Kolorymetryczne oznaczanie stężenia Fe 3+ metodą rodankową
|
|
- Mieczysław Szewczyk
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Kolorymetryczne oznaczanie stężenia Fe 3+ metodą rodankową (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawami spektrofotometrii absorpcyjnej w świetle widzialnym (kolorymetrią) i jej zastosowaniami analitycznymi. W ćwiczeniu wykonamy oznaczenie ilościowe jonów Fe 3+ w roztworze metodą rodankową (tiocyjanianową). 1. Podstawy teoretyczne Spektrofotometria absorpcyjna w świetle widzialnym (kolorymetria) jest techniką instrumentalną wykorzystującą istnienie barw substancji. Substancje są barwne z powodu tego, że absorbują światło z zakresu widzialnego w sposób selektywny. Badamy więc jaki kolor ma substancja (długość absorbowanej fali świetlnej max ) i jaka jest wielkość absorpcji tej fali (absorbancja A). Światło to promieniowanie elektromagnetyczne, zbiór fal elektromagnetycznych o różnych długościach (Rys. 1). Światło widzialne (białe) stanowi niewielką część promieniowania elektromagnetycznego, na którą reaguje siatkówka oka człowieka w procesie widzenia. Obejmuje ono zakres długości fal w przybliżeniu nm. Rys. 1. Widmo promieniowania elektromagnetycznego Fale z zakresu światła widzialnego w zależności od swojej długości wywołują w naszym oku różne wrażenia kolorystyczne (Rys. 1), np. kolor fioletowy to fale o między ok. 380 i 420 nm, kolor żółty, między ok. 550 i 580 nm, itd., ale wszystkie te fale razem zmieszane dają wrażenie światła białego. Jeśli jednak z tej mieszaniny fal o różnych długościach stanowiących światło białe, zostaną usunięte jakieś wybrane fale, to do naszego oka trafią wszystkie pozostałe, wywołując wrażenie barwne inne niż białe. Tak się dzieje, gdy światło białe padając na substancję ulegnie selektywnej absorpcji, tzn. część fal o wybranych 1
2 długościach zostaje przez tę substancję zatrzymana, a reszta nie, wobec czego do naszego oka dostarczony zostanie zbiór fal, które pozostały niezatrzymane. Odpowiedzialne za tę selektywną absorpcję światła są oddziaływania fal elektromagnetycznych z zakresu widzialnego z materią. Fale o tych długościach są mianowicie zdolne do wywołania wzbudzeń elektronowych, które to wzbudzenia, żeby zaszły muszą mieć dostarczoną właściwą porcję energii. Wymaga to, by w cząsteczce takiego związku występowały ugrupowania atomów, których elektronowe poziomy energetyczne odpowiadają kwantom promieniowania niesionego przez fale światła białego (grupy chromoforowe). Jeśli dla wybranej substancji zmierzyć, w jakim stopniu absorbuje ona fale o kolejnych długościach z zakresu widzialnego, to otrzymamy zależność absorbancji A od długości fali. Zależność ta nosi nazwę widma absorpcyjnego i jest charakterystyczna dla danej substancji. Jeśli ta substancja w ogóle nie absorbuje światła (A = 0 dla wszystkich ), to jej widmo powinno być linią prostą położoną na osi x; jeśliby absorbowała fale o wszystkich w jednakowym stopniu, to jej widmo byłoby prostą równoległą do osi x; lecz jeśli ta substancja pochłania fale tylko o niektórych długościach (selektywnie), to otrzymujemy wówczas charakterystyczne widmo, które pokazuje, które fale ( ) i w jakim stopniu (A) zostały pochłonięte przez tę substancję. Widma absorpcyjne substancji barwnych w świetle widzialnym mają zwykle nieskomplikowany kształt krzywych dzwonowych, których maksimum występuje przy długości fali max odpowiedzialnej za obserwowaną barwę. A A max , nm widmo w świetle widzialnym (a) c krzywa wzorcowa (b) Rys. 2. (a) Przykładowe widmo w świetle widzialnym i (b) przykładowa krzywa wzorcowa (krzywymi przerywanymi zaznaczono odstępstwa absorbancji od prawa Lamberta-Beera) Przykład takiego widma przedstawiono na Rys. 2a dla roztworu o kolorze niebieskim. Widmo to pokazuje, że w zakresie światła widzialnego fale o różnych długościach 2
3 absorbowane są przez tę substancję w różnym stopniu, lecz w największym stopniu absorbowana jest fala o długości 630 nm ( max ) leżąca w obszarze koloru pomarańczowego (Rys. 1). Oznacza to, że w największym stopniu przepuszczana jest przez ten roztwór fala o długości odpowiadającej barwie dopełniającej do pomarańczowej, w rozważanym przypadku, barwie niebieskiej, którą widzi nasze oko. Reguła ta stosuje się do wszystkich substancji barwnych, tzn. substancje wykazują określoną barwę wskutek absorpcji fal, z których najbardziej absorbowana jest fala o długości odpowiadającej barwie dopełniającej ( max ) do barwy widocznej. W sposób przybliżony barwy dopełniające pokazuje znany ze szkoły krążek barw (Rys. 3), w którym barwy te znajdują się naprzeciw siebie. Z uwagi na fakt, że max daje najwyraźniejsze zmiany absorbancji zależne od stężenia tej substancji, to właśnie tę długość wykorzystuje się w analitycznych oznaczeniach spektrofotometrycznych. Rys. 3. Krążek barw (po obwodzie koła rozciągnięte jest widmo światła białego (Rys. 1); barwy dopełniające znajdują się w krążku naprzeciw siebie 1.2. Prawo Lamberta-Beera Jeżeli na próbkę o grubości l pada promieniowanie monochromatyczne (o jednej długości fali) o natężeniu I o, to część promieniowania zostanie rozproszona I r, część zostanie zaabsorbowana I a, a część zostanie przepuszczona przez tę próbkę I t, więc: I o = I r + I a + I t (1) W oznaczeniach analitycznych dbamy o to, by rozproszona część promieniowania I r była jak najmniejsza, wobec tego w dalszych rozważaniach można ją zaniedbać: I o = I a + I t (2) Stosunek natężenia promieniowania przepuszczonego przez ośrodek absorbujący światło I t do natężenia padającego I o, wyrażony w procentach nosi nazwę transmitancji: 3
4 T = I I t o (3) Natomiast absorbancja (użyta wcześniej na Rys. 2a) zdefiniowana jest jako: A = log T 1 = log I I o t (4) Absorpcję światła przez jednoskładnikowy ośrodek homogeniczny (np. roztwór wodny substancji barwnej) opisuje prawo Lamberta-Beera. Mówi ono, że absorbancja ośrodka absorbującego jest proporcjonalna do stężenia substancji absorbującej i do grubości warstwy, przez którą przechodzi promień: A = l c (5) gdzie jest współczynnikiem absorpcji, który jest wielkością charakterystyczną dla danej substancji (niezależną od stężenia, grubości warstwy absorbującej i natężenia promieniowania); l jest grubością warstwy, a c jest stężeniem substancji. Wymiar współczynnika jest skorelowany z wymiarem stężenia c. Zgodnie z równ. (5) graficzna zależność absorbancji A od stężenia c ma postać prostej o współczynniku kierunkowym równym l, przechodzącej przez początek układu współrzędnych (Rys. 2b). Prawo Lamberta-Beera jest podstawą zastosowań spektrofotometrii absorpcyjnej w oznaczeniach ilościowych. W oznaczeniach tych najczęściej stosuje się metodę krzywej wzorcowej zgodnie z równ. (5) (Rys. 2b). W tym celu należy wykonać następujące czynności: (i) przygotować serię roztworów badanej substancji o znanych stężeniach, (ii) dla jednego z roztworów wyznaczyć widmo, A w funkcji (np. jak na Rys. 2a) i z widma odczytać max, (iii) dla długości fali max zmierzyć absorbancje roztworów wzorcowych i wyznaczyć krzywą wzorcową, A w funkcji c (np. jak na Rys. 2b), (iv) zmierzyć absorbancję próbki badanej (dla max ) i z krzywej wzorcowej odczytać oznaczane stężenie. Krzywe wzorcowe nadają się do zastosowania najlepiej, gdy absorpcja światła przez oznaczany związek spełnia prawo Lamberta-Beera, tzn. krzywa ma przebieg prostoliniowy. Dla wyższych stężeń substancji często obserwuje się odstępstwa od prostoliniowości (zaznaczone przykładowo krzywymi przerywanymi na Rys. 2b); wtedy do oznaczeń wybieramy tylko część prostoliniową krzywej. 4
5 Do kolorymetrycznych oznaczeń wykorzystuje się barwę własną oznaczanej substancji, lub związku, w który ta substancja, jeśli bezbarwna, została stechiometrycznie przeprowadzona. Zaletą metod kolorymetrycznych jest duża szybkość wykonania oraz możliwość oznaczania czasami bardzo małych ilości substancji ze stosunkowo dużą dokładnością. Metody te są wykorzystywane bardzo często np. w diagnostyce medycznej, kontroli przemysłowej itp. Pomiary absorbancji wykonuje się przy użyciu spektrofotometrów. Należy pamiętać, że metody spektrofotometryczne z zastosowaniem krzywej wzorcowej są metodami porównawczymi, wobec czego dokładność oznaczeń przy ich użyciu zależy od właściwego przygotowania roztworów wzorcowych i dokładności pomiarów. 2. Wykonanie ćwiczenia instrukcja Na ćwiczenia proszę przynieść: papier milimetrowy, linijkę, zaostrzony ołówek i gumkę. Odczynniki i sprzęt: roztwór podstawowy soli żelaza(iii) o stężeniu 0,10 mg Fe 3+ /cm 3, 2 M HNO 3, 10 % KSCN, kolbki na 100 cm 3, pipety automatyczne; spektrofotometr w świetle widzialnym (obsługę spektrofotometru wyjaśni prowadzący w czasie pomiaru). Zasada oznaczenia: W celu kolorymetrycznego oznaczenia ilościowego jonów Fe 3+ przeprowadza się te jony w krwisto-czerwony rodanek (tiocyjanian) żelaza: Fe SCN Fe(SCN) 3 (6) Reakcję przeprowadza się w środowisku słabo kwaśnym. W tych warunkach oprócz rodanku żelaza w reakcji tej tworzą się kompleksy Fe(III) o różnym składzie: od [Fe(SCN)] 2+ do [Fe(SCN) 6 ] 3, również czerwone. Do oznaczenia zastosujemy metodę krzywej wzorcowej. Uwaga: Pracujemy w grupach 4-6-osobowych; sprawozdanie piszą studenci jedno na taką grupę. Przygotowanie roztworów wzorcowych i próbki do analizy: 1. Przygotować 8 kolbek miarowych o pojemności 100 cm 3, ponumerowanych od 0 do 7. W kolbkach od 0 do 6 przygotujemy roztwory wzorcowe o określonych stężeniach Fe 3+ do wyznaczenia krzywej wzorcowej. Roztwór w kolbce 0 będzie miał stężenie Fe 3+ równe 0 (jest to pełnoprawny punkt krzywej wzorcowej); roztwór ten zastosujemy jako tzw. próbę ślepą (roztwór porównawczy). W kolbce 7 natomiast studenci przygotują otrzymane do oznaczenia zadanie Fe 3+. Oddać czystą kolbkę 7 prowadzącemu na zadanie. 5
6 2. Do kolbek 1-6 odmierzyć pipetami automatycznymi kolejno 1,00; 2,00; 3,00; 4,00; 5,00 i 6,00 cm 3 roztworu podstawowego Fe 3+. Ponieważ roztwór podstawowy zawiera 0,10 mg Fe 3+ /cm 3, to po rozcieńczeniu odmierzonych objętości do 100 cm 3 otrzymamy następujące stężenia Fe 3+ wyrażone w mg/100 cm 3 : 0,10; 0,20; 0,30; 0,40; 0,50 i 0, Do wszystkich kolbek 0-7 dodać pipetami automatycznymi po 2 cm 3 2 M HNO 3 i po 10 cm 3 10 % KSCN. Uważać, by pipetując nie przenosić roztworów z kolbki do kolbki (nawet mikro-ilości), zwłaszcza do kolbki 0, która ma nie zawierać Fe 3+ (nie może przyjąć koloru różowego). 4. Kolby dopełnić wodą destylowaną do kreski (pod kreskę z butli; do kreski, plastikową pipetką). Kolby zatkać korkami i roztwory dokładnie wymieszać. Pomiar widma absorpcyjnego dla kompleksu Fe-SCN i wyznaczenie max 5. Dla roztworu nr 4 zmierzyć absorbancje w zakresie długości fal od 400 do 600 nm w odstępach długości fal co 10 nm. Wyniki zanotować w Tabeli 1, a na papierze milimetrowym narysować widmo: A w funkcji. 6. Odczytać max, tj. długość fali, przy której występuje maksimum absorbancji dla kompleksów Fe-SCN. Wyznaczenie krzywej wzorcowej 8. Zmierzyć absorbancje roztworów wzorcowych 1-6 dla długości fali max wobec próby ślepej (roztwór 0). Wyniki zanotować w Tabeli 2, a na papierze milimetrowym narysować krzywą wzorcową, A w funkcji stężenia Fe 3+ (mg/100 cm 3 ); poprowadzić prostą (uwzględnić punkt zerowy krzywej wzorcowej). Uwaga: Do sprawozdania wyznaczyć równanie prostej metodą regresji liniowej (metodą najmniejszych kwadratów). Pomiar absorbancji dla próbki otrzymanej do analizy 9. Zmierzyć absorbancję próbki otrzymanej do analizy (kolba nr 7) dla długości fali max. Wynik zapisać w Tabeli Z prostej wzorcowej odczytać stężenie Fe 3+ (mg/100 cm 3 ) w próbce i sprawdzić u prowadzącego. Uwaga: W sprawozdaniu stężenie Fe 3+ obliczyć z równania prostej. Uwagi dotyczące bezpieczeństwa: HNO 3 jest substancją żrącą. Uważać, by nie zalać pipet automatycznych odmierzanymi roztworami. Postępowanie z odpadami: Wszystkie odpady wylać do zlewu. 6
7 Tabela 1. Widmo absorpcyjne kompleksu Fe-SCN w świetle widzialnym Długość fali, nm Absorbancja Tabela 2. Krzywa wzorcowa Stężenie Fe 3+, mg/100 cm 3 0,00 0,10 0,20 0,30 0,40 0,50 0,60 analizowana próbka Absorbancja dla max 0,000 7
8 3. Sprawozdanie: 1. Krótko przedstawić zasadę wykonanego oznaczenia. 2. Krótko opisać wykonanie ćwiczenia. 3. Przedstawić wyniki pomiaru widmowego w postaci Tabeli 1 i wykresu A w funkcji. Podać wartość max. 4. Przedstawić wyniki pomiarów absorbancji do krzywej wzorcowej, w postaci Tabeli 2 i wykresu A w funkcji c Fe+3 (mg/100 cm 3 ). Do punktów eksperymentalnych dopasować prostą metodą regresji liniowej (metodą najmniejszych kwadratów) i podać jej równanie. 5. Z równania prostej wzorcowej obliczyć stężenie Fe 3+ 0,01 mg/100 cm 3 : prawo Lamberta-Beera: wyznaczona prosta: A = 0 + l c y = a + b x gdzie zmienna niezależna x = c, zmienna zależna y = A, a współczynniki prostej są następujące: punkt przecięcia z osią y, a 0, współczynnik kierunkowy prostej b = l. A Stąd c analizowanej próbki = _ próbki b a 6. Wynik analizy: Stężenie jonów Fe 3+ w otrzymanej próbce wynosiło.. mg/100 cm 3. 8
OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS
OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS Zagadnienia teoretyczne. Spektrofotometria jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące
Bardziej szczegółowoELEMENTY ANALIZY INSTRUMENTALNEJ. SPEKTROFOTOMETRII podstawy teoretyczne
ELEMENTY ANALZY NSTRUMENTALNEJ Ćwiczenie 3 Temat: Spektrofotometria UV/ViS SPEKTROFOTOMETR podstawy teoretyczne SPEKTROFOTOMETRA jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje
Bardziej szczegółowoSpektroskopia molekularna. Ćwiczenie nr 1. Widma absorpcyjne błękitu tymolowego
Spektroskopia molekularna Ćwiczenie nr 1 Widma absorpcyjne błękitu tymolowego Doświadczenie to ma na celu zaznajomienie uczestników ćwiczeń ze sposobem wykonywania pomiarów metodą spektrofotometryczną
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik ćwiczenie nr 26 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Prawo Lamberta
Bardziej szczegółowoOznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego
Oznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego Oznaczanie dwóch kationów obok siebie metodą miareczkowania spektrofotometrycznego (bez maskowania) jest możliwe, gdy spełnione są
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 OZNACZANIE CHLORKÓW METODĄ SPEKTROFOTOMETRYCZNĄ Z TIOCYJANIANEM RTĘCI(II)
Bardziej szczegółowoOpracował dr inż. Tadeusz Janiak
Opracował dr inż. Tadeusz Janiak 1 Uwagi dla wykonujących ilościowe oznaczanie metodami spektrofotometrycznymi 3. 3.1. Ilościowe oznaczanie w metodach spektrofotometrycznych Ilościowe określenie zawartości
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie chlorków metodą spektrofotometryczną z tiocyjanianem rtęci(ii)
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych
CHEMI FIZYCZN Ćwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych W ćwiczeniu przeprowadzana jest reakcja utleniania jonów tiosiarczanowych za pomocą jonów żelaza(iii). Przebieg
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA JONÓW TIOSIARCZANOWYCH Miejsce ćwiczenia: Zakład Chemii Fizycznej, sala
Bardziej szczegółowoANALIZA SPEKTRALNA I POMIARY SPEKTROFOTOMETRYCZNE. Instrukcja wykonawcza
ĆWICZENIE 72A ANALIZA SPEKTRALNA I POMIARY SPEKTROFOTOMETRYCZNE 1. Wykaz przyrządów Spektroskop Lampy spektralne Spektrofotometr SPEKOL Filtry optyczne Suwmiarka Instrukcja wykonawcza 2. Cel ćwiczenia
Bardziej szczegółowoSZYBKOŚĆ REAKCJI JONOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD SIŁY JONOWEJ ROZTWORU
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW SZYBKOŚĆ REAKCI ONOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD SIŁY ONOWE ROZTWORU Opiekun: Krzysztof Kozieł Miejsce ćwiczenia: Czerwona Chemia,
Bardziej szczegółowoBadanie kinetyki katalitycznego rozkładu H 2 O 2
Badanie kinetyki katalitycznego rozkładu H 2 O 2 (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z prawami kinetyki chemicznej, sposobem wyznaczenia stałej szybkości i rzędu reakcji
Bardziej szczegółowoIR II. 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni
IR II 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni Promieniowanie podczerwone ma naturę elektromagnetyczną i jego absorpcja przez materię podlega tym samym prawom,
Bardziej szczegółowoĆw. 5 Absorpcjometria I
Ćw. 5 Absorpcjometria I Absorpcja promieniowania elektromagnetycznego z obszaru widzialnego i nadfioletowego przez atomy i cząsteczki powoduje zmianę ich stanu elektronowego. Zjawiska te moŝna badać za
Bardziej szczegółowo1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH
1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1.1. przygotowanie 20 g 20% roztworu KSCN w wodzie destylowanej 1.1.1. odważenie 4 g stałego KSCN w stożkowej kolbie ze szlifem 1.1.2. odważenie 16 g wody destylowanej
Bardziej szczegółowoJan Drzymała ANALIZA INSTRUMENTALNA SPEKTROSKOPIA W ŚWIETLE WIDZIALNYM I PODCZERWONYM
Jan Drzymała ANALIZA INSTRUMENTALNA SPEKTROSKOPIA W ŚWIETLE WIDZIALNYM I PODCZERWONYM Światło słoneczne jest mieszaniną fal o różnej długości i różnego natężenia. Tylko część promieniowania elektromagnetycznego
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII ABSORPCYJNEJ
Ćwiczenie nr 13 WYZNCZNIE STŁEJ DYSOCJCJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII BSORPCYJNEJ I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie metodą spektrofotometryczną stałej dysocjacji słabego kwasu,
Bardziej szczegółowoSpektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej
Spektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej Metoda: Spektrofotometria UV-Vis Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie studenta z fotometryczną metodą badania stanów równowagi
Bardziej szczegółowoPracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Dobór metody analitycznej
Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Dobór metody analitycznej Oznaczanie żelaza metodą spektrofotometryczną Wstęp Żelazo jest pospolitym
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI REAKCJI KOMPLEKSOWANIA
POLITECHNIK POZNŃSK ZKŁD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENI PRCOWNI CHEMII FIZYCZNEJ RÓWNOWGI REKCJI KOMPLEKSOWNI WSTĘP Ważną grupę reakcji chemicznych wykorzystywanych w chemii fizycznej i analitycznej stanowią
Bardziej szczegółowoMetody spektroskopowe:
Katedra Chemii Analitycznej Metody spektroskopowe: Absorpcyjna Spektrometria Atomowa Fotometria Płomieniowa Gdańsk, 2010 Opracowała: mgr inż. Monika Kosikowska 1 1. Wprowadzenie Spektroskopia to dziedzina
Bardziej szczegółowoPODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE
PODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE Barwa Barwą nazywamy rodzaj określonego ilościowo i jakościowo (długość fali, energia) promieniowania świetlnego. Głównym i podstawowym źródłem doznań barwnych jest
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru ćwiczenie nr 25 opracowała dr B. Nowicka, aktualizacja D. Waliszewski Zakres zagadnień obowiązujących do
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 ZASTOSOWANIE SPEKTROFOTOMETRII W NADFIOLECIE I ŚWIETLE WIDZIALNYM
Bardziej szczegółowoEFEKT SOLNY BRÖNSTEDA
EFEKT SLNY RÖNSTED Pojęcie eektu solnego zostało wprowadzone przez rönsteda w celu wytłumaczenia wpływu obojętnego elektrolitu na szybkość reakcji zachodzących między jonami. Założył on, że reakcja pomiędzy
Bardziej szczegółowoANALIZA INSTRUMENTALNA
ANALIZA INSTRUMENTALNA TECHNOLOGIA CHEMICZNA STUDIA NIESTACJONARNE Sala 522 ul. Piotrowo 3 Studenci podzieleni są na cztery zespoły laboratoryjne. Zjazd 5 przeznaczony jest na ewentualne poprawy! Możliwe
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp. Twardość wody
Spis treści 1 Wstęp 1.1 Twardość wody 1.2 Oznaczanie twardości wody 1.3 Oznaczanie utlenialności 1.4 Oznaczanie jonów metali 2 Część doświadczalna 2.1 Cel ćwiczenia 2.2 Zagadnienia do przygotowania 2.3
Bardziej szczegółowoSporządzanie roztworów buforowych i badanie ich właściwości
Sporządzanie roztworów buforowych i badanie ich właściwości (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest zbadanie właściwości roztworów buforowych. Przygotujemy dwa roztwory buforowe: octanowy
Bardziej szczegółowoABSORPCYJNA SPEKTROMETRIA ATOMOWA
ABSORPCYJNA SPEKTROMETRIA ATOMOWA Ćwiczenie 1. Badanie wpływu warunków pomiaru na absorbancję oznaczanego pierwiastka Ustalenie składu gazów płomienia i położenia palnika Do dwóch kolbek miarowych o pojemności
Bardziej szczegółowoSPEKTROFOTOMETRYCZNA ANALIZA ZAWARTOŚCI SUBSTANCJI W PRÓBCE
SPEKTROFOTOMETRYCZNA ANALIZA ZAWARTOŚCI SUBSTANCJI W PRÓBCE Zakres materiału: roztwory - stężenia, rozcieńczanie; podstawy i podział spektroskopii; prawa absorpcji: współczynnik absorpcji, addytywność
Bardziej szczegółowoHODOWLA PERIODYCZNA DROBNOUSTROJÓW
Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest porównanie zdolności rozkładu fenolu lub wybranej jego pochodnej przez szczepy Stenotrophomonas maltophilia KB2 i Pseudomonas sp. CF600 w trakcie prowadzenia hodowli
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wyznaczanie stałej szybkości i rzędu reakcji metodą graficzną. opiekun mgr K.
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wyznaczanie stałej szybkości i rzędu reakcji metodą graficzną opiekun mgr K. Łudzik ćwiczenie nr 27 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Zastosowanie
Bardziej szczegółowoPRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR
PRODUKTY CHEMICZNE Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie zawartości oksygenatów w paliwach metodą FTIR WSTĘP Metody spektroskopowe Spektroskopia bada i teoretycznie wyjaśnia oddziaływania pomiędzy materią będącą zbiorowiskiem
Bardziej szczegółowo3. Badanie kinetyki enzymów
3. Badanie kinetyki enzymów Przy stałym stężeniu enzymu, a przy zmieniającym się początkowym stężeniu substratu, zmiany szybkości reakcji katalizy, wyrażonej jako liczba moli substratu przetworzonego w
Bardziej szczegółowoOBLICZENIA BIOCHEMICZNE
OBLICZENIA BIOCHEMICZNE Praca w laboratorium biochemicznym wymaga umiejętności obliczania stężeń i rozcieńczeń odczynników stosowanych do doświadczeń. W podstawowym kursie biochemii nie ma czasu na przygotowywanie
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI
6 KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z zagadnieniami katalizy homogenicznej i wykorzystanie reakcji tego typu do oznaczania śladowych ilości jonów Cu 2+. Zakres obowiązującego
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Biofizyki
CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu oraz wyznaczenie równania izotermy Freundlicha. ZAKRES WYMAGANYCH WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI: widmo absorpcyjne, prawo Lamberta-Beera,
Bardziej szczegółowoANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II
ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II Ćwiczenie 1 Przygotowanie próbek do oznaczania ilościowego analitów metodami wzorca wewnętrznego, dodatku wzorca i krzywej kalibracyjnej 1. Wykonanie
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE B: Oznaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych
ĆWICZEIE B: znaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości rozpuszczalnego w wodzie chromu (VI) w próbce cementu korzystając
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z FIZYKOCHEMICZNYCH PODSTAW ŻYCIA DLA STUDENTÓW I ROKU BIOLOGII OGÓLNEJ, BIOTECHNOLOGII I BIOINFORMATYKI
MATERIAŁY DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z FIZYKOCHEMICZNYCH PODSTAW ŻYCIA DLA STUDENTÓW I ROKU BIOLOGII OGÓLNEJ, BIOTECHNOLOGII I BIOINFORMATYKI 1 Tabela 1 Organizacja ćwiczeń Termin TYTUŁ ĆWICZENIA ZAGADNIENIA
Bardziej szczegółowoPODSTAWY LABORATORIUM PRZEMYSŁOWEGO. ĆWICZENIE 3a
PODSTAWY LABORATORIUM PRZEMYSŁOWEGO ĆWICZENIE 3a Analiza pierwiastkowa podstawowego składu próbek z wykorzystaniem techniki ASA na przykładzie fosforanów paszowych 1 I. CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studentów
Bardziej szczegółowoKatedra Fizyki i Biofizyki instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych dla kierunku Lekarskiego
Ćw. M8 Zjawisko absorpcji i emisji światła w analityce. Pomiar widm absorpcji i stężenia ryboflawiny w roztworach wodnych za pomocą spektrofotometru. Wyznaczanie stężeń substancji w roztworze metodą fluorescencyjną.
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2. Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych
ĆWICZENIE 2 Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych Część doświadczalna 1. Metody jonowymienne Do usuwania chromu (VI) można stosować między innymi wymieniacze jonowe. W wyniku przepuszczania
Bardziej szczegółowoE (2) nazywa się absorbancją.
1/6 Celem ćwiczenia jest poznanie zjawiska absorpcji światła przez roztwory, pomiar widma absorpcji przy pomocy spektrofotometru oraz wyliczenie stężenia badanego roztworu. Promieniowanie elektromagnetyczne,
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 11. ANALIZA INSTRUMENTALNA KOLORYMETRIA - OZNACZANIE Cr(VI) METODĄ DIFENYLOKARBAZYDOWĄ. DZIAŁ: Kolorymetria
ĆWICZENIE 11 ANALIZA INSTRUMENTALNA KOLORYMETRIA - OZNACZANIE Cr(VI) METODĄ DIFENYLOKARBAZYDOWĄ DZIAŁ: Kolorymetria ZAGADNIENIA Elektronowe widmo absorpcyjne; rodzaje przejść elektronowych w kompleksach
Bardziej szczegółowoSynteza nanocząstek Ag i pomiar widma absorpcyjnego
Synteza nanocząstek Ag i pomiar widma absorpcyjnego Nanotechnologia jest nową, interdyscyplinarną dziedziną nauki łączącą osiągnięcia różnych nauk (m. in. chemii, biologii, fizyki, mechaniki, inżynierii)
Bardziej szczegółowoĆwiczenie II Roztwory Buforowe
Ćwiczenie wykonać w parach lub trójkach. Ćwiczenie II Roztwory Buforowe A. Sporządzić roztwór buforu octanowego lub amonowego o określonym ph (podaje prowadzący ćwiczenia) Bufor Octanowy 1. Do zlewki wlej
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII OGÓLNEJ I ANALITYCZNEJ DLA STUDENTÓW I ROKU OCHRONY ŚRODOWISKA
MATERIAŁY DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII OGÓLNEJ I ANALITYCZNEJ DLA STUDENTÓW I ROKU OCHRONY ŚRODOWISKA 29/21 Podręczniki: 1) A. Jarczewski - Chemia ogólna i analityczna dla studentów biologii - skrypt
Bardziej szczegółowoBADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska BADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ ĆWICZENIE 2 Nukleotydy pirydynowe (NAD +, NADP + ) pełnią funkcję koenzymów dehydrogenaz przenosząc jony
Bardziej szczegółowoOznaczanie SO 2 w powietrzu atmosferycznym
Ćwiczenie 6 Oznaczanie SO w powietrzu atmosferycznym Dwutlenek siarki bezwodnik kwasu siarkowego jest najbardziej rozpowszechnionym zanieczyszczeniem gazowym, występującym w powietrzu atmosferycznym. Głównym
Bardziej szczegółowoProgram ćwiczeń laboratoryjnych z fizykochemicznych podstaw życia dla I r Biologii niestacjonarnej
Program ćwiczeń laboratoryjnych z fizykochemicznych podstaw życia dla I r Biologii niestacjonarnej 10 spotkań x 3 h lekcyjne w terminach przewidzianych przez plan zajęć, w skrócie: 1. Ćwiczenia organizacyjne,
Bardziej szczegółowoTechniki analityczne. Podział technik analitycznych. Metody spektroskopowe. Spektroskopia elektronowa
Podział technik analitycznych Techniki analityczne Techniki elektrochemiczne: pehametria, selektywne elektrody membranowe, polarografia i metody pokrewne (woltamperometria, chronowoltamperometria inwersyjna
Bardziej szczegółowoJod. Numer CAS:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2009, nr 1(59), s. 153 157 dr EWA GAWĘDA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Jod metoda oznaczania
Bardziej szczegółowoAdsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu
Adsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu, wyznaczenie równania izotermy Freundlicha oraz wpływu
Bardziej szczegółowoĆwiczenie O 13 -O 16 BADANIE ABSORPCJI ŚWIATŁA W MATERII Instrukcja dla studenta
Ćwiczenie O 13 -O 16 BADANE ABSORPCJ ŚWATŁA W MATER nstrukcja dla studenta. WSTĘP Światło jest falą elektromagnetyczną jak i strumieniem fotonów, których energia jest w bezpośredni sposób związana z częstością
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 363. Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa. Początkowa wartość kąta 0..
Nazwisko... Data... Nr na liście... Imię... Wydział... Dzień tyg.... Godzina... Polaryzacja światła sprawdzanie prawa Malusa Początkowa wartość kąta 0.. 1 25 49 2 26 50 3 27 51 4 28 52 5 29 53 6 30 54
Bardziej szczegółowoABSORPCYJNA SPEKTROMETRIA ATOMOWA ( AAS )
Pracownia Analizy Instrumentalnej - Absorbcyjna Spektrometria Atomowa str. 1 ABSORPCYJNA SPEKTROMETRIA ATOMOWA ( AAS ) Oznaczanie Fe, Ni, Zn lub Cd w próbce metodą krzywej wzorcowej. Zakład Chemii Analitycznej
Bardziej szczegółowoWłasności optyczne materii. Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią?
Własności optyczne materii Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią? Właściwości optyczne materiału wynikają ze zjawisk: Absorpcji Załamania Odbicia Rozpraszania Własności elektrycznych Refrakcja
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII OGÓLNEJ I ANALITYCZNEJ DLA STUDENTÓW I ROKU NAUCZANIA BIOLOGII I PRZYRODY STUDIÓW DZIENNYCH
MATERIAŁY DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z CHEMII OGÓLNEJ I ANALITYCZNEJ DLA STUDENTÓW I ROKU NAUCZANIA BIOLOGII I PRZYRODY STUDIÓW DZIENNYCH 2011/2012 1 Tabela 1 Organizacja ćwiczeń Spotkanie TYTUŁ ĆWICZENIA
Bardziej szczegółowoWysokosprawna chromatografia cieczowa w analizie jakościowej i ilościowej
Wysokosprawna chromatografia cieczowa w analizie jakościowej i ilościowej W analizie ilościowej z zastosowaniem techniki HPLC wykorzystuje się dwa możliwe schematy postępowania: kalibracja zewnętrzna sporządzenie
Bardziej szczegółowoSPEKTROFOTOMETRYCZNA ANALIZA
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTRUKCJA Z LABORATORIUM W ZAKŁADZIE BIOFIZYKI Ćwiczenie 8 SPEKTROFOTOMETRYCZNA ANALIZA LUDZKIEJ HEMOGLOBINY I. WSTĘP TEORETYCZNY Hemoglobina (Hb) jest białkiem złożonym z grupy prostetycznej
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 2. Pomiar energii promieniowania gamma metodą absorpcji
Ćwiczenie nr (wersja_05) Pomiar energii gamma metodą absorpcji Student winien wykazać się znajomością następujących zagadnień:. Promieniowanie gamma i jego własności.. Absorpcja gamma. 3. Oddziaływanie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Zagadnienia: spektroskopia absorpcyjna, prawa absorpcji, budowa i działanie. Wstęp. Część teoretyczna.
Ćwiczenie 1 Metodyka poprawnych i dokładnych pomiarów absorbancji, wyznaczenie małych wartości absorbancji. Czynniki wpływające na mierzone widma absorpcji i wartości absorbancji dla wybranych długości
Bardziej szczegółowoSzkoła Letnia STC Łódź 2013 Oznaczanie zabarwienia cukru białego, cukrów surowych i specjalnych w roztworze wodnym i metodą MOPS przy ph 7,0
Oznaczanie zabarwienia cukru białego, cukrów surowych i specjalnych w roztworze wodnym i metodą MOPS przy ph 7,0 1 Dr inż. Krystyna Lisik Inż. Maciej Sidziako Wstęp Zabarwienie jest jednym z najważniejszych
Bardziej szczegółowoII. ODŻELAZIANIE LITERATURA. Zakres wiadomości obowiązujących do zaliczenia przed przystąpieniem do wykonania. ćwiczenia:
II. ODŻELAZIANIE LITERATURA 1. Akty prawne: Aktualne rozporządzenie dotyczące jakości wody do picia i na potrzeby gospodarcze. 2. Chojnacki A.: Technologia wody i ścieków. PWN, Warszawa 1972. 3. Hermanowicz
Bardziej szczegółowoPotencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej
Potencjometryczna metoda oznaczania chlorków w wodach i ściekach z zastosowaniem elektrody jonoselektywnej opracowanie: dr Jadwiga Zawada Cel ćwiczenia: poznanie podstaw teoretycznych i praktycznych metody
Bardziej szczegółowoKINETYKA INWERSJI SACHAROZY
Dorota Warmińska, Maciej Śmiechowski Katedra Chemii Fizycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska KINETYKA INWERSJI SACHAROZY Wstęp teoretyczny Kataliza kwasowo-zasadowa Kataliza kwasowo-zasadowa
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAŻNIKI W REAKCJACH UTLENIAJĄCO- REDUKCYJNYCH
8 RÓWNOWAŻNIKI W REAKCJACH UTLENIAJĄCO- REDUKCYJNYCH CEL ĆWICZENIA Wyznaczenie gramorównoważników chemicznych w procesach redoks na przykładzie KMnO 4 w środowisku kwaśnym, obojętnym i zasadowym z zastosowaniem
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 3 POMIARY SPEKTROFOTOMETRYCZNE
ĆWICZENIE NR 3 POMIARY SPEKTROFOTOMETRYCZNE Cel ćwiczenia Poznanie podstawowej metody określania biochemicznych parametrów płynów ustrojowych oraz wymagań technicznych stawianych urządzeniu pomiarowemu.
Bardziej szczegółowoPodstawy chemii analitycznej: dysocjacja, hydroliza, roztwory buforowe
Ćwiczenie 2 Podstawy chemii analitycznej: dysocjacja, hydroliza, roztwory buforowe 1) Klasyfikacja elektrolitów. Stopień dysocjacji. a) Do zlewek wlać kolejno,1 M roztwory: HCl, NH 4 OH, CH 3 COOH, H 3
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4. Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu
ĆWICZENIE 4 Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu 1. Wprowadzenie Zbyt wysokie stężenia fosforu w wodach powierzchniowych stojących, spiętrzonych lub wolno płynących prowadzą do zwiększonego przyrostu
Bardziej szczegółowoSPEKTROFOTOMETRIA UV-Vis. - długość fali [nm, m], - częstość drgań [Hz; 1 Hz = 1 cykl/s]
SPEKTROFOTOMETRIA UV-Vis Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. Spektrofotometria w zakresie nadfioletu (UV) i promieniowania widzialnego (Vis) jest jedną
Bardziej szczegółowoOP6 WIDZENIE BARWNE I FIZYCZNE POCHODZENIE BARW W PRZYRODZIE
OP6 WIDZENIE BARWNE I FIZYCZNE POCHODZENIE BARW W PRZYRODZIE I. Wymagania do kolokwium: 1. Fizyczne pojęcie barwy. Widmo elektromagnetyczne. Związek między widmem światła i wrażeniem barwnym jakie ono
Bardziej szczegółowoIII A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych
III A. Roztwory i reakcje zachodzące w roztworach wodnych III-A Przygotowywanie roztworów o różnym stężeniu III-A.1. Przygotowanie naważki substancji III-A.2. Przygotowanie 70 g 10% roztworu NaCl III-A.3.
Bardziej szczegółowoSpektroskopia molekularna. Spektroskopia w podczerwieni
Spektroskopia molekularna Ćwiczenie nr 4 Spektroskopia w podczerwieni Spektroskopia w podczerwieni (IR) jest spektroskopią absorpcyjną, która polega na pomiarach promieniowania elektromagnetycznego pochłanianego
Bardziej szczegółowoAnaliza spektralna i pomiary spektrofotometryczne
Analiza spektralna i pomiary spektrofotometryczne Zagadnienia: 1. Absorbcja światła. 2. Współrzędne trójchromatyczne barwy, Prawa Gassmana. 3. Trójkąt barw. Trójkąt nasyceń. 4. Rozpraszanie światła. 5.
Bardziej szczegółowoWyznaczanie zależności współczynnika załamania światła od długości fali światła
Ćwiczenie O3 Wyznaczanie zależności współczynnika załamania światła od długości fali światła O3.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie zależności współczynnika załamania światła od długości fali
Bardziej szczegółowoZastosowanie spektrofotometrii (UV-VIS) do oznaczania Fe(III) i Fe(II) w wodzie
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II Ćwiczenie 4 Zastosowanie spektrofotometrii (UV-VIS) do oznaczania Fe(III) i Fe(II) w wodzie 1. Wprowadzenie Żelazo
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
WARTOŚĆ ph ROZTWORÓW WODNYCH WSTĘP 1. Wartość ph wody i roztworów Woda dysocjuje na jon wodorowy i wodorotlenowy: H 2 O H + + OH (1) Stała równowagi tej reakcji, K D : wyraża się wzorem: K D = + [ Η ][
Bardziej szczegółowoMiareczkowanie potencjometryczne Na 2 CO 3 roztworem HCl
Miareczkowanie potencjometryczne Na 2 CO 3 roztworem HCl (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości Na 2 CO 3 w próbce (w gramach) drogą potencjometrycznego otrzymanej
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 31. Zagadnienia: spektroskopia absorpcyjna, prawa absorpcji, budowa i działanie. Wstęp
Ćwiczenie 31 Metodyka poprawnych i dokładnych pomiarów widm absorbancji w zakresie UV-VIS. Wpływ monochromatyczności promieniowania i innych parametrów pomiarowych na kształt widm absorpcji i wartości
Bardziej szczegółowoTRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI
Ćwiczenie nr 7 TRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawami teorii procesów transportu nieelektrolitów przez błony.
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów
GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE: Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania
Bardziej szczegółowoK02 Instrukcja wykonania ćwiczenia
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego K2 Instrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie krytycznego stężenia micelizacji (CMC) z pomiarów napięcia powierzchniowego Zakres zagadnień obowiązujących
Bardziej szczegółowoEGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2016 Nazwa kwalifikacji: Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Bardziej szczegółowoPomiar zawartości krzemionki w pyle w środowisku miejsca pracy
Pomiar zawartości krzemionki w pyle w środowisku miejsca pracy Prowadzący: Dr Paweł Miśkowiec Miejsce wykonywania ćwiczenia: Zakład Chemii Środowiska, Wydział Chemii UJ ul. Gronostajowa 3 (III Kampus UJ),
Bardziej szczegółowoDzień dobry. Miejsce: IFE - Centrum Kształcenia Międzynarodowego PŁ, ul. Żwirki 36, sala nr 7
Dzień dobry BARWA ŚWIATŁA Przemysław Tabaka e-mail: przemyslaw.tabaka@.tabaka@wp.plpl POLITECHNIKA ŁÓDZKA Instytut Elektroenergetyki Co to jest światło? Światło to promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie
Bardziej szczegółowoMIANOWANE ROZTWORY KWASÓW I ZASAD, MIARECZKOWANIE JEDNA Z PODSTAWOWYCH TECHNIK W CHEMII ANALITYCZNEJ
4 MIANOWANE ROZTWORY KWASÓW I ZASAD, MIARECZKOWANIE JEDNA Z PODSTAWOWYCH TECHNIK W CHEMII ANALITYCZNEJ CEL ĆWICZENIA Poznanie podstawowego sprzętu stosowanego w miareczkowaniu, sposoby przygotowywania
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 30. Zagadnienia: spektroskopia absorpcyjna w zakresie UV-VIS, prawa absorpcji, budowa i. Wstęp
Ćwiczenie 30 Metodyka poprawnych i dokładnych pomiarów absorbancji w zakresie UV- VS, wyznaczenie małych wartości absorbancji. Czynniki wpływające na mierzone widma absorpcji i wartości absorbancji dla
Bardziej szczegółowoTWARDOŚĆ WODY. Ca(HCO 3 ) HCl = CaCl 2 + 2H 2 O + 2CO 2. Mg(HCO 3 ) 2 + 2HCl = MgCl 2 + 2H 2 O + 2CO 2
TWARDOŚĆ WODY Ćwiczenie 1. Oznaczanie twardości przemijającej wody wodociągowej Oznaczenie twardości przemijającej wody polega na miareczkowaniu określonej ilości badanej wody roztworem kwasu solnego o
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 375. Badanie zależności mocy promieniowania cieplnego od temperatury. U [V] I [ma] R [ ] R/R 0 T [K] P [W] ln(t) ln(p)
1 Nazwisko... Data... Wydział... Imię... Dzień tyg.... Godzina... Ćwiczenie 375 Badanie zależności mocy promieniowania cieplnego od temperatury = U [V] I [ma] [] / T [K] P [W] ln(t) ln(p) 1.. 3. 4. 5.
Bardziej szczegółowoWykład XIV: Właściwości optyczne. JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Technologii Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych
Wykład XIV: Właściwości optyczne JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Technologii Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Treść wykładu: Treść wykładu: 1. Wiadomości wstępne: a) Załamanie
Bardziej szczegółowoOznaczanie chlorowodoru w powietrzu atmosferycznym
Ćwiczenie 4 Oznaczanie chlorowodoru w powietrzu atmosferycznym Chlorowodór jest bezbarwnym gazem, dobrze rozpuszczalnym w wodzie. StęŜony roztwór tego gazu w wodzie (kwas solny) dymi na powietrzu. Dymiący
Bardziej szczegółowoPRAWO DZIAŁANIA MAS I REGUŁA PRZEKORY
12 PRAWO DZIAŁANIA MAS I REGUŁA PRZEKORY CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studentów z wpływem zmiany parametrów stanu (temperatura, stężenie, ciśnienie) na położenie równowagi chemicznej w reakcjach odwracalnych.
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE II Kinetyka reakcji akwatacji kompleksu [Co III Cl(NH 3 ) 5 ]Cl 2 Wpływ wybranych czynników na kinetykę reakcji akwatacji
ĆWICZENIE II Kinetyka reakcji akwatacji kompleksu [Co III Cl(NH 3 ) 5 ]Cl 2 Wpływ wybranych czynników na kinetykę reakcji akwatacji Odczynniki chemiczne związek kompleksowy [CoCl(NH 3 ) 5 ]Cl 2 ; stężony
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE Nr 4 LABORATORIUM FIZYKI KRYSZTAŁÓW STAŁYCH. Badanie krawędzi absorpcji podstawowej w kryształach półprzewodników POLITECHNIKA ŁÓDZKA
POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT FIZYKI LABORATORIUM FIZYKI KRYSZTAŁÓW STAŁYCH ĆWICZENIE Nr 4 Badanie krawędzi absorpcji podstawowej w kryształach półprzewodników I. Cześć doświadczalna. 1. Uruchomić Spekol
Bardziej szczegółowoSprawozdzanie z ćwiczenia nr 3 - Kinetyka enzymatyczna
Sprawozdzanie z ćwiczenia nr 3 - Kinetyka enzymatyczna Imię i nazwisko..... Data... UZYSKANE WYNIKI LICZBOWE (wartości liczbowe i wymiar) Stała Michaelisa dla H 2 O 2, Km:... Prędkość maksymalna Vmax:...
Bardziej szczegółowo