Obywatelstwo Unii. - wprowadził TM ruch w kierunku unii politycznej

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Obywatelstwo Unii. - wprowadził TM ruch w kierunku unii politycznej"

Transkrypt

1 Obywatelstwo Unii - wprowadził TM ruch w kierunku unii politycznej - stworzenie silniejszej podstawy dla praw przepływu, pobytu i równego traktowania obywateli UE - zebranie istniejących uprawnień pod jednym tytułem obywatelstwa - wprowadzenie kilku nowych praw politycznych i wyborczych/ obecne art TFEU 1

2 - TL połączył ściślej obywatelstwo z zakazem dyskryminacji ze względu na przynależność państwową oraz umieścił obywatelstwo w kontekście demokracji przedstawicielskiej i uczestniczącej/ europejska inicjatywa obywatelska/ działania Komisji promowanie czynnego uczestnictwa - art. 9 TEU + prawa obywateli część druga TFUE Niedyskryminacja i Obywatelstwo Unii è zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność państwową art. 18 TFUE Artykuł 18 (dawny artykuł 12 TWE) W zakresie zastosowania Traktatów i bez uszczerbku dla postanowień szczególnych, które one przewidują, zakazana jest wszelka dyskryminacja ze względu na przynależność państwową. Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, mogą przyjąć wszelkie przepisy w celu zakazania takiej dyskryminacji. 2

3 3

4 Artykuł 9 TUE We wszystkich swoich działaniach Unia przestrzega zasady równości swoich obywateli, którzy są traktowani z jednakową uwagą przez jej instytucje, organy i jednostki organizacyjne. Obywatelem Unii jest każda osoba mająca obywatelstwo Państwa Członkowskiego. Obywatelstwo Unii ma charakter dodatkowy w stosunku do obywatelstwa krajowego i nie zastępuje go - prawo UE nie normuje zasad nabywania i utraty obywatelstwa Artykuł 20 (1) TFUE Ustanawia się obywatelstwo Unii. Obywatelem Unii jest każda osoba mająca obywatelstwo Państwa Członkowskiego. Obywatelstwo Unii ma charakter dodatkowy w stosunku do obywatelstwa krajowego, nie zastępując go jednak. 4

5 Artykuł 20 (2) TFUE Obywatele Unii korzystają z praw i podlegają obowiązkom przewidzianym w Traktatach. Mają między innymi prawo do: a) swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium Państw Członkowskich; b) głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego oraz w wyborach lokalnych w Państwie Członkowskim, w którym mają miejsce zamieszkania, na takich samych warunkach jak obywatele tego Państwa; c) korzystania na terytorium państwa trzeciego, w którym Państwo Członkowskie, którego są obywatelami, nie ma swojego przedstawicielstwa, z ochrony dyplomatycznej i konsularnej każdego z pozostałych Państw Członkowskich, na takich samych warunkach jak obywatele tego Państwa; d) kierowania petycji do Parlamentu Europejskiego, odwoływania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz zwracania się do instytucji i organów doradczych Unii w jednym z języków Traktatów oraz otrzymywania odpowiedzi w tym samym języku. Prawa te są wykonywane na warunkach i w granicach określonych przez Traktaty i środki przyjęte w ich zastosowaniu. 5

6 - Dyrektywa 2004/38 skonsolidowała dotychczasowe przepisy dot. swobodnego przepływu poszczególnych grup: pracowników, samozatrudniających się, szukających pracy, studentów, rodzin zaliczanych do kategorii obywateli UE/ ale TSUE podkreślił, że nadal istotny jest podział osób na gospodarczo aktywne i nieaktywne 6

7 Znaczenie orzecznictwa TSUE - postanowienia Traktatu dot. obywatelstwa tworzą pewne autonomiczne prawa, niezależne od innych postanowień traktatowych dot. przemieszczania się i pobytu - połączył obywatelstwo z niedyskryminacji ze względu na przynależność państwową w sposób, który wzmocnił prawa obywateli UE i ich rodzin zarówno w państwie pobytu jak i własnym państwie w sprawach np. pomocy społecznej, podatkowych, postępowania karnego, podwójnego obywatelstwa C-184/99 R. Grzelczyk Status obywatela Unii stanowi podstawowy status obywateli państw członkowskich, pozwalający tym spośród nich, którzy znajdują się w takiej samej sytuacji, korzystać z takiego samego traktowania wobec prawa w ramach określonych Traktatem, bez względu na przynależność państwową. 7

8 C 499/06 Halina Nerkowska przeciwko ZUS/Koszalin C-413/99 Baumbast i R oraz C-200/02 Zhu i Chen Obywatele są uprawnieni do przebywania na terytorium innego państwa członkowskiego już z tego tylko powodu, że są obywatelami Unii. TSUE uznał tym samym obywatelstwo UE za źródło praw do swobodnego przemieszczania się. C-34/09 Gerardo Ruiz Zambrano przeciwko Office national de l emploi 8

Zasady działania i charakter prawny UE

Zasady działania i charakter prawny UE Prof. Anna Wyrozumska Katedra Europejskiego Prawa Konstytucyjnego UŁ Jean Monnet Chair of European Constitutional Law Zasady działania i charakter prawny UE Wspólne wartości Artykuł 2 TUE Unia opiera się

Bardziej szczegółowo

Wspólne Polityki wykład 7, semestr 2. Jednolity Rynek Europejski.

Wspólne Polityki wykład 7, semestr 2. Jednolity Rynek Europejski. Wspólne Polityki wykład 7, semestr 2 Jednolity Rynek Europejski. Swoboda przepływu osób Dr Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Swoboda przepływu osób Jeden z kluczowych

Bardziej szczegółowo

ANNA BIERNACKA-RYGIEL TEAM EUROPE

ANNA BIERNACKA-RYGIEL TEAM EUROPE ANNA BIERNACKA-RYGIEL TEAM EUROPE OBYWATELSTWO UNII EUROPEJSKIEJ Każda osoba będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej jest obywatelem europejskim. Obywatelstwo Unii Europejskiej uzupełnia

Bardziej szczegółowo

Rok Obywatela prawa każdego obywatela w UE. Natalia Krzyżan WIR Poznań 05.03.2013 r.

Rok Obywatela prawa każdego obywatela w UE. Natalia Krzyżan WIR Poznań 05.03.2013 r. Rok Obywatela prawa każdego obywatela w UE Natalia Krzyżan WIR Poznań 05.03.2013 r. Europejski Rok Praw Obywateli 2013 Obywatelstwo Unii Europejskiej Każda osoba posiadająca obywatelstwo państwa członkowskiego

Bardziej szczegółowo

Obywatel UE Civis Europaeus sum

Obywatel UE Civis Europaeus sum Obywatel UE Civis Europaeus sum dr Jan Misiuna Polskie Stowarzyszenie Badań Wspólnoty Europejskiej Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Projekt realizowany z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji

Bardziej szczegółowo

Wspólne Polityki UE. Jednolity Rynek Europejski. Swoboda przepływu osób

Wspólne Polityki UE. Jednolity Rynek Europejski. Swoboda przepływu osób Wspólne Polityki UE Jednolity Rynek Europejski. Swoboda przepływu osób Dr Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan zajęć Teoria, efekty liberalizacji czynników produkcji,

Bardziej szczegółowo

Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej

Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej Wstęp do prawa europejskiego Prawo wieczorowe, 2. Rok, r.a. 2017/18 Dr Anna Czaplińska Ochrona praw podstawowych w Unii Europejskiej 1. Rozwój ochrony praw podstawowych w porządku WE/UE Koncepcja ochrony

Bardziej szczegółowo

Wykaz podstaw prawnych przewidujących stosowanie zwykłej procedury ustawodawczej w traktacie z Lizbony 1

Wykaz podstaw prawnych przewidujących stosowanie zwykłej procedury ustawodawczej w traktacie z Lizbony 1 Wykaz podstaw prawnych przewidujących stosowanie zwykłej procedury ustawodawczej w traktacie z Lizbony 1 Niniejszy załącznik zawiera wykaz podstaw prawnych, do których ma zastosowanie zwykła procedura

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część A. Testy. Wykaz skrótów Wykaz literatury Wykaz stron internetowych Przedmowa XIII XVII XIX XXI

Spis treści. Część A. Testy. Wykaz skrótów Wykaz literatury Wykaz stron internetowych Przedmowa XIII XVII XIX XXI Wykaz skrótów Wykaz literatury Wykaz stron internetowych Przedmowa XIII XVII XIX XXI Część A. Testy Test 1 1 Odpowiedzi do testu 1 113 Test 2 6 Odpowiedzi do testu 2 115 Test 3 10 Odpowiedzi do testu 3

Bardziej szczegółowo

(notyfikowana jako dokument nr C(2017) 2200) (Jedynie tekst w języku angielskim jest autentyczny)

(notyfikowana jako dokument nr C(2017) 2200) (Jedynie tekst w języku angielskim jest autentyczny) L 92/100 DECYZJA KOMISJI (UE) 2017/652 z dnia 29 marca 2017 r. w sprawie proponowanej inicjatywy obywatelskiej Minority SafePack one million signatures for diversity in Europe KOMISJA EUROPEJSKA, (notyfikowana

Bardziej szczegółowo

PODSTAWA PRAWNA ZWYKŁEJ PROCEDURY USTAWODAWCZEJ. Podstawa prawna Przedmiot Elementy procedury 1. w ogólnym interesie gospodarczym

PODSTAWA PRAWNA ZWYKŁEJ PROCEDURY USTAWODAWCZEJ. Podstawa prawna Przedmiot Elementy procedury 1. w ogólnym interesie gospodarczym ZAŁĄCZNIK III PODSTAWA PRAWNA ZWYKŁEJ PROCEDURY USTAWODAWCZEJ 1 Podstawa prawna Przedmiot Elementy procedury 1 Artykuł 14 Artykuł 15 ust. 3 Artykuł 16 ust. 2 Artykuł 18 Artykuł 19 ust. 2 Artykuł 21 ust.

Bardziej szczegółowo

Unia Europejska - charakterystyka (zarys treści na potrzeby ćwiczeń z zakresu KPP UE)

Unia Europejska - charakterystyka (zarys treści na potrzeby ćwiczeń z zakresu KPP UE) Unia Europejska - charakterystyka (zarys treści na potrzeby ćwiczeń z zakresu KPP UE) Ogólna charakterystyka UE Charakter prawny art. 1 akapit 2 TUE Osobowość prawna art. 47 TUE, art. 216, 221, 335 TFUE

Bardziej szczegółowo

Komisja Prawna Przewodniczący

Komisja Prawna Przewodniczący PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Prawna Przewodniczący 28.3.2012 Sz.P. Doris Pack Przewodnicząca Komisja Kultury i Edukacji BRUKSELA Przedmiot: Opinia w sprawie podstawy prawnej wniosku dotyczącego

Bardziej szczegółowo

Postępowanie o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym (art. 267 akapit 1 TFUE, )

Postępowanie o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym (art. 267 akapit 1 TFUE, ) Postępowanie o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym (art. 267 akapit 1 TFUE, ) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest właściwy do orzekania w trybie prejudycjalnym: a) o wykładni Traktatów;

Bardziej szczegółowo

Pochodne wywodzenie praw pobytowych od obywateli UE przez obywateli państw trzecich

Pochodne wywodzenie praw pobytowych od obywateli UE przez obywateli państw trzecich Za: http://efap.pl/projekty/analizy Pochodne wywodzenie praw pobytowych od obywateli UE przez obywateli państw trzecich Art. 20 TFUE ustanawia obywatelstwo Unii Europejskiej, z którego posiadaniem wiążą

Bardziej szczegółowo

Prawa mniejszości narodowych w Unii Europejskiej: teoria i praktyka

Prawa mniejszości narodowych w Unii Europejskiej: teoria i praktyka Prawa mniejszości narodowych w Unii Europejskiej: teoria i praktyka Dr Katarzyna Miksza kbogdzevic@mruni.eu Plan 1. Wstęp. Postanowienia Traktatów 2. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej 3. Postanowienia

Bardziej szczegółowo

Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Preambuła

Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Preambuła Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej Preambuła N a r o d y E u r o p y, t w o r z ą c m i ę d z y s o b ą c o r a z ś c i ś l e j s z y z w i ą z e k, s ą z d e c y d o w a n e d z i e l i ć z e s

Bardziej szczegółowo

PRAWA PODSTAWOWE W UNII EUROPEJSKIEJ

PRAWA PODSTAWOWE W UNII EUROPEJSKIEJ PRAWA PODSTAWOWE W UNII EUROPEJSKIEJ Marta Statkiewicz Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski OCHRONA PRAW CZŁOWIEKA W EUROPIE OCHRONA

Bardziej szczegółowo

STUDIA PODYPLOMOWE "OCHRONA ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM

STUDIA PODYPLOMOWE OCHRONA ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM 1 2 3 4 5 6 1 2 pomiędzy państwa członkowskie i UE oraz Traktacie z Lizbony Prof. UJ Dr hab. Nina Półtorak 6 listopada 2015 r. Cele i wartości UE W preambułach do obu traktatów W początkowych przepisach

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Str. Nb. Wykaz skrótów... XV Wstęp do piątego wydania... XVII

Spis treści. Str. Nb. Wykaz skrótów... XV Wstęp do piątego wydania... XVII Wykaz skrótów... XV Wstęp do piątego wydania... XVII Rozdział I. Wprowadzenie... 1 1 1. Pojęcie prawa europejskiego i prawa Unii Europejskiej... 1 1 2. Proces integracji państw europejskich po II wojnie

Bardziej szczegółowo

TRAKTAT KONSTYTUCYJNY UNII EUROPEJSKIEJ STRUKTURA

TRAKTAT KONSTYTUCYJNY UNII EUROPEJSKIEJ STRUKTURA STRUKTURA Struktura Traktatu Konstytucyjnego Traktat Konstytucyjny jest podzielony na cztery części poprzedzone preambułą. Poszczególne części podzielone są na rozdziały, a niektóre z nich na sekcje i

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA DLA CZYTELNIKA

INFORMACJA DLA CZYTELNIKA INFORMACJA DLA CZYTELNIKA Niniejsza publikacja zawiera wersje skonsolidowane Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) wraz z ich protokołami i załącznikami

Bardziej szczegółowo

Poprawka 3 Claude Moraes w imieniu Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

Poprawka 3 Claude Moraes w imieniu Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych 3.4.2019 A8-0047/3 Poprawka 3 Claude Moraes w imieniu Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Sprawozdanie A8-0047/2019 Sergei Stanishev Państwa trzecie, których obywatele

Bardziej szczegółowo

Prawo Unii Europejskiej zagadnienia egzaminacyjne (2014/2015)

Prawo Unii Europejskiej zagadnienia egzaminacyjne (2014/2015) Prawo Unii Europejskiej zagadnienia egzaminacyjne (2014/2015) 1. Sposoby pojmowania terminów: prawo europejskie, prawo wspólnotowe, Prawo Unii Europejskiej. 2. Rada Europy charakter prawny, statutowe cele

Bardziej szczegółowo

Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych

Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych 18.7.2012 2011/0217(COD) POPRAWKA 162 Projekt sprawozdania Antigoni Papadopoulou (PE480.579v01-00) w

Bardziej szczegółowo

Dokument z posiedzenia. w sprawie stosowania postanowień Traktatu dotyczących obywatelstwa UE (2018/2111(INI))

Dokument z posiedzenia. w sprawie stosowania postanowień Traktatu dotyczących obywatelstwa UE (2018/2111(INI)) Parlament Europejski 2014-2019 Dokument z posiedzenia A8-0041/2019 29.1.2019 SPRAWOZDANIE w sprawie stosowania postanowień Traktatu dotyczących obywatelstwa UE (2018/2111(INI)) Komisja Spraw Konstytucyjnych

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 83/47 WERSJA SKONSOLIDOWANA TRAKTATU FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 83/47 WERSJA SKONSOLIDOWANA TRAKTATU FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ 30.3.2010 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 83/47 WERSJA SKONSOLIDOWANA TRAKTATU O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ 30.3.2010 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 83/49 PREAMBUŁA JEGO KRÓLEWSKA MOŚĆ

Bardziej szczegółowo

1.Pojęcie i charakter prawa podatkowego UE

1.Pojęcie i charakter prawa podatkowego UE 1.Pojęcie i charakter prawa podatkowego UE Prawo podatkowe UE próba definicji Prawo podatkowe UE jest przede wszystkim zbiorem przepisów będących instrumentem realizacji celów Traktatu o funkcjonowaniu

Bardziej szczegółowo

System instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej. Autor: Justyna Maliszewska-Nienartowicz CZĘŚĆ I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ

System instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej. Autor: Justyna Maliszewska-Nienartowicz CZĘŚĆ I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ System instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej. Autor: Justyna Maliszewska-Nienartowicz CZĘŚĆ I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ ROZDZIAŁ 1. CHARAKTER PRAWNY UNII EUROPEJSKIEJ ROZDZIAŁ 2. OSOBOWOŚĆ

Bardziej szczegółowo

Instytucja obywatelstwa Unii Europejskiej

Instytucja obywatelstwa Unii Europejskiej DAMIAN KIWIOR Instytucja obywatelstwa Unii Europejskiej 1. Rys historyczny tworzenia instytucji obywatelstwa UE Artykuł 20 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 1 stanowi, iż ustanawia się

Bardziej szczegółowo

UNIA EUROPEJSKA PARLAMENT EUROPEJSKI

UNIA EUROPEJSKA PARLAMENT EUROPEJSKI UNIA EUROPEJSKA PARLAMENT EUROPEJSKI RADA Bruksela, 23 września 2016 r. (OR. en) 2015/0306 (COD) PE-CONS 30/16 MIGR 126 FRONT 280 COMIX 498 CODEC 1003 AKTY USTAWODAWCZE I INNE INSTRUMENTY Dotyczy: ROZPORZĄDZENIE

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz literatury... XVII Przedmowa... XIX

Spis treści. Wykaz literatury... XVII Przedmowa... XIX Wykaz skrótów... XIII Wykaz literatury... XVII Przedmowa... XIX Rozdział I. Zagadnienia wprowadzające... 1 1. Prawo Unii Europejskiej jako akademicka dyscyplina prawa... 3 I. Rozwój autonomicznej dyscypliny

Bardziej szczegółowo

Pan Michał Boni Minister Administracji i Cyfryzacji WARSZAWA

Pan Michał Boni Minister Administracji i Cyfryzacji WARSZAWA RZECZPOSPOLITA POLSKA Rzecznik Praw Obywatelskich RPO-638794-XVIII/10/GK 00-090 Warszawa Tel. centr. 22 551 77 00 Al. Solidarności 77 Fax 22 827 64 53 Pan Michał Boni Minister Administracji i Cyfryzacji

Bardziej szczegółowo

Spis treści: Wykaz skrótów Przedmowa (Artur Kuś)

Spis treści: Wykaz skrótów Przedmowa (Artur Kuś) Spis treści: Wykaz skrótów Przedmowa (Artur Kuś) Rozdział I. Geneza i rozwój procesów integracyjnych w Europie po II wojnie światowej (Tomasz Sieniow) ı2. PodłoŜe procesów integracyjnych w Europie po II

Bardziej szczegółowo

Wyroki TSUE (kolor żółty orzeczenia których tezy są do obowiązkowej lektury przed zajęciami):

Wyroki TSUE (kolor żółty orzeczenia których tezy są do obowiązkowej lektury przed zajęciami): prof. Robert Grzeszczak Katedra Prawa Europejskiego Wydział Prawa i Administracji Uniwersytet Warszawski Sylabus oraz przegląd orzeczeń do tematu: Instytucja obywatelstwa Unii Europejskiej, orzecznictwo

Bardziej szczegółowo

1. Traktat o Unii Europejskiej

1. Traktat o Unii Europejskiej 1. Traktat o Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana; Dz.Urz. C 326 z 2012 r., s. 13) Spis treści Preambuła.......................................... 1 Tytuł I. Postanowienia wspólne............................

Bardziej szczegółowo

STUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM

STUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM Przekazanie kompetencji ustawodawczych UE dr Aleksandra Sołtysińska Źródła prawa i procedury prawodawcze UE 1-2 grudnia 2017 roku przyjmowanie aktów prawnych wykonanie aktów prawnych środki proceduralne

Bardziej szczegółowo

C 326/266 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 26.10.2012. PROTOKÓŁ (nr 7) W SPRAWIE PRZYWILEJÓW I IMMUNITETÓW UNII EUROPEJSKIEJ

C 326/266 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 26.10.2012. PROTOKÓŁ (nr 7) W SPRAWIE PRZYWILEJÓW I IMMUNITETÓW UNII EUROPEJSKIEJ C 326/266 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 26.10.2012 PROTOKÓŁ (nr 7) W SPRAWIE PRZYWILEJÓW I IMMUNITETÓW UNII EUROPEJSKIEJ WYSOKIE UMAWIAJĄCE SIĘ STRONY, MAJĄC NA UWADZE, że zgodnie z artykułem 343

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Warszawski

Uniwersytet Warszawski prof. nadzw. UW dr hab. Robert Grzeszczak Uniwersytet Warszawski Dwie narracje O OBYWATELSTWIE unijnym obywatel rynku I OBYWATEL Unii Europejskiej 1. Wstęp Obywatele stanowią centrum integracji europejskiej

Bardziej szczegółowo

Prawo pierwotne i prawo wtórne

Prawo pierwotne i prawo wtórne Prawo UE Prawo pierwotne i prawo wtórne Jednolity reżim prawny Prawo pierwotne = Traktaty założycielskie, rewizyjne, akcesyjne, ogólne zasady prawa Prawo wtórne = stanowione przez instytucje+ umowy międzynarodowe

Bardziej szczegółowo

Zasady działania UE. Podstawowy element porządku konstytucyjnego wertykalny podział kompetencji podział między UE i państwa członkowskie

Zasady działania UE. Podstawowy element porządku konstytucyjnego wertykalny podział kompetencji podział między UE i państwa członkowskie Prof. Anna Wyrozumska Katedra Europejskiego Prawa Konstytucyjnego UŁ Jean Monnet Chair of European Constitutional Law Zasada przyznania kompetencji Artykuł 5 TUE Zasady działania UE 1. Granice kompetencji

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Komisja Petycji 30.1.2015 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 1128/2012, którą złożyła L. A. (Armenia/Rosja) w sprawie rzekomej dyskryminacji i uznawania jej kwalifikacji

Bardziej szczegółowo

PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ. opracowanie: mgr Zuzanna Witek

PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ. opracowanie: mgr Zuzanna Witek PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ opracowanie: mgr Zuzanna Witek Specyfika Unii Europejskiej po wejściu w życie traktatu z Lizbony TL z 13 grudnia 2007r., wejście w życie 1 grudnia 2009r. Traktat z Lizbony wprowadził

Bardziej szczegółowo

Spis treœci. Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Przedmowa... XXVII

Spis treœci. Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Przedmowa... XXVII Wykaz skrótów... Wykaz literatury... XV XXI Przedmowa... XXVII Rozdzia³ I. Zagadnienia wstêpne... 1 1. Pojêcie instytucji europejskich w szerokim i w¹skim znaczeniu... 1 2. Informacje ogólne o organizacjach

Bardziej szczegółowo

HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ. Marta Statkiewicz Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego Uniwersytet Wrocławski

HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ. Marta Statkiewicz Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego Uniwersytet Wrocławski HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Marta Statkiewicz Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego Uniwersytet Wrocławski 1944 1948 9 maj 1950 1951 27 maj 1952 1957 1960 1965 1974 1986 1992 Ustanowienie

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. I. Uwagi ogólne

Wprowadzenie. I. Uwagi ogólne I. Uwagi ogólne Prawo Unii Europejskiej stanowi swoisty system prawa, odrębny zarówno od prawa międzynarodowego, jak i prawa poszczególnych państw członkowskich Unii. Dorobek prawny UE jest określany mianem

Bardziej szczegółowo

PARLAMENT EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Petycji 2009 29.03.2011 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Dotyczy: Petycji 1609/2008, którą złoŝył D.A.L. (Wielka Brytania), w sprawie domniemanej dyskryminacji przy przyjmowaniu do

Bardziej szczegółowo

STUDIA PODYPLOMOWE "OCHRONA ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM

STUDIA PODYPLOMOWE OCHRONA ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM 3 4 5 6 7 Unia Europejska i prawo unijne po Traktacie z Lizbony -zagadnienia wprowadzające Prof. dr hab. Stanisław Biernat 7 listopada 05 r. Droga Polski do Unii Europejskiej 99 Podpisanie Układu Europejskiego

Bardziej szczegółowo

TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ

TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ TUE - Traktat o Unii Europejskiej. TFUE - Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. KPP - Karta praw podstawowych Unii Europejskiej / [redaktor prowadzący Katarzyna Gierłowska]. wyd. 2. Warszawa, cop.

Bardziej szczegółowo

Wniosek dotyczący rozporządzenia (COM(2019)0053 C8-0039/ /0019(COD)) POPRAWKI PARLAMENTU * do tekstu proponowanego przez Komisję

Wniosek dotyczący rozporządzenia (COM(2019)0053 C8-0039/ /0019(COD)) POPRAWKI PARLAMENTU * do tekstu proponowanego przez Komisję 8.3.2019 A8-0161/ 001-011 POPRAWKI 001-011 Poprawki złożyła Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych Sprawozdanie Marian Harkin, Jean Lambert A8-0161/2019 Ustanowienie środków awaryjnych w dziedzinie koordynacji

Bardziej szczegółowo

Droga Polski do Unii Europejskiej

Droga Polski do Unii Europejskiej Prof. dr hab. Stanisław Biernat Unia Europejska i prawo unijne po Traktacie z Lizbony -zagadnienia wprowadzające STUDIA PODYPLOMOWE 7 listopada 2015 r. Droga Polski do Unii Europejskiej 1991 Podpisanie

Bardziej szczegółowo

SWOBODNY PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW

SWOBODNY PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW SWOBODNY PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW Jedną z czterech swobód, z których korzystają obywatele UE, jest swobodny przepływ pracowników. Obejmuje on prawo pracowników do przemieszczania się i pobytu, prawo wjazdu

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 kwietnia 2016 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 kwietnia 2016 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 28 kwietnia 2016 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2016/0061 (NLE) 8112/16 JUSTCIV 69 AKTY USTAWODAWCZE I INNE INSTRUMENTY Dotyczy: DECYZJA RADY upoważniająca

Bardziej szczegółowo

SWOBODNY PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW

SWOBODNY PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW SWOBODNY PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW Jedną z czterech swobód, z których korzystają obywatele UE, jest swobodny przepływ pracowników. Obejmuje on prawo pracowników do przemieszczania się i pobytu, prawo wjazdu

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. I. Uwagi ogólne

Wprowadzenie. I. Uwagi ogólne I. Uwagi ogólne Prawo Unii Europejskiej stanowi swoisty system prawa, odrębny zarówno od prawa międzynarodowego, jak i prawa poszczególnych państw członkowskich Unii. Dorobek prawny UE jest określany mianem

Bardziej szczegółowo

POPRAWKI PL Zjednoczona w różnorodności PL 2011/2182(INI) Projekt sprawozdania Adina-Ioana Vălean (PE473.

POPRAWKI PL Zjednoczona w różnorodności PL 2011/2182(INI) Projekt sprawozdania Adina-Ioana Vălean (PE473. PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 20.1.2012 2011/2182(INI) POPRAWKI 1-188 Projekt sprawozdania Adina-Ioana Vălean (PE473.706v02-00) w sprawie sprawozdania na temat obywatelstwa UE 2010 r.:

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy L 344. Unii Europejskiej. Legislacja. Akty ustawodawcze. Tom grudnia Wydanie polskie. Spis treści ROZPORZĄDZENIA

Dziennik Urzędowy L 344. Unii Europejskiej. Legislacja. Akty ustawodawcze. Tom grudnia Wydanie polskie. Spis treści ROZPORZĄDZENIA Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej ISSN 1725-5139 L 344 Wydanie polskie Legislacja Tom 53 29 grudnia 2010 Spis treści I Akty ustawodawcze ROZPORZĄDZENIA Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 listopada 2014 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 listopada 2014 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 listopada 2014 r. (OR. en) 15206/14 FREMP 198 JAI 846 COHOM 152 POLGEN 156 NOTA Od: Do: Dotyczy: Prezydencja Rada Zapewnienie poszanowania praworządności I. WPROWADZENIE

Bardziej szczegółowo

Unit 3-03/ Kompetencje Unii. Zasady strukturalne

Unit 3-03/ Kompetencje Unii. Zasady strukturalne Unit 3-03/09.11.2016 Kompetencje Unii. Zasady strukturalne Fragmenty z podręcznika: Zasady działania UE: pkt 73-74 Zasada przyznania kompetencji (kompetencje wyłączne i dzielone; kompetencje wyraźnie i

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 340/19

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 340/19 13.12.2012 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 340/19 DECYZJA RADY z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie stanowiska w odniesieniu do przyjęcia postanowień dotyczących koordynacji systemów zabezpieczenia

Bardziej szczegółowo

KONSPEKT ZAJĘĆ przepływ pracowników (całość tj. trzy części):

KONSPEKT ZAJĘĆ przepływ pracowników (całość tj. trzy części): Prof.UW dr hab. Robert Grzeszczak Katedra Prawa Europejskiego Wydział Prawa i Administracji UW KONSPEKT ZAJĘĆ przepływ pracowników (całość tj. trzy części): I część swobody przepływu pracowników: Podstawy

Bardziej szczegółowo

SYSTEM OCHRONY PRAWNEJ UE

SYSTEM OCHRONY PRAWNEJ UE SYSTEM OCHRONY PRAWNEJ UE opracowanie: mgr Zuzanna Witek Specyfika Unii Europejskiej po wejściu w życie traktatu z Lizbony TL z 13 grudnia 2007r., wejście w życie 1 grudnia 2009r. Traktat z Lizbony wprowadził

Bardziej szczegółowo

Pan Andrzej Adamczyk Minister Infrastruktury ul. Chałubińskiego 4/ Warszawa

Pan Andrzej Adamczyk Minister Infrastruktury ul. Chałubińskiego 4/ Warszawa RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH Warszawa, 1. VII.7033.8.2015.AMB Pan Andrzej Adamczyk Minister Infrastruktury ul. Chałubińskiego 4/6 00-928 Warszawa Rzecznik Praw Obywatelskich co najmniej od 2014 r. monitoruje

Bardziej szczegółowo

PROTOKÓŁ (nr 7) W SPRAWIE PRZYWILEJÓW I IMMUNITETÓW UNII EUROPEJSKIEJ ROZDZIAŁ I MIENIE, FUNDUSZE, AKTYWA I OPERACJE UNII EUROPEJSKIEJ.

PROTOKÓŁ (nr 7) W SPRAWIE PRZYWILEJÓW I IMMUNITETÓW UNII EUROPEJSKIEJ ROZDZIAŁ I MIENIE, FUNDUSZE, AKTYWA I OPERACJE UNII EUROPEJSKIEJ. C 115/266 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 9.5.2008 PROTOKÓŁ (nr 7) W SPRAWIE PRZYWILEJÓW I IMMUNITETÓW UNII EUROPEJSKIEJ WYSOKIE UMAWIAJĄCE SIĘ STRONY, MAJĄC NA UWADZE, że zgodnie z artykułem 343

Bardziej szczegółowo

numer paszportu lub nazwę i numer innego dokumentu stwierdzającego tożsamość,

numer paszportu lub nazwę i numer innego dokumentu stwierdzającego tożsamość, Warszawa, dnia 27 lutego 2019 r. PAŃSTWOWA KOMISJA WYBORCZA ZPOW-501-21/19 Informacja Państwowej Komisji Wyborczej o warunkach udziału obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi w wyborach

Bardziej szczegółowo

KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ

KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ 30.3.2010 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 83/389 KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ (2010/C 83/02) 30.3.2010 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 83/391 Parlament Europejski, Rada i Komisja

Bardziej szczegółowo

PRAWA CZŁOWIEKA Dokumenty międzynarodowe

PRAWA CZŁOWIEKA Dokumenty międzynarodowe Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Prawa i wolności: prawo do życia, zniesienie kary śmierci, wolność od tortur i nieludzkiego lub poniżającego traktowania lub karania, wolność

Bardziej szczegółowo

Prawa obywateli państw trzecich, będących członkami rodziny obywateli Unii, którzy są ofiarami przemocy domowej

Prawa obywateli państw trzecich, będących członkami rodziny obywateli Unii, którzy są ofiarami przemocy domowej Prawa obywateli państw trzecich, będących członkami rodziny obywateli Unii, którzy są ofiarami przemocy domowej 1. Wprowadzenie 1.1 Centrum AIRE to specjalistyczna organizacja charytatywna, której misją

Bardziej szczegółowo

TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ (wersja skonsolidowana) str. 15. TYTUŁ I. Postanowienia wspólne (art. 1-8) str. 17

TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ (wersja skonsolidowana) str. 15. TYTUŁ I. Postanowienia wspólne (art. 1-8) str. 17 Spis treści TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ (wersja skonsolidowana) str. 15 PREAMBUŁA str. 15 TYTUŁ I. Postanowienia wspólne (art. 1-8) str. 17 TYTUŁ II. Postanowienia o zasadach demokratycznych (art. 9-12)

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA KOMISJA WYBORCZA ZPOW /14

PAŃSTWOWA KOMISJA WYBORCZA ZPOW /14 Warszawa, dnia 27 stycznia 2014 r. PAŃSTWOWA KOMISJA WYBORCZA ZPOW-903-17/14 Informacja Państwowej Komisji Wyborczej o warunkach udziału obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi w wyborach

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 maja 2017 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 maja 2017 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 maja 2017 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2016/0063 (NLE) 14868/16 JAI 1002 FREMP 196 DROIPEN 197 COCON 27 COHOM 150 COPEN 358 EDUC 400 MIGR 204

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 24.1.2017 r. COM(2017) 32 final SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW NA PODSTAWIE

Bardziej szczegółowo

STUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM

STUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM Rozwój podstaw traktatowych Wspólnot Europejskich (Unii Europejskiej) do Traktatu z Lizbony Stanisław Biernat Prawo Unii Europejskiej po Traktacie z Lizbony STUDIA PODYPLOMOWE 17 listopada 2017 r. 1951

Bardziej szczegółowo

Regulamin Konkursu wiedzy o historii integracji europejskiej oraz prawach obywatelskich Euro obywatel

Regulamin Konkursu wiedzy o historii integracji europejskiej oraz prawach obywatelskich Euro obywatel Regulamin Konkursu wiedzy o historii integracji europejskiej oraz prawach obywatelskich Euro obywatel I. Organizatorzy 1. Organizatorem konkursu jest Fundacja Civis Polonus z siedziba w Warszawie oraz

Bardziej szczegółowo

Kształtowanie się prawa antydyskryminacyjnego w UE

Kształtowanie się prawa antydyskryminacyjnego w UE Kształtowanie się prawa antydyskryminacyjnego w UE dr Adam Bodnar Wydział Prawa i Administracji UW Helsińska Fundacja Praw Człowieka Poznań, 19 kwietnia 2013 r. Zasada niedyskryminacji ze względu na płeć

Bardziej szczegółowo

10116/14 mb/aga/mak 1 DG D 2B

10116/14 mb/aga/mak 1 DG D 2B RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 21 maja 2014 r. (02.06) (OR. en) 10116/14 NOTA Od: Do: Sprawozdanie Komisji: FREMP 100 JAI 352 POLGEN 72 ASILE 16 COHOM 88 COPEN 157 CULT 85 DATAPROTECT 78 DROIPEN 78 ECOFIN

Bardziej szczegółowo

Do druku nr 162. Warszawa, 7 stycznia 2016 r. BAS-W APEiM-15/16. Pan Marek Kuchemski

Do druku nr 162. Warszawa, 7 stycznia 2016 r. BAS-W APEiM-15/16. Pan Marek Kuchemski Do druku nr 162 ł:utlypospoutfl POtSKif/ BIURO ANALIZ SEJMOWYCH KANCELARII SEJMU BAS-W APEiM-15/16 Warszawa, 7 stycznia 2016 r. Pan Marek Kuchemski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia w sprawie

Bardziej szczegółowo

TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ( ) (Dz. U. z dnia 30 kwietnia 2004 r.)

TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ( ) (Dz. U. z dnia 30 kwietnia 2004 r.) Dz.U.2004.90.864/2 2014.07.01 zm.wyn.z Dz.U.UE.L.2014.182.1 art. 1 TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ( ) (Dz. U. z dnia 30 kwietnia 2004 r.) Jego Królewska Mość Król Belgów, Prezydent Republiki

Bardziej szczegółowo

WERSJE SKONSOLIDOWANE

WERSJE SKONSOLIDOWANE 26.10.2012 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 326/1 WERSJE SKONSOLIDOWANE TRAKTATU O UNII EUROPEJSKIEJ I TRAKTATU O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ (2012/C 326/01) 26.10.2012 Dziennik Urzędowy Unii

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Prawna 16.6.2011 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW (53/2011) Przedmiot: Uzasadniona opinia włoskiej Izby Deputowanych, dotycząca wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu

Bardziej szczegółowo

Ramy prawne UE w zakresie równości

Ramy prawne UE w zakresie równości Ramy prawne UE w zakresie równości dr Adam Bodnar Uniwersytet Warszawski, Wydział Prawa i Administracji Helsińska Fundacja Praw Człowieka Trewir, dnia 19 maja 2014 r. Równe traktowanie kobiet i mężczyzn

Bardziej szczegółowo

SWOBODNY PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW

SWOBODNY PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW SWOBODNY PRZEPŁYW PRACOWNIKÓW Jedną z czterech swobód przysługujących obywatelom UE jest swobodny przepływ pracowników. Obejmuje on prawo pracowników do przemieszczania się i pobytu, prawo wjazdu i pobytu

Bardziej szczegółowo

Wydział Rozwoju Powiatu i Funduszy Europejskich - pokój 206, tel. 041 39 53 012

Wydział Rozwoju Powiatu i Funduszy Europejskich - pokój 206, tel. 041 39 53 012 Obywatelem Unii jest każda osoba mająca przynależność Państwa Członkowskiego ( ) Obywatele Unii korzystają z praw i podlegają obowiązkom przewidzianym w niniejszym Traktacie. (Traktat z Maastricht, Art.

Bardziej szczegółowo

TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ (WYCIĄG)

TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ (WYCIĄG) TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ (WYCIĄG) Artykuł 37. (dawny art. 31 TWE) 1. Państwa Członkowskie dostosowują monopole państwowe o charakterze handlowym w taki sposób, aby wykluczona była wszelka

Bardziej szczegółowo

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) L 128/8 DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2014/54/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie środków ułatwiających korzystanie z praw przyznanych pracownikom w kontekście swobodnego przepływu pracowników

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ II KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII PREAMBUŁA

CZĘŚĆ II KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII PREAMBUŁA 16.12.2004 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 310/41 CZĘŚĆ II KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII PREAMBUŁA Narody Europy, tworząc między sobą coraz ściślejszy związek, są zdecydowane dzielić ze sobą pokojową

Bardziej szczegółowo

Kompetencje i stanowienie prawa w UE

Kompetencje i stanowienie prawa w UE Prof. dr hab. Anna Wyrozumska Katedra Europejskiego Prawa Konstytucyjnego UŁ Jean Monnet Chair of European Constitutional Law Kompetencje i stanowienie prawa w UE Prawo pierwotne i wtórne 1. Prawo pierwotne

Bardziej szczegółowo

Przemyskie Tragi Edukacji i Pracy

Przemyskie Tragi Edukacji i Pracy Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach dotacji dla punktów informacji publicznej Sieć Punktów Informacji Europejskiej Europe Direct w latach 2013-2017 Punkt Informacji Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Wyborca, nie później niż 7. dnia przed dniem wyborów, otrzyma z Urzędu Gminy w Popielowie pakiet wyborczy.

Wyborca, nie później niż 7. dnia przed dniem wyborów, otrzyma z Urzędu Gminy w Popielowie pakiet wyborczy. Kodeks wyborczy dopuszcza uczestnictwo w tych wyborach poprzez głosowanie korespondencyjne, poza miejscem swojego zamieszkania także za granicą oraz umożliwia wzięcie udziału w wyborach obywatelom Unii

Bardziej szczegółowo

Wpływ prawa UE na krajowe porządki prawne w dziedzinie zwalczania dyskryminacji

Wpływ prawa UE na krajowe porządki prawne w dziedzinie zwalczania dyskryminacji Wpływ prawa UE na krajowe porządki prawne w dziedzinie zwalczania dyskryminacji dr Przemysław Mikłaszewicz 1. Zakres zastosowania prawa Unii 1.1.Kiedy równość wyrażona w Karcie praw podstawowych UE ma

Bardziej szczegółowo

NSP (Z) III ćwiczenia nr ZASADY DZIAŁANIA UNII EUROPEJSKIEJ

NSP (Z) III ćwiczenia nr ZASADY DZIAŁANIA UNII EUROPEJSKIEJ NSP (Z) III ćwiczenia nr 2 24.03.2013 ZASADY DZIAŁANIA UNII EUROPEJSKIEJ ZASADY KONSTYTUCYJNE UE 1. Zasada solidarności (lojalności) 2. Zasada pomocniczości 3. Zasada wzmocnionej współpracy ZASADY, NA

Bardziej szczegółowo

Paweł Daszczuk Problem obywatelstwa unijnego. Studenckie Zeszyty Naukowe 9/14, 64-75

Paweł Daszczuk Problem obywatelstwa unijnego. Studenckie Zeszyty Naukowe 9/14, 64-75 Paweł Daszczuk Problem obywatelstwa unijnego Studenckie Zeszyty Naukowe 9/14, 64-75 2006 Studenckie Zeszyty Naukowe N r 14 Niemiec, stosująca zasadę ius sanguinis.4 Ze względu na dużą populację imigrantów,

Bardziej szczegółowo

KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ

KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ 26.10.2012 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 326/391 KARTA PRAW PODSTAWOWYCH UNII EUROPEJSKIEJ (2012/C 326/02) C 326/392 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 26.10.2012 PREAMBUŁA.........................................................

Bardziej szczegółowo

Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6.10.2009 r. w sprawie C-123/08 Wolzenburg. I. Stan faktyczny i prawny

Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6.10.2009 r. w sprawie C-123/08 Wolzenburg. I. Stan faktyczny i prawny Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6.10.2009 r. w sprawie C-123/08 Wolzenburg I. Stan faktyczny i prawny W dniu 6 października 2009 r. Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich wydał wyrok

Bardziej szczegółowo

1. Traktat o Unii Europejskiej

1. Traktat o Unii Europejskiej 1. Traktat o Unii Europejskiej Spis treści Preambuła... 1 TytułI.Postanowieniawspólne... 3 Tytuł II. Postanowienia o zasadach demokratycznych............ 9 Tytuł III. Postanowienia o instytucjach.....................

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Komisja Petycji 16.12.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 0171/2012, którą złożył Klaus Träger (Niemcy), w sprawie różnych okresów przedawnienia stosowanych we

Bardziej szczegółowo

możliwe nadużywanie pozycji dominującej na rynku zamówień publicznych - zamówienia in-house

możliwe nadużywanie pozycji dominującej na rynku zamówień publicznych - zamówienia in-house możliwe nadużywanie pozycji dominującej na rynku zamówień publicznych - zamówienia in-house dr Wojciech Hartung Stowarzyszenie Prawa Zamówień Publicznych Warszawa, 12 czerwca 2018 r. O czym porozmawiamy?

Bardziej szczegółowo

Kompetencje i stanowienie prawa w UE

Kompetencje i stanowienie prawa w UE Prof. dr hab. Anna Wyrozumska Katedra Europejskiego Prawa Konstytucyjnego UŁ Jean Monnet Chair of European Constitutional Law Kompetencje i stanowienie prawa w UE Prawo pierwotne i wtórne 1. Prawo pierwotne

Bardziej szczegółowo

Wspólny wniosek DECYZJA RADY

Wspólny wniosek DECYZJA RADY KOMISJA EUROPEJSKA WYSOKI PRZEDSTAWICIEL UNII DO SPRAW ZAGRANICZNYCH I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA Bruksela, dnia 21.9.2016 r. JOIN(2016) 42 final 2016/0297 (NLE) Wspólny wniosek DECYZJA RADY w sprawie podpisania,

Bardziej szczegółowo