoczynność tarczycy Elżbieta Petriczko Klinika Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii, Chorób Metabolicznych i Kardiologii Wieku Rozwojowego PUM Szczecin Definicja SNT Prawidłowe całkowite
Bardziej szczegółowoŹródło: WGL II ,
Komunikat nr 96/2018 dla świadczeniodawców realizujących świadczenia w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie programy lekowe w sprawie udostępnienia do użytku na platformie elektronicznego systemu monitorowania
Bardziej szczegółowoPraca oryginalna Original Article
diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics 2012 Volume 48 Number 4 399-404 Praca oryginalna Original Article Biochemiczne markery przebudowy kości, aktywności płytki wzrostowej i syntezy
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Wikiera B. i inni: Mineralizacja kości u dziewcząt z późno rozpoznanym zespołem Turnera Vol. 9/2010 Nr 1(30) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Mineralizacja kości u dziewcząt z późno
Bardziej szczegółowoKamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE
Czynniki socjodemograficzne wpływające na poziom wiedzy dotyczącej dróg szerzenia się zakażenia w kontaktach niezwiązanych z procedurami medycznymi wśród pacjentów z WZW typu C Kamil Barański 1, Ewelina
Bardziej szczegółowoNOWORODKI KASZUBSKIE OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA
S ł u p s k i e r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Ewa Wójtowicz Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu, Gdańsk NOWORODI ASZUBSIE OGÓLNA CHARATERYSTYA WSTĘ Rozwój fizyczny określany jest jako ciąg przeobrażeń,
Bardziej szczegółowoJoanna Rodziewicz-Gruhn Charakterystyka wysokości i proporcji wagowo-wzrostowych kobiet między 20 a 75 rokiem życia
Joanna Rodziewicz-Gruhn Charakterystyka wysokości i proporcji wagowo-wzrostowych kobiet między 20 a 75 rokiem życia Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna 7, 89-93 2007
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 299 SECTIO D 2003
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 299 SECTIO D 2003 Zakład Antropologii Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie Department of Anthropology University
Bardziej szczegółowoDalsze losy dzieci ze stwierdzonym prenatalnie poszerzeniem przezierności karkowej oraz prawidłowym kariotypem
Dalsze losy dzieci ze stwierdzonym prenatalnie poszerzeniem przezierności karkowej oraz prawidłowym kariotypem Long-term follow-up of children with prenatally found increased nuchal translucency and normal
Bardziej szczegółowoOCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ
ASSESSMENT OF POTENTIAL FOR ZŁOTNICKA SPOTTED PIG BREEDING IN ORGANIC FARMS OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ PSTREJ W GOSPODARSTWACH EKOLOGICZNYCH Janusz Tomasz Buczyński (1),
Bardziej szczegółowoOcena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych
Karolina Klara Radomska Ocena immunologiczna i genetyczna białaczkowych komórek macierzystych Streszczenie Wstęp Ostre białaczki szpikowe (Acute Myeloid Leukemia, AML) to grupa nowotworów mieloidalnych,
Bardziej szczegółowoCharakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego
Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób
Bardziej szczegółowoLECZENIE NISKOROSŁYCH DZIECI Z SOMATOTROPINOWĄ NIEDOCZYNNOŚCIĄ PRZYSADKI (ICD-10 E 23)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 697 Poz. 133 Załącznik B.19. LECZENIE NISKOROSŁYCH DZIECI Z SOMATOTROPINOWĄ NIEDOCZYNNOŚCIĄ PRZYSADKI (ICD-10 E 23) ŚWIADCZENIOBIORCY Do programu kwalifikuje Zespół Koordynacyjny
Bardziej szczegółowoObrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych
Lekarz Daria Dziechcińska-Połetek Obrazowanie kręgosłupa w badaniu TK i MR w różnych grupach wiekowych Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Dr hab. n. med. Ewa Kluczewska, prof. nadzw.
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 317 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 317 SECTIO D 2005 Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie Academy of Physical Education, Krakow URSZULA MIĄZEK, MARIA
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 3/2004 Nr 1(6) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Otyłość, nadwaga i niedobór masy ciała u dzieci śląskich w wieku 7-9 lat Obesity, overweight and thinness in Silesian children 7-9
Bardziej szczegółowoWitamina D w chorobach przewlekłych wieku rozwojowego
Witamina D w chorobach przewlekłych wieku rozwojowego Agnieszka Szlagatys-Sidorkiewicz Klinika Pediatrii, Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci Gdański Uniwersytet Medyczny Witamina D w chorobach
Bardziej szczegółowoLECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62.
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 701 Poz. 9 Załącznik B.64. LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62.9)
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 3/2004 Nr 3(8) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Czy upośledzenie wewnątrzmacicznego wzrastania (IUGR) jako przyczyna zaburzeń wzrastania jest wskazaniem do leczenia hormonem wzrostu?
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Noczyńska A. i inni: Wpływ urodzeniowej masy ciała oraz masy ciała rodziców na występowanie nadwagi i otyłości u ich dzieci Vol. 13/2014 Nr 1(46) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Wpływ
Bardziej szczegółowoZapytaj swojego lekarza.
Proste, bezpieczne badanie krwi, zapewniające wysoką czułość diagnostyczną Nieinwazyjne badanie oceniające ryzyko wystąpienia zaburzeń chromosomalnych, takich jak zespół Downa; opcjonalnie umożliwia również
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 4/2005 Nr 1(10) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Obserwacja przebiegu wzrastania i wzrost końcowy u pacjentów z klasyczną postacią wrodzonego przerostu nadnerczy Clinical observation
Bardziej szczegółowoSTRATYFIKACJA SPOŁECZNA RODZICÓW A POZIOM ROZWOJU FIZYCZNEGO I MOTORYCZNEGO ICH DZIECI
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Ryszard Asienkiewicz Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra STRATYFIKACJA SPOŁECZNA RODZICÓW A POZIOM ROZWOJU FIZYCZNEGO I MOTORYCZNEGO ICH DZIECI
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Vol. 5/2006 Nr 3(16) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology Ocena stężeń IGF-I i IGFBP-3 w różnych grupach dzieci urodzonych z hipotrofią wewnątrzmaciczną Evaluation of concentration of IGF-I
Bardziej szczegółowoSpodziewany efekt kliniczny wpływu wit. K na kość
Rola witaminy K2 w prewencji utraty masy kostnej i ryzyka złamań i w zaburzeniach mikroarchitektury Ewa Sewerynek, Michał Stuss Zakład Zaburzeń Endokrynnych i Metabolizmu Kostnego Uniwersytetu Medycznego
Bardziej szczegółowoI STANU ODŻYWIENIA U POLSKICH 13-LATKÓW W PIERWSZEJ DEKADZIE XXI WIEKU 1
PRZEGL EPIDEMIOL 2010; 64: 565-570 Zdrowie publiczne Maria Jodkowska, Anna Oblacińska, Izabela Tabak, Krystyna Mikiel-Kostyra WYSTĘPOWANIE ZABURZEŃ WZRASTANIA I STANU ODŻYWIENIA U POLSKICH 13-LATKÓW W
Bardziej szczegółowoOCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH NA TEMAT DODATKÓW DO ŻYWNOŚCI
BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 1055 1059 Aneta Kościołek 1, Magdalena Hartman 2, Katarzyna Spiołek 1, Justyna Kania 1, Katarzyna Pawłowska-Góral 1 OCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH
Bardziej szczegółowoUniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska
Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego
Bardziej szczegółowoHemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010
HemoRec in Poland Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 Institute of Biostatistics and Analyses. Masaryk University. Brno Participating
Bardziej szczegółowoShort stature an interdisciplinary pediatric problem
Short stature an interdisciplinary pediatric problem Niskorosłość interdyscyplinarny problem pediatryczny Anna Jarzumbek, Żaneta Malczyk, Katarzyna Ziora Keywords: short stature, etiology, treatment Słowa
Bardziej szczegółowoAlicja Drohomirecka, Katarzyna Kotarska
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 384 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 20 2003 ALICJA DROHOMIRECKA KATARZYNA KOTARSKA SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA DZIECI PRZEDSZKOLNYCH ZE STARGARDU SZCZECIŃSKIEGO
Bardziej szczegółowoDr hab. n. med. Aneta Gawlik
Dr hab. n. med. Aneta Gawlik Katedra i Klinika Endokrynologii i Pediatrii SUM Dr hab. n. med. Iwona Maruniak- Chudek Klinika Intensywnej Terapii i Patologii Noworodka SUM Konsultant wojewódzki ds. Neonatologii
Bardziej szczegółowoROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski
Mateusz Romanowski Wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na aktywność choroby i sprawność chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ROZPRAWA DOKTORSKA Promotor: Dr hab., prof. AWF Anna Straburzyńska-Lupa
Bardziej szczegółowoLek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.
Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski
Bardziej szczegółowoWPŁYW NIEDOBORU HORMONU WZROSTU NA ROZWÓJ STRUKTUR MÓZGU, FUNKCJI POZNAWCZYCH ORAZ MOTORYCZNYCH."
WPŁYW NIEDOBORU HORMONU WZROSTU NA ROZWÓJ STRUKTUR MÓZGU, FUNKCJI POZNAWCZYCH ORAZ MOTORYCZNYCH." Sympozjum Neuronauka a dziecko 9.03.2013 Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego Natalia Bezniakow
Bardziej szczegółowoStudia Medyczne Akademii Œwiêtokrzyskiej tom 7 Kielce 2007
Studia Medyczne Akademii Œwiêtokrzyskiej tom 7 Kielce 2007 Jacek Wilczyñski Zak³ad Patobiomechaniki Instytut Fizjoterapii Wydzia³ Nauko o Zdrowiu Akademii Œwiêtokrzyskiej w Kielcach Kierownik Zak³adu:
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Krukowska-Andrzejczyk B. i inni: Czy terapia rekombinowanym hormonem wzrostu ma wpływ na poprawę jakości życia dzieci z idiopatycznie niskim wzrostem? Vol. 10/2011 Nr 3(36) Endokrynologia Pediatryczna
Bardziej szczegółowoAnalysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
Bardziej szczegółowoWstępne wyniki leczenia ciężkiego niedoboru wzrostu u dzieci z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów i niedoborem hormonu wzrostu
P R A C A O R Y G I N A L N A ISSN 1734 3321 Małgorzata Wójcik 1, Agata Zygmunt-Górska 1, Magdalena Wąs 2, Katarzyna Doleżal-Ołtarzewska 1, Jerzy Starzyk 1 1 Klinika Endokrynologii Dzieci i Młodzieży Katedry
Bardziej szczegółowoZaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV STRESZCZENIE
Autor: Tytuł: Promotor: lek. Anna Zielińska Zaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV dr hab. Anita Bryńska STRESZCZENIE WSTĘP: W
Bardziej szczegółowoStrategie radzenia sobie ze stresem u osób z głuchotą prelingwalną, korzystających z implantu ślimakowego od okresu dorosłości
Strategie radzenia sobie ze stresem u osób z głuchotą prelingwalną, korzystających z implantu ślimakowego od okresu dorosłości Joanna Kobosko, Edyta Piłka, Agnieszka Pankowska, Henryk Skarżyński STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoEndokrynologia Pediatryczna Pediatric Endocrinology
Niedziela M. i inni: Leczenie zaburzeń wzrastania u pacjentów z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów za pomocą ludzkiego rekombinowanego... Vol. 8/2009 Nr 3(28) Endokrynologia Pediatryczna Pediatric
Bardziej szczegółowoMetody stosowane w praktyce pediatrycznej do oceny stopnia odżywienia dzieci
P R A C A O R Y G I N A L N A ISSN 1734 3321 Paweł Matusik, Ewa Małecka-Tendera, Aleksandra Nowak Katedra i Klinika Pediatrii, Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach
Bardziej szczegółowoStandardy i normy do oceny rozwoju somatycznego dzieci i młodzieży Doskonałe narzędzia czy pułapki diagnostyczne?
Standardy i normy do oceny rozwoju somatycznego dzieci i młodzieży Doskonałe narzędzia czy pułapki diagnostyczne? Dr hab. n. med. Anna Oblacińska Zakład Zdrowia Dzieci i Młodzieży Instytut Matki i Dziecka
Bardziej szczegółowoLECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62.
Załącznik B.64. LECZENIE HORMONEM WZROSTU NISKOROSŁYCH DZIECI URODZONYCH JAKO ZBYT MAŁE W PORÓWNANIU DO CZASU TRWANIA CIĄŻY (SGA lub IUGR) (ICD-10 R 62.9) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 327 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 327 SECTIO D 2005 Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Wydział Pedagogiczno-Artystyczny, Zakład Zasobów Poznawczych Człowieka,
Bardziej szczegółowoJakie metody diagnostyki obrazowej powinny być zastosowane w przypadku niedotlenienia-niedokrwienia u noworodków?
Jakie metody diagnostyki obrazowej powinny być zastosowane w przypadku niedotlenienia-niedokrwienia u noworodków? A. USG przezciemiączkowe B. USG i w drugiej kolejności TK C. USG i MR D. USG, TK i MR Badanie
Bardziej szczegółowoPolskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456
Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456 Anna Ratajska 1 2 1 1 Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Institute of Psychology, Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz
Bardziej szczegółowoWPŁYW PRZEBIEGU MECHANICZNEGO DOJU KRÓW NA ZAWARTOŚĆ KOMÓREK SOMATYCZNYCH W MLEKU PRZY ZMIENNEJ SILE NACIĄGU GUM STRZYKOWYCH W KUBKU UDOJOWYM
Inżynieria Rolnicza 4(122)/2010 WPŁYW PRZEBIEGU MECHANICZNEGO DOJU KRÓW NA ZAWARTOŚĆ KOMÓREK SOMATYCZNYCH W MLEKU PRZY ZMIENNEJ SILE NACIĄGU GUM STRZYKOWYCH W KUBKU UDOJOWYM Aleksander Krzyś, Józef Szlachta,
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ
FIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ A.JAKUBOWSKA, M.BRZEWSKI, M.GRAJEWSKA-FERENS, A.MARCIŃSKI, J.MĄDZIK ZAKŁAD RADIOLOGII PEDIATRYCZNEJ I KLINIKA ENDOKRYNOLOGII
Bardziej szczegółowoGdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik
Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Beata Wieczorek-Wójcik Poziom obsad pielęgniarskich a częstość i rodzaj zdarzeń
Bardziej szczegółowoAutomatyczna kalkulacja bolusów w pompach insulinowych
Automatyczna kalkulacja bolusów w pompach insulinowych Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Kliniczny Oddział Diabetologii i Pediatrii Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Funkcjonalna insulinoterapia
Bardziej szczegółowoZaburzenie równowagi energetycznej
Otyłość dzieci i młodzieży czy można jej zapobiec? Dr n. med. Andrea Horvath Dr n. med. Piotr Dziechciarz Klinika Pediatrii WUM Zaburzenie równowagi energetycznej wyrażonej nadmiernym odkładaniem tkanki
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 21 2004
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 404 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR 21 2004 MIŁOSZ STĘPIŃSKI JUSTYNA DĘBICKA PORÓWNANIE CZASU REAKCJI KOŃCZYNĄ DOLNĄ I GÓRNĄ PIŁKARZY NOŻNYCH I OSÓB
Bardziej szczegółowoUSG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia.
STRESZCZENIE Serologiczne markery angiogenezy u dzieci chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów - korelacja z obrazem klinicznym i ultrasonograficznym MIZS to najczęstsza przewlekła artropatia
Bardziej szczegółowoz jadłowstrętem psychicznym i otyłością"
Warszawa, 05.03.2018 RECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ pt. "Ocena stężenia wybranych miokin u dziewcząt z jadłowstrętem psychicznym i otyłością" Lekarz Agaty Mikołajczak- Będkowskiej Jadłowstręt psychiczny
Bardziej szczegółowoCharakterystyka obrotu kostnego u kobiet w ciąży fizjologicznej i powikłanej porodem przedwczesnym streszczenie.
Anastasiya Zasimovich Charakterystyka obrotu kostnego u kobiet w ciąży fizjologicznej i powikłanej porodem przedwczesnym streszczenie. Ciąża jest to specyficzny, fizjologiczny stan organizmu kobiety. O
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 58 SECTIO D 2004
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 58 SECTIO D 2004 Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie, Katedra Antropologii Academy of Physical Education, Krakow,
Bardziej szczegółowo