EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY I ZDROWIE

Transkrypt

1 EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY I ZDROWIE BROSZURA Komisja Europejska

2 Komisja Europejska ani żadna osoba działająca w imieniu Komisji nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji. Europe Direct to serwis, który pomoże Państwu znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące Unii Europejskiej. Numer bezpłatnej infolinii*: (*) Niektórzy operatorzy telefonii komórkowej nie udostępniają połączeń z numerami lub pobierają za nie opłaty. Wiele informacji na temat Unii Europejskiej można znaleźć w Internecie. Są one dostępne za pośrednictwem portalu Unii Europejskiej ( Unia Europejska, 2010 Powielanie materiałów dozwolone pod warunkiem podania źródła. Wydane w Belgii. WYDRUKOWANE NA PAPIERZE NIE ZAWIERAJĄCYM CHLORU. WAŻNA INFORMACJA Informacje zawarte w tej broszurze pochodzą z raportu opracowanego przez Bernard Brunhes International (BBI, w ramach kontraktu Przegląd działań finansowanych z EFS w krajach UE. Raport zatytułowany EFS i zdrowie został przygotowany przez Marka Delmartino, Marianne De Troyer oraz Renger Afman, we współpracy z Georgiosem Voudourisem i jest dostępny na stronie

3 Zdrowie podstawowe prawo człowieka i najważniejsze zagadnienie dla przyszłości Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie to nie tylko całkowity brak choroby czy niepełnosprawności, ale przede wszystkim stan dobrego fizycznego, psychicznego i społecznego samopoczucia. Zdrowie stanowi jedno z praw podstawowych człowieka, fundamentalną inwestycję społeczną oraz czynnik rozwoju społeczno-gospodarczego. Od rządów wymaga się tworzenia warunków, w których każdy obywatel miałby zapewniony optymalny poziom zdrowia. Warunki takie zakładają dostęp do służby zdrowia, bezpieczne i higieniczne warunki pracy, odpowiedni standard zamieszkania oraz pełnowartościową żywność. Dlatego też kluczowe zagadnienia dla przyszłości stanowią: zapewnienie odpowiedniej liczby wykwalifikowanych pracowników oraz znalezienie skutecznych metod trwałego finansowania systemu opieki zdrowotnej. Badania wykazały, że narody bogate to najczęściej narody zdrowe oraz że polepszenie warunków zdrowotnych w danym państwie wspomaga jego rozwój gospodarczy. Zdrowie ma istotne znaczenie z punktu widzenia wielu wyników ekonomicznych: wynagrodzeń, możliwości zarobkowania, liczby przepracowanych godzin, stopy aktywności zawodowej, dłuższego okresu aktywności zawodowej oraz podaży pracy osób opiekujących się chorymi członkami rodziny. Analizy kosztów chorób wykazują ich znaczący wpływ na gospodarkę. Sektor ochrony zdrowia pochłania ogromną część zasobów finansowych państw, która prawdopodobnie będzie się zwiększać wraz z postępującym procesem starzenia się społeczeństw. W Unii Europejskiej za tworzenie i wdrażanie odpowiednich polityk zdrowotnych odpowiadają poszczególne państwa członkowskie. Zgodnie z postanowieniami Traktatu Lizbońskiego, Wspólnota może uzupełniać działania państw członkowskich, szczególnie w dziedzinie zdrowia publicznego. UE postrzega zdrowie holistycznie, jako pojęcie obejmujące - oprócz działań w zakresie zdrowia publicznego - również zagadnienia dobrego fizycznego, psychicznego i społecznego samopoczucia w miejscu pracy oraz zdolność każdej osoby do życia w sposób produktywny zarówno pod względem społecznym, jak i ekonomicznym. Mimo że zdrowie nie należy do sfery priorytetów Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), wspiera on działania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, długoterminowej opieki zdrowotnej oraz kampanie na rzecz zdrowia publicznego. Celem tych działań jest zwiększenie liczby lat, które ludzie mogą przepracować w dobrym zdrowiu, utrzymanie uczestnictwa jak największej grupy pracowników w życiu społecznym oraz podniesienie jakości życia w regionach gorzej rozwiniętych. 1

4 Europejski Fundusz Społeczny w pigułce Jednym z celów Europejskiego Funduszu Społecznego jest promowanie zatrudnienia w UE. Fundusz pomaga państwom członkowskim lepiej przygotować pracowników i przedsiębiorstwa europejskie do stawienia czoła nowym globalnym zmianom. Współfinansuje inicjatywy wspierane przez krajowe środki publiczne i prywatne. Strategia i budżet EFS są negocjowane i ustalane między państwami członkowskimi reprezentowanymi w Radzie Unii Europejskiej, Parlamencie Europejskim i Komisji Europejskiej. Na tej podstawie państwa członkowskie przygotowują siedmioletnie programy operacyjne, które są następnie zatwierdzane przez Komisję Europejską. Programy operacyjne : wszystkie wydatki poniesione przez państwa członkowskie (w mln EUR) do 2 września 2008 r. Państwo członkowskie Wydatki Państwo członkowskie Wydatki Austria Łotwa 115 Belgia Luksemburg 47 Cypr 22 Malta 9 Czechy 297 Niemcy Dania 779 Polska Estonia 71 Portugalia Finlandia Słowacja 241 Francja Słowenia 60 Grecja Szwecja Hiszpania Węgry 288 Holandia Wielka Brytania Irlandia Włochy Litwa 166 Powyższe liczby nie obejmują Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL, która była również finansowana przez EFS w latach

5 EFS fakty i liczby Większośc informacji zawartych w tej broszurze dotyczy okresu W 2000 roku środki z EFS zostały przyznane ówczesnym 15 państwom członkowskim UE. Dodatkowe programy finansowane z EFS uruchomiono w roku 2004 w celu uwzględnienia priorytetów 10 nowych państw członkowskich. Poniżej przedstawiono dane liczbowe obrazujące rozmiar interwencji EFS: EFS W ramach ponad 200 programów operacyjnych wydano łącznie 105 miliardów euro (do sierpnia 2008), z czego ponad połowa finansowana była z EFS (54 mld EUR), a pozostała kwota pochodziła z krajowych środków publicznych (45 mld) i środków prywatnych (6 mld euro) w państwach członkowskich. Ponad 75 milionów ludzi zostało bezpośrednio objętych działaniami EFS, co stanowi około 24% całej ludności UE między 16. a 64. rokiem życia. EFS jest zaangażowany w promowanie równości szans. Z działań finansowanych przez EFS w równej mierze skorzystali przedstawiciele obu płci: 52% beneficjentów stanowiły kobiety, a 48% mężczyźni. EFS pomógł w przygotowaniu młodych ludzi do znalezienia pracy: 37% wszystkich uczestników projektów były to osoby między 16. a 25. rokiem życia. EFS wspiera inicjatywy mające na celu utrzymanie pracowników na rynku pracy, zwłaszcza w obliczu starzejącej się siły roboczej: 7% uczestników EFS to osoby powyżej 55. roku życia. Wśród beneficjentów EFS 54% uczestników to bezrobotni, 38% to osoby czynne zawodowo, a 8% to osoby nieaktywne, które nie mogły zdobyć i utrzymać zatrudnienia. Badania ewaluacyjne i analizy danych pokazują, że od 40 do 80% (czyli średnio połowa) bezrobotnych uczestników programu znajduje zatrudnienie w ciągu 12 miesięcy od momentu jego zakończenia. EFS Wstępne dane na temat aktualnych programów wskazują, że z działań wspieranych przez EFS w latach 2007, 2008 i 2009 skorzystało już 18 milionów osób. 17% uczestników tych działań należy do defaworyzowanych grup społecznych, takich jak migranci, mniejszości, niepełnosprawni, Romowie, byli skazańcy, itd. 3

6 Zakres działań EFS w sektorze ochrony zdrowia Mimo że - w odróżnieniu od polityk dotyczących aktywnej polityki rynku pracy, zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw czy uczenia się przez całe życie, które znajdują swoje miejsce w prawie wszystkich programach Funduszu - zdrowie nie stanowi głównego obszaru polityki, pozostaje ono ważną dziedziną działań EFS. Odpowiednie działania na rzecz zdrowia stanowiły zwykle część szerszego spektrum inicjatyw podejmowanych w tej dziedzinie w ramach programów i osi priorytetowych. Co więcej, sektor ochrony zdrowia oraz jego interesariusze byli beneficjentami inicjatyw realizowanych w ramach działań, priorytetów lub programów nie bezpośrednio ich dotyczących. Należy jednak wspomnieć o dwóch programach operacyjnych w całości dotyczących zdrowia (wdrażanych w Grecji i Portugalii), które stanowiły wspólną inicjatywę zrealizowaną ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), krajowych środków publicznych i sektora prywatnego. Program operacyjny na rzecz zdrowia i zapobiegania chorobom w Grecji Program obejmował pięć priorytetowych dziedzin: zdrowie, zdrowie psychiczne, zapobieganie chorobom, rozwój zasobów ludzkich oraz pomoc techniczną. Działania zorientowano na długoterminową opiekę zdrowotną: rozwój sektora zdrowia publicznego, szkolenia pracowników w celu wspierania pozaośrodkowego leczenia osób z problemami psychicznymi oraz rozwój zasobów ludzkich w sektorze zdrowia i opieki społecznej. W latach z działań EFS, których ogólny koszt wyniósł około 200 mln euro, skorzystało osób, przy czym 79% kosztów pokryto ze środków EFS. Opisywany program okazał się szczególnie udany w zakresie zwiększenia potencjału sektorów zdrowia i opieki społecznej. Do końca 2006 r. ze szkoleń skorzystało ponad czynnych zawodowo i prawie bezrobotnych specjalistów z sektora zdrowia. Prawie wszyscy uczestnicy programu uzyskali kwalifikacje zawodowe. Szkolenia przeznaczono głównie dla pracowników, którzy ukończyli studia wyższe lub odbyli przeszkolenie zawodowe, dlatego zaledwie 4% uczestników nie ukończyło 25. roku życia. Dwie trzecie uczestników stanowiły kobiety. Spośród pracowników opieki społecznej w szkoleniach wzięło udział osób czynnych zawodowo i 448 bezrobotnych. Prawie 90% z nich uzyskało kwalifikacje zawodowe. Wobec powyższego, cel wyznaczony w momencie rozpoczynania programu, czyli przeszkolenie 10% z prawie pracowników sektora opieki społecznej, został osiągnięty. 4

7 Program operacyjny na rzecz zdrowia w Portugalii Program ten, realizowany w latach , przyczynił się do wprowadzenia zmian strukturalnych w portugalskim systemie ochrony zdrowia oraz ułatwił wdrożenie krajowego planu ochrony zdrowia. Większość priorytetów i działań w nim uwzględnionych sfinansowano przy wsparciu EFRR. Z kolei EFS był wykorzystywany z myślą o podniesieniu ogólnej jakości usług zdrowotnych: wspierał głównie działania szkoleniowe adresowane do specjalistów ds. zdrowia zajmujących stanowiska zarządcze średniego i wyższego szczebla. Nacisk położono na uzupełnienie ich wiedzy medycznej o umiejętności organizacyjne, administracyjne i zarządcze w celu podniesienia ich skuteczności na stanowiskach menedżerskich. Ze względu na zmiany demograficzne oraz coraz częstsze występowanie chorób powodujących długoterminową niezdolność do pracy, w ramach działań wspieranych przez EFS ze szczególną uwagą potraktowano sektor długoterminowej opieki zdrowotnej. Działania dotyczyły zarówno ogólnego rozwoju sektora, jak i szkoleń szczegółowych. Co najważniejsze, promocją tych działań zajęły się organizacje typu non-profit, takie jak stowarzyszenia pacjentów, organizacje charytatywne oraz prywatne instytucje świadczące takie usługi. Na podstawie dostępnych danych można stwierdzić, że w tym działaniu wzięło udział osób, z których większość (74%) stanowiły kobiety. Działanie to wdrożono w ramach przynajmniej projektów. W celu zapewnienia trwałych rezultatów wdrożonych działań, dofinansowanie otrzymało również 167 organizacji szkoleniowych. Działania na rzecz zdrowia wspierane przez EFS obejmowały najczęściej następujące dziedziny: bezpieczeństwo i higienę pracy: zapobieganie chorobom zawodowym i wypadkom przy pracy, a także promocję szeroko rozumianego dobrego samopoczucia wśród pracowników, długoterminową opiekę zdrowotną: wspieranie doskonalenia usług medycznych i socjalnych adresowanych do osób zależnych od innych i wymagających długoterminowej opieki oraz promowanie zrównoważonych polityk zdrowotnych, informację zdrowotną: kampanie na rzecz zdrowia publicznego oraz badania w dziedzinie zdrowia. 5

8 Krótki przegląd działań EFS na rzecz zdrowia w latach Dokonana analiza pozwala stwierdzić, że 131 działań (spośród 1 567) należących do 84 programów operacyjnych (spośród 212) realizowanych w 19 państwach członkowskich UE (spośród 25) zawiera inicjatywy istotne dla dziedziny zdrowia. Według dostępnych danych na wszystkie inicjatywy (dotyczące zdrowia i z nim niezwiązane) zrealizowane w latach państwa członkowskie wydały blisko 15 mld euro (łączna kwota ze środków EFS i źródeł prywatnych). Według dostępnych danych całkowita liczba beneficjentów tych działań (tych związanych ze zdrowiem, jak i pozostałych) wyniosła blisko 11,2 mln ludzi, czyli średnio 1,9 mln rocznie. Największy udział wśród beneficjentów stanowiły kobiety (51%), młodzież (54%) i osoby z wykształceniem najwyżej niepełnym średnim (51%). Ponad 40% uczestników to osoby między 26. a 54. rokiem życia, a 23% ukończyło studia wyższe. 36 spośród 131 działań zrealizowanych w 13 państwach członkowskich dotyczyło bezpieczeństwa i higieny pracy. Całkowity koszt działań (z dziedziny zdrowia i niezwiązanych z nią) wyniósł 5,1 mld euro. 64 spośród 131 działań zrealizowanych w 10 państwach członkowskich dotyczyły długoterminowej opieki zdrowotnej. Ponad połowę z nich wdrożono w Grecji i we Włoszech. Całkowity koszt tych działań (z dziedziny zdrowia i niezwiązanych z nią) wyniósł 6,7 mld euro. 31 spośród 131 działań dotyczyło szerokiego wachlarza innych zagadnień z dziedziny zdrowia. Osiem działań zrealizowanych w sześciu państwach członkowskich, czyli Francji, Niemczech, Grecji, Włoszech, Luksemburgu i Słowacji, dotyczyło aspektów zdrowia rozpatrywanych z perspektywy płci. W ramach czterech działań w Grecji, Włoszech i Portugalii przeprowadzono kampanie prozdrowotne. EFS wspierał również liczne projekty zdrowotne w ramach działań nieskupiających się bezpośrednio na dziedzinie zdrowia. 6

9 Krótki przegląd działań EFS na rzecz zdrowia w latach osi priorytetowych (spośród 633) należących do 57 programów operacyjnych (spośród 117) realizowanych w 20 państwach członkowskich UE (spośród 27) zawiera inicjatywy dotyczące zdrowia, które mają być realizowane w programowania Osie priorytetowe to szeroko zakrojone jednostki programowe, które zwykle obejmują liczne działania zarówno niedotyczące zdrowia, jak i różne inicjatywy zdrowotne. Całkowity budżet przeznaczony na istotne z perspektywy zdrowia 86 osi priorytetowych (dotyczą inicjatyw w obszarze zdrowia, jak też z nim niezwiązanych) wynosi 28,2 mld euro. W latach 2007, 2008 i 2009 w ramach tych osi priorytetowych (obejmujących działania z dziedziny zdrowia, jak też z nią niezwiązanych) wzięło udział przynajmniej 4,5 mln osób (w tym 45% kobiet). Na podstawie analizy działań zaplanowanych do realizacji w ramach wybranych osi priorytetowych, 16 państw członkowskich planuje realizację działań na rzecz bezpieczeństwa i higieny pracy w ramach 49 osi. Długoterminowej opieki zdrowotnej mają dotyczyć 33 osie priorytetowe realizowane w 14 państwach członkowskich, przy czym na same Włochy przypada 11 z osi istotnych dla dziedziny zdrowia, a 22 osie wybrane przez dziewięć państw obejmują działania dotyczące aspektów zdrowia rozpatrywanych z perspektywy płci. Publiczne kampanie prozdrowotne wspierane są w ramach 8 osi priorytetowych realizowanych w Bułgarii, Hiszpanii, Francji, Grecji i we Włoszech. Ważna uwaga dotycząca okresów programowania EFS i Wybrane działania i osie priorytetowe nie dotyczyły wyłącznie zagadnień związanych ze zdrowiem. Ponieważ nie zawsze można jednoznacznie określić udział i wagę elementu zdrowia w ramach poszczególnych działań i osi, niemożliwe jest podanie dokładniejszych danych liczbowych dotyczących działań na rzecz zdrowia. 7

10 EFS wspiera bezpieczeństwo i higienę pracy Bezpieczeństwo i higiena pracy stanowią istotny obszar polityki społecznej Unii Europejskiej, którego celem jest wspieranie i utrzymywanie dobrego fizycznego, psychicznego i społecznego samopoczucia pracowników. Przyjęcie i wprowadzenie w życie w ostatnich dziesięcioleciach odpowiednich przepisów prawa wspólnotowego zapewniło lepszą ochronę pracowników w miejscu pracy. Konieczność harmonizacji przepisów wymusiła wprowadzenie środków zapobiegających wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym wywołanym szkodliwymi warunkami pracy. Efekt ten został osiągnięty dzięki rozpowszechnianiu informacji oraz konsultacjom i szkoleniom zarówno pracowników, jak i ich przedstawicieli. Dodatkowo działania promocyjne w tej dziedzinie obejmują zatrudnianie i utrzymywanie pracowników w środowisku pracy przystosowanym do ich cech fizjologicznych i konstrukcji psychicznej. Estonia - zmniejszanie ryzyka zdrowotnego związanego z pracą W styczniu 2010 r. estońskie Ministerstwo Polityki Społecznej rozpoczęło realizację wartego 3,4 mln euro programu współfinansowanego przez EFS na rzecz zmniejszenia ryzyka zawodowego i podniesienia stosunków pracy. Adresatami programu są pracodawcy, pracownicy, wszystkie osoby w wieku produkcyjnym oraz pracownicy Inspekcji Pracy. We współpracy z partnerami społecznymi Inspekcja będzie przeprowadzała coroczne kampanie informacyjne adresowane do opinii publicznej oraz realizowała działania przeznaczone specjalnie dla sektorów wysokiego ryzyka, takich jak przemysł metalowy i budowlany. Na wzór podobnej inicjatywy realizowanej przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA) Ministerstwo planuje utworzenie bazy najlepszych praktyk. Dodatkowo, zostanie zorganizowany konkurs mający na celu podkreślenie starań przedsiębiorstw na rzecz promowania bezpiecznych i przyjaznych dla zdrowia miejsc pracy. Działania EFS w zakresie bezpieczeństwa i higieny w miejscu pracy mają na celu polepszenie warunków pracy w przedsiębiorstwach prywatnych i publicznych. Większość z działań objętych wsparciem Funduszu uwzględniała szkolenia i edukację w zakresie zagadnień bezpieczeństwa i higieny pracy, promocję zdrowego miejsca pracy oraz wdrażanie odpowiednich rozwiązań w zakresie BHP w miejscu pracy. 8

11 Zdrowi pracownicy w sektorze usług opiekuńczych (Holandia) Leekerweide, dostawca usług dla osób niepełnosprawnych w holenderskiej prowincji Fryzja, skorzystał z finansowania ze środków EFS w celu zorganizowania kursów dla swoich pracowników i praktykantów. Miały one na celu zwiększenie ich dobrego samopoczucia fizycznego w ogóle, lecz w szczególności umiejętności radzenia sobie z agresją ze strony klientów. Te wewnętrzne szkolenia z asertywności, umiejętności reagowania w nagłych sytuacjach i udzielania pierwszej pomocy zrealizowano w latach 2005 i Ich dodatkowym celem było wykształcenie w pracownikach, a pośrednio także w klientach, umiejętności zachowania zwiększającego bezpieczeństwo w sytuacji wypadku. Powyższe działanie stanowiło praktyczne uzupełnienie standardowego szkolenia studentów kierunków związanych ze świadczenie usług opiekuńczych oraz umożliwiło przyszłym pracownikom organizacji uzyskanie pełnego i realistycznego obrazu ich zawodu w praktyce. Działania uwzględniające płciowe aspekty zdrowia Wiele działań w dziedzinie zdrowia dotyczy przede wszystkim kobiet i ich dobrego samopoczucia w pracy. Dobre samopoczucie kobiet można osiągnąć dzięki stwarzaniu im w pracy możliwości lepszego zrównoważenia życia zawodowego i prywatnego, umożliwianiu kobietom sprawującym opiekę nad członkami rodziny powrotu na rynek pracy przez ułatwianie dostępu do osób/instytucji świadczącymi usługi dla osób stale wymagających opieki lub przez wspieranie uczestnictwa w rynku pracy kobiet reprezentujących sektor usług społecznych i zdrowotnych. Włochy były szczególnie aktywne w uwzględnianiu kwestii płci w szerszym kontekście zdrowia. Włochy - szkolenia i informacja na temat ciąży i porodu W latach wspólnym wysiłkiem miejscowych instytucji służby zdrowia we włoskiej Dolinie Aosty (Valle d Aosta) wdrożono projekt pod nazwą Efekt Narodziny (Effetto Nascita), który obejmował szereg inicjatyw na rzecz promocji wiedzy i świadomości zagadnień związanych z ciążą i porodem. Najbardziej konkretny i trwały wynik projektu stanowi wirtualne muzeum porodu ( stworzone z pomocą specjalistów z dziedziny medycyny i komunikacji oraz artystów. Inne działania to, na przykład, liczne seminaria dla specjalistów pracujących na oddziałach położniczych, objęcie młodych matek po wyjściu ze szpitala opieką położnych oraz kampanie informacyjne dotyczące świadomego rodzicielstwa. 9

12 Działania EFS na rzecz trwałych i dostępnych dla wszystkich systemów ochrony zdrowia Długoterminowa opieka zdrowotna obejmuje szereg usług dla osób wymagających pomocy w wykonywaniu podstawowych, codziennych czynności przez dłuższy czas. Do opieki długoterminowej zaliczają się: rehabilitacja, podstawowe usługi medyczne, opieka nad chorym w domu, opieka społeczna, odpowiednie dostosowanie miejsca zamieszkania oraz inne usługi, jak np. transport, dostarczanie posiłków, inicjatywy nastawione na uaktywnianie oraz budowanie samodzielności w takim zakresie, w jakim to jest możliwe. Działania EFS w sektorze długoterminowej opieki zdrowotnej skupiały się na zwiększeniu potencjału usług oraz wykształceniu w beneficjentach umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia w tym sektorze. Działania takie znalazły wsparcie w ramach wszystkich głównych obszarów polityki i priorytetów EFS, takich jak: zwiększenie zdolności adaptacyjnych przedsiębiorstw (instytucje i usługi zdrowotne), zwiększenie dostępu do zatrudnienia, promocja włączenia społecznego i równych szans, rozwój kapitału ludzkiego oraz promowanie partnerstw. Zachęcanie przedstawicieli mniejszości etnicznych do pracy pielęgniarskiej w Danii Wspierany przez EFS projekt pod hasłem Promocja różnorodności w zawodzie pielęgniarki koncentrował się na ułatwianiu przedstawicielom mniejszości etnicznych dostępu do zatrudnienia w sektorze opieki zdrowotnej. Projekt realizowano w Południowej Jutlandii przy współudziale kilku partnerów, którzy opracowali zintegrowane podejście do rekrutacji, szkoleń i utrzymywania w zatrudnieniu pracowników z mniejszości etnicznych na stanowiskach pielęgniarskich. W tym celu szkoły pielęgniarskie w Ribe, Vejle i Sonderjylland przygotowały podejście trzystopniowe: na wstępie oferowały chętnym kurs przygotowawczy z dziedziny pielęgniarstwa, następnie pielęgniarki czynne zawodowo odbywały szkolenia ze świadomości międzykulturowej i rozwiązywania konfliktów, a na koniec wprowadzano moduł mentoringu, w ramach którego pielęgniarki odbywające szkolenia w zakresie edukacji dorosłych uczestniczyły w specjalnych kursach tutoringu i uczyły się technik monitorowania efektów. Jednym z wyników projektu był spadek liczby przedstawicieli mniejszości etnicznych rezygnujących z zawodowych studiów pielęgniarskich już na początku nauki. Projekt cieszył się tak wielkim zainteresowaniem, że kilka regionalnych instytucji samorządowych zastanawia się nad zrealizowaniem identycznego programu lub przynajmniej jego części w ramach własnych systemów opieki zdrowotnej. Wsparcie finansowe projektu ze środków EFS wyniosło 1 mln euro. 10

13 Rozwój zasobów ludzkich w sektorze opieki zdrowotnej na Węgrzech W ramach węgierskiego programu operacyjnego Odnowa Społeczna (Social Renewal) zdecydowano się zrealizować oś priorytetową na rzecz ochrony zdrowia społeczeństwa i rozwoju zasobów ludzkich w systemie opieki zdrowotnej. Priorytet ten stał się elementem szerszych działań krajowych zorientowanych na uzdrowienie systemu opieki zdrowotnej i ma na celu reformę tego sektora. W latach EFS przeznaczy nawet 188 mln euro (przy całym budżecie w wysokości 221 mln) na działania na rzecz zwiększania szans zatrudnienia w sektorze, promocję ponownego zatrudniania pracowników, którzy utracili pracę w sektorze oraz na utrzymanie aktywności zawodowej pracowników tego sektora. We wszystkich regionach Węgier działania te mają zwiększyć skuteczność świadczonych usług i zapewnić ich wysoką jakość. Realizatorzy działań ze szczególną uwagą potraktują tworzenie systemów informatycznych do zarządzania jakością, monitorowania poszczególnych przypadków oraz nadzorowania sytuacji zdrowotnej na szczeblu krajowym. EFS rekordzista wspierania zdrowotnych kampanii informacyjnych Mimo że dostarczanie informacji i podnoszenie świadomości często stanowią element szerzej zakrojonych działań, istnieje wiele działań i osi priorytetowych EFS, które koncentrują się na kampaniach informacyjnych. Kampania na rzecz walki z nowotworami w Bułgarii Co roku u ponad Bułgarek wykrywa się raka szyjki macicy, którego można wyleczyć, jeśli tylko zostanie zdiagnozowany we wczesnym stadium. Współfinansowany przez bułgarskie Ministerstwo Zdrowia i EFS, wart 10 mln euro program pod hasłem Zatrzymaj się i idź na badanie, służy do sfinansowania badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy i innych nowotworów u kobiet w ramach krajowej kampanii na rzecz wczesnego wykrywania nowotworów. W styczniu 2010 r. podczas ceremonii, która odbyła się w Parlamencie Europejskim przy okazji szczytu Cervical Cancer Summit Meeting, bułgarski projekt otrzymał nagrodę Perła mądrości przyznawaną przez Europejskie Stowarzyszenie do Walki z Rakiem Szyjki Macicy (ECCA) za skuteczne zapobieganie zachorowaniom na ten typ nowotworu dzięki badaniom przesiewowym i podnoszeniu świadomości. 11

14 EFS : Inwestowanie w ludzi W obecnym okresie programowania EFS dysponuje budżetem w wysokości 76 mld EUR, który ma być przeznaczony na współfinansowanie 117 programów operacyjnych w 27 państwach członkowskich. Krajowe środki publiczne i prywatne to kolejne 41 mld EUR. Wspierane działania obejmują następujące dziedziny: (i) zdolność do adaptacji pracowników i przedsiębiorstw, (ii) dostęp do zatrudnienia i integracja na rynku pracy, (iii) integracja społeczna osób defaworyzowanych, (iv) reforma systemów edukacyjnych i szkoleniowych, (v) dobre zarządzanie, partnerstwo i zaangażowanie partnerów społecznych. EFS wspiera działania we wszystkich 27-miu państwach członkowskich w ramach dwóch celów. Dodatkowe priorytety w tzw. regionach konwergencyjnych to: (i) ustawiczne kształcenie, badania i innowacje, (ii) budowanie potencjału administracji publicznej i sektora usług. Programy operacyjne : łączny budżet, tzn. uwzględniający współfinansowanie ze środków krajowych (w mln EUR) w podziale na państwa członkowskie Państwo członkowskie Budżet Państwo członkowskie Budżet Austria Łotwa 657 Belgia Luksemburg 50 Bułgaria Malta 132 Cypr 150 Niemcy Czechy Polska Dania 510 Portugalia Estonia 462 Rumunia Finlandia Słowacja Francja Słowenia 889 Grecja Szwecja Hiszpania Węgry Holandia Wielka Brytania Irlandia Włochy Litwa

15 EFS : Inwestujemy w waszą przyszłość Poziom finansowania z EFS jest różny w poszczególnych regionach w zależności od ich względnego bogactwa. Regiony UE dzieli się na cztery kategorie na podstawie PKB na mieszkańca w regionie w porównaniu ze średnią dla UE (UE z 27 lub 15 państwami członkowskimi). Regiony konwergencji: z PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej dla UE-27 Regiony pomocy przejściowej phasing out : z PKB na mieszkańca powyżej 75% średniej dla UE-27 lecz poniżej 75% średniej dla UE-15 Regiony pomocy przejściowej phasing in : z PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie ) lecz powyżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie ) Konkurencyjność i zatrudnienie w regionach: obejmuje wszystkie regiony UE Stan w styczniu 2001 roku EuroGeographics Association for the administrative boundaries

16 Co EFS robi dla ciebie? EFS: aktywna polityka rynku pracy i publiczne służby zatrudnienia EFS: zdolność przedsiębiorstw do adaptacji i kształcenie ustawiczne pracowników EFS i rozwój potencjału ludzkiego przez badania i innowacje EFS i mobilność pracowników EFS: edukacja i nauka przez całe życie EFS: kobiety, wymóg uwzględniania równości płci oraz łączenie życia zawodowego i prywatnego EFS i Romowie EFS: zrównoważony rozwój i technologie przyjazne dla środowiska EFS: migranci i mniejszości narodowe EFS: obszary miejskie i rozwój lokalny EFS i starsi pracownicy EFS i zdrowie EFS i przedsiębiorczość EFS i młodzież EFS i osoby niepełnosprawne EFS i budowanie zdolności instytucjonalnej EFS i włączenie społeczne EFS i wymóg uwzględniania problematyki równości EFS i partnerzy społeczni EFS wspiera budowanie partnerstw EFS: kultura i turystyka Najnowsze publikacje znajdziecie Państwo na stronie internetowej