Europejski Fundusz Społeczny: edukacja i nauka przez całe życie

Transkrypt

1 Europejski Fundusz Społeczny: edukacja i nauka przez całe życie Broszura Komisja Europejska

2 Komisja Europejska ani żadna osoba działająca w imieniu Komisji nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji. Europe Direct to serwis, który pomoże Państwu znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące Unii Europejskiej. Numer bezpłatnej infolinii*: (*) Niektórzy operatorzy telefonii komórkowej nie udostępniają połączeńz numerami lub pobierają za nie opłaty. Wiele informacji na temat Unii Europejskiej można znaleźć w Internecie. Są one dostępne za pośrednictwem portalu Unii Europejskiej ( Unia Europejska, 2010 Powielanie materiałów dozwolone pod warunkiem podania źródła. Wydane w Belgii. WYDRUKOWANE NA PAPIERZE NIE ZAWIERAJĄCYM CHLORU. WAŻNA INFORMACJA Informacje zawarte w tej broszurze pochodzą z raportu opracowanego przez Bernard Brunhes International (BBI, w ramach kontraktu Przegląd działań finansowanych z EFS w krajach UE. Raport zatytułowany EFS: edukacja i nauka przez całe życie został napisany przez Donala McAnaneya, Marka Delmartino i João Nunes i jest dostępny na stronie

3 Edukacja i uczenie się przez całe życie w Unii Europejskiej Edukacja to jedno z podstawowych praw człowieka. Stanowi ona istotny element życia każdego Europejczyka. W ujęciu tradycyjnym edukacja to po prostu przekazywanie wiedzy. Jednak dziś uczenie się skupia się raczej na rozwoju zdolności i umiejętności interpersonalnych Rdzeniem koncepcji uczenia się przez całe życie jest umożliwianie i zachęcanie ludzi do uczenia się, jak się uczyć. Edukacja i uczenie się przez całe życie odgrywają istotną rolę w osiąganiu celów gospodarczych, społecznych i związanych z poziomem zatrudnienia zarówno w poszczególnych państwach członkowskich, jak i w UE jako całości. Państwa członkowskie odpowiadają za polityki dotyczące edukacji, szkoleń i uczenia się przez całe życie. Rolą UE jest wspieranie rozwoju poszczególnych systemów krajowych przez dostarczanie uzupełniających je narzędzi i ułatwianie wspólnego uczenia się oraz wymiany dobrych praktyk. Zgodnie ze strategią lizbońską państwa członkowskie powinny rozwijać i wdrażać trwałe programy dotyczące uczenia się przez całe życie. Strategia ta kładzie również istotny nacisk na znaczenie kształcenia i szkoleń zawodowych zarówno w instytucjach edukacji ogólnej, jak i wyższej. Dzięki współpracy w obszarze edukacji i szkoleń udaje się wspierać krajowe reformy uczenia się przez całe życie i systemów kwalifikacji, proces unowocześniania szkolnictwa wyższego oraz rozwój europejskich instrumentów promowania jakości, przejrzystości kwalifikacji i mobilności w uczeniu się. Jednym z podstawowych narzędzi realizacji powyższych zobowiązań UE jest Europejski Fundusz Społeczny (EFS). Służy on wspieraniu i uzupełnianiu działań państw członkowskich poprzez promowanie i doskonalenie szkoleń, edukacji i doradztwa jako składników polityki uczenia się przez całe życie w celu ułatwienia integracji obywateli na rynku pracy i utrzymania możliwości zatrudnienia osób aktywnych zawodowo. 1

4 Europejski Fundusz Społeczny w pigułce Jednym z celów Europejskiego Funduszu Społecznego jest promowanie zatrudnienia w UE. Fundusz pomaga państwom członkowskim lepiej przygotować pracowników i przedsiębiorstwa europejskie do stawienia czoła nowym globalnym zmianom. Współfinansuje inicjatywy wspierane przez krajowe środki publiczne i prywatne. Strategia i budżet EFS są negocjowane i ustalane między państwami członkowskimi reprezentowanymi w Radzie Unii Europejskiej, Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską. Na tej podstawie państwa członkowskie przygotowują siedmioletnie programy operacyjne, które są następnie zatwierdzane przez Komisję Europejską. Programy operacyjne : wszystkie wydatki poniesione przez państwa członkowskie (w mln EUR) do 2 września 2008 r. Państwo członkowskie Wydatki Państwo członkowskie Wydatki Austria Luksemburg 47 Belgia Łotwa 115 Cypr 22 Malta 9 Czechy 297 Niemcy Dania 779 Polska Estonia 71 Portugalia Finlandia Słowacja 241 Francja Słowenia 60 Grecja Szwecja Hiszpania Węgry 288 Holandia Wielka Brytania Irlandia Włochy Litwa 166 Powyższe liczby nie obejmują Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL, która była również finansowana przez EFS w latach

5 EFS fakty i liczby Większośc informacji zawartych w tej broszurze dotyczy okresu W 2000 roku środki z EFS zostały przyznane ówczesnym 15 państwom członkowskim UE. Dodatkowe programy finansowane z EFS uruchomiono w roku 2004 w celu uwzględnienia priorytetów 10 nowych państw członkowskich. Poniżej przedstawiono dane liczbowe obrazujące rozmiar interwencji EFS: W ramach ponad 200 programów operacyjnych wydano łącznie 105 bilionów euro (do sierpnia 2008), z czego ponad połowa finansowana była z EFS (54 mld EUR), a pozostała kwota pochodziła z krajowych środków publicznych (45 mln) i środków prywatnych (6 mln euro) w państwach członkowskich. Ponad 75 milionów ludzi zostało bezpośrednio objętych działaniami EFS, co stanowi około 24% całej ludności UE między 16 a 64 rokiem życia. EFS jest zaangażowany w promowanie równości szans. Z działań finansowanych przez EFS w równej mierze skorzystali przedstawiciele obu płci: 52% beneficjentów stanowiły kobiety, a 48% mężczyźni. EFS pomógł w przygotowaniu młodych ludzi do znalezienia pracy: 37% wszystkich uczestników projektów były to osoby między 16 a 25 rokiem życia. EFS wspiera inicjatywy mające na celu utrzymanie pracowników na rynku pracy, zwłaszcza w obliczu starzejącej się siły roboczej: 7% uczestników EFS to osoby powyżej 55 roku życia. Wśród beneficjentów EFS 54% uczestników to bezrobotni, 38% to osoby czynne zawodowo, a 8% to osoby nieaktywne, które nie mogły zdobyć i utrzymać zatrudnienia. Badania ewaluacyjne i analizy danych pokazują, że od 40 do 80% (czyli średnio połowa) bezrobotnych uczestników programu znajduje zatrudnienie w ciągu 12 miesięcy od momentu jego zakończenia. Począwszy od 2007 roku Wstępne dane na temat aktualnych programów wskazują, że co najmniej 6 milionów osób skorzystało już z działań wspieranych przez EFS w 2007 i 2008 roku. 13% uczestników tych działań należy do defaworyzowanych grup społecznych, takich jak migranci, mniejszości, niepełnosprawni, Romowie itd. 3

6 Określenie zakresu interwencji EFS w dziedzinie edukacji i uczenia się przez całe życie EFS wspiera liczne działania w dziedzinie edukacji, szkoleń i uczenia się przez całe życie, realizując inwestycje zarówno w kapitał ludzki na poziomie indywidualnym poprzez edukację formalną, zawodową i szkolenia, kształcenie ustawiczne i uczenie się przez całe życie (ang. lifelong learning, LLL), jak również w systemy i struktury LLL. Dziesięć państw członkowskich wydało 11,4 mld euro ze środków pochodzących z EFS, środków krajowych i prywatnych na koszty związane głównie z edukacją formalną ponad 10 milionów osób w latach edukacją na poziomie podstawowym, średnim i wyższym, w tym w ramach studiów doktoranckich. Działania te poszerzyły możliwości uczenia się osób o specjalnych potrzebach edukacyjnych, pozwoliły ograniczyć przedwczesną rezygnację ze szkoły i podnieść poziom wykształcenia. Ponadto zwiększyły udział obywateli w edukacji na poziomie szkolnictwa wyższego. Dodatkowo niektóre z powyższych środków przeznaczono na wzbogacanie bazy wiedzy i umiejętności w dziedzinie badań, nauki i technologii. W ramach programów ze środków EFS na rzecz wspierania działań dotyczących edukacji formalnej korzystają 24 państwa członkowskie. 18 państw członkowskich wydało 21,2 mld euro ze środków pochodzących z EFS, środków krajowych i prywatnych na finansowanie edukacji i szkoleń zawodowych (ang. vocational education and training, VET), z których w latach w sumie skorzystało ponad 14 milionów osób. Działania VET wspierane przez EFS stworzyły nowe możliwości uczenia się odpowiadające potrzebom rynku pracy, podniosły kwalifikacje i szanse zatrudnienia osób poszukujących pracy, a także umożliwiły działanie na rzecz spójności ekonomicznej i promowanie równości szans. Działania VET łączono często z innymi interwencjami na rzecz wspierania rozwoju gospodarczego na szczeblu regionalnym i lokalnym oraz walki z wykluczeniem społecznym. W ramach programów realizowanych w okresie państwa członkowskie rozwijają działania VET przy wsparciu EFS. Wydatki 22 państw członkowskich na rzecz kształcenia ustawicznego i uczenia się przez całe życie, realizowane ze środków EFS, funduszy krajowych i prywatnych, wyniosły 17,9 mld euro. Pozwoliły one wesprzeć pracowników niewykwalifikowanych, nisko wykwalifikowanych i/lub posiadających przestarzałe kwalifikacje oraz osoby z nietypowymi potrzebami w zakresie uczenia się, które mają trudności z uczestnictwem w formalnej edukacji lub szkoleniach. Ze środków tych w latach skorzystało 15,5 mln osób. Inicjatywy w tej dziedzinie finansowane ze środków EFS pozwoliły podnieść umiejętności zawodowe pracowników, zabezpieczyć ich szanse zatrudnienia i zwiększyć konkurencyjność przedsiębiorstw. Dzięki temu wiele osób utrzymało 4

7 pracę lub znalazło nową, co dało im szansę przedłużenia okresu aktywności zawodowej. W bieżącym okresie programowania wszystkie państwa członkowskie UE planują działania na rzecz kształcenia ustawicznego i uczenia się przez całe życie. EFS przyczynił się również do poprawy systemów i struktur edukacji i uczenia się przez całe życie. W latach z inwestycji strukturalnych EFS skorzystało 3 mln beneficjentów. Zastosowano je również w niezliczonych systemach i strukturach w 14 państwach członkowskich. Całkowite zgłoszone wydatki (EFS oraz fundusze krajowe i prywatne) wyniosły 4,7 mld euro. Te ukierunkowane działania pozwoliły wypracować nowe, skuteczniejsze procedury i możliwości uczenia się, tworzenie sieci powiązań pomiędzy światem biznesu, edukacji i badań, a także bardziej optymalnych systemów certyfikowania kompetencji. Od 2007 r. państwa członkowskie ze wsparciem EFS podejmują wysiłki na rzecz doskonalenia krajowych systemów edukacji i uczenia się przez całe życie. Istnieje wiele tzw. szeroko zakrojonych działań, które w sposób skoordynowany podejmują kwestie edukacji formalnej, VET, kształcenia ustawicznego, uczenia się przez całe życie i doskonalenia systemów. Przykład: Łotwa wszechstronne podejście do rozwoju edukacji i uczenia się przez całe życie Łotewski program EFS na lata zakładał szeroko zakrojone działania na rzecz edukacji i uczenia się przez całe życie. Działania programowe, zorientowane na edukację ponadpodstawową, wyższą i podyplomową, obejmowały m.in.: rozwój nowych i aktualizacje istniejących kursów, doskonalenie metod i podnoszenie jakości nauczania przedmiotów przyrodniczych i ścisłych, wdrażanie ulepszonych programów kształcenia zawodowego oraz na poziomie studiów doktoranckich, sieci LLL oraz związki pomiędzy partnerami społecznymi i instytucjami edukacyjnymi, umiejętności z dziedziny IT, e-learning i nauczanie na odległość. Program ten objął ogółem uczestników, w tym około studentów i nauczycieli. Nowe kwalifikacje uzyskało studentów, a nauczycieli ukończyło szkolenie z dziedziny usług doradztwa zawodowego i planowania kariery. 5

8 Krótki przegląd działań EFS na rzecz edukacji i uczenia się przez całe życie W programach EFS na rzecz edukacji i uczenia się przez całe życie w latach wzięło udział prawie 33 mln osób, czyli ponad 5 mln beneficjentów rocznie. Połowę z nich stanowiły kobiety. Z programów na rzecz edukacji i uczenia się przez całe życie zorientowanych na walkę z wykluczeniem społecznym skorzystało ponad 9 mln osób z 16 państw członkowskich. Państwa członkowskie poinformowały, że zrealizowały inwestycje w zakresie działań na rzecz edukacji i uczenia się przez całe życie na sumę blisko 44 mld euro, w tym ponad 29 mld ze środków EFS. W ujęciu bezwzględnym największe wydatki poniosły Niemcy, Wielka Brytania, Portugalia i Włochy. Największy procent wydatków na rzecz EFS przeznaczonych na edukację i uczenie się przez całe życie odnotowały Malta, Portugalia, Irlandia i Holandia. W ramach przygotowań do bieżącego okresu programowania , państwa członkowskie zasygnalizowały gotowość wydania na te cele blisko 30 mld euro ze środków EFS (bez uwzględnienia finansowania ze źródeł krajowych bądź prywatnych). Dostępne dane z lat wskazują, że działania dotyczące wyłącznie lub częściowo edukacji i uczenia się przez całe życie objęły 4,5 mln beneficjentów. Ze współfinansowania systemów edukacji, szkoleń i uczenia się przez całe życie ze środków EFS korzystają wszystkie państwa członkowskie. Środki te przeznacza się również na wzbogacanie wiedzy oraz doskonalenie umiejętności i kompetencji indywidualnych młodzieży, osób starszych, bezrobotnych oraz innych przedstawicieli grup defaworyzowanych. Co więcej, pomoc ze środków EFS znajduje zastosowanie w dziedzinie rozwoju strategii na rzecz uczenia się przez całe życie w poszczególnych państwach członkowskich UE. Łącznie około 40% wszystkich działań i środków zrealizowanych i realizowanych w ramach poprzedniego i bieżącego okresu programowania ma związek z edukacją i uczeniem się przez całe życie; około 40% beneficjentów wsparcia EFS uczestniczyło w programach z tej dziedziny. 6

9 EFS daje nowe możliwości uczenia się przez całe życie Podczas gdy państwa europejskie radzą sobie całkiem nieźle w dziedzinie edukacji i szkoleń w skali globalnej, ich systemy edukacji wciąż cechuje wiele nierówności, jak również wyraźnych różnic pomiędzy poszczególnymi krajami. Dlatego UE ustaliła pięć tzw. europejskich benchmarków w różnych dziedzinach edukacji wymagających dalszego doskonalenia. Benchmark dotyczący uczenia się przez całe życie zakłada, że do 2020 r. w programach uczenia się przez całe życie powinno uczestniczyć 15% dorosłych obywateli. W latach udział osób dorosłych w edukacji wzrósł z 7,1 do 9,5%. Wsparcie finansowe ze strony EFS znacząco przyczyniło się do rozwoju strategii i możliwości uczenia się przez całe życie w państwach członkowskich. Działania EFS pozwoliły przezwyciężyć liczne trudności w zakresie popytu i podaży możliwości uczenia się przez całe życie w skali europejskiej. Efekty tych działań to: obniżenie kosztów szkolenia dla organizacji i pracowników, podniesienie świadomości korzyści uczenia się przez całe życie i jego znaczenia dla kształtowania kariery, kształcenie podstawowych umiejętności u osób, które nie ukończyły szkoły, lub u pracowników nisko wykwalifikowanych poprzez ułatwianie im udziału w programach uczenia się przez całe życie, kształtowanie kultury uczenia się w przedsiębiorstwach, w których pracodawcy niechętnie wspierają inicjatywy edukacyjne pracowników, zachęcanie rządów i władz publicznych do przezwyciężania niechęci i do wspierania inicjatyw dotyczących uczenia się przez całe życie, poszerzanie oferty kursów, programów i nieformalnych możliwości uczenia się, tworzenie skuteczniejszych systemów informacji i doradztwa w zakresie możliwości uczenia się przez całe życie, wspieranie szkoleń trenerów i ustalanie norm jakości oferowanych usług szkoleniowych, zatwierdzanie umiejętności formalnych, nieformalnych, incydentalnych i nabytych uprzednio oraz zwiększanie przejrzystości kwalifikacji, rozwój nowych systemów uczenia się z zastosowaniem elastycznych metod edukacyjnych w sytuacji, gdy dotychczasowe systemy nie uwzględniają elastycznych rozwiązań w zakresie czasu, miejsca lub trybu nauki. 7

10 Reakcja EFS na zjawisko przedwczesnej rezygnacji z nauki Środki EFS zostały także wykorzystane w celu przeciwdziałania przedwczesnej rezygnacji z nauki; taki cel realizowało 13 państw członkowskich. Działania w tym zakresie objęły ponad 6,7 mln osób. Miały one na celu zmniejszenie liczby osób rezygnujących z edukacji powszechnej i zapobieżenie rezygnacji ze studiów wyższych. Próby rozwiązania tych problemów podjęto jednocześnie na trzech poziomach: szkoły, rodziny oraz na poziomie indywidualnym. Działania podjęte zarówno w ramach systemu szkolnictwa, jak i poza nim, miały na celu zagwarantowanie uczniom przedwcześnie rezygnującym ze szkoły dostępu do szkoleń podstawowych i zawodowych, aby skutecznie zintegrować ich z rynkiem pracy. Czynnikiem często decydującym o powodzeniu takich inicjatyw była współpraca pomiędzy szkołami, instytucjami szkoleniowymi i miejscowymi organami publicznymi. Przykład: Irlandia inicjatywy na rzecz ukończenia szkoły, wchodzenia na rynek pracy i oraz inicjatywa Youthreach W latach w ramach irlandzkiego programu na rzecz zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich wdrożono szereg inicjatyw na rzecz promowania kończenia edukacji szkolnej wśród ponad uczniów szkół podstawowych i średnich w wieku od 4 do 18 lat. W ponad 400 szkołach przeprowadzono szkolenia w zakresie przeciwdziałania przedwczesnej rezygnacji z edukacji. Ponadto w ramach programu uczniów, którzy przedwcześnie zrezygnowali ze szkoły, otrzymało szansę nabycia umiejętności umożliwiających podjęcie pracy. Uczniowie zagrożeni rezygnacją z edukacji zostali objęci działaniami szkolnymi, pozaszkolnymi, realizowanymi w czasie wakacji i w domu oraz organizowanymi w rodzinie i w społeczności lokalnej. Natomiast osobom, które przedwcześnie odeszły ze szkoły, zaoferowano różne szkolenia, które pozwoliły im nabyć poszukiwane na rynku pracy umiejętności, zrealizować kolejne szkolenia i skutecznie wejść na rynek pracy. Wsparcie poprzez tzw. edukację drugiej szansy obejmowało rozwój umiejętności interpersonalnych, kształtowanie pewności siebie oraz podstawowe kształcenie i szkolenie w dziedzinie nowych technologii komunikacyjnych (ICT) i umiejętności podstawowych. 8

11 Kształcenie zawodowe i szkolenia w dziedzinie nowych technologii telekomunikacyjnych (ICT) Ze współfinansowanego przez EFS szkolenia z nowych technologii telekomunikacyjncyh (ICT) skorzystało prawie 8,5 mln osób w 19 państwach członkowskich. Do zrealizowania licznych projektów zastosowano technologię nauczania na odległość i e-learningu sieciowego w celu umożliwienia uczestnikom dostępu do szkolenia zawodowego i zdobycia cennych kwalifikacji niezależnie od aktualnej sytuacji osobistej lub warunków pracy. W celu ułatwienia dostępu do szkoleń, zmiany podejścia uczestników do uczenia się i przedsiębiorczości oraz stworzenia programów edukacyjnych lepiej przystosowanych do potrzeb przedsiębiorstw lokalnych i regionalnych, rozwinięte zostałe alternatywne metody świadczenia usług edukacyjnych. Pracownicy nisko wykwalifikowani, kobiety powracające na rynek pracy oraz mieszkańcy regionów rozwijających się otrzymali ofertę innowacyjnych form uczenia się poza środowiskiem szkolnym, takich jak możliwość akredytacji wcześniejszej nauki (Accreditation of Prior Learning, APL). Przykład: Węgry rozwój i świadczenie podstawowych usług kwalifikacyjnych dla dorosłych Podczas realizacji programu Rozwoju Zasobów Ludzkich na Węgrzech skorzystano ze wsparcia EFS przy organizacji szkoleń dla dorosłych i ujednolicaniu edukacji otwartej i nieformalnej przez promowanie nowych form nieopartych na standardowym nauczaniu w klasie. Grupę docelową tego działania stanowili dorośli bez wykształcenia podstawowego lub średniego, którym zaoferowano możliwość nabycia kwalifikacji z tych poziomów edukacji w sposób przystosowany do ich wieku. Z szansy nabycia nowych kwalifikacji skorzystało ponad osób, w tym kobiet. Beneficjenci mogli następnie uczestniczyć w innych formach edukacji i szkolenia zawodowego. Podczas realizacji programu opracowano około 160 programów nauczania, a w niektórych wykorzystano nowe technologie informacyjne i komunikacyjne lub elastyczne metody nauczania pozwalające wykształcić nowe umiejętności u osób w wieku produkcyjnym. 9

12 Pomoc EFS w rozwoju krajowych systemów kwalifikacji Ze wsparcia EFS na rzecz krajowych systemów kwalifikacji i akredytacji oraz standardów kształcenia zawodowego skorzystało prawie 3,3 mln osób w 14 państwach członkowskich. Opracowano tzw. krajowe ramy kwalifikacji (National Qualification Frameworks) służące do potwierdzania kompetencji i umiejętności nabytych w ramach edukacji formalnej i szkoleń zawodowych. Krajowe systemy kwalifikacji oparte na kompetencjach, jak ten opisany w poniższym przykładzie, powstały w celu uznawania umiejętności nabytych przez pracowników, bezrobotnych, studentów i uczących się dorosłych. Przykład: Grecja wzmocnienie systemu akredytacji dla szkoleń zawodowych Grecki program promocji zatrudnienia i szkoleń zawodowych umożliwił ujednolicenie krajowego systemu akredytacji programów ustawicznego szkolenia zawodowego. Podczas realizacji programu unowocześniono ośrodki realizujące takie programy, np. ośrodki szkolenia zawodowego i integracji społecznej dla osób w trudnej sytuacji. Działania objęły m.in.: akredytację dostawców ustawicznych szkoleń zawodowych i trenerów, utworzenie systemów nadzoru i oceny, otwarcie rejestru akredytowanych trenerów, szkolenie trenerów prowadzących ustawiczne szkolenia zawodowe, podnoszenie umiejętności pracowników zarządzających systemem akredytacji. 10

13 Wydłużenie okresu aktywności zawodowej i budowanie potencjału organizacyjnego Ze współfinansowanych przez EFS szkoleń wewnątrzfirmowych skorzystało prawie 10,6 mln osób w 24 państwach członkowskich. Dostęp do możliwości uczenia się w miejscu pracy pomógł uczestnikom i organizacjom przezwyciężyć trudności związane ze zmianami i restrukturyzacją. Co więcej, działania te wzmocniły konkurencyjność firm, podniosły umiejętności zarówno pracowników, jak i menedżerów, oraz przyczyniły się do wydłużenia okresu aktywności zawodowej beneficjentów. EFS wspierał również transfer technologii i innowacji poprzez rozwój partnerstw w zakresie uczenia się pomiędzy uniwersytetami i przedsiębiorstwami. Przykład: Finlandia integracja edukacji, szkoleń i życia zawodowego Program dotyczący realizacji Celu 3 EFS realizowany w Finlandii objął jedno kompleksowe działanie nastawione na szkolenie ustawiczne, którego celem było podniesienie wieku emerytalnego i zwiększenie dostępności przydatnych kwalifikacji i umiejętności na rynku pracy. Program ten skupił się głównie na szkoleniach i kształtowaniu kwalifikacji ludzi starszych w celu podniesienia ich mobilności na rynku pracy. Wprowadzono nowe modele szkoleń ustawicznych zorientowane na: rozwój umiejętności zawodowych niezbędnych na gwałtownie zmieniającym się rynku pracy, łączenie szkoleń z życiem zawodowym, rozwój usług prognostycznych, informacyjnych i doradczych, wspieranie szkoleń opartych na koncepcji self-directed learning pozwalających zdobyć wybrane kwalifikacje, tworzenie możliwości zatrudnienia rotacyjnego, świadczenie usług szkoleniowych i praktyk w dziedzinie ICT. W programie wzięło udział ponad osób, a ukończyło go przeszło z nich. Prawie pracowników ukończyło studia lub zdobyło kwalifikacje, a z nich ma ponad 40 lat. W ramach programu wprowadzono również interaktywny system informacji i doradztwa dla ponad przedsiębiorstw oraz dostawców usług szkoleniowych i edukacyjnych. 11

14 EFS : Inwestowanie w ludzi W obecnym okresie programowania EFS dysponuje budżetem w wysokości 76 mld EUR, który ma być przeznaczony na współfinansowanie 117 programów operacyjnych w 27 państwach członkowskich. Krajowe środki publiczne i prywatne to kolejne 41 mld EUR. Wspierane działania obejmują następujące dziedziny: (i) zdolność do adaptacji pracowników i przedsiębiorstw, (ii) dostęp do zatrudnienia i integracja na rynku pracy, (iii) integracja społeczna osób defaworyzowanych, (iv) reforma systemów edukacyjnych i szkoleniowych, (v) dobre rządzenie, partnerstwo i zaangażowanie partnerów społecznych. EFS wspiera działania we wszystkich 27-miu państwach członkowskich w ramach dwóch celów: Konwergencja i Konkurencyjność. Dodatkowe priorytety w tzw. regionach konwergencyjnych to: (i) ustawiczne kształcenie, badania i innowacje, (ii) budowanie potencjału administracji publicznej i sektora usług. Programy operacyjne : łączny budżet tj. wraz ze współfinansowaniem ze środków krajowych (w mln EUR) w podziale na Państwa Członkowskie Państwo Budżet Państwo Budżet członkowskie członkowskie Austria Luksemburg 50 Belgia Malta 132 Bułgaria Niemcy Cypr 150 Polska Dania 510 Portugalia Estonia 462 Czechy Finlandia Rumunia Francja Słowacja Grecja Słowenia 889 Hiszpania Szwecja Holandia Węgry Irlandia Wielka Brytania Litwa Włochy Łotwa

15 EFS Inwestujemy w waszą przyszłość Poziom finansowania z EFS jest różny w poszczególnych regionach w zależności od ich względnego bogactwa. Regiony UE dzieli się na cztery kategorie na podstawie PKB na mieszkańca w regionie w porównaniu ze średnią dla UE (UE z 27 lub 15 państwami członkowskimi). Regiony konwergencji: z PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej dla UE-27 Regiony pomocy przejściowej phasing out : z PKB na mieszkańca powyżej 75% średniej dla UE-27 lecz poniżej 75% średniej dla UE-15 Regiony pomocy przejściowej phasing in : z PKB na mieszkańca Poniżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie ) lecz powyżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie ) Konkurencyjność i zatrudnienie w regionach: obejmuje wszystkie regiony UE Stan w styczniu 2001 roku EuroGeographics Association for the administrative boundaries

16 Co EFS robi dla ciebie? EFS: aktywna polityka rynku pracy i publiczne służby zatrudnienia EFS: zdolność przedsiębiorstw do adaptacji i kształcenie ustawiczne pracowników EFS i rozwój potencjału ludzkiego przez badania i innowacje EFS i mobilność pracowników EFS: edukacja i nauka przez całe życie EFS: kobiety, wymóg uwzględniania równości płci oraz łączenie życia zawodowego i prywatnego EFS i Romowie EFS: zrównoważony rozwój i technologie przyjazne dla środowiska EFS: migranci i mniejszości narodowe EFS: obszary miejskie i rozwój lokalny EFS i starsi pracownicy EFS i zdrowie EFS i przedsiębiorczość EFS i młodzież EFS i osoby niepełnosprawne EFS i budowanie zdolności instytucjonalnej EFS i włączenie społeczne EFS i wymóg uwzględniania problematyki równości EFS i partnerzy społeczni EFS wspiera budowanie partnerstw EFS i kultura Najnowsze publikacje znajdziecie Państwo na stronie internetowej