Scenariusz zajęć. Temat: Uchwycić myśl lub emocje... II etap edukacyjny, zajęcia komputerowe. Treści kształcenia: Cele zoperacjonalizowane:

Transkrypt

1 Scenariusz zajęć II etap edukacyjny, zajęcia komputerowe Tytuł pakietu: Robienie zdjęć Temat: Uchwycić myśl lub emocje... Treści kształcenia: Zajęcia komputerowe: 3. Wyszukiwanie i wykorzystywanie informacji z różnych źródeł. Uczeń: 3) wykorzystuje, stosownie do potrzeb, informacje w różnych formatach; 4) opisuje cechy różnych postaci informacji: tekstowej, graficznej, dźwiękowej, audiowizualnej, multimedialnej. Język polski: I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. 2. Samokształcenie i docieranie do informacji. Uczeń korzysta z informacji zawartych w encyklopedii, słowniku ortograficznym, słowniku języka polskiego (małym lub podręcznym), słowniku wyrazów bliskoznacznych. III. Tworzenie wypowiedzi. 2. Świadomość językowa. Uczeń: 7) operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze i społeczne). Plastyka: 2. Tworzenie wypowiedzi ekspresja przez sztukę. Uczeń: 1) podejmuje działalność twórczą, posługując się podstawowymi środkami wyrazu plastycznego i z innych dziedzin sztuki (fotografika, film) w kompozycji na płaszczyźnie i w przestrzeni (stosując określone materiały, narzędzia i techniki właściwe dla tych dziedzin sztuki); 2) realizuje projekty w zakresie form użytkowych, w tym służące kształtowaniu wizerunku otoczenia człowieka oraz upowszechnianiu kultury w społeczności szkolnej i lokalnej (stosując także narzędzia i wytwory multimedialne). Cele zoperacjonalizowane: Uczeń: Wie, jak powstaje fotografia Zna pojęcia związane z fotografią Zna zasady kompozycji zdjęcia Obsługuje aparat fotograficzny z wykorzystaniem podstawowych funkcji Twórczo podchodzi do tematu Analizuje i łączy informacje z różnych przedmiotów 1

2 Ze zrozumieniem korzysta z informacji przekazanych na zajęciach Właściwie wnioskuje Nabywane umiejętności Uczeń: Obserwuje i opisuje rzeczywistość Tworzy wizerunek otaczającego świata i wydarzeń z nim związanych z wykorzystaniem fotografii Opowiada historie za pomocą fotografii Posługuje się sprzętem fotograficznym do realizacji określonego tematu Korzysta z różnych źródeł informacji (samokształcenie) Wykorzystuje wiedzę w praktyce Sprawnie posługuje się komputerem w połączeniu z aparatem fotograficznym Kompetencje kluczowe: Kompetencje informatyczne Umiejętność uczenia się Świadomość i ekspresja kulturalna Społeczne i obywatelskie Inicjatywność i przedsiębiorczość Środki dydaktyczne: Komputery z dostępem do Internetu Rzutnik Aparaty fotograficzne Kable USB (lub inne środki) do przegrania zdjęć z aparatów na komputery Rekwizyty do skomponowania martwej natury (np. owoce, przedmioty codziennego użytku itp.) Metody nauczania: Podające: pogadanka Eksponujące: pokaz Praktyczne: ćwiczenie Formy pracy: Zespołowa jednolita Grupowa jednolita/zróżnicowana Przebieg zajęć: Założenie: uczniowie mogą przynieść na zajęcia swoje aparaty fotograficzne lub korzystać z aparatów dostępnych w telefonach. Nauczyciel, aby przedstawić uczniom fotografie różnych typów, może korzystać ze zdjęć dostępnych na stronie: 2

3 Etap wstępny Nauczyciel rozpoczyna pogadankę o tym, że człowiek zawsze utrwalał rzeczywistość, świat, uczucia czy emocje na rysunkach, obrazach, w druku i na różne inne sposoby. Jednak dopiero pojawienie się aparatu fotograficznego i związana z nim łatwość fotografowania spowodowały, że zdjęcia stały się bardzo ważnym środkiem przekazu, gdyż umożliwiają ukazywanie wielu różnych aspektów rzeczywistości. Trzeba jednak włożyć sporo wysiłku, aby robić naprawdę wartościowe zdjęcia; takie, które wyróżniają się wśród innych. Nauczyciel pyta uczniów, kto robi zdjęcia częściej niż tylko podczas wakacji lub wycieczki szkolnej i dlaczego fotografowanie jest dla nich tak interesujące. Etap realizacji Nauczyciel prosi uczniów o wyszukanie podstawowych informacji o fotografii w internetowej encyklopedii, np. na stronie Uczniowie zapisują kilka istotnych informacji, np.: słowo fotografia znaczy rysowanie za pomocą światła, istnieją dwa rodzaje fotografii: analogowa (oparta na chemii światłoczułych związków srebra; obraz z kliszy światłoczułej jest przenoszony na papier fotograficzny) oraz cyfrowa (rejestracja obrazu odbywa się nie na materiale światłoczułym, ale na urządzeniu optoelektronicznym zwanym matrycą). Nauczyciel pyta uczniów, czy potrafią w pełni wykorzystać możliwości, jakie daje fotografia cyfrowa. Mówi im, że początkujący entuzjaści fotografii często wierzą, że ich supernowoczesny aparat załatwi za nich większość pracy, oraz myślą, że przejmujące piękno danej sceny lub kadru (pojedyncza klatka), widziane oczami ludzkimi, niemal automatycznie przeniesie się na zdjęcie, jeśli tylko skieruje się w tę stronę obiektyw i naciśnie migawkę. W obu przypadkach nic bardziej mylnego. Uzmysławia uczniom, że oko ludzkie jest inaczej zbudowane i bardziej doskonałe niż aparat fotograficzny nie jest pośrednikiem między fotografowaną rzeczywistością a jej zdjęciem. Dlatego warto poznać podstawowe zasady, którymi należy się kierować podczas robienia zdjęć. Nauczyciel zaprasza uczniów do obejrzenia kilku zdjęć (np. wybranych z portalu Wikimedia Commons), dzięki którym wyjaśni niektóre zasady komponowania kadru. Reguły kompozycji Warto zatrzymać się na chwilę przed zrobieniem zdjęcia i zadać sobie pytanie, co w tej sytuacji fotograficznej chcę uzyskać. Czy ten moment jest właściwy? Nawet najmniejsza zmiana kadru może mieć ogromny wpływ na ostateczny efekt. Często wykonujemy zdjęcia w poziomie, tymczasem niektóre obiekty czują się lepiej w pionie, np. drzewa, ludzie, budowle (sylwetka drzewa układa się lepiej w kadrze pionowym, podkreśla to wrażenie wysokości: Rozległy pejzaż utrwalamy raczej w kadrze poziomym ( Efektem ubocznym nieprzemyślanych kompozycji bywa umieszczenie w kadrze dużej liczby zbędnych przedmiotów, które odwracają uwagę od tematu, np. zdjęcie z wakacji malutka postać na tle zamku. Należy oddalić obraz lub zbliżyć obraz. Stosuje się tu dwie techniki: zbliżam się oddalam kadr (metoda pejzażowa) oraz oddalam się zbliżam kadr (metoda portretowa: 3

4 Najbardziej popularny temat pejzaż wydaje się prosty do sfotografowania: z każdego miejsca wygląda tak samo, więc gdzie trudność? Brakuje głębi zawsze należy wybrać coś na pierwszy plan (umieścić w kadrze), aby odbiorca miał wrażenie, że na zdjęciu występuje wysokość i głębokość ( Techniki kompozycji poprawianie równowagi w kadrze Zasada trójdzielności zapożyczona z malarstwa, ale z powodzeniem stosowana w fotografii. Udowodniono, że różne fragmenty pola widzenia rejestrowanego przez ludzkie oko otrzymują różne poziomy uwagi. W praktyce oznacza to tyle, że ważnym miejscem nie jest wcale środek kadru. Reguła ta jest bardzo ważna i często wykorzystuje się ją w fotografii portretowej, aby ściągnąć uwagę oglądającego na oczy portretowanej osoby. W pejzażach linia horyzontu powinna być pozioma. Na zdjęciach przedstawiających ruch poruszający się obiekt powinien znaleźć się w tzw. mocnych punktach kadru (zdjęcia dobrane do poruszanych zagadnień). Mocne punkty znajdują się na przecięciu linii, które dzielą kadr na trzy równe części w pionie i poziomie. ( Kadr w kadrze ciekawą techniką jest wywołanie wrażenia obrazu zamkniętego w innym obrazie, aby zwrócić uwagę patrzącego. Ponieważ ludzkie oko podświadomie poszukuje sztucznych ram, taki zabieg automatycznie przyciąga wzrok, np. otwarta brama, okno, drzwi ( Portale.jpg). Linie prowadzące ważną umiejętnością, którą należy ciągle doskonalić, jest zdolność do postrzegania świata jako zbioru kształtów i barw wywołujących określone emocje. W celu doskonalenia fotografii należy poszukać dookoła siebie wzorów i linii (naturalnymi liniami są rzeki, drogi, płoty). Jeśli się opanuje tę umiejętność, można spróbować nauczyć się opowiadać historie pełne dynamizmu za pomocą pojedynczego obrazu ( Linie poziome uspokajają kompozycję, kojarzą się z ciszą i bezruchem. Taką linią jest na przykład linia horyzontu ( 4

5 Linie ukośne sugerują ruch. Dobrym ćwiczeniem jest próba sfotografowania drogi w taki sposób, by prowadziła od jednego z rogów zdjęcia w kierunku środka kadru ( Linia S to naturalne połączenie pierwszego planu, drugiego i tła. Najdoskonalszą linią S jest meandrująca rzeka ( Linie symetrii należy o nich pamiętać przy kompozycji, jednak w naturze występują rzadko i z reguły przyciągają wzrok. Nie należy z nimi przesadzać, jeśli się nie chce wywołać efektu sztuczności ( Etap końcowy Nauczyciel ustawia na stoliku różne przedmioty (komponuje martwą naturę) i proponuje, aby wszyscy uczniowie zrobili zdjęcia tej kompozycji. Uczniowie wykonują zdjęcia i zgrywają je z aparatów do jednego folderu sieciowego. Nauczyciel wyświetla zdjęcia za pomocą rzutnika. Uczniowie wskazują różnice w podejściu przez autorów zdjęć do fotografowanej sceny. Dodatkowo: Uczniowie zdolni mogą wziąć udział w konkursie fotograficznym. Informacje o dostępnych konkursach można znaleźć np. na tej stronie: Słowa kluczowe: fotografia, kadr, zasady kompozycji zdjęcia, techniki kompozycji zdjęcia 5