PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO Szkoła Podstawowa nr 100 im. płk. Francesco Nullo ul. Taneczna 54/ Warszawa

Transkrypt

1 PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO Szkoła Podstawowa nr 100 im. płk. Francesco Nullo ul. Taneczna 54/ Warszawa Warszawa 2018

2 Spis treści Wstęp...3 I Charakterystyka programu...3 II Cele programu...4 III Zadania przy realizacji programu...5 VI Treści nauczania...5 V Metody i formy pracy...15 VI Przewidywane efekty...16 VII Ewaluacja...17

3 Wstęp W obecnych czasach świat w jakim dorastają młodzi ludzie zmienia się i przekształca niezwykle szybko. Duża dynamika zmian oraz natłok informacji wymaga od młodych ludzi podjęcia długofalowych planów oraz precyzyjnego projektowania własnej przyszłości. Uczniowie tworząc projekt własnej przyszłości i planów nauki a później kariery zawodowej mają trudne zadanie, ponieważ muszą być świadomi ciągłych zmian i niejednokrotnie muszą te plany korygować i zmieniać. Dlatego bardzo ważne jest aby uczeń kończący pierwszy etap nauki w szkole podstawowej był wyposażony w wiadomości i umiejętności pomocne w podejmowaniu decyzji dotyczących wyboru dalszej ścieżki edukacji a w przyszłości satysfakcjonującej i ciekawej pracy zgodnej z własnymi umiejętnościami, kompetencjami i zainteresowaniami. Podstawą doradztwa zawodowego na tym etapie edukacji powinno być nastawienie młodego człowieka na poznanie siebie, własnych mocnych i słabych stron, możliwości oraz predyspozycji zawodowych aby mógł dokonać trafnego wyboru. Zajęcia z doradztwa zawodowego mają przygotować uczniów i ich rodziców do podjęcia świadomej decyzji dotyczącej dalszej drogi kształcenia oraz w przyszłości świadomego wyboru odpowiedniej pracy zawodowej. I Charakterystyka programu Szkolny Program Doradztwa Zawodowego realizowany jest w Szkole Podstawowej nr 100 im. płk. Francesco Nullo, ul. Taneczna 54/58 w Warszawie i przeznaczony jest dla klas VII i VIII. Pełen zakres programu przewiduje 20 godzin dydaktycznych podzielonych na dwa lata nauki (po 10 godz. dla klas VII i VIII w roku). Zajęcia te pomogą uczniom oraz ich rodzicom w świadomej decyzji dotyczącej dalszej ścieżki kształcenia oraz trafnym wyborze przyszłego zawodu. Program obejmuje następujące obszary działań: praca z uczniami współpraca z rodzicami współpraca z nauczycielami, wychowawcami oraz pedagogami szkolnymi. Szkolny Program Doradztwa Zawodowego składa się z realizacji poniższych modułów tematycznych: I Poznanie własnych zasobów - Mój stan zdrowia a wybór przyszłego zawodu, - Moje zasoby (pasje, zainteresowania, uzdolnienia, zdolności, predyspozycje zawodowe, kompetencje) - samopoznanie, autoanaliza, ocena innych osób przydatne w planowaniu kariery zawodowej - Moje możliwości i ograniczenia w stosunku do wymagań kwalifikacyjnych danego zawodu z uwzględnieniem ich w planowaniu ścieżki edukacyjnej

4 - Moje wartości i potrzeby próba hierarchii II Świat zawodów i rynek pracy Najbardziej interesujący mnie zawód wyszukiwanie i analiza informacji dotyczących wybranych zawodów, charakterystyka zawodów, poznanie potrzebnych kwalifikacji do ich wykonywania oraz sposobów ich uzyskania Ja, moje zasoby i preferencje a wymagania rynku pracy oraz oczekiwania pracodawców, autoprezentacja Zjawiska i trendy współczesnego rynku pracy rynek lokalny i regionalny Znaczenie pracy w życiu człowieka jej wartość oraz etyka zawodowa III Runek edukacyjny i uczenie się przez całe życie Szkoła podstawowa i co dalej? - analiza ofert szkół pod względem możliwości dalszego kształcenia w dostępnych źródłach informacji Czym kierować się przy wyborze szkoły?- kryteria rekrutacyjne a moje zasoby System edukacji w Polsce oraz edukacja formalna i nieformalna Dlaczego ważne jest uczenie się przez całe życie? IV Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno zawodowych - Jaka szkoła jest najlepsza dla mnie? - mój wybór, moje plany i konsekwencje podjętych wyborów - Kto może mi pomóc w wyborze?- osoby i instytucje pomocne w planowaniu ścieżki kształcenia oraz sytuacje kiedy korzystać z pomocy. II Cele programu Cel główny: przygotowanie uczniów do trafnego wyboru zawodu i dalszej drogi kształcenia Cele szczegółowe: wdrażanie uczniów do samopoznania, analizy swoich mocnych i słabych stron pomoc w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących wyboru zawodu i szkoły przygotowanie uczniów do radzenia sobie w sytuacjach trudnych: stres, problemy zdrowotne, bezrobocie, adaptacja do nowych warunków pracy zachęcanie uczniów do poznania różnych grup zawodowych przygotowanie rodziców do wspierania dzieci w podejmowaniu trafnych decyzji edukacyjnych i zawodowych uświadomienie uczniom możliwości skorzystania z pomocy w sytuacjach niezdecydowania

5 III Zadania przy realizacji programu systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje oraz pomoc w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych oraz zawodowych dla danego poziomu kształcenia wskazywanie uczniom, rodzicom oraz nauczycielom źródła dodatkowej, rzetelnej informacji na temat ofert szkół, rynku pracy i zatrudnienia udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom i ich rodzicom prowadzenie zajęć grupowych aktywizujących i wspierających uczniów w świadomym planowaniu dalszej ścieżki kształcenia oraz podjęciu roli zawodowej w przypadku spraw trudnych kierowanie do specjalistów: doradców zawodowych w poradniach psychologiczno pedagogicznych i urzędach pracy współpraca z Radą Pedagogiczną w zakresie: - tworzenia i zapewnienia ciągłości działań wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego - realizacji zadań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej zawartych w programie wychowawczym szkoły współpraca z instytucjami wspierającymi szkolny program doradztwa zawodowego: kuratoria oświaty, centra informacji i planowania kariery zawodowej, poradnie psychologicznopedagogiczne, powiatowe urzędy pracy, zakłady doskonalenia zawodowego itp. wzbogacanie warsztatu pracy o nowoczesne środki przekazu informacji oraz udostępnianie ich osobom zainteresowanym. VI Treści nauczania I rok nauki - klasa VII Materiał nauczania Cele edukacyjne Osiągnięcia uczniów Temat: Co to jest doradztwo zawodowe, kariera, ścieżka podstawowymi pojęciami zawodowa? związanymi z doradztwem zawodowym oraz rolą doradcy zawodowego w szkole jego zadaniami i obowiązkami - Uczniowie znają podstawowe pojęcia związane z doradztwem zawodowym - Uczniowie wiedzą czym zajmuje się doradca zawodowy znają jego zadania

6 Temat: Poznanie siebie warunkiem sukcesu - Pomoc uczniom w poznaniu swoich zainteresowań, uzdolnień, umiejętności, mocnych i słabych stron - Rozwijanie w uczniach umiejętności Uczeń analizowania własnego - Uczniowie znają swoje zainteresowania, uzdolnienia, umiejętności, mocne i strony - Uczniowie potrafią analizować własny potencjał oraz ograniczenia pod kontem planowania własnej kariery. potencjału i ograniczeń pod kontem planowania własnej kariery. - Wzmacnianie w uczniach poczucia własnej wartości, pozytywnego myślenia i samoakceptacji Temat: Wartości w moim życiu. - Rozwijanie w uczniach świadomości co to są wartości - Pomoc uczniom w tworzeniu hierarchii wartości które są dla niego ważne - Rozwijanie w uczniach umiejętności dokonywania - Uczniowie wiedzą co to są wartości - Uczniowie potrafią stworzyć własną hierarchię wartości - Uczniowie uświadomią sobie wagę wartości w umiejętności planowania własnej przyszłości wyborów kierując się własnymi - Uczniowie wiedzą, że w życiu wartościami - Pomoc uczniom w i w pracy należy kierować się wartościami uświadomieniu sobie wagi postępowania zgodnego z wartościami w życiu i w przyszłej pracy

7 Temat: Temperament czym jest i jakie ma znaczenie? pojęciem temperamentu - Ukazanie uczniom jakie cechy charakteryzują różne typy temperamentu - Pomoc uczniom w nabyciu umiejętności charakteryzowania cechy swojego temperamentu - Uświadomienie uczniom dlaczego temperament jest ważny w planowaniu własnej kariery edukacyjnej i zawodowej - Uczniowie znają pojęcie temperamentu - Uczniowie wiedzą jakie cechy są charakterystyczne dla poszczególnych typów temperamentu - Uczniowie wiedzą jaki jest ich typ temperamentu - Uczniowie wiedzą dlaczego wybór zawodu zależy od rodzaju temperamentu Temat: Jakie są moje aspiracje? pojęciem aspiracji - Pomoc uczniom w uświadomieniu sobie jakie są ich aspiracje e sposobami pokonywania przeszkód w dążeniu do zaspokojenia swoich aspiracji Uczniowie znają pojęcie aspiracji Uczniowie potrafią scharakteryzować własne aspiracje Uczniowie wiedzą co zrobić kiedy napotkają przeszkodę w dążeniu do zaspokojenia własnych aspiracji

8 Temat: Autoprezentacja - jak - Uczniowie potrafią wyjaśnić zareklamuję siebie? pojęciem autoprezentacji, - Ukazanie uczniom co wchodzi w skład mowy niewerbalnej - Uświadomienie uczniom pojęcia autoprezentacji - Uczniowie potrafią wymienić co składa się na mowę niewerbalną znaczenia pierwszego wrażenia- - Uczniowie są świadomi roli - Pomoc uczniom w uświadomieniu sobie ich mocnych stron - Pokazanie uczniom poprawnej formy autoprezentacji pierwszego wrażenia - Uczniowie potrafią wymienić swoje mocne strony - Uczniowie potrafią wyjaśnić jak dokonać poprawnej autoprezentacji Temat: Moje zasoby i preferencje a współczesny rynek pracy pojęciami: zasoby, preferencje - Rozwijanie w uczniach świadomości własnych zasobów czyli wiedzy, umiejętności i cech charakteru - Ukazanie uczniom wymagań rynku pracy - Rozwijanie w uczniach umiejętności porównywania własnych zasobów z wymaganiami pracodawców - Rozwijanie umiejętności wskazywania zasobów potrzebnych do wykonywania danego zawodu - Uczniowie potrafią wyjaśnić czym są preferencje i zasoby - Uczniowie wskazują cechy charakteru, wiedzę i umiejętności jako zasoby - Uczniowie znają wymagania rynku pracy - Uczniowie potrafią porównując swoje zasoby z wymaganiami pracodawców - Uczniowie potrafią wskazać zasoby potrzebne do wykonywania danego zawodu

9 Temat: Praca jako wartość w życiu człowieka definicja pracy - Uświadomienie uczniom co daje ludziom praca - Uświadomienie uczniom znaczenia pracy w nawiązaniu do piramidy potrzeb Maslowa - Uświadomienie uczniom że praca jest wartością - Uczniowie znają definicje pracy - Uczniowie wiedza co ludziom daje praca - Uczniowie potrafią wyjaśnić znaczenie pracy w nawiązaniu do piramidy potrzeb Maslowa - Uczniowie wiedzą że praca jest wartością Temat: System edukacji w Polsce systemem edukacji w Polsce - Uczniowie wiedza jak wygląda system edukacji w - Ukazanie uczniom możliwości Polsce wyboru dalszej ścieżki edukacyjnej - Uczniowie wiedzą jakie maja możliwości wyboru dalszej ścieżki kształcenia Temat: Czy uczymy się tylko w szkole? - Wyjaśnienie uczniom czym jest kształcenie formalne i edukacja pozaszkolna - Uświadomienie uczniom różnych możliwości i miejsc zdobywania wiedzy oraz umiejętności - Uczniowie wiedzą czym jest kształcenie formalne i edukacja pozaszkolna - Uczniowie potrafią wymienić miejsca zdobywania wiedzy i umiejętności

10 II rok nauki klasa VIII Materiał nauczania Cele edukacyjne Osiągnięcia uczniów Temat:Rynek pracy charakterystyka i trendy definicją rynku pracy podziałem rynku pracy ze względu na zasięg - Ukazanie uczniom problemów związanych z rynkiem pracy e źródłami informacji o rynku pracy - Uczniowie znają definicje rynku pracy - Uczniowie znają podział rynku pracy ze względu na zasięg - Uczniowie wiedza gdzie szukać informacji dotyczących rynku pracy

11 Temat: Klasyfikacja zawodów: Zawody z grupy człowiek - człowiek różnymi klasyfikacjami zawodów i specjalności - Przybliżenie uczniom zawodów z grupy człowiek człowiek - Zapoznanie uczniów: - ze środowiskiem i warunkami pracy w danym zawodzie - zadaniami i czynnościami danego zawodu - wymaganiami psychofizycznymi - przeciwwskazaniami zdrowotnymi do wykonywania zawodu - ścieżkami kształcenia w kierunku danego zawodu i możliwości zatrudnienia - Uczniowie potrafią wymienić zawody z danej grupy - Uczniowie umieją scharakteryzować warunki i środowisko pracy w danym zawodzie - Uczniowie potrafią omówić zadania i czynności wykonywane w danym zawodzie oraz wymagania psychofizyczne - Uczniowie wiedzą jakie są przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania danego zawodu - Uczniowie potrafią omówić ścieżki kształcenia w danym zawodzie oraz scharakteryzować szanse zatrudnienia - Uczniowie potrafią zanalizować swoje preferencje w kontekście poznanych zawodów

12 Temat: Klasyfikacja zawodów : Zawody z grupy człowiek technika, człowiek dane/system znaków - Przybliżenie uczniom zawodów z grupy człowiek technika, człowiek dane/system znaków - Zapoznanie uczniów: - ze środowiskiem i warunkami pracy w danym zawodzie - zadaniami i czynnościami danego zawodu - wymaganiami psychofizycznymi - przeciwwskazaniami zdrowotnymi do wykonywania zawodu - ścieżkami kształcenia w kierunku danego zawodu i możliwości zatrudnienia - Uczniowie potrafią wymienić zawody z danej grupy - Uczniowie umieją scharakteryzować warunki i środowisko pracy w danym zawodzie - Uczniowie potrafią omówić zadania i czynności wykonywane w danym zawodzie oraz wymagania psychofizyczne - Uczniowie wiedzą jakie są przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania danego zawodu - Uczniowie potrafią omówić ścieżki kształcenia w danym zawodzie oraz scharakteryzować szanse zatrudnienia - Uczniowie potrafią zanalizować swoje preferencje w kontekście poznanych zawodów

13 Temat: Klasyfikacja - Przybliżenie uczniom zawodów: Zawody z grupy zawodów z grupy człowiek człowiek przyroda, człowiek przyroda, człowiek działalność działalność artystyczna artystyczna - Zapoznanie uczniów: - ze środowiskiem i warunkami pracy w danym zawodzie - zadaniami i czynnościami danego zawodu - wymaganiami psychofizycznymi - przeciwwskazaniami zdrowotnymi do wykonywania zawodu - ścieżkami kształcenia w kierunku danego zawodu i możliwości zatrudnienia Temat: System szkolnictwa ponadpodstawowego poszczególnymi typami szkół w systemie szkolnictwa ponadpodstawowego oraz czasem trwania nauki i przebiegiem kształcenia w poszczególnych rodzajach szkół zasadami rekrutacji na nowy rok szkolny - Uczniowie potrafią wymienić zawody z danej grupy - Uczniowie umieją scharakteryzować warunki i środowisko pracy w danym zawodzie - Uczniowie potrafią omówić zadania i czynności wykonywane w danym zawodzie oraz wymagania psychofizyczne - Uczniowie wiedzą jakie są przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania danego zawodu - Uczniowie potrafią omówić ścieżki kształcenia w danym zawodzie oraz scharakteryzować szanse zatrudnienia - Uczniowie potrafią zanalizować swoje preferencje w kontekście poznanych zawodów - Uczniowie umieją wymienić typy szkół ponadpodstawowych oraz scharakteryzować je: profile, czas nauki - Uczniowie potrafią wymienić zasady rekrutacji na nowy rok szkolny

14 Temat: Dokumenty potrzebne - Rozwijanie umiejętności przy rekrutacji sporządzania dokumentów określonych przez procedury rekrutacji do szkół ponadpodstawowych oraz do podjęcia przyszłej pracy Temat: Właściwa - Rozwijanie umiejętności szkoła/zawód dla mnie wyszukiwania informacji o szkołach i zawodach obszarami informacji o zawodach - Zwiększenie wśród uczniów świadomości znaczenia informacji zawodowej w kontynuowania kariery Temat: Uczenie się przez całe - Wyjaśnienie uczniom związku życie i otwartość na zmiany uczenia się ze współczesnym rynkiem pracy - Pomoc uczniom w poznaniu znaczenia edukacji w życiu człowieka - Uświadomienie uczniom roli i istoty uczenia się całożyciowego - Uczeń potrafi przygotować niezbędną dokumentację określoną w procesie rekrutacji do szkoły ponadpodstawowej oraz przyszłej pracy - Uczniowie wiedzą jak poszukiwać źródeł informacji o szkołach i zawodach - Uczniowie znają obszary informacji o szkolnictwie ponadpodstawowym i zawodach - Uczniowie wiedzą jaki jest związek uczenia się ze współczesnym rynkiem pracy - Uczniowie potrafią uzasadnić znaczenie edukacji w życiu człowieka - Uczniowie potrafią wyjaśnić istotę uczenia się przez całe życie

15 Temat: Radzenie sobie w sytuacjach trudnych definicją stresu - Uświadomienie uczniom znaczenia radzenia sobie ze stresem - Zachęcanie uczniów do wymiany doświadczeń w zakresie sposobów radzenia sobie ze stresem - Uświadomienie uczniom znaczenia pozytywnego stresu Temat: Kto może mi pomóc - Pomoc uczniom w określeniu we właściwym wyborze szkoły poziomu własnego przekonania i zawodu? o słuszności wyboru dalszej ścieżki edukacyjnej i zawodowej - Przybliżenie uczniom wiedzy na temat tego jakie osoby mogą im pomóc w dokonaniu wyboru - Przedstawienie uczniom przykładów instytucji i placówek które mogą udzielić pomocy w planowaniu kariery zawodowej - Uświadomienie uczniom sytuacji kiedy powinni skorzystać z pomocy wybranych instytucji i placówek - Uczniowie znają definicje stresu - Uczniowie mają świadomość znaczenia radzenia sobie ze stresem - Uczniowie znają nowe sposoby radzenia sobie ze stresem - Uczniowie mają świadomość znaczenia stresu pozytywnego - -Uczniowie mają świadomość oraz przekonanie o słuszności swojego wyboru - Uczniowie wiedza do jakich osób mogą zwrócić się o pomoc w sytuacji niezdecydowania - Uczniowie wiedzą jakie placówki i instytucje mogą im pomóc w planowaniu ścieżki edukacyjnej i zawodowej - Uczniowie wiedza w jakich sytuacjach powinni skorzystać z pomocy V Metody i formy pracy Metody wykorzystywane na zajęciach doradztwa zawodowego to: metody aktywizujące burza mózgów, dyskusja metody testowe (kwestionariusze, ankiety, testy) metody audiowizualne filmy edukacyjne, programy multimedialne, zasoby internetu,

16 prezentacje multimedialne treningi umiejętności społecznych, mini wykłady, pogadanki wywiady gry i zabaw Wśród form pracy przeważać będzie forma warsztatowa: zajęcia warsztatowe służące rozbudzeniu świadomości konieczności planowania rozwoju i kariery zawodowej zajęcia warsztatowe służące samopoznaniu i określaniu predyspozycji wyznaczających rozwój zawodowy i karierę zawodową zajęcia warsztatowe doskonalące umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej i współdziałania zajęcia warsztatowe uczące umiejętności redagowania dokumentów aplikacyjnych (CV, list motywacyjny) Nie zabraknie również pracy indywidualnej i zróżnicowanej. Prowadzona będzie również obserwacja oraz diagnoza zapotrzebowania na działania doradcze prowadzone w szkole oraz organizacja spotkań z przedstawicielami różnych zawodów w tym rodziców wykonujących ciekawe zawody. VI Przewidywane efekty Wdrożony Szkolny Program Doradztwa Zawodowego pomoże uczniom: w świadomym planowaniu swojej ścieżki edukacyjnej oraz kształtowaniu określonych postaw i zachowań związanych z planowaniem kariery zawodowej poznać swoje zainteresowania, predyspozycje, mocne i słabe strony oraz ich znaczenie w wyborze zawodu zrozumieć jak ważne dla własnego rozwoju teraźniejszego i przyszłego jest ciągłe kształcenie i doskonalenie poznać źródła stresu i sposoby radzenia sobie w sytuacja trudnych poznać podstawowe podziały zawodów oraz wymagania, środowisko pracy, czynności, przeciwwskazania zdrowotne interesujących go zawodów poznać źródła informacji o ofertach szkół ponadpodstawowych nauczyć się pisania dokumentów aplikacyjnych (CV, list motywacyjny) ponadto program ten włączy rodziców do aktywnego wspierania swoich dzieci w proces wyboru i planowania ścieżki edukacyjnej i zawodowej.

17 nauczycielom pomoże w realizacji tematów z zakresu problematyki wyboru zawodu i możliwości kształcenia w ramach lekcji przedmiotowych. VII Ewaluacja Ewaluacja realizacji zadań z zakresy doradztwa zawodowego dokonywana jest na bieżąco na podstawie rozmów z uczniami (autoanaliza, informacja zwrotna), rodzicami i wychowawcami klas, pedagogiem szkolnym oraz dokumentacji szkolnej. Ewaluacja odnosi się do wszystkich rodzajów działań z uczniami: udzielanej informacji, rozmów z uczniami, pracy grupowej. Opracowała Justyna Widlicka doradca zawodowy