Copyright 2014 Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa

Transkrypt

1

2 Rodzicom

3

4 Recenzenci: prof. dr hab. Janina Sawicka dr hab., prof. UW Jerzy Bartkowski Redakcja: Anna Wysocka Korekta: Łukasz Żebrowski Projekt okładki: Katarzyna Juras Ilustracja na okładce: a7880ss Fotolia.com Copyright 2014 Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa ISBN Publikacja dofinansowana ze środków Instytutu Studiów Społecznych im. Profesora Roberta B. Zajonca i dotacji celowej Rektora Uniwersytetu Warszawskiego Wydawnictwo Naukowe Scholar sp. z o.o. ul. Krakowskie Przedmieście 62, Warszawa tel./fax ; ; dział handlowy: jak wyżej wew. 105, info@scholar.com.pl Skład i łamanie: WN Scholar (Stanisław Beczek) Druk i oprawa: Bookpress.eu, Olsztyn

5 Spis treści Wprowadzenie Specyfika społeczności wiejskich w Polsce Wiejskość i obszary wiejskie a społeczności wiejskie Charakterystyka społeczno-zawodowa mieszkańców wsi Historyczne uwarunkowania zróżnicowań środowisk wiejskich w Polsce Współczesne zróżnicowania środowisk wiejskich w Polsce Kapitał społeczny w środowiskach wiejskich w Polsce Tradycje współpracy społeczno-gospodarczej Tradycje zrzeszeniowe Kapitał społeczny we współczesnych środowiskach wiejskich Przestrzenne zróżnicowania kapitału społecznego polskiej wsi Role społeczne kobiet i mężczyzn w środowiskach wiejskich w Polsce Role w gospodarstwie domowym i rolnym w ujęciu historycznym Aktywność społeczna i polityczna kobiet wiejskich w ujęciu historycznym Role społeczne kobiet i mężczyzn we współczesnych środowiskach wiejskich Podsumowanie Mechanizmy rekrutacji elit w środowiskach wiejskich Mechanizmy rekrutacji lokalnych elit politycznych Rekrutacja polityczna a koncepcja kapitału społecznego Kobiety w lokalnych elitach politycznych Konsekwencje obecności kobiet w polityce Elity w środowiskach wiejskich Funkcja sołtysa w społeczności wiejskiej rys historyczny Funkcja sołtysa w społeczeństwie stanowym Samorząd wiejski w okresie zaborów Funkcja sołtysa w II Rzeczypospolitej Funkcja sołtysa w okresie PRL Uwarunkowania prawno-instytucjonalne funkcji sołtysa po 1989 r Sołectwo jako jednostka pomocnicza gminy Sołtys jako instytucja samorządu wiejskiego Fundusz sołecki Kobiety w samorządzie wiejskim przed 1989 r Kobiety wśród sołtysów po 1989 r Podsumowanie

6 6 3. Metodologia badań empirycznych Pytania badawcze i hipotezy Metody badawcze Analiza treści Badanie sondażowe Wielokrotne studium przypadku Sposób prezentacji wyników Rola sołtysa na podstawie zgłoszeń do konkursu Sołtys Roku Charakterystyka społeczno-demograficzna sołtysów i sołtysek Sołtysi i sołtyski w lokalnych strukturach i sieciach współpracy Przedsięwzięcia realizowane przez sołtysów i sołtyski Rola sołtysa w świetle analizy zgłoszeń oraz opinii laureatów i laureatek Okoliczności obejmowania funkcji sołtysa przez kobiety i mężczyzn Podsumowanie Determinanty obejmowania funkcji sołtysa przez kobiety i mężczyzn wymiar jednostkowy Podstawowe charakterystyki badanych sołtysów i sołtysek Zasoby społeczne kobiet i mężczyzn obejmujących funkcję sołtysa Kapitał kulturowy Źródła utrzymania i doświadczenie zawodowe Zaangażowanie społeczne Pochodzenie miejscowi i przybysze Rodzina jako zasób sprzyjający zaangażowaniu społecznemu Motywy towarzyszące obejmowaniu funkcji sołtysa Podsumowanie Determinanty obejmowania funkcji sołtysa przez kobiety i mężczyzn wymiar strukturalny i kontekstowy Społeczna percepcja funkcji sołtysa Funkcja sołtysa jako obiekt rywalizacji Pozycja sołtysa w strukturach samorządu lokalnego Oczekiwania społeczne wobec sołtysa Środowisko lokalne jako kontekst obejmowania funkcji sołtysa przez kobiety Czynniki przestrzennego zróżnicowania udziału kobiet wśród sołtysów Obecność kobiet w lokalnej sferze publicznej Typy struktur i organizacji lokalnych Wzory aktywności zawodowej Podsumowanie

7 7. Aktywność sołtysów i sołtysek typy działań i sieci współpracy Rola sołtysa w działaniu Strategie przywództwa sołtysów i sołtysek Aktywność sołtysów i sołtysek w opiniach innych aktorów lokalnych Kapitał społeczny sołtysów i sołtysek Sołtysi i sołtyski w lokalnych organizacjach Sieci współpracy sołtysów i sołtysek Procesy wzmacniania kapitału społecznego Funkcja sołtysa a upodmiotowienie kobiet wiejskich Podsumowanie Zakończenie Bibliografia Indeks osobowy