JEREMIE. dla instytucji finansowych

Transkrypt

1 JEREMIE dla instytucji finansowych 24

2

3 JEREMIE dla instytucji finansowych 24

4

5 Szanowni Państwo, z dużą satysfakcją zapraszam Państwa do zapoznania się z publikacją, w której przedstawiamy naszych Partnerów zaangażowanych w realizację inicjatywy JEREMIE w Polsce. Inicjatywa JEREMIE to projekt powołany w 2007 roku przez Komisję Europejską oraz grupę kapitałową Europejskiego Banku Inwestycyjnego. W Polsce wdrażanie projektu rozpoczęło się w 2009 roku. Bank Gospodarstwa Krajowego jako bank państwowy, dla którego szczególnie ważny jest rozwój polskiej gospodarki, z dużą determinacją rozpoczął realizację tej inicjatywy przede wszystkim dlatego, że przyczynia się ona w znaczący sposób do pobudzania aktywności gospodarczej mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, także tych znajdujących się w początkowej fazie działalności. Naszym głównym zadaniem, jako menadżera funduszy powierniczych, jest wybór instytucji finansowych, które zarówno dla Banku Gospodarstwa Krajowego, jak i samych przedsiębiorców stają się ważnymi i wiarygodnymi partnerami biznesowymi. Cieszę się, że wspólnie realizując inicjatywę JEREMIE przyczyniamy się do rozwoju polskiej przedsiębiorczości. Jestem dumny, mogąc zaprezentować Państwu ten fragment działalności Banku Gospodarstwa Krajowego i co najważniejsze opowiedziany z perspektywy doświadczeń Partnerów projektu, czyli tych instytucji, które są w bezpośrednim kontakcie z przedsiębiorcami. Zapraszam do lektury. Dariusz Daniluk Prezes Zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego

6 Instytucja Zarządzająca RPO Urząd Marszałkowski Pośrednicy Finansowi - fundusze pożyczkowe, fundusze poręczeniowe, banki, inne instytucje finansowe

7 Co to jest JEREMIE? Inicjatywa JEREMIE (ang. Joint European Resources for Micro-to-Medium Enterprises) to program Unii Europejskiej, którego inicjatorem jest Komisja Europejska oraz grupa kapitałowa Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). JEREMIE odchodzi od tradycyjnego dotacyjnego modelu wsparcia przedsiębiorstw na rzecz uruchomienia odnawialnych instrumentów finansowych, takich jak niskooprocentowane kredyty, pożyczki i poręczenia. Celem projektu jest pomoc tym firmom z sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, które ze względu na brak historii kredytowej czy niewystarczającą liczbę zabezpieczeń nie mają szansy otrzymać wsparcia finansowego. JEREMIE pomaga również tym podmiotom, które dopiero rozpoczynają działalność gospodarczą tzw. startup om. Jak pieniądze w ramach JEREMIE trafiają do przedsiębiorców? W Polsce inicjatywa JEREMIE realizowana jest na poziomie regionalnym w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych na lata W 2009 roku Zarządy Województw: Dolnośląskiego, Łódzkiego, Pomorskiego, Wielkopolskiego i Zachodniopomorskiego zdecydowały się na realizację tego projektu, przeznaczając łącznie ponad 1,6 mld zł na wsparcie przedsiębiorców. Kwotą tą zarządza Bank Gospodarstwa Krajowego, pełniący rolę Menadżera Funduszy Powierniczych JEREMIE. Zadaniem BGK jest wybór pośredników finansowych (funduszy pożyczkowych, funduszy poręczeniowych, banków oraz innych instytucji finansowych) instytucji, które bezpośrednio udzielają wsparcia przedsiębiorcom, oferując im niskooprocentowane kredyty, pożyczki i poręczenia. JEREMIE to rodzaj perpetuum mobile raz wydatkowane środki wracają i są ponownie inwestowane. Dzięki temu możliwe jest zabezpieczenie kapitału na inwestycje większej liczby firm z sektora MŚP, które ze względu na niewystarczającą wartość zabezpieczeń czy zbyt krótką działalność na rynku nie mają dostępu do oferowanych na rynku produktów komercyjnych. Korzyści dla Pośredników Finansowych Inicjatywa JEREMIE to projekt, który przynosi korzyść nie tylko przedsiębiorcom, ale również instytucjom zaangażowanym w dystrybucję środków unijnych. Udział w roli pośrednika finansowego oraz współpraca z Menadżerem Funduszy Powierniczych JEREMIE to przede wszystkim wzmocnienie potencjału instytucjonalnego oraz kadrowego, podniesienie jakości oraz efektywności działania, zdobycie kompetencji oraz co najcenniejsze doświadczenia w zakresie dystrybucji i wsparcia sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w ramach unijnych instrumentów zwrotnych. Realizacja projektu to również zwiększenie potencjału działania w regionie poprzez możliwość tworzenia produktów dedykowanych przedsiębiorcom. Poprzez dywersyfikację ryzyka inicjatywa JEREMIE zapewnia dotarcie do nowej, potencjalnie obarczonej ryzykiem, grupy docelowej startup ów.

8 Bank Polskiej Spółdzielczości SA Jesteśmy pierwszym bankiem, który przystąpił do JEREMIE. Rozwój instrumentów zwrotnych, w tym poręczeń, jest bardzo ważny dla BPS. Piotr Pokropek

9 Nowi klienci, nowe źródła, mniejsze koszty W styczniu 2012 roku Bank Polskiej Spółdzielczości SA (BPS) podpisał z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę operacyjną w ramach inicjatywy JEREMIE. Dzięki temu klienci BPS działający w sektorze mikro, małych i średnich przedsiębiorstw na Dolnym Śląsku będą mogli skorzystać z kredytu objętego poręczeniem portfelowym. Jesteśmy pierwszym bankiem, który przystąpił do JEREMIE podkreśla Piotr Pokropek, Wiceprezes Zarządu. Umowę operacyjną z BGK podpisaliśmy po przystąpieniu i wygraniu konkursu na produkt Poręczenia Portfelowe 3.1/2011/DFP. Spółdzielcze najlepsze BPS z siedzibą Centrali w Warszawie został utworzony 15 marca 2002 roku. Do Gospodarczego Banku Południowo-Zachodniego SA przyłączyło się wówczas pięć innych tzw. banków regionalnych: Bank Unii Gospodarczej SA, Lubelski Bank Regionalny SA, Małopolski Bank Regionalny SA, Rzeszowski Bank Regionalny SA, oraz Warmińsko-Mazurski Bank Regionalny SA. Nasze działanie opieramy na najlepszych rodzimych tradycjach spółdzielczych podkreśla Piotr Pokropek dlatego jesteśmy jedną z wiodących tego typu instytucji w sektorze bankowości spółdzielczej. Jesteśmy bankiem wiarygodnym, konkurencyjnym, bezpiecznym i nowoczesnym zarówno dla akcjonariuszy, jak i naszych klientów. BPS aktualnie zrzesza 365 banków spółdzielczych oraz z 2 współpracuje. Działa na terenie całej Polski. Poprzez sieć liczącą 70 placówek obsługuje klientów korporacyjnych, małe i średnie przedsiębiorstwa oraz klientów indywidualnych. Specjalizuje się w kompleksowej obsłudze: samorządów, rolnictwa, przemysłu rolno-spożywczego, handlu, rzemiosła i turystyki. Świadczy nowoczesne usługi finansowe. Nasi klienci mają dostęp do pełnej gamy produktów i usług dodaje Piotr Pokropek m.in. w zakresie: rozliczeń krajowych i zagranicznych, zarządzania płynnością, bankowości elektronicznej, dostępu do źródeł finansowania, wsparcia w ramach absorpcji funduszy strukturalnych. Wspieramy i edukujemy Do inicjatywy JEREMIE przystąpiliśmy z dwóch powodów. Po pierwsze, daje nam to możliwość wsparcia sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, które są naszym naturalnym partnerem. Wsparcie MŚP to możliwość zaoferowania finansowania przy większym bezpieczeństwie dla obu stron opowiada Piotr Pokropek. Zależy nam na bezpiecznym rozwoju tego typu firm, jak i na zwiększaniu ich roli w krajowej gospodarce. Po drugie, chcieliśmy się zmierzyć z nowatorskim podejściem do wsparcia MŚP. Przeszliśmy całą procedurę związaną z przyłączeniem się do inicjatywy JEREMIE, od momentu złożenia aplikacji do zawarcia umowy z BGK. Dodatkowo dla segmentu bankowości spółdzielczej ważny jest aspekt edukacyjny klientów, którzy mogą po raz kolejny stwierdzić, że ten rodzaj bankowości jest nie tylko im przyjazny, ale również nowoczesny i innowacyjny. Większa szansa z JEREMIE Dotacje, czyli dotychczasowe instrumenty wsparcia stosowane w Unii Europejskiej, pozwalały przedsiębiorcom na podejmowanie działań obarczonych większym ryzykiem wyjaśnia Piotr Pokropek. Tak prowadzone projekty zbyt często były jednak narażone na zwiększone ryzyko i dlatego z punktu widzenia banku, który przywiązywał dużą wagę do bezpieczeństwa, wielokrotnie były negatywnie oceniane. Wprowadzenie nowego mechanizmu instrumentów zwrotnych spowoduje, że decyzje kredytowe będą bardziej wyważone. Dzięki stosowanym poręczeniom, jako zabezpieczenie spłaty kredytu, potencjalny beneficjent, w momencie składania wniosku nieposiadający wystarczającego zabezpieczenia, będzie mógł skoncentrować się wyłącznie na realizacji projektu inwestycyjnego. Osobiście wróżę takim projektom większą szansę powodzenia, gdyż obydwie strony w ten sam sposób podejdą do oceny ryzyka jego powodzenia. Ważne jest, abyśmy nie skupiali się na operacji udzielenia kredytu, tylko na powodzeniu całego projektu. Same korzyści dla MŚP Prostota oferty JEREMIE, to decydująca i właściwie najważniejsza zaleta oferty bankowej, kierowanej do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw dodaje Piotr Pokropek. Propozycje i procedury są uproszczone tak, by w pełni uwzględniać specyfikę MŚP. Ponadto zapewniamy uzyskanie poręczenia na poziomie kosztów znacznie niższych niż oferowane standardowe warunki rynkowe. Dodatkowym, bardzo ważnym aspektem, z punktu widzenia banku, jest łatwość w dochodzeniu ewentualnych roszczeń, a tym samym odzyskania środków w sytuacji braku spłaty kredytu, co niestety zawsze trzeba brać pod uwagę przy finansowaniu działalności gospodarczej. Nowi klienci, niższe koszty Podstawowa korzyść dla naszego banku z przystąpienia do JEREMIE, to możliwość pozyskania nowych klientów MŚP oraz bieżąca obserwacja ich rozwoju mówi Piotr Pokropek. Poprzez stworzenie odpowiedniego produktu kredytowego, który byłby przez klientów zaakceptowany i kupiony, bank zwiększa swoje przychody. Do tego poprzez zbieranie danych i korektę warunków zwiększa swoje bezpieczeństwo. Należy dodać, że niebagatelną korzyścią jest możliwość pokrycia części kosztów, jakie poniesie bank z tytułu budowy portfela poręczeniowego, a później jego zarządzania. Obniżenie tych kosztów pozwoli na uruchamianie dodatkowych źródeł finansowania lub na podjęcie większego ryzyka, co będzie zależne już tylko od strategii działania. Od powodzenia aktualnie prowadzonego projektu doręczeniowego w ramach JEREMIE, uzależniamy nasz przyszły udział w podobnych programach. Nie ukrywam, że rozwój instrumentów zwrotnych, w tym poręczeń, jest bardzo ważny dla BPS. Na obecnym etapie realizacji można ocenić, że jest to korzystne rozwiązanie. Jednak czas pokaże, czy zyska on odpowiednią rzeszę zwolenników oraz pozwoli na zwiększenie wolumenu kredytów i podniesienie ich bezpieczeństwa, co zdecyduje o dalszych działaniach Banku Polskiej Spółdzielczości SA.

10 Dolnośląski Fundusz Gospodarczy Sp. z o.o. Ta inicjatywa daje nam wiele możliwości rozwoju. Ale największą wartością dla DFG jest poczucie bezpieczeństwa i stabilizacja rynkowa, które zapewnia nam ten program. Sławomir Popłoński

11 Najważniejsze bezpieczeństwo W 2011 roku Dolnośląski Fundusz Gospodarczy Sp. z o.o. (DFG) przystąpił do programu JEREMIE. Umowa operacyjna z Bankiem Gospodarstwa Krajowego została podpisana po rozstrzygnięciu przez BGK pierwszego konkursu na reporęczenie. DFG został utworzony w 2002 roku z inicjatywy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego. Fundusz stawia sobie za zadanie wspieranie rozwoju gospodarczego regionu. Cele realizuje głównie poprzez ułatwianie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom (MŚP) dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania, udzielając poręczeń kredytów i pożyczek finansujących rozwój działalności gospodarczej. Udziałowcami Funduszu są: Województwo Dolnośląskie, Gmina Wrocław, Bank Gospodarstwa Krajowego z siedzibą w Warszawie, Gmina Polkowice, Gmina Legnica, Miasto Oleśnica, Sudeckie Stowarzyszenie Inicjatyw Gospodarczych z siedzibą w Świdnicy oraz Gmina Wałbrzych. Nasza specjalność poręczenia DFG prowadzi Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych. We współpracy z bankami udziela poręczeń kredytów MŚP. Naszym głównym partnerem jest PKO BP i nie jest to przypadek mówi Sławomir Popłoński, Prezes DFG. W regionie jest ponad 40 oddziałów tego banku, z którymi współpracujemy. Fundusz realizuje cele statutowe, współdziałając także z innymi bankami, ale i samorządami gospodarczymi, samorządami lokalnymi oraz agencjami rozwoju regionalnego. Do marca 2012 roku udzielił dolnośląskim przedsiębiorcom blisko 1500 poręczeń o wartości ponad 160 mln zł, poręczając kredyty o wartości ponad 310 mln zł, a przy jego pomocy powstało ponad 730 nowych miejsc pracy. Jesteśmy największym tego typu funduszem na Dolnym Śląsku dodaje Sławomir Popłoński. Obecnie dysponujemy kapitałem poręczeniowym na poziomie ok. 27 mln zł. W ramach JEREMIE poręczamy kredyty na prowadzenie działalności gospodarczej, które przedsiębiorca może przeznaczyć zarówno na cele inwestycyjne, jak i obrotowe, przyczyniające się do rozwoju firmy. Poręczenia w ramach projektu udzielamy na okres do pięciu lat, a ich wielkość może sięgać 80% kwoty głównej kredytu. JEREMIE rozwiązaniem na kryzys Zanim inicjatywa JEREMIE weszła do Polski, brakowało mechanizmów, które umożliwiały refundację kosztów działania funduszy poręczeniowych analizuje Sławomir Popłoński. Chodzi o wypłaty na rzecz banków za zobowiązania z tytułu poręczanych kredytów tych przedsiębiorców, którym zwyczajnie się nie udało. Czyli całe ryzyko poręczeniowe ponosiliśmy sami. Poręczeniami zajmujemy się od początku istnienia, mamy więc za sobą lata doświadczeń i wiele zrealizowanych projektów. Kiedy rynek zaczął odczuwać skutki europejskiego kryzysu gospodarczego, wielu przedsiębiorców miało problem ze spłatą kredytów i innych zobowiązań. Dla nas był to też trudny okres. W ciągu dwóch lat wypłaciliśmy instytucjom finansowym kilka milionów złotych za zobowiązania przedsiębiorców beneficjentów Funduszu, co w konsekwencji obniżyło nasze możliwości operacyjne. Z instytucji, która pod względem wartości i ilości udzielanych poręczeń należała do ścisłej czołówki w kraju, zmieniliśmy się w firmę, która musiała skupić się na utrzymaniu stabilizacji finansowej. Przełożyło się to oczywiście na nasze podejście do przedsiębiorców ubiegających się o poręczenie musieliśmy być znacznie ostrożniejsi i wprowadzić liczne ograniczenia. W programie JEREMIE jest inaczej. Zdecydowaną większość ryzyka poręczeniowego bierze na siebie zarządzający funduszami inicjatywy, czyli Bank Gospodarstwa Krajowego. Korzystają na tym wszyscy. Przedsiębiorca znacznie łatwiej dostanie niskooprocentowany kredyt czy pożyczkę, bo nie musi spełniać restrykcyjnych wymogów. Instytucja finansująca jego inwestycje chętniej udziela kredytu, ponieważ minimalizuje ryzyko z tym związane. My z kolei nie obawiamy się udzielać poręczenia, gdyż tylko w części ryzyko takich inwestycji obciąża nasz własny kapitał. Dla DFG oznacza to możliwość poszerzenia działalności, z naciskiem na nowo tworzone firmy. Bezpieczeństwo, jakie daje regwarancja, pozwala przedsiębiorcom, instytucjom finansowym i nam, jako poręczycielowi, na większą odwagę inwestycyjną i buduje wzajemne zaufanie. Bez dotacji korzystniej W naszym regionie izby gospodarcze oraz inne zorganizowane środowiska biznesowe wielokrotnie krytycznie oceniały bezzwrotne środki unijne. Ich zdaniem dotacje zaburzały konkurencję i rozwój sektora MŚP. Niekorzystnie wpływały na rozwój rynku lokalnego i w konsekwencji na gospodarkę krajową. Polityka Komisji Europejskiej, dotycząca odchodzenia od dotacji na rzecz zwrotnych środków, w tym wypadku już przynosi efekty. Dlatego przyszłość zdecydowanie należy wiązać z rozwiązaniami, jakie proponowane są w JEREMIE. Inicjatywa daje nowe możliwości rozwoju zarówno nam, jak i przedsiębiorcom. Z mojego punktu widzenia największą wartością dla DFG jest poczucie bezpieczeństwa i stabilizacja operacyjna, które zapewnia nam ten program - podsumowuje Sławomir Popłoński - a te z kolei przekładają się na dostępność i atrakcyjność naszej oferty poręczeniowej z korzyścią dla przedsiębiorców i współpracujących z nami instytucji finansowych.

12 FM Bank SA JEREMIE to dla nas całkowicie naturalna decyzja biznesowa, która bezpośrednio wynika ze specyfiki banku. Henryk Pietraszkiewicz

13 Prawie 100 milionów dla mikroprzedsiębiorców W lutym 2012 roku FM Bank SA jako pierwszy bank komercyjny podpisał w 5 województwach w ramach inicjatywy JEREMIE umowę na poręczenia kredytowe dla mikrofirm. Limit poręczenia portfelowego otrzymaliśmy w kwocie łącznej 81, 5 mln zł, do rozdysponowania w pięciu województwach: w łódzkim 12 mln zł, dolnośląskim 17 mln zł, wielkopolskim 24 mln zł, pomorskim 16 mln zł i zachodniopomorskim 12,5 mln zł mówi Henryk Pietraszkiewicz, Prezes FM Banku. Tylko dla mikroprzedsiębiorców FM Bank rozpoczął działalność operacyjną 1 marca 2010 roku. Jesteśmy pierwszym w Polsce bankiem utworzonym dla kompleksowej obsługi mikrofirm. W Polsce banki komercyjne działają wielopłaszczyznowo, mają uniwersalne produkty, obsługują i firmy, i klientów indywidualnych. Założycielom naszego banku przyświecał inny cel. Chodziło o stworzenie wyspecjalizowanej instytucji finansowej, która koncentrować się będzie na określonej grupie klientów. Założycielami banku są Abris Capital Partners (fundusz private equity, który poprzez spółkę celową FM Holdings 1 S.à r.l. jest większościowym akcjonariuszem FM Banku), International Finance Corporation (agenda Banku Światowego) oraz Piotr Stępniak, prywatny inwestor. Naszą ofertę kierujemy do mikroprzedsiębiorców, odpowiadając na specyficzne potrzeby tej grupy klientów. Konstrukcja usług opiera się na szczegółowych badaniach rynkowych oraz ogromnym doświadczeniu naszych ekspertów, którzy od ponad 15 lat obsługują ten segment rynku. FM Bank powstał dzięki doświadczeniom Funduszu Mikro, instytucji założonej w 1994 roku przez Polsko-Amerykański Fundusz Przedsiębiorczości. Nasi klienci mają do dyspozycji 59 oddziałów na terenie całej Polski. Do tego sieć mobilnych doradców, internet, call center i usługi pośredników finansowych, z którymi mamy podpisaną umowę. Niełatwy rynek MMP (mikro i małe przedsiębiorstwa), to dla nas firmy zatrudniające maksymalnie 10 osób i posiadające obrót roczny do 1 mln zł wyjaśnia Henryk Pietraszkiewicz. Takich firm na terenie kraju działa ok. 170 tysięcy i do tej pory nie oferowano klarownych produktów i usług bankowych wyraźnie dla nich przeznaczonych. Ich pozycja w bankach była niejasna, bo to już nie klient indywidualny, ale np. jednoosobowa działalność gospodarcza. Zatem przystąpienie do inicjatywy JEREMIE było dla nas całkowicie naturalną decyzją biznesową, która bezpośrednio wynika ze specyfiki Banku. Fundusze poręczeniowe cały czas jeszcze walczą o należne sobie miejsce w segmencie instrumentów finansowych. Banki to naturalne instytucje kredytujące inwestycje firm, które posiadają zdolność do zaciągnięcia kredytu czy pożyczki. W przypadku MMP, niestety, ich ryzyko kredytowania jest określane jako wysokie. Zatem, aby bank przyznał mikroprzedsiębiorcy kredyt na finansowanie jego działalności, musi uzyskać stosowne zabezpieczenie. Mikrofirmy zwykle nie dysponują własnym majątkiem, który mógłby posłużyć jako zabezpieczenie. Bez poręczeń kredytowych i portfelowych ich rozwój i inwestycje praktycznie są niemożliwe. JEREMIE i instrumenty zwrotne Poręczenia kredytowe i portfelowe to najnowocześniejsze formy wspierania MŚP podkreśla Henryk Pietraszkiewicz. Z roku na rok powinny cieszyć się coraz większą popularnością, zwłaszcza biorąc pod uwagę politykę Komisji Europejskiej, dotyczącą zastępowania dotacji zwrotnymi instrumentami. Moim zdaniem dotacje i inne formy bezzwrotnego wspierania biznesu mocno dezorganizują wolny rynek i demoralizująco wpływają na przedsiębiorców. Tworzą taki rynek, na którym trudno o zdrową konkurencję. Przedsiębiorca, który otrzymał dotację ma bez porównania lepszą sytuację, niż ten, który inwestował ze środków własnych czy z kredytu. Co nie znaczy, że system dotacyjny nie jest potrzebny. Dobrze się sprawdza przy budowaniu infrastruktury, czy w śmiałych i innowacyjnych przedsięwzięciach. W Polsce aktywnie działa ok. 1,7 mln mikroprzedsiębiorstw, które zatrudniają ok. 3,5 mln pracowników. Mają bardzo znaczący wkład do budżetu państwa, w postaci podatku CIT i VAT. Z drugiej strony ich udział w absorpcji środków unijnych i wszelkiego rodzaju programach wsparcia polskiej przedsiębiorczości jest bardzo mały. Właściwie są one wykluczane z możliwości komercyjnego korzystania ze środków wsparcia, jak kredyty czy pożyczki. Takie firmy stale cierpią z powodu braku kapitału. Dlatego JEREMIE daje im doskonałą okazję do rozwoju i inwestycji. Dla nas to możliwość poszerzenia oferty i pozyskania nowych klientów, jak również realizji naszego celu, jakim jest wspieranie polskiej mikroprzedsiębiorczości. 24

14 Fundacja Rozwoju Gminy Zelów Dzięki JEREMIE utrzymujemy ciągłość funkcjonowania, a to bardzo wymierne korzyści. W szerszej perspektywie stajemy się instytucją bardziej znaną i rozpoznawalną w całym regionie. Marek Górecki

15 Jedyne ograniczenie to granice województwa Fundacja Rozwoju Gminy Zelów (FRGZ) podpisała dwie umowy w ramach inicjatywy JEREMIE na łączną kwotę 17 mln zł. Pierwszą we wrześniu 2011 roku, a drugą w lutym 2012 roku. Fundacja powstała w 1991 roku. Jej misją jest tworzenie korzystnych warunków do gospodarczego i społecznego rozwoju w regionie łódzkim. Fundacja jest wpisana do rejestru Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw (KSU) w zakresie usług doradczych, informacyjnych i finansowych. Posiada wdrożony system zarządzania jakością zgodny z normą PN-EN ISO 9001: Działania Fundacji uzupełniają bądź intensyfikują działania administracji rządowej i samorządowej oraz innych instytucji na rzecz kreowania i rozwoju przedsiębiorczości. Celem tych działań jest rozwój przedsiębiorstw (szczególnie małych i średnich), przeciwdziałanie i łagodzenie skutków bezrobocia oraz rozwój zasobów ludzkich. Swoje cele realizuje przez trzy wydzielone jednostki organizacyjne: Ośrodek Doradczo- -Szkoleniowy, Fundusz Przedsiębiorczości i Inkubator Przedsiębiorczości. Świadczy usługi w szerokim zakresie: doradcze, szkoleniowe, informacyjne, finansowe (pożyczki) oraz wynajem powierzchni na prowadzenie działalności gospodarczej. FRGZ realizowała wiele programów pomocowych finansowanych m.in. ze środków Unii Europejskiej (w tym PHARE), Banku Światowego, Ministerstwa Gospodarki i Pracy i innych instytucji. Zasięg działania Fundacji koncentruje się na obszarze województwa łódzkiego. Poza siedzibą Fundacji w Zelowie działania prowadzone są także poprzez oddział w Tomaszowie Mazowieckim oraz punkty zamiejscowe w Piotrkowie Trybunalskim, Bełchatowie, Sulejowie i Zduńskiej Woli. Fundusz Przedsiębiorczości rozpoczął swoje działanie w 1995 roku realizacją projektu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej oraz Banku Światowego pod nazwą Projekt Rozwoju Małej Przedsiębiorczości TOR#10. Wtedy to Fundacja pozyskała pierwsze środki na udzielanie pożyczek będące równowartością 300 tys. dolarów amerykańskich (ok. 830 tys. zł) mówi Marek Górecki, Prezes FRGZ. W późniejszym okresie Fundacja brała udział w szeregu konkursów w celu pozyskania dodatkowych środków na pożyczki, aby zaspokoić w tym zakresie rosnące potrzeby klientów, w tym m.in. w programach wdrażanych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Właśnie dzięki takiemu konsekwentnemu podejściu Fundacja dysponuje obecnie kwotą na pożyczki w wysokości prawie 27 mln zł (w tej kwocie 17 mln zł to środki zwrotne z inicjatywy JEREMIE). Pozyskiwane sukcesywnie środki stawiają Fundację na II miejscu co do wielkości funduszy pożyczkowych w województwie łódzkim. Oferta Fundacji cieszy się popularnością, a grono stałych klientów ciągle się powiększa, co może świadczyć o atrakcyjności oferty i profesjonalnej obsłudze. Kilkunastoletnie starania w zakresie pozyskiwania środków finansowych, a także doświadczenie i renoma zdobyta wśród organizacji pozarządowych wspierających rozwój przedsiębiorczości sprawiają mówi dalej Marek Górecki iż Fundacja stała się nie tylko wizytówką niewielkiego Zelowa, ale także regionu łódzkiego. Działalność Fundacji, nie tylko ta pożyczkowa, świadczy o tym, że aktywnym można być wszędzie, a zależy to przede wszystkim od zaangażowania ludzi i wykorzystywania nadarzających się szans. W zdecydowany sposób pomaga ona w powstawaniu, rozwoju i funkcjonowaniu mikro, małych i średnich przedsiębiorców, wspiera lokalny rynek i rozwój gospodarczy. Stanowi istotny element w regionalnej sieci instytucji wspierających przedsiębiorczość i rozwój przedsiębiorstw. Efekty usług świadczonych przez Fundację wskazują na to, iż są one skutecznymi narzędziami rozwoju gospodarczego. Niekomercyjnie, ale rynkowo Jesteśmy instytucją realizującą istotne dla społeczności cele i działającą nie dla zysku podkreśla Marek Górecki. Uczestniczymy w programach pomocowych ukierunkowanych głównie na pomoc dla przedsiębiorców i osób planujących uruchomić własną działalność gospodarczą. Z drugiej strony musimy funkcjonować w realiach rynkowych i wypracowywać środki na pokrywanie kosztów działania. Taką możliwość daje właśnie JEREMIE. Dzięki JEREMIE utrzymujemy ciągłość funkcjonowania, a to bardzo wymierne korzyści. W szerszej perspektywie stajemy się instytucją bardziej znaną i rozpoznawalną w całym regionie. Przyczyniają się do tego kampanie informacyjno-promocyjne organizowane przez nas oraz te prowadzone przez Bank Gospodarstwa Krajowego w wymiarze regionalnym i ogólnopolskim. Z pewnością zaprocentuje to nam i w bliskiej i dalszej perspektywie. Mamy nadzieję na kontynuację, tak dobrze układającej się, współpracy z BGK również w następnym okresie finansowania. Więcej szans do wykorzystania Pieniądze mają to do siebie, że zawsze jest ich ograniczona ilość. Dzięki formule JEREMIE, polegającej na pożyczaniu, ta ograniczona ilość może być wielokrotnie wykorzystana. Tym samym większa liczba przedsiębiorców na tym skorzysta wyjaśnia Marek Górecki. Takiej możliwości nie dają fundusze przeznaczone na dotacje. Oczywiście korzyści dla firmy z przyznanej dotacji w porównaniu z pożyczką są niewspółmierne i obydwa te instrumenty powinny być dostępne. Należy jednak zastanawiać się nad ich jak największą efektywnością dla osiągnięcia zakładanych celów, zwłaszcza jeśli tych środków jest ograniczona ilość. Moim zdaniem kontynuuje Marek Górecki konieczność zwrotu środków powoduje, że przedsiębiorcy bardziej racjonalnie podchodzą do planowania biznesu. Otrzymujący pożyczkę są bardziej zdeterminowani do efektywnego działania, bo pożyczkę trzeba oddać wraz z odsetkami, a na to trzeba po prostu zarobić. Takie inicjatywy jak JEREMIE, to dla Fundacji doskonała okazja do rozwoju i zwiększenia naszych możliwości. Możemy udzielać więcej pożyczek, na wyższe kwoty, a tym samym lepiej odpowiadać na potrzeby klientów. Dla przedsiębiorców z kolei JEREMIE jest okazją do umożliwienia rozwoju ich firm poprzez zapewnienie taniego kapitału oraz budowanie historii i wiarygodności kredytowej.

16 Fundusz Regionu Wałbrzyskiego Na zrealizowanie pierwszej umowy mieliśmy dwa lata, udało nam się w 12 miesięcy. Po takim sukcesie nie sposób było nie wystartować w konkursie na kolejne fundusze JEREMIE. Józef Gruszka

17 JEREMIE w Wałbrzychu Fundusz Regionu Wałbrzyskiego (FRW) podpisał dwie umowy na pożyczki w ramach inicjatywy JEREMIE. Pierwszą w grudniu 2010 roku, drugą w grudniu 2011 roku. Łączna kwota, jaką dysponuje na pożyczki z tego programu, wynosi 25 mln zł. Na zrealizowanie pierwszej umowy dostaliśmy dwa lata dodaje Józef Gruszka, prezes FRW udało nam się w 12 miesięcy. Po takim sukcesie nie sposób było nie wystartować w konkursie na kolejne fundusze JEREMIE. 20 lat na rynku FRW to instytucja pozarządowa działająca w otoczeniu biznesu, najstarsza tego typu w regionie. Misją Funduszu jest wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw oraz budowanie postaw przedsiębiorczych na Dolnym Śląsku. Fundusz powstał w 1992 roku jako Fundacja Regionu Wałbrzyskiego. Przyjął wówczas rolę regionalnej instytucji finansowej, która uczestniczyła w przebiegu procesu restrukturyzacji i rozwoju województwa wałbrzyskiego. Po restrukturyzacji zajęliśmy się pierwszym, jeszcze przedakcesyjnym programem PHARE wspomina Józef Gruszka. Następnie przystępowaliśmy do konkursów organizowanych przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. W 1998 roku Fundacja przyjęła nazwę Fundusz Regionu Wałbrzyskiego. Od początku istnienia wspieramy kluczowe dla regionu i mieszkańców przedsięwzięcia o charakterze gospodarczo-społecznym. Do roku 1998 działalność prowadziliśmy na terenie ówczesnego województwa wałbrzyskiego, następnie została rozszerzona i obecnie jest prowadzona na terenie całego województwa dolnośląskiego. W ramach FRW działa fundusz pożyczkowy, ułatwiający dostęp do źródeł finansowania mikro, małym i średnim przedsiębiorcom oraz osobom rozpoczynającym działalność gospodarczą. Pożyczki udzielane są ze środków Unii Europejskiej w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw. Fundusz prowadzi również działalność szkoleniową i doradczą m.in. w zakresie zarządzania małą firmą. Mobilizujemy przedsiębiorców Nasze działania pobudzają regionalną przedsiębiorczość podkreśla Józef Gruszka. Wspieramy przede wszystkim działalność inwestycyjną, produkcyjną i usługową przedsiębiorstw. Od początku istnienia do końca października 2010 roku udzieliliśmy w sumie 1227 pożyczek na kwotę ponad 90 mln zł. Dzięki naszemu wsparciu przedsiębiorcy utrzymali około 17 tys. miejsc pracy, w tym samym okresie zatrudniając ponad 4 tys. nowych pracowników. Nasze pożyczki zwiększyły płynność finansową firm, wzmocniły ich lokalną pozycję rynkową oraz zwiększyły obroty finansowe. Pożyczki przeznaczano na poprawę ofert handlowych i poszerzenie zakresu świadczonych usług. A to znacząco przyczyniło się do wzrostu liczby kontrahentów w kraju i za granicą. FRW jest również jednym z ośrodków Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Pożyczki udzielane są na kwotę do 500 tys. zł, ze stałym oprocentowaniem rocznym 3,5%. Fundusz pobiera prowizję w wysokości 1% kwoty pożyczki. Okres spłaty wynosi maksymalnie 5 lat. Wnioski rozpatrywane są na bieżąco. Pomagamy również przedsiębiorcom nieodpłatnie w przygotowaniu wniosku, biznesplanu i całej niezbędnej dokumentacji. Posiadamy Certyfikat Jakości ISO 9001 w zakresie świadczonych usług pożyczkowych i szkoleniowych. Zgodnie z założeniami programu JEREMIE Fundusz będzie udzielał pomocy publicznej według reguł de minimis. Korzyści JEREMIE Unia Europejska odchodzi od dotacji. Piękną ideę zweryfikowała szara rzeczywistość. Pieniądze z dotacji w dużej mierze zostały przez przedsiębiorców zmarnowane. Oczywiście nie wszystkie. Do tego taki prezent gotówkowy od UE nie wpływał stymulująco na firmy, które biorąc dotację, nie miały niczego do stracenia. Inaczej jest w przypadku, kiedy środki na inwestycje trzeba oddać. Przede wszystkim przedsiębiorcy z większą rozwagą szacują wielkości pożyczek, o które się ubiegają, bo przecież całą kwotę wraz z odsetkami trzeba będzie spłacić. Do comiesięcznych wydatków muszą wliczyć raty. Na szczęście w ramach JEREMIE oprocentowanie pożyczek jest bardzo niskie. Czyli z jednej strony inicjatywa zmusza biznesmenów do rozwagi i kalkulacji, z drugiej zaś, niskimi kosztami zachęca do inwestowania i rozwoju. Dla naszego Funduszu przystąpienie do JEREMIE przyniosło bardzo duże korzyści. Udało nam się skorzystać z zachęty, jaką za przedterminowe wywiązanie się z umowy oferuje menadżer projektu BGK. Ponadto koszty prowadzenia funduszu pożyczkowego są w części refundowane. Czyli to, co było dla nas kosztem przed przystąpieniem do JEREMIE, teraz zaczęło być dochodem.

18 Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego SA Dzięki tej inicjatywie jesteśmy dobrym partnerem dla wielu firm, które dopiero startują. Agencja posiada teraz znacznie większy portfel, co przekłada się bezpośrednio na większe możliwości działania w całym regionie. Przemysław Andrzejak

19 Dla nas - wiarygodność, dla firm - wsparcie w 10 dni Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego SA (ŁARR) jest największą tego typu instytucją w województwie. Działa na rynku od 1991 roku, wspierając rozwój MŚP opracowywaniem i realizowaniem programów finansowych z funduszy unijnych. Udziałowcami Agencji są: Województwo Łódzkie (83%), Agencja Rozwoju Przemysłu (8%), Miasto Łódź (8%) oraz 1% pozostali akcjonariusze. Od 2001 roku pełni funkcję Regionalnej Instytucji Finansującej. Odpowiada za obsługę i wdrażanie programów wspierających finansowanie inwestycji w nowe technologie, specjalistyczne usługi doradcze, podnoszenie kwalifikacji pracowników i rozwój eksportu. Aktualnie wdraża wybrane działania Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Spółka działa też w Krajowym Systemie Usług dla firm z sektora MŚP. Świadczy usługi informacyjne, proinnowacyjne oraz finansowe, takie jak pożyczki i poręczenia. Imponujące efekty w niecały rok Od połowy 2011 roku podjęliśmy współpracę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego mówi Przemysław Andrzejak, prezes ŁARR - co bardzo korzystnie wpłynęło na tempo rozwoju Agencji. Do maja 2012 roku podpisaliśmy z BGK cztery umowy na pośrednictwo finansowe w ramach inicjatywy JEREMIE, na łączną kwotę 80 mln zł. Do tej pory z przedsiębiorcami na pożyczki JEREMIE podpisaliśmy ponad 150 umów na ponad 30 mln zł. Inicjatywa pozwoliła nam udzielać pożyczki młodym przedsiębiorcom, którzy nie posiadają majątku. Są to głównie tzw. firmy brandowe, które zajmują się obracaniem towarami i usługami w Polsce, w Unii Europejskiej, a nawet do Chin i Kazachstanu. Pożyczkę w ramach JEREMIE można otrzymać bardzo szybko. W mniej więcej 10 dni od złożenia wniosku podpisujemy umowy i wypłacamy pieniądze. Prowadzimy punkty konsultacyjne, gdzie przedsiębiorcy mogą również liczyć na naszą pomoc w przygotowaniu niezbędnych dokumentów. Co więcej, prowadzimy misje gospodarcze i pomagamy MŚP w sprzedaży produktów i usług na terenie województwa, kraju oraz poza granice Polski. Każdy zrealizuje swój pomysł na biznes Kończą się bezzwrotne fundusz unijne. JEREMIE jest bardzo dobrą alternatywą dla wszystkich przedsiębiorców. To doskonały element wsparcia dla firm, które mają kłopoty z otrzymaniem kredytu komercyjnego podkreśla Przemysław Andrzejak. Zwłaszcza dla tych najmniejszych, rodzinnych czy jednoosobowych biznesów, koszty typowych pożyczek i kredytów obecnych na rynku są zbyt wysokie, mało opłacalne lub wręcz niemożliwe do włączenia ich do comiesięcznego obciążenia. Z drugiej strony banki niechętnie udzielają przecież pożyczek czy kredytów firmom nowym, bez majątku, historii i klientów. Nasza Agencja może pomóc zrealizować praktycznie każdy pomysł na biznes. Nie boimy się finansować inwestycji trudno zbywalnych, jak choćby specjalistyczne maszyny. Bo to właśnie konkretna specjalizacja, a więc i ukierunkowane inwestycje, są podstawą rozwoju firm, a nie tylko zakup nowego samochodu służbowego, który później łatwo sprzedać. To się zwyczajnie opłaca Uczestnictwo w JEREMIE to dla ŁARR same korzyści. Agencja posiada teraz znacznie większy portfel, co przekłada się bezpośrednio na większe możliwości działania w całym regionie od Skierniewic po Wieruszów. Podnosi wiarygodność w regionie, pomaga realizować misję, czyli rozwój przedsiębiorczości. Dzięki tej inicjatywie jesteśmy dobrym partnerem dla wielu firm, które dopiero startują. Cieszę się, że Komisja Europejska wspiera takimi inicjatywami MŚP. Zwrotne, ale niskooprocentowane finansowanie jest bardzo stymulujące i mobilizujące dla przedsiębiorców. Pozwala z większym optymizmem patrzeć na rozwój naszej gospodarki, ponieważ gwarantuje, że pieniądze unijne się nie zmarnują dodaje Przemysław Andrzejak. Do tego BGK przygotował dla pośredników korzystne zachęty finansowe, z których, nie będę ukrywał, udało nam się skorzystać. Pierwsza umowa JEREMIE dawała nam dwa lata na rozdysponowanie środków, a nam udało się w niecały rok udzielić pożyczek na ponad 30 mln zł. Zdecydowanie opłaca się nie tylko nam, ale każdemu pośrednikowi finansowemu, postarać o klientów. ŁARR prowadzi w terenie wiele spotkań z przedsiębiorcami, na których prezentuje JEREMIE, możliwości finansowe oraz pomaga w formalnościach. Bez dotacji lepiej To dobrze, że Unia Europejska odchodzi od dotacji, to bardzo korzystnie wpłynie na naszą i na całą europejską gospodarkę. Dotacje rozleniwiają przedsiębiorców, 95% firm, które skorzystały z bezzwrotnych środków, zostało do tej pory zamkniętych. Niekorzystnie wpływają też na instytucje finansowe zajmujące się ich dystrybucją, które nie musiały specjalnie starać się o klientów. JEREMIE to była dla nas okazja nie do przegapienia. W przyszłości będziemy starali się pozyskać jak najwięcej takich instrumentów zwrotnych podsumowuje Przemysław Andrzejak. 24

20 Polska Fundacja Przedsiębiorczości Do inicjatywy JEREMIE przystąpiliśmy ze względu na przedsiębiorców i korzyści, jakie mogą odnieść z programu. Jesteśmy Fundacją i mamy do spełnienia określoną misję. Barbara Bartkowiak