Fundusze unijne i krajowe dla kultury

Transkrypt

1 Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 Jak wypełnić wniosek o dofinansowanie krok po kroku Jak uniknąć błędów formalnych, a jak merytorycznych Jaka jest procedura płatności w projektach unijnych Jak prowadzić sprawozdawczość z przebiegu projektu Jakie są harmonogramy naborów w programach na 2016 rok Jak księgować dotacje

2 NOWOŚĆ Książka Prawo autorskie. Zmiany w 2015 i 2016 roku Jeśli chcesz wiedzieć, jak podpisać umowę o dzieło na prace twórcze, której nie podważy ZUS, co zmieni się w prawie autorskim, ta książka jest właśnie dla Ciebie. Pamiętaj, autorskie koszty uzyskania przychodów są częstym przedmiotem kontroli urzędów skarbowych. A zmiana przepisów prawa autorskiego spowoduje, że kontroli będzie jeszcze więcej. 68,25 zł W książce można przeczytać Jakie nowe przepisy obowiązują od 1 sierpnia 2015 roku oraz od 2 stycznia 2016 r. w instytucjach kultury, a także w sektorze publicznym i w mediach Co zmieni się w prawie autorskim na potrzeby internetu Jak rozliczać tantiemy i współpracować z organizacjami zbiorowego zarządzania Jak rozliczać umowy z autorskimi kosztami uzyskania z ZUS i fiskusem W celu zakupu książki zapraszamy do kontaktu z naszym Centrum Obsługi Klienta: cok@wip.pl ORAZ WIĘCEJ NA: FABRYKAWIEDZY.com FACEBOOK.COM/WIEDZAIPRAKTYKA JUŻ W SPRZEDAŻY

3 Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 Jak wypełnić wniosek o dofinansowanie krok po kroku Jak uniknąć błędów formalnych, a jak merytorycznych Jaka jest procedura płatności w projektach unijnych Jak prowadzić sprawozdawczość z przebiegu projektu Jakie są harmonogramy naborów w programach na 2016 rok Jak księgować dotacje

4 Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 Autor Marek Peda Ewa Ostapowicz Tomasz Król Grzegorz Magdziarz Kierownik grupy wydawniczej Agnieszka Konopacka-Kuramochi Wydawca Agnieszka Gorczyca Redaktor Renata Kajewska Korekta Anna Marecka Druk Miller Druk Skład i łamanie Triograf, Dariusz Kołacz Nakład: 300 egz. ISBN Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2015 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, Warszawa, tel , faks , cok@wip.pl NIP: , KRS: Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, Wysokość kapitału zakładowego zł. Publikacja Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 została opracowana we współpracy z Wydawnictwem VNR Verlag für die Deutsche Wirtschaft AG z Niemiec. Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 chronione są prawem autorskim. Przedruk materiałów zamieszczonych w publikacji Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 lub w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przykładów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. Informacje o prenumeracie tel.: cok@wip.pl

5 Spis treści Wykaz skrótów i aktów prawnych... 8 Wstęp... 9 Kultura 2014 raport Głównego Urzędu Statystycznego... 9 Rosną unijne nakłady na kulturę Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana) Rozdział 1. Nowe przepisy w 2015 i 2016 roku Niektóre jednostki kultury bez głównego księgowego Zmiany w ujmowaniu środków trwałych w księgach rachunkowych Rozdział 2. Programy krajowe na kulturę Krajowe pieniądze na kulturę w 2015 roku Fundusze dla bibliotek w drugiej połowie 2015 roku Chrzest Na dobry początek! Nowe inicjatywy resortu kultury Kultura Dostępna Pieniądze dla kultury to nie tylko fundusze unijne Rozdział 3. Programy unijne na kulturę Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Południowy Bałtyk oraz Program Meklemburgia Pomorze Przednie Brandenburgia Polska

6 Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 Regionalne Programy Operacyjne na lata Program Europejska Współpraca Terytorialna Program Kreatywna Europa Program Horyzont Możliwość digitalizacji Wstępne harmonogramy naborów w programach na 2016 rok Rozdział 4. Wypełnianie wniosku o dofinansowanie praktyczne porady kroków do przygotowania wniosku o dofinansowanie z UE Przygotowanie wniosku krok po kroku Procedura naboru, podstawowe dokumenty Opłaca się uzyskać numer PIC Niektóre dochody mogą wpływać na wysokość dofinansowania Czy jeden projekt może otrzymać podwójne dofinansowanie z UE Dlaczego przy projektach najważniejsze są budżet i harmonogram Koszty bezpośrednie i pośrednie w budżecie Jak przygotować budżet projektu Jak przygotować budżet ogólny i szczegółowy projektu W jaki sposób można pozyskać wkład własny do projektu W którym momencie trzeba wykazać wkład własny Czy warto wymieniać we wniosku granty, które zostały przyznane w poprzednich latach Tłumaczenia załączników do projektu Konsekwencje podpisania umowy przez osobę nieupoważnioną Streszczenie projektu unijnego jest jego wizytówką Co to jest sprawozdanie cząstkowe i końcowe Jaka jest różnica między projektami generującymi dochód a dochodami w projekcie

7 Spis treści Dlaczego nie warto czekać do ostatniego dnia na wysłanie wniosku elektronicznie Dlaczego warto, aby wniosek przed wysłaniem przeczytało kilka osób Poprawne archiwizowanie dokumentacji projektowej a kwalifikowalność wydatków Każdy beneficjent unijny zostanie skontrolowany Każdy błąd w projekcie unijnym ma inne konsekwencje Jak długo czeka się na informacje, czy projekt otrzymał dofinansowanie Jaka jest procedura płatności w projektach unijnych Zachowanie trwałości projektu unijnego podlega kontroli Świadczenia na rzecz wolontariusza w projekcie unijnym Starsze wersje oprogramowania mogą sprawiać problemy przy generowaniu i wysyłce wniosku Co zrobić, jeśli w trakcie trwania projektu budżet okazał się niedoszacowany i koszty w projekcie wzrosły Dlaczego osoba kontaktowa wpisana we wniosku powinna być doświadczona w kontaktach międzynarodowych Co to jest sprawozdanie cząstkowe i końcowe Jak wykorzystać ewaluację i monitoring do skutecznego zarządzania projektem Rozdział 5. Księgowanie dotacji Zasady rozliczania dotacji podmiotowych i celowych oraz ich ewidencja Projekty unijne w księgach rachunkowych instytucji kultury Obowiązkowa wyodrębniona ewidencja księgowa Zasady ewidencji dotacji Księgowanie dotacji krajowych i unijnych w pytaniach i odpowiedziach

8 Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 Jak zewidencjonować protokół PT przy nieodpłatnym przekazaniu Jak zaksięgować komputery dla domu kultury Na którym koncie rozlicza się refundację ze środków unijnych Czy zaksięgowanie zwrotu dofinansowania bieżącej działalności musi uwzględniać okres jej otrzymania Umorzone odsetki od kredytów czy to korzyść majątkowa dla kredytobiorcy Darowizna książek do biblioteki co w ewidencji księgowej Dotacja na utworzenie filii instytucji kultury na jakie wydatki Jak rozliczyć w podatku CIT wpłatę na PFRON dokonaną z dotacji Jak zwrócić dotację z MKiDN wykorzystaną niezgodnie z przeznaczeniem Jak zaksięgować dodatkową dotację podmiotową na zakup środków trwałych Jak rozliczyć dofinansowanie z resortu kultury dla galerii Jak rozliczyć dofinansowanie na zakup instrumentów W jaki sposób ująć dotację celową w planie finansowym instytucji kultury Jaki kurs waluty obowiązuje przy dofinansowaniu unijnym Co grozi dyrektorowi i głównemu księgowemu za błędy w rozliczaniu dotacji Z jakich środków opłacić prawa autorskie do spektaklu Jakie warunki finansowe muszą być spełnione przy realizacji projektu ze środków UE Czy remont budynku można przeprowadzić z dotacji Środki z dotacji czy przychody własne Jak rozliczać VAT od dotacji

9 Spis treści W jaki sposób zaksięgować zwrot niesłusznie wykorzystanej dotacji

10 Fundusze unijne i krajowe dla kultury Wykaz skrótów i aktów prawnych uodk ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 406 ze zm.) ufp ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.) ustawa o rachunkowości ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.) ustawa o VAT ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz ze zm.) ustawa o PIT ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) ustawa o CIT ustawa z 15 lutego 2014 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.) ustawa o zmianie ustawy o samorządzie gminnym ustawa z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustawa (Dz.U. z 2015 r. poz. 1045) kc ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 121) kodeks karny ustawy z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. nr 88, poz. 553 ze zm.) rozporządzenie w sprawie dotacji rozporządzenie ministra kultury z 1 września 2005 r. w sprawie zakresu zadań objętych mecenatem państwa, szczegółowego trybu składania wniosków o udzielenie dotacji oraz trybu przekazywania i rozliczania udzielonych dotacji (Dz.U. nr 177, poz. 1474) ustawa wdrożeniowa ustawa z 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityk spójności finansowanych w perspektywie finansowej (Dz.U. z 2014 r. poz. 1146) ustawa o działalności pożytku publicznego ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz ze zm.) ustawa o bibliotekach ustawa z 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 642 ze zm.) ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych ustawa z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.U. z 2005 r. nr 14, poz. 114 ze zm.).

11 Wstęp Największą bolączką instytucji kultury jest obecnie pozyskanie pieniędzy na funkcjonowanie, organizowanie imprez, bieżące opłaty, remonty itp. W naszej książce odpowiadamy zatem, jak zdobyć dodatkowe środki, jak je rozliczyć i poprawnie zaksięgować. Sprawdźmy, jak wygląda sektor kultury w Polsce i w Europie. Kultura 2014 raport Głównego Urzędu Statystycznego Jak wynika z raportu Głównego Urzędu Statystycznego Kultura 2014 w porównaniu z 2013 rokiem wzrósł udział wydatków na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego w strukturze wydatków zarówno budżetu państwa, jak i samorządów terytorialnych. W sumie wydatki budżetu państwa i samorządu terytorialnego na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego pomniejszone o dotacje i subwencje z budżetu państwa dla samorządów oraz o transfery między samorządami w 2014 roku wyniosły 9 mld 326,8 mln zł (nominalnie o 13,6% więcej niż w 2013 roku), co w odniesieniu do PKB stanowiło 0,54% (w roku poprzednim 8 mld 212,7 mln zł, tj. 0,50%). Wydatki z budżetów jednostek samorządu terytorialnego wyniosły 7 mld 592,6 mln zł; a ich udział 81,4% był minimalnie niższy niż w roku poprzednim (81,6%). Największy udział w samorządowych wydatkach publicznych miały samorządy gminne 44,0% (samorządy miast na prawach powiatu, województw i powiatów odpowiednio: 36,9%, 17,8% i 1,3%). Wydatki na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego w budżetach samorządów terytorialnych łącznie z dotacjami i subwencjami z budżetu państwa oraz transferami pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego wyniosły 7 mld 723,1 mln zł, co stanowiło 3,9% ogólnych wydatków z budżetów samorządowych (w 2013 roku odpowiednio 6 mld 887,8 mln zł i 3,7%). W przeliczeniu na jednego mieszkańca dało to 200,68 zł w poszczególnych województwach: od 151,35 zł w woj. podkarpackim do 335,80 zł w woj. dolnośląskim. Wydatki bieżące z budżetów samorządów terytorialnych na kulturę i ochronę dzie- 9

12 Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 dzictwa narodowego w 2014 roku wyniosły 5 mld 306,3 mln zł (w roku poprzednim 4 mld 940,1 mln zł), co stanowiło 68,7% wydatków jednostek samorządu terytorialnego na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego (w 2013 roku 71,7%). Udział samorządowych wydatków bieżących na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego w wydatkach bieżących ogółem samorządów terytorialnych stanowił 3,4% (wobec 3,3% w 2013 roku). Z budżetów samorządowych najwięcej wydano na działalność domów, ośrodków kultury, klubów i świetlic 29,1% oraz bibliotek 16,9%. Rozkład terytorialny instytucji kultury Na potrzeby analizy przestrzennego rozmieszczenia podmiotów wyróżniono w raporcie 15 rodzajów instytucji kultury: teatry dramatyczne i lalkowe, opery, teatry muzyczne, filharmonie, orkiestry, chóry, zespoły pieśni i tańca, muzea i instytucje paramuzealne, biblioteki i placówki informacyjno-biblioteczne, galerie i salony sztuki, domy kultury, ośrodki kultury, kluby, świetlice oraz kina. W 2014 roku w Polsce działało wymienionych wyżej instytucji kultury, czyli 0,41 instytucji w przeliczeniu na tysiąc ludności. Większość z nich stanowiły biblioteki 62,4% ogółu instytucji. Znaczący udział w ogólnej liczbie instytucji miały także domy kultury, ośrodki kultury, kluby i świetlice (25,6%). Pozostałe podmioty były mniej liczne, a ich procentowy udział był znacznie mniejszy. W 2014 roku najwięcej instytucji kultury zlokalizowanych było w woj. mazowieckim (1804), co stanowiło 0,34 podmiotu na tysiąc ludności. Ponadto pod względem liczby instytucji wyróżniały się woj. małopolskie (1621) i śląskie (1569), w których na tysiąc ludności przypadało odpowiednio 0,48 i 0,34 podmiotu. Spośród 380 powiatów i miast na prawach powiatu 10 szczególnie wyróżniało się pod względem liczby działających na ich terenie instytucji kultury. W Warszawie funkcjonowało 614 instytucji, co stanowiło 0,35 podmiotu na tysiąc osób. Następnie wymienić należy Kraków (odpowiednio 418 i 0,55), Łódź (313; 0,44), Poznań (220; 0,40), Wrocław (193; 0,30), Lublin (138; 0,40), Gdańsk (132; 0,29), Katowice (127; 0,42), powiat poznański (114; 0,32), powiat nowosądecki (113; 0,53). W 2014 roku w Polsce na jedną instytucję kultury przypadało przeciętnie 2,4 tys. osób. W poszczególnych województwach wskaźnik ten zawierał się w zakresie od 1,6 tys. osób do 3,0 tys. osób. Najniższy zanotowany został w woj. opolskim (1,6 tys. osób), podkarpackim (1,8 tys.) oraz zachodniopomorskim (2,0 tys.), najwyższy w woj. mazowieckim (3,0 tys. osób), śląskim (2,9 tys.) oraz pomorskim (2,8 tys.). 10

13 Wstęp Na poziomie powiatów najniższy wskaźnik zanotowano w powiecie słupskim i hajnowskim (odpowiednio po 0,9 tys. osób), gryfickim, krapkowickim i przemyskim (po 1,0 tys. osób), najwyższy w Bytomiu (6,6 tys. osób), Grudziądzu (6,5 tys.), Rudzie Śląskiej (6,1 tys.) oraz Gdyni (5,9 tys.). Rosną unijne nakłady na kulturę Zgodnie z najnowszym raportem sektory związane z kulturą i twórczością wykazują w trudnej sytuacji gospodarczej stały wzrost. Zapewniając 7 milionów miejsc pracy, są jednym z największych pracodawców europejskich i jednym z najważniejszych podmiotów w gospodarce UE. Wartość sektora kultury i sektora kreatywnego wynosi w UE 535,9 mld euro i zapewnia 7 mln miejsc pracy, z których 19,1% zajmują osoby poniżej 30. roku życia. Kultura i twórczość, tuż za przemysłem budowlanym i branżą gastronomiczną, zapewniają pracę ponad dwa razy większej liczbie ludzi niż producenci samochodów czy telekomunikacja. 11

14 Fundusze unijne i krajowe dla kultury 2016 Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana) Tytuł XIII Kultura Artykuł Unia przyczynia się do rozkwitu kultur Państw Członkowskich, w poszanowaniu ich różnorodności narodowej i regionalnej, równocześnie podkreślając znaczenie wspólnego dziedzictwa kulturowego. 2. Działanie Unii zmierza do zachęcania do współpracy między Państwami Członkowskimi oraz, jeśli to niezbędne, do wspierania i uzupełniania ich działań w następujących dziedzinach: pogłębiania wiedzy oraz upowszechniania kultury i historii narodów europejskich, zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego o znaczeniu europejskim, niehandlowej wymiany kulturalnej, twórczości artystycznej i literackiej, włącznie z sektorem audiowizualnym. 3. Unia i Państwa Członkowskie sprzyjają współpracy z państwami trzecimi oraz z organizacjami międzynarodowymi właściwymi w dziedzinie kultury, zwłaszcza z Radą Europy. 4. Unia uwzględnia aspekty kulturalne w swoim działaniu na podstawie innych postanowień Traktatów, zwłaszcza w celu poszanowania i popierania różnorodności jej kultur. 5. Aby przyczynić się do osiągnięcia celów określonych w niniejszym artykule: Parlament Europejski i Rada, stanowią c zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą i po konsultacji z Komitetem Regionów, przyjmują środki zachęcające, z wyłączeniem jakiejkolwiek harmonizacji przepisów ustawowych i wykonawczych Państw Członkowskich, Rada wydaje zalecenia na wniosek Komisji. 12