Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 maja 2017 r. (OR. en) Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 maja 2017 r. (OR. en) 8789/17 FRONT 194 SIRIS 73 COMIX 315 PISMO PRZEWODNIE Od: Data otrzymania: 3 maja 2017 r. Do: Nr dok. Kom.: Dotyczy: Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej, podpisał dyrektor Jordi AYET PUIGARNAU Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej COM(2017) 219 final SPRAWOZDANIE KOMISJI Trzecie sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Rady w sprawie zapewnienia pełnej operacyjności Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej Delegacje otrzymują w załączeniu dokument COM(2017) 219 final. Zał.: COM(2017) 219 final 8789/17 gt DG D 1 A PL

2 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. COM(2017) 219 final SPRAWOZDANIE KOMISJI Trzecie sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Rady w sprawie zapewnienia pełnej operacyjności Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej PL PL

3 1. EUROPEJSKA STRAŻ GRANICZNA I PRZYBRZEŻNA WPROWADZENIE EUROPEJSKIEGO ZINTEGROWANEGO ZARZĄDZANIA GRANICAMI Ochrona granic zewnętrznych Unii Europejskiej, również ta, którą zapewnia Europejska Straż Graniczna i Przybrzeżna, jest jednym z kluczowych filarów kompleksowej europejskiej polityki migracyjnej realizowanej przez Unię Europejską w celu zaspokojenia krótko-, średnio- i długoterminowych potrzeb określonych w Europejskim programie w zakresie migracji. W niniejszym sprawozdaniu podsumowano postępy osiągnięte od początku marca 2017 r. w zapewnianiu pełnej operacyjności Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej i zawarto przegląd realizacji poszczególnych etapów określonych w pierwszym i drugim sprawozdaniu z postępu prac. W szczególności sprawozdanie zawiera uaktualnione informacje na temat niedawno ukończonych etapów procesu oceny podatności na zagrożenia oraz trwającego rozmieszczania personelu w państwach członkowskich pierwszej linii. Zawiera ono również informacje na temat decyzji, a także dyskusji przeprowadzonych na ostatnim posiedzeniu Zarządu w dniach marca 2017 r. W niniejszym sprawozdaniu omówiono także pokrótce ważny proces opracowania głównej koncepcji rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, a mianowicie stworzenia ram strategicznych, aby zapewnić uruchomienie europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami zewnętrznymi. Pozwoli to rozszerzyć zasadę zintegrowanego systemu zarządzania granicami zewnętrznymi, o którym mowa w art. 77 ust. 2 lit. d) TFUE. 2. WSPARCIE OPERACYJNE DLA PAŃSTW CZŁONKOWSKICH Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej nadal udziela państwom członkowskim wsparcia operacyjnego w terenie w zakresie zarządzania granicami, w czym uczestniczy ponad funkcjonariuszy straży granicznej, a na różne odcinki granic zewnętrznych UE oddelegowany jest przez Agencję inny odpowiedni personel Rozlokowanie w państwach członkowskich pierwszej linii Grecja Agencja realizuje w Grecji trzy różne operacje. Wspólna operacja Posejdon na Morzu Egejskim wspiera Grecję w dziedzinie kontroli granic, utrzymywania hotspotów na wyspach Morza Egejskiego oraz wdrażania ustaleń zawartych w oświadczeniu UE Turcja. 866 funkcjonariuszy oddelegowanych jest przez Agencję w ramach wspólnej operacji Posejdon obejmującej również wsparcie dla czynności związanych z readmisją, a współfinansowanych przez Agencję 280 agentów ochrony rozmieszczonych zostało przez grecką policję. Rozlokowanie obejmuje również 3 pełnomorskie statki patrolowe, 2 przybrzeżne statki patrolowe, 9 przybrzeżnych łodzi patrolowych, 1 stałopłat, 2 śmigłowce, 20 wozów patrolowych, 4 autobusy i 1 pojazd termowizyjny. Agencja wspiera również Grecję w działaniach mających na celu kontrolę granic poprzez wspólne elastyczne działania operacyjne, punkty kontaktowe i rozmieszczenie w sumie 54 funkcjonariuszy na greckich granicach lądowych z Turcją, Albanią oraz byłą jugosłowiańską republiką Macedonii. Działalność operacyjna w północnej Grecji polega w szczególności na zwiększeniu ochrony granic i zapobieganiu wtórnym, nielegalnym przepływom migrantów, co wzmacnia działania stanowiące odpowiedź UE na wyzwania migracyjne na szlaku zachodniobałkańskim. Obecne rozlokowanie obejmuje 17 funkcjonariuszy, podczas gdy uzgodniony plan operacyjny przewiduje ponad 60 funkcjonariuszy, co oznacza dalszy deficyt około 40 funkcjonariuszy. 2

4 Włochy W ramach wspólnej operacji Tryton prowadzonej we Włoszech i w środkowej części Morza Śródziemnego Agencja rozlokowała 345 funkcjonariuszy, w tym członków personelu wysłanych jednostek i ekspertów pomagających w organizowaniu hotspotów. Rozlokowanie wspierane jest przez 3 samoloty, 2 śmigłowce, 2 pełnomorskie statki patrolowe, 6 przybrzeżnych statków patrolowych i 3 przybrzeżne łodzie patrolowe. Bułgaria Agencja nadal udziela Bułgarii pomocy w kontroli granic lądowych, również w kontekście zapobiegania nieuregulowanym wtórnym przepływom migrantów. Wsparcie udzielane jest poprzez wspólne elastyczne działania operacyjne i punkty kontaktowe na granicy lądowej Bułgarii z Turcją i Serbią. Obecne rozlokowanie obejmuje 149 funkcjonariuszy, wspomaganych przez 11 patroli z psami, 8 pojazdów termowizyjnych, 41 wozów patrolowych, 8 wykrywaczy CO2 i 39 kamer typu smartdeck. Hiszpania Wspólną operację Indalo 2017 rozpoczęto 3 maja 2017 r. w celu wsparcia skoordynowanych działań operacyjnych na zewnętrznych granicach morskich w zachodniej części Morza Śródziemnego w celu kontrolowania nieuregulowanej migracji do UE oraz zwalczania przestępczości transgranicznej. W maju przewiduje się rozlokowanie 61 funkcjonariuszy wspomaganych przez 1 samolot i 1 pełnomorski statek patrolowy. Bałkany Zachodnie 135 funkcjonariuszy jest obecnie rozlokowanych w innych państwach członkowskich w celu wspierania zarządzania granicami w regionie Bałkanów Zachodnich. Najważniejsze misje przeprowadzane są w ramach wspólnych elastycznych działań operacyjnych na granicach lądowych Chorwacji i Węgier z Serbią. Wspierane są one przez 10 patroli z psami, 4 pojazdy termowizyjne, 33 wozy patrolowe, 1 wykrywacz CO2 i 12 kamer typu smartdeck Łączenie zasobów i tworzenie własnego potencjału Agencji w celu zapewnienia wsparcia operacyjnego Na posiedzeniu w dniach marca 2017 r. Zarządowi Agencji przedstawiono projekt rocznego sprawozdania za rok 2017 w sprawie zobowiązań państw członkowskich dotyczących zespołów Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz rezerwy wyposażenia technicznego, które zgodnie z obowiązkami sprawozdawczymi Agencji 1 zostaną wkrótce przedłożone Parlamentowi Europejskiemu. W sprawozdaniu podkreślono znaczny wzrost udziału państw członkowskich w działaniach operacyjnych Agencji w 2016 r. w porównaniu z poprzednimi latami. Liczba rozlokowanych członków zespołów Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej wzrosła ponad dwukrotnie z w 2015 r. do w 2016 r., a łączny czas trwania oddelegowań wzrósł ponad trzykrotnie ze osobodni w roku 2015 do osobodni w roku Zapewnianie środków technicznych w roku 2016 również wzrosło w porównaniu z rokiem 2015: czas patrolowania pełnomorskich statków patrolowych wzrósł o 14 %, przybrzeżnych statków patrolowych o 41 %, a samochodów patrolowych o 34 %. 1 Artykuł 20 ust. 12 i art. 39 ust. 13 rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej. 3

5 W porównaniu z potrzebami oszacowanymi przez Agencję zgodnie z jej analizą ryzyka, w bieżących operacjach nadal istnieją znaczące niedobory, w odniesieniu zarówno do zasobów ludzkich, jak i wyposażenia technicznego. Ogólnie agencja szacuje, że łączne niedobory osobodni w prowadzonych w 2017 r. operacjach wyniosą prawie Aby wypełnić tę lukę, od końca lutego 2017 r. Agencja informowała co tydzień państwa członkowskie o potrzebnych zasobach. Agencja zwiększa również swoje zdolności w zakresie wspierania państw członkowskich pierwszej linii poprzez leasing lub zakup sprzętu lub usług. Agencja prowadzi obecnie szereg postępowań przetargowych na nabycie sprzętu do nadzoru lotniczego i biur mobilnych. Od 2017 r. Agencja będzie wykorzystywać 10 mln EUR rocznie (łącznie 40 mln EUR w latach ) na nabycie własnego sprzętu, w szczególności małej i średniej wielkości. Agencja analizuje już możliwości tworzenia własnych stałych zdolności i późniejszego zapewnienia ich operacyjności. Bardzo istotne jest, aby Agencja opracowała kompleksową strategię, która będzie zatwierdzona przez Zarząd Agencji, określającej sposób, w jaki jej własne zdolności będą rozwijane i wykorzystywane w latach , z uwzględnieniem różnych możliwych opcji (tj. zakup, wynajem, leasing, długoterminowe rozlokowanie). aktywnie zapewniać niezbędny wkład w trwające operacje w ramach dwustronnych kontaktów z państwami członkowskimi; opracować i przedstawić Zarządowi do zatwierdzenia w listopadzie 2017 r. kompleksową strategię dotyczącą sposobu rozwoju i wykorzystania zdolności własnych Agencji w latach Państwa członkowskie powinny: zagwarantować, by uzgodnione zasoby zostały udostępnione Agencji na potrzeby bieżących operacji oraz obowiązkowych rezerw; dostarczyć następujące zasoby na podstawie obecnie zidentyfikowanych niedoborów: Niedobory w Grecji Wspólna operacja Posejdon Maj 2017 r.: do dnia 16 maja 27 ekspertów (potrzeby operacyjne: 197 ekspertów), 2 przybrzeżne łodzie patrolowe (20 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert, różnica pokrywana jest z zasobów przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję), 1 pełnomorski statek patrolowy (50 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert, różnica pokrywana jest z zasobów przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję), 2 pojazdy transportowe (33 % potrzeb operacyjnych) Od 16 maja do 29 czerwca 2017 r.: 3 ekspertów (potrzeby operacyjne: 197 ekspertów) Czerwiec 2017 r.: 3 przybrzeżne łodzie patrolowe (30 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert, różnica jest częściowo pokrywana z zasobów przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję), 1 pełnomorski statek patrolowy (50 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert, różnica pokrywana jest z zasobów przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję), 2 pojazdy transportowe (33 % potrzeb operacyjnych) 4

6 Od 27 czerwca do 17 sierpnia 2017 r.: 53 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 197 ekspertów) Lipiec 2017 r.: 4 przybrzeżne łodzie patrolowe (40 % potrzeb operacyjnych), 1 śmigłowiec (50 % potrzeb operacyjnych), 1 pełnomorski statek patrolowy (50 % potrzeb operacyjnych), 2 pojazdy transportowe (33 % potrzeb operacyjnych) Wspólne elastyczne działania operacyjne i punkty kontaktowe na północnej granicy lądowej Grecji Od 26 kwietnia do 24 maja 2017 r.: 34 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 61 funkcjonariuszy), 1 pojazd termowizyjny (100 % potrzeb operacyjnych), 14 wozów patrolowych (54 % potrzeb operacyjnych), 2 patrole z psami (67 % potrzeb operacyjnych), 2 pojazdy transportowe (100 % potrzeb operacyjnych) Od 24 maja do 21 czerwca 2017 r.: 35 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 61 funkcjonariuszy, 16 wozów patrolowych (62 % potrzeb operacyjnych), 3 patrole z psami (100 % potrzeb operacyjnych), 2 pojazdy transportowe (100 % potrzeb operacyjnych) Od 21 czerwca do 19 lipca 2017 r.: 42 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 62 funkcjonariuszy), 20 wozów patrolowych (77 % potrzeb operacyjnych), 3 patrole z psami (100 % potrzeb operacyjnych), 2 pojazdy transportowe (100 % potrzeb operacyjnych) Niedobory w Bułgarii (wspólne elastyczne działania operacyjne i punkty kontaktowe) Od 26 kwietnia do 24 maja 2017 r.: 45 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 175 funkcjonariuszy z powodu braku ofert 24 funkcjonariuszy przyjmującego państwa członkowskiego ma być współfinansowanych przez Agencję), 19 wozów patrolowych (32 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert 12 wozów patrolowych przyjmującego państwa członkowskim ma być współfinansowanych przez Agencję), 9 patroli z psami (43 % potrzeb operacyjnych) Od 24 maja do 21 czerwca 2017 r.: 45 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 175 funkcjonariuszy z powodu braku ofert 24 funkcjonariuszy przyjmującego państwa członkowskiego ma być współfinansowanych przez Agencję), 2 pojazdy termowizyjne (25 % potrzeb operacyjnych), 14 wozów patrolowych (23 % potrzeb operacyjnych), 11 patroli z psami (52 % potrzeb operacyjnych) Od 21 czerwca do 19 lipca 2017 r.: 68 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 175 funkcjonariuszy z powodu braku ofert 24 funkcjonariuszy przyjmującego państwa członkowskiego ma być współfinansowanych przez Agencję), 3 pojazdy termowizyjne (38 % potrzeb operacyjnych), 25 wozów patrolowych (42 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert 12 wozów patrolowych przyjmującego państwa członkowskiego ma być współfinansowanych przez Agencję), 11 patroli z psami (52 % potrzeb operacyjnych) Niedobory we Włoszech (wspólna operacja Tryton ) Maj 2017 r.: 14 funkcjonariuszy, 2 przybrzeżne łodzie patrolowe (67 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert, różnica pokrywana jest z zasobów przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję), 4 przybrzeżne statki patrolowe (67 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert, różnica pokrywana jest z zasobów przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję), 1 pełnomorski statek patrolowy (50 % potrzeb operacyjnych) Czerwiec 2017 r.: 27 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 126 funkcjonariuszy), 1 przybrzeżna łódź patrolowa (33 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert, różnica pokrywana jest z zasobów przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję), 4 przybrzeżne statki patrolowe (67 % potrzeb operacyjnych z powodu braku 5

7 ofert, różnica pokrywana jest z zasobów przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję) Lipiec 2017 r.: 23 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 126 funkcjonariuszy), 1 przybrzeżna łódź patrolowa (33 % potrzeb operacyjnych), 4 przybrzeżne statki patrolowe (67 % potrzeb operacyjnych), 0,5 miesiąca udziału stałopłatu (25 % potrzeb operacyjnych), 1 śmigłowiec (50 % potrzeb operacyjnych), 1 pełnomorski statek patrolowy (33 % potrzeb operacyjnych) Niedobory w Hiszpanii (wspólna operacja Indalo ) Maj 2017 r.: 5 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 11 funkcjonariuszy z powodu braku ofert, różnica pokrywana jest częściowo przez 3 funkcjonariuszy przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję), 1 pełnomorski statek patrolowy (100 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert, różnica pokrywana jest z zasobów przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję) Czerwiec 2017 r.: 4 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 11 funkcjonariuszy z powodu braku ofert, różnica pokrywana jest częściowo przez 3 funkcjonariuszy przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję), 1 pełnomorski statek patrolowy (100 % potrzeb operacyjnych z powodu braku ofert, różnica pokrywana jest z zasobów przyjmującego państwa członkowskiego finansowanych przez Agencję) Lipiec 2017 r.: 3 funkcjonariuszy, (potrzeby operacyjne: 11 funkcjonariuszy). 3. POSTĘPY WE WDRAŻANIU DZIAŁAŃ W OBSZARACH PRIORYTETOWYCH 3.1. Wzmocnienie zdolności szybkiego reagowania Agencji Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, w tym obowiązkowe łączenie zasobów Rezerwa szybkiego reagowania Chociaż pełna gotowość ponad funkcjonariuszy straży granicznej i innych funkcjonariuszy została potwierdzona, dwie kwestie wciąż wpływają na pełną gotowość rezerwy szybkiego reagowania, jaka przewidziana jest w rozporządzeniu w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej: 1) Mianowanie funkcjonariuszy straży granicznej Wymóg dotyczący mianowania funkcjonariuszy straży granicznej jest jasno określony w art. 20 ust. 4 rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej. Agencja musi znać nazwiska funkcjonariuszy, aby zapewnić jakość rezerwy szybkiego reagowania poprzez sprawdzenie, czy mianowani funkcjonariusze straży granicznej odpowiadają określonym profilom i zagwarantować, że zostaną oni odpowiednio przeszkoleni przed przystąpieniem do działań operacyjnych. Obecnie jedynie niewielka liczba państw należących do strefy Schengen (Belgia, Republika Czeska, Finlandia, Francja, Rumunia i Szwajcaria) przekazały nazwiska ekspertów, zgodnie ze swoim udziałem przewidzianym w załączniku 1 do rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej. Komisja poruszyła tę kwestię na posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w dniu 27 marca 2017 r. Kilka państw członkowskich wyraziło obawy, twierdząc, że pełna gotowość wszystkich mianowanych funkcjonariuszy straży granicznej nie może zostać zagwarantowana z powodu wakacji, zwolnień chorobowych i innych nieobecności. 6

8 Na posiedzeniu Zarządu Agencji w dniach marca 2017 r. Komisja podkreśliła, że należy znaleźć praktyczne rozwiązanie w pełnej zgodności z podstawą prawną. Główne elementy takiego praktycznego rozwiązania 2 przedstawione zostały na spotkaniu sieci połączonych zasobów w dniach kwietnia 2017 r. Niemniej jednak pewna liczba kwestii wymaga dalszego wyjaśnienia. Agencja przekaże na początku maja dokument koncepcyjny określający szczegóły proponowanego rozwiązania. Państwa członkowskie będą miały możliwość elastycznego działania w granicach swojego wkładu w regularną część rezerwy Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, a jednocześnie Agencja może sprawdzić zgodność z profilami i zapewnić szkolenie. 2) Harmonizacja profili Agencja nadal nie dysponuje odpowiednią liczbą ekspertów odpowiadających niektórym profilom zgłoszonych przez państwa członkowskie zgodnie z progami przewidzianymi w odnośnych decyzjach Zarządu. Podczas gdy na stanowiska 143 funkcjonariuszy straży granicznej i kilku innych funkcjonariuszy o innym profilu był nadmiar zgłoszeń, brakuje 167 ekspertów od rejestracji i pobierania odcisków palców, a także 38 ekspertów ds. kontroli przesiewowych. Agencja powinna aktywnie zająć się tą kwestią w kontaktach dwustronnych z państwami członkowskimi, w szczególności z tymi, które zgłosiły najwięcej nadreprezentowanych profili, tak aby mogły one zastąpić je funkcjonariuszami wyspecjalizowanymi w rejestracji i pobieraniu odcisków palców oraz potwierdzaniu tożsamości. Rezerwa sprzętu do szybkiego reagowania W następstwie pierwszego i drugiego sprawozdania z postępu prac Agencja zwróciła się w marcu ponownie o dodatkowe zgłoszenia do rezerwy. W wyniku tych starań do połowy kwietnia 2017 r. nie było już niedoboru wozów patrolowych i nadeszły dodatkowe zgłoszenia dotyczące przybrzeżnych łodzi patrolowych, pełnomorskich statków patrolowych i pojazdów termowizyjnych. Niemniej jednak nadal istnieją znaczne niedobory w odniesieniu do większości rodzajów sprzętu. Komisja ubolewa nad faktem, że nie ma zgłoszeń do rezerwy od żadnych nowych państw członkowskich. Rezerwę nadal zapewnia jedynie 14 państw członkowskich (Austria, Bułgaria, Chorwacja, Finlandia, Łotwa, Niderlandy, Niemcy, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, Słowenia, Węgry i Włochy). pilnie zainicjować rozmowy dwustronne z państwami należących do strefy Schengen, w szczególności z tymi, które jeszcze nie wniosły wkładu do rezerwy sprzętu do szybkiego reagowania (Belgią, Cyprem, Danią, Estonią, Francją, Grecją, Hiszpanią, Litwą, Luksemburgiem, Maltą, Norwegią, Słowacją, Szwajcarią i Szwecją) w celu uzupełnienia stwierdzonych niedoborów sprzętu; 2 Wszystkich funkcjonariuszy regularnej rezerwy Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej zostanie mianowanych (nazwiska zostaną zarejestrowane), a państwa członkowskie wskażą, którzy z tych funkcjonariuszy będą wchodzić w skład osobowego zespołu rezerwy szybkiego reagowania. Wskazanie to mogłoby być dostosowywane w dowolnym czasie w ciągu roku lub w przypadku wszczęcia szybkiej interwencji na granicy, poprzez zastąpienie przez funkcjonariuszy o tym samym profilu należących do regularnej rezerwy Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej. 7

9 zagwarantować do końca maja 2017 r., że stanowiska ekspertów mianowanych do zespołu rezerwy szybkiego reagowania, szczególnie specjalistów od rejestracji i pobierania odcisków palców oraz potwierdzania tożsamości palców, będą obsadzone zgodnie z określonymi przez Zarząd progami przewidzianymi dla poszczególnych profili; sprawdzić do końca czerwca 2017 r. gotowość wszystkich funkcjonariuszy straży granicznej należących do zespołu rezerwy szybkiego reagowania i przeprowadzić do końca października 2017 r. symulowane rozmieszczenie zasobów ludzkich i technicznych rezerwy. Państwa członkowskie powinny: uzupełnić do końca maja 2017 r. stwierdzone niedobory rezerwy sprzętu do szybkiego reagowania; szczególnych starań powinny dołożyć te państwa członkowskie, które jeszcze nie wniosły swojego wkładu; przekazać do końca czerwca 2017 r. nazwiska ekspertów do rezerwy szybkiego reagowania Przeprowadzanie prewencyjnych ocen narażenia w oparciu o wspólną metodykę Wzmocnienie prewencyjnych ocen gwarantujących prawidłowe funkcjonowanie strefy Schengen jest nadal jednym z głównych priorytetów politycznych Unii Europejskiej. Agencja podjęła intensywne wysiłki mające na celu sporządzenie ocen podatności na zagrożenia, które są kluczowe dla procesu kontroli jakości Schengen, zgodnie ze wspólną metodologią i uzgodnionym harmonogramem. Z wyjątkiem Danii 3 wszystkie państwa członkowskie przekazały Agencji dane na temat potencjału, jakim dysponują. W przypadku większości państw członkowskich kompletność danych była zadowalająca. Jednak w przypadku 8 państw [Francja, Hiszpania, Malta, Norwegia, Szwajcaria, Szwecja, Węgry i Włochy] dostarczono jedynie częściowe dane (między 50 a 75 % wymaganych danych). Ważne jest, aby w perspektywie długoterminowej państwa członkowskie wzmocniły w swoją krajową zdolność w zakresie gromadzenia tych danych. W marcu i kwietniu 2017 r. Agencja przeprowadziła dla wszystkich państw członkowskich (z wyjątkiem Danii i Niemiec, ze względu na późne dostarczenie danych), tzw. ocenę wyjściową, tj. szczegółową analizę istniejących zdolności państw członkowskich w połączeniu z obecnymi wskaźnikami zagrożenia w odniesieniu do zestawu obiektywnych kryteriów. Projekt ocen wyjściowych skonsultowano już z państwami członkowskimi. Ostateczne indywidualne sprawozdania zawierające główne ustalenia z ocen, w szczególności zidentyfikowanie w trybie pilnym najistotniejszych słabych punktów, zostały przekazane pod koniec kwietnia 2017 r. do 8 państw członkowskich. Ostateczne indywidualne sprawozdania dla pozostałych państw członkowskich mają być przekazane na początku maja ze względu na spóźnione przekazanie uwag przez zainteresowane państwa członkowskie. W oparciu o sprawozdania z oceny wyjściowej dyrektor wykonawczy Agencji podejmie do końca maja 2017 r. decyzję w sprawie ewentualnych zaleceń, które mają zostać skierowane do zainteresowanego państwa członkowskiego (bądź zainteresowanych 3 Zgodnie z art. 4 Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, załączonego do TUE i do TFUE, Dania powiadomiła, że zamierza wdrożyć rozporządzenie w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej od dnia 14 marca 2017 r. 8

10 państw członkowskich). Biorąc pod uwagę fakt, że głównym celem oceny podatności na zagrożenia jest identyfikacja, zwłaszcza dla tych państw członkowskich, które zmagają się ze szczególnymi i wyjątkowymi wyzwaniami, ewentualnych bezpośrednich skutków na granicach zewnętrznych oraz dalszych konsekwencji dla funkcjonowania strefy Schengen, zalecenia powinny priorytetowo skoncentrować się na najpilniejszych słabych punktach w kontekście bieżących wyzwań na granicach zewnętrznych, mających wpływ na funkcjonowanie strefy Schengen. Ważne jest również, aby zalecenia obejmujące proponowane środki były precyzyjne, operacyjne i oparte na szczegółowych informacjach technicznych uzyskanych od państw członkowskich. Jedynie w takich warunkach Agencja będzie w stanie skutecznie monitorować wdrażanie zaleceń i środków przez państwa członkowskie. W przypadku niewdrożenia tych środków w określonym terminie dyrektor wykonawczy ma obowiązek przekazać sprawę Zarządowi i powiadomić Komisję. W następstwie ocen wyjściowych wskazanych zostanie kilka państw członkowskich, w odniesieniu do których Agencja przeprowadzi tzw. ćwiczenia symulacyjne w celu oceny ich zdolności do stawiania czoła przyszłym wyzwaniom na granicach zewnętrznych. Ćwiczenia te umożliwią zbadanie i przetestowanie zdolności państw członkowskich, w szczególności ich planów awaryjnych w związku z zagrożeniami i scenariuszami, które się nie urzeczywistniły, ale których zaistnienie można realnie założyć w oparciu o analizę sytuacji w sąsiadujących państwach trzecich oraz głównych krajach pochodzenia i tranzytu. Pod koniec października 2017 r., kiedy wyniki ćwiczeń symulacyjnych będą już dostępne, dyrektor wykonawczy może rozesłać do zainteresowanych państw członkowskich drugą serię ewentualnych zaleceń. W kwietniu 2017 r. Agencja ma przeprowadzić tzw. ocenę pojawiających się zagrożeń. W oparciu o comiesięczne skanowanie państw członkowskich w odniesieniu do odpowiednich wskaźników Agencja może w każdej chwili przeprowadzić konkretną ocenę / symulację w celu zbadania zdolności danego państwa członkowskiego do sprostania nowym zagrożeniom, czego skutkiem może być wydanie dalszych zaleceń dotyczących słabych punktów, które nie zostały uwzględnione w poprzednich ocenach wyjściowych lub ćwiczeniach symulacyjnych. dokonać w pierwszej kolejności identyfikacji najistotniejszych słabych punktów w oparciu o pierwsze wyniki procesu ocen narażenia i inne informacje; zapewnić odpowiednią liczbę pracowników zespołu zajmującego się oceną narażenia do lata 2017 r.; w oparciu o wyniki ocen wyjściowych do końca maja 2017 r. zalecić zainteresowanym państwom członkowskim, aby w sposób priorytetowy zajęły się najbardziej palącymi problemami; zgodnie z art. 13 ust. 9 rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej przekazać do dnia 15 czerwca 2017 r. pierwsze wyniki oceny narażenia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji; przeprowadzić do października 2017 r. ćwiczenia symulacyjne dotyczące przyszłych wyzwań; przyjąć do końca listopada 2017 r. zmienioną, opartą na zdobytych doświadczeniach, wspólną metodologię oceny narażenia. Państwa członkowskie powinny: 9

11 Dania powinna przedstawić do dnia 15 maja 2017 r. niezbędne dane, aby umożliwić Agencji przeprowadzenie oceny wyjściowej; państwa członkowskie, które nie dostarczyły pełnych danych na temat posiadanych zdolności, powinny poprawić swoje krajowe procedury gromadzenia danych; państwa członkowskie, które po ocenie wyjściowej uzyskają zalecenia, powinny ustanowić niezbędne plany działania i regularnie składać Agencji sprawozdania. wszystkie państwa członkowskie wybrane do ćwiczeń symulacyjnych powinny szybko reagować na wnioski Agencji w sprawie dodatkowych danych i informacji Wsparcie na rzecz powrotów Tempo wspieranych przez Agencję operacji powrotowych nadal rośnie. W okresie od 1 stycznia do 7 kwietnia 2017 r. Agencja udzieliła wsparcia dla 92 operacji powrotów obywateli państw trzecich, w trakcie których odesłano osób. Do chwili obecnej 48 spośród tych 92 operacji dotyczyło lotów do Bałkanów Zachodnich. Jedynie ograniczona liczba operacji dotyczyła państw Afryki Północnej i Zachodniej. Można to częściowo wytłumaczyć faktem, że niektóre państwa trzecie nie akceptują lotów czarterowych i umożliwiają powrót swoich obywateli wyłącznie za pośrednictwem lotów komercyjnych. Z tego względu Agencja powinna jak najszybciej rozpocząć oferowanie państwom członkowskim wsparcia dla operacji z wykorzystaniem lotów komercyjnych. Od dnia 7 stycznia 2017 r. dostępne są na potrzeby operacji trzy nowe rezerwy (obserwatorzy przymusowego powrotu, eskorty przymusowego powrotu oraz specjaliści ds. powrotów). Do dnia 7 kwietnia 2017 r. 25 państw członkowskich wniosło wkład w tworzenie tych rezerw, zapewniając 536 z 690 niezbędnych ekspertów. Państwa Schengen, które nie wniosły jeszcze swojego wkładu do żadnej z grup Cypr i Szwajcaria powinny to jak najszybciej uczynić. Wszystkie państwa członkowskie muszą uzupełnić niedobory, w szczególności w przypadku rezerw eskort przymusowego powrotu, do których zgłoszono jedynie 416 ekspertów z ogólnej liczby 600, na których zgłoszono zapotrzebowanie. Państwa członkowskie powinny zagwarantować we współpracy z Agencją, że wszelkie umiejętności i wiedza fachowa niezbędne do przeprowadzenia zadań związanych z powrotami będą odpowiednio reprezentowane w grupie specjalistów ds. powrotów. Ma to szczególne znaczenie w świetle rosnącej liczby operacji powrotowych w porównaniu z poprzednimi latami, a także biorąc pod uwagę potrzebę interwencji powrotowych, jaka może zaistnieć w nadchodzących miesiącach. Rezerwy ds. powrotów zostały już w praktyce włączone do działania. Do dnia 7 kwietnia 2017 r. należący do rezerwy obserwatorzy przymusowego powrotu monitorowali 19 operacji powrotowych. Do chwili obecnej rozmieszczono jako wsparcie operacyjne 10 eskort przymusowego powrotu z rezerwy. Kwestią, która w dalszym ciągu wzbudza obawy, jest zapewnienie jasności co do praktycznych zasad i przepisów dotyczących oddelegowywania członków rezerwy, a także ich zadań operacyjnych i odpowiedzialności prawnej. Agencja powinna dążyć do określenia tych elementów, zapewniając rezerwom solidne ramy działania i gwarantując, że do końca maja 2017 r. uzyskają one gotowość operacyjną, jak to postulowano w poprzednim sprawozdaniu. Aby sprostać dodatkowemu nakładowi pracy i spełnić oczekiwania związane z nowym mandatem, Agencja powinna podjąć natychmiastowe działania w celu zagwarantowania, 10

12 że stanowiska zostaną obsadzone, a budżet przeznaczony na działania związane z powrotami będzie w pełni wykorzystany. W Komunikacie Komisji w sprawie skuteczniejszej polityki powrotowej w Unii Europejskiej Uaktualniony plan działania 4 Komisja zaproponowała Agencji dodatkowe środki i działania do zintensyfikowania operacji powrotowych. Osiągnięte postępy będą monitorowane w kolejnym sprawozdaniu. określić praktyczne zasady, reguły, zadania operacyjne i odpowiedzialność prawną w zakresie rozmieszczenia członków rezerwy, aby zagwarantować, że najpóźniej do końca maja 2017 r. uzyskają oni gotowość operacyjną; obsadzić do czerwca 2017 r. pozostałe stanowiska funkcjonariuszy przydzielonych do operacji powrotowych; zagwarantować, że zasoby finansowe przeznaczone w 2017 r. na operacje powrotowe zostaną w pełni wykorzystane. Państwa członkowskie powinny: bezzwłocznie wnieść swój wkład do rezerw operacyjnych, o ile do tej pory jeszcze tego nie zrobiły (Cypr i Szwajcaria); uzupełnić w rezerwach występujące nadal niedobory; bezzwłocznie rozpocząć przekazywanie co miesiąc informacji dotyczących orientacyjnego planowania krajowych operacji powrotowych, w tym liczby osób powracających oraz informacji o tym, które państwa trzecie są miejscem docelowym powrotów Ustanowienie mechanizmu składania skarg do Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej Od poprzedniego sprawozdania nie wpłynęła żadna nowa skarga. Agencja musi jeszcze usprawnić proces rozsyłania informacji na temat mechanizmu, w tym poprawić dostępność formularza skargi na swojej stronie internetowej. Sprawniejsze rozpatrywanie przyszłych skarg przez Agencję będzie również zapewnione za pośrednictwem informatycznego systemu zarządzania sprawami, który ma być gotowy do czerwca 2017 r. Kiedy cała niezbędna infrastruktura będzie już gotowa, Agencja powinna zainicjować kampanię informacyjną, tak aby mechanizm składania skarg był bardziej widoczny. Jeśli chodzi o dodatkowy personel mający wspierać urzędnika ds. praw podstawowych, w marcu zatrudniono na czas określony jednego pracownika, który powinien dołączyć do Agencji w maju 2017 r. Procedura naboru dwóch asystentów (pracownicy kontraktowi) rozpocznie się w maju 2017 r. Oczekuje się ponadto, że Agencja wyznaczy dodatkowy personel podlegający urzędnikowi ds. praw podstawowych. zatrudnić do końca lipca 2017 r. dwóch dodatkowych pracowników do pomagania urzędnikowi ds. praw podstawowych; 4 COM(2017) 200 final. 11

13 ukończyć do końca czerwca 2017 r. prace nad infrastrukturą informatyczną, która sprawi, że formularze skarg będą łatwiej dostępne; przeprowadzić kampanię informacyjną w celu lepszego upowszechnienia mechanizmu składania skarg Utorowanie drogi dla poprawy współpracy operacyjnej z priorytetowymi państwami trzecimi poprzez ustanowienie wzoru porozumienia o statusie W odniesieniu do współpracy operacyjnej Agencji, na posiedzeniu w dniach marca 2017 r. Zarząd został poinformowany, że dyrektor wykonawczy zamierza wznowić negocjacje z Libią w sprawie ustaleń roboczych dotyczących współpracy. Agencja przedstawiła również dokument koncepcyjny w sprawie współpracy między oficerami łącznikowymi Agencji, oficerami łącznikowymi państw członkowskich i europejskimi oficerami łącznikowymi ds. migracji rozlokowanymi na tych samych obszarach. Oficer łącznikowy, który będzie stacjonował w Nigrze, dołączy do Agencji w dniu 16 maja 2017 r. Zakończona została również procedura naboru urzędnika łącznikowego dla Bałkanów Zachodnich, a wybrany kandydat ma dołączyć do Agencji w dniu 1 lipca 2017 r. Przed wysłaniem na placówkę odpowiednio do Nigru (czerwiec 2017 r.) i Serbii (lato 2017 r.) obaj kandydaci odbędą szkolenie przygotowawcze. W dniu 8 marca 2017 r. Rada przyjęła odnośne decyzje upoważniające Komisję do rozpoczęcia negocjacji z Serbią i byłą jugosłowiańską republiką Macedonii w sprawie porozumienia o statusie wymaganego, aby można było rozmieścić zespoły Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej na ich terytoriach. Pierwsza runda negocjacji z Serbią odbyła się w dniu 7 kwietnia 2017 r., a następna w dniach maja 2017 r. Komisja dąży do zawarcia umów z Serbią i byłą jugosłowiańską republiką Macedonii tak szybko, jak to możliwe. Komisja: rozpocznie oficjalne negocjacje z byłą jugosłowiańską republiką Macedonii, gdy tylko kraj ten będzie gotowy do negocjacji w sprawie porozumienia o statusie. zakończyć rekrutację i oddelegowanie oficerów łącznikowych do Nigru i Serbii odpowiednio do czerwca i sierpnia 2017 r Umowa w sprawie siedziby Komisja z zadowoleniem przyjmuje podpisanie w dniu 8 marca 2017 r. przez dyrektora wykonawczego Agencji i polskiego ministra spraw wewnętrznych umowy w sprawie siedziby. Umowa ta wejdzie w życie trzy miesiące po ostatniej notyfikacji przez strony o zakończeniu wewnętrznych procedur. Procedury Agencji zostały zakończone zatwierdzeniem umowy przez Zarząd i ostatecznym podpisaniem jej przez dyrektora wykonawczego. Po stronie Polski umowa musi jeszcze zostać ratyfikowana. Polska powinna ratyfikować umowę w sprawie siedziby tak szybko, jak to możliwe Rozlokowanie oficerów łącznikowych w państwach członkowskich 12

14 Agencja powinna regularnie monitorować zarządzanie granicami zewnętrznymi przez państwa członkowskie, nie tylko za pomocą analizy ryzyka, wymiany informacji oraz europejskiego systemu nadzorowania granic (EUROSUR), ale również poprzez obecność własnych oficerów łącznikowych w państwach członkowskich. Na posiedzeniu Zarządu w dniach marca 2017 r. dyrektor wykonawczy przedstawił do zatwierdzenia przez Zarząd projekt decyzji określającej rolę i zadania oficerów łącznikowych, ich dostęp do informacji i określającej, które państwa będą miały tego samego oficera łącznikowego. Jeden oficer łącznikowy może być odpowiedzialny nawet za cztery państwa członkowskie geograficznie usytuowane blisko siebie. Protokół ustaleń, który w ciągu 6 miesięcy od decyzji Zarządu ma zostać podpisany z wszystkimi państwami członkowskimi, zawierać będzie szczegółowe zasady oddelegowania. W międzyczasie Agencja przeprowadzi rekrutację i szkolenie odpowiednich kandydatów. zaproponować ostateczny projekt odpowiedniej decyzji wykonawczej do zatwierdzenia przez Zarząd pod koniec czerwca 2017 r.; rozpocząć proces naboru oficerów łącznikowych, którzy zostaną zatrudnieni, przeszkoleni i ostatecznie wysłani na placówkę najpóźniej do końca 2017 r. Państwa członkowskie powinny: porozumieć się z Agencją w sprawie protokołu ustaleń określającego warunki oddelegowania oficerów łącznikowych do października 2017 r Zwiększenie personelu Agencji W ciągu pierwszych 90 dni kalendarzowych 2017 r. Agencja zatrudniła 91 nowych pracowników. W toku jest procedura rekrutacji prawie 100 funkcjonariuszy, a w ciągu najbliższych miesięcy rozpocznie się nabór kolejnych 132 osób. Przewiduje się, że do końca 2017 r. dla Agencji pracować będzie 655 członków personelu, co oznacza, że będzie ich niemal dwa razy więcej niż w 2015 r. Agencja ma trudności z zapewnieniem zatrudnienia pracowników reprezentujących jak najszerszy zasięg geograficzny wśród państw członkowskich zgodnie z wymogami art. 27 regulaminu pracowniczego. Agencja musi również stawić czoła wyzwaniom związanym z obsadzaniem nowych stanowisk przewidzianych dla oddelegowanych ekspertów krajowych (około 25 % wszystkich nowych stanowisk) ze względu na ograniczony odzew ze strony państw członkowskich. rozpocząć do końca czerwca 2017 r. procedury rekrutacji w odniesieniu do wszystkich stanowisk przewidzianych w planie zatrudnienia uzgodnionym na 2017 r.; zapewnić skuteczne wykorzystanie dodatkowych zasobów finansowych zgodnie z priorytetami zatwierdzonymi przez władzę budżetową. 13

15 Komisja: zbada wraz z Agencją sposoby rozwiązania problemów z zatrudnieniem. Państwa członkowskie powinny: zapewnić lepsze wyniki w zakresie wysyłania oddelegowanych ekspertów krajowych. 4. EUROPEJSKIE ZINTEGROWANE ZARZĄDZANIE GRANICAMI: DALSZE DZIAŁANIA 4.1. Zintegrowane zarządzanie granicami W rozporządzeniu w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej ustanowiono ogólne zasady europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami i tym samym po raz pierwszy osadzono w ramach prawnych koncepcję zawartą w art. 77 ust. 2 lit. d) TFUE. Rozporządzenie określa listę 11 elementów strategicznych, między innymi w dziedzinie kontroli granic, akcji poszukiwawczych i ratunkowych w sytuacjach, które mogą wystąpić podczas operacji ochrony granic morskich, analizę ryzyka, współpracę między różnymi organami, współpracę między państwami członkowskimi, mechanizm kontroli jakości strefy Schengen i mechanizmy solidarnościowe, w szczególności unijne instrumenty finansowania. Stanowi to podstawę umożliwiającą ustanowienie dobrze skonstruowanych ram strategicznych dla skutecznego wdrożenia europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami na poziomie krajowym i unijnym. Wdrożenie koncepcji zintegrowanego zarządzania granicami musi być przeprowadzone poprzez strategiczny proces składający się z trzech elementów: (1) zdefiniowania strategii europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami na szczeblu politycznym przez instytucje UE, (2) przyjęcia strategii operacyjnej i technicznej przez Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz (3) ustanowienia krajowych strategii zintegrowanego zarządzania granicami w każdym państwie członkowskim w celu zagwarantowania jednolitego wdrażania koncepcji. Powinno to doprowadzić do utworzenia interoperacyjnych i jednolitych ram strategicznych dla europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami przez Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej, tak aby zapewnić ich skuteczne wdrożenie Określenie ram politycznych przez instytucje UE Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej opracowanie strategii europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami należy do obowiązków instytucji unijnych. Zasadnicze znaczenie będzie przy tym miała współpraca między Komisją, Parlamentem Europejskim i Radą przy opracowywaniu strategii europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami. Aby umożliwić instytucjom wypracowanie strategii politycznej, Komisja zorganizuje we współpracy z Agencją dwa specjalne warsztaty z udziałem państw członkowskich i Parlamentu Europejskiego, prowadzące do określenia ram politycznych dla europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami w formie komunikatu. Parlament Europejski i Rada zostaną poproszone o zatwierdzenie komunikatu. 14

16 4.3. Strategia operacyjna i techniczna Agencji Zgodnie z art. 3 ust. 2 rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej Agencja ma za zadanie przyjąć strategię operacyjną i techniczną w zakresie europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami. Podczas gdy Agencja powinna jak najszybciej rozpocząć prace nad tym zadaniem w ścisłej koordynacji z Komisją, ostatecznie Zarząd Agencji powinien przyjąć strategię operacyjną i techniczną dopiero po zatwierdzeniu odpowiednich ram politycznych przez trzy instytucje Krajowe strategie państw członkowskich Skuteczne wdrożenie europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami wymaga działań podejmowanych na poziomie krajowym. Art. 3 ust. 3 rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej stanowi, że państwa członkowskie przyjmują swoje krajowe strategie zintegrowanego zarządzania granicami zgodnie z określoną przez Agencję strategią operacyjną i techniczną. Każde państwo członkowskie powinno jak najszybciej rozpocząć proces przygotowawczy, łącząc wszystkie odpowiednie organy krajowe odpowiedzialne za zarządzanie granicami i powroty w celu ustanowienia jednej krajowej strategii wspieranej przez plan działania. W związku z tym państwa członkowskie powinny w pełni wykorzystywać program szkoleń opracowany przez Komisję i Agencję, skupiający się głównie na metodologii w zakresie opracowywania krajowych strategii zintegrowanego zarządzania granicami. Kolejne posiedzenia planowane są na maj, lipiec, wrzesień i listopad 2017 r. Kiedy tylko instytucje UE zatwierdzą ramy polityczne i określona zostanie strategia operacyjna i techniczna Agencji, państwa członkowskie będą musiały opracować zgodnie z tym swoje strategie krajowe. Komisja: zorganizuje w czerwcu i we wrześniu 2017 r. dwa specjalne warsztaty z przedstawicielami państw członkowskich i Parlamentu Europejskiego, aby omówić opracowanie ram politycznych dla europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami; wyda w październiku 2017 r. komunikat określający główne elementy ram politycznych dla europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami; dołączy do niego ocenę Schengen w odniesieniu do krajowych strategii zintegrowanego zarządzania granicami na rok rozpocząć w 2. półroczu 2017 r., w ścisłej współpracy z Komisją, proces opracowywania operacyjnej i technicznej strategii zintegrowanego zarządzania granicami; kiedy tylko instytucje UE osiągną do lutego 2018 r. porozumienie w sprawie politycznej strategii zintegrowanego zarządzania granicami, Zarząd powinien 15

17 przyjąć strategię operacyjną i techniczną dla europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami; w ścisłej współpracy z Komisją ustanowić dla wybranych ekspertów ds. zintegrowanego zarządzania granicami specjalne szkolenie w zakresie oceny Schengen. Państwa członkowskie powinny: zainicjować krajowe procedury mające na celu ustanowienie w okresie od czerwca do grudnia 2017 r. własnych krajowych strategii zintegrowanego zarządzania granicami; w ciągu sześciu miesięcy po ich przyjęciu dostosować swoje krajowe strategie zintegrowanego zarządzania granicami do strategii politycznej, technicznej i operacyjnej; przygotować się do oceny Schengen (która rozpocznie się późną jesienią 2018 r.) w odniesieniu do swoich krajowych strategii zintegrowanego zarządzania granicami. 5. WNIOSKI Trzecie sprawozdanie pokazuje, że nadal trwa wdrażanie działań i instrumentów wynikających z rozporządzenia w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, co ma jak najszybciej zapewnić wzmocnienie zdolności UE do ochrony granic zewnętrznych. W szczególności Agencja wydała pierwszą wyjściową ocenę podatności na zagrożenia w odniesieniu do prawie wszystkich państw członkowskich, a wkrótce przedstawi państwom członkowskim zalecenia dotyczące konkretnych środków mających zaradzić stwierdzonym przypadkom podatności na zagrożenia. Ponadto szybkie przyjęcie decyzji Rady upoważniających Komisję do prowadzenia negocjacji z Serbią i byłą jugosłowiańską republiką Macedonii w sprawie porozumienia o statusie i rozpoczęta od razu pierwsza runda negocjacji z Serbią pokazują, że zapewnienie operacyjności Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej traktowane jest jako priorytet polityczny. Jednakże państwa członkowskie poczyniły niewystarczające postępy w zapewnieniu pełnej zdolności operacyjnej rezerw szybkiego reagowania, w szczególności w zakresie uzupełnienia niedoborów w rezerwie sprzętu szybkiego reagowania. Potrzebne są także dalsze wspólne wysiłki mające na celu uzupełnienie niedoborów, które umożliwi realizację trwających wspólnych operacji wspierających państwa członkowskie pierwszej linii w skutecznym zarządzaniu granicami zewnętrznymi. Uzupełnienie tych niedoborów musi być traktowane jako priorytet. Zachęca się także państwa członkowskie do lepszego wykorzystania większych zdolności Agencji w zakresie wspierania operacji powrotowych. Komisja liczy na współpracę z Parlamentem Europejskim, Radą i Agencją w opracowywaniu ram strategicznych dla europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami. Aby przyspieszyć postępy w zakresie wdrażania Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, Komisja wzywa Radę do dokonania oceny dotychczasowych postępów i do podjęcia proponowanych działań. W lecie Komisja przedstawi kolejne sprawozdanie na temat postępów poczynionych w zakresie wzmacniania ochrony granic zewnętrznych. 16