Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych ISSN ROŚLIN SADOWNICZYCH

Transkrypt

1

2

3 Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych ISSN LISTA OPISOWA ODMIAN ROŚLIN SADOWNICZYCH 2015 Truskawka Słupia Wielka 2015

4 Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Słupia Wielka tel.: (+48 61) do 47 faks: (+48 61) Dyrektor: prof. dr hab. Edward S. Gacek Zakład Badania i Oceny Odrębności, Wyrównania i Trwałości Odmian Kierownik Zakładu: mgr inż. Marcin Król Redaktor naczelny wydawnictw COBORU prof. dr hab. Edward S. Gacek Redakcja merytoryczna: mgr inż. Marek Litka Zdjęcia: ZDOO w Masłowicach Wszelkie prawa zastrzeżone. Każda reprodukcja lub adaptacja całości bądź części niniejszej publikacji niezależnie od zastosowania techniki (drukarskiej, fotograficznej, komputerowej, nagrań fonograficznych, itd.) wymaga pisemnej zgody Wydawcy ISSN Nakład: 450 egz. Skład, przygotowanie do druku: Biuro Wydawnictw COBORU Druk i oprawa: Prodruk Poznań

5 Od Redaktora Lista Opisowa Odmian. Rośliny Sadownicze 2015 jest kolejnym opracowaniem ukazującym się w serii publikacji poświęconych tej grupie roślin. Zgodnie z obowiązującą ustawą o nasiennictwie z dnia 9 listopada 2012, Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych prowadzi badania oraz sporządza na podstawie ich wyników listy opisowe odmian dla najważniejszych gospodarczo gatunków roślin warzywnych i sadowniczych (Art. 26). Wykaz gatunków objętych badaniami znajduje się w załączniku do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 września 2013 roku. Listy opisowe kierowane są do bardzo szerokiej grupy odbiorców. Głównym adresatem są użytkownicy odmian przede wszystkim producenci zajmujący się towarową produkcją owoców i warzyw oraz liczni amatorzy uprawiający je dla własnych potrzeb. Dane zawarte w Liście są pomocne dla przedsiębiorstw nasienno-szkółkarskich, zakładów przemysłu przetwórczego i przedstawicieli innych instytucji zainteresowanych tematyką odmianoznawstwa roślin ogrodniczych. Ponadto wyniki oceny odmian są ważnym źródłem informacji wykorzystywanym przez hodowców. Prezentowana Lista poświęcona jest odmianom truskawki. Opracowanie zawiera podstawowe dane dotyczące charakterystyki botaniczno-użytkowej poszczególnych odmian tego gatunku. Następne wydania Listy opisowej roślin sadowniczych będą ukazywać się cyklicznie, po zakończeniu poszczególnych serii doświadczeń monitorujących wartość gospodarczą odmian wpisanych do Krajowego rejestru. Wydawca i autorzy są otwarci na wszelkie uwagi oraz pomysły Czytelników odnośnie treści, jak i formy Listy. Będą one uwzględnione przy tworzeniu kolejnych edycji tego wydawnictwa. Słupia Wielka 2015

6

7 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE (oprac. mgr inż. M. Litka)... 7 WSTĘP (oprac. mgr inż. J. Perczak) Odmiany wczesne.. 22 Odmiany średniowczesne.. 35 Odmiany późne str. WYKAZ HODOWCÓW, PEŁNOMOCNIKÓW HODOWCÓW ORAZ ZACHOWUJĄCYCH ODMIANY... 67

8

9 7 Wprowadzenie W sadownictwie wybór właściwej odmiany jest szczególnie ważny, ponieważ rzutuje na wielkość i jakość uzyskiwanych plonów w całym wieloletnim okresie prowadzenia uprawy. Znaczenie tej decyzji jest niezwykle istotne również ze względu na fakt, iż produkcja sadownicza wymaga zaangażowania dużych nakładów finansowych niezbędnych na jej założenie i bieżącą pielęgnację. Nietrafne decyzje odnośnie wyboru odmiany skutkują natomiast stratami finansowymi poniesionymi przez co najmniej kilka sezonów. Z tego względu każdy sadownik powinien jak najlepiej poznać cechy użytkowe odmian dostępnych na rynku. Do tej pory wyhodowano i opisano wiele tysięcy odmian należących do gatunków sadowniczych. Dobór odmian w tej grupie roślin jest obecnie bardzo bogaty, a ich liczba nadal szybko się zwiększa. Duża ilość odmian funkcjonuje zwłaszcza w tych gatunkach, które są uprawiane na największą skalę i posiadają duże znaczenie gospodarcze. Corocznie na rynku pojawia się wiele nowości, z których jednak tylko niewielka część sprawdza się w praktyce i zdobywa szersze uznanie. Współczesna hodowla twórcza roślin sadowniczych opiera się głównie na pracach realizowanych w wyspecjalizowanych ośrodkach hodowlanych. Nowe kreacje powstają tam w efekcie wieloletnich programów hodowlanych ukierunkowanych na osiągnięcie wyznaczonych wcześniej celów. W Polsce hodowlą roślin sadowniczych zajmuje się głównie Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach. Prace hodowlane prowadzone są również w niektórych uczelniach rolniczych, a w ostatnich latach przybywa odmian zgłaszanych do rejestru przez osoby prywatne (głównie sadowników lub szkółkarzy). Dodatkowo w niektórych gatunkach dość licznie pojawiają się wartościowe mutacje popularnych odmian. W obrocie znajduje się ponadto pewna liczba odmian otrzymanych wiele lat temu, ale nadal cenionych i posiadających znaczący udział w uprawie. Od nowych odmian oczekuje się nie tylko dużej plenności, ale również dobrej oceny walorów jakościowych. Szczególne znaczenie mają tu cechy zewnętrzne owoców (wielkość, kształt, barwa itp.), ich wyrównanie a także smak. Ważną cechą odmianową w naszej strefie klimatycznej jest mrozoodporność pędów i pąków kwiatowych. Dużą rolę w wielu gatunkach odgrywa przydatność do przechowywania lub wykorzystania w przetwórstwie. Ze względu na rosnący udział obrotu towarowego w handlu owocami pożądana jest również ich trwałość i odporność na

10 8 uszkodzenia. Z kolei konsumenci oczekują owoców wyprodukowanych z minimalnym użyciem środków ochrony co powoduje, że w większości aktualnie realizowanych programów hodowlanych uwzględnia się uzyskanie odmian odpornych lub mało podatnych na porażenie przez podstawowe patogeny. Dla producentów liczącymi się cechami są: wczesność wchodzenia w okres pełnego owocowania, siła wzrostu, brak skłonności do przemiennego owocowania, pora dojrzewania owoców, łatwość wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych i wiele innych istotnych w uprawie elementów charakterystyki użytkowej odmian. Na podstawie obowiązującej ustawy o nasiennictwie, do obrotu w Polsce dopuszczony jest materiał szkółkarski elitarny, kwalifikowany i kategorii CAC odmian wpisanych do Krajowego rejestru, odpowiednich rejestrów państw członkowskich UE lub państw trzecich. Tak znaczna liberalizacja przepisów powoduje w ostatnich latach szybkie rozszerzanie się asortymentu odmian występujących w handlu. Hodowcy i szkółkarze (również zagraniczni) dostarczają coraz większą liczbę nowych odmian. Sytuacja ta stwarza sadownikom możliwość szerokiego wyboru. Wiele z oferowanych na rynku odmian jest jednak niedostatecznie poznanych pod kątem przydatności do uprawy w warunkach naszego kraju. Bywa, że producenci są nimi rozczarowani. Niestety, zwykle okazuje się to dopiero po kilku latach ich uprawy. Znaczna część nowości nie sprawdza się w praktyce, ponieważ nie zawsze potwierdzają się przypisywane im zalety. Dość często zdarza się natomiast, że ujawniają się istotne wady. Niekiedy są one na tyle poważne, że konieczna jest likwidacja niedochodowej plantacji lub sadu. Tak więc ze względu na dynamicznie rosnącą i szybko zmieniająca się ofertę odmianową dokonanie optymalnej dla danego użytkownika decyzji staje się coraz trudniejsze. Formą zaspokojenia zapotrzebowania na obiektywną informację o odmianach jest publikowanie List Opisowych Odmian. W Polsce od szeregu lat ukazują się tego typu opracowania, zawierające charakterystykę użytkową odmian wpisanych do rejestru w poszczególnych grupach roślin. Są one wydawane przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej. Informacje zawarte w Listach pochodzą z doświadczeń przeprowadzonych w stacjach (zakładach) doświadczalnych oceny odmian, a także badań wykonanych w innych instytucjach współpracujących w tym względzie z Centralnym Ośrodkiem. Od roku 2000 ukazują się corocznie Listy opisowe dla roślin rolniczych, seria poświęcona najważniejszym gatunkom warzyw publikowana jest od 2002 roku, natomiast

11 cykl dotyczący roślin sadowniczych został rozpoczęty w roku Niniejsza Lista jest kolejnym wydaniem poświęconym odmianom truskawki, jednego z najważniejszych gatunków roślin sadowniczych uprawianych w naszym kraju. Zamieszczone w Liście opisy odmian wykonane zostały na podstawie wyników uzyskanych z badań realizowanych przez COBORU w Słupi Wielkiej oraz w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach. Szczegółową lokalizację poszczególnych doświadczeń przedstawiono na załączonej poniżej mapce. 9

12 10 Wszystkie doświadczenia były realizowane według metodyk opracowanych przez COBORU. Podstawowe parametry użytkowe odmian (np. plenność, wczesność, podatność na choroby itp.) były oceniane zgodnie z wytycznymi instrukcji dotyczących zakładania i prowadzenia doświadczeń WGO. Obserwacje i pomiary związane z opisem cech morfologicznych roślin oraz owoców były z kolei wykonywane według metodyk badań OWT, w których wykazy testowanych cech oraz sposób ich oceny są zgodne z wytycznymi Międzynarodowego Związku Ochrony Nowych Odmian Roślin UPOV. Agrotechnika stosowana w doświadczeniach prowadzona była według ogólnie przyjętych zasad uprawy danego gatunku. Niezbędne zabiegi ochrony chemicznej realizowano według aktualnego Programu Ochrony Roślin Sadowniczych, opracowanego przez specjalistów z Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach. We wstępie przedstawiono znaczenie truskawki w krajowej produkcji owoców, główne kierunki użytkowania, najważniejsze problemy występujące w uprawie oraz podstawowe cele prac hodowlanych i ocenę obecnego doboru odmian w Krajowym rejestrze. Dane dotyczące skali uprawy i wielkości zbiorów pochodzą z informacji publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny. Po krótkim tekście komentarza zamieszczony został aktualny wykaz odmian wpisanych do Krajowego rejestru. Odmiany podzielono na podstawowe grupy użytkowe w zależności od terminu dojrzewania owoców. W obrębie grup odmiany uszeregowano według kolejności alfabetycznej ich nazw. W tabeli tej podano również rok wpisania odmiany do Krajowego rejestru oraz dane dotyczące jej hodowcy: kraj pochodzenia, nazwa firmy i numer adresowy. Odpowiednim symbolem oznaczono też odmiany chronione wyłącznym prawem hodowcy, obowiązującym na terenie Polski lub całej Unii Europejskiej. Komercyjne rozmnażanie odmian objętych ochroną wyłącznego prawa wymaga zgody hodowcy. Ponieważ dane te mogą ulegać zmianie, ich aktualność należy sprawdzać na stronach internetowych: i Następnie w formie tabelarycznej zaprezentowano najważniejsze cechy użytkowe odmian. Ze względu na fakt, iż prezentowane odmiany były badane na przestrzeni wielu lat, w różnych miejscowościach oraz w zróżnicowanych zestawach porównawczych zrezygnowano z przedstawienia rzeczywistych wielkości liczbowych poszczególnych cech. Informacje te zostały podane w postaci zbonitowanych wartości, według skali ocen przyjętych w odpowiednich metodykach (niezbędne objaśnienia zamieszczono pod tabelą).

13 Po części tabelarycznej zamieszczono opisy poszczególnych odmian zawierające dane odnośnie ich najważniejszych cech morfologicznych, a także informacje o podstawowych właściwościach użytkowych. Charakterystyki odmian wykonano przede wszystkim w oparciu o wyniki uzyskane w przeprowadzonych badaniach OWT i WGO. Dodatkowo korzystano z niektórych danych dostępnych w krajowej literaturze sadowniczej, zwłaszcza w odniesieniu do odmian funkcjonujących na rynku od szeregu już lat. Szczególnie pomocne w tym względzie były opracowania pomologiczne. Niektóre opisy zawierają też uzupełniające informacje pochodzące od hodowców. W końcowej części opracowania zamieszczono zdjęcia wszystkich prezentowanych odmian. Materiał ten stanowi cenne uzupełnienie i ułatwia czytelnikom zapoznanie się z charakterystycznymi cechami owoców różnych odmian. Listę zamyka wykaz adresowy hodowców wszystkich odmian wpisanych do rejestru. Zawarte są w nim szczegółowe dane dotyczące hodowców, ich pełnomocników oraz jednostek lub osób prowadzących hodowlę zachowawczą. Ułatwią one zainteresowanym kontakt z właściwymi hodowcami oraz ewentualne dotarcie do materiału rozmnożeniowego konkretnych odmian. Niniejsza Lista z wielu obiektywnych powodów nie wyczerpuje całości bogatej i złożonej problematyki oceny cech użytkowych prezentowanych odmian. Będzie ona uzupełniana w następnych wydaniach tej serii w oparciu o nowe wyniki prowadzonych doświadczeń. Badania roślin sadowniczych mają bowiem charakter wieloletnich testów i każdy następny sezon przynosi kolejne obserwacje mogące zweryfikować dotychczasowe opinie (np. odnośnie mrozoodporności lub podatności na porażenie przez patogeny). Ponadto w badaniach i ocenie znajdują się kolejne nowe odmiany, których opisy zostaną zamieszczone w następnych opracowaniach po zakończeniu cyklu aktualnie prowadzonych doświadczeń. Autor ma nadzieję, iż publikacja ta będzie przydatna wszystkim zainteresowanym informacjami o odmianach truskawki. Należy bowiem przypuszczać, że odmiany wpisane do rejestru będą stanowiły podstawę doboru odmian wykorzystywanych w produkcji sadowniczej, ze względu na fakt dokładnego ich przebadania w warunkach uprawy naszego kraju. 11

14

15 13 WSTĘP W roku 2012 powierzchnia uprawy truskawki w Polsce wyniosła 46,8 tys. ha, a łączne zbiory owoców 150 tys. ton. Z kolei w roku 2013 powierzchnia uprawy uległa zwiększeniu do 50 tys. ha, wyższe były też zbiory owoców, które osiągnęły 170 tys. ton. Truskawka jest po jabłoni i wiśni trzecim co do ważności gatunkiem roślin sadowniczych uprawianym w Polsce. Udział truskawek w powierzchni upraw owocowych wyniósł ok. 16%, a w zbiorach ok. 5%. W grupie owoców jagodowych udział truskawek stanowi ok. 30%. Udział naszego kraju w unijnej produkcji owoców tego gatunku wyniósł ok. 17%. Przetwory owocowe z truskawki stanowią ok. 20% przetworów z wszystkich gatunków roślin sadowniczych, natomiast udział świeżych owoców stanowi ok. 6% wszystkich eksportowanych świeżych owoców. W wartości eksportowanych przetworów owocowych udział produktów z truskawki wyniósł ok. 25%. Do przetwórstwa trafia około 70% wyprodukowanych owoców, z czego 60% kierowane jest do mrożenia. Polska jest nadal czołowym eksporterem owoców truskawki do krajów UE, chociaż w ostatnich latach spada zapotrzebowanie na owoce mrożone. Rośnie natomiast eksport dżemów, przecierów i innych przetworów. Udział Polski w imporcie owoców mrożonych przez kraje członkowskie UE spadł z 38% do ok. 22%. W uprawie nadal dominuje odmiana Senga Sengana, która ze względu na smak i barwę doskonale nadaje się do zamrażalnictwa i przetwórstwa. Coraz większego znaczenia nabiera uprawa odmian deserowych w technologii uprawy sterowanej na przyspieszony lub opóźniony zbiór. Wg stanu na dzień 1 października 2014 roku w Krajowym rejestrze były 44 odmiany, z czego 28 odmian hodowli krajowej i 16 odmian zagranicznych. Najliczniejszą grupę stanowią odmiany średniowczesne, a najmniej było odmian późnych. Większość odmian wpisanych do krajowego rejestru jest chroniona wyłącznym prawem hodowcy na terenie Polski lub na terenie całej Unii Europejskiej. Co roku do Krajowego rejestru zgłaszane są nowe interesujące odmiany zarówno hodowli krajowej jak i zagranicznej, które w niedalekiej przyszłości mogą wzbogacić ofertę odmian polecanych do uprawy w Polsce.

16 14 Tabela 1 Truskawka. Wykaz zarejestrowanych odmian Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego rejestru Kraj firma nr adresowy Wczesne 1 Algol 2013 PL Niwa Hodowla Roślin Jagodowych sp. z o.o. Brzezna Ariadna 2008 PL Zakład Ogrodniczo-Szkółkarski, R. Majewski, Goślinowo Camarosa 2003 US The Regents of the University of California, Oakland 559, Camino Real 2007 US The Regents of the University of California, Oakland 559, Caskada 2008 PL Zakład Ogrodniczo-Szkółkarski, R. Majewski, Goślinowo Darselect 2001 FR Darbonne Pepiniere S.A.S. Le Barp 416, Elianny 2011 NL Gebr. Vissers, America 840, 841, EMR UK East Malling Research, East Malling 840, 841, Hokent 2009 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Kent 1997 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Marilyn 2001 PL Zakład Ogrodniczo-Szkółkarski, R. Majewski, Goślinowo Milsei 2005 ES Planasa Plantas de Navarra, S.A. Valtierra 619, Ventana 2007 US The Regents of the University of California, Oakland 559, 223 Średniowczesne 1 Ambrozja 2013 PL Niwa Hodowla Roślin Jagodowych sp. z o.o. Brzezna Dominika 2011 PL Marek, Ireneusz Leśkiewicz, Wrocław Dukat 1991 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Elkat 1998 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Elsanta 1994 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Filon 2001 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Granat 2014 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Kimberly 2010 NL Gebr. Vissers, America 840, 841, 241

17 Marduk 2009 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Markat 2010 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Onebor 1997 IT C.I.V. Consorzio Italiano Vivaisti, S. Giuseppe di Comacchio FE 246, 223, Ostara PL Zakład Ogrodniczo-Szkółkarski, R. Majewski, Goślinowo Ożarowianka 2014 PL Marian Lisowski, Świerklaniec Paladyn 2011 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Pegat 2012 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Sabrosa 2006 ES Planasa Plantas de Navarra S.A. Valtierra 619, Selva PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Seneca 2006 US Cornell Research Foundation Inc., Ithaca 561, Senga Sengana 1991 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Zanta 2002 NL Vissers International B.V. America 842, 841, 241 Póżne 1 Alfa Centauri 2009 PL Niwa Hodowla Roślin Jagodowych sp. z o.o. Brzezna Alioth 2012 PL Niwa Hodowla Roślin Jagodowych sp. z o.o. Brzezna Bogota 2001 PL Zakład Ogrodniczo-Szkółkarski, R. Majewski, Goślinowo Elsariusz 2008 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Filut 2007 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Panon 2008 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Patrycja 2008 PL Zakład Ogrodniczo-Szkółkarski, R. Majewski, Goślinowo Selvik 2007 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice Tarda 2002 NL Vissers International B.V. America 842, 841, Vicoda 1997 NL Vissers International B.V. America 842, 841, Vikat 2001 PL Instytut Ogrodnictwa, Skierniewice odmiana powtarzająca owocowanie - odmiana chroniona wyłącznym prawem hodowcy w Polsce - odmiana chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem hodowcy na terenie Unii Europejskiej

18 16 Tabela 2 Truskawka. Ważniejsze cechy użytkowe Owoc Siła wzrostu Forma wzrostu Ilość rozłogów Termin kwitnienia Wrażliwość na wymarzanie Podatność owoców na szarą pleśń Odmiana/ grupa odmian Termin dojrzewania Plenność Sposób owocowania wielkość kształt barwa barwa miąższu komora powietrzna położenie kielicha przyleganie kielicha do owocu Wczesne Algol Ariadna Camarosa Camino Real Caskada Darselect Elianny EMR Hokent Kent Marilyn Milsei Ventana Średniowczesne Ambrozja Dominika Dukat Elkat Elsanta

19 Filon Granat Kimberly Marduk Markat Onebor Ostara Ożarowianka Paladyn Pegat Sabrosa Selva Seneca Senga Sengana Zanta Późne Alfa Centauri Alioth Bogota Elsariusz Filut Panon Patrycja Selvik Tarda Vicoda Vikat odmiana powtarzająca owocowanie - odmiana chroniona wyłącznym prawem hodowcy w Polsce - odmiana chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem hodowcy na terenie Unii Europejskiej

20 18 Objaśnienia do tabeli: Sposób owocowania (kol. 8) Owoc: barwa miąższu (kol. 12) 1 nie powtarza owocowania 1 biaława Siła wzrostu (kol. 2) 2 częściowo powtarza owocowanie 2 jasnoróżowa 3 słaba 3 powtarza owocowanie 3 pomarańczowoczerwona 5 średnia 4 obojętna na długość dnia 4 jasnoczerwona 7 silna 5 czerwona Owoc: wielkość (kol. 9) 6 ciemnoczerwona Forma wzrostu (kol. 3) 1 bardzo mały 7 czarnawoczerwona 1 wzniesiona 3 mały 2 półwzniesiona 5 średni Komora powietrzna (kol. 13) 3 rozłożysta 7 duży 1 brak lub mała 9 bardzo duży 2 średniej wielkości Ilość rozłogów (kol. 4) 3 duża 1 brak lub bardzo mała Owoc: kształt (kol. 10) 3 mała 1 nerkowaty Położenie kielicha (kol. 14) 5 średnia 2 stożkowaty 1 zagłębione 7 duża 3 sercowaty 2 na poziomie owocu 4 jajowaty 3 wystające Termin kwitnienia (kol. 5), 5 walcowaty dojrzewania (kol. 6) 6 rombowaty Przyleganie kielicha do owocu (kol. 15) 1 bardzo wczesny 7 kulisty spłaszczony 1 bardzo słabe 3 wczesny 8 kulisty 3 słabe 5 średni 9 klinowaty 5 średnie 7 późny 7 silne 9 bardzo późny Owoc: barwa (kol. 11) 9 bardzo silne 1 białawożółta Plenność (kol. 7) 2 jasnopomarańczowa Wrażliwość na wymarzanie (kol.16) 3 mała 3 pomarańczowa Podatność na szarą pleśń (kol. 17) 5 średnia 4 pomarańczowoczerwona 1 bardzo duża 7 duża 5 czerwona 3 duża 9 bardzo duża 6 ciemnoczerwona 5 średnia 7 czarnawoczerwona 7 mała 9 bardzo mała

21 19 Kol. 3 Forma wzrostu 1 wzniesiona 2 półwzniesiona 3 rozłożysta Kol. 10 Owoc: kształt 1 nerkowaty 2 stożkowaty 3 sercowaty 4 jajowaty 5 walcowaty 6 rombowaty

22 20 7 kulisty spłaszczony 8 kulisty 9 klinowaty Kol. 14 Położenie kielicha 1 zagłębione 2 na poziomie owocu 3 wzniesione

23 21 Termin dojrzewania owoców Odmiana EU Elianny PL Ariadna EU Camino Real PL Hokent EU Ventana EU Darselect Kent Milsei PL Algol PL Pegat PL Marilyn EU Kimberly PL EU Camarosa PL 1 Caskada Dukat Elsanta PL Granat PL EU Onebor Selva 1 PL Filon PL Elkat Dominika PL Marduk Ostara 1 PL EU Zanta EU 1 EMR 286 PL Ambrozja EU Sabrosa Senga Sengana PL Elsariusz PL Ożarowianka PL Seneca PL EU Tarda PL Markat PL Alfa Centauri PL Alioth PL Filut PL Patrycja Vikat PL Selvik Bogota PL Paladyn PL Panon PL Vicoda PL EU Senga Sengana - odmiana powtarzająca owocowanie - odmiana chroniona wyłącznym prawem hodowcy w Polsce - odmiana chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem hodowcy na terenie Unii Europejskiej

24 22 ODMIANY WCZESNE ALGOL Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2013 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2013 Roślina: rośnie silnie, pokrój półwzniesiony; rozłogi nieliczne, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem, gęsto owłosione. Owoc: duży, stożkowaty, ciemnoczerwony, średnio jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i wystających orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna duża; kielich wzniesiony, nieco większy od owocu, ze zwisającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 4 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność dość duża. Rośliny wytrzymałe na mróz. Owoce mało podatne na szarą pleśń.

25 23 ARIADNA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2008 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2008 Roślina: rośnie silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte do zwartego; rozłogi średnio liczne, średnio gęsto owłosione; silnie zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości do dużego, romboidalny, czerwony, średnio jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, tej samej wielkości co owoc, z odstającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 7 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Rośliny wytrzymałe na mróz. Owoce mało podatne na szarą pleśń.

26 24 CAMAROSA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2003 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2003 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 1997 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie luźne lub średnio gęste, rozłogi średnio liczne lub liczne, rzadko owłosione, średnio intrensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, stożkowaty, czerwony, średnio jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i lekko zagłębionych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, nieco mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, trudno oddzielający się od owocu. około 3 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność mała. Rośliny dość wrażliwe na wymarzanie, owoce mało podatne na szarą pleśń.

27 25 CAMINO REAL Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2007 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 2005 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony; ulistnienie luźne; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, stożkowaty, ciemnoczerwony, średnio jędrny, równomiernie wybarwiony, o słabym lub średnio silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich wzniesiony, znacznie większy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 6 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność mała. Owoce mało podatne na szarą pleśń.

28 26 CASKADA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2008 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2008 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, o średnim intensywnym antocyjanowym zabarwieniu. Owoc: średniej wielkości, stożkowaty, czerwony, średnio jędrny, dość nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ pomarańczowoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich wzniesiony, nieco większy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 3 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność mała. Rośliny wytrzymałe na mróz, owoce średnio podatne na szarą pleśń.

29 27 DARSELECT Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2001 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 1997 Roślina: rośnie średnio silnie lub silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie luźne; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości do dużego, stożkowaty, czerwony, o dość dużej jędrności, nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i lekko zagłębionych orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich zagłębiony, nieco mniejszy od owocu, ze zwisającymi działkami kielicha, trudno oddzielający się od owocu. około 5 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność mała. Rośliny dość wrażliwe na wymarzanie, owoce mało podatne na szarą pleśń.

30 28 ELIANNY Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2011 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 2010 Roślina: rośnie silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, bardzo słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości, sercowaty, pomarańczowoczerwony, o dużej jędrności, lekko nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich wzniesiony, nieco mniejszy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 9 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność mała. Owoce mało podatne na szarą pleśń.

31 29 EMR 286 Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2001 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 2008 Roślina: rośnie słabo, pokrój rozłożysty, ulistnienie luźne; rozłogi nieliczne, średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości, stożkowaty, czerwony, o średniej jędrności, lekko nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich zagłębiony, nieco większy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. Właściwości użytkowe: odmiana powtarzająca owocowanie, rozpoczynająca dojrzewanie owoców w terminie podobnym do odmiany Senga Sengana. Plenność mała. Rośliny dość wrażliwe na wymarzanie, owoce mało podatne na szarą pleśń.

32 30 HOKENT Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2009 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2009 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne do licznych, rzadko owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości do dużego, romboidalny, ciemnoczerwony, o dużej jędrności, równomiernie wybarwiony, o silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich wzniesiony, nieco większy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. około 5 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność średnia. Rośliny wytrzymałe na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

33 31 KENT Rok wpisania do Krajowego rejestru: 1997 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój rozłożysty; rozłogi liczne, rzadko owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, stożkowaty, ciemnoczerwony, o dużej jędrności, równomiernie wybarwiony, z silnym połyskiem; miąższ jasnoczerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich wzniesiony, nieco mniejszy od owocu, o odchylonych działkach kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 5 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność bardzo duża. Rośliny wytrzymałe na mróz, owoce średnio podatne na szarą pleśń.

34 32 MARILYN Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2001 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2001 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój wzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, stożkowaty, czerwony, o dużej jędrności, równomiernie wybarwiony, o średnio intensywnym połysku i średnio zagłębionych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, tej samej wielkości co owoc, o wzniesionych działkach kielicha, silnie przylegający do owocu. około 4 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność mała. Rośliny średnio wytrzymałe na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

35 33 MILSEI Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2005 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie luźne do średnio zwartego; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, stożkowaty, czerwony, o dużej jędrności, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnio intensywnym połysku i lekko zagłębionych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, tej samej wielkości co owoc; o odchylonych działkach kielicha, silnie przylegający do owocu. około 5 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność średnia do dużej. Rośliny średnio wytrzymałe na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

36 34 VENTANA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2007 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 2005 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie luźne lub średnio zwarte; rozłogi nieliczne lub średnio liczne, rzadko owłosione, słabo lub średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości do dużego, stożkowaty, czerwony; o średniej jędrności, lekko nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich wzniesiony, nieco większy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. około 5 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność średnia do dużej. Rośliny dość wrażliwe na wymarzanie, owoce mało podatne na szarą pleśń.

37 35 ODMIANY ŚREDNIOWCZESNE AMBROZJA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2013 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2013 Roślina: rośnie silnie, pokrój wzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi nieliczne, średnio gęsto owłosione, o silnym antocyjanowym zabarwieniu. Owoc: duży, romboidalny, pomarańczowoczerwony, o dużej jędrności, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnio intensywnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ pomarańczowoczerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich wzniesiony, znacznie większy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. w tym samym terminie co odmiana Senga Sengana. Plenność średnia. Rośliny wytrzymałe na mróz. Owoce mało podatne na szarą pleśń.

38 36 DOMINIKA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2011 Roślina: rośnie silnie, pokrój wzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi nieliczne, średnio gęsto owłosione, silnie zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości, walcowaty, czerwony, o niskiej jędrności, równomiernie wybarwiony, o silnym połysku i wystających orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich wzniesiony, tej samej wielkości co owoc, z odstającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 2 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność średnia do dużej. Owoce mało podatne na szarą pleśń.

39 37 DUKAT Rok wpisania do Krajowego rejestru: 1991 Roślina: rośnie silnie, pokrój wzniesiony, ulistnienie zwarte; rozłogi liczne, średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: bardzo duży, kulisty, czerwony, dość jędrny, równomiernie wybarwiony, z lekkim połyskiem i lekko zagłębionych orzeszkach; miąższ ciemnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, nieco mniejszy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, słabo przylegający do owocu. około 3 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność bardzo duża. Rośliny wytrzymałe na mróz, owoce średnio podatne na szarą pleśń.

40 38 ELKAT Rok wpisania do Krajowego rejestru: 1998 Chroniona wyłącznym prawem od roku 1998 Roślina: rośnie średnio silnie lub silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie luźne; rozłogi liczne, średnio gęsto owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, sercowaty, czerwony, średnio jędrny, dość równomiernie wybarwiony, o silnym połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ czerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich na poziomie owocu, mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 2 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność bardzo duża. Rośliny wytrzymałe na mróz, owoce o dość dużej podatności na szarą pleśń.

41 39 ELSANTA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 1994 Roślina: rośnie silnie, pokrój wzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, stożkowaty, czerwony, o dużej jędrności, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich na poziomie owocu, dużo mniejszy od owocu, z przylegającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 3 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Rośliny o dość dużej wrażliwości na wymarzanie, owoce mało podatne na szarą pleśń.

42 40 FILON Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2001 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2002 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości, sercowaty, ciemnoczerwony, lekko nierównomiernie wybarwiony, o słabym połysku i wystających orzeszkach; miąższ ciemnoczerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich wzniesiony, nieco mniejszy od owocum, z odchylonymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 3 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność średnia. Rośliny wytrzymałe na mróz, owoce o dość dużej podatności na szarą pleśń.

43 41 GRANAT Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2014 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2014 Roślina: rośnie dość silnie, pokrój wzniesiony, ulistnienie luźne do średnio gęstego, rozłogi dość liczne, rzadko owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, stożkowaty, pomarańczowoczerwony, o dużej jędrności, równomiernie lub lekko nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ pomarańczowoczerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich zagłębiony, tej samej wielkości co owoc, ze wzniesionymi działkami kielicha, dość silnie przylegający do owocu. około 3 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Rośliny wytrzymałe na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

44 42 KIMBERLY Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2010 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 1999 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości, stożkowaty, czerwony, o średniej jędrności, lekko nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich wzniesiony, tej samej wielkości co owoc, z odstającymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. około 3 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność duża do bardzo dużej. Owoce średnio podatne na szarą pleśń.

45 43 MARDUK Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2009 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2009 Roślina: rośnie silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie zwarte; rozłogi średnio liczne, średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości, sercowaty, czerwony, o średniej jędrności, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, nieco mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. w terminie podobnym do odmiany Senga Sengana. Plenność bardzo duża. Rośliny wytrzymałe na mróz. Owoce o dość dużej podatnosci na szarą pleśń.

46 44 MARKAT Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2010 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2010 Roślina: rośnie średnio silnie lub silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, rzadko lub średnio gęsto owłosione, silnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, walcowaty, czerwony, o średniej jędrności, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim do silnego połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich zagłębiony, tej samej wielkości co owoc, z odchylonymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. około 3 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność średnia do dużej. Owoce mało podatne na szarą pleśń.

47 45 ONEBOR Rok wpisania do Krajowego rejestru: 1997 Chroniona wyłącznym prawem od roku 1997 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 1996 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie luźne; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: bardzo duży, stożkowaty, czerwony, jędrny, równomiernie wybarwiony, z silnym połyskiem i wystających orzeszkach; miąższ czerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich na poziomie owocu, mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 3 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność średnia. Rośliny o przeciętnej wytrzymałości na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

48 46 OSTARA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2000 Roślina: rośnie słabo, pokrój półwzniesiony, ulistnienie luźne; rozłogi średnio liczne, średnio gęsto owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości, romboidalny, pomarańczowoczerwony, miękki, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich wzniesiony, nieco mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. Właściwości użytkowe: odmiana powtarzająca owocowanie, rozpoczynająca dojrzewanie owoców około dzień wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Rośliny o średniej wytrzymałości na mróz, owoce o dość dużej podatności na szarą pleśń. Młode rośliny na rozłogach kwitną i owocują już w tym samym sezonie, w którym zostały wytworzone.

49 47 OŻAROWIANKA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2014 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2014 Roślina: rośnie silnie, pokrój wzniesiony, ulistnienie zwarte; rozłogi bardzo nieliczne, średnio gęsto owłosione, bardzo słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości do dużego, sercowaty, ciemnoczerwony, o dość dużej jędrności, lekko nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i położonych równo z powierzchnią owocu orzeszkach; miąższ ciemnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich zagłębiony, znacznie większy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około dzień później od odmiany Senga Sengana. Plenność bardzo duża. Rośliny dość wytrzymałe na mróz, owoce o stosunkowo dużej podatności na szarą pleśń.

50 48 PALADYN Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2011 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2011 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi liczne, średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży do bardzo dużego, klinowaty, czerwony, średnio jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim do silnego połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ czerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich zagłębiony, tej samej wielkości co owoc, z odchylonymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 8 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność bardzo duża. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce o średniej podatności na szarą pleśń.

51 49 PEGAT Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2012 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2012 Roślina: rośnie silnie, pokrój wzniesiony, ulistnienie średnio lub silnie zwarte; rozłogi średnio liczne, średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości do dużego, stożkowaty, pomarańczowoczerwony, średnio jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i wystających orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich zagłębiony, nieco mniejszy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. około 4 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Owoce mało podatne na szarą pleśń.

52 50 SABROSA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2006 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 2004 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój rozłożysty, ulistnienie luźne; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, bardzo słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, sercowaty, pomarańczowoczerwony, jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ pomarańczowoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, tej samej wielkości co owoc, z odstającymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. w tym samym terminie co odmiana Senga Sengana. Plenność mała. Rośliny o średniej wytrzymałości na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

53 51 SELVA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2000 Roślina: rośnie słabo, pokrój rozłożysty, ulistnienie luźne; rozłogi nieliczne, średnio gęsto owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, sercowaty, ciemnoczerwony, bardzo jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, nieco mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. Właściwości użytkowe: odmiana powtarzająca owocowanie, obojętna na długość dnia, rozpoczynająca dojrzewanie owoców około 3 dni wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Rośliny dość wrażliwe na mróz, owoce o średniej podatności na szarą pleśń. Młode rośliny na rozłogach kwitną i owocują już w tym samym sezonie, w którym zostały wytworzone.

54 52 SENECA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2006 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2003 Roślina: rośnie silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi liczne, średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, sercowaty, ciemnoczerwony, jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich zagłębiony, nieco mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 2 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Rośliny wytrzymałe na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

55 53 SENGA SENGANA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 1991 Roślina: rośnie silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie zwarte; rozłogi średnio liczne, średnio gęsto owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, stożkowaty, ciemnoczerwony, średnio zwarty, lekko nierównomiernie wybarwiony, o dość silnym połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ ciemnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, nieco mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, słabo przylegający do owocu. średnio wcześnie. Plenność bardzo duża. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce o dość dużej podatności na szarą pleśń.

56 54 ZANTA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2002 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2002 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 1999 Roślina: rośnie słabo lub średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie luźne; rozłogi średnio liczne, średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: średni do dużego, nerkowaty, czerwony, jędrny, równomiernie wybarwiony, o średnim połysku i lekko zagłębionych orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komory powietrznej brak lub jest mała, kielich na poziomie owocu, nieco mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około dzień wcześniej od odmiany Senga Sengana. Plenność średnia do dużej. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

57 ODMIANY PÓŹNE ALFA CENTAURI Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2009 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2009 Roślina: rośnie słabo lub średnio intensywnie, pokrój rozłożysty, ulistnienie średnio zwarte do zwartego; rozłogi średnio liczne do licznych, średnio gęsto owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: bardzo duży, stożkowaty, czerwony, średnio jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim do silnego połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ jasnoróżowy, komora powietrzna duża; kielich zagłębiony, tej samej wielkości co owoc, z odstającymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. około 3 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność bardzo duża. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce o stosunkowo dużej podatności na szarą pleśń. 55

58 56 ALIOTH Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2012 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2012 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój wzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, rzadko owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: średniej wielkości, sercowaty, czerwony, średnio jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i wystających orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna duża; kielich na poziomie owocu, tej samej wielkości co owoc, z odchylonymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. około 3 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

59 57 BOGOTA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2001 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie zwarte; rozłogi liczne, średnio gęsto owłosione, bardzo słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, stożkowaty, czerwony, dość jędrny, równomiernie wybarwiony, o średnim połysku i lekko zabarwionych orzeszkach; miąższ pomarańczowoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, tej samej wielkości co owoc, z przylegającymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. około 5 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność średnia do dużej. Rośliny o średniej wytrzymałości na mróz, owoce o dość dużej podatności na szarą pleśń.

60 58 ELSARIUSZ Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2008 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2008 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, słabo lub średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży lub bardzo duży, stożkowaty, czerwony, jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ ciemnoczerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich na poziomie owocu, nieco mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. w terminie podobnym do odmiany Senga Sengana. Plenność średnia. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

61 59 FILUT Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2007 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2007 Roślina: rośnie średnio silnie lub silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte lub zwarte; rozłogi liczne, słabo lub średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, sercowaty, pomarańczowoczerwony, miękki, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, nieco mniejszy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, słabo przylegający do owocu. około 3 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność średnia. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce dość podatne na szarą pleśń.

62 60 PANON Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2008 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2008 Roślina: rośnie średnio silnie lub silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, słabo lub średnio gęsto owłosione, słabo lub średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, kulisty, spłaszczony, czerwony, średnio jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ czerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich zagłębiony, tej samej wielkości co owoc, z odstającymi działkami kielicha, słabo lub średnio silnie przylegający do owocu. około 9 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność bardzo duża. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

63 61 PATRYCJA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2008 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2008 Roślina: rośnie średnio silnie lub silnie, pokrój wzniesiony, ulistnienie luźne lub średnio zwarte; rozłogi średnio liczne lub liczne, rzadko owłosione, słabo lub średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży lub bardzo duży, klinowaty, ciemnoczerwony, średnio jędrny, równomiernie wybarwiony, o silnym połysku i pośrednio umieszczonych orzeszkach; miąższ ciemnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich na poziomie owocu, nieco większy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 4 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

64 62 SELVIK Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2007 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2007 Roślina: rośnie silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie zwarte; rozłogi nieliczne lub średnio liczne, rzadko owłosione, silnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, walcowaty, czerwony, jędrny, nierównomiernie wybarwiony, o średnim lub silnym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ czerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich zagłębiony, nieco większy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, średnio silnie przylegający do owocu. około 5 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność bardzo duża. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

65 63 TARDA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2002 Chroniona wyłącznym prawem od roku 2002 Chroniona wspólnotowym wyłącznym prawem od roku 1999 Roślina: rośnie słabo, pokrój rozłożysty, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, dość gęsto owłosione, słabo zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, stożkowaty, czerwony, jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i wystających orzeszkach; miąższ czerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich na poziomie owocu, dużo mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, słabo przylegający do owocu. około 2 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność mała. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

66 64 VICODA Rok wpisania do Krajowego rejestru: 1997 Chroniona wyłącznym prawem od roku 1997 Roślina: rośnie silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie zwarte; rozłogi nieliczne, rzadko owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: bardzo duży, stożkowaty, zmienny w kształcie, ciemnoczerwony, jędrny, lekko nierównomiernie wybarwiony, o słabym połysku i zagłębionych orzeszkach; miąższ jasnoczerwony, komora powietrzna średniej wielkości; kielich wzniesiony, nieco mniejszy od owocu, z odstającymi działkami kielicha, słabo przylegający do owocu. około 14 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce mało podatne na szarą pleśń.

67 65 VIKAT Rok wpisania do Krajowego rejestru: 2001 Roślina: rośnie średnio silnie, pokrój półwzniesiony, ulistnienie średnio zwarte; rozłogi średnio liczne, średnio gęsto owłosione, średnio intensywnie zabarwione antocyjanem. Owoc: duży, romboidalny, czerwony, bardzo jędrny, nierównomiernie wybarwiony, o średnim połysku i wystających orzeszkach; miąższ czerwony, komory powietrznej brak lub jest mała; kielich wzniesiony, nieco mniejszy od owocu, z odchylonymi działkami kielicha, silnie przylegający do owocu. około 4 dni później od odmiany Senga Sengana. Plenność duża. Rośliny o dużej wytrzymałości na mróz, owoce o dość dużej podatności na szarą pleśń.