dr Robert Rogowski Egzemplarz bezpłatny Projekt zrealizowano przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego rys. koydan
|
|
- Jerzy Wójcik
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Raport z badań Identyfikacja potrzeb instytucji zajmujących się polityką społeczną w Małopolsce w zakresie zapotrzebowania na pracę wolontariuszy seniorów dr Robert Rogowski rys. koydan Egzemplarz bezpłatny
2
3 WOLONTARIAT W UNIWERSYTETACH TRZECIEGO WIEKU W MAŁOPOLSCE Raport z badań Identyfikacja potrzeb instytucji zajmujących się polityką społeczną w Małopolsce w zakresie zapotrzebowania na pracę wolontariuszy seniorów dr Robert Rogowski Nowy Sącz 2014
4 Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Nowym Sączu mając na celu aktywizację seniorów do udziału w wolontariacie oraz poprawę społecznego wizerunku wolontariatu seniorów jako formy aktywności obywatelskiej, opracowała projekt pn. Wolontariat w Uniwersytetach Trzeciego Wieku w Małopolsce dofinansowany ze środków Województwa Małopolskiego. Mając na uwadze powyższe założenia w projekcie przewidziano: 1. Przeprowadzenie kampanii informacyjno-promocyjnej - opracowanie i dystrybucja ulotek, plakatów oraz utworzenie zakładki projektowej na stronie internetowej Federacji UTW. 2. Opracowanie i wydanie poradnika Aspekty organizacyjno-prawne wolontariatu Seniorów. 3. Przeprowadzenie wykładów dla słuchaczy UTW w celu informacji i promocji wolontariatu wśród samych seniorów. 4. Przeprowadzenie badania ankietowego wśród przedstawicieli instytucji, takich jak ośrodki zdrowia, instytucje kultury, ośrodki pomocy obejmujący praktyczne wnioski służące zaprojektowaniu adekwatnych działań informacyjnych i szkoleniowych, który stanowi zawartość niniejszej publikacji. Zachęcamy do zapoznania się z raportem. Wiesława Borczyk Prezes Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku Mariola Pękala-Piekarska Koordynator projektu 2
5 Spis treści Wstęp Metodologia badań Problemy badawcze Zakres czasowy badań Metoda i narzędzie badawcze Charakterystyka badanych podmiotów Powody zainteresowania badanych podmiotów pracą wolontariuszy seniorów Oczekiwania badanych podmiotów wobec wolontariuszy seniorów Oferowane wsparcie badanych podmiotów dla wolontariuszy seniorów Obawy badanych instytucji związane z przyjęciem wolontariuszy seniorów Oczekiwania dotyczące form wsparcia od instytucji zewnętrznych Powody braku zainteresowania pracą wolontariuszy seniorów Podsumowanie Wnioski
6 Wstęp Wolontariat we współczesnym społeczeństwie stanowi niezwykłą wartość tak dla samego wolontariusza, jak i dla instytucji wobec której wykonuje on swoją pracę. Szczególną grupą osób dysponującą wolnym czasem oraz bogatym doświadczeniem życiowym i zawodowym są seniorzy. Wolontariusz realizując dobro dla innych czuje się szczęśliwszy, potrzebny, a przez zaangażowanie silniejszy staje się jego organizm i dłużej może cieszyć się względnie dobrym stanem zdrowia. Wolontariat okazuje się sposobem na pomyślne starzenie się poprzez poczucie pożytecznie wykorzystanego czasu w jesieni życia. Część instytucji działających w różnych obszarach, w tym w instytucjach realizujących cele polityki społecznej, nie dysponuje wystarczającymi środkami do realizacji swych celów i zadań. Wykorzystując potencjał seniorów możnaby w pewnym stopniu rozwiązać ten problem. Wolontariusze mogą bowiem stanowić niezastąpione wsparcie merytoryczne i praktyczne dla zatrudnionych w tych instytucjach pracowników. Osoby starsze mają ogromny potencjał doświadczeń, wolnego czasu oraz chęć służenia pomocą innym. W ramach realizowanego projektu Wolontariat w Uniwersytetach Trzeciego Wieku w Małopolsce podjęto się między innymi przeprowadzenia badań diagnostycznych wśród instytucji, które mogłyby stanowić miejsce pracy wolontariuszy seniorów. Zaprojektowano badania, które zostały poprzedzone zdefiniowaniem następujących celów badawczych: Uzyskanie wiedzy na temat zainteresowania badanych podmiotów uzyskaniem wsparcia ze strony wolontariuszy seniorów. Poznanie oczekiwanych kompetencji wobec wolontariuszy seniorów. Identyfikacja rodzajów prac, jakie mogliby wykonywać wolontariusze seniorzy. Zapoznanie się z dotychczasowymi doświadczeniami badanych instytucji we współpracy z wolontariuszami seniorami. Rozpoznanie świadomości badanych podmiotów w zakresie możliwości uzyskania wsparcia ze strony wolontariuszy seniorów. Zrozumienie ewentualnych obaw dotyczących współpracy z wolontariuszami seniorami. Poznanie oczekiwań badanych instytucji dotyczących potrzeb ewentualnych konsultacji na temat zasad współpracy z wolontariuszami seniorami. 4
7 1. Metodologia badań 1.1. Problemy badawcze Realizacja badań wymaga zdefiniowania problemów badawczych, tj. sformułowania pytań, na które poszukiwana jest odpowiedź. Przed przystąpieniem do realizacji badań sformułowano następujące problemy badawcze: Czy badane podmioty zainteresowane są uzyskaniem wsparcia ze strony wolontariuszy seniorów? Jakich kompetencji oczekują badane instytucje od wolontariuszy seniorów? Jaki rodzaj prac mogliby wykonywać wolontariusze seniorzy? Jakie są dotychczasowe doświadczenia z wolontariatem badanych instytucji? Jaka jest świadomość badanych podmiotów w zakresie możliwości uzyskania wsparcia ze strony wolontariuszy? Czy badane podmioty mają jakieś obawy i wątpliwości dotyczące współpracy z wolontariuszami seniorami? Jeżeli tak, to jakie? Czy badane podmioty oczekiwałyby jakiś form konsultacji w zakresie zasad współpracy z wolontariuszami? Przeprowadzone badania służyć będą przede wszystkim wyciągnięciu praktycznych wniosków, mogących przyczynić się do zaktywizowania wolontariuszy seniorów w instytucjach zajmujących się polityką społeczną. Zakłada się, że raport z badań będzie przekazany zainteresowanym podmiotom i będzie stanowić cenny zbiór informacji mogących być przedmiotem dyskusji nad dalszymi kierunkami rozwoju idei wolontariatu wśród seniorów. Celem prowadzonych badań było zebranie obiektywnego i wiarygodnego materiału faktograficznego, który po opracowaniu ilościowym i jakościowym wraz z interpretacją uzyskanych rezultatów będzie stanowił podstawę do wnioskowania i udzielenia odpowiedzi na postawione problemy badawcze Zakres czasowy badań Badania diagnostyczne zostały przeprowadzone w przedziale czasowym od 23 grudnia 2013 r. do 15 kwietnia 2014 roku. 5
8 1.3. Metoda i narzędzie badawcze Podstawowa część badań została wykonana za pomocą metody sondażowej, a jako narzędzie badawcze wykorzystano kwestionariusz ankiety, sporządzony zarówno w formie drukowanej, jak i elektronicznej Charakterystyka badanych podmiotów Do badania zostały zachęcone instytucje zajmujące się przede wszystkim szeroko pojętymi działaniami w zakresie polityki społecznej, umiejscowione w województwie małopolskim. Łącznie uzyskano odpowiedzi od 101 podmiotów. Największą liczbę odpowiedzi uzyskano od podmiotów mieszczących się w Krakowie (16%) oraz Nowym Sączu (13%). Po kilka ankiet uzyskano z takich miast jak Zakopane, Krynica Zdrój oraz Tarnów. 57% badanych ma swoje siedziby w innych miejscowościach województwa małopolskiego (Wykres 1 oraz Rysunek 1). Wykres 1. Lokalizacja zbadanych podmiotów. Siedziba badanych podmiotów Kraków 16% Nowy Sącz 13% Inne 57% Zakopane 6% Krynica Zdrój 5% Tarnów 3% 6
9 Rysunek 2. Lokalizacja zbadanych podmiotów (wskazano miasta niezależnie od ilości podmiotów, które wypełniły ankietę w danym mieście). Biorąc pod uwagę rodzaj zbadanych instytucji, największą grupę stanowią pozostałe instytucje 1 (44), w ramach których dominują różnego rodzaju stowarzyszenia (z wyjątkiem UTW) (17), Uniwersytety Trzeciego Wieku (7) oraz instytucje rynku pracy (6). Drugą grupą pod względem ilości zbadanych podmiotów są instytucje pomocy społecznej (29). Najwięcej jest tu ośrodków pomocy społecznej (9) oraz powiatowych centrów pomocy rodzinie (6). Trzecią grupą pod względem ilości zbadanych podmiotów są instytucje kultury (19), wśród których najwięcej jest muzeów (8). Najmniejszą grupą podmiotów są instytucje opieki zdrowotnej (9), Wśród nich są szpitale (6) oraz hospicja (3). Szczegółowe informacje dotyczące rodzaju zbadanych instytucji przedstawia tabela 1. 1 Do pozostałych instytucji należą podmioty zajmujące się kulturą fizyczną, podmioty turystyki, instytucje rynku pracy, UTW, stowarzyszenia nie będące UTW, fundacje i inne. 7
10 Tabela 1. Rodzaje zbadanych instytucji. Rodzaj instytucji Ilość Razem Instytucja opieki 1. Szpital 6 zdrowotnej 2. Hospicjum Ośrodek pomocy społecznej 9 Instytucja pomocy 4. Powiatowe centrum pomocy rodzinie 6 5. Dom pomocy społecznej 5 społecznej 6. Ośrodek wsparcia Placówka opiekuńczo-wychowawcza 4 8. Dom kultury 3 9. Biblioteka 2 Instytucja kultury 10. Muzeum Centrum sztuki Teatr Instytucja zajmująca się kulturą fizyczną Podmiot turystyki Instytucja rynku pracy 6 Pozostałe instytucje 16. UTW Stowarzyszenia nie będące UTW Fundacja Inne, jakie? 4 Biorąc pod uwagę wielkość zatrudnienia w badanych instytucjach, 38% respondentów wskazało zatrudnienie poniżej 9 osób, kolejne 38% od 10 do 49 osób i 24% powyżej 50 osób (wykres 2). Wykres 2. Wielkość zatrudnienia w badanych podmiotach. Wielkość zatrudnienia w badanych podmiotach Powyżej 50 osób 24% Od 10 do 49 osób 38% Poniżej 9 osób 38% 8
11 Uzyskanie wiarygodnych informacji wymaga wypełnienia kwestionariuszy ankiety przez odpowiednie osoby. Stanowiska zajmowane przez wypełniających ankietę to przede wszystkim osoby pełniące role kierownicze (35% dyrektorów i prezesów, oraz 22% kierowników). Ankietę wypełniali także różnego rodzaju specjaliści (33%) i osoby zajmujące inne stanowiska (12%) (wykres 3). Wykres 3. Stanowiska zajmowane przez wypełniających kwestionariusz. Stanowiska zajmowane przez osoby wypełniające kwestionariusz Inne 12% Specjalista 31% Kierownik 22% Dyrektor 35% 2. Powody zainteresowania badanych podmiotów pracą wolontariuszy seniorów Jednym z podstawowych celów badania było poznanie na ile badane podmioty są zainteresowane przyjęciem wolontariuszy seniorów. Przedstawiciele badanych instytucji w przeważającej większości (70%) wyrazili zainteresowanie taką możliwością współpracy. Pozostali albo wyraźnie wskazywali, że nie są zainteresowani współpracą z wolontariuszami seniorami (12%) albo odpowiadali, że raczej nie są zainteresowani (18%). Powyższe dane przedstawia wykres 4. W dalszej części opracowania przedstawione zostaną powody braku zainteresowania współpracą z wolontariuszami seniorami badanych podmiotów. 9
12 Wykres 4. Zainteresowanie przyjęciem wolontariuszy seniorów. 12% Zainteresowanie przyjęcia wolontariuszy seniorów 18% 35% 35% Wśród miast, z których uzyskano najwięcej odpowiedzi na prośbę o wypełnienie ankiety, wyraźne zainteresowanie pracą wolontariuszy wykazały instytucje mające swoją lokalizację w Krakowie, Nowym Sączu i Krynicy Zdrój. Żaden z 6 zbadanych podmiotów z Zakopanego nie wyraził zainteresowania pracą wolontariuszy. W przypadku pozostałych lokalizacji odnotowano równomierny rozkład. Szczegółowe dane zawiera tabela 2. Tabela 2. Zainteresowanie przyjęciem wolontariuszy seniorów ze względu na lokalizację instytucji. Kraków Nowy Sącz Zakopane Krynica Zdrój Tarnów Inne Ogół Poszukując odpowiedzi na pytanie, jakiego rodzaju instytucje są zainteresowane przyjęciem wolontariuszy seniorów, okazało się, że są to przede wszystkim hospicja, domy pomocy społecznej, muzea, teatry, podmioty turystyki, UTW oraz różne stowarzyszenia. Praktycznie w ogóle nie oczekują pomocy wolontariuszy seniorów ośrodki pomocy społecznej, domy kultury oraz instytucje rynku pracy. W pozostałych rodzajach instytucji odnotowano porównywalne odpowiedzi na tak i na nie (tabela 3). 10
13 Tabela 3. Zainteresowanie przyjęcia wolontariuszy seniorów ze względu na rodzaj instytucji. Instytucja opieki zdrowotnej Instytucja pomocy społecznej Instytucja kultury Rodzaj instytucji 20. Szpital Hospicjum Ośrodek pomocy społecznej Powiatowe centrum pomocy rodzinie Dom pomocy społecznej Ośrodek wsparcia Placówka opiekuńczo-wychowawcza Dom kultury Biblioteka Muzeum Centrum sztuki Teatr Instytucja zajmująca się kulturą fizyczną Podmiot turystyki 4 1 Pozostałe 34. Instytucja rynku pracy UTW 5 2 instytucje 36. Stowarzyszenie Fundacja Inne, jakie? 0 4 Badania pokazały, że bardzo ważnym motywem zainteresowania pracą wolontariuszy seniorów jest możliwość lepszego realizowania celów instytucji (95%). Należy zauważyć, że nie pojawiła się tu ani jedna odpowiedź nie i raczej nie (wykres 5). Wykres 5. Możliwość lepszego realizowania celów jako motyw zainteresowania pracą wolontariuszy. Motywy zainteresowania pracą wolontariuszy: "Moglibyśmy lepiej realizować nasze cele" 5% 41% 54% 11
14 Dość istotnym motywem zainteresowania pracą wolontariuszy seniorów jest także brak środków finansowych na zatrudnienie kolejnych pracowników (84%). Dla 10% respondentów brak środków finansowych nie stanowi powodu dla konieczności przyjęcia wolontariuszy seniorów (wykres 6). Wykres 6. Brak środków finansowych na zatrudnienie pracowników jako motyw zainteresowania pracą wolontariuszy. 5% Motywy zainteresowania pracą wolontariuszy: " mamy środków finansowych na zatrudnienie kolejnych pracowników" 5% 6% 21% 63% Prawie wszyscy zbadani wyraźnie stwierdzają, że przyjęcie wolontariuszy seniorów byłoby formą pomocy w ich zaktywizowaniu się (98% odpowiedzi). Dane te przedstawia wykres 7. Wykres 7. Umożliwienie seniorom zaktywizowania się jako motyw zainteresowania pracą wolontariuszy. Motywy zainteresowania pracą wolontariuszy: "Możemy w ten sposób pomóc zaktywizować się seniorom" 22% 2% 76% 12
15 Również jednoznacznie wskazano chęć skorzystania z doświadczenia seniorów, jako powodu ewentualnego nawiązania z nimi współpracy (wykres 8). Wykres 8. Chęć skorzystania z doświadczenia seniorów jako motyw zainteresowania pracą wolontariuszy. Motywy zainteresowania pracą wolontariuszy: "Chcielibyśmy skorzystać z doświadczenia seniorów" 1% 32% 67% W mniejszym stopniu badani wskazali nadmierne obciążenie pracą przez pracujących w badanych podmiotach pracowników jako motywu potencjalnego skorzystania z pomocy wolontariuszy (64%). Pozostali albo odpowiadali negatywnie (26%), albo mieli trudność w sformułowaniu odpowiedzi (10%). Dane te zawiera wykres 9. Wykres 9. Nadmierne obciążenie pracowników instytucji jako motyw zainteresowania pracą wolontariuszy. Motywy zainteresowania pracą wolontariuszy: "Nasi pracownicy są nadmiernie obciążeni pracą" 9% 10% 26% 17% 38% 13
16 Respondenci zainteresowani pracą wolontariuszy dość jednoznacznie wskazali, że seniorzy przyczyniliby się korzystnie dla klientów badanych instytucji (94% odpowiedzi tak i raczej tak ). Zaledwie 4% odpowiedzi było na nie (wykres 10). Wykres 10. Korzyść klientów badanej instytucji jako motyw zainteresowania pracą wolontariuszy. Motywy zainteresowania pracą wolontariuszy: "Byłoby to korzystane dla osób korzystających z naszych usług" 2% 2% 2% 40% 54% Badani mieli także możliwość sformułowania dodatkowych, nie wymienionych w kwestionariuszu ankiety powodów, dla których reprezentowana przez nich instytucja byłaby zainteresowana pracą wolontariuszy seniorów. Należą do nich wykorzystanie potencjału intelektualnego seniorów oraz brak własnych środków finansowych (UTW), możliwość poznania przez wolontariuszy praktycznej strony działalności instytucji i zakresu prac, które wykonywane są przy realizacji wydarzeń artystycznych (centrum kultury), chęć przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu seniorów (MOPS) oraz odpowiedzialność, fachowość i stosunek do problemu wolontariuszy (stowarzyszenie). Ważnym problemem badawczym było poznanie prac, które mogliby wykonywać wolontariusze seniorzy w instytucjach objętych analizą. Prace biurowe mogłyby być wykonywane w 60% instytucji zainteresowanych pracą wolontariuszy seniorów (wykres 11). 14
17 Wykres 11. Możliwość wykonywania przez wolontariuszy seniorów prac biurowych. Wolontariusze seniorzy mogliby wykonywać prace biurowe 2% 24% 31% 14% 29% W przypadku prac organizacyjnych odpowiedzi pozytywnych było łącznie 72%. Szczegółowe dane przedstawia wykres 12. Wykres 12. Możliwość wykonywania przez wolontariuszy seniorów prac organizacyjnych. Wolontariusze seniorzy mogliby wykonywać prace organizacyjne 4% 11% 13% 25% 47% 15
18 W znacznie mniejszym stopniu oferowanoby wolontariuszom możliwość prac o charakterze pielęgnacyjnym i opiekuńczym (odpowiedzi takie udzielił co drugi podmiot zainteresowany pracą wolontariuszy). Szczegółowe dane przedstawia wykres 13. Wykres 13. Możliwość wykonywania przez wolontariuszy seniorów prac opiekuńczych i pielęgnacyjnych. Wolontariusze seniorzy mogliby wykonywać prace opiekuńcze i pielęgnacyjne 6% 38% 33% 17% 6% Również co drugi podmiot gotowy na przyjęcie wolontariuszy umożliwiłby im udzielanie korepetycji. Szczegółowe dane przedstawia wykres 14. Wykres 14. Możliwość udzielania przez wolontariuszy seniorów korepetycji. Wolontariusze seniorzy mogliby udzielać korepetycji 4% 35% 31% 18% 12% 16
19 Ponad połowa badanych podmiotów (60%) oczekiwałaby od wolontariuszy seniorów gotowości do towarzyszenia podopiecznym instytucji. Dane te przedstawia wykres 15. Wykres 15. Możliwość towarzyszenia podopiecznym instytucji przez wolontariuszy seniorów. Wolontariusze seniorzy mogliby towarzyszyć podopiecznym 4% 22% 37% 10% 27% Inną formą pracy realizowanej przez wolontariuszy seniorów byłoby nawiązywanie kontaktów z instytucjami zewnętrznymi (ponad połowa wskazań). Szczegółowe dane przedstawia wykres 16. Wykres 16. Możliwość nawiązywania przez wolontariuszy seniorów kontaktów z instytucjami zewnętrznymi. Wolontariusze seniorzy mogliby nawiązywać kontakty z instytucjami zewnętrznymi 19% 9% 19% 36% 17% 17
20 Podobny rozkład odpowiedzi respondentów dotyczy możliwości pomocy wolontariuszy w pozyskiwaniu funduszy zewnętrznych (55%). Szczegółowe dane przedstawia wykres 17. Wykres 17. Możliwość pomocy przez wolontariuszy w pozyskiwaniu funduszy. Wolontariusze seniorzy mogliby pomagać w pozyskiwaniu funduszy 7% 21% 24% 31% 17% Z finansowaniem zewnętrznym związana jest konieczność przygotowywania projektów. Ponad połowa badanych instytucji zainteresowana byłaby uzyskaniem wsparcia w tym zakresie ze strony wolontariuszy seniorów (wykres 18). Wykres 18. Możliwość pomagania przez wolontariuszy w pisaniu projektów. Wolontariusze seniorzy mogliby pomagać w pisaniu projektów 9% 22% 22% 34% 13% 18
21 Wymieniono także inne rodzaje prac, które mogliby wykonywać wolontariusze seniorzy. Są to: nadzór nad ekspozycją, pomoc w organizacji zajęć dla dzieci (muzeum), przeprowadzenie wykładów dla słuchaczy (UTW), prace merytoryczne (muzeum archeologiczne), obsługa widowni (teatr), zajęcia plastyczne (rodzinny dom dziecka) oraz prelekcje (stowarzyszenie edukacyjne). 3. Oczekiwania badanych podmiotów wobec wolontariuszy seniorów Szczególnie istotnym celem badań było poznanie oczekiwań instytucji wobec wolontariuszy seniorów. Respondenci mieli możliwość wskazania kilka typowych umiejętności oraz podanie innych specyficznych kompetencji, związanych z charakterem instytucji. Umiejętność obsługi komputera okazała się ważna dla większości podmiotów (odnotowano 72% odpowiedzi tak i raczej tak ). Co piąty respondent nie wskazywał tej umiejętności jako istotnej i koniecznej (wykres 19). Wykres 19. Obsługa komputera jako przydatna umiejętność wolontariuszy seniorów. Obsługa komputera jako przydatna umiejętność wolontariuszy seniorów 7% 8% 13% 37% 35% 19
22 Znajomość języków obcych byłaby ważna w opinii 3/5 zbadanych instytucji. Rozkład odpowiedzi przedstawia wykres 20. Wykres 20. Znajomość języków obcych jako przydatna umiejętność wolontariuszy seniorów. Znajomość języków obcych jako przydatna umiejętność wolontariuszy seniorów 3% 21% 38% 16% 22% W większym stopniu, w stosunku do znajomości języków obcych, przydatne byłyby uzdolnienia artystyczne wolontariuszy seniorów. Wskazało tak 70% przedstawicieli badanych podmiotów (wykres 21). Wykres 21. Uzdolnienia artystyczne jako przydatna umiejętność wolontariuszy seniorów. Uzdolnienia artystyczne jako przydatna kompetencja wolontariuszy seniorów 6% 9% 15% 47% 23% 20
23 Umiejętności pedagogiczne okazały się jedną z najbardziej pożądanych kompetencji wolontariuszy seniorów. Wskazało tak ponad 80% przedstawicieli badanych instytucji (wykres 22). Wykres 22. Umiejętności pedagogiczne jako przydatna kompetencja wolontariuszy seniorów. Umiejętności pedagogiczne jako przydatna kompetencja wolontariuszy seniorów 9% 4% 5% 26% 56% W mniejszym stopniu oczekuje się od wolontariuszy seniorów posiadania umiejętności kulinarnych. Wskazała tak prawie połowa przedstawicieli badanych podmiotów (wykres 23). Wykres 23. Umiejętności kulinarne jako przydatna kompetencja wolontariuszy seniorów. Umiejętności kulinarne jako przydatna kompetencja wolontariuszy seniorów 4% 36% 22% 24% 14% 21
24 W podobnym stopniu oczekuje się od wolontariuszy seniorów posiadania umiejętności pielęgniarskich. Wskazała tak prawie połowa przedstawicieli badanych podmiotów (wykres 24). Wykres 24. Umiejętności pielęgniarskie jako przydatna kompetencja wolontariuszy seniorów. Umiejętności pielęgniarskie jako przydatna kompetencja wolontariuszy seniorów 8% 35% 29% 17% 11% Wyraźnie oczekuje się od wolontariuszy seniorów posiadania umiejętności manualnych. Wskazało tak 77% badanych podmiotów (wykres 25). Wykres 25. Zdolności manualne jako przydatna umiejętność wolontariuszy seniorów. Zdolności manualne jako przydatna kompetencja wolontariuszy seniorów 6% 6% 11% 42% 35% 22
25 Bardzo ważną oczekiwaną kompetencją okazała się także umiejętność organizowania czasu wolnego. Wskazał tak co czwarty respondent (wykres 26). Wykres 26. Organizowanie czasu wolnego jako przydatna umiejętność wolontariuszy seniorów. Umiejętność organizowania wolnego czasu jako przydatna kompetencja wolontariuszy seniorów 7% 7% 4% 22% 60% Podsumowując należy zauważyć, że najbardziej oczekiwanymi umiejętnościami są: umiejętność organizowania czasu wolnego (88%), umiejętności pedagogiczne (82%), umiejętności manualne (77%), obsługa komputera (72%) oraz umiejętności artystyczne (70%). W mniejszym stopniu istotna okazała się znajomość języków obcych (60%), w najmniejszym umiejętności pielęgniarskie (46%). Badani wymienili także inne oczekiwane umiejętności wolontariuszy seniorów. Należą do nich: wiedza przedmiotowa przydatna do udzielania korepetycji (ośrodek interwencji kryzysowej), umiejętność prowadzenia wykładów na tematy dotyczące zdrowia, bezpieczeństwa seniorów, np. przez emerytowanych strażaków lub policjantów (UTW), prowadzenie pogadanek i odczytów (szpital wojskowy), umiejętności organizacyjne (stowarzyszenie), czy też umiejętności psychologiczne i terapeutyczne (środowiskowy dom samopomocy). Badani wskazali także oczekiwania wobec poziomu wykształcenia, jakim powinien dysponować wolontariusz senior. W co trzecim przypadku wykształcenie nie jest istotne. Co 23
26 drugi podmiot oczekiwałby wykształcenia średniego, w co dziesiątym przypadku wolontariusz powinien mieć wykształcenie wyższe. Dane te przedstawia wykres 27. Wykres 27. Oczekiwany poziom wykształcenia wobec wolontariuszy seniorów. Oczekiwany poziom wykształcenia wobec wolontariuszy seniorów Wykształcenie nie jest istotne 32% Wyższe 12% Podstawowe 4% Średnie 52% W pracy wolontariuszy przydatne okazuje się posiadane doświadczenie. Poznanie oczekiwań badanych podmiotów pod tym względem było także przedmiotem badań. Jako przydatne doświadczenie wskazano wychowywanie dzieci (2/3 wskazań). Szczegółowe dane przedstawia wykres 28. Wykres 28. Wychowanie dzieci jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. Wychowywanie dzieci jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 4% 17% 37% 13% 29% 24
27 Podobne znaczenie ma doświadczenie uzyskane w szkolnictwie (prawie 2/3 wskazań). Szczegółowe dane przedstawia wykres 29. Wykres 29. Praca w szkole jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. Doświadczenie w szkolnictwie jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 15% 2% 11% 45% 27% Mniej istotne okazało się doświadczenie uzyskane podczas pracy w służbie zdrowia (połowa wskazań). Relatywnie znaczna część respondentów (15%) nie potrafiła jednoznacznie udzielić odpowiedzi. Szczegółowe dane przedstawia wykres 30. Wykres 30. Praca w służbie zdrowia jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. Praca w służbie zdrowia jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 6% 15% 30% 21% 28% 25
28 Doświadczeniem dość przydatnym w pracy jako wolontariusz byłaby wcześniejsza praca w administracji publicznej (ponad 3/5 wskazań). Dane przedstawia wykres 31. Wykres 31. Praca w administracji publicznej jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. Praca w administracji publicznej jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 8% 9% 29% 21% 33% Podobny rozkład odpowiedzi uzyskano dla pracy w gastronomii, jako potencjalnie ważnego doświadczenia zawodowego wolontariuszy seniorów (ponad 3/5 wskazań). Szczegółowe dane przedstawia wykres 32. Wykres 32. Praca w gastronomii jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. Praca w gastronomii jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 4% 14% 37% 18% 27% 26
29 Dla połowy respondentów przydatna byłaby wcześniejsza praca wolontariuszy w biznesie (wykres 33). Wykres 33. Praca w biznesie jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. Praca w biznesie jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 8% 16% 28% 24% 24% Prawie identyczny rozkład odpowiedzi uzyskano dla pytania o znaczenie doświadczenia w pracy w środowisku międzynarodowym (wykres 34). Wykres 34. Praca w środowisku międzynarodowym jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. Praca w środowisku międzynarodowym jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 9% 17% 30% 21% 23% 27
30 Praca w finansach i bankowości okazała się przeciętnie pożądanym doświadczeniem wolontariuszy seniorów (50% odpowiedzi tak i raczej tak ). Szczegółowe dane przedstawia wykres 35. Wykres 35. Praca w finansach i bankowości jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. Praca w finansach i bankowości jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 19% 22% 22% 28% 9% Mniej istotne okazało się posiadanie doświadczenia na stanowisku kierowniczym (22% odpowiedzi tak i 24 odpowiedzi raczej tak ). Więcej danych zawiera wykres 36. Wykres 36. Zajmowanie stanowiska kierowniczego jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. Doświadczenie na stanosiku kierowniczym jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 10% 12% 22% 24% 32% 28
31 W przypadku pracy w rolnictwie, prawie co piąty badany respondent wskazał, że byłoby to przydatne doświadczenie wolontariuszy seniorów (wykres 37). Wykres 37. Praca w rolnictwie jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. Praca w rolnictwie jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 16% 8% 37% 10% 29% W bardzo wielu przypadkach (prawie 80% odpowiedzi tak i raczej tak ), pożądanym doświadczeniem okazuje się praca w organizacjach trzeciego sektora, takich jak stowarzyszenia, fundacje, czy też organizacje sportowe. Wyniki odpowiedzi zawiera wykres 38. Wykres 38. Praca w stowarzyszeniu, fundacji, klubie sportowym jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów. 5% Praca w stowarzyszeniu, fundacji, klubie sportowym jako przydatne doświadczenie zawodowe wolontariuszy seniorów 9% 7% 32% 47% 29
32 Przedstawiciele badanych instytucji wymienili również inne doświadczenie zawodowe seniorów, które byłoby przydatne w pracy jako wolontariusze. Są to: praca z dziećmi i młodzieżą z zaburzeniami zachowania, sprawiającymi trudności wychowawcze (ośrodek interwencji kryzysowej), doświadczenie w pracy twórczej jako artyści, muzycy (UTW), doświadczenie w realizowaniu imprez masowych, eventów (teatr), praca w bibliotece (biblioteka) oraz doświadczenie w pracy z osobami niepełnosprawnymi (środowiskowy dom samopomocy). Podsumowując należy stwierdzić, że najbardziej przydatnym doświadczeniem wolontariuszy seniorów byłaby przede wszystkim wcześniejsza praca w organizacjach trzeciego sektora (79%) oraz doświadczenie w szkolnictwie (72%). W przeciętnym stopniu byłaby to praca w gastronomii (64%), praca w administracji publicznej (62%), wychowywanie dzieci (62%), praca w biznesie (52%), praca w środowisku międzynarodowym (51%), praca w służbie zdrowia (51%), czy też praca w finansach i bankowości (50%). W najmniejszym stopniu byłyby to praca w rolnictwie (47%) lub zajmowanie stanowiska kierowniczego (46%). Kolejnym rodzajem wiedzy o predyspozycjach wolontariuszy seniorów była diagnoza oczekiwanych cech osobowościowych. Najbardziej pożądanymi cechami okazały się uśmiech i serdeczność, następnie inicjatywa i pomysłowość, otwartość na innych, cierpliwość i optymizm. Bardzo ważne byłyby też umiejętność słuchania oraz empatia i wrażliwość. Najmniej oczekiwano bycia asertywnym. Rozkład odpowiedzi przedstawia wykres
33 Wykres 39. Przydatne cechy osobowościowe wolontariuszy seniorów. Przydatne cechy osobowościowe wolontariuszy seniorów W pojedynczych przypadkach wskazywano dodatkowo na takie cechy, jak punktualność, obowiązkowość, otwartość na zmiany oraz wytrwałość. Praca wolontariusza wymaga poświęcenia określonej ilości czasu. Badania pozwoliły na identyfikację oczekiwań przedstawicieli badanych podmiotów dotyczących czasu, jaki powinni poświecić wolontariusze seniorzy na pracę w ich instytucjach. Okazało się, że w 4/5 przypadków byłoby to do pięciu godzin tygodniowo, przy czym 25% respondentów wskazało do dwóch godzin tygodniowo, a 54% od dwóch do pięciu godzin tygodniowo. W najmniejszym stopniu oczekuje się od wolontariuszy poświęcenia więcej niż ośmiu godzin tygodniowo (4% wskazań). Rozkład odpowiedzi zawiera wykres
34 Wykres 40. Oczekiwania wobec wolontariuszy seniorów dotyczące ilości czasu, jaki powinni poświecić na pracę w badanych instytucjach. Od 5 do 8 godzin tygodniowo 17% Oczekiwana wobec wolontariuszy seniorów ilość czasu, jaką powinni poświęcić na pracę w badanych instytucjach Powyżej 8 godzin tygodniowo 4% Do 2 godzin tygodniowo 25% Od 2 do 5 godzin tygodniowo 54% 4. Oferowane wsparcie badanych podmiotów dla wolontariuszy seniorów Jako kolejny problem badawczy postawiono pytanie badanym instytucjom o możliwe formy wsparcia wobec wolontariuszy seniorów, którzy podjęliby się pracy w ramach wolontariatu w badanych podmiotach. Praktycznie wszystkie instytucje zapewniają dostęp do odpowiedniego sprzętu, który byłby konieczny w realizowanych pracach. Tylko 5% odpowiedzi było negatywnych (wykres 41). 32
35 Wykres 41. Dostęp do potrzebnego sprzętu jako możliwa forma wsparcia dla wolontariuszy seniorów. Dostęp do potrzebnego sprzętu jako możliwa forma wsparcia ze strony instytucji przyjmujących wolontariuszy seniorów 3% 2% 29% 66% Podobną strukturę odpowiedzi uzyskano pytając o możliwość wspólnego ustalenia zakresu obowiązków dla wolontariuszy seniorów. Tylko 3% odpowiedzi było negatywnych (wykres 42). Wykres 42. Wspólnie ustalony i jasno określony zakres obowiązków jako możliwa forma wsparcia dla wolontariuszy seniorów. Wspólnie ustalony i jasno określony zakres obowiązków jako oferowana forma wsparcia ze strony instytucji przyjmujących wolontariuszy seniorów 3% 24% 73% 33
36 Zdecydowanie mniejsze możliwości wsparcia ze strony badanych instytucji dotyczyłyby zaoferowania szkoleń dla wolontariuszy. Pozytywną odpowiedź udzielił co 5 respondent (wykres 43). Wykres 43. Szkolenie jako możliwa forma wsparcia dla wolontariuszy seniorów. Szkolenie jako oferowana forma wsparcia ze strony instytucji przyjmujących wolontariuszy seniorów 24% 13% 9% 19% 35% W 2/3 przypadków badane podmioty gotowe są zaoferować dla wolontariuszy seniorów możliwość konsultacji z kompetentnymi osobami. Strukturę odpowiedzi zawiera wykres 44. Wykres 44. Zapewnienie możliwości konsultacji z kompetentnymi osobami możliwa forma wsparcia dla wolontariuszy seniorów. Zapewnienie mozliwości konsultacji z kompetentnymi osobami jako oferowana forma wsparcia ze strony instytucji przyjmujących wolontariuszy seniorów 30% 58% 5% 7% 34
37 W mniejszym stopniu oferowane byłyby spotkania integracyjne pracowników instytucji z wolontariuszami seniorami. Odpowiedzi na tak uzyskano 13%, a raczej tak 45% (wykres 45). Wykres 45. Spotkania integracyjne z pracownikami jako możliwa forma wsparcia dla wolontariuszy seniorów. Spotkania integracyjne z pracownikami jako oferowana forma wsparcia ze strony instytucji przyjmujących wolontariuszy seniorów 4% 4% 13% 34% 45% Badane instytucje miały możliwość podania innych form wsparcia wobec wolontariuszy seniorów. Podano szkolenie BHP i Ppoż. (centrum kultury), udostępnienie materiałów do zajęć praktycznych (farby, pędzle), zapewnienie sali, rzutnika, komputera (UTW), zorganizowanie imprez okolicznościowych, dnia wolontariusza (ośrodek pomocy społecznej) czy też możliwość skorzystania z zajęć rehabilitacyjnych i gimnastycznych (szpital wojskowy). 5. Obawy badanych instytucji związane z przyjęciem wolontariuszy seniorów Instytucje zastanawiając się nad przyjęciem wolontariuszy stawiają sobie różne pytania związane z rodzącymi się wątpliwościami. Zbadane instytucje dosyć szeroko i dokładnie podały różnego rodzaju obawy związane z przyjęciem wolontariuszy seniorów. 35
38 W przypadku instytucji opieki zdrowotnej wypowiedzieli się przedstawiciele trzech szpitali, którzy jako problem wskazali konieczność zapewnienia wymogów sanitarnoepidemiologicznych, niesamodzielność i konieczność zapewnienia permanentnego nadzoru nad wolontariuszami seniorami, a także brak wiedzy na temat formalności związanych z przyjmowaniem wolontariuszy oraz brak kontaktu z potencjalnymi kandydatami zainteresowanymi taką formą pracy. Najwięcej wypowiedzi uzyskano od przedstawicieli reprezentujących instytucje pomocy społecznej. Wskazywano, że ważnym elementem w pracy z osobami z zaburzeniami psychicznymi jest ich aktywizacja. Wolontariusze często nie mając świadomości i wiedzy wyręczają podopiecznych, co w rezultacie źle wpływa na ich stan psychiczny. Nowe osoby często nie rozumieją i nie stosują się do obowiązujących ograniczeń, co pociąga za sobą pogarszanie się stanu zdrowia mieszkańców (dom pomocy społecznej). Znaczna część osób, które są domach pomocy społecznej cierpi na demencję starczą, często ich wypowiedzi nie są zgodnie ze stanem faktycznym. Seniorzy wolontariusze mniej odporni, nie znający specyfiki pracy w placówkach opiekuńczych, mogą stwarzać dodatkowe problemy. Dlatego jest celowym, aby były to osoby, które już miały pewne doświadczenia w pracy z osobami starszymi. Problemem może być także zapewnienie warunków lokalowych. Obawy budzą także: stan zdrowia, trudności w poruszaniu się, trudności związane z dojazdem wolontariuszy do ośrodka pomocy społecznej. Wątpliwości dotyczyły także możliwości zaufania wolontariuszom seniorom, a także obawa o szanse na integrację z mieszkańcami ośrodka pomocy społecznej. Przedstawiciel ośrodka interwencji kryzysowej podzielił się wątpliwościami dotyczącymi potencjalnego braku tolerancji wolontariuszy seniorów na odmienne poglądy, religię. W przypadku domu dziecka problemem mogłaby okazać się nieakceptacja ze strony dzieci oraz zły stan zdrowia wolontariuszy seniorów. Swoje obawy wypowiedzieli także przedstawiciele instytucji kultury. Z punktu widzenia biblioteki ważne byłoby, by wolontariusz był w stanie podołać obowiązkom w dłuższym czasie (ok. 10 miesięcy), zapewniając w ten sposób ciągłość działania biblioteki. W przypadku centrum kultury obsługa wydarzeń wymaga sprawności fizycznej, a także schludnego, czasami eleganckiego wyglądu. Przedstawiciel tej instytucji wyraził swoje wątpliwości odnośnie możliwości spełnienia dwóch powyższych warunków. 36
39 Osoby reprezentujące muzea obawiają się słabej kondycji fizycznej wolontariuszy seniorów, nawyków wynikających z długoletniego doświadczenia zawodowego, popadania w rutynę. są też pewne, czy zapewniliby odpowiednie warunki pracy. W teatrze nowi wolontariusze pracują głównie dla frajdy i zazwyczaj potrzebni są do bardzo technicznych i mało stymulujących zadań i stąd rodzi się obawa, czy dojrzalsi wolontariusze nie poczują się rozczarowani tak wąskim wykorzystaniem ich potencjału. Dodatkowo warunki lokalowe mogą okazać się trudne dla osób o obniżonej sprawności ruchowej. W przypadku UTW wymieniono następujące obawy: czy można liczyć na wolontariuszy seniorów w dłuższym okresie czasu, czy będą mieć poczucie odpowiedzialności i obowiązku za powierzone zadanie, czy stan zdrowia pozwoli na pracę i czy można im zaufać. Różnego rodzaju stowarzyszenia wskazywały przede wszystkim na stan zdrowia wolontariuszy seniorów, na problemy formalne (nie wiedzą jak przyjąć wolontariuszy) ryzyko szybkiego wypalenia się, czy też możliwość zaufania takim osobom. 6. Oczekiwania dotyczące form wsparcia od instytucji zewnętrznych Badane instytucje podzieliły się także swoimi oczekiwaniami wobec wsparcia, jakiego oczekiwałyby od instytucji zewnętrznych. Okazało się, że zdecydowanie najbardziej zainteresowane są wsparciem finansowym (na szkolenia wolontariuszy seniorów, doposażenie stanowiska pracy, na odzież ochronną, na dofinansowanie dojazdu wolontariuszy, ma wynajęcie lokalu, na zakup materiałów itp.). Drugi rodzaj wsparcia miałaby charakter doradczy i informacyjny. Chętnie skorzystano by z wiedzy o wolontariuszach seniorach (co ich motywuje, co zniechęca do pracy, jakie mają oczekiwania). Warto byłoby również stworzyć możliwość integracji i wymiany doświadczeń wolontariuszy seniorów działających w różnych organizacjach. Pomocna byłaby także bieżąca współpraca w nadzorze nad wolontariuszami seniorami kierowanymi do instytucji. W przypadku ośrodka pomocy społecznej ważne byłoby podpisanie porozumienia o współpracy. 37
40 Zaproponowano również, by osoby, które podejmują się pracy jako wolontariusze otrzymywały przynajmniej wyróżnienia honorowe od organu samorządu terytorialnego lub innych instytucji. 7. Powody braku zainteresowania pracą wolontariuszy seniorów Istotnym celem badawczym w przeprowadzonej ankietyzacji była identyfikacja powodów braku zainteresowania pracą wolontariuszy seniorów. Najczęściej wskazywano posiadanie wystarczającej liczby pracowników (21 odpowiedzi), możliwość wykonywania pracy tylko przez zatrudniony personel (18 odpowiedzi), posiadanie złych doświadczeń z wolontariuszami (16 odpowiedzi) oraz obawy o negatywne reakcje ze strony pracowników (14 odpowiedzi). W dalszej kolejności wskazywano takie powody jak brak możliwości lokalowych oraz nieposiadanie kontaktów z potencjalnymi wolontariuszami. Najmniej istotne przyczyny to brak wiedzy dotyczącej formalności związanych z przyjmowaniem wolontariuszy oraz brak czasu na wprowadzenie wolontariuszy do pracy. Strukturę odpowiedzi przedstawia tabela 4. Tabela 4. Powody braku zainteresowania przyjęciem wolontariuszy seniorów. (1) Raczej tak (2) Raczej nie (3) (4) (5) 1. Mamy wystarczającą ilość pracowników Mamy złe doświadczenia z wolontariuszami wiemy jak formalnie przyjąć wolontariuszy Obawiamy się negatywnej reakcji pracowników mamy możliwości lokalowych Nasze zadania może wykonywać tylko zatrudniony personel mamy czasu dla wolontariuszy seniorów na wprowadzenie ich do pracy mamy kontaktu z potencjalnymi wolontariuszami Źródło: opracowanie własne na podstawie kwestionariuszy wywiadu (należy zaznaczyć, że nie wszyscy niezainteresowani pracą wolontariuszy seniorów wskazali powody braku zainteresowania przyjęciem wolontariuszy). 38
41 Podsumowanie Podsumowując wyniki badań można wyciągnąć następujące wnioski: Przedstawiciele badanych instytucji w przeważającej większości (70%) wyrazili zainteresowanie taką możliwością współpracy. Najczęściej są to hospicja, domy pomocy społecznej, muzea, teatry, podmioty turystyki, UTW oraz różne stowarzyszenia. Główne powody zainteresowania ze strony badanych instytucji pracą wolontariuszy to chęć skorzystania z doświadczenia seniorów (99%), pomoc wolontariuszom w ich zaktywizowaniu się (98%), możliwość lepszego realizowania celów instytucji (95%) korzyści odniesione przez klientów badanych instytucji (94%). Dość istotnym motywem zainteresowania pracą wolontariuszy seniorów jest także brak środków finansowych na zatrudnienie kolejnych pracowników (84%). Do najczęściej wskazywanych prac, jakie mogliby wykonywać wolontariusze seniorzy w instytucjach objętych analizą należą: prace organizacyjne (72%), prace biurowe (60%), towarzyszenie podopiecznym instytucji (60%), nawiązywanie kontaktów z instytucjami zewnętrznymi (55%), pomoc w pozyskiwaniu funduszy zewnętrznych (55%), pomoc w przygotowywaniu projektów (55%). W mniejszym stopniu byłyby to prace o charakterze pielęgnacyjnym i opiekuńczym (50%) oraz udzielanie korepetycji (49%). Najbardziej oczekiwanymi umiejętnościami wobec wolontariuszy seniorów są: umiejętność organizowania czasu wolnego (88%), umiejętności pedagogiczne (82%), umiejętności manualne (77%), obsługa komputera (72%) oraz umiejętności artystyczne (70%). W mniejszym stopniu istotna okazała się znajomość języków obcych (60%), w najmniejszym umiejętności pielęgniarskie (46%). Wolontariusze seniorzy najlepiej jakby mieli wykształcenie co najmniej średnie (64%). W co trzecim przypadku wykształcenie okazało się nieistotne. Najbardziej przydatnym doświadczeniem wolontariuszy seniorów byłaby przede wszystkim wcześniejsza praca w organizacjach trzeciego sektora (79%) oraz doświadczenie w szkolnictwie (72%). W przeciętnym stopniu byłaby to praca w gastronomii (64%), praca w administracji publicznej (62%), wychowywanie dzieci (62%), praca w biznesie (52%), praca w środowisku międzynarodowym (51%), praca 39
42 w służbie zdrowia (51%), czy też praca w finansach i bankowości (50%). W najmniejszym stopniu byłyby to praca w rolnictwie (47%) lub zajmowanie stanowiska kierowniczego (46%). Najbardziej pożądanymi cechami osobowościowymi okazały się uśmiech i serdeczność, następnie inicjatywa i pomysłowość, otwartość na innych, cierpliwość i optymizm. Bardzo ważne byłyby też umiejętność słuchania oraz empatia i wrażliwość. Najmniej oczekiwano bycie asertywnym. Badania wykazały, że instytucje oczkują od wolontariuszy seniorów w 4/5 przypadków poświęcenia do pięciu godzin tygodniowo. W najmniejszym stopniu oczekuje się od wolontariuszy poświęcenia na pracę więcej niż ośmiu godzin tygodniowo (4% wskazań). Praktycznie wszystkie instytucje zapewniłyby wolontariuszom seniorom dostęp do odpowiedniego sprzętu, który byłby konieczny w realizowanych pracach (95%) oraz możliwość wspólnego ustalenia zakresu obowiązków (95%). Najmniejsze możliwości wsparcia ze strony badanych instytucji dotyczyłyby zaoferowania szkoleń dla wolontariuszy (22%). Zbadane instytucje dosyć szeroko i dokładnie podały różnego rodzaju obawy związane z przyjęciem wolontariuszy seniorów. W przypadku instytucji opieki zdrowotnej jako problem wskazano konieczność zapewnienia wymogów sanitarnoepidemiologicznych, niesamodzielność i konieczność zapewnienia permanentnego nadzoru nad wolontariuszami seniorami. W przypadku instytucji pomocy społecznej wskazywano na problem pracy z osobami starszymi z różnymi problemami psychicznymi i chorobami wieku starczego. Obawy budzą także stan zdrowia, trudności w poruszaniu się, trudności związane z dojazdem wolontariuszy do ośrodka pomocy społecznej. Wątpliwości dotyczyły także możliwości zaufania wolontariuszom seniorom, a także obawa o szanse na integrację z mieszkańcami ośrodka pomocy społecznej. Inne instytucje wskazywały na problem kondycji fizycznej i stanu zdrowia wolontariuszy seniorów, a także kwestię możliwości zaufania tym osobom. Czasami wskazywano brak wiedzy dotyczących formalności związanych z rozpoczęciem współpracy z wolontariuszami. Badane instytucje podzieliły się także swoimi oczekiwaniami wobec wsparcia, jakiego oczekiwałyby od instytucji zewnętrznych. Okazało się, że zdecydowanie najbardziej 40
43 zainteresowane są wsparciem finansowym. Dodatkowa forma wsparcia miałaby charakter doradczy i informacyjny. Wśród powodów braku zainteresowania pracą wolontariuszy seniorów najczęściej wskazywano posiadanie wystarczającej liczby pracowników, możliwość wykonywania pracy tylko przez zatrudniony personel, posiadanie złych doświadczeń z wolontariuszami oraz obawy o negatywne reakcje ze strony pracowników. Wnioski Przeprowadzone badania dotyczące zapotrzebowania instytucji polityki społecznej na pracę wolontariuszy seniorów pozwalają na wyprowadzenie kilku wniosków (zarówno bezpośrednich, jak i pośrednich): Bardzo duże zainteresowanie zbadanych instytucji wolontariatem seniorów powinno być przełożone na konkretne działania sprzyjające rozwojowi tej formy wolontariatu poprzez wdrożenie projektów kojarzących obie strony (instytucje i wolontariuszy seniorów). Należy zachęcać instytucje polityki społecznej do realizowania projektów, w ramach których realizowany byłby wolontariat seniorów (byłaby to odpowiedź na zgłoszone przez te instytucje potrzeby w zakresie dofinansowania stanowisk pracy dla wolontariuszy, szkoleń i innych działań służących rozwojowi wolontariatu seniorów). Warto przeprowadzić dalsze badania dotyczące wolontariatu seniorów, zarówno wśród innego rodzaju instytucji, jak i wśród samych wolontariuszy seniorów, celem dalszego zdiagnozowania wspólnych oczekiwań i możliwości wsparcia. Interesujące byłoby przeprowadzenie badań wśród instytucji korzystających z wolontariatu senioralnego, w celu zebrania dobrych praktyk, a następnie podzielenia się nimi z innymi instytucjami. Z pewnością przyczyniłoby się to do eliminacji stereotypowego postrzegania ludzi starszych oraz wskazało na korzyści płynące dla instytucji z pracy wolontariatu seniorów. 41
44 Rozwój wolontariatu seniorów mógłby być wzmocniony poprzez tworzenie senioralnych punktów aktywności społecznej (centrów miejskich dla osób starszych), służących spotykaniu się osób starszych dla podejmowania wspólnych aktywności. Służyłoby to upowszechnianiu zasady uczestnictwa seniorów w aktywności obywatelskiej. Ośrodki takie mogłyby wypracować rodzaj rady senioralnej. Narzędziem wspierającym nawiązywanie kontaktu instytucji z wolontariuszami mógłby być bank czasu, zawierający bazę danych o wolontariuszach, ich ofercie, kompetencjach i dyspozycyjności. Należy zaprojektować długofalowe działania promujące wolontariat seniorów, które zmieniałyby stereotypowe spojrzenie na tę kategorię osób i uświadomiły tkwiący w nich potencjał. W różnego rodzaju instytucjach zasadnym wydaje się wyznaczanie osoby profesjonalnie zajmującej się koordynowaniem współpracy między instytucją a wolontariuszami. Konieczne wydają się działania mające na celu uświadomienie władzom różnego rodzaju instytucji korzyści płynących z nawiązania współpracy z wolontariuszami seniorami, którzy mając doświadczenie życiowe, wiedzę i kompetencje zawodowe mogliby stanowić istotne źródło wsparcia w rozwiązywaniu różnych problemów. Oczekiwania instytucji zewnętrznych wskazują na kompetencje i doświadczenia seniorów, które mogłyby być wykorzystane w tych instytucjach. Zasadne okazuje się tu oferowanie różnego rodzaju kursów i szkoleń dla osób starszych, które mogłyby doskonalić swe umiejętności (bardzo pozytywnym przykładem są tu zajęcia oferowane dla osób starszych przez Uniwersytety Trzeciego Wieku, które z pewnością należy promować i rozwijać). Należy promować wolontariat senioralny wśród osób starszych (np. poprzez UTW) akcentując korzyści płynące dla wolontariuszy z podejmowania aktywności, otwierania się na potrzeby innych, dzielenia się swymi doświadczeniami i czynienia dobra. Jest to szczególnie ważne w kontekście starzejącego się społeczeństwa. Wobec coraz bardziej popularnego wolontariatu wśród osób młodych, warto by podejmować współpracę pomiędzy wolontariuszami seniorami a organizacjami wolontariatu młodzieżowego (np. w drodze realizacji wspólnych projektów). 42
45 Rozważyć można przeprowadzenie badań obejmujących pozostałe województwa kraju, a także wykorzystując metodą benchmarkingu, zebranie doświadczenia funkcjonowania wolontariatu seniorów w innych krajach, w których praktyka ta jest rozwinięta. Służyć temu mogłyby m.in. wizyty studyjne, celem zebrania dobrych praktyk i pomysłów na rozwój wolontariatu seniorów w Polsce. 43
46
47
Zachęcamy do wypełnienia niniejszej ankiety w wersji elektronicznej. Link do ankiety został Państwu przesłany drogą elektroniczną.
KWESTIONARIUSZ BADANIA W RAMACH PROJEKTU WOLONTARIAT W UNIWERSYTETACH TRZECIEGO WIEKU W MAŁOPOLSCE PROJEKT ZREALIZOWANO PRZY WSPARCIU FINANSOWYM WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO Szanowni Państwo! Chcielibyśmy
MIEJSKI PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Załącznik do Uchwały Nr Rady Miejskiej Leszna z dnia MIEJSKI PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH na lata 2014-2016 1 OPIS PROBLEMU Niepełnosprawność, zgodnie z treścią ustawy o rehabilitacji
na podstawie działalności Punktu Pośrednictwa Pracy Wolontarystycznej CENTERKO Łódź, dn. 05.06.2013 r.
na podstawie działalności Punktu Pośrednictwa Pracy Wolontarystycznej CENTERKO Łódź, dn. 05.06.2013 r. Kim jesteśmy? PPPW CENTERKO TO INTEGRACYJNE BIURO POŚREDNICTWA PRACY WOLONTARYSTYCZNEJ O ZASIĘGU LOKALNYM
Raport. ewaluacji wewnętrznej. przeprowadzonej w Bursie Szkolnej nr 1 w Radomiu. rok szkolny 2014/2015
Raport ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Bursie Szkolnej nr 1 w Radomiu rok szkolny 2014/2015 I. Celem ewaluowanego obszaru Funkcjonowanie placówki w środowisku lokalnym było zdiagnozowanie i analiza
Seniorzy -nowa generacja: akademia aktywności lokalnej. Cele, założenia, harmonogram realizacji projektu
Seniorzy -nowa generacja: akademia aktywności lokalnej. Cele, założenia, harmonogram realizacji projektu Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej Okres realizacji: listopad 30 czerwca 2012
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ POWIATU ŻARSKIEGO NA LATA
Załącznik do Uchwały Nr... Rady Powiatu Żarskiego z dnia..2016 r. PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ POWIATU ŻARSKIEGO NA LATA 2016-2021 Żary, 2016 r. 1 SPIS TREŚCI: I. WPROWADZENIE.3 II. DIAGNOZA..4 III. CEL
Wolontariat seniorów w województwie mazowieckim
Opracowano w projekcie Aktywni seniorzy aktywni wolontariusze dofinansowanym w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2012-2013 w województwie mazowieckim Wybrane
Raport z badania dotyczącego potrzeb szkoleniowych pracowników Urzędów Pracy. 1. Wstęp. 2. Dane ilościowe
Raport z badania dotyczącego potrzeb szkoleniowych pracowników Urzędów Pracy 1. Wstęp Niniejszy raport został opracowany celem przedstawienia potrzeb szkoleniowych pracowników Urzędów Pracy w całej Polsce
Raport z ewaluacji projektu Kolpingowska Akademia Zdrowia i Kultury
Raport z ewaluacji projektu Kolpingowska Akademia Zdrowia i Kultury 1. Zakres podmiotowy i przedmiotowy, cele, metoda i przebieg ewaluacji 1.1. Zakres podmiotowy i przedmiotowy ewaluacji Przedmiotem ewaluacji
CHARAKTERYSTYKA WYMAGAŃ NA STANOWISKU. jak wyżej
1 Wykształcenie CHARAKTERYSTYKA WYMAGAŃ NA STANOWISKU Konieczne: Policealne ze specjalnością terapeuta zajęciowy lub wyższe Pożądane: 2 Umiejętności jak wyżej Konieczne: - bardzo dobra organizacja pracy,
Raport z badań przeprowadzonych w ramach projektu Wzmocnienie konsultacji społecznych w powiecie oleckim. grudzień 2014
Znajomość problemów związanych z używaniem alkoholu, środków psychoaktywnych i infoholizmu wśród dzieci i młodzieży oraz potrzeb pogłębienia wiedzy przez osoby dorosłe w tym zakresie Raport z badań przeprowadzonych
DOTACJE NA WOLONTARIAT W POLSCE
DOTACJE NA WOLONTARIAT W POLSCE PROGRAMY RZĄDOWE - MPIPS Fundusz Inicjatyw Obywatelskich 2014-2020 Priorytet 1. Aktywne społeczeństwo Podziałanie 2 Rozwijanie wolontariatu działania nakierowane na: wolontariat
Sprawozdanie z analizy ankiety przeprowadzonej wśród rodziców we wrześniu 2013 roku.
Sprawozdanie z analizy ankiety przeprowadzonej wśród rodziców we wrześniu 2013 roku. Cele ankiety : - Poznanie oczekiwań rodziców wobec przedszkola; - Zwiększenie udziału rodziców w planowaniu pracy i
WYŻSZA SZKOŁA PEDAGOGICZNA TWP W WARSZAWIE
WYŻSZA SZKOŁA PEDAGOGICZNA TWP W WARSZAWIE Szanowna Pani, Szanowny Panie Zwracamy się do Pana/Pani w związku z podejmowaniem działań na rzecz Stworzenia standardu Superwizji pracy socjalnej, realizowanych
Kompetencje oczekiwane przez pracodawców od kandydatów na stanowisko pracy
Kompetencje oczekiwane przez pracodawców od kandydatów na stanowisko pracy Białystok 2015 Cele badania: sprawdzenie, jakich kompetencji oczekują pracodawcy od kandydatów na stanowisko pracy, zdiagnozowanie,
WSPÓLNE DZIEDZICTWO WSPÓLNA SPRAWA EDYCJA 2018 RAPORT EWALUACYJNY
WSPÓLNE DZIEDZICTWO WSPÓLNA SPRAWA EDYCJA 2018 RAPORT EWALUACYJNY Fundacja Zamek Dybów i Gród Nieszawa Toruń 2018 1. WSTĘP Geneza raportu: Ewaluacja przeprowadzona została w oparciu o dane zebrane w trakcie
Publiczne Gimnazjum nr 5 im. Aleksandra Kamińskiego w Opolu ul. Ozimska 48a, Opole. Szkolny System Doradztwa Zawodowego
Publiczne Gimnazjum nr 5 im. Aleksandra Kamińskiego w Opolu ul. Ozimska 48a, 45-368 Opole Szkolny System Doradztwa Zawodowego Opole 2015 Obowiązujące akty prawne dotyczące udzielania uczniom pomocy w wyborze
Nazwa organizacji: Imię i nazwisko osoby kierującej organizacją oraz zajmowane przez nią stanowisko: ... Adres organizacji:...
Ankieta dla organizacji Szanowni Państwo! Prosimy o jak najbardziej szczegółowe wypełnianie poniższej ankiety, gdyż tylko wtedy możliwe będzie dobieranie odpowiednich wolontariuszy, do potrzeb i profilu
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 234 IM. JULIANA TUWIMA W WARSZAWIE
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 234 IM. JULIANA TUWIMA W WARSZAWIE Akty prawne: Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (tekst jednolity Dz.U. z 2004r. Nr
Twoja przyszłość w Twoich rękach. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Twoja przyszłość w Twoich rękach Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt realizowany przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Mońkach
PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PRACA SOCJALNA
Załącznik nr 3d do Regulaminu praktyki zawodowej Wydziału Nauk Społecznych i Humanistycznych PWSIiP w ŁomŜy PROGRAM PRAKTYK ZAWODOWYCH NA KIERUNKU PRACA SOCJALNA Praktyki stanowią integralną część programu
AKADEMIA DLA MŁODYCH PRZEWODNIK TRENERA. PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI
PRACA ŻYCIE UMIEJĘTNOŚCI www.akademiadlamlodych.pl PODRĘCZNIK WPROWADZENIE Akademia dla Młodych to nowa inicjatywa mająca na celu wspieranie ludzi młodych w rozwijaniu umiejętności niezbędnych w ich miejscu
Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji http://www.frse.org.pl/
Jak przygotować i realizować projekt, pozyskiwanie środków, partnerów, wątpliwości, pytania, wymiana doświadczeń - fora, przykłady dobrych praktyk, narzędzia pomocne w realizacji Fundacja Rozwoju Systemu
PROGRAM OSŁONOWY W ZAKRESIE WSPIERANIA GMINNEGO SYSTEMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA LUBICZ, 2017
PROGRAM OSŁONOWY W ZAKRESIE WSPIERANIA GMINNEGO SYSTEMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA 2017-2020 LUBICZ, 2017 5 SPIS TREŚCI 1. Strona tytułowa str. 1 2. Spis treści str. 2 3. Wprowadzenie
Program współpracy Powiatu Konińskiego z organizacjami pozarządowymi na rok 2008
Załącznik do uchwały Nr XIII/62/07 Rady Powiatu Konińskiego z dnia 22 listopada 2007 r. Program współpracy Powiatu Konińskiego z organizacjami pozarządowymi na rok 2008 Wstęp Priorytetem Powiatu Konińskiego,
BIURO WOLONTARIATU Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Krasnymstawie ul Piłsudskiego 9, tel/fax: (0-82) 576 23 24
BIURO WOLONTARIATU Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Krasnymstawie mops.krasnystaw@neostrada.pl ul Piłsudskiego 9, tel/fax: (0-82) 576 23 24 www.mops.org.pl Program Świadczeń Wolontarystycznych w Miejskim
Badanie uczestników projektów Inwestycja w kadry. Warszawa, grudzień 2011 r.
2011 Badanie uczestników projektów Inwestycja w kadry Warszawa, grudzień 2011 r. Spis treści Informacje o badaniu Informacje o respondentach Sytuacja zawodowa Metryczka Udział w szkoleniu motywy, źródła,
Załącznik do Uchwały Nr XX/90/08 Rady Powiatu w Wąbrzeźnie z dnia 29 września 2008r. Powiatowy Program Aktywności Lokalnej na lata
Załącznik do Uchwały Nr XX/90/08 Rady Powiatu w Wąbrzeźnie z dnia 29 września 2008r. Powiatowy Program Aktywności Lokalnej na lata 2008-2013 Wąbrzeźno, wrzesień 2008 -2- Spis treści Wstęp Rozdział 1. Nawiązanie
RAPORT Z BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO-WYCHOWAWCZYM DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH RUCHOWO W BUSKU-ZDROJU
RAPORT Z BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO-WYCHOWAWCZYM DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH RUCHOWO W BUSKU-ZDROJU OPRACOWANY W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 W roku szkolnym 2015/2016 w Specjalnym Ośrodku
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY POLICE NA LATA
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY POLICE NA LATA 2014 2020 1 Spis treści 1. Wstęp 3 2. Cele Programu Aktywności Lokalnej 5 3. Kierunki działań 6 4. Adresaci Programu 7 5. Metody wykorzystywane do realizacji
REGULAMIN SZKOLNEGO KLUBU WOLONTARIATU w Gimnazjum "Arka" i ChSP we Wrocławiu
REGULAMIN SZKOLNEGO KLUBU WOLONTARIATU w Gimnazjum "Arka" i ChSP we Wrocławiu Podstawa prawna Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003 r. (Dz.U. 2010 nr 234 poz.
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY GNOJNIK NA ROK Załącznik Nr 1 do Uchwały nr III/18/15 Rady Gminy Gnojnik z dnia 30 stycznia 2015 r.
Załącznik Nr 1 do Uchwały nr III/18/15 Rady Gminy Gnojnik z dnia 30 stycznia 2015 r. PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY GNOJNIK NA ROK 2015 GNOJNIK 2015 SPIS TREŚCI: I. WPROWADZENIE II. CELE PROGRAMU
Aneks do Programu Wychowawczo-Profilaktycznego Szkoły Podstawowej nr 1 w Lublińcu
Aneks do Programu Wychowawczo-Profilaktycznego Szkoły Podstawowej nr 1 w Lublińcu (zgodnie z rozporządzeniem MEN z 22.01.2018r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkole
Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi. Zarządzanie sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli.
Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2016/2017 w Przedszkolu Samorządowym w Krzeszowicach Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi. Zarządzanie sprzyja indywidualnej i zespołowej
MIEJSKI PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH. na lata /PROJEKT/
Załącznik do Uchwały Nr.. Rady Miejskiej Leszna z dnia.. MIEJSKI PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH na lata 2006-2007 /PROJEKT/ OPIS PROBLEMU Niepełnosprawność, zgodnie z treścią ustawy
Problematyka społeczna w działaniach Obserwatorium Integracji Społecznej
Problematyka społeczna w działaniach Obserwatorium Integracji Społecznej Nowe wyzwania w polityce społecznej Wspólnota działania - Polskie i amerykańskie modele pracy na rzecz rodziny doświadczającej problemów
Wskaźniki do ewaluacji i monitorowania Programu. Cel główny : Wzmocnienie Rodziny w funkcjonowaniu społecznym
Wskaźniki do ewaluacji i monitorowania Programu Cel główny : Wzmocnienie Rodziny w funkcjonowaniu społecznym 1. Zwiększenie umiejętności opiekuńczo-wychowawczych rodziny, w szczególności poprzez: Działania
PROGRAM WSPÓŁPRACY MIASTA KATOWICE Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA 2007 ROK
Załącznik do uchwały nr LXVII/1626/06 Rady Miasta Katowice z dnia 26 października 2006r. PROGRAM WSPÓŁPRACY MIASTA KATOWICE Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI NA 2007 ROK 1 Rozdział I Postanowienia ogólne 1
Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Zespole Szkół w Ozimku
Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Zespole Szkół w Ozimku Ozimek 2012 1 Spis treści: 1. Projekt ewaluacji wewnętrznej 2. Wyniki projektu 3. Zalecenia 4. Załączniki 2 1. PROJEKT EWALUACJI
KATALOG BEZPIECZNYCH PRAKTYK
KATALOG BEZPIECZNYCH PRAKTYK 1 KATALOG BEZPIECZNYCH PRAKTYK Katalog powstał w ramach projektu pn. Edukacja dla bezpieczeństwa osób starszych (seniorów) w województwie śląskim w 17 r. dofinansowanego z
10 maja 2013 r. Magdalena Bajorek - Wrona Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Gorlicach
A k t y w n o ś ć I I n t e g r a c j a S z a n s ą N a L e p s z e J u t r o 10 maja 2013 r. Projekt systemowy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Gorlicach Projekt systemowy 3 letni, realizowany w
HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE PRZEMOC KRADNIE ŻYCIE PRZEZ MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W NOWYM SĄCZU
HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE PRZEMOC KRADNIE ŻYCIE PRZEZ MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W NOWYM SĄCZU LP. NAZWA ZADANIA ZAKRES DZIAŁAO PRZEWIDYWANY TERMIN ROZPOCZĘCIA
Wolontariat szkolny. Podstawy formalno-prawne Częstochowa, 16 października 2017
Wolontariat szkolny Podstawy formalno-prawne Częstochowa, 16 października 2017 Czym jest wolontariat i kto może zostać wolontariuszem? Według Słownika języka polskiego: wolontariat oznacza dobrowolną,
Internationaler Bund Polska - Działania na rzecz osób o niskich kwalifikacjach. Grzegorz Grzonka Dyrektor Internationaler Bund Polska w Krakowie
Internationaler Bund Polska - Działania na rzecz osób o niskich kwalifikacjach Grzegorz Grzonka Dyrektor Internationaler Bund Polska w Krakowie Internationaler Bund Polska to fundacja działająca od roku
Kontrakty klasowe. Zapoznanie uczniów z regulaminem i Statutem szkolnym. Gazetki szkolne. Konkursy. Wycieczki szkolne, imprezy szkolne, konkursy
PLAN DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH I PROFILAKTYCZNYCH ZADANIA FORMY REALIACJI ODPOWIEDZIALNI Dbałość o kulturę słowa w szkole i poza nią; przestrzeganie regulaminu szkolnego; dbałość o język ojczysty; przestrzeganie
w w w.w o r l d w i d e s c h o o l.p l OVER 45
grupa worldwideschool w w w.w o r l d w i d e s c h o o l.p l INFORMACJA O ZREALIZOWANYM PROJEKCIE OVER 45 OVER 45 INFORMACJA O ZREALIZOWANYM PROJEKCIE OVER 45 Worldwide School Sp. z o.o. w okresie od
Współpraca MOPS z lokalnymi partnerami na rzecz promocji i rozwoju wolontariatu prezentacja doświadczeń MOPS w Przasnyszu
Współpraca MOPS z lokalnymi partnerami na rzecz promocji i rozwoju wolontariatu prezentacja doświadczeń MOPS w Przasnyszu Konferencja Wolontariat szansa dla integracji 25.04.2014 Warszawa Projekt Wolontariat
Ocena jakości współpracy Miasta Tychy z organizacjami pozarządowymi - raport z badania opinii NGOs
Ocena jakości współpracy Miasta Tychy z organizacjami pozarządowymi - raport z badania opinii NGOs Inkubator Społecznej Przedsiębiorczości Wydział Spraw Społecznych i Zdrowia Urząd Miasta Tychy Tychy,
RAPORT Z ANKIET BADAJĄCYCH POTRZEB SENIORÓW W TORUNIU. Przygotował: Michał Siromski
RAPORT Z ANKIET BADAJĄCYCH POTRZEB SENIORÓW W TORUNIU Przygotował: Michał Siromski KWIECIEŃ 2016 1. Opis metodologii badania Ankieta została sporządzona w celu zdiagnozowania potrzeb toruńskich seniorów,
RAPORT Z PRZEPROWADZONEJ EWALUACJI W ROKU SZKOLNYM 2017/18
RAPORT Z PRZEPROWADZONEJ EWALUACJI W ROKU SZKOLNYM 2017/18 Przedmiot ewaluacji wewnętrznej: ankieta dla przedstawicieli instytucji współpracujących z PP-P w Chojnicach. Ilość: 30 osób - pracownicy szkół
GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII W GMINIE BARCZEWO NA 2016 ROK
GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII W GMINIE BARCZEWO NA 2016 ROK GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII W MIEŚCIE I GMINIE BARCZEWO NA 2016 ROK WPROWADZENIE Samorząd Gminy a ustawa o przeciwdziałaniu
PROGRAM PRAKTYKI ZAWODOWEJ Kierunek studiów: PEDAGOGIKA Specjalność: EDUKACJA DOROSŁYCH Z GERONTOLOGIĄ Studia: STACJONARNE/ NIESTACJONARNE
PROGRAM PRAKTYKI ZAWODOWEJ Kierunek studiów: PEDAGOGIKA Specjalność: EDUKACJA DOROSŁYCH Z GERONTOLOGIĄ Studia: STACJONARNE/ NIESTACJONARNE ORGANIZACJA PRAKTYKI Edycja 2014 1. Praktyka zawodowa na kierunku
Wolontariat Krok do kariery
Wolontariat Krok do kariery Karol Krzyczkowski koordynator projektów Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu w Warszawie Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu Nasza misja Promocja i rozwój wolontariatu w Polsce
Co to jest polityka senioralna?
Co to jest polityka senioralna? Polityka senioralna to, ze względu na postępujący kryzys demograficzny w całej Europie, jedna z kluczowych polityk społecznych. To celowe działania organów administracji
Wyniki konsultacji projektu Programu Współpracy na rok 2014
Wyniki konsultacji projektu Programu Współpracy na rok 2014 Zgłaszający: Towarzystwo Miłośników Czarnej Białostockiej i Okolic Lp. Zapis w projekcie Programu Współpracy Propozycja zapisu Uzasadnienie Opinia
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ Przedmiot ewaluacji - PROWADZONA JEST WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI W PRZEDSZKOLU Cel ewaluacji: Pozyskanie informacji użytecznych dla pracy nad zwiększeniem uczestnictwa rodziców
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 1 im. gen. Józefa Bema w Dobrym Mieście Opracowała: koordynator doradztwa zawodowego Dorota Mandera 1 PODSTAWA PRAWNA Rozporządzenie
Seniorzy na rynku pracy
Seniorzy na rynku pracy Wyniki badań realizowanych przez Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku w latach 2016-2017 Marcin Średziński Pomorskie Obserwatorium Rynku Pracy Gdańsk, dnia 15 stycznia 2018 r. Pomorskie
Program współpracy Powiatu Konińskiego z organizacjami pozarządowymi w roku 2006
Załącznik do uchwały Nr XXXIII/182/05 Rady Powiatu Konińskiego z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie programu współpracy z organizacjami pozarządowymi Program współpracy Powiatu Konińskiego z organizacjami
PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 17 IM. ORŁA BIAŁEGO W KOSZALINIE KOSZALIN 2012
1 PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 17 IM. ORŁA BIAŁEGO W KOSZALINIE KOSZALIN 2012 Szkoła miejscem przyjaznym i bezpiecznym. 2 1. Budowanie pozytywnego klimatu społecznego w szkole. Budowanie pozytywnych
REGULAMIN KLUBU INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W ANDRYCHOWIE, UL. KRAKOWSKA 72
REGULAMIN KLUBU INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W ANDRYCHOWIE, UL. KRAKOWSKA 72 POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Regulamin Wewnętrzny Klubu Integracji Społecznej w Andrychowie, zwany dalej Regulaminem, określa organizację
Ewaluacja projektu Punkt konsultacyjny dla rodzin
Ewaluacja projektu Punkt konsultacyjny dla rodzin Podstawą do sporządzenia ewaluacji projektu były deklaracje uczestnictwa, listy obecności, ankiety ewaluacyjne wypełniane przez uczestników projektów oraz
Ewaluacja w nadzorze pedagogicznym. Kuratorium Oświaty, Delegatura w Suwałkach
Ewaluacja w nadzorze pedagogicznym Kuratorium Oświaty, Delegatura w Suwałkach Ewaluacja a kontrola Ewaluacja to praktyczne badanie oceniające przeprowadzone w szkole lub placówce, ewaluacja zewnętrzna
POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z ZAKRESU REHABILITACJI SPOŁECZNEJ, ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA ORAZ
Załącznik do Uchwały Nr XXV/149/2008 Rady Powiatu Średzkiego z dnia 30 grudnia 2008 roku POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z ZAKRESU REHABILITACJI SPOŁECZNEJ, ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA
Kwestionariusz ankiety badania potencjału organizacji pozarządowych
Kutno, Marzec 2012 r. Kwestionariusz ankiety badania potencjału organizacji pozarządowych 1. Nazwa organizacji 1 2. Proszę formę prawną organizacji pozarządowej Prosimy wybrać jedną pozycję z listy i wpisać
1 otwarte (własna wypowiedź respondenta na zadane pytanie) 1 półotwarte (wybór odpowiedzi oraz swobodna wypowiedź odnośnie badanego zagadnienia).
Sprawozdanie z przeprowadzonego badania ewaluacyjnego wśród rodziców dzieci biorących udział w projekcie ECHO-NAUKA wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci z klas nauczania zintegrowanego ze Szkoły Podstawowej
CENTRUM OBYWATELSKIE
CENTRUM OBYWATELSKIE RAPORT Z KONSULTACJI W ZAKRESIE ZADAŃ ZLECONYCH - KRAKÓW, 20 LIPCA 2017 - 1. WPROWADZENIE Niniejszy raport jest podsumowaniem konsultacji prowadzonych wśród przedstawicieli organizacji
Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Zespole Szkół PSP PG w Rudzie Wielkiej w roku szkolnym 2014/2015
Raport z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w Zespole Szkół PSP PG w Rudzie Wielkiej w roku szkolnym 2014/2015 Ewaluacji dokonał zespół w składzie: Renata Wilk przewodnicząca Magdalena Gołębiowska Izabela
Firmy, pracodawcy i menedżerowie wobec problemu starzenia się personelu - wyniki badań. Elżbieta Korzeniowska
Firmy, pracodawcy i menedżerowie wobec problemu starzenia się personelu - wyniki badań Elżbieta Korzeniowska Materiał empiryczny Zasadniczeźródło: badania przeprowadzone przez Krajowe Centrum Promocji
Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku OFS UTW
Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku OFS UTW Krystyna Frąszczak Wiceprezes Zarządu Federacji, Prezes UTW w Tarnobrzegu UTW W POLSCE Aktualnie w kraju jest ponad 350 UTW i zrzeszają
Sprawozdanie z prac grupy B
B/1 Sprawozdanie z prac grupy B W dniu 11 lipca 2015 roku w godzinach 10:00 14:00 obyło się pierwsze spotkanie grupy roboczej B w ramach projektu Nowy Wymiar Konsultacji. Projekt został dofinansowany ze
Program wolontariatu w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku
Program wolontariatu w Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku Cel wolontariatu Celem wolontariatu jest stworzenie przestrzeni do działań społecznych, w której wolontariusze będą rozwijać i dzielić się
PROGRAM LOKALNY ROZWOJU SIECI OPARCIA SPOŁECZNEGO DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI W MIEŚCIE OSTROŁĘKA
Załącznik Nr 2 do Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Programu lokalnego w zakresie pomocy społecznej w mieście Ostrołęka na lata 2009 2016. PROGRAM LOKALNY ROZWOJU SIECI OPARCIA SPOŁECZNEGO
WYKAZ ZADAŃ PLANOWANYCH DO REALIZACJI W RAMACH PROGRAMU DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LATA
Załącznik do Programu Działań na Rzecz Osób na lata 2017-2021 WYKAZ ZADAŃ PLANOWANYCH DO REALIZACJI W RAMACH PROGRAMU DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LATA 2017 2021 PRIORYTET I. Działania w
MIEJSKI PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
MIEJSKI PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W MIEŚCIE LESZNIE OPIS PROBLEMU Niepełnosprawność, zgodnie z treścią ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
Szczegółowe informacje: www.jedendrugiemu.pl/pomoc-wzajemna.html Al. Prymasa Tysiąclecia 137, 01-424 Warszawa www.ktopomoze.
Fundacja Jeden Drugiemu i Portal KtoPomoze.pl pod Patronatem Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zapraszają do udziału w Programie Pomoc Wzajemna. Program polega na kojarzeniu osób potrzebujących
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012/2013. Postrzeganie przedszkola w środowisku lokalnym oraz promowanie wartości wychowania przedszkolnego.
EWALUACJA WEWNĘTRZNA 2012/2013 Postrzeganie przedszkola w środowisku lokalnym oraz promowanie wartości wychowania przedszkolnego. 1 Zadania szczegółowe: 1. Określenie przedmiotu, kryteriów, pytań kluczowych
SERDECZNIE WITAMY NA KONFERENCJI PODSUMOWUJĄCEJ PROJEKT SYSTEMOWY. Nowe Szanse w MOPS
SERDECZNIE WITAMY NA KONFERENCJI PODSUMOWUJĄCEJ PROJEKT SYSTEMOWY Nowe Szanse w MOPS REALIZOWANY PRZEZ MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W SKARŻYSKU-KAMIENNEJ PRIORYTET VII, DZIAŁANIE 7.1, PODDZIAŁANIE
Projekt Współpracujemy profesjonalnie! współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Strona1 Raport z monitoringu opracowania i wdrażania standardu prowadzenia konsultacji, założeń projektów i aktów normatywnych, zasad realizacji innych przedsięwzięć przez Gminę Frampol w projekcie pt.:
Anna Dudak SAMOTNE OJCOSTWO
SAMOTNE OJCOSTWO Anna Dudak SAMOTNE OJCOSTWO Oficyna Wydawnicza Impuls Kraków 2006 Copyright by Anna Dudak Copyright by Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2006 Recenzent: prof. zw. dr hab. Józef Styk Redakcja
SPRAWOZDANIE ROCZNE z pracy sieci współpracy i samokształcenia "Nowoczesne technologie w edukacji" za rok szkolny 2014/2015
SPRAWOZDANIE ROCZNE z pracy sieci współpracy i samokształcenia "Nowoczesne technologie w edukacji" za rok szkolny 2014/2015 W ramach pracy sieci nauczycieli szkół powiatu lipnowskiego Nowoczesne Technologie
Program Edukacji Kulturalnej w Szkole Podstawowej Nr 119 w Warszawie w ramach projektu Warszawski Program Edukacji Kulturalnej (WPEK)
Program Edukacji Kulturalnej w Szkole Podstawowej Nr 119 w Warszawie w ramach projektu Warszawski Program Edukacji Kulturalnej (WPEK) opracowała: Iwona Wiśniewska koordynator edukacji kulturalnej w szkole
MIEJSKI PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH. na lata
Załącznik do Uchwały nr XXXIII/401/2017 Rady Miejskiej Leszna z dnia 02 marca 2017 roku MIEJSKI PROGRAM NA RZECZ WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH na lata 2017-2020 Leszno, luty 2017 OPIS PROBLEMU: Niepełnosprawność,
Zespół Szkół im. Ignacego Łukasiewicza w Policach ul. Siedlecka Police tel. (0-91)
Zespół Szkół im. Ignacego Łukasiewicza w Policach ul. Siedlecka 6 72-10 Police tel. (0-91) 424 13 06 www.zspolice.pl Razem w Europie" to projekt promujący zasady i idee wolontariatu wśród młodzieży, jednocześnie
WYDARZENIA W CZĘŚCI EDUKACYJNEJ PROJEKTU. Newsletter 18. Projekt Koordynacja na rzecz aktywnej integracji
Newsletter 18 Projekt Koordynacja na rzecz aktywnej integracji WYDARZENIA W CZĘŚCI EDUKACYJNEJ PROJEKTU Seminarium - Ochrona danych osobowych, Warszawa, 17 czerwca 2013 r. Przegląd wydarzeń w projekcie
Fundacja Dziecko i Rodzina
ILOŚCIOWA I JAKOŚCIOWA ANALIZA USŁUG ŚWIADCZONYCH NA RZECZ DZIECI I RODZIN ANKIETA DLA ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH Nasza organizacja nazywa się. współpracujemy z Fundacją Dziecko i Rodzina w projekcie Razem
Aktywizacja osób starszych. Julia Sołyga
Aktywizacja osób starszych Julia Sołyga Spis treści Liczba osób starszych w Polsce Jak osoby starsze spędzają czas wolny? Formy aktywności społecznej Aktywność społeczna, a wykształcenie Przynależność
FUNDACJA POMOCY LUDZIOM NIEPEŁNOSPRAWNYM WARSZAWA, UL. KONARSKIEGO
FUNDACJA POMOCY LUDZIOM NIEPEŁNOSPRAWNYM WARSZAWA, UL. KONARSKIEGO 60 INDYWIDUALNA ŚCIEŻKA ROZWOJU SKUTECZNY SPOSÓB WYRÓWNYWANIE SZANS OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ I INNYCH GRUP ZAGROŻONYCH WYKLUCZENIEM
Program działalności. Środowiskowego Domu Samopomocy
pieczątka śds Program działalności Środowiskowego Domu Samopomocy Nazwa jednostki: Środowiskowy Dom Samopomocy w Wolbromiu Dane adresowe: ul. Skalska 20, 32-340 Wolbrom Tel.: 32 6464568 E-mail: sdswolbrom@vp.pl
Łomża, 02.07.2009 r. RADY MIEJSKIEJ ŁOMŻY
Łomża, 02.07.2009 r. MOPS-BZiRON - 0711-7 /09 PRZEWODNICZĄCY RADY MIEJSKIEJ ŁOMŻY Zgodnie z planem pracy Rady Miejskiej Łomży na 2009 rok przekazuję realizację Miejskiego programu działań na rzecz osób
OGŁOSZENIE O NABORZE
Czeladź, dnia 26.06.2019r. GS.110.3.2019 OGŁOSZENIE O NABORZE Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Czeladzi ogłasza nabór na stanowisko pracy Pracownik Socjalny w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej
PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA POWIATU BRODNICKIEGO NA LATA
Załącznik do Uchwały Nr XXXVII/181/2009 Rady Powiatu w Brodnicy Z dnia 02 grudnia 2009 r. PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA POWIATU BRODNICKIEGO NA LATA 2010-2015 Brodnica, 2009 r. Rozdział 1 Wstęp 1 Przyczyną
Skrót założeń strategii rozwoju usług edukacyjnych w gminie Lesznowola
Skrót założeń strategii rozwoju usług edukacyjnych w gminie Lesznowola sporządzony w ramach projektu Od diagnozy do strategii model planowania rozwoju usług publicznych dofinansowanego ze środków Unii
39% Wykres 1 Placówka, w której nauczyciel prowadzi zajęcia
1. Analiza wyników badania W celu zdiagnozowania potrzeb szkoleniowych nauczycieli przedmiotów zawodowych z branży rolnej posłużono się metodą badań ankietowych. Badaniom poddano 18 nauczycieli branży
MATERIAŁ NAUCZANIA. Zakres materiału konieczny do opanowania to:
Centrum Nauki i Biznesu Żak ul. Sikorskiego 33 64-920 Piła Tel. (067) 2155352 www.zak.edu.pl pila@zak.edu.pl PRAKTYKA ZAWODOWA ASYSTENT OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ MATERIAŁ NAUCZANIA Podczas jednego roku nauki
z dnia... 2011 r. w sprawie szkoleń dla kandydatów do sprawowania pieczy zastępczej
Projekt z dnia 11 sierpnia 2011 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ 1) z dnia... 2011 r. w sprawie szkoleń dla kandydatów do sprawowania pieczy zastępczej Na podstawie art. 52 ustawy
Wieś dla Seniorów Seniorzy dla wsi
Wieś dla Seniorów Seniorzy dla wsi Seniorzy są wśród nas Szybko postępujące zmiany demograficzne ostatnich 20 lat spowodowały rosnący udział osób starszych w Polsce. Zmiany struktury demograficznej związane
opracowała: Maria Krzysztoporska koordynator edukacji kulturalnej w szkole (KEKS)
Program Edukacji Kulturalnej w Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 30 w Warszawie (SzPEK) w ramach projektu Warszawski Program Edukacji Kulturalnej (WPEK) opracowała: Maria Krzysztoporska
Badanie potrzeb organizacji pozarządowych w Polsce w zakresie narzędzi planowania strategicznego i zarządzania personelem
Badanie potrzeb organizacji pozarządowych w Polsce w zakresie narzędzi planowania strategicznego i zarządzania personelem Raport z badań Piotr Prokopowicz Grzegorz Żmuda Marianna Król Kraków, 2013 Spis