EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY I WYMÓG UWZGLĘDNIANIA PROBLEMATYKI RÓWNOŚCI

Transkrypt

1 EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY I WYMÓG UWZGLĘDNIANIA PROBLEMATYKI RÓWNOŚCI BROSZURA Komisja Europejska

2 Komisja Europejska ani żadna osoba działająca w imieniu Komisji nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji. Europe Direct to serwis, który pomoże Państwu znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące Unii Europejskiej. Numer bezpłatnej infolinii*: (*) Niektórzy operatorzy telefonii komórkowej nie udostępniają połączeń z numerami lub pobierają za nie opłaty. Wiele informacji na temat Unii Europejskiej można znaleźć w Internecie. Są one dostępne za pośrednictwem portalu Unii Europejskiej ( Unia Europejska, 2010 Powielanie materiałów dozwolone pod warunkiem podania źródła. Wydane w Belgii. WYDRUKOWANE NA PAPIERZE NIE ZAWIERAJĄCYM CHLORU. WAŻNA INFORMACJA Informacje zawarte w tej broszurze pochodzą z raportu opracowanego przez Bernard Brunhes International (BBI, w ramach kontraktu Przegląd działań finansowanych z EFS w krajach UE. Raport zatytułowany Europejski Fundusz Społeczny i wymóg uwzględniania problematyki równości został napisany przez Dominique Danau, Bruno Vilela i Mark Delmartino i jest dostępny na stronie

3 Włączanie zasad równości do głównego nurtu działań od polityki do praktyki Fundamentem nowoczesnego społeczeństwa jest podstawowe prawo do równego traktowania i równości szans dla wszystkich jego obywateli. W Europie przestrzeganie tego prawa jest gwarantowane dzięki przyjęciu przez wszystkie państwa członkowskie UE przepisów zakazujących dyskryminacji oraz ratyfikowanie przez wszystkich członków Unii najważniejszych konwencji dotyczących praw człowieka zawieranych pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych i Rady Europy. Ponadto ochrona przed dyskryminacją w całej UE została znacząco wzmocniona dzięki przyjęciu w 2000 roku dwóch dyrektyw w sprawie równego traktowania: dyrektywy w sprawie równości rasowej i dyrektywy w sprawie równego traktowania przy zatrudnieniu i wykonywaniu zawodu. Promowanie równości w społeczeństwie jest przede wszystkim związane z przestrzeganiem praw człowieka i gwarantowaniem sprawiedliwości społecznej: wszyscy ludzie są równi pod względem swej godności i wartości, dlatego też zasługują na taką samą troskę i szacunek. Po drugie, społeczeństwa muszą korzystać ze wszystkich możliwości, aby sprostać wyzwaniom natury demograficznej, gospodarczej i społecznej i osiągnąć zrównoważony rozwój społecznoekonomiczny oraz spójność społeczną. Równość oznacza nie tylko równe traktowanie i zapewnianie tych samych szans, ale również dostęp do zasobów, uczestnictwo w życiu społecznym oraz odpowiedzialność. Równość stanowi zatem cel, który jest osiągany dzięki braku dyskryminacji ze względu na płeć, rasę, język, religię, sytuację ekonomiczną lub rodzinną czy też jakiekolwiek inne powody. Dlatego też niezbędne jest włączanie tej idei do głównego nurtu polityk i uczynienie z równości, niedyskryminacji i różnorodności zagadnień centralnych we wszystkich politykach. To podejście powinno też stanowić oś programów opracowanych i realizowanych na wszystkich poziomach, jak też powinno zostać włączone do polityk, procedur i praktyk wszystkich instytucji sektora publicznego. Ogłoszenie 2007 roku Europejskim Rokiem Równych Szans dla Wszystkich miało na celu podniesienie świadomości obywateli UE w zakresie ich własnych praw do równego traktowania i do życia wolnego od dyskryminacji. W rozporządzeniu w sprawie dalszych działań dotyczących Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich Rada Unii Europejskiej zachęcała Komisję Europejską i państwa członkowskie do zapewnienia włączania zasad równości i niedyskryminacji do głównego nurtu polityk podczas wdrażania funduszy strukturalnych - Europejski Fundusz Społeczny podjął to wyzwanie. 1

4 Europejski Fundusz Społeczny w pigułce Jednym z celów Europejskiego Funduszu Społecznego jest promowanie zatrudnienia w UE. Fundusz pomaga państwom członkowskim lepiej przygotować pracowników i przedsiębiorstwa europejskie do stawienia czoła nowym, globalnym zmianom. Współfinansuje inicjatywy wspierane przez krajowe środki publiczne i prywatne. Strategia i budżet EFS są negocjowane i ustalane między państwami członkowskimi reprezentowanymi w Radzie Unii Europejskiej, Parlamencie Europejskim i Komisji Europejskiej. Na tej podstawie państwa członkowskie przygotowują siedmioletnie programy operacyjne, które są następnie zatwierdzane przez Komisję Europejską. Programy operacyjne : wszystkie wydatki poniesione przez państwa członkowskie (w mln EUR) do 2 września 2008 r. Państwo członkowskie Wydatki Państwo członkowskie Wydatki Austria Luksemburg 47 Belgia Łotwa 115 Cypr 22 Malta 9 Czechy 297 Niemcy Dania 779 Polska Estonia 71 Portugalia Finlandia Słowacja 241 Francja Słowenia 60 Grecja Szwecja Hiszpania Węgry 288 Holandia Wielka Brytania Irlandia Włochy Litwa 166 Powyższe liczby nie obejmują Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL, która była również finansowana przez EFS w latach

5 EFS: fakty i liczby Informacje w tej broszurze dotyczą lat i W 2000 roku środki z EFS zostały przyznane ówczesnym 15 państwom członkowskim UE. Dodatkowe programy finansowane z EFS uruchomiono w roku 2004 w celu uwzględnienia priorytetów 10 nowych państw członkowskich. Poniżej przedstawiono dane liczbowe obrazujące rozmiar interwencji EFS: EFS W ramach ponad 200 programów operacyjnych wydano łącznie 105 mld euro (do sierpnia 2008), z czego ponad połowa finansowana była z EFS (54 mld EUR), a pozostała kwota pochodziła z krajowych środków publicznych (45 mld) i środków prywatnych (6 mld euro) w państwach członkowskich. Ponad 75 milionów ludzi zostało bezpośrednio objętych działaniami EFS, co stanowi około 24% całej ludności UE między 16. a 64. rokiem życia. EFS jest zaangażowany w promowanie równości szans. Z działań finansowanych przez EFS w równej mierze skorzystali przedstawiciele obu płci: 52% beneficjentów stanowiły kobiety, a 48% mężczyźni. EFS pomógł w przygotowaniu młodych ludzi do znalezienia pracy: 37% wszystkich uczestników projektów były to osoby między 16. a 25. rokiem życia. EFS wspiera inicjatywy mające na celu utrzymanie pracowników na rynku pracy, zwłaszcza w obliczu starzejącej się siły roboczej: 7% uczestników EFS to osoby powyżej 55. roku życia. Wśród beneficjentów EFS 54% uczestników to bezrobotni, 38% to osoby czynne zawodowo, a 8% to osoby nieaktywne, które nie mogły zdobyć i utrzymać zatrudnienia. Badania ewaluacyjne i analizy danych pokazują, że od 40 do 80% (czyli średnio połowa) bezrobotnych uczestników programu znajduje zatrudnienie w ciągu 12 miesięcy od momentu jego zakończenia EFS Wstępne dane na temat aktualnych programów wskazują, że z działań wspieranych przez EFS w latach 2007, 2008 i 2009 skorzystało już 18 milionów osób. 17% uczestników tych działań należy do defaworyzowanych grup społecznych, takich jak migranci, mniejszości, niepełnosprawni, Romowie, byli skazańcy, itd. 3

6 Osiągnięcie równości w UE: stały priorytet Włączenie powyższych idei do głównego nurtu polityk nie stanowi celu samego w sobie, a zaledwie środek do osiągnięcia nadrzędnego celu, jakim jest równość w Europie. W dziedzinie zatrudnienia, włączanie zasad równości do głównego nurtu polityk przejawia się obecnością zagadnień związanych z równością, niedyskryminacją i różnorodnością w zakresie wieku, (nie) pełnosprawności, płci, rasy, religii i orientacji seksualnej we wszystkich praktykach związanych z rekrutacją, wynagrodzeniem, awansem, rozwojem zawodowym, szkoleniami, itd. Mimo że w tej dziedzinie Europa notuje niewątpliwe postępy, wciąż daje się dostrzec różnice w statusie zatrudnienia z punktu widzenia zmiennych istotnych dla włączania zasad równości do głównego nurtu polityk. Według danych Eurostatu z 2009 roku, stopa zatrudnienia mężczyzn (59,5%) jest wyższa niż kobiet (46,1%). W 2008 roku kobiety w 27 państwach członkowskich zarabiały średnio o 17,6% mniej od mężczyzn. Te same dane statystyczne wskazują, że wskaźnik bezrobocia wśród cudzoziemców wynosi 16,3% w porównaniu z 8,3% wśród obywateli poszczególnych państw. Uwzględniając powyższy stan rzeczy, kwestia równości staje się rzeczywistością na szczeblu krajowym i regionalnym za pomocą trzech sposobów: przez promowanie równości jako specyficznej kompetencji, wdrażanie jej w postaci rozwiązań prawnych oraz promocję jej w ramach szerokiej gamy pozytywnych i proaktywnych działań. Przykład pierwszego podejścia pochodzi ze Szkocji. Krajowy Doradca ds. równości szans w Szkocji Przykład: W Szkocji we wrześniu 2002 roku powołano stanowisko tzw. krajowego doradcy ds. równości szans, który ściśle współpracuje z pięcioma szkockimi Instytucjami Wdrażającymi (Programme Management Executives, PME), oferując pomoc i wsparcie w dziedzinie włączania równości szans do głównego nurtu programów funduszy strukturalnych. Zakres uprawnień doradcy obejmuje, między innymi: analizę bieżących praktyk w zakresie włączania równości szans do głównego nurtu programów funduszy strukturalnych i dzielenie się doświadczeniem w ramach tych programów i pomiędzy nimi, analizę systemów stosowanych przez Instytucje Wdrażające w celu nadzorowania równości szans i ulepszania systemów monitoringu, refleksję na tym, jak można ułatwić wdrażanie projektów w zakresie równości szans, identyfikację i rozpowszechnianie dobrych praktyk w zakresie włączania zasad równości do głównego nurtu polityk stosowanych w innych państwach członkowskich, które można następnie przenieść do programów wdrażanych w Szkocji. 4

7 Włączanie zasad równości do głównego nurtu polityk przy pomocy EFS: zasady działania Istnieją dwa podstawowe dokumenty, które regulują kwestię wdrażania EFS: rozporządzenie Rady Unii Europejskiej ustanawiające przepisy ogólne dotyczące funduszy strukturalnych i rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie EFS. Przepisy dotyczące okresu programowania wyraźnie stanowią, że w miarę postępu realizacji celów funduszy strukturalnych Wspólnota powinna przyczyniać się do eliminacji nierówności. Jako że jednym z podstawowych celów EFS jest promocja zatrudnienia w UE, rozporządzenie dotyczące okresu zawiera wyraźne wskazania aktywnej promocji równości szans dla wszystkich w zakresie dostępu do rynku pracy, ze szczególną uwagą poświęcaną osobom narażonym na wykluczenie społeczne. Rozporządzenie EFS na okres programowania precyzuje, że Fundusz powinien wspierać polityki państw członkowskich, które są ściśle powiązane z wytycznymi i zaleceniami zawartymi w europejskiej strategii zatrudnienia oraz stosownymi celami Wspólnoty związanymi z gwarantowaniem uczestnictwa społecznego, niedyskryminacją, promocją równości, edukacji i szkoleń. Włączanie kwestii równości do głównego nurtu polityk za pośrednictwem EFS uwzględnia zawarcie w tychże politykach i programach kwestii równości szans dla grup mających trudny dostęp do rynku pracy, utrzymania zatrudnienia oraz budowania umiejętności zawodowych przez szkolenia i nabywanie kwalifikacji. EFS wspiera różnorodne inicjatywy mające na celu realizację włączania zasad równości do głównego nurtu działań. Działania te skupiają się zarówno na grupach znajdujących się w trudnej sytuacji, jak i zmianach systemowych oraz stanowią część szerzej zakrojonej strategii, zrealizowanych działań lub inicjatyw już podjętych w okresie programowania Działania EFS zawierające element włączania zasad równości do głównego nurtu polityk łączyły w sobie różnorodne formy wspierania systemów i struktur. Wśród nich były inicjatywy przeznaczone dla Romów, imigrantów, mniejszości, osób niepełnosprawnych, osób przedwcześnie rezygnujących z nauki szkolnej, starszych pracowników oraz inicjatywy podejmowane z myślą o włączaniu zagadnień płci do głównego nurtu polityk. Dotyczyły one również problemu wykluczenia społecznego i/lub dyskryminacji na rynku pracy. 5

8 Krótki przegląd działań EFS na rzecz włączania zasad równości do głównego nurtu polityk Inicjatywy współfinansowane ze środków EFS mające na celu włączanie zasad równości do głównego nurtu polityk dotyczyły głównie przedstawicieli następujących grup w najtrudniejszej sytuacji: Romów, imigrantów, mniejszości, osób niepełnosprawnych, osób przedwcześnie rezygnujących z nauki szkolnej oraz starszych pracowników. Generalnie skupiały się one na zagadnieniu wykluczenia społecznego, a główny nacisk kładziono na zatrudnienie, włączanie kwestii płci do głównego nurtu polityk oraz niedyskryminację. Poszczególne działania obejmowały szkolenia i/lub edukację w celu podniesienia kompetencji, doradztwo i poradnictwo, w tym coaching zawodowy i plany reintegracji pracowników, a nawet pomoc przy zakładaniu firm i działania zapobiegające przedwczesnej rezygnacji z nauki w szkole spośród 207 programów operacyjnych realizowanych w 24 państwach członkowskich dotyczyło bezpośrednio włączania zasad równości do głównego nurtu polityk lub było określanych jako związane z tym zagadnieniem. 418 spośród działań obok innych dziedzin aktywności dotyczyło włączania zasad równości do głównego nurtu polityk. Działania te obejmowały inicjatywy związane zarówno z doskonaleniem systemów, jak i z dbałością o interesy grup w najtrudniejszej sytuacji. Według dostępnych danych wydatki związane z powyższymi działaniami wyniosły 34,4 mld euro (ze środków EFS, źródeł krajowych i prywatnych). Warto zauważyć, że jest to maksymalna przybliżona kwota, ponieważ wybrane działania nie dotyczyły wyłącznie zagadnień związanych z włączaniem zasad równości do głównego nurtu polityk W 226 spośród 633 osi priorytetowych zaplanowano inicjatywy dotyczące włączania zasad równości do głównego nurtu polityk, łącząc je z działaniami na rzecz doskonalenia systemów i dbałością o interesy grup defaworyzowanych. Budżet przeznaczony na powyższe działania wynosi 65,9 mld euro. W tym wypadku także należy pamiętać, że jest to kwota przeszacowana, ponieważ wybrane osie priorytetowe nie dotyczyły wyłącznie zagadnień związanych z włączaniem zasad równości do głównego nurtu polityk. 6

9 Podejście EFS do kwestii włączania zasad równości do głównego nurtu polityk Podejście poszczególnych państw członkowskich do kwestii włączania zasad równości do głównego nurtu polityk różni się w zależności od poziomu rozwoju polityki równości na szczeblu krajowym i regionalnym, ale również dlatego, że samo użycie takich pojęć jak równe szanse, równość i włączanie równości do głównego nurtu polityk nie zawsze jest spójne. Wszystkie państwa członkowskie podjęły wiele inicjatyw na rzecz równości szans i płci w okresie programowania Natomiast w okresie niektóre państwa członkowskie uwzględniły równość szans w określonych osiach priorytetowych, natomiast inne zdecydowały się potraktować to zagadnienie jako kwestię horyzontalną. Większość państw członkowskich daje pierwszeństwo kwestii równości płci. W wielu krajach znaczny nacisk kładzie się na walkę z dyskryminacją lub promowanie równości szans pomiędzy różnymi grupami osób defaworyzowanych na wszystkich etapach programowania, wdrażania, nadzorowania i oceny podejmowanych działań. Ten sposób włączania zasad równości do głównego nurtu polityk jest szczególnie widoczny w hiszpańskiej Kantabrii, w kilku regionalnych Programach Operacyjnych realizowanych we Włoszech oraz na przykładzie rumuńskiego Programu Rozwoju Zasobów Ludzkich. Takie wszechstronne podejście do kwestii równości i walki z dyskryminacją na płaszczyźnie horyzontalnej na wszystkich poziomach programowych w celu ułatwienia włączenia społecznego najsłabszych grup ilustruje poniższy przykład. Przykład: Odnowa społeczna i równość szans na Węgrzech Na Węgrzech równość szans rozumiana jako proces musi być realizowana na etapach planowania, oceny i nadzoru w ramach programu operacyjnego Odnowa społeczna przewidzianego na okres programowania Program ten zakłada pomoc w kształtowaniu równości szans w ramach poszczególnych projektów. Promocja równości szans skupia się na trzech głównych obszarach problemowych: równości płci, włączeniu społecznym Romów i osób niepełnosprawnych oraz osób z obniżoną zdolnością do podjęcia pracy. W tym programie operacyjnym położono szczególny nacisk na rozpowszechnianie wyników innowacji społecznych, zamianę najlepszych praktyk w spójną politykę i wspieranie procesu włączania zasad równości do głównego nurtu polityk. 7

10 Ludzie jako rdzeń działań na rzecz równości: szkolenia zawodowe... Prawie wszystkie państwa członkowskie podjęły określone i adresowane do konkretnych odbiorców działania na rzecz promocji i wspierania równości. Objęły one liczne obszary. Wiele z nich dotyczyło zapewnienia szkoleń zawodowych i edukacji w celu podniesienia poziomu kwalifikacji i zwiększenia szans grup docelowych na ponowne wejście na rynek pracy lub na pozostanie na nim. Zwiększanie szans zatrudnienia i włączenie społecznoekonomiczne najmniej uprzywilejowanych grup w Portugalii Celem programu operacyjnego Zatrudnienie, szkolenia i rozwój społeczny (cel 1) w Portugalii było zwiększenie szans zatrudnienia i włączenia społeczno-ekonomicznego grup najmniej uprzywilejowanych, jak np. osoby od dawna pozostające bez pracy, pobierające minimalne świadczenia gwarantowane, (dawni) więźniowie, osoby z zaleczonym uzależnieniem od narkotyków i alkoholu, przedstawiciele mniejszości etnicznych oraz inne osoby doświadczające trudności w dostępie do rynku pracy. Działania w ramach programu objęły szkolenia zawodowe dostosowane do indywidualnych potrzeb oraz kursy szkoleniowe i przekwalifikowujące dla kobiet w trudnej sytuacji bezrobocia, mających problemy z integracją na rynku pracy lub ofiar przemocy domowej. Z działań na rzecz promocji integracji społecznej i zawodowej najmniej uprzywilejowanych grup skorzystało uczestników, z których stanowiły kobiety.... poradnictwo i doradztwo Inne działania EFS zapewniały doradztwo zawodowe, w tym poradnictwo w dziedzinie edukacji i kariery oraz poradnictwo indywidualne. Dla przykładu na Cyprze podjęto działania promujące równy dostęp do rynku pracy dla wszystkich, ze szczególną dbałością o interesy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Objęły one spersonalizowane usługi doradcze i szkolenia zawodowe dla osób bezrobotnych oraz ułatwienia w zdobywaniu pierwszych doświadczeń zawodowych w drodze praktyk. Działania EFS uwzględniały również coaching zawodowy mający na celu pomoc osobom poszukującym pracy w Austrii, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii. 8

11 ...pomoc w zakładaniu firm i wspieranie przedsiębiorczości... Zakładanie firm przez obywateli napędza rozwój gospodarczy. Inicjatywy finansowane ze środków EFS zapewniały poradnictwo i doradztwo dla osób z grup defaworyzowanych chcących rozpocząć własną działalność gospodarczą. W okresie programowania w Wielkiej Brytanii zrealizowano program operacyjny dla regionów Highlands i Islands, w ramach którego opracowano inicjatywy na rzecz promocji samozatrudnienia oraz takie, które mogą przyczynić się do zwiększenia szans przetrwania przedsiębiorstw. W programie operacyjnym dla greckiego regionu North Aegean (północnego Morza Egejskiego) przedsiębiorczość posłużyła jako jeden ze sposobów ułatwienia włączenia społeczno-gospodarczego przedstawicieli pewnych grup z terenów miejskich i podmiejskich, np. uchodźców, osób od dawna pozostających bez pracy, starszych osób bezrobotnych, greckich repatriantów i imigrantów....i równy dostęp do edukacji Inne działania wdrożono zarówno w ramach systemu szkolnego, jak też poza nim, aby zagwarantować osobom przedwcześnie rezygnującym z nauki dostęp do szkoleń podstawowych i zawodowych, które umożliwiłyby im wejście na rynek pracy. Problem ten próbowano rozwiązać na różnych płaszczyznach: od podejścia systemowego, przez szkołę, rodzinę, aż po samych zainteresowanych. Kolejnym celem było usunięcie istniejących przeszkód w równym dostępie do edukacji przez różnorodne formy bezpośredniego wsparcia. Zwiększony dostęp do edukacji w Polsce W ramach celu 1. polskiego programu operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich (SPO RZL) (okres programowania ) opracowano działania na rzecz zmniejszenia różnic między obszarami miejskimi a wiejskimi w zakresie edukacji podstawowej i średniej. Celem programu było zwiększenie szans dostępu do edukacji dla wszystkich, również dla uczniów niepełnosprawnych, którym zaoferowano pomoc w postaci specjalistycznego wyposażenia i multimediów. W ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) podjęto działanie na rzecz wyrównania szans edukacyjnych przez programy stypendialne. W tym przypadku stypendia otrzymała młodzież z regionów wiejskich, która w przeciwnym razie nie miałaby szans na naukę w szkołach średnich z powodów finansowych - zbyt wysoki koszt podręczników, materiałów do nauki, zakwaterowania, itd. Program umożliwił również wspieranie uczniów z najmniej uprzywilejowanych regionów przez podobne rozwiązania pomocowe, szczególnie w zakresie dostępu do szkolnictwa wyższego. 9

12 Zmiany systemowe w zakresie wspierania włączania zasad równości do głównego nurtu polityk Mimo że większość środków finansowych EFS w okresie programowania przeznaczono na pomoc potrzebującym w postaci szkoleń, przekwalifikowywania, doradztwa, poradnictwa, wspierania przedsiębiorczości, itp., Fundusz wspierał również działania na rzecz rozwoju i unowocześniania istniejących struktur i systemów. Działania na rzecz włączania zasad równości do głównego nurtu polityk obejmują określone zmiany systemowe i strukturalne, które można podzielić na bezpośrednie i pośrednie. Pomoc bezpośrednia dotyczyła: tworzenia i/lub modernizacji instytucji: studiów, szkoleń pracowniczych, tworzenia systemów informacyjnych, oceny wyników, badań, standaryzacji i zapewniania jakości: dalszego rozwoju rozwiązań w zakresie standaryzacji, zapewniania jakości programów, itd. działania w ramach sieci i współpracy: opracowywania wspólnych standardów i zasad oraz tworzenia sieci. Przykład: Ułatwianie współpracy na rzecz promocji równości szans w Danii W ramach celu 3. duńskiego programu operacyjnego EFS wspierał współpracę pomiędzy służbami zatrudnienia, samorządami miejskimi, firmami i pozostałymi interesariuszami. Szczególnie intensywnie promowano nowe, eksperymentalne formy zatrudnienia, np. zatrudnienie w firmach na specjalnych zasadach, szkolenia pod kątem nowych możliwości zatrudnienia w tzw. trzecim sektorze (czyli w organizacjach pozarządowych) lub specjalne programy pomocy dla osób od niedawna niepełnosprawnych. Według dostępnych danych z działania Promocja równości szans skorzystało ponad uczestników: 90% z nich to bezrobotni, połowa kobiety, a 15% osoby w wieku 50 lat i starsze. 10

13 Wspieranie systemów i struktur dzięki badaniom i informacji Pośrednie wsparcie dla systemów i struktur objęło gromadzenie, przetwarzanie i analizowanie informacji, np. tworzenie baz danych lub prowadzenie badań w dziedzinie włączenia społecznego czy rozwoju zatrudnienia na lokalnych rynkach pracy. Ponadto państwa członkowskie przy wsparciu EFS opracowały działania, które nie dotyczyły bezpośrednio systemów ani struktur, ale zapewniły wsparcie, na przykład, na rzecz instytucji-pośredników zaangażowanych w działania w zakresie szkoleń, edukacji lub dostępu do rynku pracy, których ostatecznym celem było włączenie zasad równości do głównego nurtu polityk. W Belgii program operacyjny dla regionu Walonia-Bruksela, zrealizowany w okresie , dotyczył analiz i badań w dziedzinie równości szans dla wszystkich i dostępu do rynku pracy. W różnorodnych partnerstwach uczestniczyło ponad 200 interesariuszy oraz ponadto 500 uczestników, z których 75% stanowiły kobiety. W Wielkiej Brytanii w ramach celu 3. Programu Operacyjnego dla Anglii zaoferowano pomoc dla ponad pół miliona osób, z których wiele borykało się z licznymi trudnościami; uczestników programu uzyskało kwalifikacje. Część działań dotyczyła badań nad skutecznym zwalczaniem dyskryminacji instytucjonalnej oraz kształtowaniem podstawowych umiejętności u osób defaworyzowanych na rynku pracy. Połowę spośród ponad uczestników stanowiły kobiety. W Hiszpanii w ramach okresu programowania trwa realizacja programu operacyjnego Walka z dyskryminacją, który wspiera studia i badania w dziedzinie różnorodności i wielokulturowości, jak również prowadzenie kampanii na rzecz podnoszenia świadomości w tych dwóch obszarach. 11

14 EFS : Inwestowanie w ludzi W obecnym okresie programowania EFS dysponuje budżetem w wysokości 76 mld EUR, który ma być przeznaczony na współfinansowanie 117 programów operacyjnych w 27 państwach członkowskich. Krajowe środki publiczne i prywatne to kolejne 41 mld EUR. Wspierane działania obejmują następujące dziedziny: (i) zdolność do adaptacji pracowników i przedsiębiorstw, (ii) dostęp do zatrudnienia i integracja na rynku pracy, (iii) integracja społeczna osób defaworyzowanych, (iv) reforma systemów edukacyjnych i szkoleniowych, (v) dobre rządzenie, partnerstwo i zaangażowanie partnerów społecznych. EFS wspiera działania we wszystkich 27-miu państwach członkowskich w ramach dwóch celów: Konwergencja i Konkurencyjność. Dodatkowe priorytety w tzw. regionach konwergencyjnych to: (i) ustawiczne kształcenie, badania i innowacje, (ii) budowanie potencjału administracji publicznej i sektora usług. Programy operacyjne : łączny budżet tj. wraz ze współfinansowaniem ze środków krajowych (w mln EUR) w podziale na Państwa Członkowskie: Państwo członkowskie Budżet Państwo członkowskie Budżet Austria Łotwa 657 Belgia Luksemburg 50 Bułgaria Malta 132 Cypr 150 Niemcy Czechy Polska Dania 510 Portugalia Estonia 462 Rumunia Finlandia Słowacja Francja Słowenia 889 Grecja Szwecja Hiszpania Węgry Holandia Wielka Brytania Irlandia Włochy Litwa

15 EFS : Inwestujemy w waszą przyszłość Poziom finansowania z EFS jest różny w poszczególnych regionach w zależności od ich względnego bogactwa. Regiony UE dzieli się na cztery kategorie na podstawie PKB na mieszkańca w regionie w porównaniu ze średnią dla UE (UE z 27 lub 15 państwami członkowskimi). Regiony konwergencji: z PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej dla UE-27 Regiony pomocy przejściowej phasing out : z PKB na mieszkańca powyżej 75% średniej dla UE-27 lecz poniżej 75% średniej dla UE-15 Regiony pomocy przejściowej phasing in : z PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie ) lecz powyżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie ) Konkurencyjność i zatrudnienie w regionach: obejmuje wszystkie regiony UE Stan w styczniu 2001 roku EuroGeographics Association for the administrative boundaries

16 Co EFS robi dla ciebie? EFS: aktywna polityka rynku pracy i publiczne służby zatrudnienia EFS: zdolność przedsiębiorstw do adaptacji i kształcenie ustawiczne pracowników EFS i rozwój potencjału ludzkiego przez badania i innowacje EFS i mobilność pracowników EFS: edukacja i nauka przez całe życie EFS: kobiety, wymóg uwzględniania równości płci oraz łączenie życia zawodowego i prywatnego EFS i Romowie EFS: zrównoważony rozwój i technologie przyjazne dla środowiska EFS: migranci i mniejszości narodowe EFS: obszary miejskie i rozwój lokalny EFS i starsi pracownicy EFS i zdrowie EFS i przedsiębiorczość EFS i młodzież EFS i osoby niepełnosprawne EFS i budowanie zdolności instytucjonalnej EFS i włączenie społeczne EFS i wymóg uwzględniania problematyki równości EFS i wsparcie dla partnerów społecznych EFS i wsparcie dla organizacji pozarządowych EFS: kultura i turystyka Najnowsze publikacje znajdziecie Państwo na stronie internetowej