ZYSK Z DOJRZAŁOŚCI 2011

Transkrypt

1 ZYSK Z DOJRZAŁOŚCI C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

2 2 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

3 ZYSK Z DOJRZAŁOŚCI 2011 POLSKIE I AMERYKAŃSKIE PRAKTYKI PRZYJAZNE OSOBOM C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

4 SPIS TREŚCI WSTĘP 3 LIST PRZEWODNICZĄCEGO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO JERZEGO BUZKA 4 LIST AMBASADORA STANÓW ZJEDNOCZONYCH W POLSCE LEE FEINSTEINA 5 O POTRZEBIE AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA OSÓB O KONKURSIE ZYSK Z DOJRZAŁOŚCI 9 LAUREACI KONKURSU ZYSK Z DOJRZAŁOŚCI SILVER ECONOMY MADE IN USA 19 UŻYTECZNE STRONY INTERNETOWE 28 2 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

5 WSTĘP Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce od ponad pięciu lat podejmuje działania na rzecz aktywizacji zawodowej osób dojrzałych i starszych. Uświadamiamy, jakie skutki niesie za sobą starzenie się naszego społeczeństwa połączone z bardzo niską stopą zatrudnienia osób 50+ i promujemy dobre praktyki, które pozwalają zwiększać zatrudnienie tych osób. Akademia przyczyniła się do tego, że w Polsce zaczęto mówić o polityce zarządzania wiekiem, rozpropagowała skuteczne programy aktywizacji zawodowej i najlepsze rozwiązania przyjazne pracownikom 50+ stosowane przez pracodawców w Wielkiej Brytanii, Niemczech czy Finlandii. Od trzech lat staramy się również identyfikować i promować polskie dobre praktyki aktywizacji zawodowej i zarządzania wiekiem w ramach ogólnopolskiego Konkursu Zysk z dojrzałości adresowanego do pracodawców, instytucji rynku pracy i organizacji pozarządowych. Celem konkursu jest wyłonienie najlepszych praktyk przyjaznych pracownikom 50+ stosowanych przez pracodawców i najskuteczniejszych działań aktywizujących zawodowo osoby dojrzałe i starsze, podejmowanych przez instytucje rynku pracy. W tegorocznej edycji Konkursu dodatkowo, po raz pierwszy, poszukiwaliśmy przykładów wolontariatu osób 50+ stanowiącego przedłużenie kariery zawodowej lub sposób zdobycia nowych kompetencji, umożliwiających powrót na rynek pracy. W publikacji, w części Laureaci Konkursu Zysk z dojrzałości 2011, opisane zostały przykłady działań nagrodzonych i wyróżnionych w Konkursie Zysk z dojrzałości Są to rozwiązania stosowane przez dwie firmy prywatne, dwa powiatowe urzędy pracy oraz dwie organizacje pozarządowe, które nie tylko myślą o osobach dojrzałych i starszych, lecz podejmują działania służące ich aktywizacji, działania przyjazne osobom 50+. Dzięki współpracy i wsparciu Ambasady Stanów Zjednoczonych w Polsce w części Silver economy made in USA prezentujemy po raz pierwszy w Polsce dziesięć dobrych praktyk stosowanych przez instytucje rządowe, firmy i organizacje społeczne w Stanach Zjednoczonych. Dotyczą one skutecznych sposobów aktywizacji zawodowej i wolontariatu osób dojrzałych i starszych oraz zarządzania wiekiem. Aby ułatwić zainteresowanym pogłębianie wiedzy o dobrych praktykach, przy każdej z nich podane zostały kontakty telefoniczne, owe i/lub adresy stron internetowych. Mam nadzieję, że publikacja zainspiruje pracodawców, instytucje rynku pracy, organizacje społeczne do podejmowania działań przyjaznych osobom 50+. Polskie przykłady udowadniają, że tu i teraz można takie działania prowadzić z korzyścią zarówno dla samych osób dojrzałych i starszych, jak i firm, instytucji i organizacji je realizujących. Amerykańskie dobre przykłady pokazują, co jeszcze w tym zakresie mogą zrobić nasze firmy, organizacje, a także instytucje publiczne. Tomasz Schimanek Ekspert kluczowy projektu Zysk z dojrzałości 3 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

6 LIST PRZEWODNICZĄCEGO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO JERZEGO BUZKA Dziękuję za pismo, w którym zwrócili się Państwo z prośbą o objęcie przez Parlament Europejski patronatu nad trzecią edycjaą projektu Zysk z dojrzałości i galą podsumowującą konkurs, która odbędzie się w połowie listopada 2011 roku w Warszawie. Powyższa inicjatywa, której celem jest poprawa warunków na rynku pracy i wskaźników zatrudnienia wśród osób powyżej 50. roku życia, jest bardzo cenna, dlatego też Parlament Europejski ponownie obejmuje patronat nad tą inicjatywą. Zważywszy na europejski wymiar tego wydarzenia i zobowiązania naszej instytucji w zakresie zwiększania poziomu zatrudnienia wśród osób powyżej 50. roku życia, z największą przyjemnością informuję, że Parlament Europejski obejmuje patronat nad tą inicjatywą. Niestety ze względu na wcześniejsze zobowiązania nie będę mógł osobiście wziąć udziału w tym wydarzeniu, pragnę jednak skorzystać z tej sposobności, by życzyć Państwu i pozostałym uczestnikom projektu wielu sukcesów. Jerzy Buzek Przewodniczący Parlamentu Europejskiego 4 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

7 U.S. EMBASSY WARSAW UNITED STATES OF AMERICA LIST AMBASADORA STANÓW ZJEDNOCZONYCH W POLSCE LEE FEINSTEINA Szanowni Państwo, Amerykanie urodzeni w powojennych latach wyżu demograficznego tworzą jedną z najliczniejszych grup pokoleniowych w historii Stanów Zjednoczonych. Im przybywa lat, a my stajemy przed nowymi wyzwaniem co zrobić, by to pokolenie pozostało aktywne i zaangażowane w życie społeczeństwa. Na szczęście jesteśmy na to wyzwanie gotowi. Większość Amerykanów po 65. roku życia deklaruje chęć kontynuowania pracy, poza tym starsi ludzie udzielają się społecznie prawie tak samo często jak inne grupy wiekowe. Seniorzy w Ameryce wyraźnie chcą i mogą pozostać aktywni. Jest to możliwe między innymi dzięki działalności organizacji zajmujących się tworzeniem i poszerzaniem możliwości dla tej grupy wiekowej począwszy od programów szkoleń zawodowych, które uczą nowych umiejętności, a skończywszy na grupach nagłaśniających sprawy seniorów na forum publicznym. Amerykańskie społeczeństwo odpowiedziało w ten sposób na potrzebę stworzenia tzw. srebrnej gospodarki, ale też i srebrnego społeczeństwa. Cieszę się niezmiernie, że Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce będzie upowszechniała w Polsce dobre praktyki ze Stanów Zjednoczonych. Liczę na innowacje, które będą owocem dzisiejszej dyskusji i życzę Państwu powodzenia w realizowaniu nowych idei w Polsce. Lee Feinstein Ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce 5 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

8 O POTRZEBIE AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ I ZATRUDNIANIA OSÓB 50+ Tomasz Schimanek Od kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu lat społeczeństwa wielu krajów rozwiniętych starzeją się. Oznacza to, że stale zwiększa się w nich udział osób starszych. Ta tendencja dotyczy także Polski, choć na tle innych krajów europejskich jesteśmy wciąż stosunkowo młodym społeczeństwem: średni wiek Polaka w 2010 roku to niecałe 38 lat, a średni wiek mieszkańca Unii Europejskiej to prawie 41 lat 1. Ale według demografów w perspektywie lat zrównamy się pod tym względem z resztą Europy. W 2010 roku w Polsce stosunek liczby osób 65+ do liczby osób w wieku lata wynosił niecałe 19%, według prognoz w roku 2030 będzie wynosił już 36%, a w 2050 osiągnie wartość 56% 2. Udział w całości populacji (w %) 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 15,1 10,0 0 25, osób 50+ osób w wieku produkcyjnym ,3 16, ,8 26,7 W 2035 roku liczba osób w wieku poprodukcyjnym osiągnie w Polsce prawie 9,6 miliona, podczas gdy w 2008 roku wynosiła 6,2 miliona. Liczba osób w wieku poprodukcyjnym będzie zwiększała się przeciętnie o ponad 100 tys. rocznie, a w okresie dekady średniorocznie będzie przybywało prawie 200 tyięcy osób w wieku lat i więcej 3. Podobne tendencje mają miejsce w Stanach Zjednoczonych, w których na początku XXI wieku osoby powyżej 65 roku życia stanowiły nieco ponad 12% ogółu społeczeństwa, a w 2030 roku będą stanowić już prawie 20% 4. Starzenie się społeczeństwa w Polsce, podobnie jak w Stanach Zjednoczonych i innych krajach rozwiniętych, spowodowane jest przede wszystkim wydłużaniem się ludzkiego życia. Wzrost gospodarczy, poprawa warunków zdrowotnych, postęp w medycynie i technologii medycznej sprawiły, że w ostatnim 50-leciu przeciętna długość ludzkiego życia w Polsce wzrosła o 20 lat. Drugim powodem starzenia się społeczeństw jest zmniejszająca się liczba urodzin, występująca również w Polsce. Trzeci czynniki, specyficzny dla Polski XXI wieku, to ujemny bilans migracji zagranicznych. Według prognoz GUS w ciągu najbliższych 20 lat corocznie będzie nam w skutek tego ubywać średnio około 15 tysięcy obywateli 5. Starzenie się jest procesem nieuchronnym i nieodwracalnym, ale stanowi wielkie osiągnięcie współczesnych społeczeństw, gdyż następuje wskutek poprawy jakości życia, postępów w medycynie i opiece zdrowotnej, a także wzrostu świadomości ludzi w zakresie zdrowego trybu życia. To wielka zmiana demograficzna, która przynosi pozytywne skutki dla każdego z nas, przede wszystkim w postaci możliwości przedłużenia aktywności zawodowej i społecznej oraz większej ilości czasu na to, aby cieszyć się dobrym zdrowiem i realizować własne pasje. 3 Źródło: GUS 1 Źródło: Eurostat 2 Źródło: Eurostat 4 Źródło: Administration on Aging 5 Źśródło: GUS 6 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

9 Ale aby tak było, ze zmianami demograficznymi muszą iść w parze zmiany otoczenia, w którym żyjemy. Wydłużanie się ludzkiego życia, ludzkiej aktywności i sprawności psychofizycznej, a także zwiększanie się udziału seniorów we współczesnych społeczeństwach wymaga przebudowy dotychczasowego modelu produkcji, zmian w systemach zabezpieczenia społecznego i w relacjach społecznych, a także zmian modelu konsumpcji. Konieczne są także zmiany w dotychczasowym postrzeganiu osób starszych, ich aktywności zawodowej i społecznej, a także roli w społeczeństwie i państwie. Działające obecnie mechanizmy funkcjonowania gospodarki, systemów edukacji czy systemów emerytalnych tworzone były w czasach, w których średni wiek życia wynosił 50 lat, a osoby powyżej 60. roku życia nie stanowiły więcej niż 10% populacji. Jednym z obszarów wymagających zmian jest rynek pracy. Szczególnie w Polsce, gdyż pod względem zatrudnienia osób 50+ znajdujemy się na jednym z ostatnich miejsc w Europie. Według prognoz GUS w 2011 roku jest około 13,4 miliona Polaków powyżej 50. roku życia. 9,3 miliona tych osób nie ma stałego zatrudnienia. W większości są to osoby pobierające renty lub emerytury prawie 7,5 miliona osób. Średni wiek przejścia na emeryturę w Polsce to około 59 lat, co oznacza, że przeciętny emeryt ma jeszcze przed sobą 25 lat życia, najczęściej biernego zawodowo i społecznie. W 2010 roku tylko 34% Polaków w wieku lata miało zatrudnienie, a w całej populacji 50+ było to zaledwie 30,3% 6. Szczególnie trudną sytuację na rynku pracy mają Polki w wieku lata zaledwie 24,2% z nich zajmuje zatrudnienie. W Stanach Zjednoczonych stopa zatrudnienia osób w wieku lata była w 2010 roku prawie dwa razy wyższa niż w Polsce i wynosiła ponad 60% 7. Starzenie się społeczeństwa w połączeniu z niską stopą zatrudnienia osób 50+ będzie powodować, że potencjał coraz większej grupy Polaków, ich wiedza pragmatyczna i umiejętności nie będą wykorzystywane przez pracodawców i całe społeczeństwo. Stopa zatrudnienia w grupie wiekowej lata w 2010 (w %) Źródło: Eurostat 6 Źródło: Eurostat 7 Źródło: Eurostat , , ,6 37,3 39,6 39,7 40,5 41,1 42,3 42,4 43,5 43,6 43,6 46,3 46,5 48,2 48,6 49, ,7 53,8 56,2 56,8 57,1 57,6 57,7 70,5 79, Malta Polska Węgry Słowenia Włochy Belgia Luksemburg Francja Słowacja Rumunia Grecja Turcja Austria Bułgaria Hiszpania EU (27 krajów) Czechy Łotwa Litwa Portugalia Irlandia Holandia Estonia Finlandia Cypr Wlk. Brytania Dania Niemcy Szwecja Islandia 7 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

10 Będzie się również pogłębiać luka między wpływami i wydatkami na świadczenia emerytalne, co najpierw doprowadzi do zwiększania obciążeń osób pracujących, a w dłuższej perspektywie do krachu systemu ubezpieczeń społecznych. Niski wskaźnik zatrudnienia osób starszych oznacza również mniejszą produktywność społeczeństwa, obniżenie wpływów podatkowych, ograniczenie kręgu konsumentów, brak rąk do pracy w gospodarce, a także obniżanie się dochodów osób 50+. Konsekwencją jest społeczna marginalizacja tych osób, nie tylko w wymiarze dochodowym, lecz także społecznym, rodzinnym i publicznym. Te negatywne scenariusze nie muszą się spełnić, o ile zadbamy o aktywizację zawodową osób 50+ i zwiększanie ich zatrudnienia, tak jak to zaczęło robić wiele krajów rozwiniętych, na przykład Stany Zjednoczone czy kraje starej Unii Europejskiej. Istotne są w tym zakresie działania władz publicznych, zmierzające do zmian prawa pracy, przebudowy systemów emerytalnych czy też promowania w społeczeństwie aktywności i zdrowego stylu życia. Kluczowe znaczenie mają również pracodawcy, bo to oni podejmują decyzje o zatrudnieniu. Odpowiednie zachęty ze strony państwa mogą im pomóc w tworzeniu miejsc pracy dla osób 50+, ale oni sami coraz częściej zaczynają stosować politykę zarządzania wiekiem, czyli taki sposób zarządzania firmą, który uwzględnia zróżnicowanie wiekowe pracowników. Z tego zróżnicowania firma stara się uczynić atut i wykorzystać je dla dobra pracowników i przedsiębiorstwa. Zarządzanie wiekiem oznacza miedzy innymi: niestosowanie dyskryminacji ze względu na wiek w procesie rekrutacji pracowników, oferowanie dodatkowych świadczeń przedemerytalnych, programów emerytalnych i programów przygotowania do emerytury, tworzenie możliwości rozwoju pracowników bez względu na wiek, tworzenie nowych ról dla pracowników dojrzałych (mentor, coach), umożliwianie równowagi między pracą a życiem prywatnym, dostosowywanie miejsca i warunków pracy do potrzeb i możliwości osób dojrzałych czy też stwarzanie klimatu dla różnorodności pod względem wieku. Potrzebne są również skuteczne programy aktywizacji zawodowej osób 50+, a w przypadku braku szans na znalezienie zatrudnienia programy wolontariatu umożliwiające kontynuację aktywności zawodowej czy też przygotowanie do powrotu na rynek pracy. Najlepszym przykładem skuteczności takich działań są Stany Zjednoczone. Obecna stopa zatrudnienia osób w wieku lata (60,4%) została osiągnięta w USA w dużej mierze dzięki wysiłkom rządu, pracodawców i organizacji społecznych; jeszcze w 1992 roku wynosiła ona 53,4% 6. Dlatego właśnie Akademia Rozwoju Filantropii od pięciu lat nagłaśnia problem niskiego zatrudnienia osób 50+ w kontekście dokonujących się zmian demograficznych. Stara się uświadomić decydentom, pracodawcom, organizacjom społecznym, instytucjom rynku pracy, jak ważne jest podejmowanie działań zwiększających zatrudnienie osób dojrzałych i starszych, a przede wszystkim pokazywać dobre przykłady takich rozwiązań. Temu służy między innymi Konkurs Zysk z dojrzałości adresowany do pracodawców, instytucji rynku pracy i organizacji pozarządowych. Dotychczas odbyły się dwie edycje tego Konkursu, które pozwoliły zidentyfikować, wyróżnić i upowszechnić 11 dobrych praktyk aktywizacji zawodowej osób 50+ i zarządzania wiekiem w Polsce. Akademia pokazuje również przykłady skutecznych rozwiązań stosowanych na świecie, na przykład w Finlandii czy Wielkiej Brytanii i teraz za pośrednictwem niniejszej publikacji również w Stanach Zjednoczonych. Opracowuje też publikacje dotyczące zarządzania wiekiem i aktywizacji zawodowej osób 50+, prowadzi szkolenia, warsztaty i seminaria dla pracodawców i instytucji rynku pracy. Akademia przygotowała także i udostępniła pracodawcom pierwszy w Polsce test umożliwiający samoocenę środowiska pracy i prowadzonej działalności pod kątem przyjazności dla osób 50+. Test, a także dobre praktyki i szereg innych informacji przydatnych dla pracodawców, instytucji rynku pracy i organizacji pozarządowych znajdują się na portalu prowadzonym od trzech lat przez Akademię. 8 Źródło: Eurostat 8 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

11 O KONKURSIE ZYSK Z DOJRZAŁOŚCI Ogólnopolski Konkurs Zysk z dojrzałości adresowany jest do pracodawców, instytucji rynku pracy, organizacji pozarządowych i instytucji publicznych. Jego celem jest identyfikowanie i promowanie dobrych praktyk w sferze aktywizacji zawodowej i wolontariatu osób 50+ oraz zarządzania wiekiem. Dotychczas odbyły się dwie edycje tego Konkursu, które pozwoliły zidentyfikować, wyróżnić i upowszechnić 11 dobrych praktyk aktywizacji zawodowej osób 50+ i zarządzania wiekiem w Polsce. Tegoroczna, trzecia edycja Konkursu objęła trzy kategorie: Kategoria 1:,,Pracodawca przyjazny pracownikom 50+, adresowana do pracodawców wdrażających rozwiązania z zakresu zarządzania wiekiem, w takich obszarach, jak na przyład: rekrutacja pracowników, planowanie ścieżek kariery, system motywacji czy ergonomia i dostosowywanie miejsc pracy. Kategoria 2: Instytucja rynku pracy przyjazna osobom 50+, skierowana do instytucji rynku pracy: urzędów pracy, agencji zatrudnienia, organizacji pozarządowych i firm szkoleniowych, realizujących skuteczne programy aktywizacji zawodowej osób 50+. Kategoria 3:,,Organizator Wolontariatu przyjazny osobom 50+, skierowana do organizacji pozarządowych, przedsiębiorców, instytucji publicznych prowadzących programy wolontariatu osób dojrzałych i starszych. Wnioski konkursowe oceniła Kapituła Konkursu, w skład której weszli: dr Agnieszka Chłoń-Domińczak (Instytut Badań Edukacyjnych), dyr Jolanta Jaworska (IBM Polska), dr Jacek Męcina (PKPP Lewiatan), prof. Witold Orłowski (PwC Polska), dyr Krzysztof Więckiewicz (Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej). Wyniki tegorocznej edycji Konkursu Zysk z dojrzałości znajdują się w niniejszej publikacji. Informacje o laureatach wcześniejszych edycji dostępne są na stronie internetowej. Konkurs jest realizowany przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce w ramach projektu Zysk z dojrzałości. Celem projektu jest przeciwdziałanie niskiej aktywności zawodowej osób w wieku 50+ poprzez uświadamianie pracodawcom, instytucjom publicznym, organizacjom społecznym i służbom zatrudnienia wagi problemu, pokazanie korzyści wynikających z zatrudnienia osób w tym wieku oraz popularyzację dobrych praktyk i skutecznych rozwiązań w tym zakresie. Partnerami projektu są Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan oraz Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia. Głównym źródłem finansowania Projektu jest Program Operacyjny Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Przygotowanie opisów amerykańskich dobrych praktyk zostało dofinansowane przez Ambasadę Stanów Zjednoczonych w Polsce. Zainteresowani pracodawcy, instytucje rynku pracy, organizacje pozarządowe i instytucje publiczne zgłaszały się do Konkursu, wypełniając on-line formularze wniosków aplikacyjnych, oddzielne dla każdej kategorii konkursowej. 9 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

12 DOBRE PRAKTYKI LAUREACI KONKURSU ZYSK Z DOJRZAŁOŚCI 2011 KATEGORIA: Pracodawca przyjazny pracownikom 50+ NAGRODA: Volkswagen Poznań Sp. z o.o. WYRÓŻNIENIE: Przedsiębiorstwo Prywatne Jumarpol Spółka Jawna Volkswagen Poznań Sp. z o.o. Tytuł Pracodawcy przyjaznego pracownikom 50+ w 2011 roku za kompleksowe podejście do zarządzania zasobami ludzkimi z uwzględnieniem pracowników 50+ Volkswagen Poznań Sp. z o.o. Firma Volkswagen Poznań powstała w 1993 roku. Obecnie jest spółką koncernu Volkswagen AG i częścią marki Volkswagen Samochody Użytkowe. To jeden z największych prywatnych pracodawców w województwie wielkopolskim, zatrudniający blisko 7 tysięcy pracowników, z czego około 8% stanowią osoby 50+. Firma ma trzy zakłady produkujące samochody i odlewy aluminiowe do samochodów. Od początku swojej działalności firma jest aktywna społecznie, wspiera organizacje pozarządowe i sport młodzieżowy, organizuje staże i przyznaje stypendia studentom i absolwentom studiów wyższych. Volkswagen Poznań wdraża kompleksową i przemyślaną politykę zarządzania zasobami ludzkimi, uwzględniającą również pracowników 50+. Opiera się ona na tworzeniu możliwości pozyskania i rozwoju kompetentnych, wydajnych, zdrowych, zmotywowanych i odnoszących sukcesy pracowników, bez względu na ich wiek. Raz w roku każdy pracownik, także osoby 50+, podlega ocenie, której wyniki służą do wspólnego zaplanowania jego dalszego rozwoju zawodowego, dostosowanego do potrzeb i możliwości. Firma promuje wśród pracowników zdrowy styl życia, miedzy innymi organizując co roku bieg na 10 kilometrów, zachęcając do odchudzania się czy rzucenia palenia. W przyzakładowej przychodni organizowane są porady lekarskie i rehabilitacyjne, każdy pracownik może również skorzystać z oferty przyzakładowego Centrum Sportowo-Rehabilitacyjnego. 10 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

13 Firma planuje uruchomienie od stycznia 2012 roku Pracowniczego Programu Emerytalnego, w ramach którego na konto każdego uczestnika programu Volkswagen Poznań będzie przekazywać 100 złotych miesięcznie. Emerytowani pracownicy zachowują wybrane przywileje pracownicze, otrzymują gazetę zakładową, zapraszani są na spotkania i imprezy organizowane przez firmę. Ważny instrument polityki zarządzania zasobami ludzkimi stanowi przeprowadzana okresowo ergonomiczna ocena stanowisk pracy, uwzględniająca metodę EAWS (European Assembly Worksheet). Wyniki oceny są pomocne przy zwiększaniu wydajności stanowisk pracy, zmniejszaniu obciążenia fizycznego pracowników, wprowadzaniu zmian technicznych i organizacyjnych. Wpływa to na koszty, satysfakcję z pracy oraz zdrowotność. Ponadto każdy pracownik może zgłosić propozycje zmian na swoim stanowisku pracy. Firma realizuje także projekt Wyzwania demograficzne w Volkswagen Poznań, którego celem jest przygotowanie przedsiębiorstwa do prognozowanego na najbliższe lata wzrostu liczby pracowników starszych. W ramach projektu firma promuje aktywne starzenie się oraz pozytywny wizerunek starszych pracowników, między innymi za pomocą zakładowej gazety oraz imprez organizowanych dla pracowników. Dzięki tym działaniom 90% pracowników firmy w anonimowej ankiecie deklaruje zadowolenie z wykonywanej pracy. Współczynnik zdrowotności utrzymuje się na poziomie 98%, 579 pracowników 50+ korzysta co roku ze szkoleń podnoszących kwalifikacje, 50 pracowników zmieniło stanowisko pracy dzięki rekrutacjom wewnętrznym. Firma dzięki wdrażanym rozwiązaniom ma lojalnych, zdrowych i kompetentnych pracowników, potrafi optymalnie wykorzystać ich potencjał i wiedzę pragmatyczną, ma także wizerunek dobrego pracodawcy, otwartego na pracowników i społeczności lokalne. To z kolei wpływa na wzmocnienie jej pozycji konkurencyjnej na rynku pracy. Volkswagen Poznań Sp. z o.o. ul. Warszawska Poznań Od 2009 roku Volkswagen Poznań realizuje rekrutacje wewnętrzne. Osoby starsze mają szansę przejść na stanowiska wymagające nie tyle wysokiej sprawności fizycznej, ile przede wszystkim doświadczenia zawodowego. Rekrutacje dają możliwość rozwoju i zdobywania nowych kwalifikacji. 11 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

14 Jumarpol Spółka Jawna, P. Traczewski, M. Kasperek Wyróżnienie w kategorii, Pracodawca przyjazny pracownikom 50+, za stworzenie możliwości zatrudnienia byłych górników, w tym osób 50+ Przedsiębiorstwo Jumarpol prowadzi działalność od 1994 roku w zakresie budownictwa specjalistycznego. Na terenie całego kraju świadczy usługi budowy podziemnych instalacji inżynierskich metodami bezwykopowymi. Firma jest małym przedsiębiorstwem, zatrudnia łącznie 36 pracowników. Gliwice, gdzie firma ma siedzibę, i cały Górny Śląsk to rejon podlegający w ostatnich latach głębokiej restrukturyzacji, która dotyka przede wszystkim przemysł wydobywczy. Wiele kopalń zostało zamkniętych, inne, działające, redukują zatrudnienie. Na przełomie wieków duża część zwalnianych górników przechodziła na emerytury specjalne (górnicze) lub pomostowe, posiadając bogate doświadczenie zawodowe i będąc w pełni sił. Wiele z tych osób po utracie pracy w górnictwie nie potrafiło odnaleźć się w nowej rzeczywistości, nie było w stanie znaleźć nowej pracy. Jumarpol stworzył możliwość zatrudniania osób zwalnianych z górnictwa. Spółka rekrutuje pracowników pośród byłych pracowników górnictwa (górników, ratowników górniczych, itp.). W ramach przygotowania do wykonywania nowych obowiązków są oni szkoleni w zakresie technik bezwykopowych oraz specjalistycznych funkcji, takich jak kierownik, operator maszyn, brygadzista. Większość z tych osób to osoby po 50. roku życia. Po zdobyciu odpowiedniego doświadczenia w firmie pełnią one obecnie funkcje kierownicze, a także są mentorami dla młodych pracowników. Firma wykorzystuje ich wiedzę i doświadczenie także w tworzeniu nowych rozwiązań technologicznych, które zwiększają efektywność i komfort prowadzonych prac ziemnych. Dzięki takiej polityce zatrudnienia firma ma obecnie 15 doświadczonych pracowników 50+, o wysokich kwalifikacjach i stabilnej sytuacji rodzinnej. Pozwala to firmie, w oparciu o tak stabilny i solidny trzon zespołu pracowniczego, planować rozwój świadczonych usług, a także podejmować coraz trudniejsze zadania techniczne. Byli górnicy dzięki firmie nie tylko powracają do życia zawodowego, lecz także odbudowują zerwane relacje rodzinne i społeczne. Jumarpol Spółka Jawna, P. Traczewski, M. Kasperek ul. Jerzego Bajana 1 m. 1, Gliwice tel.: C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

15 DOBRE PRAKTYKI LAUREACI KONKURSU ZYSK Z DOJRZAŁOŚCI 2011 KATEGORIA: Instytucja rynku pracy przyjazna osobom 50+ NAGRODA: Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu WYRÓŻNIENIE: Powiatowy Urząd Pracy w Rybniku Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu Tytuł Instytucji rynku pracy przyjaznej osobom 50+ w 2011 roku przyznany za całokształt zróżnicowanych i uzupełniających się działań służących aktywizacji zawodowej osób 50+ Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu jest jednostką organizacyjną powiatu poznańskiego. Stopa bezrobocia w powiecie pozostaje jedną z najniższych w kraju, pod koniec lipca 2011 roku wyniosła 3,4%. Mimo to osoby po 50. roku życia są grupą znajdującą się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, o czym świadczy wyraźnie zwiększanie się jej udziału w ogólnej liczbie bezrobotnych w ciągu ostatnich trzech lat. Obecnie osoby 50+ stanowią około 27% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Duża część z nich ma problem ze znalezieniem zatrudnienia i z czasem zasila grupę długotrwale bezrobotnych. Urząd stara się temu przeciwdziałać, podejmując działania skierowane do osób 50+ i dostosowując je do potrzeb i możliwości tych osób tak, by były one bardziej skuteczne i trwałe. Dotyczy to zarówno standardowych usług świadczonych przez Urząd, takich jak pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, pomoc w zakresie szkolenia w Klubie Pracy czy szkoleń zawodowych, jak i działań adresowanych wyłącznie do osób C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

16 Projekty i programy skierowane do osób dojrzałych i starszych realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu to: Programy 45/50 + realizowane cyklicznie od 2008 roku. Łącznie wzięło w nich udział ponad 400 osób, które podniosły swoje umiejętności poszukiwania pracy oraz zdobyły nowe kwalifikacje zawodowe (między innymi obsługa komputera od podstaw, audytor energetyczny, magazynier z obsługą komputera i wózków jezdniowych, spawacz), Projekt Lepsze jutro realizowany od 2008 roku, w ramach którego osoby 50+ korzystają z różnych form wsparcia w poszukiwaniu pracy oraz podnoszą bądź uaktualniają swoje kwalifikacje w zakresie, między innymi: grafiki komputerowej z elementami reklamy, tworzenia stron WWW i zarządzania nimi, prawa jazdy kat. E i C, AUTOCAD-a oraz kursu biurowego z księgowością uproszczoną. Projekt współfinansowany jest przez Europejski Fundusz Społeczny (EFS), Projekt dla zwalnianych pracowników z zakładów H. Cegielski Poznań S.A. oraz firm stanowiących ich łańcuch dostaw, który objął 128 pracowników 50+, w większości pracujących dotychczas na jednym stanowisku, w jednym zakładzie pracy. Osoby te obok wsparcia w zakresie umiejętności poszukiwania pracy otrzymały także możliwość zdobycia nowych zawodów, takich jak operator obrabiarek CNC, spawacz, sprzedawca-kasjer z fakturowaniem, operator wózków jezdniowych. Projekt współfinansowany jest przez Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji (EFG), Projekt jest realizowany wspólnie z Urzędem Miasta Poznania, a współfinansuje go EFS, Zwalczanie stereotypów dotyczących starszych pracowników, między innymi poprzez współudział w realizacji cyklu programów tworzonych przez TVP Poznań Pracodawco Twój wybór oraz współudział w realizacji cyklu telewizyjnego Nadal młodzi, który emitowany będzie od października bieżącego roku na antenie TVP Poznań, poświęconego w całości przedstawieniu sylwetek osób po 50. roku życia, które z sukcesem powróciły na rynek pracy, Współpraca z zakładami pracy zwalniającymi pracowników oraz instytucjami publicznymi i organizacjami pozarządowymi podejmującymi działania służące aktywizacji osób 50+, między innymi z Telekomunikacją Polską S.A., Poznańskimi Zakładami Poligraficznymi, Szpitalem Wojewódzkim w Poznaniu, Centrum Inicjatyw Senioralnych Miasta Poznania. Łącznie od 2008 roku z tych działań Urzędu skorzystało ponad 7 tysięcy osób 50+, w tym 1359 osób ukończyło szkolenia zawodowe, 4534 osoby skorzystały z usług poradnictwa indywidualnego. Dotychczas 1212 osób spośród nich podjęło zatrudnienie. Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu ul. Czarnieckiego 9, Poznań tel.: Projekt partnerski Reintegracja 45 plus ułatwienie dostępu do rynku pracy osobom powyżej 45. roku życia z Poznania i powiatu poznańskiego, w ramach którego 135 osób bezrobotnych w większośći 50+ korzysta ze wsparcia w znalezieniu zatrudnienia, doradztwa zawodowego, doradztwa psychologicznego, doradztwa prawnego, kursów szkoleniowych i staży zawodowych u pracodawców. C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

17 Powiatowy Urząd Pracy w Rybniku Wyróżnienie w kategorii Instytucja rynku pracy przyjazna osobom 50+ za wdrożenie procedury pracy z osobami 50+ Powiatowy Urząd Pracy w Rybniku jest jednostką organizacyjną miasta Rybnika, wchodzącą w skład administracji zespolonej powiatu rybnickiego. Restrukturyzacja tradycyjnych gałęzi gospodarki dokonująca się w Rybniku, podobnie jak na całym Śląsku, w sposób szczególny dotknęła osoby 50+. Ich kwalifikacje i doświadczenia zawodowe nie są adekwatne do rozwijających się branż gospodarki, na przykład usług w sferze nowych technologii. Stąd też zwiększający się udział osób 50+ w ogólnej liczbie bezrobotnych, który wynosi obecnie blisko 16%. Urząd od lat podejmuje działania służące dopasowaniu swoich usług do potrzeb i możliwości osób z nich korzystających, czyli bezrobotnych i poszukujących pracy. Przykładem takiego podejścia jest wypracowanie i utrwalenie procedury pomocy mającej na celu aktywizację zawodową osób w wieku 50 +, która sprawdza się również w przypadku innych grup bezrobotnych. Procedura jest stosowana od 2009 roku i obejmuje kompleksową obsługę osoby bezrobotnej, począwszy od rejestracji w Urzędzie, poprzez sprawdzenie jej kwalifikacji i predyspozycji zawodowych, ocenę jej sytuacji społeczno-zawodowej, ewentualne szkolenia lub uczestnictwo w klubie pracy, a skończywszy na znalezieniu zatrudnienia bądź pracy dotowanej (staż, prace interwencyjne czy roboty publiczne). Procedura opiera się między innymi na następujących zasadach: indywidualne podejście do bezrobotnego, współpraca wszystkich specjalistów pomagających bezrobotnemu: pośredników i doradców zawodowych, specjalistów ds. rynku pracy, trenerów, lidera klubu pracy, ocena efektów pracy z bezrobotnym na poszczególnych jej etapach i korygowanie wsparcia w oparciu o wyniki oceny, łączenie pomocy zawodowej ze wsparciem psychologicznym, łączenie poradnictwa indywidualnego z poradnictwem grupowym. Pośrednicy pracy spotykają się również z pracodawcami, aby przekonywać ich do atutów starszych pracowników i zachęcać do ich zatrudniania. Organizują także cykliczne giełdy pracy, w których biorą udział również osoby 50+. W ciągu trzech lat procedura objęła blisko 3890 bezrobotnych 50+, którzy skorzystali z różnych form wsparcia. 905 z nich znalazło zatrudnienie na otwartym rynku pracy, ponad 450 osób podjęło prace dotowane, 26 osób podjęło własną działalność gospodarczą. Kilkunastu pracodawców skorzystało także ze wsparcia finansowego Urzędu, dzięki któremu stworzyli 23 nowe miejsca pracy dla osób 50+. Z perspektywy Urzędu stosowanie procedury pozwala na zwiększenie skuteczności pracy z osobami 50+ oraz efektywniejsze wykorzystanie posiadanych zasobów ludzkich i finansowych. Powiatowy Urząd Pracy w Rybniku ul. Jankowicka 3, Rybnik tel.: C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

18 DOBRE PRAKTYKI LAUREACI KONKURSU ZYSK Z DOJRZAŁOŚCI 2011 KATEGORIA: Organizator wolontariatu przyjazny osobom 50+ NAGRODA: Stowarzyszenie Młodzieży i Osób z Problemami Psychicznymi, Ich Rodzin i Przyjaciół Pomost WYRÓŻNIENIE: Stowarzyszenie Uniwersytet Trzeciego Wieku w Lesznie Stowarzyszenie Młodzieży i Osób z Problemami Psychicznymi, Ich Rodzin i Przyjaciół Pomost Punkt Pośrednictwa Pracy Wolontarystycznej Centerko Tytuł Organizatora wolontariatu przyjaznego osobom 50+ w 2011 roku za prowadzony od 2008 roku Punkt Pośrednictwa Pracy Wolontarystycznej Centerko Stowarzyszenie powstało w 2000 roku w Łodzi i działa na rzecz osób z problemami psychicznymi, ich rodziców, rodzin i przyjaciół. Zostało założone przez młodych ludzi z problemami psychicznymi i ich terapeutów. Stowarzyszenie ma status organizacji pożytku publicznego, a za swoją dotychczasową działalność otrzymało szereg nagród i wyróżnień, między innymi w konkursie Łódzki Filantrop Roku 2010 oraz w konkursie Barwy Wolontariatu organizowanym w 2009 roku przez Centrum Wolontariatu w Pabianicach. 16 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

19 Stowarzyszenie od samego początku współpracuje z wolontariuszami, angażując ich w swoją działalność. W 2008 roku powołało do życia integracyjny Punkt Pośrednictwa Pracy Wolontarystycznej Centerko. Początkowo jego rolą była aktywizacja zawodowa osób chorych psychicznie i niepełnosprawnych. Obecnie Centerko jest miejscem, w którym wsparcie może znaleźć każda osoba chcąca pomagać innym, bez względu na wiek, stan zdrowotny, pochodzenie czy status materialny. Istotną grupę zaangażowaną w działania Punktu i korzystającą z jego oferty stanowią obecnie osoby 50+. Łącznie do tej pory z usług Punktu skorzystało 455 osób, w tym 51 osób powyżej 50. roku życia. Wsparcie Centerka jest szczególnie cenne, gdyż większość osób 50+ korzystających z jego oferty to osoby niepełnosprawne fizycznie lub psychicznie. Biuro Pośrednictwa Pracy Wolontarystycznej ma przede wszystkim zasięg lokalny i promuje wolontariat jako formę aktywizacji zawodowej. Biuro: prowadzi stałą rekrutację wolontariuszy i organizacji, poszukuje miejsc pracy wolontarystycznej, odpowiednich dla indywidualnych możliwości i predyspozycji, szkoli w zakresie pracy wolontarystycznej, kieruje wolontariuszy do organizacji, koordynuje pracę wolontariuszy przy otwartych imprezach kulturalnych organizowanych na terenie województwa, sprawuje nad wolontariuszami opiekę podczas wykonywania przez nich świadczeń wolontarystycznych, prowadzi na bieżąco monitoring współpracy pomiędzy Punktem a instytucjami korzystającymi z jego usług, promuje ideę wolontariatu. Wolontariusze 50+ najczęściej udzielają pomocy podopiecznym domów pomocy społecznej, współprowadzą zajęcia w świetlicach i przedszkolach, uczą się tańca, śpiewu i gry aktorskiej. Wolontariusze mają dzięki temu możliwość rozwijania swoich pasji i zainteresowań, a także zdobywania nowych umiejętności. Wolontariat dla osób 50+ jest przede wszystkim formą wydłużenia ich aktywności zawodowej. Osoby i organizacje mają możliwość skorzystania z potencjału wolontariuszy 50+, ich czasu, wiedzy pragmatycznej, umiejętności i doświadczeń życiowych. Od początku istnienia organizacja stale współpracuje z Urzędem Miasta Łodzi (przede wszystkim z Rzecznikiem Osób Niepełnosprawnych i Wydziałem Zdrowia Publicznego), a także z Urzędem Marszałkowskim i Urzędem Wojewódzkim. Stowarzyszenie Młodzieży i Osób z Problemami Psychicznymi, Ich Rodzin i Przyjaciół Pomost Punkt Pośrednictwa Pracy Wolontarystycznej Centerko ul. Próchnika 7, Łódź wolontariat.centerko@op.pl tel.: Wolontariusze uczestniczą w szkoleniach i warsztatach z zakresu wolontariatu, otrzymują co tydzień informacje na temat planowanych działań oraz przedsięwzięć i sami dokonują wyboru własnej aktywności i pracy. 17 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

20 Stowarzyszenie Uniwersytet Trzeciego Wieku w Lesznie Wyróżnienie w kategorii Organizator wolontariatu przyjazny osobom 50+ za propagowanie edukacji ustawicznej Stowarzyszenie Uniwersytet Trzeciego Wieku w Lesznie działa od 1999 roku na terenie Leszna i powiatu leszczyńskiego w województwie wielkopolskim. Bezpośrednio nawiązuje do tradycji Uniwersytetów Trzeciego Wieku (UTW), która narodziła się we Francji, gdzie w 1973 roku powstał pierwszy uniwersytet tego typu. W połowie lat 70. XX wieku idea ta dotarła do Polski w 1975 roku powstał pierwszy w Polsce, Mokotowski Uniwersytet Trzeciego Wieku. Obecnie w całej Polsce działa ponad 300 takich uniwersytetów. Celem UTW jest aktywizacja ludzi starszych, a także wykorzystanie potencjału osób starszych na rynku pracy, ich wiedzy, umiejętności i doświadczenia życiowego dla rozwoju gospodarczego i społecznego kraju. Uniwersytety są formą kształcenia ustawicznego osób starszych, choć obecnie ich działania wykraczają po za sferę edukacji i obejmują na przykład aktywizację fizyczną czy też wolontariat seniorów. UTW w Lesznie również prowadzi szerokie działania aktywizacyjne osób starszych. Należą do nich: Na Uniwersytecie działa 14 sekcji tematycznych, między innymi sekcje technologii informacyjnych, sekcje fotografii, malarska, filmowa, klub podróżnika i pomocy koleżeńskiej oraz 10 sekcji rehabilitacyjno ruchowych, między innymi rehabilitacji ruchowej, bowlingu, aerobiku, nordic walkingu. Uniwersytet organizuje także prelekcje i wykłady, imprezy integracyjne, konkursy, turnieje sportowe, wycieczki i wyjazdy, także zagraniczne. Z oferty UTW korzysta stale 60 osób 50+. Z punktu widzenia aktywności zawodowej działalność UTW jest formą jej kontynuacji, dostarcza także konkretnej wiedzy i umiejętności przydatnych na rynku pracy, takich jak: nauka języków obcych, obsługa komputera czy korzystanie z internetu. UTW w Lesznie we współpracy z innymi organizacjami, instytucjami publicznymi i firmami stara się także poszerzać standardową ofertę edukacyjną, oferując na przykład kursy opiekunek medycznych. Seniorzy zaangażowani w działalność UTW podejmują także wolontariat zarówno na rzecz innych osób starszych, jak i dzieci oraz młodzieży. Stowarzyszenie Uniwersytet Trzeciego Wieku w Lesznie ul. Gen. Stefana Grota Roweckiego 5, Leszno tel.: kształcenie ustawiczne osób starszych, rozwijanie ich sprawności fizycznej i intelektualnej, prowadzenie profilaktyki prozdrowotnej, rozwijanie zainteresowań i talentów słuchaczy, propagowanie różnorodnych form ruchu: turystyki pieszej i rowerowej oraz kajakarstwa. Działalność UTW opiera się przede wszystkim na zaangażowaniu jego członków, a także wsparciu samorządów terytorialnych, uczelni wyższych, organizacji pozarządowych. C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

21 SILVER ECONOMY MADE IN USA Wiele pomysłów na to, by seniorom żyło się lepiej AARP AARP (the American Association of Retired Persons czyli Amerykańskie Stowarzyszenie Osób na Emeryturze) jest organizacją pozarządową działającą od ponad 52 lat. Jej misję stanowi doprowadzenie do zmiany społecznej służącej poprawie jakości życia osób starszych w Stanach Zjednoczonych. Organizacja dąży do realizacji wizji społeczeństwa, w którym każda osoba, bez względu na wiek, będzie mogła żyć w sposób godny i celowy, realizując swoje potrzeby i marzenia. AARP jest największą amerykańską organizacją osób starszych. Ma swoje oddziały w 50 stanach USA, w Puerto Rico oraz na Wyspach Dziewiczych. Obecnie organizacja zrzesza ponad 37 milionów członków, osób 50+. Mniej więcej 1/3 członków jest aktywna zawodowo, pozostali są na rencie lub emeryturze. Główne działania podejmowane przez AARP to: promocja zatrudnienia osób po 50. roku życia (informacje o tym, jak poszukiwać pracy, informacje dla pracodawców, dlaczego warto zatrudniać osoby 50+), promowanie wolontariatu osób 50+ (praktyczne wskazówki, jak zostać wolontariuszem, gdzie i w jakich obszarach można podejmować pracę wolontariacką), Działania AARP wspomagają strona internetowa, zawierająca aktualności z dziedziny zdrowia, pracy, emerytury i podróży, pismo, stacja radiowa i telewizyjna. AARP ma także dwie organizacje córki: Fundację AARP oraz AARP, Services, Inc. Fundacja AARP jest organizacją charytatywną, która realizuje swoje działania statutowe na trzech płaszczyznach: pomocy bezpośredniej, wsparcia prawnego, podnoszenia świadomości społeczeństwa w zakresie potrzeb osób starszych. AARP, Services, Inc. jest firmą nadzorującą dodatkowe usługi oferowane członkom AARP. Są to między innymi produkty o profilu finansowym i zdrowotnym, oferty związane z podróżami i spędzaniem czasu wolnego, jak również z udziałem osób zainteresowanych w wydarzeniach skierowanych do ich grupy wiekowej. AARP /Waszyngton/, 601 E Street, NW, Washington, DC tel.: , member@aarp.org rzecznictwo interesów osób C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

22 Doświadczenie dla organizacji pozarządowych RESERVE ReServe jest organizacją pozarządową, która umożliwia kontakt wolontariuszy ekspertów i profesjonalistów w wieku powyżej 55. roku życia (ReServistów) z organizacjami pozarządowymi, agendami rządowymi i innymi instytucjami publicznymi. Organizacja działa w Nowym Jorku, Miami i Westchester County. Jest to typowy przykład wolontariatu kompetencji. Wśród usług proponowanych przez wolontariuszy znajdują się m.in. wsparcie w obszarze administracji i bezpośrednich usług oraz szkolenia pracowników. Wśród ReServistów znajdują się byli menedżerowie makretingu, pracownicy socjalni, artyści, pracownicy administracji, specjaliści od zarządzania personelem, analitycy finansowi, pracownicy służby zdrowia, sektora bankowego, reklamy, szkolnictwa i administracji rządowej. Ponad 70% z nich posiada dyplom uniwersytecki a 40% może pochwalić się tytułem doktora. ReServistą można zostać przesyłając do ReServe swoje zgłoszenie, którego format dostępny jest na stronie internetowej ReServe. Aby skorzystać z profesjonalnej pomocy ekspertów, zainteresowana organizacja musi zostać Organizacją Partnerską ReServe poprzez rejestrację w specjalnym formularzu dostępnym na stronie internetowej. Po przejściu rejestracji organizacja identyfikuje swoje potrzeby przy wsparciu pracowników ReServe i publikuje oferty wolontariatu na specjalnej podstronie. Organizacje zainteresowane wsparciem wolontariuszy mogą skorzystać z trzech programów oferowanych przez ReServe: Give Bac Fill the Gap, Social Impact Initiatives oraz Community Careers. W ramach pierwszego z nich eksperci zobowiązują się wesprzeć Organizację Partnerską poprzez pracę na stanowisku wymagającym doświadczenia w konkretnej dziedzinie. Nawiązana współpraca może mieć charakter długo lub krótkoterminowy. Social Impact Initiatives to program, w ramach którego ReServiści po uprzednim szkoleniu pomagają w rozwiązaniu konkretnego problemu społecznego, zdefiniowanego przez organizację, z którą współpracują. Community Careers jest zaś przeznaczony dla tych osób dojrzałych i starszych, które chciałyby poświęcić się pracy w sektorze pozarządowym i zdobyć doświadczenie w tej dziedzinie. Po przejściu szkolenia w jednym z obszarów, które są szczególnie istotne dla organizacji pozarządowych, ReServiści mogą podjąć współpracę z jedną z Organizacji Partnerskich, trwającą od sześciu do ośmiu miesięcy. Praca w ramach każdego z tych projektów powinna obejmować nie mniej niż 10 godzin tygodniowo i trwać co najmniej trzy miesiące. Każda organizacja zatrudniająca ekspertów 50+ wpłaca Re- Serve 15 dolarów za każdą przepracowaną przez nich godzinę. Z powyższej kwoty 10 dolarów zasila stypendium ReServisty, 2,40 dolara służy pokryciu ubezpieczenia zdrowotnego, a pozostała suma pozwala pokryć koszty działania programu. Wysokość stypendium ReServistów jest znacznie niższa niż rynkowa wartość ich pracy. Celem stypendium nie jest zapewnienie utrzymania eksperta, lecz sformalizowanie współpracy z organizacją i docenienie w wymierny sposób jego wkładu w jej rozwój. ReServe /Nowy Jork/, 1440 Broadway, Suite 1601, New York, NY tel.: , faks: , info@reserveinc.org 20 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

23 STANLEY CONSULTANTS Emerytura to nie koniec pracy Stanley Consultants to firma inżynieryjno-budowlana z Iowa, działająca od 1913 roku, mająca na swoim koncie realizację wielu projektów w zakresie budownictwa i ochrony środowiska w 98 krajach świata. Firma zatrudnia ponad 650 pracowników; około 40% z nich to osoby w wieku 50+. Firma od lat wprowadza rozwiązania przyjazne starszym pracownikom. Należą do nich na przykład: wypłacanie odchodzącym z pracy osobom starszym równowartości niewykorzystanych godzin zwolnienia zdrowotnego, opłacanie członkostwa w organizacji AARP, działającej na rzecz aktywizacji osób starszych, czy też opłacanie usług medycznych, dostępnych dzięki temu bezpłatnie dla pracowników. Ponadto starsi pracownicy są zachęcani do regularnej kontroli stanu zdrowia i poddawania się badaniom profilaktycznym. Starsi pracownicy otrzymują nagrody za długoletni staż pracy, pełnią również rolę wewnętrznych mentorów przekazujących swoją wiedzę i doświadczenie zawodowe młodszym pracownikom. Firma organizuje także szkolenia dotyczące zarządzania planami emerytalnymi, dostosowane do różnych grup wiekowych. Osobom mającym problemy ze zdrowiem Stanley Consultants zapewnia ergonomiczne krzesła, podwyższone stanowiska pracy przeciwdziałające bólom pleców, specjalnie ukształtowane klawiatury do komputerów czy podkładki pod myszy z oparciem na nadgarstek. Pracownicy mają również możliwość przygotowania się do przejścia na emeryturę poprzez stopniowe ograniczenie czasu pracy w firmie. Emeryci do 65 roku życia, a także ich partnerzy, mogą liczyć na ubezpieczenie pokrywające koszty usług medycznych, okulistycznych i dentystycznych, a po 65. roku otrzymują ubezpieczenie pokrywające koszty leczenia i leków. Stanley Consultants utrzymuje relacje z około 150 emerytami, swoimi byłymi pracownikami. Firma wyznaczyła osobę, która odpowiada za kontakty z tą grupą.emerytowani pracownicy otrzymują zaproszenia na spotkania i przyjęcia organizowane przez firmę, mogą korzystać ze szkoleń w zakresie planowania emerytury. Emerytowani pracownicy Stanley Consultants są także zatrudniani przez firmę przy krótkoterminowych projektach, na zlecenie lub w roli konsultantów. W 2011 roku Stanley Consultants zajął 16 miejsce w rankingu 50 firm najbardziej przyjaznych osobom 50+, stworzonym przez organizację pozarządową AARP. Stanley Consultants, Inc., 225 Iowa Avenue, Muscatine, Iowa tel.: , faks: , info@stanleygroup.com EXPERIENCE CORPS Międzypokoleniowy transfer wiedzy Experience Corps to organizacja pozarządowa działająca od 1995 roku, której celem jest wykorzystanie potencjału, doświadczenia i wiedzy osób starszych dla rozwoju najmłodszych członków społeczności lokalnych. Model działania Experience Corps opiera się na sześciu głównych zasadach: koncentracji na wynikach, silnego zaangażowania członków, wszechstronnego szkolenia wolontariuszy, pracy w zespole, masy krytycznej wolontariuszy, wspierania liderów. 21 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04

24 Obecnie około 2000 wolontariuszy Experience Corps wspiera blisko uczniów w 19 amerykańskich miastach. Do ich zadań należą między innymi: korepetycje z czytania dla najmłodszych, mentoring dla uczniów czy pomaganie nauczycielom przy organizacji zajęć dla dzieci. Organizacja promuje model włączenia ludzi pokolenia baby boomers (wyżu demograficznego) w budowę społeczności lokalnych i przeciwdziała ich wykluczeniu, jednocześnie twórczo wykorzystując ich potencjał. projektu, mogą znaleźć na stronie Experience Corps listę miejsc i serwisów, z których mogą skorzystać, aby znaleźć dla siebie odpowiedni program wolontariatu. Strona zwiera również wyczerpującą listę lektur na temat sytuacji osób 50+ w USA oraz zestaw ogólnodostępnych darmowych podręczników i wskazówek przeznaczonych dla wolontariuszy, uczniów i nauczycieli. Experience Corps National Office, 601 E Street NW, Washington, DC tel.: , faks: SENIOR COMMUNITY SERVICE EMPLOYMENT PROGRAM SCSEP Do pracy przez pracę Współpraca osób starszych z uczniami i nauczycielami przynosi wymierne korzyści każdej ze stron. Młodzi ludzie osiągają lepsze wyniki w nauce, czują się bardziej pewni siebie i łatwiej przyswajają wiedzę oraz nawiązują trwałą, wieloletnią więź ze swoimi opiekunami, która zapewnia im stabilność emocjonalną. Wsparcie z Experience Corps cenią sobie również nauczyciele, podkreślając, że uczniowie lepiej zachowują się w klasie, są bardziej skoncentrowani na pracy i wykazują większy szacunek dla dorosłych. Sami wolontariusze z kolei zyskują lepsze umocowanie w sieci społecznej spędzają znacznie mniej czasu przed telewizorem i czują się mniej samotni niż ich rówieśnicy nie związani z projektem cieszą się również lepszym zdrowiem fizycznym i psychicznym. Osoba starsza, która chce się włączyć w działania Experience Corps, zgłasza się do oddziału organizacji w swoim mieście. Osoby, które chcą włączyć się w wolontariat na rzecz swojej społeczności, a nie mieszkają na terenie objętym działaniem Senior Community Service Employment Program to program federalny rządu Stanów Zjednoczonych działający od 1965 roku. Jego celem jest zwiększenie szans zatrudnienia dla osób po 55. roku życia, które borykają się z problemami finansowymi i mają trudności ze znalezieniem pracy. Uczestnicy programu uzyskują dostęp do One-Stop Career Centers, czyli rządowych punktów pośrednictwa pracy łączących w sobie różnorodne usługi skierowane do bezrobotnych, na przykład pośrednictwo pracy, doradztwo zawodowe, informacje o szkoleniach zawodowych. Oprócz tego uczestnicy SCSEP otrzymują wsparcie w postaci dodatkowych szkoleń czy opieki zdrowotnej. Osoby włączone w program SCSEP mają także możliwość podjęcia zatrudnienia w sferze usług społecznych subsydiowanego ze środków publicznych. Jest to praca w domach seniora, szkołach, szpitalach, przychodniach prowadzonych przez instytucje publiczne lub organizacje pozarządowe. 22 C2-broszura zysk z dojrzalosci 2011.indd :04