KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH KOMUNIKAT KOMISJI DO RADY I PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Transkrypt

1 KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia KOM(2009) 266 wersja ostateczna KOMUNIKAT KOMISJI DO RADY I PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO Metoda monitorowania realizacji Europejskiego paktu o imigracji i azylu PL PL

2 KOMUNIKAT KOMISJI DO RADY I PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO Metoda monitorowania realizacji Europejskiego paktu o imigracji i azylu 1. WPROWADZENIE Europejski pakt o imigracji i azylu został przyjęty przez Radę Europejską zgromadzoną w dniach października 2008 r. 1, po tym jak Komisja opublikowała w czerwcu 2008 r. komunikat zatytułowany Wspólna europejska polityka imigracyjna: zasady, działania i narzędzia 2. Przyjęcie paktu, który opiera się na postępach osiągniętych w ciągu ostatnich dziesięciu lat, jest kolejnym etapem na drodze do ukształtowania kompleksowej polityki migracyjnej UE. Rada Europejska podjęła pięć podstawowych zobowiązań, które będą nadal rozwijane i przekształcane w konkretne działania, w szczególności w programie, który zastąpi program haski: zobowiązanie do organizowania legalnej imigracji, biorąc pod uwagę priorytety, potrzeby i zdolności przyjmowania określone przez każde państwo członkowskie, i sprzyjanie integracji; zobowiązanie do zwalczania nielegalnej imigracji poprzez zapewnienie powrotów cudzoziemców przebywających nielegalnie do państw pochodzenia lub tranzytu; zobowiązanie do zwiększenia skuteczności kontroli granicznych; zobowiązanie do budowania Europy, która będzie miejscem azylu; zobowiązanie do stworzenia globalnego partnerstwa z państwami pochodzenia i tranzytu przez sprzyjanie synergiom między migracją a rozwojem. Przyjmując pakt, Rada Europejska postanowiła organizować coroczną debatę na temat polityki w zakresie imigracji i azylu. Dzięki tej corocznej debacie Rada Europejska będzie miała możliwość monitorowania realizacji paktu oraz kolejnego wieloletniego programu w obszarze wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, który od 2010 r. zastąpi program haski zarówno przez Unię Europejską, jak i jej państwa członkowskie. W związku z powyższą debatą Rada Europejska w tekście samego paktu: wezwała Komisję do przedstawiania Radzie corocznego sprawozdania, opierającego się na informacjach dostarczonych przez państwa członkowskie, które w razie potrzeby uzupełnione zostanie przez propozycje zaleceń dotyczących realizacji paktu oraz programu, który zastąpi program haski zarówno przez Unię Europejską, jak i jej państwa członkowskie; 1 2 Konkluzje prezydencji, dokument 14368/08. Treść samego paktu zawarta została w dokumencie 13440/08. COM(2008) 359 wersja ostateczna. PL 2 PL

3 stwierdziła, że dzięki debacie Rada Europejska będzie poinformowana o najistotniejszych zmianach planowanych przez poszczególne państwa członkowskie w związku z realizacją polityki imigracji i azylu. Rada Europejska, dążąc do przygotowania się do debaty, zwróciła się do Komisji z prośbą o zaproponowanie Radzie metody monitorowania. Niniejszy komunikat stanowi odpowiedź na prośbę Rady. Zgodnie z tym, co przedstawiono w niniejszym Komunikacie, celem metody monitorowania jest przygotowanie do pierwszej corocznej debaty, która odbędzie się w czerwcu 2010 r. Metoda monitorowania będzie procesem, w ramach którego Komisja przygotuje roczne sprawozdanie dla Rady (zwane dalej rocznym sprawozdaniem Komisji ) z wykorzystaniem informacji dostarczonych przez państwa członkowskie oraz faktów zaczerpniętych z różnych źródeł, w sposób przedstawiony poniżej i zgodnie z poniższym harmonogramem. 2. ROCZNE SPRAWOZDANIE KOMISJI ( WYNIK ) Biorąc pod uwagę charakter corocznej debaty, określony w pakcie, roczne sprawozdanie Komisji będzie obejmować dwie części: krótkie podsumowanie realizacji polityki, w którym uwypuklone zostaną najważniejsze tendencje zaobserwowane w okresie sprawozdawczym oraz najważniejsze planowane zmiany, zarówno na szczeblu UE, jak i jej państw, zawierające ponadto wszelkie zaproponowane przez Komisję zalecenia; dłuższe i bardziej szczegółowe sprawozdanie przedstawiające najważniejsze działania, które zostały już podjęte, a także te, których podjęcie dopiero zaplanowano, zarówno na szczeblu UE, jak i jej państw, w odniesieniu do wszystkich zobowiązań podjętych w pakcie. Począwszy od 2011 r. metoda monitorowania powinna obejmować swoim zasięgiem zobowiązania poczynione w ramach programu, który zastąpi program haski, a także w ramach towarzyszącego mu planu działania. Ponadto metoda monitorowania będzie doskonalona i dalej rozwijana w oparciu o doświadczenia i wspólną metodologię zaproponowaną w komunikacie Komisji z czerwca 2008 r. zatytułowanym Wspólna europejska polityka imigracyjna: zasady, działania i narzędzia 3. W szczególności można byłoby, w odpowiednich przypadkach, przełożyć zobowiązania podjęte w ramach paktu oraz programu, który zastąpi program haski, na wspólne cele oraz wskaźniki, w celu zwiększenia porównywalności podejmowanych działań i zapewnienia przejrzystości oraz wzajemnego zaufania. Należałoby uwzględniać także wszelkie nowe zobowiązania przyjmowane przez Radę Europejską. 3 COM(2008) 359 wersja ostateczna. PL 3 PL

4 3. ŹRÓDŁA INFORMACJI DLA POTRZEB ROCZNEGO SPRAWOZDANIA KOMISJI ( WKŁAD ) Informacje wymagane dla potrzeb metody monitorowania będą musiały być przekazywane przez państwa członkowskie względnie będą dostępne Komisji bezpośrednio, dzięki mechanizmom opracowanym w ramach polityki migracyjnej UE Informacje dostarczane przez Państwa Członkowskie Dostarczenie informacji przez państwa członkowskie będzie konieczne dla określenia najważniejszych działań, które zostały już podjęte na szczeblu państw, a także tych, których podjęcie dopiero zaplanowano. Potwierdza to pakt europejski, w którym zawarto stwierdzenie, że roczny raport Komisji powinien opierać się na informacjach państw. W związku z tym właściwe organy państw powinny wnieść swój coroczny wkład, obejmujący krótkie sprawozdanie polityczne oraz fakty. Do państw zostanie skierowana prośba o przygotowanie tych informacji według jednolitego schematu. Jednolity schemat, wymagany dla potrzeb sprawozdania Komisji w 2010 r., opracowany został w oparciu o zobowiązania przyjęte w pakcie i załączony do niniejszego dokumentu. We wrześniu 2009 r. Komisja przedstawi dalsze wskazówki w formalnym wniosku skierowanym do państw, co ma posłużyć zwiększeniu porównywalności informacji dotyczących poszczególnych krajów. W 2009 r. odczuwane będą pierwsze skutki obecnego kryzysu gospodarczego w obszarze przepływów migracyjnych. Jednak zgodnie z tym, co przedstawiono w kolejnej części dokumentu, ujednolicone dane statystyczne Wspólnoty za 2009 r. nie będą dostępne na tyle wcześnie (z wyjątkiem danych dotyczących obszaru azylowego), aby można było je uwzględnić w sprawozdaniu rocznym Komisji w 2010 r. Zgodnie z informacjami zawartymi w załączniku Komisja zwróci się zatem do państw z prośbą o przedstawienie stosownych danych odnoszących się do pierwszej połowy 2009 r., o ile będą one dostępne. Takie dane nie będą gromadzone zgodnie z jednolitymi normami i w związku z tym nie będą porównywalne; istnieje jednak możliwość, że będą one wskaźnikiem pewnych tendencji. Informacje przedstawione przez państwa członkowskie powinny zaspokajać potrzeby procesu monitorowania, nie powodując jednocześnie dodatkowych, nadmiernych obciążeń związanych ze sporządzaniem sprawozdań ani nie przyczyniając się do dublowania pracy. W tym kontekście, państwa członkowskie mogłyby na etapie przygotowywania swojego rocznego wkładu jeżeli uznałyby to za właściwe w celu uniknięcia dublowania pracy odnieść się do faktów zawartych w sprawozdaniach rocznych z realizacji polityki sporządzanych przez właściwe krajowe punkty kontaktowe funkcjonujące w ramach Europejskiej Sieci Migracyjnej. Sprawozdania te należą do kilku źródeł informacji pochodzących z państw, które są bezpośrednio dostępne Komisji, i które uwzględniono w kolejnym punkcie Informacje dostępne Komisji Jeżeli chodzi o dane statystyczne, gromadzenie ujednoliconych i porównywalnych danych statystycznych Wspólnoty z zakresu migracji i azylu, a także stosowanie odpowiednich procedur i procesów 4 zostało przewidziane w rozporządzeniu w sprawie statystyk (862/2007). 4 Rozporządzenie (WE) nr 862/2007 z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie statystyk Wspólnoty z zakresu migracji i ochrony międzynarodowej, Dz.U. L 199 z , s. 23. PL 4 PL

5 Na mocy wymienionego rozporządzenia państwa członkowskie mają obowiązek dostarczać Komisji (Eurostat) dane zgodnie z różnymi harmonogramami, w zależności od rodzaju potrzebnych danych; określone dane dotyczące azylu powinny być dostarczane wcześniej niż dane dotyczące migracji 5. Zasadniczym źródłem informacji dla potrzeb metody monitorowania będą dane udostępniane przez Komisję (Eurostat), opierające się na powyższych informacjach i wykorzystywane dla potrzeb innych sprawozdań takich jak statystyczne sprawozdania Europejskiej Sieci Migracyjnej. Jeżeli chodzi o azyl, w rocznym sprawozdaniu Komisji będzie mogło znaleźć się odniesienie do danych dotyczących wniosków o azyl oraz decyzji pierwszej instancji, które są stosunkowo aktualne; sprawozdanie w 2010 r. będzie mogło zawierać takie dane za okres obejmujący przynajmniej pierwsze trzy kwartały 2009 r. Dane za rok 2009, które dotyczyć będą ostatecznych decyzji w sprawie azylu, nie będą wprawdzie dostępne dla potrzeb sprawozdania Komisji za 2010 r., zostaną jednak udostępnione przez Komisję (Eurostat) przed rozpoczęciem corocznej debaty podczas posiedzenia Rady Europejskiej w czerwcu 2010 r. Niestety, pozostałe dane statystyczne dotyczące migracji i obejmujące 2009 r. nie będą jeszcze dostępne i tym samym nie będą mogły zostać uwzględnione w sprawozdaniu Komisji za 2010 r. Dane za rok 2009, które na mocy rozporządzenia muszą zostać dostarczone Komisji (Eurostat) przez państwa członkowskie w ciągu trzech miesięcy od zakończenia roku (obejmujące dane dotyczące nielegalnego wjazdu oraz pobytu, a także powrotów), będą udostępnione przez Komisję (Eurostat) przed rozpoczęciem corocznej debaty podczas Rady Europejskiej. Źródła informacji dotyczące zmian w obszarze legislacji i polityki obejmują w szczególności: (a) roczne sprawozdania z realizacji polityki przygotowywane przez Europejską Sieć Migracyjną (ESM). Celem ESM jest zaspokajanie zapotrzebowania instytucji Wspólnoty i instytucji państw na informacje poprzez dostarczanie aktualnych, obiektywnych, wiarygodnych oraz porównywalnych informacji o migracji i azylu, które pomagają w kształtowaniu polityki Unii Europejskiej w tych obszarach 6. Każdy krajowy punkt kontaktowy zobowiązany jest do przedstawienia co roku sprawozdania na temat sytuacji migracyjnej i azylowej w swoim państwie członkowskim, które powinno obejmować rozwój polityki w tej dziedzinie 7. Komisja wezwie ESM do zweryfikowania jej wymagań i harmonogramów dotyczących rocznych W odniesieniu do azylu państwa członkowskie mają obowiązek dostarczyć Komisji (Eurostat) dane statystyczne odnoszące się do okresów miesięcznych, kwartalnych lub rocznych (w zależności od kategorii danych). Dane dostarczane comiesięcznie (wnioski o azyl) oraz kwartalnie (decyzje pierwszej instancji w sprawie wniosku o azyl) należy przesyłać po dwóch miesiącach od zakończenia okresu odniesienia. W odniesieniu do innych danych statystycznych związanych z migracją państwa członkowskie mają obowiązek dostarczyć dane dotyczące danego roku w ciągu trzech, sześciu lub dwunastu miesięcy od zakończenia tego roku (w zależności od kategorii danych). Harmonogramy te zostały określone w rozporządzeniu i określają najwcześniejszy możliwy moment, w którym dane porównawcze mogą być dostępne we wszystkich państwach. Decyzja Rady 2008/381/WE z dnia 14 maja 2008 r. w sprawie ustanowienia Europejskiej Sieci Migracyjnej, Dz.U. L 131 z , s. 7, art. 1 ust. 2. Artykuł 9 ust. 1 decyzji. PL 5 PL

6 sprawozdań z realizacji polityki, tak aby stały się one bardziej przydatne dla potrzeb metody monitorowania. (b) (c) (d) (e) (f) (g) Informacje dostarczane przez państwa członkowskie w związku z realizacją czterech funduszy programu ogólnego Solidarność i zarządzanie przepływami migracyjnymi : Europejskiego Funduszu na rzecz Uchodźców, Funduszu Granic Zewnętrznych, Europejskiego Funduszu na rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich oraz Europejskiego Funduszu Powrotu Imigrantów. Mechanizm wymiany informacji dotyczących środków podejmowanych przez państwa członkowskie w obszarach azylu i imigracji 8 : jest to kanał wymiany informacji i poglądów w sprawie krajowych środków w obszarze azylu i imigracji, które prawdopodobnie będą miały znaczący wpływ na kilka państw lub na UE jako całość. Istniejące sprawozdania przygotowane przez Komisję, takie jak sprawozdanie roczne w sprawie nielegalnej imigracji 9 oraz sprawozdania w sprawie rozwoju sytuacji na rynku pracy 10. Sprawozdania z agencji (przede wszystkim z agencji Frontex) oraz organów (np. Cirefi 11 ). Korzystanie z pewnych źródeł informacji będzie ograniczone, ponieważ sprawozdanie roczne Komisji będzie dokumentem dostępnym publicznie i tym samym opierać się będzie jedynie na informacjach ogólnie dostępnych. Informacje uzyskane w związku z realizacją wspólnej agendy na rzecz integracji 12 (np. informacje z krajowych punktów kontaktowych ds. integracji, podręczniki o integracji, europejska strona internetowa o integracji). Informacje dotyczące transpozycji zaczerpnięte z badań zewnętrznych, sprawozdań Komisji oraz procedur dotyczących uchybienia zobowiązaniom. Istnieją również dalsze źródła informacji, które mogłyby zostać uwzględnione; należą do nich prace podejmowane na forach międzynarodowych, takich jak OECD, a także w ramach projektów badawczych, przede wszystkim tych, które są finansowane w ramach programów badawczych Wspólnoty Decyzja Rady 2006/688/WE z dnia 5 października 2006 r. w sprawie ustanowienia mechanizmu wymiany informacji dotyczących środków państw w obszarach azylu i imigracji, Dz.U. L 283 z , s. 40. Trzecie sprawozdanie roczne w sprawie rozwoju wspólnej polityki w obszarach nielegalnej imigracji, przemytu oraz handlu ludźmi, granic zewnętrznych oraz powrotu osób przebywających na terytorium danego państwa nielegalnie, SEC(2009) 320 wersja ostateczna. Zob. np. sprawozdanie na temat zatrudnienia w Europie w 2008 r., w którym zawarto rozdział w sprawie sytuacji na rynku pracy oraz informacje odnośnie wpływu niedawnej migracji z krajów trzecich. Ośrodek Informacji, Dyskusji i Wymiany ds. Przekraczania Granic i Imigracji (CIREFI) został powołany na mocy decyzji ministrów odpowiedzialnych za kwestie imigracji w 1992 r. Zakres jego działalności został w 1994 r. rozszerzony i objął gromadzenie informacji dotyczących migracji legalnej, imigracji nielegalnej oraz bezprawnego pobytu, ułatwiania nielegalnej imigracji oraz stosowania podrobionych lub przerobionych dokumentów podróży, Dz.U. C 274 z , s. 50. COM(2005) 389 wersja ostateczna. PL 6 PL

7 4. POSTĘPOWANIE I TERMINY Orientacyjny harmonogram dla potrzeb sprawozdania rocznego za rok 2010 sporządzanego przez Komisję: Data Państwa członkowskie Komisja początek września 2009 r. od listopada Formalny wniosek o informacje kierowany do państw. Początek przygotowywania rocznego sprawozdania w zakresie realizacji na szczeblu UE. połowa listopada połowa stycznia 2010 r. Państwa członkowskie dostarczają informacji dotyczących realizacji na szczeblu krajowym. Jeżeli zaistnieje taka potrzeba, państwa członkowskie aktualizują swoje informacje. połowa kwietnia od kwietnia do połowy czerwca trzeci tydzień czerwca lipiec, wrzesień Dyskusje przygotowawcze w Radzie. Coroczna debata podczas Rady Europejskiej. Przyjęcie i przedstawienie sprawozdania rocznego. Przegląd i ocena procesu oraz propozycja ulepszeń w kolejnym cyklu. Dokonywanie rocznego przeglądu i oceny powinno doprowadzić do stopniowego ulepszania tego procesu. Pierwszy istotny krok w kierunku opracowania metody monitorowania będzie polegał na uwzględnieniu programu, który zastąpi program haski. Do udoskonalenia tej metody będą mogły przyczynić się również nowe mechanizmy sprawozdawcze, przede wszystkim roczne sprawozdania prezentujące sytuację w obszarze azylu w UE, które zgodnie z propozycją Komisji miałyby być w przyszłości sporządzane przez Europejski Urząd Wsparcia w zakresie Polityki Azylowej Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Europejski Urząd Wsparcia w zakresie Polityki Azylowej, COM(2009) 66 wersja ostateczna, art. 12. Biorąc pod uwagę spójność między różnymi instrumentami prawnymi w obszarze azylu Komisja zajmie się możliwością wprowadzenia zmian do decyzji Rady ustanawiającej Europejską Sieć Migracyjną. PL 7 PL

8 Ponadto należy we właściwym czasie dopełniać pozostałych obowiązków Komisji w zakresie sprawozdawczości, przede wszystkim dotyczy to sprawozdań w obszarze nielegalnej imigracji 14 oraz informacji przekazywanych w ramach mechanizmu wymiany informacji 15, natomiast w rocznym sprawozdaniu Komisji w sprawie realizacji paktu powinny znaleźć się odpowiednie informacje zastępcze. 5. WNIOSEK Metoda monitorowania będzie stanowić kolejny zorganizowany roczny cykl sprawozdawczy, przyczyniając się do politycznej debaty na wysokim szczeblu w obszarze imigracji i azylu. Sprawozdanie roczne będzie istotnym oświadczeniem politycznym Komisji dotyczącym polityki w obszarach imigracji i azylu, realizowanej na szczeblu UE oraz jej państw. Odbywanie corocznej debaty w Radzie Europejskiej jest sygnałem, że imigracja i azyl są istotnymi zagadnieniami politycznymi w kontekście integracji europejskiej. Dzięki opisanemu procesowi możliwe będzie dopilnowanie, aby utrzymane zostało dynamiczne tempo realizacji paktu oraz przyszłego wieloletniego programu w obszarze wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, oraz aby wspólna polityka UE realizowana w obszarze imigracji i azylu była w dalszym ciągu kształtowana z uwzględnieniem szczególnych potrzeb każdego państwa członkowskiego oraz zgodnie z wspólnym interesem Unii Europejskiej Z wnioskiem o ich sporządzanie wystąpiła Rada Europejska w Salonikach w 2003 r. Wymagane zgodnie z art. 4 decyzji Rady 2006/688/WE. PL 8 PL

9 ZAŁĄCZNIK: WSPÓLNA STRUKTURA DLA INFORMACJI PRZEKAZYWANYCH PRZEZ PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE I. KRÓTKIE SPRAWOZDANIE POLITYCZNE Proszę podsumować jaka jest ocena postępów w realizacji polityki w reprezentowanym przez Pana/Panią państwie członkowskim od momentu przyjęcia paktu w październiku 2008 r., odnosząc się do pięciu obszarów polityki ujętych w pakcie. I. Legalna imigracja - integracja Podstawowe zobowiązanie: do organizowania legalnej imigracji, biorąc pod uwagę priorytety, potrzeby i zdolności przyjmowania określone przez każde państwo członkowskie, i sprzyjanie integracji. II. Nielegalna imigracja Podstawowe zobowiązanie: do zwalczania nielegalnej imigracji, zwłaszcza poprzez zapewnienie powrotów cudzoziemców przebywających nielegalnie do państw pochodzenia lub tranzytu. III. Kontrola granic Podstawowe zobowiązanie: do zwiększenia skuteczności kontroli granicznych. IV. Polityka azylowa Podstawowe zobowiązanie: do budowania Europy, która będzie miejscem azylu. V. Globalne podejście do migracji Podstawowe zobowiązanie: do stworzenia globalnego partnerstwa z państwami pochodzenia i tranzytu przez sprzyjanie synergiom między migracją a rozwojem. PL 9 PL

10 II. FAKTY Komisja określi najważniejsze działania, które zostały podjęte na szczeblu UE. W celu złożenia sprawozdania odnośnie najważniejszych działań na szczeblu krajowym, które zostały podjęte oraz które mają zostać podjęte, państwa członkowskie powinny skorzystać z poniższej tabeli. Zobowiązania zawarte poniżej zostały powielone z europejskiego paktu. Zobowiązanie I. Legalna imigracja - integracja Podstawowe zobowiązanie: do organizowania legalnej imigracji, biorąc pod uwagę priorytety, potrzeby i zdolności przyjmowania określone przez każde państwo członkowskie, i sprzyjanie integracji; a) do zachęcania państw i Komisji do wprowadzenia z poszanowaniem wspólnotowego dorobku prawnego i priorytetów Wspólnoty, uwzględniając potencjalne zasoby ludzkie w ramach Unii Europejskiej i przy użyciu środków, jakie wydają im się najwłaściwsze polityk imigracji zawodowej, w których uwzględnione zostaną wszystkie potrzeby rynku pracy poszczególnych państw, zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z dnia 13 i 14 marca 2008 r.; Prosimy przedstawić również sprawozdanie odnośnie tego, w jaki sposób kryzys gospodarczy odbił się na obowiązujących w reprezentowanym przez Pana/Panią państwie przepisach dotyczących migracji zarobkowej lub polityce realizowanej w tym obszarze. Proszę przedstawić dane oraz tendencje odnotowane w obszarze migracji zarobkowej w pierwszej połowie 2009 r., jeżeli są one dostępne. PL 10 PL

11 b) do zwiększenia atrakcyjności Unii Europejskiej dla pracowników wysoko wykwalifikowanych i do przedsięwzięcia nowych środków jeszcze bardziej ułatwiających przyjmowanie studentów i naukowców oraz ich poruszanie się w obrębie Unii; Prosimy przedstawić również sprawozdanie odnośnie tego, w jaki sposób kryzys gospodarczy odbił się na obowiązujących w reprezentowanym przez Pana/Panią państwie przepisach dotyczących wjazdu wysoko wykwalifikowanych pracowników lub polityce realizowanej w tym obszarze. Proszę przedstawić dane oraz tendencje odnotowane w obszarze wysoko wykwalifikowanych pracowników w pierwszej połowie 2009 r., jeżeli są one dostępne. Prosimy przedstawić również sprawozdanie odnośnie tego, w jaki sposób kryzys gospodarczy odbił się na obowiązujących w reprezentowanym przez Pana/Panią państwie przepisach krajowych dotyczących wjazdu studentów i naukowców lub polityce realizowanej w tym obszarze Proszę przedstawić dane oraz tendencje odnotowane w obszarze wjazdu studentów i naukowców w pierwszej połowie 2009 r., jeżeli są one dostępne. PL 11 PL

12 c) zachęcając zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z dnia 14 grudnia 2007 r. do migracji czasowej i cyrkulacyjnej, do zadbania o to, by polityki te nie prowadziły do drenażu mózgów; d) do lepszego regulowania imigracji członków rodziny, zachęcając każde państwo członkowskie, by przy poszanowaniu Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności w ustawodawstwie krajowym, z wyjątkiem szczególnych kategorii, brało pod uwagę swoje zdolności przyjmowania, a także możliwości integrowania się rodzin, szacowane na podstawie poziomu środków, jakimi te rodziny dysponują i warunków zakwaterowania w państwie docelowym, a także na podstawie np. ich znajomości języka tego państwa; e) do zwiększenia wymiany informacji na temat migracji, w razie potrzeby usprawniając istniejące narzędzia; PL 12 PL

13 f) do lepszego informowania o możliwościach i warunkach imigracji legalnej, w szczególności przez jak najszybsze wprowadzenie niezbędnych do tego instrumentów; g) zgodnie ze wspólnymi zasadami uzgodnionymi w 2004 roku przez Radę do zachęcania państw do wprowadzenia, przy zastosowaniu procedur i użyciu środków, które wydają im się najlepiej do tego przydatne, ambitnych polityk sprzyjających harmonijnej integracji w państwie przyjmującym migrantów, którzy maja możliwość zamieszkania tam na stałe; polityki te, przy realizacji których państwa przyjmujące będą musiały podjąć poważne wysiłki, będą musiały gwarantować zachowanie równowagi między prawami migrantów (w szczególności dostęp do edukacji, pracy, bezpieczeństwa oraz usług publicznych i socjalnych), jak i ich obowiązkami (poszanowanie prawa państwa przyjmującego). Prosimy przedstawić również sprawozdanie odnośnie tego, czy w związku z kryzysem gospodarczym w reprezentowanym przez Pana/Panią państwie nastąpiła zmiana polityki informacyjnej. Prosimy przedstawić również sprawozdanie odnośnie tego, czy w związku z kryzysem gospodarczym w reprezentowanym przez Pana/Panią państwie nastąpiła zmiana polityki w zakresie integracji. PL 13 PL

14 Obejmą one konkretne środki sprzyjające nauce języka i dostępowi do zatrudnienia, które są zasadniczymi warunkami integracji; zostanie w nich położony nacisk na poszanowanie tożsamości państw i Unii Europejskiej oraz na poszanowanie podstawowych wartości, takich jak prawa człowieka, wolność myśli, demokracja, tolerancja, równość płci i obowiązek szkolny. Rada Europejska wzywa także państwa członkowskie, by wprowadziły odpowiednie środki w celu uwzględnienia konieczności zwalczania wszelkich form dyskryminacji, na jaką migranci mogą być narażeni; PL 14 PL

15 h) do propagowania wymiany informacji dotyczących najlepszych stosowanych praktyk zgodnie ze wspólnymi zasadami uzgodnionymi w 2004 roku przez Radę w dziedzinie przyjmowania i integracji, a także wspólnotowych środków wsparcia krajowych polityk w zakresie integracji. II. Nielegalna imigracja Podstawowe zobowiązanie: do zwalczania nielegalnej imigracji, zwłaszcza poprzez zapewnienie skutecznych powrotów cudzoziemców przebywających nielegalnie do państwa pochodzenia lub tranzytu. a) podczas rozpatrywania kwestii legalizacji pobytu ze względów humanitarnych lub ekonomicznych w ramach przepisów krajowych do ograniczenia się do analizy indywidualnych przypadków i nie traktowania ich zbiorowo; Prosimy przedstawić również sprawozdanie odnośnie tego, czy w związku z kryzysem gospodarczym w reprezentowanym przez Pana/Panią państwie nastąpiła zmiana polityki w zakresie legalizacji pobytu. PL 15 PL

16 b) do zawarcia z tymi państwami, w przypadku których jest to konieczne umowy o readmisji, na poziomie Wspólnoty lub w ramach stosunków dwustronnych, tak by każde państwo członkowskie dysponowało narzędziami prawnymi umożliwiającymi wydalenie cudzoziemców przebywających nielegalnie; przeprowadzona zostanie ocena skuteczności wspólnotowych umów o readmisji; mandaty dotyczące negocjacji, które jeszcze się nie zakończyły, zostaną poddane przeglądowi; państwa członkowskie i Komisja będą ściśle współpracować przy okazji negocjowania przyszłych umów o readmisji na poziomie Wspólnoty; Prosimy przedstawić sprawozdanie odnośnie tego, jakie umowy dwustronne zostały zawarte przez reprezentowane przez Pana/Panią państwo. PL 16 PL

17 c) do czuwania nad tym, by w ramach polityk dotyczących wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich lub w stosownym przypadku innych polityk, w tym w ramach swobodnego przepływu osób, zapobiegać zagrożeniom związanym z nielegalną imigracją; d) do rozwijania współpracy między państwami członkowskimi, wykorzystując na zasadzie dobrowolności i w razie konieczności wspólne systemy, by zapewnić wydalanie cudzoziemców przebywających nielegalnie (identyfikacja biometryczna nielegalnych imigrantów, wspólne loty, itd.); PL 17 PL

18 e) do wzmocnienia współpracy z państwami pochodzenia i tranzytu w ramach podejścia globalnego do kwestii migracji, tak by zwalczać nielegalną imigrację w szczególności prowadzić z tymi państwami ambitną politykę współpracy policyjnej i sądowej, służąc walce z międzynarodowymi sieciami przestępczymi zajmującymi się przemytem migrantów i handlem ludźmi; oraz do lepszego informowania społeczeństw narażonych na zagrożenia, mając na celu unikanie tragedii, do jakich może dojść, w szczególności na morzu f) do zachęcania państw, by w szczególności z wykorzystaniem instrumentów wspólnotowych utworzyły systemy zachęt, przewidujące pomoc w dobrowolnym powrocie Prosimy również przedstawić sprawozdanie odnośnie tego, czy kryzys gospodarczy odbił się na realizowanej przez reprezentowane przez Pana/Panią państwo polityce w zakresie dobrowolnych powrotów. PL 18 PL

19 oraz do wymieniania między sobą informacji na ten temat, co umożliwi przede wszystkim zapobieganie ponownym powrotom do Unii Europejskiej osób, które już skorzystały z takiej pomocy; g) do zachęcania państw do stanowczej walki, także w interesie migrantów, przy zastosowaniu odstraszających i proporcjonalnych kar, z osobami, które wykorzystują nielegalnie przebywających cudzoziemców (pracodawcy, itd.); h) do pełnego stosowania przepisów wspólnotowych, zgodnie z którymi decyzja o wydaleniu podjęta w jednym państwie członkowskim obowiązuje na całym terytorium UE, a w związku z tym informacja o takiej decyzji w systemie informacyjnym Schengen (SIS) nakłada na inne państwa członkowskie obowiązek uniemożliwienia takiej osobie wjazdu i pobytu na ich terytorium. PL 19 PL

20 III. Kontrole graniczne Zobowiązanie Podstawowe zobowiązanie: do zwiększenia skuteczności kontroli granicznych. a) do zachęcania państw i Komisji do uruchomienia wszystkich dostępnych im środków w celu zapewnienia skuteczniejszej kontroli zewnętrznych granic lądowych, morskich i powietrznych; b) do upowszechnienia, za pomocą wizowego systemu informacyjnego (VIS), nie później niż do 1 stycznia 2012 r., wydawanie wiz biometrycznych, niezwłocznego pogłębienia współpracy między konsulatami państw, na ile to możliwe łączenia dostępnych im zasobów i do stopniowego dążenia do stworzenia na zasadzie dobrowolności wspólnych służb konsularnych odpowiedzialnych za wydawanie wiz; PL 20 PL

21 c) do przekazania agencji Frontex w poszanowaniu roli i obowiązków spoczywających na państwach środki, które umożliwią jej pełną realizację misji koordynującej zarządzanie granicą zewnętrzną Unii Europejskiej, ułatwią stawianie czoła sytuacjom kryzysowym i prowadzenie, na wniosek państw, niezbędnych czasowych lub stałych operacji zgodnie w szczególności z konkluzjami Rady z dnia 5 i 6 czerwca 2008 r. PL 21 PL

22 W świetle wyników oceny tej agencji wzmocniona zostanie jej rola i zwiększone środki operacyjne, którymi dysponuje; możliwe stanie się również podjęcie decyzji co do utworzenia wyspecjalizowanych biur, przy czym pod uwagę zostaną wzięte różnice w sytuacji poszczególnych państw, w szczególności jeśli chodzi o wschodnie granice lądowe i południowe granice morskie: utworzenie takich biur w żadnym przypadku nie powinno podważać unikalności agencji FRONTEX. Ponadto można będzie zbadać możliwość stworzenia europejskiego systemu straży granicznych; d) w duchu solidarności do lepszego uwzględniania trudności, jakie napotykają państwa członkowskie, w których ma miejsce nieproporcjonalny napływ migrantów, i w tym celu do zwrócenia się do Komisji o przedstawienie wniosków; PL 22 PL

23 e) do rozpoczęcia wykorzystywania narzędzi nowoczesnych technologii, zapewniających interoperacyjność systemów i umożliwiających skuteczne zintegrowane zarządzanie zewnętrzną granicą zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z dnia 19 i 20 czerwca 2008 r. i z konkluzjami Rady z dnia 5 i 6 czerwca 2008 r. Począwszy od 2012 roku i w świetle wniosków Komisji należy położyć nacisk na wprowadzenie elektronicznej rejestracji wjazdów i wyjazdów, a także uproszczoną procedurę dla obywateli Unii Europejskiej i innych podróżnych; f) do pogłębiania współpracy z państwami pochodzenia lub tranzytu w celu wzmocnienia kontroli granicy zewnętrznej i w celu walki z nielegalną imigracją; dokonać tego można, zwiększając pomoc, jakiej udziela Unia Europejska na szkolenie i wyposażenie personelu tych państw odpowiedzialnego za kontrolowanie przepływów migracyjnych; PL 23 PL

24 g) do usprawnienia przeprowadzania oceny Schengen i zwiększania jej częstotliwości, zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 5 6 czerwca 2008 r. IV. Azyl Podstawowe zobowiązanie: do budowania Europy, która będzie miejscem azylu. a) do utworzenia w 2009 roku europejskiego biura wsparcia, które będzie miało za zadanie ułatwiać wymianę informacji, analiz i doświadczeń między państwami członkowskimi i rozwijać współpracę w konkretnych dziedzinach między administracjami odpowiedzialnymi za rozpatrywanie wniosków o azyl. Biuro to nie będzie dysponować prawem do wydawania poleceń ani prawem do podejmowania decyzji; będzie sprzyjać, na podstawie wspólnej wiedzy na temat państw pochodzenia, uspójnieniu praktyk, procedur, a w konsekwencji decyzji krajowych; PL 24 PL

25 b) do zachęcenia Komisji do przedstawienia wniosków, które umożliwią ustanowienie w miarę możliwości w 2010 roku, ale nie później niż w 2012 roku jednej procedury azylowej, zawierającej wspólne gwarancje, a także przyjęcie jednolitych statusów uchodźcy i osoby korzystającej z ochrony uzupełniającej; c) do wprowadzenia, w przypadku kryzysu w państwie członkowskim polegającego na masowym napływie osób ubiegających się o azyl, procedury umożliwiające z jednej strony oddelegowanie urzędników innych państw do wsparcia tego państwa, a z drugiej strony wykazanie w interesie tego państwa rzeczywistej solidarności przez lepszą realizację istniejących programów wspólnotowych. PL 25 PL

26 Względem tych państw, w których ma miejsce szczególny i nieproporcjonalny napływ osób ubiegających się o azyl, wynikający w szczególności z położenia geograficznego lub sytuacji demograficznej tych państw, zasada solidarności powinna również mieć na celu wspieranie w sposób dobrowolny i skoordynowany lepszego rozmieszczenia osób korzystających z pomocy międzynarodowej przez przeniesienie niektórych z tych osób z takich państw do innych, czuwając przy tym, by nie dochodziło do nadużyć systemów azylowych. Zgodnie z tymi zasadami Komisja, w stosownych przypadkach i w konsultacji z Wysokim Komisarzem ONZ do spraw Uchodźców, będzie ułatwiać takie dobrowolne i skoordynowane rozmieszczenia. Takie rozmieszczenia powinny być finansowane ze szczególnych środków udostępnionych w tym celu w ramach istniejących wspólnotowych instrumentów finansowych, zgodnie z procedurami budżetowymi. PL 26 PL

27 d) do zacieśnienia współpracy z Wysokim Komisarzem ONZ ds. Uchodźców, aby zapewnić lepszą ochronę osobom, które składają wniosek poza terytorium państw Unii Europejskiej; współpraca ta będzie polegać na: dobrowolnym wprowadzaniu rozwiązania polegającego na osiedlaniu się na terytorium Unii Europejskiej osób objętych ochroną przez Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców, zwłaszcza w ramach regionalnych programów ochrony; zachęcaniu Komisji do przedstawienia w porozumieniu z Wysokim Komisarzem ONZ ds. Uchodźców propozycji współpracy z państwami trzecimi, aby wzmocnić zdolności ich systemów ochrony. PL 27 PL

28 e) do wezwania państw do zapewnienia personelowi zajmującemu się kontrolami granic zewnętrznych szkolenia na temat praw i obowiązków w dziedzinie ochrony międzynarodowej. V. Globalne podejście do migracji Podstawowe zobowiązanie: do stworzenia obszernego partnerstwa z krajami pochodzenia i tranzytu w celu zwiększenia synergii między migracją a rozwojem. a) do zawarcia na szczeblu Wspólnoty lub w ramach stosunków dwustronnych umowy z państwami pochodzenia i tranzytu zawierające stosowne postanowienia dotyczące możliwości legalnej migracji dostosowanej do sytuacji na rynkach pracy w państwach readmisji i zwalczania nielegalnej imigracji, a także dotyczące rozwoju państw pochodzenia i tranzytu; Rada Europejska zachęca państwa członkowskie i Komisję, by uzgadniały cele i ograniczenia tych dwustronnych umów oraz umów o readmisji i by się o nich wzajemnie informowały; PL 28 PL

29 b) do zachęcania państw, aby w ramach swoich możliwości tworzyły obywatelom państw partnerskich na wschodzie i na południu Europy, szanse na legalną imigrację dostosowane do sytuacji na rynkach pracy tych państw które pozwolą tym obywatelom odbyć szkolenia lub nabyć doświadczenie zawodowe i zgromadzić oszczędności, którą będą mogli spożytkować dla własnego państwa. Rada Europejska wzywa państwa członkowskie, by przy tej okazji zachęcały do migracji czasowej lub cyrkulacyjnej, aby uniknąć drenażu mózgów; c) do prowadzenia polityki współpracy z państwami pochodzenia i tranzytu, której celem będzie zniechęcanie do nielegalnej imigracji lub jej zwalczanie, zwłaszcza dzięki wzmocnieniu zdolności tych państw; PL 29 PL

30 d) do skuteczniejszego łączenia polityki w zakresie migracji z polityką na rzecz rozwoju, analizując sposób, w jaki mogą one przy zachowaniu spójności z innymi aspektami polityki na rzecz rozwoju i milenijnymi celami rozwoju przynosić korzyści regionom, z których pochodzą imigranci. Rada Europejska zachęca państwa członkowskie i Komisję, by szczególnie przychylnie i zgodnie z priorytetami sektorowymi określonymi wraz z państwami partnerskimi traktowały przy tym projekty na rzecz solidarnego rozwoju, które prowadzą do polepszenia warunków życia ludności, na przykład w zakresie wyżywienia lub w dziedzinie zdrowia, edukacji, szkolenia zawodowego i zatrudnienia; e) do propagowania działań na rzecz wspólnego rozwoju, które pozwolą migrantom uczestniczyć w rozwoju swoich państw pochodzenia. PL 30 PL

31 Rada Europejska zaleca państwom członkowskim, by sprzyjały wprowadzaniu szczególnych instrumentów finansowych zachęcających migrantów do dokonywania za jak najniższą opłatą bezpiecznych transferów oszczędności do ich państw w celu inwestowania lub pokrycia kosztów opieki społecznej; f) do zdecydowanego wprowadzania w życie partnerstwa między Unią Europejską a Afryką, zawartego w Lizbonie w grudniu 2007 roku, wnioski z pierwszego posiedzenia ministrów euro śródziemnomorskich poświęconego migracji, które miało miejsce w listopadzie 2007 roku w Albufeirze, a także plan działania z Rabatu i zwołać w tym celu drugą konferencję ministrów europejskich i afrykańskich poświęconą migracji i rozwojowi, by jesienią 2008 roku w Paryżu podjąć decyzję co do konkretnych środków; PL 31 PL

32 do opracowywania, zgodnie z wnioskami konferencji z czerwca 2007 roku, podejście globalne do kwestii migracji na wschodzie i południowym wschodzie Europy i w tym zakresie z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę dotyczącą konferencji ministerialnej na ten temat, która ma mieć miejsce w kwietniu 2009 roku w Pradze; do dalszego prowadzenia obecnych dialogów politycznych i sektorowych, zwłaszcza z krajami Ameryki Łacińskiej, Karaibów i Azji w celu pogłębienia wzajemnego zrozumienia wyzwań związanych z migracją i wzmocnienia dotychczasowej współpracy; PL 32 PL

33 g) do przyspieszenia rozpoczęcia stosowania uprzywilejowanych narzędzi przewidzianych w podejściu globalnym do kwestii migracji (salda migracji, platformy współpracy, partnerstwa na rzecz mobilności i programy w zakresie migracji cyrkulacyjnej), dbając o zachowanie równowagi między szlakami migracji prowadzącymi z południa, a szlakami prowadzącymi ze wschodu i południowego wschodu, a tak5e uwzględniać doświadczenia nabyte podczas negocjowania umów wspólnotowych i dwustronnych z państwami pochodzenia i tranzytu dotyczących migracji i readmisji, a także pilotażowych partnerstw na rzecz mobilności; PL 33 PL

34 h) w trakcie wdrażania tych różnorakich działań do dbania o to, by były one spójne z innymi aspektami polityki w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju, w szczególności z Konsensusem europejskim w sprawie rozwoju z 2005 roku i innymi politykami Unii, zwłaszcza polityką sąsiedztwa. PL 34 PL