CHOROBA PRÓCHNICOWA U DZIECI I MŁODZIEŻY ROLA DIETY I HIGIENY W CODZIENNEJ PRAKTYCE. dr n med. Anna Turska-Szybka

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "CHOROBA PRÓCHNICOWA U DZIECI I MŁODZIEŻY ROLA DIETY I HIGIENY W CODZIENNEJ PRAKTYCE. dr n med. Anna Turska-Szybka"

Lidia Kowalik
5 lat temu
Przeglądów:

1 CHOROBA PRÓCHNICOWA U DZIECI I MŁODZIEŻY ROLA DIETY I HIGIENY W CODZIENNEJ PRAKTYCE dr n med. Anna Turska-Szybka Zakład Stomatologii Dziecięcej, Warszawski Uniwersytet Medyczny Kierownik Zakładu: prof. dr hab. med. Dorota Olczak-Kowalczyk Wszechnica Żywieniowa 17 października 2018

4 KONSEKWENCJE NIELECZONEJ ECC Wczesne ból, infekcje okołozębowe, potrzeba ekstrakcji, przedwczesna utrata trzonowych zębów mlecznych, ryzyko wad zgryzu, konieczność korzystania z ostrego dyżuru, konieczność leczenia w znieczuleniu ogólnym, możliwość hospitalizacji, zaburzenia apetytu i snu, zmniejszenie zdolności uczenia się, zaburzenia koncentracji.

KONSEKWENCJE NIELECZONEJ ECC Długoterminowe zły stan zdrowia jamy

innych zębach mlecznych i zębach stałych wpływ na zdrowie ogólne,

odżywiania i jakości życia, wzrost kosztów leczenia Rzadkie zapalenie

5 KONSEKWENCJE NIELECZONEJ ECC Długoterminowe zły stan zdrowia jamy ustnej w dorosłości wysokie ryzyko nowych zmian próchnicowych w innych zębach mlecznych i zębach stałych wpływ na zdrowie ogólne, niedostateczny rozwój fizyczny (waga i wzrost) zaburzenia mowy, odżywiania i jakości życia, wzrost kosztów leczenia Rzadkie zapalenie tkanek podoczodołowych ropień mózgu gorączki nawracające ostre zapalenie ucha środkowego

6 CUKIER ULEGAJĄCY FERMENTACJI (GLUKOZA, SACHAROZA, FRUKTOZA, PRZETWORZONA SKROBIA) często spożywany długo pozostający na powierzchni zęba spożywany przez długi czas częste / długotrwale niskie ph płytki nazębnej

soki i napoje owocowe, napoje gazowane i

7 GŁÓWNE ŹRÓDŁA CUKRÓW DLA DZIECI I MŁODZIEŻY słodzone napoje, np. soki i napoje owocowe, napoje gazowane i witaminowe, słodzona herbata i lemoniada słodycze i wyroby cukiernicze Cukry kariogenne zawiera wiele produktów spożywczych, np. pikle, keczup, jogurty owocowe, serki owocowe, niektóre gatunki pieczywa, płatki śniadaniowe

8 woda niegazowana mleko herbata kawa z mlekiem czarna kawa woda gazowana sok pomidorowy sok pomarańczowy sok jabłkowy red bull cola light Nestea cytrynowa napoje energetyczne sprite & fanta coca cola & pepsi sok cytrynowy 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 USZKODZENIE SZKLIWA ph

badanie dziecka (ząbkowanie, uzębienie, higiena) profilaktyka

9 PIERWSZA WIZYTA U DENTYSTY między 6. a 12. miesiącem życia dziecka adaptacja do środowiska stomatologicznego badanie dziecka (ząbkowanie, uzębienie, higiena) profilaktyka edukacja: drogi transmisji bakterii kariogennych do jamy ustnej dziecka wskazówki higieniczne i dietetyczne

10 Wskaźniki Czynniki biologiczne Aktywne ogniska próchnicy u matki/opiekuna Niski status socjoekonomiczny rodziców/opiekunów Duże ryzyko >3 dziennie przekąsek z cukrem, gotowaną skrobią lub napoje słodzone TAK Zasypianie z butelką (zawartość inna niż woda), karmienie na życzenie Konieczność specjalistycznej opieki pediatrycznej Pochodzenie z rodziny imigranckiej Czynniki zapobiegawcze Profilaktyka fluorkowa endogenna (krople, tabletki) Codzienne szczotkowanie zębów pastą z fluorem Profesjonalna aplikacja egzogenna fluoru Regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym Badanie stomatologiczne Białe plamy, wady szkliwa Widoczne ubytki, wypełnienia Obecna płytka nazębna TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK Małe ryzyko TAK TAK TAK TAK

OPÓŹNIENIE KOLONIZACJI JAMY USTNEJ DZIECKA BAKTERIAMI KARIOGENNYMI Eliminacja aktywnych ognisk próchnicy u opiekunów dziecka (leczenie stomatologiczne) Kontrola chemiczna i mechaniczna bakterii

11 OPÓŹNIENIE KOLONIZACJI JAMY USTNEJ DZIECKA BAKTERIAMI KARIOGENNYMI Eliminacja aktywnych ognisk próchnicy u opiekunów dziecka (leczenie stomatologiczne) Kontrola chemiczna i mechaniczna bakterii czyli: higiena jamy ustnej i środki przeciwbakteryjne Odpowiednie nawyki żywieniowe, w tym substytuty cukru Higiena codzienna: nie całować w usta, nie oblizywać smoczków, nie używać sztućców dziecka (próbowanie zupki)

12 ZALECENIA DLA RODZICÓW MAŁEGO DZIECKA la rodziców małego dziecka Po posiłkach przemywanie wałów dziąsłowych dziecka gazikiem /naparstkiem z mikorfibry Szczotkowanie 2 razy dziennie (najważniejsze przed snem) pastą z FLUOREM < 7-8 rż zęby dziecka szczotkują rodzice > 7-8 rż nadzorowanie szczotkowania (pod opieką rodzica)

Za szczotkowanie odpowiadają rodzice powierzchnie okludalne - ruchy szorowania powierzchnie policzkowe i wargowe - ruchy okrężne powierzchnie językowe/podniebienne

13 Za szczotkowanie odpowiadają rodzice powierzchnie okludalne - ruchy szorowania powierzchnie policzkowe i wargowe - ruchy okrężne powierzchnie językowe/podniebienne -ruchy wymiatające Uwaga! powierzchnie żujące niecałkowicie wyrzniętych pierwszych trzonowców stałych - ułożyć szczotkę prostopadle do linii łuku zębowego od policzka

Tereny z optymalną lub niższą zawartością fluorków w wodzie pitnej (stanowisko Ekspertów Polskich) Wiek Stężenie F w paście Ilość pasty 6-36 miesięcy (wysoki poziom świadomości rodziców,

14 Tereny z optymalną lub niższą zawartością fluorków w wodzie pitnej (stanowisko Ekspertów Polskich) Wiek Stężenie F w paście Ilość pasty 6-36 miesięcy (wysoki poziom świadomości rodziców, przestrzeganie ilości pasty) 1000 ppm śladowa ilość 3-<6 lat 1000 ppm ziarno groszku 6 lat 1450 ppm 1-2cm >16 lat (duże ryzyko próchnicy) 5000 ppm 1-2cm wielkości ziarna groszku - 0,25 g śladowa ilość pasty - 0,1 g

15 500 ppm F 1000 ppm F Elmex-pasta dla dzieci Aquafresh kids Colgate smiles Oral-B Stages Lacalut Kinder Vademecum junior Gum Butler Kids -500ppm Elgydium Junior Gum Junior Bobini Junior FluorKIN Calcium Colodent Super junior Colgate Smiles

16 acff.pl

17 acff.pl

18 ZALECENIA DLA DZIECKA 6-12 MIESIĘCY po 6 miesiącu życia zaprzestanie karmienia/pojenia w nocy wraz z wyrzynaniem zębów wprowadzać pokarmy wymagające żucia i gryzienia ograniczyć częstość podawania słodzonych napojów/soków (tylko w trakcie posiłków) między posiłkami i w nocy tylko woda

19 ZALECENIA DLA DZIECKA POWYŻEJ 12 MIESIĘCY co najmniej 2 godziny przerwy między posiłkami PROMOWANIE: picia wody, przed snem i w nocy tylko woda pokarmów niskokariogennych, twardych (owoce, warzywa, mięso, produkty pełnoziarniste, zawierające argininę) OGRANICZENIE: słodzonych napojów/soków (po ukazaniu się zębów wyłącznie w trakcie posiłków) cukrów (ewentualnie w czasie głównych posiłków, zakończonych pokarmem obojętnym dla zębów) pokarmów miękkich, kleistych, papkowatych

20 Nadmiernie długie karminie piersią - dziecko posiadające już zęby, ze względu na możliwość kontaktu z matką, przedłuża ssanie piersi pomimo, że jest syte.. KARMIENIE NATURALNE Nie ma przeciwwskazań do kontynuowania karmienia piersią po ukończeniu przez dziecko 12 miesięcy. Ale szkodliwe dla zębów nieoczyszczanie powierzchni zębów z resztek pokarmu zbyt częste i nadmiernie długie karmienie dziecka karmienie przed snem (również przed drzemką w ciągu dnia) oraz w nocy

21 PO UKOŃCZENIU 2. ROKU ŻYCIA 4-5 posiłki w ciągu dnia, unikanie dodatkowych przekąsek co najmniej 2-godzinne przerwy między posiłkami Unikać produktów kwaśnych, napojów słodzonych i gazowanych produktów miękkich, retencyjnych Ograniczyć spożycie soków owocowych Promować produkty sprężyste (surowe warzywa i owoce) mleko i produkty mleczne zaspokajanie pragnienia wodą substytuty cukru ksylitol Łączyć pokarmy kariogenne z pokarmami z wysoką zawartością białka lub/i błonnika (zawierające cukier - w czasie głównych posiłków, zakończonych spożyciem pokarmu obojętnego dla tkanek zęba).

22 POKARMY KARIOSTATYCZNE OCHRONNE pobudzają wydzielanie śliny szybko neutralizującej kwasy dostarczają związków potrzebnych do remineralizacji szkliwa hamują bakterie mleko i produkty mleczne, pokarmy zwierające: błonnik polifenole białko (zwłaszcza argininę) substytuty cukru.

23 Białka - źródłem fosforu (mięsa, drób, ryby, jaja) zawierające białka bogate w argininę - szybko podnoszą ph nasiona (słonecznika, dyni, kabaczka), orzechy, kokosy, fasola, soja, arbuz, tuńczyk PRODUKTY BOGATE W BIAŁKO

24 MLEKO I PRODUKTY MLECZNE wapń fosforany nieorganiczne kazeina i peptydy utrudniają bakteriom kolonizację powierzchni zębów, zaburzają ich metabolizm i chronią tkanki zęba przed utratą minerałów. Ser stymulacja ślinianek kończyć posiłek jogurt naturalny fermentacja tradycyjna Lactobacillus bulgaricus - zmniejszenie zawartości laktozy Jogurty owocowe, desery mleczne itp. są próchnicotwórcze!

25 acff.pl

Podobne dokumenty

Jak ochronić. dziecko. próchnicą. przed

Jak ochronić. dziecko. próchnicą. przed Jak ochronić dziecko przed próchnicą Próchnica zębów mlecznych może być przyczyną wielu chorób nie tylko jamy ustnej, lecz także całego organizmu. Ubytki próchnicowe lub braki zębów, które są spowodowane