1. Parametry gwintów, 2. Tolerancje gwintów, 3. Oznaczanie gwintów na rysunkach, 4. Metody pomiaru gwintów zewnętrznych: -średnicy podziałowej d 2,

Transkrypt

1 1. Parametry gwintów,. Tolerancje gwintów, 3. Oznaczanie gwintów na rysunkach, 4. Metody pomiaru gwintów zewnętrznych: -średnicy podziałowej d, -średnic d 1 i d, - skoku P h, - kąta zarysu α.

2 d - średnica zewnętrzna, α P d - średnica podziałowa, d 1 - średnica wewnętrzna(rdzenia) d 1 d d P h skok, P podziałka, α - pół kąt zarysu Zarys teoretyczny gwintu zewnętrznego

3 Parametry gwint zewnętrzny, np. śruba d - średnica zewnętrzna, d średnica podziałowa, d 1 średnica wewnętrzna(rdzenia) gwint wewnętrzny, np.nakrętka D- średnica zewnętrzna, D średnica podziałowa, D 1 - średnica wewnętrzna (otworu) P h skok, P podziałka, α - pół kąt zarysu

4 Tolerancje Tolerowane średnice: Td, Td TD 1 TD Złącze suwliwe H/h Złącze luźne

5 Własności układu tolerancji i pasowań 1. TD >Td TD =1,34Td. Odchyłki podstawowe EI G = les g l = f(p) =15+11P µm, P w mm EI H =0 es h =0 EI G =15+11P es g =-(15+11P) EI odchyłka dolna (ecart interier) es f =-(30+11P) es odchyła górna (ecart superieur) es e =-(50+11P) 3.Długości skręcania: S-mała, N-średnia, L-duŜa L N min =,4 P d 0, L N max = 6,7 P d 0,

6 Własności układu tolerancji i pasowań 4. Szeregi tolerancji d d D D T d(6) = 90 P 0,4 d 0,1 Td ( x) 1,6 T d ( x 1) 6. Zaokrąglenie zarysu dna wrębu R min =0,15P

7 -symbol M, Oznaczanie gwintów na rysunkach -średnica znamionowa (d,d) - wymiar nominalny podziałki, jeśli jest inna niŝ zwykła, -oznaczenie szeregu tolerancji i symbol połoŝenia pola najpierw d (d) a potem D (D 1 ), jeśli oznaczenia dla obu średnic jest takie samo to podaje się jedno oznaczenie -symbol długości skręcenia, jeśli jest inna niŝ średnia. Przykład M6 x 0,75 5h6h-S

8 Oznaczanie gwintów na rysunkach Przykłady M0 x - 5H - S M0 x 6H/5g6g M6 7H/7g - L M6 x 0,75 5h6h S- LH LH-gwint lewozwojny Przykład obliczeniowy Wyznaczyć L max i L min na średnicy podziałowej złącza M0 x 6H/6g

9 Pomiary średnicy podziałowej z uwzględnieniem δp i δα

10 Pomiary średnicy podziałowej Z uwzględnieniem δp i δα

11 Pomiary średnicy podziałowej Z uwzględnieniem δp i δα

12 Pomiary średnicy podziałowej w danym przekroju Mikrometrem do gwintów

13 Pomiary średnicy podziałowej w danym przekroju Mikrometrem do gwintów ± (8-1) µm

14 Pomiary średnicy podziałowej w danym przekroju Przyrządami czujnikowymi

15 Pomiary średnicy podziałowej d metodą trójwałeczkową a) b)

16 Pomiary średnicy podziałowej d metodą trójwałeczkową gdzie: d 1 P = M d ctg α + Σ sinα i = 5 i= 1 p i w p i suma poprawek P 1 poprawka wynikająca ze skręcania się wałeczków w bruzdach gwintu, P poprawka wynikająca z ugięć spręŝystych, P 3 - poprawka kompensująca wymiar wałeczka, P 4, p 5 - poprawki wynikające z błędów skoku δp i kątaδα : M- wartość zmierzona metodami stykowymi d w średnica wałeczków, α - pół kąt zarysu gwintu

17 Pomiary średnicy podziałowej d metodą trójwałeczkową Gwintu metrycznego (α=30 o ) d =M 3dw + 0,866P h + i = 5 i= 1 p i Gwintu calowego (α=7 o 30 ) i 5 d =M 3,1657dw + 0,9605P h + = i= 1 p i

18 Pomiary średnicy podziałowej d metodą trójwałeczkową Poprawki Poprawka wynikająca ze skręcania się w bruzdach gwintu dla gwintu metrycznego P p1 = 0,076 dw d mm dla gwintu calowego P p1 = 0,0863dw d mm

19 Poprawki Pomiary średnicy podziałowej d metodą trójwałeczkową Poprawka kompensująca ugięcia spręŝyste p = 0,86 3 O d µ m gdzie: Q nacisk pomiarowy w N w Poprawki wynikające z błędów skoku δp [p 3 =f(δp)] i z błędów kąta δα [p 4 =f(δα)]

20 Pomiary średnicy podziałowej d metodą trójwałeczkową Poprawki Poprawka kompensująca róŝnice między średnicą nominalną wałeczka d wo a średnicą rzeczywistą wałeczka d w p 5 = f ( d d ) wo w Średnica optymalna wałeczka (zapewniająca styk na średnicy podziałowej) d wo = P cos α

21 Pomiary średnicy podziałowej d metodą trójwałeczkową Wałeczki zawieszane

22 Pomiary średnicy podziałowej d metodą trójwałeczkową Wałeczki w oprawkach

23 s Niepewność pomiaru d metodą trójwałeczkową d d d d d = ± s M + s + s + sdw M P d α α w Wg zaleŝności uproszczonej dla gwintu metrycznego s + s + 9s + d M dw 0, 75s P Jeśli mierzono M mikrometrem, a skok P h na mikroskopie to: sd = ± + 9x0,5 + 0,75x5 = ± 4 + 9x0,5 + 0,75x5 = ± 4 +,5 + 18,75 = ± 5 = ± 5µ m

24 Pomiary na mikroskopie Zastosowanie noŝyków pomiarowych Mikroskop warsztatowy

25 Pomiary średnicy podziałowej na mikroskopie d = d ' + d ''

26 Pomiary podziałki P i skoku P h na mikroskopie P Pl Pr = + ( ' P l P 1 + P 1 ), 1 1 = P ( ' ) r = + P P

27 Mikroskop uniwersalny

28 Odczytywanie wskazań z wzorca kreskowego układem ze spiralą Archimedesa

29 Pomiary kąta zarysu na mikroskopie α 1 ' '' α1 + α1 = α ' α = '' + α Za pomocą okularu goniometrycznego Za pomocą okularu rewolwerowego

30 Okular goniometryczny Wartość dz. elem 1, niepewność pomiar. ±3

31 Okular rewolwerowy Wartość dz. ele. 10, Niepewność pomiarowa ±7.

32 Mikroskop produkcji Firmy Mitutoyo Zakres pomiarowy: 00x100mm Niepewność pomiarowa: ±(3 + 0,0L)µm gdzie: L długość pomiarowa w mm

33 Pomiary skoku lub podziałki gwintu przyrządami czujnikowymi P h n =N+a+b N=P h n +a+b skok nominalny skok zmierzony P h = N + a + b n + W gdzie: W wskazanie czujnika ( W =0-0 1 )

34 Pomiary skoku gwintu przyrządami czujnikowymi