SYLABUS. Samorząd i polityka lokalna Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii

Transkrypt

1 Rzeszów, 1 październik 014 r. SYLABUS Nazwa przedmiotu Samorząd i polityka lokalna Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii Kod przedmiotu MK_10 Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów Politologia I stopień stacjonarne Rodzaj przedmiotu Kierunkowy Rok i semestr studiów rok III, semestr V Imię i nazwisko koordynatora prof. nadzw. dr hab. Agnieszka Pawłowska przedmiotu Imię i nazwisko osoby prowadzącej ( osób prowadzących) zajęcia z przedmiotu prof. nadzw. dr hab. Agnieszka Pawłowska (wykład) dr Anna Kołomycew (ćwiczenia) Cele zajęć z przedmiotu 1) poznanie podstawowych pojęć z zakresu samorządu i polityki lokalnej; ) przekazanie studentom wiedzy z zakresu instytucji, zadań i funkcji samorządu terytorialnego w Polsce; 3) ukazanie relacji instytucjonalnych i funkcjonalnych pomiędzy samorządem i polityką lokalną a administracją i polityką rządową/państwową; 4) przekazanie wiedzy o zasadach finansowania jednostek samorządu terytorialnego i zarządzania mieniem komunalnym; 5) poznanie zasad rozwoju jednostek terytorialnych oraz współpracy sektorowej na rzecz rozwoju; 6) rozwijanie umiejętności analizowania i porównywania różnych modeli samorządu terytorialnego; 7) kształtowanie aktywnej postawy wobec problemów własnej wspólnoty lokalnej. Wymagania wstępne System polityczny RP; Administracja publiczna. Student: posiada podstawową wiedzę o państwie i prawie oraz o zasadach funkcjonowania instytucji społeczno-politycznych; wykorzystuje zdobytą wiedzę i pozyskuje dane do analizowania konkretnych procesów i zjawisk politycznych; posiada podstawową wiedzę na temat organizacji i zarządzania w sektorze publicznym. Numer Efekty kształcenia po zaliczeniu przedmiotu student: Odniesienie do efektów kształcenia dla programu Wiedza W_01 wymienia podmioty K1A_W05 administracji rządowej i samorządowej W_0 charakteryzuje strukturę K1A_W06

2 samorządu terytorialnego w Polsce W_03 wyjaśnia znaczenie norm etycznych, politycznych i prawnych w polityce lokalnej W_04 opisuje sposoby zarządzania jednostkami samorządu terytorialnego W_05 charakteryzuje samorząd terytorialny korzystając z teorii zakotwiczonych w naukach społecznych W_06 wyjaśnia procesy zmian zachodzących w samorządzie terytorialnym Umiejętności U01 ocenia działania polityczne władz samorządowych i ich relacje z mieszkańcami U0 analizuje mechanizmy funkcjonowania społeczności lokalnych i ich politycznej organizacji kompetencje społeczne K01 jest zorientowany na aktywne uczestnictwo w życiu swojej gminy Forma(y) zajęć, liczba realizowanych godzin wykład 30 godz. ćwiczenia audytoryjne 30 godz. Treści programowe K1A_W1 K1A_W06 K1A_W0 K1A_W07 K1A_W13 K1A_U06 K1A_U07 K1A_U13 K1A_K0 K1A_K06 A. Problematyka wykładu Lp. Treści merytoryczne przedmiotu Liczba godzin 1. Samorząd terytorialny definicja i pojęcia pokrewne. Teorie samorządu.. Tradycje samorządu terytorialnego na ziemiach polskich i jego restytucja w 1989 r. Reformy decentralizacyjne. 3. Pozycja ustrojowa samorządu terytorialnego w III RP, jego podstawy 3 konstytucyjne, prawnomiędzynarodowe i ustawowe. 4. Podział terytorialny państwa. Kategorie, rodzaje i usytuowanie zadań samorządu terytorialnego na jego poszczególnych szczeblach. 5. Instytucje demokracji bezpośredniej oraz współrządzenie we wspólnotach lokalnych. 6. Ordynacja wyborcza do organów jednostek samorządu terytorialnego 7. Organy stanowiące samorządu terytorialnego organizacja i właściwości

3 8. Organy wykonawcze samorządu terytorialnego organizacja i właściwości, tryb powoływania i odwoływania zarządu powiatu i 9. Akty prawa miejscowego samorządu terytorialnego oraz tryb nadzoru nad 1 ich legalnością 10. Samorządowe jednostki organizacyjne Pracownicy samorządowi 1 1. Formy współpracy jednostek samorządu terytorialnego i wspólnej realizacji zadań (związki komunalne, stowarzyszenia samorządowe) 13. Samorząd terytorialny jako grupa interesu i formy lobbingu samorządowego 14. Sytuacja samorządu terytorialnego w Polsce w drugiej dekadzie XXI w. problem podziału terytorialnego; sytuacja finansowa, nowe wyzwania związane z realizacją zadań. 15. Jak podnieść jakość rządzenia i zarządzania w samorządzie? Propozycje zmian instytucjonalnych, funkcjonalnych i finansowych. 16. Rozwiązania w zakresie struktury, właściwości, kompetencji i finansów samorządu terytorialnego w wybranych państwach europejskich Suma godzin 30 B. Problematyka ćwiczeń audytoryjnych Lp. Treści merytoryczne przedmiotu LICZBA GODZIN 1. Samorząd terytorialny w polskim systemie prawnym. Organizacja struktur samorządu terytorialnego w Polsce. Społeczeństwo zaangażowane. Formy uczestnictwa w życiu publicznym na szczeblu lokalnym 3. Zadania, zakres kompetencji i odpowiedzialności organów samorządu terytorialnego 4. Jednostki pomocnicze samorządu w Polsce specyfika i zadania 5. Akty prawa miejscowego w hierarchii źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Podmioty, rodzaje, specyfika i procedura uchwalania aktów prawa miejscowego 6. Polityka społeczna jako polityka sektorowa szczebla lokalnego. Zakres zadań i kompetencje władz samorządowych w zakresie polityki 7. System finansowania działalności jednostek samorządu terytorialnego. Budżet jednostki samorządowej struktura i procedura uchwalania. 4 Podatki i opłaty lokalne 8. Gospodarka komunalna zakres i specyfika zadań 9. Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego 10. Nadzór i kontrola nad jednostkami samorządu terytorialnego. Kryteria i zakres działań kontrolnych 11. Rozwój społeczno-gospodarczy jednostek terytorialnych. Czynniki i instrumenty rozwoju na szczeblu lokalnym i regionalnym 1. Zarządzanie procesami rozwoju w jednostkach samorządu terytorialnego

4 13. Programy i strategie rozwoju lokalnego i regionalnego. Rola i znaczenie instrumentów planistycznych w rozwoju jednostek terytorialnych 14. Współpraca jednostek samorządu terytorialnego. Formy, możliwości i bariery współpracy Suma godzin Metody dydaktyczne 1) wykład z prezentacją multimedialną; ) analiza i interpretacja aktów normatywnych oraz dokumentów strategicznych; 3) studia przypadków; 4) moderowana dyskusja; 5) wycieczka dydaktyczna; 6) praca w grupach. Sposób(y) i forma(y) zaliczenia zaliczenie: ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych egzamin: pisemny Metody i kryteria oceny Kryteria oceny z ćwiczeń: aktywny udział w zajęciach potwierdzający umiejętności i kompetencje, będące efektem wykorzystania zdobytej wiedzy Kryteria oceny z egzaminu: Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z ćwiczeń. Na miesiąc przed egzaminem studenci otrzymają zagadnienia. Spośród nich zostanie wybranych 5 o różnym stopniu trudności i odpowiadającej mu punktacji. Zadaniem studenta jest ich pisemne opracowanie. Numer efektu kształcenia 30 Sposób weryfikacji i oceniania efektu kształcenia wiedza W_01 W_0 wypowiedzi podczas ćwiczeń udział w dyskusjach W_03 efekty prac w grupach W_04 egzamin W_05 egzamin W_06 egzamin umiejętności U01 wypowiedzi podczas ćwiczeń U0 udział w dyskusji podczas ćwiczeń analiza aktów prawnych podczas ćwiczeń kompetencje społeczne K01 ocena na podstawie wypowiedzi i udziału w dyskusjach podczas ćwiczeń obserwacja zaangażowania studenta podczas zajęć

5 Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Język wykładowy Praktyki zawodowe w ramach przedmiotu Literatura Aktywność wypowiedzi potwierdzające zaangażowanie studenta w działalność społeczną/polityczną Liczba godzin/ nakład pracy studenta 30 godz. 30 godz. 40 godz. 5 godz. wykład ćwiczenia przygotowanie do ćwiczeń, wycieczka dydaktycznaobserwacja przygotowanie do egzaminu udział w egzaminie Suma godzin 146 Liczba punktów ECTS 5 Liczba punktów ECTS w ramach zajęć wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli i studentów Liczbę punktów ECTS w ramach zajęć o charakterze praktycznym polski brak 40 godz. 1 godz. Literatura podstawowa: 1. Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Wolters Kluwer, Warszawa 01. Literatura uzupełniająca: Borodo A., Samorząd terytorialny. System prawnofinansowy, LexisNexis, Warszawa 01. Gąciarz B., Bartkowski J., Samorząd a rozwój. Instytucje, obywatele, podmiotowość, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 01. Izdebski H., Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działania, LexisNexis, Warszawa 014. Jackiewicz A., Olechno A., Prokop K., Samorząd terytorialny. Podręcznik dla studentów studiów administracyjnych I stopnia, Kolegium Mazovia Innowacyjna Szkoła Wyższa, Siedlce 010. Nowacka E. J., Samorząd terytorialny jako forma decentralizacji administracji publicznej, LexisNexis, Warszawa 010. Piasecki A.K., Samorząd terytorialny i wspólnoty lokalne, PWN, Warszawa 009. Swianiewicz P., Finanse samorządowe. Koncepcje, realizacja, polityki lokalne, Municipium, Warszawa 3

6 Podpis koordynatora przedmiotu Podpis kierownika jednostki 011. Swianiewicz P., Krukowska J., Lackowska M., Kurniewicz A., Błędne koło marginalizacji? Jednostki pomocnicze samorządu w zarządzaniu dużymi miastami, Elipsa, Warszawa 013.