Samorząd i polityka lokalna. Mgr Grażyna Gołaszewska

Transkrypt

1 Kod przedmiotu: IH POL-L-6 k S Pozycja planu: C6 1. INFORMACJE O PRZEDMIOCIE A. Podstawowe dane Nazwa przedmiotu Samorząd i polityka lokalna Kierunek studiów Politologia Poziom studiów I stopnia (lic.) Profil studiów Praktyczny Forma studiów Stacjonarne Specjalność Jednostka prowadząca kierunek studiów Instytut Humanistyczny PWSZ w Pile Imię i nazwisko nauczyciela (li) i jego stopień lub tytuł naukowy Mgr Grażyna Gołaszewska Przedmioty wprowadzające - Wymagania wstępne - Celem zajęć jest wyposażenie studentów w wiedzę z zakresu instytucji, zadań i funkcji samorządu terytorialnego w Polsce, ukazanie relacji instytucjonalnych i funkcjonalnych pomiędzy samorządem i polityką lokalną a administracją i polityką Cele i założenia przedmiotu naczelnych organów państwowych oraz kształtowanie aktywnej postawy wobec zagadnień własnej wspólnoty lokalnej. Zdobyta wiedza powinna dać studentom podstawowe umiejętności i kompetencje społeczne określone w punkcie 2. B B. Semestralny/tygodniowy rozkład zajęć według planu studiów Semestr Wykłady audytoryjne laboratoryjne projektowe Seminaria Zajęcia terenowe (W) (Ć) (L) (P) (S) (T) Liczba punktów ECTS VI EFEKTY KSZTAŁCENIA (wg KRK) Lp. Opis efektów kształcenia WIEDZA W1 Student zna podstawowe pojęcia z zakresu samorządu i polityki regionalnej, potrafi identyfikować cele, zadania oraz kompetencje organów samorządu terytorialnego W2 Student potrafi scharakteryzować rolę wspólnot lokalnych w praktyce życia społecznego oraz relacje pomiędzy samorządem i polityką lokalną a administracją i polityką naczelnych organów państwowych i lokalnej przedsiębiorczości U1 UMIEJĘTNOŚCI Student potrafi zastosować kategorie podstawowe do opisu ustroju samorządu terytorialnego Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia K_W01 K_W02 K_W04 K_W05 K_W14 K_W16 Odniesienie do efektów kształcenia dla obszaru S1P_W04 S1P_W05 S1P_W02 S1P_W03 S1P_W04 S1P_W07 S1P_W08 S1P_W11

2 U2 U3 K1 K2 Student potrafi określić właściwości organów samorządu terytorialnego, interpretować rolę samorządu lokalnego w społeczeństwie obywatelskim i ocenić działania samorządu pod kątem realizacji potrzeb wspólnoty lokalnej Student umie korzystać z dokumentów źródłowych dotyczących samorządu i polityki lokalnej KOMPETENCJE SPOŁECZNE Aktywna postawa wobec problemów własnego regionu, zorientowanie na wartości demokratyczne i postawy obywatelskie Gotowość do formułowania ocen działalności organów samorządu lokalnego, otwartość na rozwiązania inne, niż te znane z praktyki własnej wspólnoty lokalnej 3. METODY DYDAKTYCZNE Strona 2 z 5 K_U06 K_K01 K_K04 S1P_U06 S1P_K02 S1P_K02 S1P_K07 Wykład, wykład multimedialny, dyskusja, burza mózgów, analiza aktów normatywnych i dokumentów strategicznych, obserwacja, case study, spotkania, praca w grupie. 4. FORMA I WARUNKI ZALICZENIA PRZEDMIOTU Egzamin pisemny, zaliczenie pisemne 5. TREŚCI KSZTAŁCENIA Wpisać treści osobno dla każdej z form zajęć wskazanych w punkcie 1. B Wykłady: - Wspólnota lokalna jako kategoria socjologiczna, politologiczna i prawna, wspólnoty lokalne w warunkach globalizacji / 2 godz. - Pojęcie i istota samorządu terytorialnego; podział terytorialny państwa, samorząd terytorialny jako podsystem administracji publicznej państwa i jako forma organizacji społeczeństwa, new public management, governance jako współczesny kierunek rozwoju samorządu terytorialnego, decentralizacja, dewolucja, metropolizacja i rodzaj więzi łączących metropolię z jej bezpośrednim bądź pośrednim zapleczem (trickle down effects, back wash effects), typologia regionów, rodzaje regionalizacji, typ państwa a zakres dewolucji / 4 godz. - Etapy rozwoju samorządu terytorialnego; geneza i ewolucja samorządu terytorialnego w Polsce X-XXI w., ustrój samorządu terytorialnego, struktura terytorialna samorządu / 2 godz. - Akty prawa miejscowego w hierarchii źródeł prawa powszechnie obowiązującego; podmioty, rodzaje, specyfika i procedura uchwalania aktów prawa miejscowego /2 godz. - Instytucje demokracji bezpośredniej; lokalne społeczeństwo uczestniczące, formy partycypacji w życiu publicznym na szczeblu lokalnym, formy demokracji bezpośredniej (referendum, inicjatywa ludowo-ustawodawcza, weto ludowe, zgromadzenie ludowe, plebiscyt, instytucja recall / 2 godz. - Modele samorządu terytorialnego w systemie władz publicznych i podmioty polityki lokalnej; modele samorządu terytorialnego w Europie: północnoeuropejski, południowoeuropejski, model samorządu w państwach federalnych / 2 godz. - Polityka społeczna jako polityka sektorowa szczebla lokalnego; zakres zadań i kompetencje władz samorządowych w zakresie polityki społecznej / 2 godz - Samorząd terytorialny oraz wspólnoty lokalne a społeczeństwo obywatelskie; proces kształtowania się wspólnoty lokalnej, rola samorządu terytorialnego w kształtowaniu wspólnoty lokalnej, wpływ demokratycznego ładu społecznego na umacnianie lokalnych więzi społecznych, rola samorządów i regionów w kształtowaniu i umacnianiu społeczeństwa obywatelskiego, państwo obywatelskie a biurokracja /2 godz. - Polityka lokalna w Polsce; rozwój lokalny w procesie rozwoju regionalnego, czynniki i bariery rozwoju lokalnego, polityka lokalna i jej podstawowe cele, model planowania rozwoju lokalnego, społeczny wymiar polityki lokalnej / 2 godz. Samorządy terytorialne i polityka lokalna w wybranych państwach; analiza

3 porównawcza na przykładzie wybranych samorządów terytorialnych i polityki lokalnej / 2 godz. - Formy współpracy jednostek samorządu terytorialnego i wspólnej realizacji zadań; (związki komunalne, stowarzyszenia samorządowe) / 2 godz. - Samorząd terytorialny jako grupa interesu i formy lobbingu samorządowego /2 godz. Międzynarodowe kontakty samorządów oraz współpraca sektorowa na szczeblu lokalnym / 2 godz. Inne formy samorządu; różnorodne formy samorządu funkcjonujące w ustrojach współczesnych państw, w szczególności analiza funkcjonowania samorządu zawodowego, samorządu gospodarczego, samorządu pracowniczego, samorządu rolniczego oraz samorządu uczniowskiego, przybliżenie istoty, zadań i miejsca organizacji samorządowych jako formy społeczeństwa obywatelskiego./ 2 godz. : -Samorząd terytorialny w polskich konstytucjach; kształtowanie się konstytucyjnych podstaw samorządu lokalnego,samorząd terytorialny w procesie demokratyzacji państwa i jego administracji publicznej, założenia ustrojowe, zaspokajanie potrzeb społecznych wspólnot samorządowych/ 4 godz. ; -Wybory i kampanie wyborcze w samorządzie; regulacje prawne, strategia kampanii wyborczej, budżet, materiały wyborcze, publiczny wizerunek, wystąpienia publiczne, kampanie bezpośrednia, medialna i negatywna / 4 godz. - Struktura organizacyjna gminy; ustrojowa pozycja i zakres działania gminy, władze gminy; prezentacja tematu na przykładzie wybranej gminy Północnej Wielkopolski / 4 godz.; - Ustrój powiatu; ustrojowa pozycja powiatu, zadania i zakres działania powiatu, władze powiatu, powiatowa administracja zespolona ; prezentacja tematu na przykładzie wybranego powiatu Północnej Wielkopolski/ 4 godz. - Struktura organizacyjna województwa samorządowego; ustrojowa pozycja województwa, zadania i zakres działania województwa, władze samorządu województwa, urząd marszałkowski; prezentacja tematu na przykładzie Województwa Wielkopolskiego / 4 godz. - Pracownicy samorządowi; postawy prawne statusu pracowników samorządowych, pojęcie pracownika samorządowego, sytuacja prawna, obowiązki, uprawnienia oraz odpowiedzialność pracowników samorządowych/ 2 godz. - Zarządzanie rozwojem lokalnym i regionalnym; zarządzanie w systemie samorządu terytorialnego, metody zarządzania na poziomie lokalnym i regionalnym, zadania i funkcje administracji publicznej w zakresie zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym, programy i strategie rozwoju lokalnego i regionalnego, rola i znaczenie instrumentów prognostycznych / 2 godz.; - Polityka regionalna Unii Europejskiej; podstawy unijnej polityki regionalnej, instrumenty polityki regionalnej, fundusze strukturalne / 4 godz.; - Finansowe podstawy działalności jednostek samorządu terytorialnego; finanse samorządu terytorialnego w systemie finansów publicznych państwa, gospodarka budżetowa, działalność gospodarcza, świadczenie usług komunalnych zakres i specyfika zadań / 2godz. 6. METODY WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekt kształcenia Egzamin pisemny Zaliczenie pisemne W1 W2 U1 Forma oceny Dyskusje podczas - ćwiczeń Konsultacje indywidualne -

4 U2 U3 K1 K2 7. LITERATURA Literatura podstawowa Literatura uzupełniająca - Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Wolters Kluwer, Warszawa Piasecki A.K., Samorząd terytorialny i wspólnoty lokalne, PWN, Warszawa Izdebski H., Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działania, LeisNeis, Warszawa Miszczuk A., Miszczuk M., Żuk K., Gospodarka samorządu terytorialnego, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa Nowacka E. J., Samorząd terytorialny jako forma decentralizacji administracji publicznej, Leis Neis, Warszawa Samorząd w Polsce. Istota, formy, zadania, red. S. Wykrętowicz, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań Leoński Z., Samorząd terytorialny w RP, wyd. C.H. Beck, Warszawa Ofiarska M., Formy publicznoprawne współdziałania jednostek samorządu terytorialnego, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa Pająk K., Samorząd terytorialny i jego wewnętrzna transformacja, Wydawnictwo Adam Marszalek, Toruń Swianiewicz P., Finanse samorządowe. Koncepcje, realizacja, polityki lokalne, Municipium Samorządowa polityka społeczna, red. A. Frączkiewicz-Wronka, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa Zarys ustroju samorządu lokalnego i regionalnego, red. M. Baron-Wiaterek, E. Knosala, L. Zacharko, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice Akty prawne: Europejska Karta Samorządu Regionalnego, przyjęta w czerwcu 1997 roku w Strasburgu. Europejska Karta Samorządu Lokalnego z 15 października 1985 roku (Strasburg), ratyfikowana przez Polskę 26 kwietnia 1993 roku, Dz. U. z 1994 r., nr 124, poz Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Dz. U. z 1997, Nr 78, poz Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z 13 listopada 2003 r., Dz. U. z 2003, nr 203, poz z późn. zm. Ustawa o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005, Dz. U. z 2005, Nr 249, poz z późn. zm. Ustawa o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998, Dz. U. z 2001, Nr 142, poz. 1592, z późn. zm. Ustawa o samorządzie województwa z dnia 5 czerwca 1998, Dz. U. z 2001, Nr 142, poz Ustawa o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa z 24 lipca1998 r., Dz. U. z 1998, nr 96, poz. 603 oraz nr 104, poz. 656 z późn. zm. Ustawa z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, Dz. U. z 2001, nr 124, poz z późn. zm. Ustawa o gospodarce komunalnej z dnia 20 grudnia 1996 roku, Dz. U. z 1997 r., nr NAKŁAD PRACY STUDENTA BILANS GODZIN I PUNKTÓW ECTS Aktywność studenta Strona 4 z 5 Obciążenie studenta Liczba godzin Udział w zajęciach dydaktycznych 60 Przygotowanie do zajęć w tym: studiowanie literatury przygotowanie referatu lub prezentacji 20 15

5 przygotowanie do dyskusji dydaktycznej przygotowanie do case study 10 5 Przygotowanie do egzaminu 25 Konsultacje indywidualne 15 Łączny nakład pracy studenta 150 Liczba punktów ECTS proponowana przez nauczyciela 6 Ostateczna liczba punktów ECTS (określa komisja ds. projektowania programów kształcenia) 6 9. OCENA KOŃCOWA PRZEDMIOTU Składowa oceny końcowej: Procentowy udział składowej w ocenie końcowej: Ocena z referatu lub prezentacji 10 % Ocena z zaliczenia pisemnego 20 % Ocena z dyskusji podczas ćwiczeń 10 % Ocena z egzaminu 60 % RAZEM 100 %