Zakażenia układu moczowego. lek. med. Aleksander Targoński
|
|
- Laura Urbaniak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zakażenia układu moczowego lek. med. Aleksander Targoński
2 Znamienny bakteriomocz 10^3 CFU/ml niepowikłane zapalenie pęcherza 10^4 CFU/ml niepowikłane odmiedniczkowe zapalenie nerek, ZUM u mężczyzny, powikłane ZUM u kobiety dla próbki moczu pobranej bezpośrednio z cewnika 10^5 CFU/ml powikłane ZUM u kobiety KAŻDA ilość z cystostomii nadłonowej w/w ORAZ WBC 10/mm3 Kass, 1966 r. 10^5 CFU/ml OOZN u ciężarnej
3 Bakteriomocz bezobjawowy Ten sam drobnoustrój 10^5 CFU/ml w dwóch kolejnych posiewach (odstęp minimum 24h) ze środkowego strumienia moczu wymaga leczenia u kobiet w ciąży oraz u pacjentów poddawanych zabiegom urologicznym leczenie kobiety ciężarnej: amoksycylina 3x500mg lub amoksy-kk 2x625mg lub cefaleksyna 3x500 mg lub nitrofurantoina przez 3-5 dni; fosfomycyna 3g jednorazowo
4 Droga zakażenia wstępująca: bakterie przedostają się z cewki do wyżej położonych części dróg moczowych (głównie rodzina Enterobacteriaceae) zstępująca: krwiopochodna lub limfatyczna (S. aureus, Candida spp., Salmonella spp., Mycobacterium tuberculosis)
5 Nawracające ZUM co najmniej 3 epizody ZUM w ciągu ostatnich 12 miesięcy potwierdzone posiewem
6 Podział ZUM niepowikłane (rozpoznawane wyłącznie u kobiet w okresie premenopauzalnym) powikłane (dodatni posiew + co najmniej 1 czynnik ryzyka)
7 Czynniki ryzyka powikłanego ZUM ryzykowne zachowania seksualne, środki antykoncepcyjne, niedobory hormonalne u kobiet w okresie postmenopauzalnym, niektóre grupy krwi, cukrzyca, płeć męska, ciąża, leczenie immunosupresyjne, układowe choroby tkanki łącznej, wcześniaki, noworodki,
8 ciężka niewydolność nerek, wielotorbielowatość nerek, zastój moczu, cewnikowanie dróg moczowych, zabieg urologiczny w wywiadzie, neurogenna dysfunkcja pęcherza
9 Sepsa Sepsa SIRS o etiologii infekcyjnej (potwierdzonej lub podejrzewanej) W przeszłości sepsa była utożsamiana z zakażeniem krwi (bakteriemią). Aktualnie do rozpoznania sepsy nie jest niezbędne stwierdzenie obecności drobnoustrojów we krwi, aczkolwiek w większości przypadków dochodzi do rozsiewu drobnoustrojów drogą układu krwionośnego.
10 SIRS Zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej (Systemic Inflammatory Response Syndrome SIRS): T [st. C] > 38 lub <36 HR >90/min Częstość oddechów >20/min lub PaCO2 <32 mmhg WBC >12000/mm3 lub <4000/mm3 lub >10% form niedojrzałych
11 Ciężka sepsa Ciężka sepsa sepsa z towarzyszącą niewydolnością narządową, hipoperfuzją tkanek lub hipotensją
12 Ciężka sepsa hipotensją (SBP <90mmHg, MAP <70mmHg lub spadek SBP o co najmniej 40 mmhg) encefalopatia niedrożność porażenna jelit hipoksemia : PaO2/FiO2<300 oliguria: diureza <0,5ml/kg/h przez min. 6h
13 Ciężka sepsa koagulopatia: INR>1,5 lub APTT>60 małopłytkowość < lub spadek PLT o 30% w ciągu 24h hiperbilirubinemia >4 wzrost kreatyninemii 1,5-krotny w ciągu 48h kwasica mleczanowa > 3 mmol/l lub 1,5x w stosunku do normy laboratorium lub BE poniżej -5 mmeq/l
14 Wstrząs septyczny Wstrząs septyczny sepsa z towarzyszącą hipotensją utrzymującą się pomimo odpowiedniej płynoterapii dożylnej (normalizacja ciśnienia może nastąpić po podaniu leków wazopresyjnych)
15 Prokalcytonina propeptyd kalcytoniny w warunkach fizjologicznych stężenie w surowicy poniżej progu detekcji stężenie wzrasta w czasie infekcji bakteryjnych, grzybiczych i pasożytnicznych (nawet >100 ng/ml); pozostaje niezmienione lub nieznacznie podwyższone w przypadku infekcji wirusowych lub nieinfekcyjnych stanów zapalnych
16 Zapalenie cewki moczowej typy: gonokokowe (N. gonorrhoeae) i niespecyficzne (C. trachomatis, M. genitalium, T. vaginalis) objawy: dyzuria, pieczenie mikcyjne, w przypadku drobnoustrojów penetrujących do nabłonka wyściełającego cewkę i niszczących go (N. gonorrhoeae, C. trachomatis) również wyciek ropny lub śluzowo-ropny z ujścia cewki; infekcja może przebiegać bezobjawowo możliwe powikłania: zapalenie najądrza, szyjki macicy, endometrium i przydatków
17 Diagnostyka POSIEW (cewka moczowa, jama ustnogardłowa, odbytnica, szyjka macicy) Preparat bezpośredni z wymazu barwiony metodą Grama
18 Badanie mikroskopowe (w powiększeniu 1000x) próbki barwionej metodą Grama pozwala bezpośrednio uwidocznić N. gonorrhoeae jako monomorficzne Gramujemne dwoinki znajdujące się wewnątrz leukocytów o jądrze segmentowanym. U mężczyzn badanie mikroskopowe wymazu z cewki moczowej jest czulsze, gdy występują objawy kliniczne (90-95%) niż w przypadkach bezobjawowych (50-75%). U kobiet czułość badania mikroskopowego wymazu z kanału szyjki macicy barwionego metodą Grama wynosi 37-50%, a wymazu z cewki moczowej - 20%. Badanie mikroskopowe nie nadaje się do oceny wymazu z gardła
19 leczenie rzeżączki: CEFTRIAKSON 1g jednorazowo i.m. alternatywnie *: CIPROFLOKSACYNA 500mg jednorazowo p.o. OFLOKSACYNA 400mg jednorazowo p.o. LEVOFLOKSACYNA 250mg jednorazowo p.o. *= fluorochinolony przeciwskazane u kobiet w ciąży i pacjentów <18 r.ż.; wiele szczepów opornych na FCH wśród N. gonorrhoeae
20 Chlamydia trachomatis: IgM i IgG wymaz z cewki moczowej lub szyjki macicy + identyfikacja drobnoustroju (metoda immunofluorescencji bezpośredniej, metoda immunoenzymatyczna, wykrywanie DNA PCR, LCR) Mycoplasma spp. PCR Trichomonas preparat bezpośredni
21 leczenie niespecyficznych zapaleń cewki moczowej: AZYTROMYCYNA 1g jednorazowo p.o. lub: DOKSYCYKLINA 100mg dziennie przez 7 dni p.o. oraz: w przypadku podejrzenia infekcji Trichomonas vaginalis: METRONIDAZOL 2g doustnie jednorazowo
22 Ostre niepowikłane zapalenie pęcherza moczowego dyzuria, częstomocz, parcia na mocz, brak upławów BOM (posiew moczu tylko w przypadku podejrzenia OZN, braku poprawy lub nawrotu objawów w ciągu 2-4 tygodni od zakończenia leczenia, a także u kobiet z niecharakterystycznymi objawami) E. coli +++, Staphylococcus saprophyticus, Proteus sp., Klebsiella sp. 3 g fosfomycyny jednorazowo lub nitrofurantoina 2x100 mg przez 5-7 dni; alternatywnie fluorochinolony przez 3 dni lub kotrimoksazol przez 3 dni (TYLKO w populacji o oporności <20% szczepów E. coli!!!)
23 Ostre niepowikłane odmiedniczkowe zapalenie nerek bóle w okolicy flanki, nudności lub wymioty, gorączka +/- objawy zapalenia pęcherza moczowego BOM + posiew moczu + USG fluorochinolony lub cefalosporyny III generacji 7-10 dni doustnie (C3G: ceftybuten, cefpodoksym proksetyl) w razie braku możliwości terapii drogą doustną (wymioty) lub w przypadku ciężkiego przebiegu klinicznego: podaż parenteralna (flurochinolony, C3G), a następnie kontynuacja leczenia 1-2 tygodni drogą doustną UWAGA: w populacjach o znanym wzorcu oporności na FCh lub oporności typu ESBL >10% szczepów E. coli stosować w leczeniu empirycznym aminoglikozydy lub karbapenemy
24 Powikłane zapalenie pęcherza moczowego i powikłane OOZN Wydłużenie czasu terapii: 7-21 dni Przebieg łagodny leczenie empiryczne: FLUROCHINOLONY C2G lub C3G AMINOPENICYLINY + BLI Przebieg ciężki leczenie empiryczne: FLUROCHINOLONY C3G UREIDOPENICYLINY + BLI KARBAPENEMY TERAPIA ŁĄCZONA: -AMINOGLIKOZYD + BLI -AMINOGLIKOZYD + FCh
25 Ropień nerki ograniczone zakażenie miąższu nerkowego powstające na drodze krwionośnej (często z ogniska zapalnego na skórze S. aureus) lub wstępującej (wskutek ZUM E. coli)
26 Ropień nerki i okołonerkowy OBJAWY: ból w okolicy lędźwiowej, gorączka, dreszcze ROZPOZNANIE: badanie TK jamy brzusznej LECZENIE: drenaż chirurgiczny, antybiotykoterapia, likwidacja przyczyny procesu ropnego
27 Roponercze obecność ropnego moczu w układzie kielichowo-miedniczkowym wskutek: zakażenia wodonercza (np. kamica moczowodowa) mnogich ropni nerkowych ostrej martwicy brodawek nerkowych LECZENIE: nefrektomia
28 Zapalenie żołędzi przebiega samodzielnie (balanitis) lub ze współistniejącym zapaleniem napletka (balanoposthitis) etiologia: rozkład bakteryjny mastki czynniki ryzyka: cukrzyca, stulejka leczenie: obrzezanie, okłady, antybiotykoterapia
29 Zapalenie najądrza jednostronny obrzęk i ból moszny o nagłym początku, palpacyjnie powiększone i bolesne najądrze infekcja przenoszona drogą płciową (C. trachomatis) lub jako powikłanie zakażenia układu moczowego diagnostyka: BOM, posiew moczu, badanie mikroskopowe z barwieniem metodą Grama wymazu z cewki
30 leczenie: flurochinolony aktywne wobec C. trachomatis (ofloksacyna, lewofloksacyna) w terapii empirycznej lub doksycyklina 2x100mg przez 14 dni w przypadku udokumentowanej infekcji C. trachomatis
31 Zapalenie jądra jako powikłanie szerzącego się zapalenia najądrza zapalenie najądrza i jądra w przebiegu chorób ogólnoustrojowych: kiła, bruceloza, gruźlica, kryptokokoza zapalenie najądrza i jądra w przebiegu infekcji wirusem świnki pierwotne hematogenne zapalenie jądra
32 Zgorzel Fourniera Gwałtownie postępujące martwicze zapalenie tkanek miękkich krocza i narządów płciowych zewnętrznych z objawami ciężkiej sepsy Etiologia: zakażenie mieszaną florą bakteryjną Czynniki ryzyka: cukrzyca, niedożywienie, stan po cewnikowaniu, stan po zabiegu chirurgicznym w obrębie krocza Leczenie: opracowanie chirurgiczne w ciągu pierwszych 24h + antybiotykoterapia o szerokim spektrum
33 Zapalenie stercza Typy: I ostre bakteryjne z. s. II przewlekłe bakteryjne z. s. III przewlekłe niebakteryjne z. s. A zapalne B niezapalne IV histologiczne (bezobjawowe) z. s.
34 Objawy: LUTS (częstomocz, dyzuria, osłabiony strumień moczu) ból o różnej lokalizacji (46% - krocze, 39% - moszna i jądra, 6% - prącie, 6% - pęcherz moczowy, 2% - dolna część pleców) DRE bolesność palpacyjna i obrzęk stercza w przypadku ostrego zapalenia
35 Ból trwający powyżej 3 miesięcy jest wykładnikiem zapalenia przewlekłego. Przewlekłe bakteryjne zapalenie stercza to NAJCZĘSTSZA przyczyna nawracających ZUM u mężczyzn.
36 KONIEC
Zakażenia układu moczowego (ZUM)
KURS ATESTACYJNY, Katowice Zakażenia układu moczowego (ZUM) Jan Duława Klinika Chorób Wewnętrznych i Metabolicznych Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice Definicja ZUM Obecność drobnoustrojów w drogach
Bardziej szczegółowoZakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM KURS 2019
Zakażenia układu moczowego u dzieci Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM KURS 2019 Plan wędrówki Kilka definicji Rekomendacje, siła zaleceń CASE Najważniejsze zalecenia Zakażenie górnych dróg układu moczowego
Bardziej szczegółowoZakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM
Zakażenia układu moczowego u dzieci Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM Plan wędrówki Kilka definicji Rekomendacje, siła zaleceń Omówienie przypadków dzieci z ZUM w świetle rekomendacji Najważniejsze
Bardziej szczegółowoZALECENIA POLSKIEGO TOWARZYSTWA NEFROLOGII DZIECIĘCEJ (PTNFD)
ZALECENIA POLSKIEGO TOWARZYSTWA NEFROLOGII DZIECIĘCEJ (PTNFD) DOTYCZĄCE POSTĘPOWANIA Z DZIECKIEM Z ZAKAŻENIEM UKŁADU MOCZOWEGO Zasady leczenia Grupa Ekspertów PTNFD ZALECENIE 4. Postępowanie z dzieckiem
Bardziej szczegółowoAnna Durka. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała
Anna Durka Zastosowanie aktywowanego białka C (Xigris) u pacjentów leczonych z powodu ciężkiej sepsy w II Zakladzie Anestezjologii i Intensywnej Terapii USK nr 2 im. WAM w Łodzi. Opiekun pracy: Dr n. med.
Bardziej szczegółowoCHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO
CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO Dr hab. n. med. Dariusz Moczulski Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM ul. Żeromskiego 113, Łódź Objawy chorób
Bardziej szczegółowoZakażenia układu moczowego w praktyce lekarza rodzinnego.
Zakażenia układu moczowego w praktyce lekarza rodzinnego. Zakażenie układu moczowego (ZUM) to obecność drobnoustrojów w drogach moczowych powyżej zwieracza pęcherza moczowego. W drogach moczowych, z wyjątkiem
Bardziej szczegółowoDiagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz
Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz Diagnostyka mikrobiologiczna sepsy oferta firmy biomerieux Automatyczne analizatory do posiewów krwi Automatyczne analizatory do identyfikacji
Bardziej szczegółowoZapalenia płuc u dzieci
Zapalenia płuc u dzieci Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Zapalenie płuc - definicja 1. Objawy wskazujące na ostre zakażenie (gorączka,
Bardziej szczegółowoZakażenia w Oddziałach Intensywnej Terapii SEPSA Możliwe miejsca zakażenia Czynniki patogenne Bakterie G dodatnie, G ujemne Bakterie beztlenowe Grzyby Wirusy Pierwotniaki Zakażenia szpitalne Występują
Bardziej szczegółowoWywiady z zakresu układu moczowego. Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM
Wywiady z zakresu układu moczowego Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM Dyzuria Częstomocz Główne objawy Zmiany wyglądu moczu - krwiomocz - pienienie się moczu Zaburzenia
Bardziej szczegółowoI. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa)
Spis treści 1. Wprowadzenie 13 Wstęp do wydania II 16 I. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa) 2. Podstawowa charakterystyka struktury i czynności nerek 21 3. Czynniki wpływające na rozwój uszkodzenia
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i leczenie zakażeń układu moczowego u dzieci
Diagnostyka i leczenie zakażeń układu moczowego u dzieci Opracowane na podstawie artykułu: Diagnosis and management of urinary tract infection in children Gabrielle J. Williams, Elisabeth H. Hodson, David
Bardziej szczegółowoChoroby nerek w ciąży
Choroby nerek w ciąży PROF. B. PIETRZAK DR N. MED. N. MAZANOWSKA DR A. MADEJ Fizjologia nerek w ciąży Powiększenie nerek wzrasta przepływ nerkowy (RBF)? przesączanie kłębuszkowe (GFR) o ok. 50%? klirens
Bardziej szczegółowoZakażenia układu moczowego
Zakażenia układu moczowego Zakażenia układu moczowego SPIS TREŚCI CO TO JEST UKŁAD MOCZOWY? nerka moczowód pęcherz moczowy cewka moczowa zobacz więcej NA CZYM POLEGA ZAKAŻENIE UKŁADU MOCZOWEGO? pałeczka
Bardziej szczegółowoCewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek
Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek Krzysztof Letachowicz Katedra i Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Kierownik: Prof. dr hab. Marian Klinger Cewkowo-śródmiąższowe
Bardziej szczegółowoSepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie
Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Sepsa, wstrząs septyczny, definicja,
Bardziej szczegółowoZapalenia płuc u dzieci. Joanna Lange
Zapalenia płuc u dzieci Joanna Lange choroba przebiegająca z dusznością, gorączką oraz różnymi objawami osłuchowymi, potwierdzona (zgodnie z definicją kliniczno - radiologiczną) lub nie (zgodnie z definicją
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany do odpowiednich punktów druków informacyjnych
Aneks III Zmiany do odpowiednich punktów druków informacyjnych Uwaga: Zmiany do odpowiednich punktów druków informacyjnych są rezultatem postępowania arbitrażowego. Druki informacyjne mogą zostać zaktualizowane
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIA UOGÓLNIONE I MIEJSCOWE ORAZ CHOROBY ZAKAŹNE W CIĄŻY. I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii AM w Warszawie
ZAKAŻENIA UOGÓLNIONE I MIEJSCOWE ORAZ CHOROBY ZAKAŹNE W CIĄŻY I Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii AM w Warszawie ZAKAŻENIA najczęstsza przyczyna powikłań w ciąży, porodzie i połogu w 70% przyczyna
Bardziej szczegółowoMateriał prasowy. Warszawa, 19 kwietnia 2017 r.
SYNEVO sp. z o.o. ul. Gdecka 3B 04-137 Warszawa Tel. 22 495 90 20 Fax 22 612-40-74 Materiał prasowy Warszawa, 19 kwietnia 2017 r. Zakażenia układu moczowo-płciowego mogą być przyczyną niepłodności Należą
Bardziej szczegółowoANTYBIOTYKOTERAPIA PRAKTYCZNA
ANTYBIOTYKOTERAPIA PRAKTYCZNA Pierwszym antybiotykiem (z greckiego anti przeciw i biotikos życiowy tłumacząc dosłownie przeciw życiu ) była odkryta w 1928 r. przez Aleksandra Fleminga Penicylina. Ze względu
Bardziej szczegółowoRAPORT KOŃCOWY Z BADANIA OBSERWACYJNEGO
RAPORT KOŃCOWY Z BADANIA OBSERWACYJNEGO dotyczącego terapii zakażeń układu moczowego W przypadku jakiegokolwiek prezentowania, udostępniania, bądź rozpowszechniania raportu bądź jego części firma VALEANT
Bardziej szczegółowoINFORMACJA NA TEMAT ZAKAŻEŃ SKÓRY WYWOŁYWANYCH PRZEZ GRONKOWCA ZŁOCISTEGO (STAPHYLOCOCCUS AUREUS) OPORNEGO NA METICYLINĘ (MRSA)
INFORMACJA NA TEMAT ZAKAŻEŃ SKÓRY WYWOŁYWANYCH PRZEZ GRONKOWCA ZŁOCISTEGO (STAPHYLOCOCCUS AUREUS) OPORNEGO NA METICYLINĘ (MRSA) MRSA zwykle przenosi się poprzez: Kontakt bezpośredni z osobą zakażoną lub
Bardziej szczegółowoWybrane przypadki medyczne na oddziale chirurgii i onkologii dziecięcej
Wybrane przypadki medyczne na oddziale chirurgii i onkologii dziecięcej Maria Marciniak Opiekun koła: Dr n. med. Janusz Jabłoński Kierownik kliniki: Prof. dr n med. Ewa Andrzejewska Ostre zespoły brzuszne
Bardziej szczegółowoPRAWIDŁOWA BIOCENOZA POCHWY
PRAWIDŁOWA BIOCENOZA POCHWY Bakterie beztlenowe Bakterie tlenowe Mykoplazmy urogenitalne Lactobacillus spp. Ziarenkowce G(+): Peptococcus spp. Ziarenkowce G(-): Veionella spp. Ziarenkowce Staphylococcus
Bardziej szczegółowoMężczyzna, 60 lat Bóle w lewej okolicy lędźwiowej z promieniowaniem do pachwiny. W wywiadzie kamica nerkowa.
Mężczyzna, 60 lat Bóle w lewej okolicy lędźwiowej z promieniowaniem do pachwiny. W wywiadzie kamica nerkowa. W dystalnej części lewego moczowodu widoczny złóg o wymiarach 6 x 5 x 5 mm. Niewielkie poszerzenie
Bardziej szczegółowoPozaszpitalne zapalenia płuc u dzieci
Pozaszpitalne zapalenia płuc u dzieci Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Thorax 2011;66: suppl. 2 Zapalenia płuc - etiologia Nowe czynniki
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO (ZUM)
ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO (ZUM) 1. EPIDEMIOLOGIA Zakażenie układu moczowego (ZUM) stanowi około 40% wszystkich zakażeń szpitalnych i 10-20% poza szpitalnych. Z wyjątkiem okresu niemowlęctwa ZUM występuje
Bardziej szczegółowoZakażenia układu moczowego. Dr n. med. Maciej Szymczak Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej
Zakażenia układu moczowego Dr n. med. Maciej Szymczak Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej Zakażenie układu moczowego Obecność drobnoustrojów w drogach moczowych powyżej zwieracza pęcherza moczowego.
Bardziej szczegółowoLp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi
Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6
Bardziej szczegółowoZespół ostrego brzucha - syndroma abdomen acutum
Zespół ostrego brzucha - syndroma abdomen acutum Silne dolegliwości bólowe brzucha o wzrastającym nasileniu Obrona mięśniowa Objawy otrzewnowe Zatrzymanie gazów i stolca Wymioty Objawy ogólne: tachykardia,
Bardziej szczegółowoZadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia
Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. n. med. Anna Wasilewska. Zakażenia układu moczowego u dzieci często
Zakażenia układu moczowego u dzieci Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska Wstęp Zakażenia układu moczowego u dzieci często sygnalizują nieprawidłowości dotyczące układu moczowo-płciowego. Mogą prowadzić
Bardziej szczegółowoOddział Pediatryczny - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju
Nazwa świadczenia A59 bóle głowy A87b inne choroby układu nerwowego < 18 r.ż. C56 poważne choroby gardła, uszu i nosa C57 inne choroby gardła, uszu i nosa C56b poważne choroby gardła, uszu i nosa < 18
Bardziej szczegółowoINFEKCJE W WIEKU PODESZŁYM
INFEKCJE W WIEKU PODESZŁYM Maria Kołomecka Pracownia Gerontologii Kliniki Pneumonologii i Alergologii UM. ROSNĄCE ZNACZENIE ZAKAŻEŃ W ETIOLOGII RÓŻNYCH CHORÓB : CHOROBA WRZODOWA ZWIĄZEK Z ZAKAŻENIEM HELICOBACTER
Bardziej szczegółowoANTYBIOTYKOTERAPIA W WYBRANYCH ZAKAŻENIACH
ANTYBIOTYKOTERAPIA W WYBRANYCH ZAKAŻENIACH Opracowały: dr n. med. Małgorzata Berezińska i dr n. med. Agnieszka Wolska PACIORKOWCOWE ZAPALENIE GARDŁA I MIGDAŁKÓW PODNIEBIENNYCH (angina paciorkowcowa) S.
Bardziej szczegółowoDiagnostyka molekularna w OIT
Diagnostyka molekularna w OIT B A R B A R A A D A M I K K A T E D R A I K L I N I K A A N E S T E Z J O L O G I I I I N T E N S Y W N E J T E R A P I I U N I W E R S Y T E T M E D Y C Z N Y W E W R O C
Bardziej szczegółowoRekomendacje diagnostyki, terapii i profilaktyki zakażeń układu moczowego u dorosłych
Rekomendacje diagnostyki, terapii i profilaktyki zakażeń układu moczowego u dorosłych Pod redakcją: prof. dr hab. med. Walerii Hryniewicz dr hab. med. Michała Holeckiego Wydawnictwo sfinansowane ze środków
Bardziej szczegółowoZapalenie ucha środkowego
Zapalenie ucha środkowego Poradnik dla pacjenta Dr Maciej Starachowski Ostre zapalenie ucha środkowego. Co to jest? Ostre zapalenie ucha środkowego jest rozpoznawane w przypadku zmian zapalnych w uchu
Bardziej szczegółowoZakażenie układu moczowego u noworodka. Iwona Maruniak-Chudek GCZD SUM Katowice
Zakażenie układu moczowego u noworodka Iwona Maruniak-Chudek GCZD SUM Katowice Rekomendacje PTNFDz dot. Zakażenia układu moczowego Rekomendacje AAP i EUS NeoReviews 2018 ZUM-definicja Zakażenie układu
Bardziej szczegółowoPRAWIDŁOWA BIOCENOZA POCHWY
PRAWIDŁOWA BIOCENOZA POCHWY Bakterie beztlenowe Bakterie tlenowe Mykoplazmy urogenitalne Lactobacillus spp. Ziarenkowce G(+): Peptococcus spp. Ziarenkowce G(-): Veionella spp. Ziarenkowce Staphylococcus
Bardziej szczegółowoPodstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego
W TROSCE O PACJENTA CHOREGO NA RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO Ogólnopolski program edukacyjny Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego Program realizowany pod patronatem Polskiego Towarzystwa
Bardziej szczegółowoWysypka i objawy wielonarządowe
Wysypka i objawy wielonarządowe Sytuacja kliniczna 2 Jak oceniasz postępowanie lekarza? A) Bez badań dodatkowych nie zdecydowałbym się na leczenie B) Badanie algorytmem Centora uzasadniało takie postępowanie
Bardziej szczegółowoŚRÓDMIĄŻSZOWE ZAPALENIA NEREK
ŚRÓDMIĄŻSZOWE ZAPALENIA NEREK Grupa chorób o różnorodnej etiologii charakteryzującej się występowaniem zmian morfologicznych, które wyjściowo obecne są wyłącznie w tkance śródmiąższowej proces zapalny
Bardziej szczegółowozasady prawidłowego pobierania moczu do badania
badanie ogólne moczu zasady prawidłowego pobierania moczu do badania 1. mocz do badania pobiera się rano, po przebudzeniu (mocz nocny) 2. dokładnie umyć okolice narządów płciowych 3. kobieta powinna jedna
Bardziej szczegółowoZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2016/2017 Endokrynologia/nefrologia Plan zajęć
ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2016/2017 Endokrynologia/nefrologia Plan zajęć Obowiązujące podręczniki: 1. Pediatria, Kawalec, Grenda, Ziółkowska. 2013, 2. Pediatria. Podręcznik do Lekarskiego
Bardziej szczegółowoEtiologia i częstość występowania monosymptomatycznego i niemonosymptomatycznego moczenia nocnego w populacji dzieci polskich
Etiologia i częstość występowania monosymptomatycznego i niemonosymptomatycznego moczenia nocnego w populacji dzieci polskich dr n. med. Agata Korzeniecka - Kozerska Założenia TRUDNOŚCI Z USTALENIEM CZY
Bardziej szczegółowoCENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ
(obowiązuje od 01 czerwca 2015 roku) załącznik nr 4 do regulaminu organizacyjnego CENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ Zakład Diagnostyki Mikrobiologicznej - siedziba ul. Św. Józefa 53-59 oraz ul. Konstytucji
Bardziej szczegółowoZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ Endokrynologia/ Nefrologia
ZAJĘCIA Z PEDIATRII ROK IV SEMESTR LETNI 2018/ 2019 Endokrynologia/ Nefrologia Obowiązujące podręczniki: 1. Kawalec W., Grenda R., Ziółkowska H. (red.), Pediatria, wyd. I, Warszawa, PZWL, 2013. 2. Pediatria
Bardziej szczegółowoPowikłania zapaleń płuc
Powikłania zapaleń płuc Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Miejscowe powikłania zapaleń płuc Powikłany wysięk parapneumoniczny/ropniak
Bardziej szczegółowoWytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011
Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,
Bardziej szczegółowoZakażenia szpitalne cz III. - zakażenia układu moczowego, - zakażenia układu oddechowego
Zakażenia szpitalne cz III. - zakażenia układu moczowego, - zakażenia układu oddechowego dr hab. n. med. Robert D. Wojtyczka Sosnowiec, 2016 r. Zakażenie układu moczowego (ZUM) jest jedną z najczęstszych
Bardziej szczegółowoCzy wybór antybiotyku jest trudnym pytaniem dla neonatologa?
0/0/205 Czy wybór antybiotyku jest trudnym pytaniem dla neonatologa? Krystyna Bober Olesińska Klinika Neonatologii WUM 2 Struktura oddziałów neonatologicznych na Mazowszu 53 - oddziały Stopień referencyjności
Bardziej szczegółowoPROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie
PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA: Czym jest prokalcytonina? PCT w diagnostyce i monitowaniu sepsy PCT w diagnostyce zapalenia dolnych dróg oddechowych Interpretacje
Bardziej szczegółowoObjawy chorób układu moczowo-płciowego. Seminarium dla studentów III roku interny Izabela Łoń
Objawy chorób układu moczowo-płciowego Seminarium dla studentów III roku interny Izabela Łoń Symptomatologia chorób układu moczowego Związana z układem moczowym pacjent sam moŝe powiązać objaw z układem
Bardziej szczegółowoLeczenie przeciwdrobnoustrojowe - wytyczne postępowania w neutropenii
Leczenie przeciwdrobnoustrojowe - wytyczne postępowania w neutropenii Zakażenia są częstym powikłaniem i główną przyczyną zgonów pacjentów z nowotworami zarówno krwi jak i narządów litych. Wynikają one
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIE DRÓG MOCZOWYCH - ZAPOBIEGANIE I LECZENIE PORADNIK DLA PACJENTEK I PACJENTÓW
Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej im. Dr. Janusza Daaba w Piekarach Śląskich ZAKAŻENIE DRÓG MOCZOWYCH - ZAPOBIEGANIE I LECZENIE PORADNIK DLA PACJENTEK I PACJENTÓW Projekt Edukacji
Bardziej szczegółowoZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO (ZUM)
ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO (ZUM) Epidemiologia Zakażenia układu moczowego (ZUM) stanowią około 10-20% wszystkich zakażeń pozaszpitalnych i około 40-50% zakażeń szpitalnych. Według statystyk bakteriomocz
Bardziej szczegółowoPowikłania zapaleń płuc
Powikłania zapaleń płuc Katarzyna Krenke Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Miejscowe powikłania zapaleń płuc Powikłany wysięk parapneumoniczny/ropniak
Bardziej szczegółowoGrupa chorób o różnorodnej etiologii charakteryzującej się występowaniem zmian morfologicznych, które wyjściowo obecne są wyłącznie w tkance
Grupa chorób o różnorodnej etiologii charakteryzującej się występowaniem zmian morfologicznych, które wyjściowo obecne są wyłącznie w tkance śródmiąższowej OBJAWY USZKODZENIA TK. ŚRÓDMIĄŻSZOWEJ: I. Ostre
Bardziej szczegółowoInwazyjna Choroba Meningokokowa
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21,, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Inwazyjna Choroba Meningokokowa Profilaktyka
Bardziej szczegółowoOporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez
Informacja o aktualnych danych dotyczących oporności na antybiotyki na terenie Unii Europejskiej Październik 2013 Główne zagadnienia dotyczące oporności na antybiotyki przedstawione w prezentowanej broszurze
Bardziej szczegółowoChoroby układu moczowego u dzieci
Choroby układu moczowego u dzieci dr n. med. Jolanta Meller Budowa i czynność układu moczowego u dzieci położenie nerek budowa anatomiczna (moczowody, pęcherz moczowy) Funkcje wydalnicza (wydalanie, wchłanianie
Bardziej szczegółowoPostępowanie w zakażeniach układu oddechowego
Postępowanie w zakażeniach układu oddechowego Etiologia Wirusy; Rinowirusy; Adenowirusy; Koronawirusy; Wirusy grypy i paragrypy; Wirus RS; Enterowirusy ; Etiologia Bakterie Streptococcus pneumoniae Haemophilus
Bardziej szczegółowoDOLEGLIWOŚCI ZE STRONY DOLNYCH DRÓG MOCZOWYCH (LUTS) U KOBIET
DOLEGLIWOŚCI ZE STRONY DOLNYCH DRÓG MOCZOWYCH (LUTS) U KOBIET ze szczególnym uwzględnieniem zespołu pęcherza nadaktywnego (OAB) Pod patronatem: Opracowała: dr Anna Katarzyna Czech DOLEGLIWOŚCI ZE STRONY
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoTorbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi.
Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Przypadek kliniczny 9 Case courtesy of Dr Ahmed Abd Rabou rid: 24528 Dziewczynka, 8 lat Bóle w lewej okolicy
Bardziej szczegółowoBól stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa
Ból stawów i mięśni w wieku starszym punkt widzenia reumatologa Mariusz Korkosz Katedra Chorób Wewnętrznych i Gerontologii UJ CM Oddział Reumatologii Kliniki Chorób Wewnętrznych Szpitala Uniwersyteckiego
Bardziej szczegółowoProfilaktyka zakażeń układu moczowego i immunoterapia. Paweł Miotła II Katedra i Klinika Ginekologii UM w Lublinie
Profilaktyka zakażeń układu moczowego i immunoterapia Paweł Miotła II Katedra i Klinika Ginekologii UM w Lublinie Zakażenia układu moczowego (ZUM) 10-20% zakażeń poza szpitalnych 40-50% zakażeń szpitalnych
Bardziej szczegółowoSCHORZENIA POCHWY I ICH ZAPOBIEGANIE. Poradnik dla pacjentki o diagnozowaniu i leczeniu chorób pochwy
SCHORZENIA POCHWY I ICH ZAPOBIEGANIE Poradnik dla pacjentki o diagnozowaniu i leczeniu chorób pochwy Praktycznie każda kobieta odczuwa czasami dolegliwości w obrębie intymnych części ciała. Wpływają one
Bardziej szczegółowoInfekcyjne zapalenie wsierdzia - IZW. Częstość występowania: ~ 4-10/100000/rok. Śmiertelność: nie leczone 100% leczone 30% szt.
Infekcyjne zapalenie wsierdzia - IZW Częstość występowania: ~ 4-10/100000/rok Śmiertelność: nie leczone 100% leczone 30% szt.zastawka - 50% IZW - Patogeneza Uszkodzenie wsierdzia Bakteriemia WEGETACJA
Bardziej szczegółowoL.p. Nazwa badania. Czas oczekiwania na wynik. Pobranie materiału do badania BADANIA MIKROBIOLOGICZNE - POSIEWY
Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II Ośrodek Nowoczesnej Diagnostyki Laboratoryjnej Pracownia Mikrobiologii ul. Prądnicka 80, 31-202 Kraków Tel. 12 614 24 85, 614 24 08 Załącznik 1 LISTA
Bardziej szczegółowoWYNIKI PUNKTOWEGO BADANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZAKAŻEŃ MIEJSCA OPEROWANEGO PRZEPROWADZONEGO 2013 ROKU W WSZZ W TORUNIU
WYNIKI PUNKTOWEGO BADANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZAKAŻEŃ MIEJSCA OPEROWANEGO PRZEPROWADZONEGO 2013 ROKU W WSZZ W TORUNIU Ewa Chodakowska WszZ ToruŃ Badanie przeprowadzono w ramach
Bardziej szczegółowoAntybiotykoterapia empiryczna. Małgorzata Mikaszewska-Sokolewicz
Antybiotykoterapia empiryczna Małgorzata Mikaszewska-Sokolewicz W szpitalu o ogólnym profilu zakażenia stwierdza się u 15-20% pacjentów Zakażenia pozaszpitalne 10-15% Zakażenia szpitalne 5% Prawie wszyscy
Bardziej szczegółowoDefinicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA 2015-04-23
Definicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne
Bardziej szczegółowoZakresy świadczeń Kod produktu Nazwagrupy choroby zakaźnedzieci
Katalog grup Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 81/2014/DSOZ Załącznik nr 1a do zarządzenia Nr 89/2013/050Z Kod grupy Kod produktu Nazwagrupy zakaźnedzieci A57 5.51.01.0001057 Choroby zapalne układu nerwowego
Bardziej szczegółowoPoradnia Immunologiczna
Poradnia Immunologiczna Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Szanowni Państwo, Uprzejmie informujemy, że w Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli funkcjonuje
Bardziej szczegółowo9/29/2018 Template copyright
2015 9/29/2018 Template copyright 2005 www.brainybetty.com 1 Profilaktyka okołooperacyjna Cel zmniejszenie ryzyka zakażenia miejsca operowanego (ZMO) - zredukowanie śródoperacyjnego obciążenia drobnoustrojami
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 10
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 10 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Tyreologia Opis przypadku ATA/AACE Guidelines HYPERTHYROIDISM
Bardziej szczegółowoKRWIOMOCZ. Kamica dróg moczowych. Guzy nowotworowe. Infekcja dróg moczowych
Krwiomocz lub obecność krwi w moczu, może być widoczny (krwiomocz makroskopowy) lub niewidoczny (krwiomocz mikroskopowy, krwinkomocz), wykrywany tylko z użyciem testu paskowego lub badania mikroskopowego
Bardziej szczegółowoDefinicja INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA
INFEKCYJNE ZAPALENIE WSIERDZIA II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Definicja Wewnątrznaczyniowe zakażenie obejmujące struktury serca (np. zastawki, wsierdzie komór i przedsionków), duże naczynia krwionośne
Bardziej szczegółowoCEFALEKSYNA TZF. 250 mg, 500 mg Kapsułki twarde Cefalexinum
Ulotka dla pacjenta Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. - Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby móc ją ponownie przeczytać. - Należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty,
Bardziej szczegółowoDOLEGLIWOŚCI ZE STRONY DOLNYCH DRÓG MOCZOWYCH (LUTS) U MĘŻCZYZN
DOLEGLIWOŚCI ZE STRONY DOLNYCH DRÓG MOCZOWYCH (LUTS) U MĘŻCZYZN ze szczególnym uwzględnieniem łagodnego rozrostu gruczołu krokowego (BPH/BPE) Pod patronatem: Opracowała: dr Anna Katarzyna Czech DOLEGLIWOŚCI
Bardziej szczegółowou Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych
1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5
Bardziej szczegółowoWirus HPV przyczyny, objawy i leczenie
Wirus HPV przyczyny, objawy i leczenie Spis treści: 1. 2. 3. 4. 5. Informacje ogólne Przyczyny Objawy Leczenie Rodzaje HPV Informacje ogólne Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV Human Papilloma Virus) stanowi
Bardziej szczegółowoRekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie zakażeń przenoszonych drogą płciową w położnictwie i ginekologii.
Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie zakażeń przenoszonych drogą płciową w położnictwie i ginekologii. Do przygotowania rekomendacji Polskie Towarzystwo Ginekologiczne powołało
Bardziej szczegółowoNiedokrwistość normocytarna
Dominika Dąbrowska Interpretacja badań laboratoryjnych III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Niedokrwistość normocytarna NIedokrwistość normocytarna Hemoglobina - normy, przelicznik Kobiety
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. MONURAL 2 g, granulat do sporządzania roztworu doustnego Fosfomycinum trometamolum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta MONURAL 2 g, granulat do sporządzania roztworu doustnego Fosfomycinum trometamolum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zażyciem leku,
Bardziej szczegółowo1. Wykonanie preparatów bezpośrednich i ich ocena: 1a. Wykonaj własny preparat bezpośredni ze śliny Zinterpretuj i podkreśl to co widzisz:
Ćwiczenie 2 2018/19 1. Wykonanie preparatów bezpośrednich i ich ocena: 1a. Wykonaj własny preparat bezpośredni ze śliny Zinterpretuj i podkreśl to co widzisz: obecność nabłonków, leukocytów, pałeczek Gram(+),
Bardziej szczegółowoDiagnostyka mikrobiologiczna swoistych i nieswoistych zakażeń układu oddechowego
Diagnostyka mikrobiologiczna swoistych i nieswoistych zakażeń układu oddechowego Paweł Gruszczyński Zakład Diagnostyki Mikrobiologicznej WCPiT I Zjazd Polskiego Towarzystwa Pneumonologii Dziecięcej Poznań,
Bardziej szczegółowoBadania pracowniane w chorobach nerek u dzieci. Klinika Kardiologii i Nefrologii Dziecięcej I Katedra Pediatrii Akademia Medyczna w Poznaniu
Badania pracowniane w chorobach nerek u dzieci Klinika Kardiologii i Nefrologii Dziecięcej I Katedra Pediatrii Akademia Medyczna w Poznaniu Badanie ogólne moczu Barwa Przejrzystość Odczyn Ciężar właściwy
Bardziej szczegółowoRyzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny
Konferencja naukowa Wychowanie seksualne w szkole cele, metody, problemy. Lublin, 10 marca 2014 r. Ryzykowne zachowania seksualne aspekt medyczny dr n.med Ewa Baszak-Radomańska Gabinety TERPA ryzykowne
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI
Załącznik nr 12 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4,
Bardziej szczegółowoAIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune
AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune (D)eficiency (S)yndrome. Przyczyny zakażenia AIDS Czynnikiem
Bardziej szczegółowoDETEKCJA PATOGENÓW DRÓG MOCZOWO-PŁCIOWYCH
DETEKCJA PATOGENÓW DRÓG MOCZOWO-PŁCIOWYCH Detekcja i identyfikacja 7 patogenów dróg moczowo-płciowych Detekcja Neisseria gonorrhoeae i Chlamydia trachomatis Detekcja Trichomonas vaginalis i Mycoplasma
Bardziej szczegółowoHPV......co to jest?
HPV......co to jest? HPV- wirus brodawczaka ludzkiego Wirus z rodziny papillomawirusów. Szacuje się, że istnieje od 100 do 200 typów tego wirusa, które wywołują różne choroby. CHOROBY WYWOŁYWANE PRZEZ
Bardziej szczegółowoZakażenia bakteryjne układu moczowego u kobiet
Jan Peterek Zakażenia bakteryjne układu moczowego u kobiet Klinika Ginekologii i Położnictwa Centralnego Szpitala Klinicznego Wojskowej Akademii Medycznej w Warszawie Kierowniki Kliniki: prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoZaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej i diagnostyka kamicy dróg moczowych u dzieci. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab.
Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej i diagnostyka kamicy dróg moczowych u dzieci. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. Anna Wasilewska Metabolizm wapnia i fosforu Zaburzenia gospodarki wapniowej organizmu
Bardziej szczegółowoNiemowlę z gorączką i wysypką. Dr n. med. Ewa Duszczyk
Niemowlę z gorączką i wysypką Dr n. med. Ewa Duszczyk Co to jest wysypka? Osutka = exanthema ( gr. Rozkwitać ) Zmiana skórna stwierdzana wzrokiem i dotykiem, będąca reakcją skóry na działanie różnorodnych
Bardziej szczegółowo