Instytut Antropologii. Wydział Biologii UAM

Transkrypt

1 Instytut Antropologii Wydział Biologii UAM

2 Instytut w liczbach 4 zakłady 18 pracowników naukowych; 2 profesorów seniorów; 1 starszy wykładowca, 4 pracowników inżynieryjno- technicznych; 1 sekretarka, 9 doktorantów = 35 osób!!! 11 projektów NCN 5 laboratoriów, 2 pracownie 2

3 Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka Instytut Antropologii Wydział Biologii UAM

4 Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka Instytut Antropologii Prof. dr hab. Janusz Piontek Dr hab. Oskar Nowak Dr hab. Marta Krenz-Niedbała Dr Edward Ehler Mgr Kinga Bukowska Mgr Maciej Chyleński Dr Anna Juras Dr Sylwia Łukasik Mgr Dawid Trzciński Janina Podlas Nothing in Biology Makes Sense Except in the Light of Evolution T. Dobzhansky Walt D. 4

5 Nasze badania Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka Pochodzenie populacji Pokrewieństwo Patologie kostne Choroby Tafonomia Antropologia sądowa Stan zdrowia Markery stresu ZMIENNOŚC Zmienność Biologiczna Lorem ipsum dolor sit biologiczna amet, consectetur człowieka adipiscing elit. Aliquam tincidunt ante nec sem. Szkielety ludzkie Kopalny DNA Migracje Wygląd osobnika Predyspozycje chorobowe mtdna Chromosom Y Biologia a kultura

6 Nasze laboratoria i pracownie Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka Laboratorium kopalnego DNA Laboratorium Osteologiczne Pracownia skanowania 3D 6

7 Projekty badawcze Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka Scytowie z rejonu Morza Czarnego: czy cechy biologiczne stepowych wojowników wskazują na występowanie zjawiska rekrutowania do armii? (NCN Miniatura) Społeczność, tożsamość, rytuał. Interdyscyplinarny wzorzec postępowania badawczego w studiach nad cmentarzyskami ciałopalnymi ludności kultury łużyckiej (NCN Opus) Rekonstrukcja kulturowego i biologicznego wymiaru tożsamości wojownika w społecznościach kultury ceramiki sznurowej z Wyżyny Małopolskiej (NCN Preludium) Migracje i pokrewieństwo w Europie Środkowo-Wschodniej w pierwszej połowie II tys. przed Chr. (NCN Opus) Rozkwit czy upadek? Społeczeństwa Kujaw od późnego neolitu do środkowej epoki brązu w świetle analiz archeologicznych i specjalistycznych (NCN Sonata) Dynastia i społeczeństwo państwa Piastów w świetle zintegrowanych badań historycznych, antropologicznych i genomicznych (NCN Symfonia) 7

8 Więcej informacji o nas na naszej stronie internetowej Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka ZBECZ.HOME.AMU.EDU.PL Jesteśmy też na 8

9 Nasi współpracownicy Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka adna lab University of Nevada University of Southampton Masaryk University Uppsala University Stockholm University Taras Shevchenko University of Tiraspol Magyar Tudomanyos Akademia Anthropological lab Archaeological lab Statistics lab Stable isotope lab 9

10 Wybrane najnowsze publikacje Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka BMC Evolutionary Biology Chyleński et al Scientific Reports Juras et al International Journal of Osteoarchaeology Krenz-Niedbała, Łukasik

11 Wybrane najnowsze publikacje Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka American Journal of Human Biology Liczbińska et al Forensic Science International: Genetics Juras et al Journal of Anthropological Research Łukasik et al

12 Prof. dr hab. Janusz Piontek Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka TEMATYKA PRAC Czy radiografia i tomografia komputerowa wizualizacji kanałów korzeniowych zębów spowoduje uszczegółowienie badań kości z grobów ciałopalnych? (praca licencjacka) Opracowanie ma powstać na podstawie analizy literatury przedmiotu. Ma zawierać przegląd badań, opisy metod i zaprezentować poglądy badaczy stosujących te metody badawcze. Profesor piontek@amu.edu.pl Czy budowa ciała miała związek z długością trwania życia osobnika w średniowiecznych populacjach z Europy Środkowej? (praca magisterska) Praca powstanie w oparciu o analizę statystyczną baz danych dotyczących pomiarów osteometrycznych szkieletów oraz danych dotyczących oceny wieku w chwili śmierci osobnika oraz analizę literatury epidemiologicznej, antropologicznej i medycznej niezbędną do zbudowania modelu analitycznego i modeli wyjaśniających. Temat mogą realizować dwie osoby. 12

13 Dr hab. Oskar Nowak Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka TEMATYKA PRAC Wpływ postępu cywilizacyjnego i zmian demograficznych na cechy biologiczne człowieka Linie Harrisa jako miernik stresu fizjologicznego Wpływ czynników genetycznych i środowiskowych na zachorowania na immunogenne odmiany nowotworów Regionalne zróżnicowanie sposobności do działania selekcji naturalnej Adiunkt oskarn@amu.edu.pl

14 Dr hab. Marta Krenz-Niedbała Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka TEMATYKA PRAC Adiunkt Zmiany patologiczne kości ludzkich Zastosowanie metod makroskopowych wykorzystywanych w antropologii sądowej do analizy ludzkich szczątków kostnych Szkieletowe wyznaczniki wprowadzania do diety dziecka pokarmów stałych Wzrastanie i rozwój dzieci i młodzieży w populacjach współczesnych i dawnych martak@amu.edu.pl

15 Dr Anna Juras Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka TEMATYKA PRAC Adiunkt Zróżnicowanie mitochondrialnego DNA i chromosomu Y w populacjach pradziejowych Analiza cech fenotypowych i predyspozycji chorobowych warunkowanych polimorfizmami pojedynczych nukleotydów Wykorzystanie metod wzbogacania w mitochondrialny i jądrowy DNA w badaniach kopalnego DNA Rekonstrukcja pokrewieństwa biologicznego w dawnych populacjach ludzkich ajuras.anthropology@gmail.com

16 Dr Sylwia Łukasik Zakład Biologii Ewolucyjnej Człowieka TEMATYKA PRAC Biologia stepowych wojowników Tempo wzrastania a status społeczno-ekonomiczny młodzieży w populacjach współczesnych i dawnych Adiunkt lukasik@amu.edu.pl

17 Zapraszamy

18 Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka Instytut Antropologii Wydział Biologii UAM

19 Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka Instytut Antropologii Prof. UAM dr hab. Katarzyna A. Kaszycka Dr hab. Krzysztof Kościński Dr hab. Grażyna Liczbińska Nic, co dotyczy biologii, nie da się zrozumieć bez odwołania do teorii ewolucji T. Dobzhansky 1 9

20 Nasze badania Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka Zagadnienia na styku ekologii i ewolucji człowieka: Ewolucja człowieka Szkielety Czy istnieją rasy ludzkie? jak zmienność człowieka Kopalny jest postrzegana DNA i kategoryzowana ludzkie Biologia atrakcyjności fizycznej człowieka Dobór płciowy u człowieka Biodemografia 20

21 Na jakich materiałach pracujemy Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka Skamieniałości i odlewy Żywy człowiek Księgi w archiwach

22 Obecne projekty badawcze Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka Historic Khoisan dentitions Biologiczne podłoże preferencji dla szczupłości Ewolucja kobiecych piersi Demography of populations from historical Polish lands Obesity and Longevity in India Postępowania badawcze w studiach nad cmentarzyskami ciałopalnymi ludności kultury łużyckiej

23 Wybrane publikacje Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka American Journal of Human Biology Liczbińska et al South African Journal of Science Kaszycka 2016 Archives of Sexual Behavior Kościński

24 Dodatkowe informacje Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka Sekcja Antropologiczna KNP (opiekun Grażyna Liczbińska) Szkielety Ostatnie osiągnięcia: Kopalny DNA Wyróżnienie ludzkie dla pięciu studentów Sekcji Antropologicznej za wspólne wystąpienie na V Ogólnokrajowej Konferencji Naukowej Młodzi Naukowcy w Polsce Badania i Rozwój, Poznań, 2017; oraz dwa rozdziały w monografii konferencyjnej 24

25 Dodatkowe informacje Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka Zbiory paleoantropologiczne Zakład posiada unikatową kolekcję (często jedynych w Polsce) odlewów czaszek kopalnych istot człowiekowatych oraz czaszek współczesnych i kopalnych naczelnych. Szkielety ludzkie Kopalny DNA Organizacja sesji naukowej z okazji Międzynarodowego Dnia Darwina w Poznaniu (w rocznicę urodzin uczonego) Wyróżnienie dla doktoranta w konkursie na najlepszy plakat na III Konferencji Polskiego Towarzystwa Nauk o Człowieku i Ewolucji, Toruń,

26 Prof. UAM dr hab. Katarzyna A. Kaszycka Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka TEMATYKA PRAC 1. Ewolucja człowieka: Początki człowieczeństwa które gatunki można klasyfikować jako ludzi? Czy ewolucja człowieka nadal trwa? Dieta Paleo zwyczaje pokarmowe i dieta naszych paleolitycznych przodków Profesor nadzw. Dieta współczesnych zbieraczy i łowców czy istnieje jeden optymalny jadłospis? kaszycka@amu.edu.pl dyżur: poniedziałek

27 Prof. UAM dr hab. Katarzyna A. Kaszycka Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka TEMATYKA PRAC 2. Naczelne: Zagrożone gatunki naczelnych Zachowania kulturowe małp 3. Czy istnieją rasy ludzkie?: Trwałość stereotypów rasowych Profesor nadzw Jak biologiczna zmienność człowieka jest postrzegana i kategoryzowana Rasy ludzkie w edukacji przyrodniczej analiza treści podręczników dyżur: poniedziałek

28 Dr hab. Krzysztof Kościński Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka TEMATYKA PRAC Prace licencjackie: Oczy jako środek komunikacji społecznej u ludzi i innych naczelnych. Cykliczne zmiany kobiecych preferencji partnerskich - przystosowanie czy skutek uboczny. Prace magisterskie: Adiunkt koscinski@amu.edu.pl dyżur: wtorek Znaczenie cech płciowych dla atrakcyjności twarzy mężczyzn. Cykliczne zmiany morfologiczne zachodzące u kobiet - przystosowanie czy skutek uboczny. 2 8

29 Dr hab. Grażyna Liczbińska Zakład Ekologii Ewolucyjnej Człowieka TEMATYKA PRAC Prace licencjackie: Wykształcenie jako kryterium doboru partnera w Polsce w XIX i początkach XX wieku Wiek w chwili ślubu w czasie I i II wojny światowej Wpływ wojny światowej na wzrost ludności Poznania Prace magisterskie: Adiunkt liczbinska@amu.edu.pl Wpływ wojny światowej na zdrowie mieszkańców Poznania Transformacja płodności w populacjach w okresie industrializacji dyżur: środa

30 Zapraszamy 30

31 Zakład Biologii Rozwoju Człowieka Instytut Antropologii Wydział Biologii UAM

32 Zakład Biologii Rozwoju Człowieka Instytut Antropologii Prof. dr hab. Maria Kaczmarek Dr hab. Magdalena Kosińska Dr hab. Anita Szwed Dr Zbigniew Czapla Dr Magdalena Durda-Masny Mgr Joanna Ratajczak Mgr Aleksandra John Mgr Tomasz Hadada Mgr Paula Mamrot Mgr Ewa Bryl Dr Tomasz Hanć Dr Sylwia Trambacz-Oleszak 32

33 Nasze badania Zakład Biologii Rozwoju Człowieka Biologiczne i środowiskowe uwarunkowania rozwoju osobniczego człowieka Tempo dojrzewania, wiek menopauzy, długość ciąży Wzrastanie człowieka w zdrowiu i w chorobie ADHD, mukowiscydoza, autyzm 33

34 Nasze badania Zakład Biologii Rozwoju Człowieka Wzrastanie człowieka w zdrowiu i w chorobie Pracownia ontogenetyczna 34

35 Projekty badawcze Zakład Biologii Rozwoju Człowieka ADOPOLNOR At the doorstep of adulthood: adolescent health and quality of life in a variety of socio-economic backgrounds Project financed by the Norwegian Financial Instrument and the European Economic Area (EEA) Financial Instrument Biologiczne i psychospołeczne czynniki działające w progresywnej fazie rozwoju jako determinanty ostatecznej wysokości ciała i zdrowia osób dorosłych Rozpowszechnienie i etiologia otyłości u dzieci i młodzieży Czynniki genetyczne i deficyty funkcji wykonawczych jako podłoże zwiększonego ryzyka otyłości u dzieci z nadpobudliwością psychoruchową z deficytem uwagi (NCN, Opus) Stan okołourodzeniowy potomstwa jako efekt interakcji układu płód-matka-środowisko Wpływ poziomu otłuszczenia na tempo wzrastania i pokwitania u chłopców 35

36 Współpraca Zakład Biologii Rozwoju Człowieka Katedra Auksologii Klinicznej i Pielęgniarstwa Pediatrycznego, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Pracownia Ginekologii Wieku Rozwojowego i Seksuologii; Klinika Ginekologii, Katedra Perinatologii i Ginekologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu; Klinika Pulmonologii, Alergologii i Onkologii Pulmonologicznej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Oddział Pediatrii, Żywienia i Chorób Metabolicznych, Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Klinika Psychiatrii Wieku Rozwojowego, Warszawski Uniwersytet Medyczny Applied Sports, Technology, Exercise and Medicine (A-STEM), Swansea University, Swansea, UK 36

37 Wybrane najnowsze publikacje Zakład Biologii Rozwoju Człowieka Advances in Experimental Medicine and Biology Szwed et al Journal of Biosocial Science Czapla et al Early Human Development Szwed et al

38 Wybrane najnowsze publikacje Zakład Biologii Rozwoju Człowieka American Journal of Human Biology Liczbińska et al Quality of Life Research Kaczmarek, Trambacz-Oleszak 2017 Advances in Experimental Medicine and Biology Czapla et al

39 Dr hab. Magdalena Kosińska Zakład Biologii Rozwoju Człowieka TEMATYKA PRAC Adiunkt Prace licencjackie Międzyosobnicze zróżnicowanie dojrzałości okołourodzeniowej jako efekt działania czynników płodowych, matczynych i środowiskowych Prace magisterskie Rozwój biologiczny w pierwszej fazie życia postnatalnego z uwzględnieniem procesów kompensacji odchyleń od norm populacyjnych Określenie wzorców wzrastania w zależności od stanu dojrzałości okołourodzeniowej Uwarunkowania przeżywalności i umieralności w okresie noworodkowym i niemowlęcym Wpływ przebiegu rozwoju płodowego i dojrzałości okołourodzeniowej na przebieg procesów ontogenetycznych w okresie rozwoju progresywnego Genetyczne uwarunkowania porodów przedwczesnych 39

40 Dr hab. Anita Szwed Zakład Biologii Rozwoju Człowieka TEMATYKA PRAC Adiunkt Wpływ melatoniny na poziom prenatalnego testosteronu oraz wskaźnik długości palców ręki. Programowanie płodowe (sezonowość urodzenia) a tempo dojrzewania u dziewcząt Wpływ czynników biologicznych na tempo dojrzewania dziewcząt Analiza składu ciała oraz stopnia odżywienia osób chorych na mukowiscydozę Czynniki wpływające na funkcje seksualne u kobiet i mężczyzn po 50 roku życia

41 Dr Zbigniew Czapla Zakład Biologii Rozwoju Człowieka TEMATYKA PRAC Prace licencjackie Związki pomiędzy długością telomerów a cechami morfologicznych u człowieka Związki pomiędzy długością telomerów a cechami fizjologicznymi u człowieka Czy istnieje genetyczna adaptacja człowieka do warunków hipoksji wysokogórskiej? Adiunkt czapla@gmail.com

42 Dr Magdalena Durda-Masny Zakład Biologii Rozwoju Człowieka TEMATYKA PRAC Adiunkt Prace licencjackie Programowanie płodowe (sezonowość urodzenia) a tempo dojrzewania u chłopców Wpływ poziomu otłuszczenia na tempo pokwitania i wzrastania u chłopców Prenatalne czynniki wpływające na rozwój centralnego układu nerwowego Prace magisterskie Skład ciała a tempo wzrastania u chłopców w okresie dojrzewania Wpływ zawartości tkanki tłuszczowej w okresie przedpokwitaniowym na przebieg wzrastania u chłopców w okresie dojrzewania Związek między parametrami okołourodzeniowymi a tempem wzrastania chłopców w okresie dojrzewania

43 Dr Tomasz Hanć Zakład Biologii Rozwoju Człowieka TEMATYKA PRAC Adiunkt Prace licencjackie Biologiczne konsekwencje zespołu stresu pourazowego Czynniki biologiczne i środowiskowe w etiologii ADHD Czynniki biologiczne i środowiskowe w etiologii zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych Czynniki biologiczne i środowiskowe w etiologii otyłości Prace magisterskie Rozpowszechnienie i uwarunkowania zaburzeń snu u dzieci w wieku szkolnym Ocena składu ciała i jego uwarunkowań u dzieci w wieku szkolnym Prace magisterskie dla kierunku Neurobiologia Ocena prenatalnych uwarunkowań poziomu uwagi wzrokowej u dzieci w wieku szkolnym Ocena prenatalnych uwarunkowań poziomu impulsywności u dzieci w wieku szkolnym

44 Dr Sylwia Trambacz-Oleszak Zakład Biologii Rozwoju Człowieka TEMATYKA PRAC Adiunkt Prace licencjackie: Nawyki żywieniowe i ich wpływ na rozwój fizyczny dzieci w wieku przedszkolnym Modyfikujący wpływ przewlekłego stresu na wysokość ciała dzieci i młodzieży Modyfikujący wpływ przewlekłego stresu na masę ciała dzieci i młodzieży Prace magisterskie: Biologiczne i poznawcze komponenty gotowości szkolnej Rozwój fizyczny dzieci w wieku przedszkolnym ze zdiagnozowanymi zaburzeniami ze spektrum autyzmu Związek między fazą cyklu menstruacyjnego a obrazem ciała u dojrzewających dziewcząt

45 Zapraszamy

46 Zakład Genomiki Zintegrowanej Instytut Antropologii Wydział Biologii UAM

47 Zakład Genomiki Zintegrowanej Instytut Antropologii prof. dr hab. Izabela Makałowska dr Joanna Ciomborowska-Basheer dr Michał Szcześniak mgr Magdalena Kubiak mgr Elżbieta Wanowska mgr Alexey Bryzgalov Sky is the limit Walt D

48 Nasze badania Zakład Genomiki Zintegrowanej Analizy i adnotacje genomów i transkryptomów WYKORZYSTUJĄC NARZĘDZIA BIOINFORMATYCZNE PRZEPROWADZAMY ANALIZY GENOMÓW I TRANSKRYPTOMÓW W CELU IDENTYFIKACJI NOWYCH ELEMENTÓW FUNKCJONALNYCH Genomika funkcjonalna i genetyka molekularna PRZY UŻYCIU METOD BIOINFORMATYCZNYCH I EKSPERYMENTALNYCH BADAMY FUNKCJE ELEMENTÓW GENOMOWYCH I ICH ROLĘ W CHOROBACH CZŁOWIEKA Bioinformatyka BUDUJEMY NARZĘDZIA I BAZY DO ANALIZ I ZARZĄDZANIA DANYMI MOLEKULARNYMI

49 Finansowane projekty badawcze Zakład Genomiki Zintegrowanej From junk to treasure Ewolucja funkcjonalna retrogenów Funkcje regulatorowe długich niekodujących RNA w kontekście oddziaływań RNA:RNA Analiza preferencji genów do ulegania ekspresji z nakładających się miejsc startu transkrypcji ORCHIDIMICS Zrozumienie metabolizmu storczyków w ich naturalnym środowisku: metody omiczne w badaniach adaptacji i symbiozy u stroczyków

50 Wybrane najnowsze publikacje Zakład Genomiki Zintegrowanej

51 prof. dr hab. Izabela Makałowska Zakład Genomiki Zintegrowanej TEMATYKA PRAC Retrogeny jako markery w chorobach nowotworowych (praca licencjacka) Praca eksperymentalna, której głównym celem będzie zbadanie ekspresji wybranych retrogenów w tkankach zdrowych i w guzach nowotworowych Monoalleliczna ekspresja nakładających się genów (praca magisterska) Profesor izabel@amu.edu.pl Praca polegać będzie na analizach bioinformatycznych i badaniach eksperymentalnych mających na celu identyfikację genów, które ulegają ekspresji tylko na jednym z pary chromosomów homologicznych. Temat dla dwóch osób: jedna praca bioinformatyczna i jedna praca eksperymentalna. 5 1

52 dr Joanna Ciomborowska-Basheer Zakład Genomiki Zintegrowanej TEMATYKA PRAC Udział retrogenów w chorobach u człowieka (praca licencjacka) Wpływ genów na metabolizm i aktywność fizyczną (praca licencjacka) Adiunkt joannac@amu.edu.pl

53 dr Michał Szcześniak Zakład Genomiki Zintegrowanej TEMATYKA PRAC Badania funkcji długich niekodujących RNA u człowieka (praca licencjacka i/lub magisterska) Identyfikacja i analiza transkryptów antysensownych w genomie człowieka (praca licencjacka i/lub magisterska) Możliwe inne tematy prac licencjackich i magisterskich w dziedzinie genomiki, transkryptomiki, bioinformatyki Adiunkt miszcz@amu.edu.pl

54 Zapraszamy