KLASA SPORTOWA. PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA nr 11. im. Szarych Szeregów w Stalowej Woli PROGRAM. szkolenia sportowego

Transkrypt

1 KLASA SPORTOWA PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA nr 11 im. Szarych Szeregów w Stalowej Woli PROGRAM szkolenia sportowego dla klasy sportowej o profilu siatkówki i koszykówki w okresie wrzesień czerwiec 2023 opracowali : mgr Marek Jarecki mgr Mirosław Sroka na podstawie materiałów szkoleniowych PZKosz na podstawie materiałów szkoleniowych PZPS

2 I. WSTĘP 1. CEL Stworzenie systemowego projektu szkolenia sportowego w siatkówce dziewcząt i koszykówce chłopców w powiązaniu z istniejącym systemem szkolnym /SMS w Samorządowym Liceum Ogólnokształcącym/ w celu osiągnięcia efektów zdrowotnych, wychowawczo - edukacyjnych i sportowych. Zapewnienie rozwoju sportowego adekwatne do oczekiwań uczniów, usunięcie barier wynikających z ograniczeń środowiskowych oraz sytuacji społecznej utalentowanych sportowców. 2. UCZEŃ Program jest przygotowany dla uczniów /chłopców i dziewcząt/ klasy sportowej w szkole podstawowej. Dotyczy szkolenia od klasy czwartej do ósmej, w okresie wrzesień czerwiec W ramach 10-ciu godzin wychowania fizycznego uczniowie będą realizować: 4 godziny podstawy programowej, oraz 6 godzin zajęć sportowych/ usprawniających i specjalistycznych/. Nasz program obejmuje organizację zajęć wychowania fizycznego w części dotyczącej zajęć sportowych - 6 godzin usprawniających i specjalistycznych, zawodów i obozów sportowych. 3. ZAŁOŻENIA szkoleniowe Praca szkoleniowa będzie podzielona na 2 etapy : a. etap ukierunkowany. Klasy III-V szkoły podstawowej - wiek lat : w tym etapie praca będzie skierowana na kształtowanie sprawności funkcjonalnej, kształtowanie sprawności fizycznej /cech motorycznych/, podstawy techniki, gry i zabawy, sporty uzupełniające. W pierwszym etapie zajęcia będą się odbywać głównie w hali sportowej ale również, na boisku szkolnym, bieżni w terenie itp. b. etap specjalistyczny Klasy VI-VIII szkoły podstawowej - wiek lat : adaptacja do treningu na wyższym poziomie. Podstawowa formą szkolenia zawodników w drugim etapie jest trening na hali sportowej, w trakcie którego realizowane były zadania szkoleniowe z naciskiem na technikę indywidualną i elementy taktyki gry, oraz zajęcia o charakterze ogólnorozwojowym specyficznym do dyscypliny sportu. Trening właściwy będzie wzbogacony o trening teoretyczny w formie wykładów na temat : koncepcji i założeń treningowych, elementy medycyny sportowej, higieny i odżywiania się sportowców, elementów sędziowania. Nasze opracowanie oparte jest na zatwierdzonych przez MEN materiałach szkoleniowych i programach Polskiego Związku Piłki Siatkowej oraz Polskiego Związku Koszykówki c. rozgrywki, obozy sportowe Uczniowie w ramach programu szkolenia uczestniczą : - w rozgrywkach : organizowanych przez Podkarpacki Związek Koszykówki I Podkarpacki Wojewódzki Związek Piłki Siatkowej : Podkarpacka liga mini-koszykówki, Podkarpacka liga młodzików/czek/, Podkarpacka liga kadetów /ek/ - w turniejach - obozach sportowych 4. miejsce i sposób realizacji Uczniowie będą korzystać z dobrze wyposażonych obiektów szkolnych SP 11 i SLO : hala sportowa, siłownia, boisko sportowe z bieżnią. Ponadto zajęcia mogą odbywać się w obiektach MOSiR w Stalowej Woli /ul. Hutnicza 15/, w tym z hali sportowej, siłowni oraz krytej pływalni. Uczniowie mają możliwość korzystania ze stołówki szkolnej /obiady/. Uczniowie, którzy pochodzą z zewnątrz, mają możliwość zakwaterowania i wyżywienia w Bursie Międzyszkolnej w Stalowej Woli / ul. E. Orzeszkowej 2/.

3 II. CELE edukacyjne, zdrowotne i sportowe Dzisiaj dominującym problemem wśród dzieci jest siedzący tryb życia powodujący wady postawy i otyłość. Warto zatem zachęcać dzieci do uprawiania sportu i wybrać dla nich ten najodpowiedniejszy. Sport w wieku dziecięcym przyczynia się do wielu pozytywnych zmian w rozwoju i funkcjonowaniu organizmu dziecka. Zapobiega rozwojowi lub pogłębianiu wad postawy, wzmaga umiejętności poznawcze dziecka, poprawia koordynację ruchów, skupienie oraz zapobiega otyłości wieku dziecięcego. Wzmacnia odporność psychiczną, uczy współpracy i samodzielności. Jest przepustką do zdrowego dorosłego życia. Nasz program będzie funkcjonował w okresie reformy szkolnej /likwidacja gimnazjów/, ma za zadanie zastąpienie dotychczasowego systemu nauki i szkolenia sportowego, docelowym rozwiązaniem : w klasach sportowych IV-VIII w szkole podstawowej w powiązaniu z SMS na poziomie liceum. Funkcjonowanie klas sportowych pozwala na lepsze dopasowanie zajęć sportowych do nauki ucznia. Pozwala na skumulowanie obowiązków szkolnych i treningów w czasie pobytu w szkole, pozostawia więcej czasu dla ucznia po zajęciach obowiązkowych. Stworzy perspektywy do nauki i rozwoju sportowego w tym samym budynku /SP 11, SAMORZĄDOWE Liceum/ codzienny bezpośredni kontakt z uczniem przyniesie korzyści edukacyjne, wychowawcze i sportowe. Uczniowie będą bardziej zdyscyplinowani, nauczeni współdziałania w grupie, pomocy i odpowiedzialności. Pogodzenie nauki i sportu wymaga samodyscypliny i samodzielności. Systematyczna ukierunkowana praca na treningach umożliwi odnoszenie sukcesów sportowych na arenie lokalnej jak i ogólnopolskiej. Może to owocować dla uczniów powołaniami do reprezentacji wojewódzkich i młodzieżowych reprezentacji Polski w różnych kategoriach wiekowych. Wpłynie na dobry wizerunek naszej szkoły w środowisku lokalnym oraz na dobre wyniki w rywalizacji międzyszkolnej na poziomie miasta i województwa. III. TREŚĆI NAUCZANIA 1. Usprawnianie Kształtowanie sprawności funkcjonalnej - kontrolowanie rozwoju fizycznego (wysokości i ciężaru), dokonywanie pomiaru innych parametrów rozwojowych, - obserwacja układu krążenia (pomiar tętna przed i po wysiłku), - stosowanie czynnego wypoczynku jako warunku rozwoju fizycznego, - samodzielny dobór czynności ruchowych dla wszechstronnego przygotowania organizmu do wysiłku. Kształtowanie sprawności fizycznej - potencjał ruchowy - to łączny efekt prawidłowości rozwojowych, zdolności i wszechstronnego, zamierzonego i zamierzonego oddziaływania treningu. - sprawność specjalna - to przejaw adaptacji organizmu do specyficznych wymogów ruchowych i funkcjonalnych danej dyscypliny czy konkurencji. Kształtowanie potencjału ruchowego poprzez oddziaływanie środkami wszechstronnie doskonalącymi funkcje ustroju ma na celu stworzenie funkcjonalnych warunków dla późniejszych celów specjalistycznych. Obciążenia przygotowania wszechstronnego wpływają na rozwój tylko do pewnego momentu. Dlatego w dalszej fazie trening w coraz większym stopniu nasycony musi być środkami i zadaniami specjalnymi. Trening mieszczący się w latach naturalnego rozwoju jest skierowany na rozbudowę potencjału ruchowego i ma na celu wszechstronne doskonalenie funkcji. Dopiero w miarę zmniejszania się dynamiki przemian rozwojowych następuje przechodzenie poprzez trening ukierunkowany do treningu specjalistycznego. - siła mięśniowa Istnieją przeciwwskazania w podejmowaniu wysiłków siłowych w procesie szkolenia młodzieży.

4 Dotyczą one przede wszystkim maksymalnych obciążeń siłowych, intensywnych ćwiczeń wytrzymałościowo-siłowych i długotrwałych napięć izometrycznych oraz przedwczesnego podejmowanego treningu siły specjalnej. Nie obejmują natomiast najrozmaitszych, licznych ćwiczeń siły zrywowej / skoki, rzuty /, ćwiczeń z pokonywaniem oporu własnego ciała oraz łagodnych wysiłków wytrzymałościowo-siłowych, dozowanych w miarę biologicznych możliwości ćwiczących. Metodyka treningu siły uwzględnia racjonalny dobór metod, form i środków pracy, przy uwzględnieniu perspektywicznego celu szkolenia / wymagany rodzaj i poziom siły w danej specjalności ruchowej /. W układzie długofalowego procesu kształtowanie siły przebiega w trzech etapach: 1. przygotowania wszechstronnego - obejmującego kształtowanie siły wszystkich mięśni zawodnika, bez uwzględniania jego specjalizacji sportowej 2. przygotowania ukierunkowanego głównie kształtowanie siły tych partii mięśniowych, które stanowią bazę dla funkcjonalnego fundamentu wysiłków specjalistycznych 3. przygotowania specjalnego - polegającego na kształtowaniu tego rodzaju siły mięśniowej, która odgrywa wiodącą rolę w działaniu sportowym, z jednoczesnym rozwijaniem innych zdolności motorycznych Metodyka treningu siły mięśniowej wymaga, aby na kolejnych etapach środki treningowe stosować w sposób kompleksowy, dobierając odpowiednie proporcje ćwiczeń wszechstronnych ukierunkowanych i specjalnych. - szybkość Rozwinięcie maksymalnej szybkości w danym ruchu wymaga optymalnej synchronizacji uczestniczących w nim grup mięśni, zależnie przede wszystkim od sprawności układu nerwowego i właściwej koordynacji nerwowo-mięśniowej. W treningu szybkości zwracamy uwagę na trzy elementy składowe: doskonalenie czasów reakcji, właściwy trening szybkości i trening wspomagający. Szybkość jest cechą zawsze związaną z innymi zdolnościami. Stąd tez trening szybkości jest składową całości procesu przygotowania sprawnościowego, pozostając w ścisłych związkach także z innymi aspektami przygotowania - techniką, taktyką, przygotowaniem psychicznym. Doskonalenie czasów reakcji obejmuje skracanie czasu reakcji prostych i złożonych. W ramach właściwego treningu szybkości stosujemy metodę powtórzeniową. Polega ona na powtarzaniu ćwiczonych ruchów z maksymalną lub submaksymalna intensywnością. Natomiast w treningu wspomagającym podnosimy dyspozycje szybkościowe. Dotyczy to ćwiczeń siłowych, skocznościowych, koordynacyjno-szybkościowych. - wytrzymałość Biologicznym podłożem wytrzymałości jest wydolność charakteryzująca funkcjonalną doskonałość układów krążenia i oddychania. Kształtowanie wytrzymałości można rozpocząć już w młodszym wieku szkolnym / przy uwzględnieniu właściwości i odrębności rozwijających się organizmów /, a więc przed okresem dojrzewania. Metoda kształtowania wytrzymałości polega na wielokrotnym doprowadzaniu organizmu do optymalnego poziomu zmęczenia, co - poprzez zmiany adaptacyjne - prowadzi do zjawiska tzw. superkompensacji / odbudowy z nadmiarem / i przyczynia się, łącznie z efektem adaptacji psychicznej, do podnoszenia poziomu tej cechy. Skuteczność treningu zależy nie tylko od stopnia zmęczenia, lecz także od charakteru wysiłku wywołującego to zmęczenie. W metodyce kształtowania wytrzymałości wyróżnia się trzy grupy metod: nieprzerywane, przerywane lub startowe i kontrolne. 2A. Etapy szkoleniowe /koszykówka/ Etap szkoleniowy: ukierunkowany. Klasy IV - V szkoły podstawowej - wiek lat (mini koszykówka). Cele i zadania etapu: 1. Wszechstronny rozwój fizyczny poprzez: a. stosowanie ćwiczeń ogólnorozwojowych ujętych w szkolnym programie wychowania fizycznego, b. stymulowanie rozwoju fizycznego ćwiczeniami ukierunkowanymi stosownie do wieku biologicznego w korelacji z podstawowym przygotowaniem koszykarskim. 2. Nauka podstawowych elementów sprawności specjalnej.

5 3. Wdrożenie do edukacji prozdrowotnej poprzez kształtowanie nawyków dotyczących higieny osobistej oraz dążenia do codziennej aktywności ruchowej. 4. Kształtowanie osobowości, cech charakteru, motywacji oraz wpajanie zasad przygotowujących do świadomego uczestnictwa w kulturze fizycznej. 5. Wyszukiwanie dzieci z predyspozycjami do uprawiania dyscypliny jaką jest koszykówka i preselekcja do kolejnego etapu szkolenia. Specyfika i zadania etapu: Etap treningu ukierunkowanego charakteryzuje się stosowaniem różnych form, środków i metod nauczania (doskonalenia) umiejętności oraz systematycznego podnoszenia poziomu zdolności motorycznych. Podstawowe formy stosowane w trakcie zajęć to gry i zabawy ruchowe, ćwiczenia gimnastyczne, pływanie, lekka atletyka. Jako uzupełnienie można wykorzystać inne zespołowe gry sportowe. W zakresie psychologii należy skupić się na rozwoju motywacji oraz poznawaniu własnych możliwości przez ucznia. Powinno się akcentować czerpanie radości i przyjemności z uprawiania sportu oraz rozwijania umiejętności, minimalizując sytuacje zorientowane na sukces. Należy również kształtować zdolność ucznia do samooceny. Okres późnego dzieciństwa (9-11 lat) oraz dorastania (12-13 lat) charakteryzuje się labilnością emocjonalną, obniżeniem nastroju, przeżywaniem silnych emocji pozytywnych i negatywnych. Pojawia się świadomość regulowania własnych stanów emocjonalnych, liczenie się z opinią grupy oraz możliwości kształtowania odporności psychicznej. Dzieci w wieku 9-11 lat bardzo szybko opanowują elementy techniki indywidualnej. Wszystkie rzuty na tym etapie wykonujemy na kosz zawieszony na wysokości 2,60 m od podłoża. Wszystkie dzieci ćwiczą piłkami o rozmiarze 5. Etap szkoleniowy specjalistyczny. Klasy VI-VIII szkoły podstawowej - wiek lat. Adaptacja do treningu na najwyższym poziomie. Cele i zadania etapu: 1. Przygotowanie uczniów do treningu na najwyższym poziomie z wykorzystaniem optymalnego wieku rozwojowego do adaptacji treningowych. 2. Wszechstronny rozwój fizyczny, ustawiczne podnoszenie sprawności ogólnej, poprzez wszechstronny trening ogólnorozwojowy: a- kształtowanie koordynacji ruchowej, b- kształtowanie wydolności krążeniowo - oddechowej, c- kształtowanie siły mięśniowej poprzez ćwiczenia z ciężarem własnego ciała, d- kształtowanie zdolności hybrydowych (gibkości, zwinności, szybkości). 3. Podniesienie poziomu wyszkolenia indywidualnego poprzez nauczanie nowych umiejętności oraz doskonalenie wcześniej poznanych. 4. Zwiększenie zakresu możliwości współpracy grupowej poprzez nauczanie nowych form i doskonalenie już opanowanych. 5. Rozszerzenie opcji gry w ataku poprzez jego wzbogacenie o nowe formy współpracy grupowej. 6. Selekcja uczniów pod kątem KWM (U13), Narodowych Kadr Selekcyjnych U14, U Różnicowanie struktury czasowej i rzeczowej zajęć w zależności od poziomu sprawności specjalnej oraz możliwości psychofizycznych ucznia. 8. Indywidualizacja treningu koszykarskiego pod kątem wybranych pozycji na boisku. 9. Periodyzacja treningu. 10. Monitoring efektów szkolenia obejmujących: a - zmiany w technice indywidualnej, b - badania stanu zdrowia pod wpływem treningu i rozwoju biologicznego, c - badania poziomu rozwoju sprawności ogólnej.

6 Specyfikacja i zadania etapu: Etap treningu specjalistycznego przypadający na wiek lat to okres w którym dochodzi do istotnego zróżnicowania poziomu motorycznego dziewcząt i chłopców. Zadaniem trzyletniego okresu szkoleniowego jest przygotowanie do treningu na najwyższym poziomie z wykorzystaniem optymalnych możliwości rozwojowych ucznia na bazie przygotowania ogólnego oraz ukierunkowanego realizowanego w poprzednich latach. Wiek lat to okres przeżywania silnych emocji pozytywnych i negatywnych, z przewagą tych drugich (zwłaszcza u dziewcząt). Częste obniżenie nastroju, labilność emocjonalna, zaburzenia depresyjne, bardzo zróżnicowana samoocena, silna orientacja na sukces to zagrożenia, ale i potencjalne możliwości do wykorzystania w procesie oddziaływania pedagogicznego. Optymalna realizacja zadań szkoleniowych i pedagogicznych wymaga bliskiej współpracy z rodzicami. Zmiany w proporcjach ciała wymuszają, aby zindywidualizować i zmaksymalizować trening. Podatność na rozwój wydolności (VO2max) fizjologicznej podstawy do tolerancji treningu obliguje do stosowania obciążeń, w których występują zarówno procesy tlenowe jak i procesy mieszane (beztlenowo - tlenowe). Monitoring efektów szkolenia pozwoli ocenić zarówno parametry antropometryczne jak również sprawnościowe i wydolnościowe. Periodyzacja procesu szkoleniowego stanowi podstawę do planowania zadań, szczególnie wielkości obciążeń oraz struktury rzeczowej i czasowej treningu w poszczególnych mikro-cyklach. Na tym etapie wszystkie rzuty wykonujemy na kosze zawieszone na wysokości 3,05 m. Dziewczynki w wieki 13 lat grają piłkami o rozmiarze 5, natomiast latki piłkami o rozmiarze 6. Chłopcy w wieku lat grają piłkami o rozmiarze 6, natomiast 15 latkowie grają piłkami o rozmiarze7. 2B. Etapy szkoleniowe /siatkówka/ Szkoła podstawowa klasy IV VIII (II etap edukacyjny) Cele ogólne Program obejmuje ogólny zarys treści przygotowania wszechstronnego, specjalnego i bardziej szczegółowy treści przygotowania techniczno-taktycznego i teoretycznego. Program ten uwzględnia treści kształcenia i wychowania w zakresie wychowania fizycznego określonych w podstawie programowej. Założone w programie osiągnięcia uczniów na kolejnych etapach nauczania określają jakie umiejętności, wiadomości i podstawy powinien zdobyć uczeń po realizacji określonego etapu. Aktualne umiejętności są równocześnie punktem wyjścia do dalszego planowania czynności zgodnie z zasadą stopniowania trudności. Zadania szkół realizujących program piłki siatkowej w oddziałach sportowych i oddziałach mistrzostwa sportowego Szkoła realizująca program oddziałów sportowych i oddziałów mistrzostwa sportowego o profilu piłka siatkowa powinny spełniać określone warunki, aby praca była efektywna 1. Przeprowadzenie naborów w oparciu o młodzież spełniającą kryterium motoryczne ustalone przez PZPS 2. Realizacja zaleceń szkoleniowych dotyczących nauczania techniki gry w siatkówkę, rozwoju potencjału sprawnościowego i organizacji zajęć sportowych. 3. Organizowanie turniejów mini-siatkówki jako etapu sprawdzającego poczynione postępy. Turnieje są także okazją do poznania kolegów z innych szkół, do poznania różnej taktyki gry, do zabawy poprzez sport 4. Opracowanie ujednoliconego zestawu testów i sprawdzianów pomocnych przy określeniu postępów w rozwoju sprawności motorycznej i technicznej 5. Udział w rozgrywkach Minisiatkówki możliwie dużą ilością zespołów 6. Udział w konferencjach dla nauczycieli, dostarczanie materiałów szkoleniowych własnych i pozyskanych w ramach projektu PZPS Siatkarskie Ośrodki Szkolne 7. W miarę posiadanych środków, zakup sprzętu siatkarskiego (trenażery, przybory treningowe) oraz koszulek sportowych

7 8. Współpraca w zakresie promocji piłki siatkowej w innych szkołach, w mediach i własnym środowisku 1. Etap ukierunkowany klasy IV VI SP a. Oddział mistrzostwa sportowego, szkoła mistrzostwa sportowego b. Oddział sportowy, szkoła sportowa 2. Etap specjalistyczny młodzik klasy VII VIII SP a. Oddział mistrzostwa sportowego, szkoła mistrzostwa sportowego b. Oddział sportowy, szkoła sportowa Okres ukierunkowany - specyfika szkolenia Sport młodocianych jest funkcjonalną składową sportu wyczynowego. Nie można traktować go w oderwaniu, lecz jako specyficzną fazę w rozwoju kariery. Nie należy również jego efektywności (wyniki sportowe) oceniać w kategoriach doraźnych, lecz tylko w aspekcie stopnia osiągnięcia celów etapowych na drodze do mistrzostwa sportowego w wieku dojrzałym. ukierunkowany mający na celu ujawnienie predyspozycji i uzdolnień kwalifikujących uczniów do szkolenia w określonym sporcie. Podokres przygotowania ukierunkowanego należy traktować jako ogniwo pośrednie. Zwiększa się w nim objętość i intensywność ćwiczeń ukierunkowanych tzw. ćwiczeń wspomagających, pomocniczych przetwarzających potencjał ruchowy w kierunku zadań specjalnych. Około 40% stanowią ćwiczenia ukierunkowane, natomiast po 30% wszechstronne i specjalne. Podział czasu na różne części składowe zaprawy może być następujący: 10-15% sprawność ogólna (wszechstronna) % sprawność ukierunkowana i swoista 50-60% ćwiczenia z piłki siatkowej Jak już podkreślaliśmy, ćwiczenia ukierunkowane, swoiste, techniczne i taktyczne jednocześnie rozwijają pożądane procesy poznawcze (szybkość i jakość postrzegania, różne właściwości uwagi, szybkość reagowania etc.). II etap edukacyjny w Szkole Podstawowej dzieli się na dwa etapy szkoleniowe: 1. Etap przygotowania ukierunkowanego klasy IV VI 2. Etap przygotowania specjalistycznego młodzik Etap przygotowania ukierunkowanego jest wprowadzeniem do piłki siatkowej poprzez kolejne małe gry: 2 x 2 kl. IV, 3 x 3 kl. V oraz 4 x 4 kl. VI. Rozwój gry pociąga za sobą zdobywanie kolejnych umiejętności technicznych i taktycznych Etap przygotowania specjalistycznego młodzik, to wprowadzenie do gry zasadniczej 6 x 6. Zaczynając od prostych rozwiązań taktycznych doskonali się umiejętności techniczne w odniesieniu do pełnego boiska (9 x 9 m). Specyfika szkolenia w szkołach sportowych pozwala na lepsze łączenie nauki i zajęć sportowych. Pozwala dostosować zajęcia w szkole do kalendarza imprez sportowych oraz stwarza większe możliwości oddziaływania wychowawczego i kontroli procesu szkolenia. Nauka w szkole sportowej albo szkole mistrzostwa sportowego powinna łączyć się z udziałem młodzieży w rozgrywkach organizowanych przez klub. Dlatego nauczyciele w szkole powinni posiadać stopień specjalizacji z piłki siatkowej i najlepiej, gdy prowadzą swoje klasy w rozgrywkach Młodzieżowych Mistrzostw Polski. Klasy sportowe powinny realizować program z uwzględnieniem rozkładu zajęć proporcjonalnie do ilości godzin z zachowaniem godzin przeznaczonych na podstawę programową. Tutaj ze względu na mniejsza ilość godzin (10 godz.) w stosunku do SMS dzielenie szkolenia pomiędzy szkołę, a klub jest bardziej wskazany, ponieważ nieraz trenerzy klubowi nie pracują w szkołach.

8 2C. Etapy szkoleniowe /siatkówka/ Uwarunkowania ogólne organizacji i metodyki zajęć wiek późno dziecięcy W miarę słabnięcia tempa przemian rozwoju biologicznego zasadne jest stopniowe przechodzenie przez trening ukierunkowany do specjalizacji, wykorzystując ukształtowany już potencjał ruchowy Główne zadania etapu drugiego są następujące: podwyższanie poziomu ukierunkowanych i swoistych zdolności wysiłkowych i zbornościowych, znaczne poszerzenie umiejętności technicznych, techniczno-taktycznych i taktycznych. Większy nacisk kładzie się na indywidualizację zaprawy i tworzenie indywidualnego stylu bez zbędnych ruchów. Równolegle podwyższenie poziomu i sprawności procesów poznawczych. Chodzi o kształtowanie organizmu zgodnie z jego naturalnymi predyspozycjami. W myśl takiego założenia formułuje się konkretne zadania szkoleniowe. Piłkę siatkową i koszykówkę cechują głównie ruchy acykliczne nie standardowe, dynamiczne, wykonywane w ciągle zmieniających się warunkach zewnętrznych przy długim i intensywnym wysiłku interwałowym. Zdolności koordynacyjne rozumiane jako zdolności sterowania oraz regulacji czynności ruchowych odgrywają w siatkówce tak samo ważną rolę jak zdolności kondycyjne, umiejętności techniczne i taktyczne, dlatego w trakcie nauczania i doskonalenia gry należy poświęcać im bardzo dużo czasu. Podstawowa zasadą jest budowanie na bazie treningu wszechstronnego, kształtującego potencjał ruchowy zgodnie z dynamiką zmian rozwojowych (postrzeganie, reagowanie etc.), częstszy udział zawodach, osiąganie pewnego, zaplanowanego poziomu sprawności i umiejętności oraz wyników w zawodach. Celem treningu jest rozwinięcie najwyższych specjalistycznych dyspozycji sportowych równolegle do wzrastających możliwości biologicznego potencjału. Stąd konieczne jest prowadzenie treningu progresywnego, optymalizującego drogę do pełni rozwoju sportowego w wieku dojrzałym, chociaż najczęściej bez spektakularnych osiągnięć w wieku młodzieńczym. Głównym celem jest dalsze wszechstronne rozwijanie potencjału ruchowego i profilowanie go pod kątem przyszłej specjalizacji, kierunkowe rozwijanie sprawności fizycznej, a także kształtowanie podstawowych, nawyków umiejętności technicznych i taktycznych. Rozwijanie zainteresowań oraz predyspozycji i uzdolnionej związanych z uprawianą dyscyplinę i przyszłą specjalizacją, dalsze kształtowanie nawyków higieniczno-zdrowotnych. Dominują ćwiczenia ukierunkowane, znacznie wzrasta udział ćwiczeń specjalnych szczególnie związanych z nauczaniem techniki i taktyki. Formy ścisła i zadaniowa, metody powtórzeniowa i zmienna. Wewnętrzna struktura dalej uwzględnia poziom i tempo rozwoju biologicznego oraz rytm pracy szkoły, a pojawiający się zorganizowany system współzawodnictwa determinuje już podział makrocyklu na okresy treningowe. Głównym celem jest dalsze wszechstronne rozwijanie potencjału ruchowego i profilowanie go pod kątem przyszłej specjalizacji, kierunkowe rozwijanie sprawności fizycznej, a także kształtowanie podstawowych, nawyków umiejętności technicznych i taktycznych. Rozwijanie zainteresowań oraz predyspozycji i uzdolnień związanych z uprawianą dyscyplinę i przyszłą specjalizację, dalsze kształtowanie nawyków higieniczno-zdrowotnych. Dominują ćwiczenia ukierunkowane, znacznie wzrasta udział ćwiczeń specjalnych szczególnie związanych z nauczaniem techniki i taktyki. Formy ścisła i zadaniowa, metody powtórzeniowa i zmienna. Stawia to przed treningiem określone wymagania w zakresie stopniowego, wszechstronnego, a później ukierunkowanego kształtowania potencjału ruchowego przygotowanie do późniejszej specjalizacji. Uwzględniliśmy także najważniejsze doświadczenia praktyczne wynikające z dokonań ostatnich lat w koszykówce i w siatkówce. Efektem tych doświadczeń jest nowe podejście do opracowania metodyki treningu młodych adeptów tych dyscyplin : od charakterystyki gry przez ćwiczenia globalne, syntetyczne do analitycznych W etapie tym następuje profilowanie potencjału ruchowego pod kątem przyszłej specjalizacji. Zawodnik poszukuje konkurencji, pozycji czy indywidualnej techniki, jednak na tym etapie do tego wyboru jeszcze nie dochodzi. Wprowadzone zostają proste elementy taktyki, a obciążenia wzrastają do godzin rocznie. Zmniejsza się udział w treningu środków (ćwiczeń)

9 wszechstronnych, a wzrasta udział specjalistycznych. Zawodnik startuje coraz częściej i na zawodach wyższej rangi. Uwarunkowania psychomotoryczne organizacji i metodyki zajęć wiek późno dziecięcy Wiek 9-12 lat jest to złoty wiek rozwoju ruchowego. Zgodnie teorią wychowania fizycznego i psychologią rozwojową, okres ten charakteryzuje się stabilizacją i wysoką sprawnością koordynacyjną, dzieci szybko się uczą nowych ruchów i technik sportowych (nawet bardzo skomplikowanych jak to ma miejsce w gimnastyce). Okres ten ma szczególne znaczenie w pełnym wykorzystaniu wrodzonego potencjału ruchowego. Zaprzepaszczenie tego okresu poprzez niedostateczną ilość lub niewłaściwą jakość zajęć ruchowych jest nieodwracalne. Osiągnięcie wysokich wyników sportowych zawsze musi się wiązać z prowadzeniem właściwych stymulacji motorycznych w tym okresie. Złoty wiek rozwoju ruchowego sprzyja nauce nowych struktur motorycznych (technik sportowych), rozwojowi równowagi, różnicowania ruchów, czasu reakcji, poprawia się wytrzymałość tlenowa (ale nie osiąga jeszcze swojej pełni), siła dynamiczna, szybkość ruchu, gibkość. W wieku tym rozwija się szereg ważnych zdolności psychologicznych, rozwijają się procesy poznawcze (faza operacji konkretnych), umiejętność kierowania uwagą, poprawia się pamięć. Rozwijają się cechy społeczne, umiejętność współpracy w grupie, normy moralne motywacja do działania. Na podstawie charakterystyki wielu rozwojowego można sformułować wskazówki dotyczące nauki gry w siatkówkę i koszykówkę (w sensie ogólnym czyli rozwoju sprawności motorycznej i specjalnym czyli nauki elementów techniki gry w siatkówkę). Pracując z grupą dzieci należy wziąć także poziom rozwoju psychologicznego tych dyscyplin, co chcielibyśmy w naszej pracy uwzględnić. 2D. Rola nauczyciela - trenera 1. Wyeliminowanie poczucia strachu przed piłką 2. Dochodzenie do trudnych umiejętności poprzez gry i zabawy (łatwa siatkówka) 3. Wyznaczanie małych celów łatwych do osiągnięcia przez większość 4. Zauważanie każdego nawet małego sukcesu i umiejętne wspomaganie 5. Umiejętne pomaganie ćwiczącym nad zwiększeniem swojej motywacji 6. Trening oparty bardziej na ogólnej sprawności niż na wytrzymałości 7. Stworzenie własnych unikatowych rozwiązań metod treningowych 8. Nauczyciel musi być dobrym doradca w każdym aspekcie osobowości dziecka IV. EWALUACJA W naszym programie istnieje planujemy przeprowadzenie ewaluacji na dwóch poziomach : 1. Ewaluacja przeprowadzana podczas trwania projektu : gdzie możemy porównywać i weryfikować : zmiany somatyczne, parametry rozwoju fizycznego, podnoszenia parametrów wydolnościowe, stopienia wytrenowania, do czego służą testy w tym test MTSF oraz testy specjalistyczne dla dyscyplin. Dodatkowo weryfikacją są wyniki sportowe i udział zawodników w zawodach badany metodami statystycznymi 2. Ewaluacja ex-post /po roku szkolnym, sezonie sportowym/ : poza wymienionymi wyżej pozwala na porównanie ocen z przedmiotów /niepogorszenie poziomu ucznia/,rozwój indywidualny w zakresie osiągniętego poziomu sportowego i rozumienia gry, osiągnięcia w rozgrywkach ligowych i rozgrywkach strefowych i krajowych, powołania do reprezentacji, Ewaluacja pozwala na ocenę poszczególnych etapów, oraz stopień realizacji zakładanych celów, pozwala na lepsze dostosowanie i ewentualną korektę programu w stosunku do kolejnego okresu działania