Mateusz A. Bonca. Islamskie instrumenty finansowe

Transkrypt

1 Mateusz A. Bonca Islamskie instrumenty finansowe

2 SPIS TREŚCI WSTĘP Rozdział I FILOZOFICZNO-RELIGIJNE ASPEKTY FINANSÓW ISLAMSKICH Analiza potrzeb powstania islamskiego rynku finansowego Ożywienie okresem powrotu do korzeni islamu Powrót do klasycznych metod badania Koranu, czyli Modernizm Neo-Ożywienie wyższość Islamu nad zasadami cywilizacji zachodniej Główne przyczyny powstania pierwszych banków islamskich Powstanie Międzynarodowego Banku Islamskiego jako początek powstawania ustrukturyzowanego rynku islamskiego Problem odmienności zasad ekonomii islamskiej Ochrona własności a efektywność wykorzystania aktywów Praca (al Amal) jako jedyne źródło tworzenia wartości dodanej

3 ISLAMSKIE INSTRUMENTY FINANSOWE Przejrzystość i zaufanie w stosunkach między kontrahentami Konkurencja i współdzielenie ryzyka Riba i gharar jako podstawowe ograniczenia w budowaniu stosunków ekonomicznych Znaczenia riba w Koranie a stosunki ekonomiczne Gharar i jego wpływ na ekonomię islamską Rozdział II SYSTEMATYZACJA ISLAMSKICH INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH W OPARCIU O ICH CECHY EKONOMICZNE Podstawowe cechy instrumentów islamskich Wpływ zasady dzielenia zysków i strat na stosunki ekonomiczne Model i propozycja klasyfikacji funkcjonalnej instrumentów islamskich oraz analiza ich cech ekonomicznych Instrumenty określające współpracę jednostek na rynku Podstawowy model strukturalny spółki musharakah Model strukturalny spółki komandytowej mudarabah Inwestycje instytucjonalne muqaradah Instrumenty wspólnego inwestowania Fundusze wspólnego inwestowania Model strukturalny oraz podstawowe zasady emisji islamskich certyfikatów inwestycyjnych sukuk Problem instrumentów pochodnych i nowoczesnych produktów finansowych Ograniczenia dla przedsiębiorców islamskich zakazane inwestycje

4 SPIS TREŚCI Rozdział III MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA ISLAMSKICH INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH W BIEŻĄCEJ DZIAŁALNOŚCI FIRMY W GOSPODARCE RYNKOWEJ Instrumenty wspierające transakcje handlowe Bay, czyli transakcja kupna sprzedaży Model instrumentu narzutowego murabaha Sarf transakcja rynku pieniężnego Istisna produkcja z prowizją Ijara islamska odmiana leasingu Dwa stanowiska na temat instrumentów wzorowanych na pożyczkach gotówkowych na przykładzie tawarruq Instrumenty wspierające usługi z określoną opłatą Wikala, czyli reprezentacja bez udziału w zyskach z przedsięwzięcia Zapewnienie należytej staranności przy trudnych do określenia wynikach pracy w oparciu o kontrakty jo ala Dopuszczalne formy powiernictwa Instrumenty wspierające zabezpieczanie transakcji oraz aktywów Rahn i kifala, czyli zarządzanie ryzykiem poprzez zastawy i poręczenia Odmienna koncepcja ubezpieczeń takaful Instrumenty pożytku społecznego Dary dla społeczeństwa w oparciu o waqf Podsumowanie Rozdział IV MOŻLIWOŚCI ZAPEWNIENIA BEZPIECZEŃSTWA ISLAMSKIM INSTRUMENTOM FINANSOWYM W SĄDACH ZACHODNICH SYSTEMÓW PRAWNYCH Instrumenty islamskie a prawo precedensowe (common law)

5 Sprawa Symphony Gems analiza przypadku Sprawa Beximco studium przypadku Instrumenty islamskie a prawo stanowione Uwagi końcowe Rozdział V KRYZYS FINANSOWY A FINANSE ISLAMSKIE Kryzys ekonomiczny w świetle faktów i stanowisk doktryny Reakcja islamskiego sektora finansowego na kryzys Perspektywa wejścia islamskich grup kapitałowych na rynki zachodnie ZAKOŃCZENIE BIBLIOGRAFIA Literatura Ważniejsze teksty źródłowe WYKAZ RYSUNKÓW WYKAZ TABEL LISTA GŁÓWNYCH ISLAMSKICH INSTYTUCJI FINANSOWYCH LUB OFERUJĄCYCH ISLAMSKIE INSTRUMENTY FINANSOWE SUMMARY