Rozdział II. Władysław W. Mogilski. Zestawienie ubezpieczeń obowiązkowych sensu stricto. Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce

Transkrypt

1 Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce Rozdział II Władysław W. Mogilski Zestawienie ubezpieczeń obowiązkowych sensu stricto [podlegających ustawie z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych] Uwagi i wyjaśnienia 1. Zestawienie obejmuje wyłącznie ubezpieczenia mające wszystkie ustawowe atrybuty ubezpieczeń obowiązkowych, a więc ubezpieczenia, w których: 1) przymus ubezpieczenia został sformułowany jako obowiązek prawny, mający podstawy w przepisach ustawy lub ratyfikowanej umowy międzynarodowej, 2) przedmiotem ubezpieczenia jest odpowiedzialność cywilna i (wyjątkowo) budynki w gospodarstwach rolnych, 3) podstawowe parametry ubezpieczenia, takie jak początek obowiązku, zakres ubezpieczenia i minimalna suma gwarancyjna (w ubezpieczeniach OC), zostały określone w ustawie lub aktach prawnych wydanych na podstawie ustawy. 2. Brak choćby jednego z wymienionych atrybutów oznacza wykluczenie danego ubezpieczenia z zestawienia. Dlatego w zestawieniu nie znalazły się między innymi ubezpieczenia, dla których ustawa nie formułuje wprost prawnego obowiązku ubezpieczenia, bądź obowiązek taki wynika z aktów niższej rangi niż ustawa lub z nieratyfikowanych umów międzynarodowych, które nie mogą rodzić prawnych skutków przymusu. Pominięto również przymusowe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia mienia innego niż budynki rolnicze, wreszcie te ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, dla których nie zostały określone normatywnie podstawowe parametry umów ubezpieczenia. 3. Biorąc pod uwagę fakt, iż ubezpieczenia obowiązkowe stanowią wyjątek od zasady dobrowolności ubezpieczeń, w przypadkach wątpliwych była stosowana interpretacja ścieśniająca. 4. Ubezpieczenia, których prawny obowiązek jest sformułowany wariantywnie, jako jeden z wariantów dopełnienia obowiązku ustanowienia zabezpieczenia, zostały zaliczone do ubezpieczeń obowiązkowych w ścisłym znaczeniu pod warunkiem, że posiadały pozostałe atrybuty ubezpieczeń obowiązkowych wymagane w ustawie z 2003 r. 5. Mimo szczególnych uwarunkowań prawnych niektóre ubezpieczenia morskie zostały uznane za obowiązkowe w rozumieniu ustawy z 2003 r., mimo obiekcji, iż rozwiązania tej ustawy nie przystają do dyspozytywnych norm prawa morskiego. Obowiązek zawierania umów ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej wynika przeważnie z przepisów Kodeksu morskiego, a ich parametry z reguły są określone w ratyfikowanych konwencjach międzynarodowych. W związku z autonomią prawa morskiego do umów obowiązkowych ubezpieczeń morskich w sprawach nieregulowanych w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych nie stosuje się 75

2 Wiadomości Ubezpieczeniowe 1/2015 Suplement przepisów Kodeksu cywilnego, lecz przepisy Kodeksu morskiego (art. 22 ust. 1 ustawy, w zw. z art. 820 Kodeksu cywilnego). 6. Dla usystematyzowania zamieszczonych niżej ubezpieczeń obowiązkowych została zastosowana analogiczna klasyfikacja przedmiotowa, jak w całym zbiorze, obejmująca poszczególne zawody, rodzaje działalności i aktywności lub dziedziny odpowiedzialności cywilnej, objęte obowiązkowym ubezpieczeniem OC; uzupełniona o obowiązkowe ubezpieczenia budynków rolniczych. 76

3 Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce A. Zawody prawnicze i pokrewne 1. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej adwokatów Art. 8a ustawy z 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 635). Rozporządzenie Ministra Finansów z 11 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubez pieczenia odpowiedzialności cywilnej adwokatów (Dz. U. z 2003 r. Nr 217, poz. 2134). 2. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej radców prawnych Art. 227 ustawy z 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 637). Rozporządzenie Ministra Finansów z 11 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubez pieczenia odpowiedzialności cywilnej radców prawnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 217, poz. 2135). 3. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej notariuszy Art. 19a ustawy z 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 164). Rozporządzenie Ministra Finansów z 11 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubez pieczenia odpowiedzialności cywilnej notariuszy (Dz. U. z 2003 r., Nr 218, poz. 2148). 4. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej komorników Art. 24 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r., Nr 131, poz. 1376). Rozporządzenie Ministra Finansów z 24 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej komorników sądowych (Dz. U. z 2003 r., Nr 232, poz. 2326). 5. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej komorników Art. 156 ustawy z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 1112). Rozporządzenie Ministra Finansów z 8 października 2007 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej osoby powołanej do wykonywania czynności syndy ka, nadzorcy sądowego albo zarządcy (Dz. U. z 2007 r., Nr 185, poz. 1313). 77

4 Wiadomości Ubezpieczeniowe 1/2015 Suplement 6. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej prawników zagranicznych świadczących pomoc prawną w Rzeczypospolitej Polskiej Art. 11 ustawy z 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 134). Uwaga: z obowiązku zwolnione są osoby objęte ubezpieczeniem zgodnie z przepisami państwa macierzystego. Uwaga: odnośnie parametrów ubezpieczenia ustawa odsyła do ubezpieczeń OC adwokatów lub radców prawnych (zob. wyżej poz. Nr 1 i poz. Nr 2). 7. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej doradców podatkowych Art. 44 ustawy z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r., Nr 102, poz. 45, ze zm.). Rozporządzenie Ministra Finansów z 4 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów wykonujących doradztwo podatkowe (Dz. U. z 2003 r., Nr 211, poz. 2065). 8. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rzeczników patentowych Art. 16 ustawy z 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r., Nr 155, poz. 925). Rozporządzenie Ministra Finansów z 20 lipca 2011 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej rzeczników patentowych oraz osób świadczących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi transgraniczne (Dz. U. z 2011 r. Nr 165, poz. 986). 78

5 Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce B. Pośrednicy ubezpieczeniowi 9. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej agentów ubezpieczeniowych wykonujących czynności agencyjne na rzecz więcej niż jednego zakładu ubezpieczeń Art. 11 ustawy z 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1450). Rozporządzenie Ministra Finansów z 23 czerwca 2005 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania czynności agencyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 76). 10. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej brokerów ubezpieczeniowych z tytułu wykonywania działalności brokerskiej Art. 11 ustawy z 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1450). Rozporządzenie Ministra Finansów z 24 czerwca 2005 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania działalności brokerskiej (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 75). C. Księgowi i biegli rewidenci 11. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców prowadzących usługowo księgi rachunkowe Art. 76h ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 1994 r., Nr 121, poz. 591, ze zm.). Rozporządzenie Ministra Finansów z 6 listopada 2014 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących działalność z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1616). 12. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych Art. 50 ustawy z 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnio nych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. z 2009 r. Nr 77, poz. 649, ze zm.). Rozporządzenie Ministra Finansów z 3 grudnia 2009 r. w sprawie obowiązkowego ubez pieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finan sowych (Dz. U 2009 r. Nr 205, poz. 1583). 79

6 Wiadomości Ubezpieczeniowe 1/2015 Suplement D. Gospodarka nieruchomościami 13. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rzeczoznawców majątkowych Art. 175 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 518). Rozporządzenie Ministra Finansów z 12 października 2010 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej rzeczoznawcy majątkowego (Dz. U. z 2010 r., Nr 205, poz. 1357). 14. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej pośredników w obrocie nieruchomościami Art. 181 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 518). Rozporządzenie Ministra Finansów z 23 grudnia 2013 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pośrednika w obrocie nieruchomościami (Dz. U. z 2013 r., poz. 1626). 15. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zarządców nieruchomości Art. 186 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 518). Rozporządzenie Ministra Finansów z 12 października 2010 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zarządcy nieruchomości (Dz. U. z 2010 r., Nr 205, poz. 1359). E. Usługi detektywistyczne i ochroniarskie 16. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy wykonującego czynności detektywa Art. 24 ustawy z 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych (Dz. U. z 2002 r., Nr 12, poz. 110 ze zm.). Rozporządzenie Ministra Finansów z 19 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy za szkody wyrządzone podczas wykonywania czynności detektywa (Dz. U. z 2003 r. Nr 229, poz. 2283). 80

7 Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce 17. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia Art. 21a ust. 1 ustawy z 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1099). Rozporządzenie Ministra Finansów z 9 grudnia 2013 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia (Dz. U. z 2013 r., poz. 1550). 18. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy ubiegającego się o prowadzenie działalności w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego w portach lotniczych Art. 22a ustawy z 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1099). Rozporządzenie Ministra Finansów z 4 października 2012 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy ubiegającego się o zawarcie umowy na prowadzenie działalności w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego w portach lotniczych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1123). F. Działalność lecznicza, badania kliniczne, wyroby medyczne, farmaceutyka 19. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej podmiotów leczniczych Art. 17, w zw. z art. 25 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 217). Rozporządzenie Ministra Finansów z 22 grudnia 2011 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2011 r., Nr 293, poz. 1729). 20. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej lekarza wykonującego działalność leczniczą jako indywidualną praktykę lekarską Art. 17, w zw. z art. 25 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 217 ze zm.). Rozporządzenie Ministra Finansów z 22 grudnia 2011 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2011 r., Nr 293, poz. 1729). 81

8 Wiadomości Ubezpieczeniowe 1/2015 Suplement 21. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej pielęgniarki wykonującej zawód w ramach działalności leczniczej jako indywidualną praktykę Art. 19, w zw. z art. 25 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 217 ze zm.). Rozporządzenie Ministra Finansów z 22 grudnia 2011 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2011 r., Nr 293, poz. 1729). 22. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawcy niebędącego podmiotem wykonującym działalność leczniczą, udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej Art. 136 b ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r., Nr 164, poz. 1027). Rozporządzenie Ministra Finansów z 22 grudnia 2011 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej świadczeniodawcy niebędącego podmiotem wykonującym działalność leczniczą, udzielającego świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2011 r., Nr 293, poz. 1728). 23. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej badacza i sponsora za szkody wyrządzone w związku z prowadzeniem badania Art. 37b ustawy z 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r., Nr 45, poz. 271). Rozporządzenie Ministra Finansów z 30 kwietnia 2004 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej badacza i sponsora (Dz. U. z 2004 r., Nr 101, poz. 1034). 24. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej sponsora i badacza klinicznego w związku z prowadzeniem badania klinicznego wyrobów Art. 40 ustawy z 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 107, poz. 679 ze zm.). Rozporządzenie Ministra Finansów z 6 października 2010 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sponsora i badacza klinicznego w związku z prowadzeniem badania klinicznego wyrobów (Dz. U. z 2010 r. Nr 194, poz. 1290). 82

9 Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce 25. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej jednostki, która uzyskała autoryzację Ministra Zdrowia, i jednostki notyfikowanej Art. 36 ustawy z 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 107, poz. 679 ze zm.). Rozporządzenie Ministra Finansów z 6 października 2010 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jednostki, która uzyskała autoryzację, i jednostki notyfikowanej (Dz. U. Nr 194, poz. 1289). G. Transport morski 26. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności armatorów za roszczenia morskie Art. 102a ustawy z 18 września 2001 r. Kodeks morski (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 758 ze zm.). Uwaga: ubezpieczenie wariantywne. Konwencja o ograniczeniu odpowiedzialności za roszczenia morskie, sporządzona w Londynie 19 listopada 1976 r. (Dz. U. z 1986 r., Nr 35, poz. 175), zmieniona Protokołem sporządzonym w Londynie 2 maja 1969 r. (Dz. U. z 2012 r., poz. 146). 27. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności przewoźnika morskiego za szkody na osobie lub w mieniu pasażera Art ustawy z 18 września 2001 r. Kodeks morski (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 758 ze zm.). Uwaga: ubezpieczenie wariantywne. Konwencja w sprawie przewozu pasażerów i ich bagażu, sporządzona w Atenach 13 grudnia 1974 r. (Dz. U. z 1987 r., Nr 18, poz. 108), zmieniona Protokołem sporządzonym w Londynie 19 listopada 1976 r. (Dz. U. z 1994 r., Nr 99, poz. 479). 28. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności przewoźnika morskiego za szkody na osobie lub w mieniu pasażera w przewozie międzynarodowym według Rozporządzenia PE i Rady Nr 392/2009 Art. 182a 1 ustawy z 18 września 2001 r. Kodeks morski (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 758 ze zm.) Uwaga: ubezpieczenie wariantywne. Obowiązek ubezpieczenia wygaśnie z dniem 31 grudnia 2018 r. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 392/2009 z 23 kwietnia 2009 r. w sprawie odpowiedzialności przewoźników morskich na morskich drogach wodnych z tytułu wypadków (Dz. Urz. UE L 131 z , s. 24). 83

10 Wiadomości Ubezpieczeniowe 1/2015 Suplement 29. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności właściciela statku za zanieczyszczenia olejem przewożonym luzem jako ładunek Art. 272 i 273 ustawy z 18 września 2001 r. Kodeks morski (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 758 ze zm.). Uwaga: ubezpieczenie wariantywne (wybór zabezpieczenia finansowego w postaci ubezpieczenia wynika z zapisów konwencji CLC). Międzynarodowa konwencja o odpowiedzialności cywilnej za szkody spowodowane zanieczyszczeniem olejami, przyjęta w Brukseli 29 listopada 1969 r. (Dz. U. z 1976 r., Nr 32, poz. 184), zmieniona Protokołem w Londynie 27 listopada 1992 r. (Dz. U. z 2001 r., Nr 136, poz. 1526). 30. Obowiązkowe ubezpieczenie właściciela statku za zanieczyszczenia olejami bunkrowymi Art. 271 b ustawy z 18 września 2001 r. Kodeks morski (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 758 ze zm.). Uwaga: ubezpieczenie wariantywne (wybór zabezpieczenia w formie ubezpieczenia opiera się na konwencji). Międzynarodowa konwencja o odpowiedzialności cywilnej za szkody spowodowane zanieczyszczeniem olejami bunkrowymi przyjęta przez Międzynarodową Organizację Morską w Londynie 23 marca 2001 r. (Dz. U. z 2008 r., Nr 148, poz. 939). H. Transport lotniczy 31. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźników lotniczych za szkody powstałe w związku z prowadzoną działalnością lotniczą Art. 209 ust. 1 ustawy z 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1393). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 27 grudnia 2012 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźników lotniczych, przedsiębiorców wykonujących obsługę naziemną oraz instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 67). 32. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźników lotniczych za szkody spowodowane opóźnieniem w przewozie pasażerów, bagażu lub towarów Art. 209 ust. 3 ustawy z 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1393). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 27 grudnia 2012 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźników lotniczych, przedsiębiorców wykonujących obsługę naziemną oraz instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 67). 84

11 Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce 33. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźników lotniczych za szkody powstałe w przewozie lotniczym poczty Art. 209 ust. 4 ustawy z 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1393). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 27 grudnia 2012 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźników lotniczych, przedsiębiorców wykonujących obsługę naziemną oraz instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 67). 34. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorców wykonujących obsługę naziemną działalności lotniczej Art. 209 ust. 5 ustawy z 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1393). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 27 grudnia 2012 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźników lotniczych, przedsiębiorców wykonujących obsługę naziemną oraz instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 67). 35. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej Art. 209 ust. 5 ustawy z 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1393). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 27 grudnia 2012 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźników lotniczych, przedsiębiorców wykonujących obsługę naziemną oraz instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 67). 85

12 Wiadomości Ubezpieczeniowe 1/2015 Suplement I. Transport lądowy 36. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów Art. 23 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.). Art powyższej ustawy. 37. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych członków sił zbrojnych oraz personelu cywilnego USA na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o statusie sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podpisana w Warszawie 11 grudnia 2009 r. (Dz. U. z 2010 r., Nr 66, poz. 422). Art ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 392). 38. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych członków oraz urzędników Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Umowa o przywilejach i immunitetach Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza, przyjęta na VII Spotkaniu Państw Stron Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza 23 maja 1997 r. (Dz. U. z 2008 r., Nr 13, poz. 78). Art ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 392). 39. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przedstawicieli członków Międzynarodowej Organizacji Dna Morskiego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Protokół w sprawie przywilejów i immunitetów Międzynarodowej Organizacji Dna Morskiego, przyjęty w Kingston 27 marca 1998 r. (Dz. U. z 2008 r., Nr 13, poz. 80). Art ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 392). 86

13 Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce J. Działalność niebezpieczna i szczególnie niebezpieczna 40. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej osoby eksploatującej urządzenie jądrowe lub transportującej materiał jądrowy Art. 103 ustawy z 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (tekst jedn. Dz. U r., poz. 1512). Rozporządzenie Ministra Finansów z 14 września 2011 r. w sprawie minimalnej sumy gwarancyjnej obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej osoby eksploatującej urządzenie jądrowe (Dz. U. z 2011 r., Nr 206, poz. 1217). 41. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej organizatora imprez masowych, na które wstęp jest odpłatny Art. 50 ustawy z 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 611). Rozporządzenie Ministra Finansów z 11 marca 2010 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej organizatorów imprez masowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 54, poz. 323). K. Pozostałe rodzaje działalności 42. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie łowiectwa Art. 18 ustawy z 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1226). Uwaga: ubezpieczenie wariantywne. Rozporządzenie Ministra Finansów z 19 lutego 2005 r. w sprawie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie łowiectwa (Dz. U. z 2005 r. Nr 32, poz. 283). 43. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej architektów Art. 6 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1946). Rozporządzenie Ministra Finansów z 11 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej architektów oraz inżynierów budownictwa (Dz. U. z 2003 r. Nr 220, poz. 2174). 87

14 Wiadomości Ubezpieczeniowe 1/2015 Suplement 44. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej inżynierów budownictwa Art. 6 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1946). Rozporządzenie Ministra Finansów z 11 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej architektów oraz inżynierów budownictwa (Dz. U. z 2003 r., Nr 220, poz. 2174). 45. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej kwalifikowanego podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne Art. 10 ustawy z 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. z 2001 r., Nr 130, poz ze zm.). Rozporządzenie Ministra Finansów z 16 grudnia 2003 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej kwalifikowanego podmiotu świadczącego usługi certyfikacyjne (Dz. U. z 2003 r., Nr 229, poz. 2282). 46. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolników z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego Art. 44 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Fundu szu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 392). Art oraz art ww. ustawy. 47. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej podmiotu wprowadzającego do obrotu sprzęt elektryczny i elektroniczny Art. 19 ustawy z 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1155). Uwaga: ubezpieczenie wariantywne. Rozporządzenie Ministra Finansów z 9 marca 2006 r. w sprawie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wprowadzającego sprzęt za niewykonanie obowiązku zbierania, przetwarzania, odzysku, w tym recyklingu, i unieszkodliwiania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (Dz. U. z 2006 r. Nr 46, poz. 332). 48. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej domu maklerskiego Art. 98 ust. 9 ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 94). Rozporządzenie Ministra Finansów z 23 października 2009 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej domu maklerskiego (Dz. U. z 2009 r. Nr 187, poz. 1449). 88

15 Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce 49. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej osoby sporządzającej świadectwo charakterystyki energetycznej budynku lub lokalu Art. 53 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1409). Rozporządzenie Ministra Finansów z 28 grudnia 2009 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej osoby sporządzającej świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową (Dz. U. z 2009 r. Nr 224, poz. 1802). 50. Obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej biur usług płatniczych Art. 125 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 873). Uwaga: ubezpieczenie wariantywne. Rozporządzenie Ministra Finansów z 24 września 2014 r. w sprawie obowiązkowego ubezpieczenia biur usług płatniczych wymaganego w związku z wykonywaniem transakcji płatniczych wynikających z umowy o świadczenie usług płatniczych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1309). L. Mienie 51. Obowiązkowe ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstw rolnych Art. 59 ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Fundu szu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.). Art oraz art powyższej ustawy. 89

16