Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2016/2017

Transkrypt

1 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałLekarski i Nauk o Zdrowiu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 016/017 Kierunek studiów: Dietetyka Forma studiów: Stacjonarne Stopień studiów: I Specjalności: bez specjalności Profil: Praktyczny Kod kierunku: DIET 1 Przedmiot Nazwa przedmiotu Biochemia ogólna i żywności Kod przedmiotu WLINZ DIETP1S A 16/17 Kategoria przedmiotu Przedmioty podstawowe Liczba punktów ECTS 6 Język wykładowy polski Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów Semestr W C K S L I Zp Pz Sk Legenda: W WykładC ĆwiczeniaK KonwersatoriumS SeminariumL LaboratoriumI Zp,pz,skZp Zajęcia PraktycznePz Praktyka ZawodowaSk Samokształcenie

2 Cele przedmiotu Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Cel 1 W pierwszej kolejności celem jest zapoznanie studentów z budową, właściwościami, podziałem oraz podstawowymi reakcjami węglowodanów, białek i lipidów, aby móc w łatwy sposób zrozumieć (bez konieczności uczenia się na pamięć wzorów) znaczenie i sposób funkcjonowania tych zwiazków, będących podstawą do zrozumienia przemian i procesów metabolicznych zachodzących w organiźmie. Kluczowym jest solidne poznanie i zrozumienie tego zakresu, który daje podstawę do zrozumienia innych dziedzin nauk przyrodniczych, w tym medycyny, fizjologii, gentetyki, farmakologii, toksykologii oraz innych Cel Kolejnym ważnym celem jest poznanie podstawowych przemian metabolicznych zachodzących w organizmie człowieka oraz sposobu w jaki organizm czerpie energię z pożywienia, co jest podstawą zrozumienia zasad prawidłowego odżywiania i metabolizmu 4 Modułowe efekty kształcenia MW1 Posiada wiedzę na temt budowy, właściwości i podziału białek, lipidów, węglowodanów i kwasów nukeinowych. Dzięki znajomości budowy potrafi zrozumieć przejścia w przemianach tych związków (np. powstaje glukozo- 6-fosforan i wiedzą w którym miejscu reszta fosforanowa się przyłącza i z jakiego związku pochodzi) MW Posiada wiedzę o procesach metabolicznych zachodzących w organizmie człowieka z wykorzystaniem tych związków, zna związki wysokoenergetyczne, które przejmują i przenoszą energię w reakcjach biochemicznych MU Student jest w stanie w prosty sposób i ze zrozumieniem (bez konieczności uczenia sie na pamięć) mając do dyspozycji wzory strukturalne najprostrzych elementów składowych, pokazać budowę związku, określić wiązania i zależności związków bardziej złożonych, np. z aminokwasów stworzyć peptydy (np. di, tri, tetrapeptyd), z cukrów prostych, poprzez disacharydy jest w stanie narysować fragment skrobi, natomiast z nukleozydów, poprzez nukleotydy jest w stanie narysować fragment kwasu nukleinowego (DNA, RNA) MK4 Umie współpracować z grupą w ramach wykonywanych zadań, rzetelnie wykonuje przydziene zadania i chętnie dzieli się przyswojoną wiedzą z innymi studentami 5 Treści programowe Wykład Aminokwasy - pojęcia, budowa, właściwości. Jon obojnaczy. Symbolika W1 i podział aminokwasów. Peptydy - podział, wiązania peptydowe, reszty aminokwasowe, zapis i nazewnictwo peptydów W Białka pojęcia, klasyfikacja, podział. Funkcje białek. Struktura pierwszorzędowa, drugorzędowa (-helisa, wiązania wodorowe) W Białka - struktura drugorzędowa (helisa kolagenowa, struktura ), trzeciorzędowa, czwartorzędowa. Enzymy - pojęcia, nazewnictwo, główne klasy enzymów, miejsca aktywne enzymu, kompleks (enzym:substrat). Zmiany energii w przebiegu reakcji biochemicznej W4 Enzymy - prędkość reakcji enzymatycznej, wpływ temperatury, ph, stężenia substratu na prędkość. Aktywacja i hamowanie aktywności enzymów, regulacja aktywności enzymatycznej, inhibicja enzymów, reakcje enzymów W5 Kofaktory - koenzymy i grupy prostetyczne, niebiałkowe składniki uczestniczące w reakcjach enzymatycznych. Podział koenzymów, rozwiniecie skrótów. Witaminy - definicja, podział, właściwości. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach / wodzie. Charakterystyka poszczególnych witamin W6 Cukry - definicja, podział, właściwości. Monosacharydy. Izomeria, epimeria, enancjomeria, anomeria. Wiązania glikozydowe. Disacharydy. Polisacharydy Lipidy (tłuszcze) - definicja, podział, numeracja atomów węgla, konfiguracja W7 wiązania podwójnego. Kwasy tłuszczowe jednonienasycone, wielonienasycone. Kwasy tłuszczowe nasycone. Acyloglicerole. Fosfolipidy (glicerofosfolipidy, sfingolipidy) Strona /5

3 Wykład Podsumowanie z zakresu cukrów i lipidów. Cukry - definicja, podział, właściwości, monosacharydy, Izomeria, epimeria, enancjomeria, anomeria, W8 wiązania glikozydowe, disacharydy, polisacharydy Lipidy - definicja, podział, numeracja atomów węgla konfiguracja wiązania podwójnego, kwasy tłuszczowe jednonienasycone, wielonienasycone, nasycone, acyloglicerole, fosfolipidy W9 Nukleozydy, Nukleotydy - pojęcia, nazewnictwo. Zasady purynowe, pirymidynowe, ryboza, deoksyryboza W10 Kwasy nukleinowe - DNA, RNA. mrna, trna, rrna W11 Związki o wysokiej energii. Metabolizm. Związki fosforanowe o wysokiej energii. Mitochondrium. Schemat łańcucha oddechowego. Kompleksy oddechowe. Inhibitory W1 Metabolizm węglowodanów. Glikoliza tlenowa. Glikoliza beztlenowa. Glukogeneza. Cykl Corich. Regulacja glikolizy i glukoneogenezy Metabolizm fruktozy i galaktozy. Metabolizm glikogenu. Cykl kwasu W1 cytrynowego (cykl Krebsa). Kwasy tłuszczowe - utlenianie kwasów tłuszczowych (beta-oksydacja). Ketogeneza W14 Metabolizm aminokwasów, białek W15 Podsumowanie białek, węglowodanów, lipidów W16 Podsumowanie nukleozydów, nukleotydów, kwasów nukleinowych W17 Podsumowanie metabolizmu białek, węglowodanów, lipidów Razem 50 Ćwiczenia Określanie dla aminokwasów, węgla alfa, grupy karboksylowej, aminowej, C1 łańcucha bocznego Odczytywanie składowych wzoru strukturalnego peptydów (nazewnictwo, wiązania peptydowe, reszty aminokwasowe C Tworzenie tripeptydów na podstawie wzorów strukturalnych aminokwasów, rysowanie wzorów półstrukturalnych, określanie reszt aminkokwasowych, aminokwasu N-, C-końcowego, skróconego nazewnictwa peptydów C Określanine dla fragmentu cząsteczki białka wiązań stabilizujących, rysowanie wiązań, wzorów strukturalnych wyjściowych aminokwasów, nazewnictwo, określanie rodzajów wiązań Dal przykładu białka określanie struktury, ksztatłtu łąńcucha polipeptydowego, rodzajów wiązań, określanie donorów i akceptorów w wiązaniach wodorowych C4 Rysowanie wzorów strukturalnych i półstrukturalnych aminokwasów, określanie i nazewnictwo elementów składowych aminokwasu. Określanie i nazewnictwo pierwiastków, reszt, wiązań, jonów, grup. Tworzenie peptydów na podstawie aminokwasów i określanie składowych peptydu C5 Dla okreslonego przykładu białka okreslanie rodzaju struktury, kształtu łąńcucha, identyfikacja i nazwenictwo wiążań pomiędzy łąńcuchami z uwzględnieniem ładunków. Identyfikacjia różnych rodzajów wiązań 1 C6 i określanie ich właściwości Przekształcanie formy łańcuchowej w pierścieniową dla cukrów (ryboza, deoksyryboza). Określanie elementów składowych nukleotydów, określanie nazw, rysowanie wzorów strukturalnych nukleotydu, oznaczanie węgli. C7 Porównywanie nukleotydów i nukleozydów. Określanie i nazewnictwo składowych nukleotydów, określanie rodzajów wiązań. Tworzenie i łączenie nukleotydów w fragment łąńcucha kwasów nukleninowych (RNA, DNA). Tworzenie par komplementarnych zasad w łańcuchach kwasów nukleinowych Strona /5

4 Ćwiczenia Kolokwium z nukleotydów. Tworzenie związków wysokoenergetycznych ADP C8 i ATP, wskazywanie wiązań wysokoenergetycznych, podawanie skróconego schematu. Określanie elementów składowych mitochondrium. Określanie komplesków na schemacie łańcucha oddechowego C9 Kolokwium z glikolizy, ADP, ATP. Określanie losów pirogronianiu, Cykl Krebsa, Bilanse energetyczne C10 Kolokwium z cyklu Krebsa, powtórzenie materiału z przemian metabolicznych Razem 0 6 Metody oceny Ocena podsumowująca P1. Egzamin pisemny P11. Aktywność na zajęciach P4. Kolokwium P10. Obserwacja Warunki zaliczenia przedmiotu 1 Obecność na ćwiczeniach - 80%, nieobecność wykładach - maksymalnie 1- razy w semestrze Nieobecność na ćwiczeniach wymaga zaliczenia materiału obejmującego tematy, które były realizowane Zdanie egzaminu końcowego - test jednokrotnego wyboru Kryteria oceny Na ocenę Na ocenę.5 Na ocenę 4 Na ocenę 4.5 Na ocenę % pozytywnych odpowiedzi w teście jednokrotnego wyboru 70-79% pozytywnych odpowiedzi w teście jednokrotnego wyboru 80-89% pozytywnych odpowiedzi w teście jednokrotnego wyboru 90-94% pozytywnych odpowiedzi w teście jednokrotnego wyboru % pozytywnych odpowiedzi w teście jednokrotnego wyboru 7 Wykaz literatury Literatura podstawowa: [1] Bańkowski E. Biochemia, Podręcznik dla studentów studiów niestacjonarnych i magisterskich, Wrocław, 006, MedPharm [] Hames B.D., Hooper N.M. Krótkie wykłady, Biochemia, Warszawa, 007, PWN Literatura uzupełniająca: [1] Koolman J., Rohm K-H. Biochemia Ilustrowany przewodnik, Warszawa, 005, PZWL [] Murray R.K, Granner D.K., Mayes P.A. Biochemia Harpera, Warszawa, 008, PZWL [] Bereta J., Koj A. Zarys biochemii, Kraków, 009, Wydział Biochemii, Biofizyki, Biotechnologii UJ [4] Białecka-Florjańczyk E., Włostowska J. Chemia organiczna, Warszawa, 007, WNT [5] Fisher J., Arnold J.R.P. Chemia dla biologów, Warszawa, 008, PWN Strona 4/5

5 Publikacje/prace zbiorowe: [1] Chemia żywności T.. Sacharydy, lipidy i białka E. Sikorski (red.), Warszawa, 01 8 Informacje o nauczycielach akademickich Oboba odpowiedzialna za kartę dr Monika Zygmunt (kontakt: monika.zygmunt@poczta.onet.pl) Oboby prowadzące przedmiot dr Monika Zygmunt (kontakt: monika.zygmunt@poczta.onet.pl) Strona 5/5