II zjazd w terminie r. Finanse

Transkrypt

1 Cykl seminariów informacyjnych dotyczących podejmowania działań eksportowych przez firmy technologiczne, w tym startupy w wariancie tematycznym: USA & China Gate w terminie r. realizowanego w ramach Projektu Pomorski Broker Eksportowy. Kompleksowy system wspierania eksportu w województwie pomorskim w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata , Osi priorytetowej 2 Przedsiębiorstwa, Działania 2.3 Aktywność eksportowa, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. II zjazd w terminie r. Finanse Organizator: Eurofinance Training Sp. z o.o. ul. Smolna 11 lok. 15; Warszawa tel.: ; tel. kom.: Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości, ul. Lęborska 3b, Gdańsk GFP zarejestrowana w Sądzie Rejonowym Gdańsk Północ w Gdańsku VII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w Rejestrze Przedsiębiorców pod nr KRS , NIP: , Regon:

2 Najbardziej jaskrawym typem spekulanta jest przedsie biorstwo, kto re nie robi nic w dziedzinie zarza dzania ryzykiem, poniewaz wystawia sie na ryzyka wszelkiego rodzaju Gregory Millman

3 Z jakim ryzykiem powinieniem/powinnam się liczyć? Co wziąć pod uwagę?

4 towar i cena kraj partnera handlowego ryzyko kursowe JA transport dokumenty i opłaty partner handlowy Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości, ul. Lęborska 3b, Gdańsk GFP zarejestrowana w Sądzie Rejonowym Gdańsk Północ w Gdańsku VII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w Rejestrze Przedsiębiorców pod nr KRS , NIP: , Regon:

5 Ryzyko można podzielić na: wewnętrzne, związane z funkcjonowaniem firmy oraz zewnętrzne, powiązane z jej otoczeniem.

6 W zarządzaniu ryzykiem możemy wyróżnić następujące etapy: 1. Identyfikacja ryzyka, 2. Analiza ryzyka, 3. Ocena ryzyka, 4. Kontrola podjętych działań.

7 Możliwe postawy wobec ryzyka: Ponoszenie pełnego ryzyka, Własne pokrycie ryzyka (samo-ubezpieczenie) - wysokie ceny, minimalizacja kosztów, rezerwa z własnego kapitału, Dywersyfikacja: na różne produkty, branże, rynki, klientów, Kompensacja ryzyka (hedging), Przeniesienie ryzyka (transfer) - na partnera przez kontrakt, na ubezpieczyciela, na bank lub instytucję finansową, na inne podmioty, Unikanie ryzyka - zaniechanie działania.

8 Finansowanie ryzyka Niezależnie od przyjętej postawy względem ryzyka, eksporter powinien określić strategię jego finansowania. W praktyce handlowej można wyróżnić dwie możliwości: samoubezpieczenia lub skorzystania z systemu ubezpieczeń gospodarczych.

9 Ryzyko transakcyjne ryzyko kontrahenta, ryzyko kredytowe, ryzyko konkurencyjne, ryzyko kursowe.

10 Ryzyko transakcyjne Dotyczy wszelkich zdarzeń powodujących niewywiązanie się partnera umowy ze swoich zobowiązań, może w szczególności obejmować: ryzyko kontrahenta - niesolidność partnera, brak woli do wywiązania się z zawartej umowy; ryzyko kredytowe - ryzyko poniesienia strat w wyniku upadłości kontrahenta, który w związku z tym nie wypełni swoich zobowiązań płatniczych; ryzyko kontraktowe, umowne - związane z konstrukcją umowy i jej niewykonaniem; ryzyko konkurencji - pojawienie się w otoczeniu przedsiębiorstwa firm,które zaoferują nowe, lepsze, tańsze wyroby, na lepszych warunkach handlowych; ryzyko kredytu kupieckiego; ryzyko w działalności eksportowej.

11 Ryzyko towarowe ryzyko transportowe, ryzyko kradzieży, ryzyko środowiskowe, ryzyko zniszczenia, ryzyko wadliwego towaru (ilość, jakość, opakowanie)

12 Utrata towarów wskutek złego planowania w logistyce kradzieże, oszustwa i wyłudzenia, wypadki transportowe, awarie i błędy przy transporcie towarów szybko psujących się, nieprzystosowanie lub zły stan techniczny środków transportu, umyślne i niedbałe działanie pracowników: firm nadających towary do transportu, zatrudnionych przez odbiorców towaru, zatrudnionych przez firmy transportowe.

13 Ryzyko rynkowe ryzyko kursowe, ryzyko stopy procentowej, ryzyko zmiany cen, ryzyko zasobów, ryzyko technologiczne

14 Ryzyko rynkowe Niebezpieczeństwo zmian wartości instrumentów rynkowych: kurs walutowy, narzędzia minimalizacji ryzyka, stopa procentowa instrumenty zabezpieczające, ceny surowców i materiałów do produkcji klauzule waloryzacyjne, zmiany wywołane przez rozwój technologii i koniunktury na rynkach potwierdzają to wyniki badań ankietowych

15 Ryzyko kraju ryzyko polityczne ryzyko prawne ryzyko ekonomiczne ryzyko działań zbrojnych

16 Konieczność korzystania z list rankingowych agencje ratingowe kwestie wiarygodności zalecane sprawdzanie metodologii i porównywanie ratingów poszczególnych agencji uznane ośrodki badawcze: BERI: Business Environment Risk Index The Economist Intelligence Unit Euromoney Country Risk Ratings

17 Specjalistyczne rankingi AT Kearney's FDI Confidence Index WorldBank-Doing Business Failed States Index - The Fund for Peace Country Indicators for Foreign Policy - Carleton University Fraser Institute Index of Economic Freedom Freedom House Ratings Heritage Foundation Index of Economic Freedom IMD's World Competitiveness Yearbook

18 Jak ograniczyć ryzyko Wkalkulowanie ryzyka w cene gdy nie można ryzyka wyeliminowac lub ograniczyc. Należy wówczas wycenic i skalkulowac ryzyko, aby wliczyc je w cene produktu lub usługi. Własnepokrycieryzyka zapobieganie ryzyku przez tworzenie rezerwy. Dywersyfikacja ryzyka rozproszenie ryzyka, poprzez podjęcie działalności na różnych rynkach, produkcje różnych produktów lub skierowanie wyrobów do różnych grup konsumentów. Przeniesienie ryzyka poprzez kontrakt handlowy lub zawarcie umowy ubezpieczenia. Kompensacja ryzyka poła czenie transakcj I tak, aby ryzyko zwia zane z jedna transakcja stanowiło jednocześnie zabezpieczenie dla innej.

19 Instrumenty rozliczeń płatności 1. Gotówka, 2. Czek, 3. Weksel 4. Inakso 5. Akredytywa 6. Konosament 7. Faktoring 8. Fortfaiting 9. Gwarancje bankowe 10. Indos 11. Reimbursy międzybankowe

20 Czeka i weksel wciąż na rynku? Podobieństwa: sa to bezwarunkowe formy płatności, w obu kwota wyrażona jest cyfrowo i słownie, zawsze jest trasant, trasat i remitent Różnice: weksel jest narzędziem kredytu, a czek musi miec pokrycie, weksel wystawiany jest na konkretna osobe, czek może byc na okaziciela, weksel może byc przedstawiony trasatowi do akceptacji, czek nie jest akceptowany, weksel nie jest odwołalny, czek możemy anulowac

21 Rodzaje Inkasa Inkaso dokumentowe w banku prezentowane sa tylko dokumenty handlowe (faktury, listy przewozowe), ale moga byc dołączone dokumenty finansowe (czeki, weksle). Inkasofinansowe(proste,czyste) wbanku prezentowane sa tylko dokumenty finansowe.

22 Rodzaje inaksa Inkaso gotówkowe, Inkaso dokumentowe- gotówkowe, Inkaso akceptacyjne, Inkaso z akceptem po zapłacie, Inkaso gwarantowane, Inkaso kapitańskie, Inkaso spedytorskie

23 Inkaso Forma płatności w handlu zagranicznym, realizowana za pomoca tzw. zlecenia inkasowego, skierowanego przez eksportera do banku. Na podstawie tego zlecenia bank wydaje dokumenty reprezentujące towar importerowi w zamian za zapłate,bez prawa uprzedniego zbadania towaru przez importera.

24 Inkaso Strony inkasa: Zleceniodawca (eksporter) uruchamia procedure, Bank zleceniodawcy (bank przekazuja cy), Bank inkasuja cy, Bank prezentuja cy (bank importera), Płatnik (importer) Dokumenty, które importer przekazuje do banku: Finansowe: czeki,weksle, Handlowe: faktury, listy przewozowe

25 Inkaso O ile inkaso nie jest w jakikolwiek sposób gwarantowane to banki nie ponosza odpowiedzialności za wypłacalnośc importera. Banki opowiadaja jedynie za należyte wykonanie swoich obowiązków wynikających z instrukcji. Banki nie majaǫbowiązku podejmowania jakiegokolwiek działania w związku z towarami, do których odnosi sie inkaso dokumentowe. Dotyczy to równiez ȯbowiązku ubezpieczania I magazynowania tych towarów.

26 Inkaso Banki nie przyjmuja jakiejkolwiek odpowiedzialności czy zobowiązania za forme, dostateczna liczbe, dokładnośc, autentycznośc, dokładnośc, fałszerstwo lub skutecznośc prawna dotycząca dokumentów. Banki nie ponosza tez odpowiedzialności za: straty wynikające z opóz nienia powiadomienia lub zaginięcia dokumentów trakcie ich przekazywania przerwy w działalności spowodowane siłąwyższa rozruchami zamieszkamiwewnętrznymi powstaniami lub wojnami, czy innymi przyczynami pozostającymi pod ich kontrola ; strajkami I lokatami

27 Dokumenty, które importer przekazuje do banku: 1/ finansow teczeki, weksle, 2/ Handlowe: faktury, listy przewozowe.

28 Akredytywa Jednolite Zwyczaje i Praktyka Dotyczące Akredytyw Dokumentowych dokument MIH nr 600 (Uniform Customs and Practice for Documentary Credits UCP ) aktualny Jednolite Zwyczaje i Praktyka Dotyczące Akredytyw Dokumentowych dokument MIH nr 500 (Uniform Customs and Practice for Documentary Credits UCP ) Suplement do Jednolitych Zwyczajów i Praktyk Dotyczących Akredytyw Dokumentowych dla Prezentacji Elektronicznej (Supplement to the Uniform Customs and Practice for Documentary Credits for Electronic Presentation eucp) - eucp v 1.1 aktualny Międzynarodowe Praktyki Dotyczące Standby Publikacja Międzynarodowej Izby Handlowej nr 590 (International Standby Practices ISP 98) aktualny

29 Rodzaje akredytyw Akredytywa odwołalna Akredytywa nieodwołalna Niepotwierdzona - tylko bank importera daje gwarancje wypłaty Potwierdzona - obydwa banki gwarantuja wypłate

30 Inkaso a Akredytywa Do wad akredytywy z perspektywy importera zalicza sie : Brak dostatecznego zabezpieczenia przed niedostarczeniem towaru przez eksportera. Blokadę środków finansowych,zewzgle du na potrzebe przekazania bankowi zabezpieczenia Wprzypadku zacia gnięcia kredytu na akredytywe koszty Brak kontroli nad właściwym wykonaniem kontraktu.

31 Akredytywa a Inkaso Do wad akredytywy z perspektywy eksportera zalicza sie : skomplikowana procedura płatności, wysokie opłaty bankowe, ucia żliwośc czynności operacyjnych przygotowanie i przekazanie dokumentów.

32 Inkaso a akredytywa Do wad inkasa z perspektywy importera zalicza sie : Moz liwe wcześniejsze nadejście dokumentów niz ṫowaru(problem kontroli jakości); Brak moz liwości kontroli terminu wysyłki; Do wad inkasa z perspektywy eksportera zalicza sie : ryzyko braku płatności przez importera (zobowia zanie własne importera).

33 Inkaso Jednolite reguły dot. Inkasa (publikacja MIH nr 522) Uniform Rules for Collections (URC ); poste powanie banków z dokumentami (...), przeprowadzone zgodnie z otrzymanymi instrukcjami, w celu: 1. uzyskania zapłaty i/lub akceptu, lub 2. wydania dokumentów w zamian za zapłate i/lub w zamian za akcept, lub, 3. wydania dokumentów na podstawie innych ustalen i warunków.

34 Indos Inaczej zẏro, przeniesienie praw własności do papieru wartościowego (weksel, czek) przez oświadczenie osoby, która go posiada, że ustępuje ona swoje prawa innej osobie. Osoby stosunku prawnego: indosant osoba, która odstępuje prawa z dokumentu innej osobie indosatariusz osoba nabywająca te prawa FORMY INDOSU: Indos imienny (zupełny) Indos in blanco Indos na okaziciela

35 Gwarancja bankowa Jednolite Reguły dotyczące Gwarancji Kontraktowych Publikacja Międzynarodowej Izby Handlowej w Paryżu nr (ICC Uniform Rules for Contract Guarantees UPC ) Jednolite Reguły dotyczące Gwarancji Płatnych na Z ądanie Publikacja Międzynarodowej Izby Handlowej w Paryżu nr (ICC Uniform Rules for Demand Guarantees UPC ) Jednolite Reguły dotyczące Gwarancji Płatnych na Z ądanie Publikacja Międzynarodowej Izby Handlowej w Paryżu nr (ICC Uniform Rules for Demand Guarantees UPC ) aktualne

36 Gwarancja kazḋe zobowiązanie płatnicze banku, instytucji ubezpieczeniowej czy osoby fizycznej lub prawnej do zapłaty sumy pieniężnej po wypełnieniu przez beneficjenta określonych czynności prawnych; W szczególności gwarancja bankowa jest zobowiązanie podjęte przez bank na podstawie zlecenia klienta lub innego banku do zapłacenia określonej sumy pieniężnej beneficjentowi. Celem jest zabezpieczenie wykonania umowy. Strony: zleceniodawca, na którego wniosek bank udziela gwarancji, beneficjent gwarancji, bank udzielający gwarancji.

37 Elementy Preambuła nazwy stron, które zawarły między sobą umowe, której dotyczy gwarancja, datę, numer, wartośc przedmiotu umowy oraz termin i sposób jej zawarcia. Przedmiot gwarancji oraz zakres zobowiązania banku bank zobowiązuje sie do wykonania świadczenia pieniężnego o określonej wysokości na określonych wcześniej warunkach, jeżeli zleceniodawca nie wywiąże sie z świadczenia będącego przedmiotem gwarancji. Warunki, w jakich zobowiązanie wynikające z gwarancji będzie wymagalne zgłoszenie, że zleceniodawca nie wykonał objętego gwarancja świadczenia, a w praktyce powinien przedstawic określone w gwarancji dokumenty np. wyrok sądu arbitrażowego. Określenia terminu początku i wygaśnięcia zobowiązania tzn. okres, w którym działa zobowiązanie banku udzielającego gwarancji.

38 Treść gwarancji W gwarancji można umieścic dodatkowe zapisy, np. : klauzule redukcyjna na mocy, której zobowiązanie gwaranta będzie ulegało proporcjonalnej redukcji w wyniku spłat zobowiązan przez dłużnika, klauzule formy zapłaty (identyfikacyjna ) określa koniecznośc przedłożenia wezwania do zapłaty, klauzule nakazująca zwrot gwarancji po upływie jej ważności, klauzule udokumentowania roszczenia jakie dokumenty należy przedłożyc dla realizacji gwarancji (gwarancje warunkowe dokumentowe), klauzule zapłaty na pierwsze żądanie, klauzule wykonania przez beneficjenta określonych czynności np. określa tryb domagania sie realizacji gwarancji, klauzule odwołalności jeśli pojawi sie w tekście gwarancji gwarant może ją odwołac przed upływem terminu ważności, klauzule zakazująca wprowadzania zmian w tekście gwarancji, klauzule określająca przyczyny wygaśnięcia gwarancji.

39 Rodzaje gwarancji gwarancje kontraktowe udzielane za zobowiązania eksportera gwarancje przetargowe gwarancje właściwego wykonania kontraktu gwarancje zwrotu zaliczki gwarancje płatnicze udzielane za zobowiązania importera gwarancje wpłaty zaliczki gwarancje zabezpieczające zapłate za dokumenty a vista gwarancje zabezpieczające spłate kredytu kupieckiego gwarancje zabezpieczające terminowa spłate kredytu bankowego gwarancje spłat rat leasingowych gwarancje otwarcia akredytywy gwarancje udzielenia poręczenia wekslowego

40 Rembursy międzybankowe Jednolite Reguły dla Rembursów Międzybankowych: Publikacja MIH nr 725 (AKTUALNE) (ang. The Uniform Rules for Bank- to-bank Reimbursements under Documentary Credits, ICC Publication No. 725 URR ) Publikacja MIH nr 525 (ang. The Uniform Rules for Bank-to-Bank Reimbursements under Documentary Credits, ICC Publication No. 525 URR )

41 Rembursy międzybankowe podział mgr Ewy Kędzierskiej, UW S wiadczenie zwrotne dotyczące pokrycia kosztów działania na zlecenie innego podmiotu. Zobowiązanie rembursowe (ang. reimbursement undertaking) oddzielne, nieodwołalne zobowiązanie banku rembursującego, wystawione na podstawie upoważnienia wystawionego przez bank otwierający na rzecz innego banku upoważnionego do prowadzenia rozliczen z tytułu akredytywy (lub gwarancji). Istota rembursu sa relacje występujące pomiędzy trzema bankami: Otwierającym (ang. Issuing bank) Rembursującym (ang.reimbuirsingbank) Z ądającym (ang.claiming bank)

42 Rembursy międzybankowe mgr Ewa Kędzierska, UW Bank otwierający instytucja otwierająca akredytywe i jednocześnie wystawiająca tzw. upoważnienie rembursowe (ang. reimbursement authorization). Działa ono na podobnej zasadzie, jak zlecenie otwarcia akredytywy. Bank rembursujący bank poinstruowany lub/i upoważniony do dokonania rembursu stosownie do upoważnienia wydanego przez bank otwierający. Bank żądający ponosi wydatki związane z otwarta przez bank otwierający akredytywa i w związku z tym jest upoważniony do żądania zwrotu nakładów od banku rembursującego. Dokonywane jest to na podstawie tzw. żądania rembursowego (ang. rembuirsement claim).

43 Rembursy międzybankowe mgr Ewa Kędzierska, UW Ze względu na treśc zobowiązania można wskazac : remburs nieodwołalny bank rembursujący nie może bez zgody innych uczestników relacji zmienic treści zobowia zania Remburs odwołalny bank rembursuja cy mozė samodzielnie dokonywac zmian w treści zobowiązania i nawet samodzielnie zamknąc remburs.

44 Rembursy międzybankowe mgr Ewa Kędzierska, UW Ze względu na sposób zabezpieczenia środków: remburs potwierdzony gdy bank rembursujący realizuje płatności niezależnie od tego czy bank otwierający przekazał mu odpowiednie środki wówczas płatności realizuje ze środków własnych ; remburs niepotwierdzony bank rembursujący realizuje płatności, tylko wtedy, gdy otrzyma odpowiednie środki z banku otwierającego.

45 Rembursy międzybankowe mgr Ewa Kędzierska, UW Ze względu na bank rembursujący: remburs bezpośredni gdy bank rembursujący to jednocześnie bank otwierający remburs pośredni gdy bank rembursujący i otwierający to dwa różne banki

46 Upoważnienie rembursowe Upoważnienie powinno zawierac : dane identyfikujące akredytywe jej walute i kwote kwoty dodatkowych płatności i ich tolerancje, jeśli takowe przewidziano nazwe banku żądającego lub dla akredytyw ogólnodostępnych informacje, że jakikolwiek bank może złożyc żądanie strone ponosząca koszty stron (banku żądającego i rembursującego) Gdy następuje rozliczenie za pomoca traty dodatkowo: termin płatności traty nazwe trasanta strone odpowiedzialna za akcept i opłaty dyskontowe

47 Zobowiązanie rembursowe Zobowiązanie rembursowe (remburs) powinno zawierac : warunki i informacje o charakterze zobowia zania, dane identyfikuja ce akredytywe į na zawołanie banku otwieraja cego, walute į kwote upowazṅie niarembursowego, kwoty płatne dodatkowo i ich tolerancje, jeśli takie przewidziano ostateczny termin na prezentacje z ądania rembursowego (uwzględniający odroczone płatności) strone pokrywająca opłate za wystawienie rembursu (o ile nie jest nia bank otwierający) koszty banku rembursuja cego (o ile wyste puja ), które be da potra cone z żądanej kwoty

48 Polecenie zapłaty Otrzymane od banku zagranicznego zlecenie dokonania wypłaty bezpośrednio na rzecz osoby prawnej lub fizycznej albo dokonania przelewu na jej rachunek. Formy: Uwarunkowana importer (zleceniodawca) warunkuje dokonanie wypłaty od przedłozėnia przez eksportera (beneficjenta) określonych dokumentów bezwarunkowa, gotówkowa, przez doręczenie czeku, w formie przelewu (POLECENIE PRZELEWU).

49 Ryzyko jest nieodła cznym elementem prowadzenia kaz dej działalnos ci, spowodowane to jest tym, z e zjawiska, kto re wpływaja na dany podmiot sa niezalez ne od jego woli.

50 Ryzyko walutowe straty w sensie dosłownym, a więc zanotowane ujemne różnice kursowe, utracone korzyści; utrata zysków z dodatnich różnic kursowych na skutek zastosowania nieodpowiednich do aktualnej sytuacji rynkowej instrumentów zabezpieczających np. zastosowanie walutowego kontraktu forward do zabezpieczenia nalezṅości przy prognozach zakładających znaczny wzrost kursu walutowego.

51 Obszary ryzyka walutowego: nalezṅości i zobowiązania zagraniczne, środki pieniężne denominowane w walutach obcych, papiery wartościowe denominowane w walutach.

52 Zabezpieczenie przed ryzykiem walutowym: Kontrakt terminowy Opcja walutowa Swap walutowy

53 Obszary ryzyka walutowego: nalezṅości i zobowiązania zagraniczne, środki pieniężne denominowane w walutach obcych, papiery wartościowe denominowane w walutach.

54 Warte zapamie tania jest to, aby nigdy nie odkrywac kart przed dealerem walutowym. Nigdy nie nalez y okres lac, czy mamy zamiar KUpiC czy tez SpRZeDAC euro, zanim nie usłyszymy dwustronnego kwotowania z ust dealera.

55 Szczegółowe informacje o ryzyku walutowym ons/pdf/16084.pdf

56 Dziękuję za uwagę! Beata Witkowska Witkowska Kancelaria Prawna ul. Smolna 13 lok. 15 A Warszawa T: Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości, ul. Lęborska 3b, Gdańsk GFP zarejestrowana w Sądzie Rejonowym Gdańsk Północ w Gdańsku VII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w Rejestrze Przedsiębiorców pod nr KRS , NIP: , Regon:

57 Organizator: Eurofinance Training Sp. z o.o. ul. Smolna 11 lok. 15; Warszawa tel.: ; tel. kom.: Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata Gdańska Fundacja Przedsiębiorczości, ul. Lęborska 3b, Gdańsk GFP zarejestrowana w Sądzie Rejonowym Gdańsk Północ w Gdańsku VII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego w Rejestrze Przedsiębiorców pod nr KRS , NIP: , Regon: